Türkmenistanyň Mejlisinde Merkezi Aziýa döwletleriniň we Koreýa Respublikasynyň Parlament ýolbaşçylarynyň ikinji duşuşygynyň «Merkezi Aziýa döwletleriniň we Koreýa Respublikasynyň arasynda Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmekde howanyň üýtgemeginiň netijelerini gowşatmak ugrunda hyzmatdaşlyk» atly 2-nji bölümi öz işini jemledi. 

Bölümiň işine Türkmenistanyň Mejlisiniň Başlygy D.Gulmanowa, Koreýa Respublikasynyň Milli Assambleýasynyň Başlygy Woo Won-şik, şeýle hem duşuşyga gatnaşýan döwletleriň parlament wekiliýetleri gatnaşdylar.

Häzirki döwürde döwletara gatnaşyklarda daşky gurşawy goramak we howanyň üýtgemeginiň netijelerini ýumşatmak möhüm ugurlaryň biri bolup durýar. Bu ugurda energiýany tygşytlaýjy täze tehnologiýalaryň ulanylmagyna, gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleriniň peýdalanylmagyna, tebigy serişdelere aýawly çemeleşilmegine uly ähmiýet berilýär. 

Ekologiýa we howanyň üýtgemegi bilen bagly mesele Türkmenistanyň Birleşen Milletler Guramasynyň çägindäki işiniň üns merkezinde durýar. Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 79-njy sessiýasynda Türkmenistanyň Merkezi Aziýada daşky gurşaw meselelerine strategik taýdan çemeleşmekde möhüm ädim hökmünde ýöriteleşdirilen düzümi — BMG-niň Merkezi Aziýada howanyň üýtgemegi bilen bagly tehnologiýalar boýunça sebit merkezini döretmek babatdaky işini dowam etdirjekdigi bellenildi. 

Parlamentariler öz çykyşlarynda dünýä senagatynyň okgunly ösýän häzirki döwründe daşky gurşawa aýawly çemeleşilmegi, biodürlüligiň goralyp saklanylmagy, howanyň hapalanmagynyň öňüniň alynmagy babatda alnyp barylýan işleri parlament diplomatiýasy arkaly goldamagyň, bu ugurda kanunçylyk-hukuk binýadyny pugtalandyrmagyň, kanunçykaryjylyk işinde oňyn tejribeleri alyşmagyň ähmiýetini nygtadylar.

Bölümiň işine gatnaşyjylar şöhratly taryhly Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanyň ak mermerli paýtagty Aşgabatda geçirilen Merkezi Aziýa döwletleriniň we Koreýa Respublikasynyň Parlament ýolbaşçylarynyň ikinji duşuşygynyň ýokary guramaçylykly derejede we milli myhmansöýerlik däplerinde guralandygyny hem-de döwletleriň, halklaryň arasynda hoşniýetli dost-doganlyk gatnaşyklaryny ösdürmekde, parlament diplomatiýasyny dabaralandyrmakda möhüm ähmiýete eýedigini bellemek bilen, Türkmenistanyň hormatly Prezidenti Serdar Berdimuhamedowa hem-de Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy, Gahryman Arkadag Gurbanguly Berdimuhamedowa hoşallyklaryny we köp-köp sagbolsunlaryny beýan etdiler. 

2024-nji ýylyň 14-nji oktýabrynda Merkezi Aziýa döwletleriniň we Koreýa Respublikasynyň parlament ýolbaşçylarynyň ikinji duşuşygynyň çäklerinde Türkmenistanyň Mejlisiniň Başlygy D.Gulmanowanyň Özbegistan Respublikasynyň Oliý Majlisiniň Kanunçykaryjy edarasynyň Başlygy Nuriddin Muýdinhonowiç Ismailow bilen duşuşygy geçirildi. 

Milli Parlamentiň ýolbaşçysy, ilki bilen, myhmany Merkezi Aziýa döwletleriniň we Koreýa Respublikasynyň parlament ýolbaşçylarynyň nobatdaky üçünji duşuşygynyň Özbegistan Respublikasynda geçiriljekdigi bilen gutlady. 

Duşuşygyň barşynda D.Gulmanowa parlament diplomatiýasynyň halklary we döwletleri birleşdirmekdäki, dostlugy we hyzmatdaşlygy berkitmekdäki möhüm ornuny bellemek bilen, Merkezi Aziýa döwletleriniň we Koreýa Respublikasynyň parlament ýolbaşçylarynyň şu gezekki duşuşygynyň çäklerindäki gepleşikleriň ikitaraplaýyn parlamentara gatnaşyklaryň mundan beýläk-de pugtalandyrylmagyna ýardam etjekdigine ynam bildirdi. 

Söhbetdeşlikde Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplyk hukuk ýagdaýyna eýe bolan döwlet hökmünde BMG-niň çäklerindäki uly goldawa eýe bolýan başlangyçlarynyň özbek tarapynda goldanylýandygy, şunuň bilen baglylykda Türkmenistanyň we Özbegistan Respublikasynyň dialogyň ähmiýetini ýokarlandyrmak boýunça yzygiderli başlangyçlary öňe sürýändikleri bellenildi. 

Duşuşykda iki ýurduň arasyndaky hyzmatdaşlygy çuňlaşdyrmagyň möhüm bölegine öwrülen parlamentara dialogy ähmiýeti hem-de taraplaryň parlamentara dostluk toparlarynyň işini işjeňleşdirmäge, ugurdaş komitetleriň, zenan deputatlaryň we ýaş parlamentariýleriň duşuşyklaryny guramagy dowam etdirmäge ygrarlydyklary bellenildi. 

Тaraplar netijeli parlamentara gatnaşyklaryň mundan beýläk hem ähli ugurlar boýunça üstünlikli ösdüriljekdigine we täze many-mazmun bilen baýlaşdyryljakdygyna ynam bildirdiler.

Şu gün Türkmenistanyň Mejlisinde Merkezi Aziýa döwletleriniň we Koreýa Respublikasynyň Parlament ýolbaşçylarynyň ikinji duşuşygynyň çäklerinde ýurdumyza sapar bilen gelen Gazagystan Respublikasynyň Parlamentiniň Majlisiniň wekili Aýgul Saýfollagyzy Kuspan bilen Türkmenistanyň Mejlisiniň Ylym, bilim, medeniýet we ýaşlar syýasaty baradaky komitetiniň başlygy Bahar Seýidowanyň arasynda zenan parlamentariýleriň işlerini kämilleşdirmek boýunça duşuşyk geçirildi.

Gazagystan Respublikasynyň Parlamentiniň Majlisiniň wekili dostlukly, goňşy türkmen topragynda mähirli kabul edilendikleri üçin hoşallygyny bildirip, türkmen-gazak hyzmatdaşlygynyň netijeli häsiýetini kanagatlanma bilen belledi. Parlamentara gatnaşyklar bu hyzmatdaşlygyň depginli ösdürilmegine ýardam  edýär. 

Duşuşygyň barşynda Merkezi Aziýa döwletleriniň we Koreýa Respublikasynyň Parlament ýolbaşçylarynyň derejesinde geçirilýän şunuň ýaly duşuşygyň türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlangyjy esasynda ýola goýulmagy hem-de Gahryman Arkadagymyzyň parlament diplomatiýasyny ösdürmek, zenan parlamentarileriniň özara hyzmatdaşlyk usulyny işläp taýýarlamak boýunça öňe süren başlangyçlarynyň bu ugurdaky hyzmatdaşlygy ýokary derejä çykarmakda aýratyn orun eýeleýändigi bellenildi. 

Şeýle-de duşuşygyň dowamynda türkmen-gazak parlamentara hyzmatdaşlygynda zenanlaryň ornuny berkitmegiň gyzyklanma bildirilýän ugurlary boýunça pikir alşyldy. 

Türkmenistanyň bilen Gazagystan Respublikasynyň arasynda medeni gatnaşyklary pugtalandyrmakda Aşgabat şäherinde ýerleşýän «Magtymguly Pyragy» medeni-seýilgäh toplumynda Gazagystanyň halk sazandasy, kompozitor, dombraçy Kurmangazy Sagyrbaýulynyň heýkeliniň oturdylmagy, Aşgabadyň gözel künjeginde gazak halkynyň medeniýetiniň, sungatynyň we edebi mirasynyň ösdürilmegine uly goşant goşan Abaý Kunanbaýewiň heýkeliniň açylmagy, Gazagystan Respublikasynyň paýtagty Astanada Gündogaryň beýik akyldary we nusgawy şahyry, türkmen danasy Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyna bagyşlanyp ýadygärligiň açylmagy doganlyk halklarymyzyň çuňňur medeni­ruhy gatnaşyklarynyň aýdyň güwäsine öwrülendigi nygtaldy. 

Geçirilen bu duşuşyk Gündogaryň beýik şahyry we akyldary Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli geçirilýän dabaralaryň iki halkyň arasynda dostlukly gatnaşyklaryň pugtalandyrylmagyna ýardam etjekdigine ynam bildirildi.

Türkmenistanyň Mejlisiniň Başlygy D.Gulmanowa bilen Merkezi Aziýa döwletleriniň we Koreýa Respublikasynyň Parlament ýolbaşçylarynyň ikinji duşuşygyna gatnaşmak üçin Aşgabada gelen Täjigistan Respublikasynyň Oli Majlisiniň Nomaýandogan Majlisiniň Başlygy Mahmadtoir Zokirzodanyň arasynda duşuşyk geçirildi.

Duşuşygyň dowamynda häzirki döwürde halklaryň we döwletleriň ýakynlaşdyrylmagynda, dostlukly gatnaşyklaryň hem-de hoşniýetli hyzmatdaşlygyň pugtalandyrylmagynda parlament diplomatiýasyna möhüm ornuň degişlidigi bellenildi. Taraplar Türkmenistanyň hem-de Täjigistan Respublikasynyň sebitde we tutuş dünýäde parahatçylygyň we howpsuzlygyň, durnukly ösüşiň üpjün edilmegi bilen bagly başlangyçlar bilen yzygiderli çykyş edýändiklerini aýtdylar. 

Duşuşykda Türkmenistanyň başlangyjy bilen, Birleşen Milletler Guramasynyň  Baş Assambleýasynyň 78-nji sessiýasynyň 63-nji plenar mejlisinde «2025-nji ýyl – Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» atly Kararnamanyň kabul edilmeginiň hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň we Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy, Gahryman Arkadagymyzyň umumadamzat abadançylygynyň üpjün edilmegine gönükdirilen ynsanperwer başlangyçlarynyň halkara giňişliginde giň goldaw tapýandygyna şaýatlyk edýändigi nygtaldy.

Şeýle hem taraplar iki döwletiň arasyndaky köpugurly gatnaşyklaryň parlament diplomatiýasy arkaly mundan beýläk-de ösdürilmeginde, kanunçykaryjylyk işinde täze mümkinçilikler barada pikir alyşdylar.