​Меджлис (Парламент) Туркменистана является представительным органом, осуществляющим законодательную власть

МЕДЖЛИС ТУРКМЕНИСТАНА

Русский

МЕДЖЛИС ТУРКМЕНИСТАНА

Русский

Выступления и Статьи

В основе прогресса – инновационное образование

 

      В истории любого государства развитие научно-образовательной сферы всегда являлось краеугольным камнем, определяющим его будущее, экономическую мощь и международный авторитет. Для современного Туркменистана, вступившего в эру Возрождения новой эпохи могущественного государства, под мудрым руководством уважаемого Президента Сердара Бердымухамедова, продолжающего инновационные реформы Национального Лидера туркменского народа, Председателя Халк Маслахаты Гурбангулы Бердымухамедова, этот постулат приобрёл статус стратегического приоритета. 

    Реализация в нашей стране масштабных реформ в сфере науки и образования – это не просто модернизация отдельных учреждений, это всеобъемлющий, системный процесс, направленный на формирование интеллектуального потенциала нации, способного к прорывным открытиям и обеспечению устойчивого развития Родины в условиях глобализации и стремительных технологических изменений. 

    Ключевым аспектом этой государственной стратегии является формирование национальной модели образования, которая гармонично сочетает в себе богатейшее историческое и культурное наследие туркменского народа с передовыми мировыми стандартами и инновационными методиками. Успешный поэтапный переход на двенадцатилетнюю систему общего среднего образования позволил обеспечить более глубокое освоение учебных программ, раннюю профессиональную ориентацию и качественную подготовку выпускников к поступлению в высшие учебные заведения, в том числе к обучению по востребованным на мировом рынке труда инженерным, техническим и IT-специальностям. Сегодня внедряются новые учебные планы и программы, разработанные с учётом потребностей высокотехнологичной экономики Туркменистана, активно используются цифровые технологии, интерактивные и мультимедийные средства обучения, которые помогают превратить каждую школу и вуз в настоящий центр инноваций. 

    Одним из наиболее ярких свидетельств успешности реформ является повсеместное укрепление материально-технической базы образовательных учреждений. Наша страна целенаправленно выделяет необходимые ресурсы на строительство, реконструкцию и капитальный ремонт детских садов, школ и вузов, оснащая их самым современным оборудованием. При этом особая стратегическая роль отводится развитию образовательной инфраструктуры в велаятах, чтобы обеспечить равный доступ к качественному образованию для всех граждан, независимо от их места проживания. 

    В этом контексте Балканский велаят – западный регион, являющийся ключевым звеном нефтегазового, промышленного и транспортно-логистического комплекса страны, – яркий пример такой целенаправленной работы. Динамичное развитие Каспийского побережья, Национальной туристической зоны «Аваза» и крупнейших промышленных центров, таких как Туркменбаши, обуславливает острую потребность в высококвалифицированных кадрах. В ответ на эти вызовы в Балканском велаяте осуществляется масштабное строительство объектов социального назначения. В качестве примера успешности укрепления материально-технической базы образования в этом регионе необходимо отметить, что за последние годы в Балканском велаяте открыты новые учреждения среднего и дошкольного образования, в их числе, например, новые школы в селе Саганлы на 600 мест и школа на 320 мест в селе Гызылбайыр Этрекского этрапа. Отвечающие самым высоким международным стандартам, они представляют собой комплексные образовательные пространства с оборудованными по последнему слову техники предметными кабинетами (физика, химия, биология), компьютерными и лингафонными классами, обширными библиотеками, оснащёнными современными спортивными залами, футбольными полями и площадками для командных видов спорта. 

    В своём историческом выступлении на заседании Халк Маслахаты уважаемый Президент Сердар Бердымухамедов, отмечая колоссальные преобразования, реализованные во всех сферах экономики за годы независимости, чётко определил основную цель государственной деятельности – направить все усилия на обеспечение дальнейшего процветания постоянно нейтральной Родины и повышение уровня жизни народа. Это заявление, охватывающее все аспекты жизни страны, неразрывно связано с развитием образования, поскольку именно высокий уровень подготовки специалистов и учёных, их квалификация и эрудиция являются прямым двигателем экономического роста и социального благополучия. 

 

Аннабагт МАЕВА, начальник отдела дошкольного воспитания, образования и внешкольных организаций главного управления образования Балканского велаята, депутат Меджлиса Туркменистана.

Belent ösüşlere badalga

 

      Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hormatly Prezidentimiziň ylmy taýdan esaslandyrylan, täzeçillik ýörelgeleri maksat edinýän ykdysady syýasatynyň netijesinde ata Watanymyz bedew bady bilen ösüşleriň belentliklerine sary öňe barýar. Halkara hyzmatdaşlygy giňeltmekde, umumadamzat ösüşine dahylly meseleleriň oňyn çözgütlerini tapmakda ýurdumyzyň alyp barýan kämil syýasaty dünýä bileleşigi tarapyndan gyzgyn goldawa eýe bolýar. Ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn deňhukukly gatnaşygy nazarlaýan syýasaty ýöredýän ýurdumyz häzirki wagtda goňşy döwletler, şeýle­-de dünýäniň beýleki ýurtlary bilen parahatçylykly, hoşniýetli, özara bähbitli syýasy, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer hyzmatdaşlygy yzygiderli giňeldýär. 

     2025-­nji ýyl üçin Baş maliýe resminamamyza hem-de ýurdumyzda yglan edilen maksatnamalara laýyklykda, Türkmenistany 2025-­nji ýylda durmuş­-ykdysady taýdan ösdürmegiň we Maýa goýum maksatnamasynyň hormatly Prezidentimiziň döwletli karary esasynda kabul edilmegi Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynda Diýarymyzyň belent ösüşleri gazanjakdygyna güwä geçýär. Jemi içerki önümiň ösüş depgininiň 6,3 göterimde saklanmagy hem­-de maliýeleşdirmegiň ähli çeşmeleriniň hasabyna ýurdumyzyň sebitleriniň we pudaklarynyň ösüşine maýa goýumlarynyň gönükdirilmegi ýaly makro görkezijiler maksatnamanyň esasy özenini düzýär. 

     Maýa goýumlaryň ýylsaýyn artmagy hem­-de ykdysadyýetiň ähli pudaklarynyň diwersifikasiýa ýoly bilen yzygiderli kämilleşdirilmegi netijesinde, raýatlarymyzyň döwrebap mümkinçiliklerden peýdalanmagyna giň şertleriň döredilmegi hormatly Prezidentimiziň: «Watan diňe halky bilen Watandyr! Döwlet diňe halky bilen döwletdir!» diýen şygarynyň iş ýüzünde amal edilýändiginiň aýdyň güwäsidir. 

 

Amangeldi HEZZIÝEW, Le­bap ­we­la­ýat ­hä­kim­li­gi­niň baş­ hünär­me­ni,­ Mej­li­siň ­de­pu­ta­ty

 

В авангарде «зелёных» преобразований

 

     «Туркменистан продолжит работу по экологической и климатической проблематике, добиваясь её системного рассмотрения в качестве базового подхода к обеспечению безопасности, создания многосторонних механизмов мониторинга и реагирования на климатические, экологические и техногенные катаклизмы», – заявил уважаемый Президент Сердар Бердымухамедов в своём историческом выступлении в рамках пленарного заседания 80-й сессии Генеральной Ассамблеи ООН. Важно отметить, что слова главы государства находят своё действенное подтверждение в реализуемых в нашей стране реформах, направленных на сохранение экосистем не только национального, но и регионального характера.

     Структурообразующим стержнем экологической стратегии Туркменистана является мощная законодательная база. К настоящему времени принят и эффективно действует целый пакет фундаментальных правовых актов: Лесной и Водный кодексы, Законы Туркменистана «Об охране атмосферного воздуха», «Об особо охраняемых природных территориях», «О растительном мире», «О животном мире», а также важнейший Закон «Об экологической безопасности». Эти документы создают прочный правовой фундамент для рационального природопользования, сохранения биологического разнообразия и планомерного перехода страны к «зелёной» экономике. В соответствии с этим курсом в марте 2021 года был принят Закон «О возобновляемых источниках энергии», направленный на охрану окружающей среды и рациональное использование ресурсов. Для научно-технического обеспечения этого энергетического перехода в городе Мары на базе Государственного энергетического института Туркменистана создан Научно-производственный центр «Возобновляемые источники энергии». 

     Неотъемлемой частью реформ является реализация Национальной лесной программы Туркменистана на 2021–2025 годы. Этот стратегический документ, находясь в тесной увязке с выполнением задач Национальной стратегии Туркменистана по изменению климата, предусматривает посадку миллионов саженцев лиственных, хвойных и фруктовых деревьев, а также пустынных растений с учётом специфики почвенно-климатических условий. Результатом этой грандиозной программы является создание зелёных поясов и лесных массивов вокруг городов и вдоль транспортных коммуникаций, что является прямым и самым действенным ответом на угрозу опустынивания и песчаных заносов. Учёные нашей страны активно работают над разработкой рекомендаций для восстановления и улучшения деградированных лугопастбищных угодий, что является ключевым элементом в защите экосистем. 

     Туркменистан, будучи ответственным членом мирового сообщества, является участником десятков международных конвенций и соглашений в области охраны окружающей среды. В декабре 2023 года, выступая на климатическом саммите COP-28 в Дубае, Президент Сердар Бердымухамедов заявил о присоединении Туркменистана к Глобальному метановому обязательству. Этот шаг был подкреплён принятием Дорожной карты международного сотрудничества с зарубежными государствами и международными организациями по сокращению выбросов метана в атмосферу, в результате чего уже к концу 2024 года выбросы метана в нашей стране были сокращены на 11 процентов, что превысило запланированный уровень. В целом в энергетической сфере предпринимаются последовательные шаги по поэтапному переходу к внедрению и использованию современных экологически чистых и ресурсосберегающих технологий. 

     В этом ключе нельзя не отметить инициативу главы Туркменского государства о создании Регионального центра по борьбе с опустыниванием для стран Центральной Азии. Суть этого проекта заключается в консолидации регионального научно-технического потенциала и укреплении сотрудничества в сфере охраны окружающей среды. Предполагается, что Центр станет площадкой для обмена опытом и технологиями, а также для разработки совместных проектов, направленных на предотвращение деградации земель, что имеет критическое значение для достижения Цели устойчивого развития 13 (борьба с изменением климата) и Цели 15 (сохранение экосистем суши). 

     В продолжение своего выступления на 80-й сессии ГА ООН уважаемый Президент Туркменистана также подтвердил, что наша страна будет активно продвигать Каспийскую экологическую инициативу, выдвинутую на 78-й сессии Генеральной Ассамблеи ООН. Эта инициатива призвана создать международную платформу для сохранения уникальной экосистемы Каспийского моря. В качестве важного практического шага в этом направлении будет выступать предложенное нашей страной проведение Второго Каспийского экологического форума в 2026 году, который станет площадкой для обсуждения региональных экологических и климатических вопросов. 

     Этим самым Туркменистан, являясь государством, последовательно воплощающим в жизнь принципы позитивного нейтралитета, не просто реагирует на глобальные вызовы, но и выступает с конкретными действенными предложениями, направленными на обеспечение экологического благополучия как в регионе Центральной Азии, так и в более широком международном контексте. Комплексность внутренних реформ, умноженная на внешнеполитическую активность, делает нашу Родину одним из ключевых драйверов глобальной экологической повестки. 

 

Джахангуль МЫРАДОВА, ведущий специалист Комитета по охране окружающей среды, природопользованию и агропромышленному комплексу Меджлиса Туркменистана.

Ýürekler joşgunly, kalplar buýsançly

 

     Ýurdumyzda Saglygy goraýyş we derman senagaty işgärleriniň hünär baýramynyň giň gerimde bellenilen günlerinde hormatly Prezidentimize «Türkmenistanyň at gazanan arhitektory» diýen hormatly adyň dakylmagy, şeýle-de Gahryman Arkadagymyzyň «Türkmenistanyň dermanlyk ösümlikleri» atly ylmy-ensiklopedik kitabynyň XVII jildiniň we «Saglygy goraýyşda ýetilen sepgitler» atly kitabynyň çapdan çykmagy  ildeşlerimiziň ýüreklerini joşguna, kalplaryny buýsanja besledi.

 

     Ýurtbaştutanymyzyň Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň nobatdaky mejlisinde eden taryhy çykyşynda: «Halkymyzyň saglygy, abadan we bagtyýar durmuşy biziň alyp barýan döwlet syýasatymyzyň möhüm ugry bolup durýar» diýip jaýdar nygtaýşy ýaly, saglygy goraýyş ulgamynda halkymyza dünýä ülňülerine laýyk gelýän ýokary hilli lukmançylyk hyzmatlary hödürlenilýär. Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýurdumyzda sagdyn durmuş ýörelgelerini berkarar etmek, «Saglyk» Döwlet maksatnamasyna laýyklykda şäherlerde we oba ýerlerinde lukmançylyk düzümlerini döwrebaplaşdyrmak boýunça uly möçberli taslamalar yzygiderli durmuşa geçirilýär. 

     Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy bilen hem-de hut özüniň ýolbaşçylygynda işlenilip taýýarlanylan «Saglyk» Döwlet maksatnamasynyň üstünlikli durmuşa geçirilmegi netijesinde ýurdumyzyň ähli sebitlerinde dünýäniň öňdebaryjy öndürijileriniň kämil enjamlary bilen üpjün edilen bejeriş-anyklaýyş, ylmy-kliniki merkezler, döwrebap hassahanalar gurlup, ulanylmaga berildi, hereket edýän ugurdaş desgalar hem döwrebaplaşdyryldy. 

     Häzirki  wagtda Gahryman Arkadagymyzyň saglygy goraýyş ulgamynyň işini kämilleşdirmek bilen bagly başlangyçlary hormatly Prezidentimiz tarapyndan üstünlikli dowam etdirilýär we ýokary halkara ölçeglerine laýyk gelýän sagaldyş-dikeldiş, ylmy-kliniki merkezler halkyň hyzmatyna berilýär. Muňa paýtagtymyzda Halkara onkologiýa ylmy-kliniki merkeziniň, Stomatologiýa merkeziniň, Halkara pediatriýa merkeziniň gurluşyklarynyň ýokary depginde dowam etdirilýändigi, şeýle-de Mary, Balkan we Lebap welaýatlarynda halkara derejeli onkologiýa merkezlerini, Daşoguz welaýatynda Enäniň we çaganyň saglygyny goraýyş merkezini gurmagyň göz öňünde tutulýandygy hem aýdyň mysaldyr.

     Gahryman Arkadagymyzyň adyny göterýän Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň döredilen gününden bäri çagalaryň birnäçesine operasiýalar geçirildi. Çagalaryň irki ösüş döwründe juda möhüm bolan sanjymlaryň mugt edilmegi, maşgala lukmanlarynyň öz degişli çäklerinde ilatyň saglyk ýagdaýy bilen gyzyklanyp durmaklary, ildeşlerimiziň zyýanly endiklerden daşda durmaklary üçin döwlet derejeli çäreleriň geçirilmegi, iýmitiň, suwuň arassa bolmagy üçin degişli talaplara berk eýerilmegi «Saglyk» Döwlet maksatnamasynyň ýurdumyzda üstünlikli durmuşa geçirilýändiginiň aýdyň güwäsidir. Milli Liderimiziň täze çap edilen kitaplary bu işleri has-da rowaçlandyrmakda biziň üçin gymmatly gollanmadyr.

     Gahryman Arkadagymyzyň we hormatly Prezidentimiziň jemgyýetiň  saglygyny gazanmak bilen döwletiň binýadyny berkitmek babatda edýän aladalarynyň we bitirýän nusgalyk işleriniň dünýä jemgyýetçiligi tarapyndan ykrar edilmegi biz — saglygy goraýyş işgärlerinde uly buýsanç döredýär. Biz halkymyzyň saglygy, nesillerimiziň bagtyýar, asuda ýaşaýşy hakynda edýän hossarlyk aladalary üçin hormatly Prezidentimize we Gahryman Arkadagymyza köp sagbolsun aýdýarys. 

 

Züleýha JORAÝEWA, Çärjew etrap hassahanasynyň baş şepagat uýasy, Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty.

Bitaraplyga esaslanýan täze başlangyçlar

 

    Halkymyzyň hem-de umumadamzadyň ýaşaýyş-durmuşynda täze taryhy döwrüň sahypasyny bezeýän, şöhratlandyrýan Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynda bolup geçýän syýasy wakalar, taryhy özgertmeler, öňe sürülýän başlangyçlar, ilkinji nobatda, parahatçylyk, jebislik, özara ynanyşmak ýörelgelerini berkitmäge esaslanýar. Türkmenistan döwletimiziň öňe sürýän başlangyçlarynyň, göz öňüne tutýan maksatlarynyň dünýä jemgyýetçiliginiň arasynda giň goldaw tapmagy bolsa, biziň daşary syýasat ugrumyza hem-de hoşmeýilli ýörelgelerimize berilýän ýokary bahadyr, bildirilýän belent ynamdyr. Ýurdumyz Birleşen Milletler Guramasynyň doly hukukly agzasy bolmak bilen, özara hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny ilerledýän, berkidýän işjeň döwlet hökmünde öz abraýly ornuny barha pugtalandyrýar. Bu babatda Türkmenistan tarapyndan öňe sürlen 30-dan gowrak Kararnamanyň halkara guramanyň Baş Assambleýasy tarapyndan kabul edilendigini ýatlamak has-da guwandyryjydyr. 

    Türkmenistanyň başlangyjy bilen BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan «Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» diýlip atlandyrylan 2025-nji ýylda türkmen Bitaraplygynyň ähmiýeti has-da artýar. Türkmen Bitaraplygy halklary, döwletleri birleşdirýän dostluk köprüsi bolup hyzmat edýär, parahatçylyk taglymatyny dünýä jemgyýetçiliginiň arasynda berkitmegi maksat edinýän gymmatly ýörelge, beýik syýasy üstünlik hasaplanylýar. Şeýle hakykata biz ýene bir halkara çäräniň, ýagny BMG-niň Baş Assambleýasynyň 80-nji sessiýasynyň mysalynda hem şaýat bolduk. Nýu-Ýork şäherinde bolup geçen bu sessiýanyň plenar mejlisinde hormatly Prezidentimiziň taryhy çykyşynda dünýäniň durnukly ösmegi, adamzat ýaşaýşynyň ygtybarly dowam etmegi, şeýle-de ýüze çykýan ählumumy meseleleri çözmekde döwletleriň hem-de halklaryň tagallalaryny birleşdirmek ýaly mazmuny özünde jemleýän paýhasly pikirleri orta atyp, oňyn başlangyçlary guramanyň Baş Assambleýasynyň garamagyna hödürlemegi ynsanperwerligiň nusgalyk görkezijisidir. 

    Mälim bolşy ýaly, Türkmenistan özüniň Bitaraplyk hukuk derejesiniň jogapkärçiligini aňryýany bilen duýýan hem-de gyşarnyksyz berjaý edýän döwlet bolmak bilen, howpsuzlygy, ählumumy parahatçylygy, birek-birege ynanmagy, özara hormat goýmagy, düşünişmegi goldaýan, bu babatda özara dialoglara ähmiýet berýän, Merkezi Aziýada we dünýäde ylalaşdyryjy merkez hökmünde tanalýar. Bu babatda bolsa biziň döwletimiz özüniň hemişelik Bitaraplygyny möhüm gural hökmünde netijeli peýdalanýar. Şonuň üçinem, hormatly Prezidentimiz BMG-niň Baş Assambleýasynyň 80-nji sessiýasynyň gün tertibine «Bitaraplyk — parahatçylygyň we howpsuzlygyň hatyrasyna» atly aýratyn bendi girizmek başlangyjyny öňe sürüp, «Halkara parahatçylygy, howpsuzlygy we durnukly ösüş prosesini üpjün etmek hem-de pugtalandyrmak işinde bitaraplyk syýasatynyň orny we ähmiýeti» atly Kararnamanyň taslamasyna seredilmegini teklip etdi. Çünki Bitarap Türkmenistan — parahatçylyk we ynanyşmak medeniýetini syýasat görnüşinde amala aşyrýan, hatda ony kanun esasynda berkidip, jemgyýetçilik durmuşyny şonuň esasynda dowam etdirýän, jemgyýetçilik aňyny şoňa gönükdiren döwlet. Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň nobatdaky mejlisinde “Bitarap Türkmenistanyň parahatçylyk we ynanyşmak syýasatynyň hukuk esaslary hakynda” Türkmenistanyň Konstitusion kanunynyň kabul edilendigini ýatlamak hem ýerliklidir. 

    Möhüm başlangyçlary öňe sürüp, halkymyzyň milli ýörelgelerini dünýä ýaýýan, belent münberlerde parahatçylyk wagyzlaryny beýan edýän hormatly Prezidentimiziň hem-de Milli Liderimiziň janlary sag, ömürleri uzak, alyp barýan işleri rowaç bolsun!

 

Annabagt Ma­ýe­wa, welaýat Baş bilim müdirliginiň mekdebe çenli terbiýe, bilim we mekdepden daşary edaralar bölüminiň başlygy, Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty.

Развиваться в гармонии с природой

 

     Парламентарии Туркменистана приняли участие во Втором региональном диалоге в Центральной Азии в области циркулярной экономики. Диалог проходил 13–14 октября в городе Алматы (Казахстан) в гибридном формате на уровне парламентариев и госструктур стран Центральной Азии, представителей бизнеса, Европейского Союза, международных организаций и экспертов. Мероприятие организовано в сотрудничестве программы SWITCH-Asia и Регионального экологического центра для Центральной Азии. 

 

     Переход к политике циркулярной экономики признаётся всё более необходимым для обеспечения устойчивого экономического роста в гармоничном сочетании с экологическим благополучием. В эпоху, когда ресурсы планеты не безграничны: истощение природных богатств, ухудшение экологии и изменение климата требуют иных подходов, а именно, не просто использовать больше, а использовать разумнее. Циркулярная экономика, или экономика замкнутого цикла предполагает сокращение отходов за счёт переработки, ремонта, повторного использования и восстановления. Преимуществами циркулярной экономики являются снижение загрязнения; сокращение выбросов парниковых газов и бережное отношение к природным ресурсам; создание новых рынков, бизнес-моделей и рабочих мест; уменьшение расходов на закупку сырья и утилизацию отходов. 

    Первый центральноазиатский региональный диалог по продвижению циркулярной экономики состоялся в мае 2025 года. Это был важный шаг на пути к формированию общего понимания принципов циркулярной экономики и устойчивого потребления и производства. Центральное внимание было уделено продвижению политики циркулярной экономики и укреплению регионального сотрудничества. 

    Второй диалог ставил целью обмен знаниями и обсуждение возможностей внедрения циркулярной экономики в Центральной Азии; укрепление парламентского участия и обсуждение законодательных реформ и национальных планов действий; вовлечение бизнеса и сообществ в переход к циркулярной экономике. На секторальном обсуждении был дан анализ практик циркулярной экономики в сельском хозяйстве, текстиле, туризме, продовольственных системах и строительстве. 

    Для Туркменистана – страны с преобладающим засушливым климатом, с ограниченностью водных ресурсов и важной ролью сельского хозяйства и энергетического сектора – циркулярный подход не просто модный тренд, а жизненная необходимость. Позиция Туркменистана по переходу к циркулярной экономике была озвучена уважаемым Президентом Сердаром Бердымухамедовым в феврале 2024 года на Всемирном правительственном саммите в Дубае; в октябре 2024 года в городе Казань, Российская Федерация на Саммите «БРИКС+»; в апреле 2025 года в Самарканде, Узбекистан, на Международном форуме «Центральная Азия перед лицом глобальных климатических проблем: консолидация во имя общего процветания», а также на первом пленарном заседании Третьей Конференции ООН по развивающимся странам, не имеющим выхода к морю в Авазе в августе 2025 года. В частности, Аркадаглы Герой Сердар привлёк внимание к инициативам Туркменистана в области экономики, энергетики, устойчивого транспорта и к разработке Глобальной рамочной программы перехода к циркулярной экономике. 

    «В целом мы исходим из необходимости сопряжения всей экономической деятельности с экологическими стандартами. Суть нашей экологической политики заключается в «настройке» экономической системы таким образом, чтобы производственная сфера была не соперником природы, а её союзницей и опорой. Обращаем внимание в этой связи на выдвинутое Туркменистаном предложение о формировании Глобальной рамочной программы перехода к циркулярной экономике», – сказал Президент Туркменистана. 

    В рамках Глобальной программы предложено: установить международные стандарты циркулярного производства; создать глобальный инновационный фонд по технологиям замкнутого цикла; развивать обмен знаниями и практиками между странами; сформировать единый формат отчётности по циркулярной устойчивости. 

    Эта инициатива является частью национальной стратегии страны и направлена на решение актуальных проблем и интеграцию в современные геоэкономические тенденции. Вместе с тем Туркменистан также участвует в других проектах по устойчивому развитию. 

    На Втором региональном диалоге в Центральной Азии в области циркулярной экономики мы представили доклад о достигнутом на национальном уровне прогрессе в этом направлении. 

    Прежде всего законодательство Туркменистана предусматривает активное содействие в разумном использовании ресурсов. Так, Закон Туркменистана «Об охране природы» определяет правовые, экономические и организационные основы охраны природы и направлен на обеспечение экологической безопасности, предотвращение вредного воздействия хозяйственной и иной деятельности на экологические системы, сохранение биологического разнообразия и рациональное использование природных ресурсов. Закон Туркменистана «Об экологической экспертизе» направлен на предотвращение негативного воздействия планируемой хозяйственной и иной деятельности на окружающую среду и здоровье населения. Кроме того, действуют Законы «Об отходах», «Об охране атмосферного воздуха», «Об экологической безопасности», «Об экологическом аудите», «Об экологической информации», «О возобновляемых источниках энергии», «Об энергосбережении и энергоэффективности» и другие.

     В нашей стране разработана Национальная стратегия управления отходами, которая направлена на внедрение сортировки, развитие инфраструктур переработки и формирование экологического сознания среди населения. В рамках стратегии в переработку промышленных и бытовых отходов уже активно подключился частный сектор Туркменистана. 

    В мае 2024 года представители вузов Туркменистана приняли участие в проекте Европейского Союза CirculEC. Его цель – разработка инновационных образовательных программ и курсов по циркулярной экономике для обеспечения устойчивого развития. 

    В августе 2025 года в Туркменистане в Национальной туристической зоне «Аваза» в рамках Третьей Конференции ООН по развивающимся странам, не имеющим выхода к морю, были проведены тематические встречи, на которых обсуждалась тема циркулярной экономики. Было отмечено, что Туркменистан, обладающий богатыми природными ресурсами, рассматривает переход к циркулярной экономике в качестве важного инструмента для повышения эффективности их использования, снижения негативного воздействия на окружающую среду и обеспечения устойчивого развития. Циркулярная экономика, требующая инноваций и активного участия частного сектора, соответствует приоритетам экономического развития страны. 

    Надо также отметить, что стремление к развитию экономики замкнутого цикла находится в общем русле стратегического партнёрства Туркменистана с ООН, в котором особое внимание уделяется достижению Целей устойчивого развития. Туркменистан активно участвует в международных инициативах и развивает образовательные программы, направленные на продвижение принципов устойчивого развития и экономики замкнутого цикла.

     Региональный диалог в Алматы дал возможность обсудить практические шаги стран Центральной Азии по внедрению циркулярных решений, укрепить парламентское взаимодействие и обменяться опытом. Важной частью программы стали рекомендации участников для подготовки Региональной рамочной программы партнёрства по циркулярной экономике, которая будет представлена на Центральноазиатском экологическом саммите в 2026 году. 

 

Бегенчгельды БАЙРАММЫРАДОВ, депутат Меджлиса Туркменистана, член Комитета по экономическим вопросам.

DOLANDYRYŞ-ÇÄK BÖLÜNIŞIGINIŇ NETIJELILIGI

 

     Türk­me­nis­ta­ny dur­muş-yk­dy­sa­dy taý­dan ös­dür­me­giň maksatna­ma­la­ry her bir maş­gala­nyň go­rag­ly­ly­gy­ny üp­jün etmäge, ila­tyň ýa­şa­ýyş şert­le­ri­ni go­wu­lan­dyr­ma­ga gönükdirilendir. Şeý­le stra­te­gik iş­le­riň dur­mu­şa ge­çi­ril­me­giniň ne­ti­je­sin­de ýur­duň sy­ýa­sy dur­nuk­lyly­gy­ny ber­kit­mek, yk­dy­sa­dy kuw­wa­ty­ny we dur­muş amat­lyk­la­ry bo­lan des­ga­la­ryň sa­ny­ny art­dyr­mak, ila­tyň jan ba­şy­na düş­ýän gir­de­ji­le­ri­ni kö­pelt­mek göz öňün­de tu­tul­ýar. Şun­da, il­kin­ji no­bat­da, ýur­du­my­zyň yk­dy­sa­dy we dur­muş taý­dan dur­nuk­ly ösü­şi­ni üp­jün et­mek, ykdysadyýetimi­zi döw­re­bap­laş­dyr­mak hem-de dün­ýä­dä­ki ornuny has-da pug­ta­lan­dyr­mak me­se­le­le­ri öňe çyk­ýar. Bu­la­ryň äh­li­si Dur­nuk­ly ösüş mak­sat­la­ry­ny milli de­re­je­de uý­gun­laşdy­ran ýurtla­ryň il­kin­ji­le­ri­niň bi­ri bo­lan Türk­me­nis­ta­nyň BMG-niň 2030-njy ýy­la çen­li Gün ter­ti­bi­niň öň­de du­ran we­zi­pe­le­ri­ni üstün­lik­li dur­mu­şa ge­çir­me­gi­ni üp­jün ed­ýär.

 

     Şeý­le aýdyň maksatlar «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasynda» kesgitlenen wezipelere laýyklykda, ykdysadyýetimiziň hem-de jemgyýetçilik durmuşymyzyň ähli ugurlaryny gurşap alýar. Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň parasatly baştutanlygynda milli döwletliligimiziň binýadyny berkitmek, ilatyň ýaşaýyş-durmuş derejesini gowulandyrmak boýunça yzygiderli işler amala aşyrylýar. Döwletimiziň dolandyryş-çäk gurluşynyň meseleleri babatda degişli teklipler işlenip taýýarlananda, ýurdumyzyň sebitlerini netijeli dolandyrmak, ykdysady mümkinçiliklerini, ilat üçin hyzmatlaryň elýeterliligini giňeltmek, senagatlaşdyrmak, iri ilatly ýerleri döretmek we olary geljekde ösdürmek üçin amatly şertleri üpjün etmek esasy çelgidir. Hut şeýle wezipelere eýerip, hormatly Prezidentimiziň ýurdumyzyň dolandyryş-çäk bölünişigini kämilleşdirmek barada beren tabşyryklaryna laýyklykda, Ahal, Daşoguz, Lebap, Mary welaýatlarynyň dolandyryş-çäk bölünişigini döwrüň talaplaryna laýyk getirmek, ilatyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini has-da gowulandyrmak, döwlet derejesinde kabul edilýän çözgütleriň dessin ýerine ýetirilmegini hem-de ýurdumyzyň durmuş-ykdysady taýdan depginli ösmegini üpjün etmek üçin şertleri döretmek maksady bilen, welaýatlaryň häkimlikleriniň towakganamalary, Ministrler Kabinetiniň teklipnamasy nazara alnyp, 19-njy sentýabrda «Türkmenistanyň dolandyryş-çäk bölünişiginiň meseleleri hakynda» Türkmenistanyň Mejlisiniň karary kabul edildi. Halk Maslahatynyň mejlisiniň öňüsyrasynda bu babatda degişli teklipler işlenip taýýarlananda, iri dolandyryş-çäk birliklerini döretmek, welaýatlaryň dolandyryş-çäk bölünişigini kämilleşdirmek, ilatynyň durmuş-ýaşaýyş derejesini has gowulandyrmak, şol sanda raýatlardan gelen teklipleri kanagatlandyrmak, şeýle-de durmuş-ykdysady ösüşiň möhüm görkezijileriniň biri bolan şäherleşme derejesini ýokarlandyrmak meseleleri aýratyn ünsde saklandy. Munuň özi ýurdumyzyň welaýatlaryny durmuş-ykdysady taýdan ösdürmäge, oba hojalyk pudagynda alnyp barylýan işleriň netijeliligini ýokarlandyrmaga ýardam eder. Netijede, şu bähbitlerden ugur alnyp, ýurdumyzda şeýle döwrebap özgertmeleriň hukuk binýady berkidilýär. 

     Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň 81-nji maddasyna laýyklykda, Mejlis ýurduň dolandyryş-çäk bölünişigini üýtgetmek meselesini çözýär. Mundan başga-da, «Türkmenistanyň dolandyryş-çäk gurluşynyň meselelerini çözmegiň tertibi hakynda» Türkmenistanyň Kanunyna laýyklykda, etraplary, şäherdäki etraplary, ge­ňeşlikleri döretmek we ýatyrmak, ilatly ýerleri şäherleriň, şäherçeleriň, obalaryň derejesine degişli etmek, olaryň adyny üýtgetmek, dolandyryş-çäk gurluşynyň beýleki meselelerini çözmek Ministrler Kabinetiniň teklipnamasy boýunça Türkmenistanyň Mejlisi tarapyndan amala aşyrylýar. «Ýerine ýetiriji häkimiýetiň ýerli edaralary hakynda» Türkmenistanyň Kanunynyň 7-nji maddasyna laýyklykda, welaýatyň, etrabyň, şäheriň häkimi dolandyryş-çäk gurluşynyň meseleleri boýunça Türkmenistanyň kanunçylygy tarapyndan bellenilen tertipde teklipleri girizýär.

      «Türkmenistanyň dolandyryş-çäk gurluşynyň meselelerini çözmegiň tertibi hakynda» Türkmenistanyň Kanunynda ýurduň çägi welaýatlara, welaýat hukukly şäherlere, etraplara, etrap hukukly şäherlere, etrapdaky şäherlere, şäherçelere, ge­ňeşliklere we obalara, şol sanda ilatly ýerleri bolsa şäher we oba ilatly ýerlerine bölünýär. Şäherler derejesi boýunça welaýat, etrap hukukly we etrapdaky şäherler görnüşinde hereket edýär. Ýurdumyzyň dolandyryş-çäk gurluşynyň şeýle bölünişigi belli şertlerde, talabalaýyklykda bölünýär. Bu Kanunyň 4-nji maddasyna laýyklykda, welaýat hukukly şäheriň derejesine ilat sany 500 müň adamdan geçýän hem-de Türkmenistandaky ykdysady, syýasy we medeni merkezleriň biri bolan şäher degişli edilip bilner. Etrap hukukly şäheriň derejesine ilat sany 30 müň adamdan geçýän hem-de welaýatdaky ykdysady, medeni we edara ediş merkezleriniň biri bolan şäher degişli edilip bilinýär. Käbir ýagdaýlarda etrap hukukly şäheriň derejesine senagat, durmuş-medeni we dolandyryş taýdan möhüm ähmiýetli, ykdysady hem durmuş ösüşiniň depgini we ilat sanynyň artyşy ýokary, ilat sany 30 müň adamdan az bolan etrapdaky şäher, şäherçe hem degişli bolup bilýär. Etrapdaky şäheriň derejesine ilat sany 8 müň adamdan geçýän, senagat kärhanalary, gurluşyk we gatnaw guramalary, jemagat hojalygy, ýerli ýaşaýyş jaý gaznasy, durmuş-medeni edaralarynyň ulgamy, söwda hem durmuş hyzmatlarynyň kärhanalary bolan şäherçe degişli edilip bilner. Käbir ýagdaýlarda etrapdaky şäheriň derejesine ykdysady ösüşiniň depgini we ilat sanynyň artyşy ýokary, ilat sany 8 müň adamdan az bolan şäherçe hem degişli bolup biler. 

     Häzirki wagtda ýurdumyzy mundan beýläk-de gülledip ösdürmäge gönükdirilen maksatnamalar üstünlikli durmuşa geçirilýär. Bu tagallalaryň ählisi adam hakyndaky aladanyň döwletimiziň baş maksady bolup durýandygyny äşgär edýär. Ýurdumyzyň ähli çäklerinde Durnukly ösüş maksatlaryny amala aşyrmagyň möhüm görkezijileriniň biri bolan şäherleşme derejesini ýokarlandyrmak ugrunda Oba milli maksatnamasynyň durmuşa geçirilmegi bilen, oba we şäher ilatynyň durmuş şertleriniň de­ňeçerlenmegi gazanylýar. Şeýlelikde, «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyny» durmuşa geçirmegiň çäklerinde welaýatlaryň dolandyryş-çäk gurluşyny kämilleşdirmekde şäherleşme derejesini ýokarlandyrmak, sebitleriň oba hojalyk, senagat zolagynyň mümkinçiliklerini ulanmak, zähmet öndürijiligini ýokarlandyrmagyň hasabyna ykdysadyýetiň durnukly ösüşini netijeli peýdalanmak boýunça ýerli dolandyryş edaralarynyň teklipleri nazara alynýar. 

     Umuman, dolandyryş-çäk birlikleriniň kämilleşdirilmegi ykdysadyýetimiz üçin goşmaça mümkinçilikleri emele getirýän ýerli dolandyryş, bilim, medeniýet we maliýe-ykdysady edaralaryň binalaryny, desgalaryny netijeli peýdalanmaga, ýurdumyzyň ykdysady bähbitlerini has-da ýokarlandyrmaga mümkinçilik döreder. Munuň özi Döwlet býujetiniň girdejilerini artdyrmaga oňyn täsirini ýetirmek bilen, milli ykdysadyýetimizi mundan beýläk-de durnukly ösdürmek ugrunda degişli düzümleriň sazlaşykly işini ýola goýar. 

 

Merjen BORJAKOWA, Türkmenistanyň Mejlisiniň Durmuş syýasaty baradaky komitetiniň hünärmeni

PARAHATÇYLYK WE YNANYŞMAK ÝÖRELGELERI

 

     Eziz Watanymyz Garaşsyzlygyny gazanan ilkinji günlerinden bitaraplyk ýoluny saýlap aldy. Taryh üçin uzak bolmadyk döwürde Bitaraplygyň türkmen nusgasyny döretdi we ony «oňyn Bitaraplyk» diýip atlandyrdy. Şoňa görä-de, ýurdumyzyň daşary syýasat strategiýasy hemişelik Bitaraplyk derejesine esaslanýar. Türkmenistanyň Bitaraplygy parahatçylyk söýüjilik, beýleki döwletleriň içerki işine gatyşmazlyk, olaryň özygtyýarlylygyna, çäk bitewüligine hormat goýmak, açyklyk ýaly asylly ýörelgelerden ugur alýar. Döwletimiz maksada okgunly, özygtyýarly, bitarap, şol bir wagtyň özünde-de, işjeň hem netijeli daşary syýasaty durmuşa geçirýär. 

 

     Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygy Birleşen Milletler Guramasy tarapyndan üç gezek ykrar edilen döwlet bolmak bilen, parahatçylygyň, özara düşünişmegiň işjeň tarapdary hökmünde halkara giňişlikde möhüm orny eýeleýär. Hormatly Prezidentimiziň ýakynda Amerikanyň Birleşen Ştatlaryna amala aşyran iş sapary, şeýle-de BMG-niň Baş Assambleýasynyň 80-nji ýubileý sessiýasynyň plenar mejlisinde eden taryhy çykyşy, öňe süren umumadamzat bähbitli başlangyçlary dünýäde ylalaşygy pugtalandyrmak, dostlukly we özara bähbitli gatnaşyklary ösdürmek ugrundaky tagallalarynyň beýany boldy. Ählumumy parahatçylygy, howpsuzlygy, durnuklylygy üpjün etmek, halkara hyzmatdaşlygy berkitmek babatda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gahryman Arkadagymyzyň we hormatly Prezidentimiziň öňe sürýän başlangyçlary, möhüm ähmiýetli teklipleri dünýäde giňden goldanylýar. Munuň şeýledigine, döwlet Baştutanymyzyň BMG-niň belent münberinden çykyş edip, sebit we ählumumy derejedäki möhüm meseleler hakynda, halkara parahatçylygyň we howpsuzlygyň pugtalandyrylmagy boýunça ýurdumyzyň ileri tutýan garaýyşlaryny, umumy abadançylygyň, ösüşiň bähbitlerine laýyk gelýän netijeli halkara hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de giňeltmäge gönükdirilen täze, döredijilikli başlangyçlary beýan etmegi doly şaýatlyk edýär. Arkadagly Gahryman Serdarymyz: «Türkmenistan hemişe ähli halkara başlangyçlaryny BMG-niň Tertipnamasyna we esas goýujy resminamalaryna, uzak möhletli maksatlaryna laýyk getirýär» diýip, taryhy çykyşynda belledi. Hormatly Prezidentimiz taryhy çykyşynda: «Halkara parahatçylygyň we howpsuzlygyň üpjün edilmegi Türkmenistanyň BMG bilen hyzmatdaşlygynyň esasy ugry bolup durýar. Türkmenistan hemişelik Bitarap döwlet hökmünde öz jogapkärçiligine düşünip, hyzmatdaşlyk, özara düşünişmek ýagdaýyny, ählumumy hem-de sebit derejesinde durnukly ösüşi üpjün etmäge ukyply esasy we kesgitleýji şert hökmünde özara hormat goýmak dialogyny döretmäge gönükdirilen anyk çäreleri mundan beýläk-de amala aşyrmaga taýýardyr» diýip belledi. Onda häzirki wagtda bu wezipeleri ilerletmekde we ýerine ýetirmekde iň netijeli gurallaryň biriniň ýurdumyzyň bitaraplyk ýörelgeleriniň iş ýüzünde durmuşa geçirilmegi, aýratyn-da, bu ugurdaky halkara hyzmatdaşlygynyň esasy ugry hökmünde BMG-niň Baş Assambleýasynyň 80-nji sessiýasynyň gün tertibine «Bitaraplyk — parahatçylygyň we howpsuzlygyň hatyrasyna» atly aýratyn bendi girizmek başlangyjyny öňe sürdi. Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 79-njy sessiýasynyň 61-nji plenar mejlisinde ýurdumyzyň başlangyjy bilen «Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygy» atly Kararnamanyň üçünji gezek kabul edilmegi hemişelik Bitaraplygymyzyň 30 ýyllygy, BMG-niň döredilmeginiň 80 ýyllygy bilen utgaşýan Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynyň şöhratyny has-da artdyrdy. Munuň özi türkmen diplomatiýasynyň nobatdaky ajaýyp üstünligidir. Milli Liderimiziň «Ösüş arkaly parahatçylyk» ýörelgesiniň, «Dialog — parahatçylygyň kepili» filosofiýasynyň jümle-jahanda ykrar edilýänligidir. Türkmen döwletiniň öz taryhy, ägirt uly syýasy hem ykdysady mümkinçiliklerini peýdalanyp, ählumumy abadançylygyň hyzmatynda goýup bilýändiginiň güwäsidir. Bütindünýä bileleşigi tarapyndan beýik gymmatlyk hem-de ählumumy taglymat hökmünde ykrar edilen Bitaraplygymyzyň baş maksady adamzadyň we geljegiň bähbitlerine gönükdirilen parahatçylyk, dostluk ýörelgeleri esasynda bütin dünýäde parahatçylygy we howpsuzlygy goramakdyr. Dünýä halklaryny parahatçylyga, agzybirlige çagyrýan Gahryman Arkadagymyzyň döwletli başlangyçlaryny mynasyp dowam etdirýän Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň alyp barýan işleri diňe bir türkmen halkynyň däl, eýsem, Zeminiň ähli halklarynyň abadan, rowaç durmuşyny nazarlaýar. Halkymyzy aýdyň geljege tarap ynamly öňe alyp barýan Milli Liderimiziň, hormatly Prezidentimiziň janlary sag, ömürleri uzak, mertebeleri hemişe belent bolsun! 

 

Baýramgözel  MYRADOWA, Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty, Mejlisiň Ylym, bilim, medeniýet we ýaşlar syýasaty baradaky komitetiniň başlygy.

 

Bagtyýarlygyň gözbaşy

 

     Milli Liderimiziň parasatly nygtaýşy ýaly, raýatlaryň saglygy we olaryň ýaşaýyş derejesiniň ýokarlanmagy bilen döwletiň uzak möhletleýin ykdysady ösüşiniň arasynda jebis baglanyşyk bar. Çünki ýurduň hakyky gymmatlygy we durmuş syýasatynyň esasy ugrunyň biri bolan saglygy goraýyş ulgamyna gönükdirilen tagallalar döwletiň esasy serişdelerini özünde jemleýär. Şu jähetden, ilatyň saglygyny goramak, adamlaryň ömrüniň dowamlylygyny artdyrmak ýurduň durmuş-ykdysady ösüşiniň düýpli hem-de esasy maksatlaryny düzýär. 

 

     Mälim bolşy ýaly, geçen ýylyň 4-nji oktýabrynda hormatly Prezidentimiz Türkmenistanda ilatyň saglygyny goramak babatda alnyp barylýan döwlet syýasatyny, «Raýatlaryň saglygynyň goralmagy hakynda» Türkmenistanyň Kanunyny, Türkmenistanyň Prezidentiniň «Saglyk» Döwlet maksatnamasyny durmuşa geçirmek, şeýle hem «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasyny» amala aşyrmak maksady bilen, birnäçe Karara gol çekdi. Şeýlelikde, «Türkmenistanda lukmançylyk sagaldyş-dikeldiş çäreleriniň 2024 — 2028-nji ýyllar üçin Milli strategiýasy» hem-de şu Milli strategiýany amala aşyrmak boýunça ýerine ýetirilmeli çäreleriň Meýilnamasy, «Türkmenistanyň immunoöňüni alyş boýunça 2024 — 2028-nji ýyllar üçin Milli maksatnamasy» hem-de şu Maksatnamany amala aşyrmak boýunça ýerine ýetirilmeli çäreleriň Meýilnamasy, döwlet meýletin saglygy goraýyş ätiýaçlandyryşy boýunça şertnamalary baglaşan we degişli ätiýaçlandyryş töleglerini töleýän Türkmenistanyň raýatlaryna döwlet dermanhana edaralarynda bahasynyň elli göterimi möçberde ýeňillikli şertlerde satylýan derman serişdeleriniň Sanawy hem-de tölegsiz ýa-da ýeňillikli şertlerde goýberilýän derman serişdeleriniň, lukmançylyk maksatlaryna niýetlenen önümleriň Sanawy tassyklanyldy.

     Ýurdumyzyň sagaldyş ulgamynda geçirilýän sagaldyş-dikeldiş çäreleri keselleriň, şikesleriň ýa-da fiziki, himiki hem-de jemgyýetçilik täsirleriniň netijesinde ýüze çykan saglygyň bozulmalarynyň öňüni almak we işjeňligini dikeltmek maksady bilen geçirilýär. 

     Gahryman Arkadagymyz 2024-nji ýylyň 9-njy oktýabrynda Aşgabat şäherinde Saglygy goraýyş we derman senagaty işgärleriniň güni mynasybetli, häzirki zamanyň ösen talaplaryna laýyklykda gurlan Halkara sagaldyş-dikeldiş merkeziniň hem-de Halkara fiziologiýa ylmy-kliniki merkeziniň açylyş dabarasyna gatnaşdy. Täze gurlan Halkara sagaldyş-dikeldiş merkezi diňe bir ýurdumyzda däl, eýsem, sebitde-de iri lukmançylyk merkezleriniň biridir. Bu merkezde ulular we çagalar üçin birnäçe köpugurly bölümler hereket edip, onda ýokanç däl keselleriň öňüni almak, olary netijeli bejermek üçin ähli şertler döredilen. Halkara fiziologiýa ylmy-kliniki merkezinde bolsa geljekde ýurdumyzyň tebigy-howa şertleriniň adam saglygyna ýetirýän täsirini öwrenmek boýunça degişli işleri geçirmäge, okuwlary, ylmy barlaglary alyp barmaga döwrebap mümkinçilikler göz öňünde tutulan. Gahryman Arkadagymyzyň nygtaýşy ýaly, şeýle döwrebap merkezleriň, şeýle hem häzirki zaman derman kärhanasynyň gurlup ulanmaga berilmegi bilen, ýurdumyzyň ilatyna edilýän saglygy goraýyş hyzmatlarynyň hili ýokarlanýar. Täze iş orunlary döredilýär, lukmanlaryň iş şertleri has-da gowulanýar. 

     Gahryman Arkadagymyza hem-de hormatly Prezidentimize ilatyň durmuş-ykdysady, saglygy goraýyş ulgamynyň işini ilerletmekde alyp barýan başlangyçlarynda elmydama üstünlikler hemra bolsun! 

 

Merjen BORJAKOWA, Türkmenistanyň Mejlisiniň Durmuş syýasaty baradaky komitetiniň hünärmeni.

1 2 3 4 5 6 7 ... 100