​Меджлис (Парламент) Туркменистана является представительным органом, осуществляющим законодательную власть

МЕДЖЛИС ТУРКМЕНИСТАНА

Русский

МЕДЖЛИС ТУРКМЕНИСТАНА

Русский

Выступления и Статьи

TÄZE ÝYLYŇ ÝALKYMY

 

Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýamy­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rü­niň «Pähim-paý­has um­ma­ny Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy» ýy­ly­nyň şat­lyk-şow­hu­ny çar tarapa ýaň sal­ýar. Tä­ze ýyl ar­çala­ry­nyň owa­dan be­zeg­le­ri ýürekleri buýsandyrýar. Dür­li gör­nüş­li oý­nawaç­lar­dyr çy­ra­lar bi­len be­ze­len ar­ça di­ňe bir ça­ga­la­ryň däl, ulu­la­ryň hem gö­wün­le­ri­ni gö­ter­ýär. Baş ar­ça­nyň da­şyn­da kör­pe­ler üçin Aýaz­ba­ba­dyr Gar­pa­myk hem-de er­te­ki­ler dünýäsi­niň gah­ry­man­la­ry bi­len bi­le­lik­de şat­lan­mak has ýa­kym­ly. 

Şu gün­ler ýur­du­myz­da bo­sa­ga­da du­ran Tä­ze ­– 2025-nji ýy­ly mynasyp gar­şy­la­mak­ üçin ­taý­ýar­lyk iş­le­ri bat­ly dep­gin­ler bi­len al­nyp ba­ryl­ýar. Ta­mam­la­nyp bar­ýan­ 2024-nji­ ýyl mäh­ri­ban Di­ýa­ry­myz, bagtyýar hal­ky­myz üçin hem­me­ta­rap­la­ýyn üs­tün­lik­li, dü­şüm­li ýyl bol­dy. Her bir baý­ram­çy­lyk­lar­da, şan­ly se­ne­lerde öz­bo­luş­ly toý ly­ba­sy­na beslen­ýän ak mer­mer­li paý­tag­ty­my­zyň aja­ýyp keş­bin­de hem go­laý­lap gel­ýän Tä­ze ýyl baý­ra­my­nyň öwüş­gi­ni öz­boluş­ly şöh­le­len­ýär. Ak şäheri­mi­ziň bi­na­gär­lik keş­bin­de ýo­ka­ry us­sat­lyk bi­len dö­re­di­len aja­ýyp öwüş­ginler, «Tä­ze ýy­ly­ňyz gut­ly bol­sun!», «2025» ýaz­gy­la­ry bol­sa her bir adam­da ýa­kym­ly tä­sir­le­ri dö­redýär, şat­lyk­ly pursatlary bagyşlaýar. Tä­sin gör­nüş­de be­ze­len dür­li öwüşgin­li yşyk­lar, baý­ram­çy­lyk çy­ra­la­ry Tä­ze ýy­lyň tä­si­ri­ni we joş­gu­ny­ny has-da art­dyr­ýar. 

Toý ly­ba­sy­na bes­le­nen Di­ýa­rymy­zyň ak ba­zar­la­ryn­da­ky we söwda no­kat­la­ryn­da­ky ha­ryt bol­çu­ly­gy şat­ly­gy­my­za şat­lyk goş­ýar. Telekeçileri­miz ta­ra­pyn­dan ön­dü­ri­len dür­li ha­ryt­lar, şol san­da kon­di­ter önüm­le­ri, daý­han­la­ry­my­zyň yh­las bi­len ýe­tiş­di­ren gök-bak­ja önümle­ri, dat­ly mi­we­ler köp gör­nüş­li­ligi we ba­ha­sy­nyň el­ýe­ter­li­gi bi­len tapawutlan­ýar. We­la­ýat mer­kez­lerin­dä­ki «Türk­me­niň Ak öýi» binasynyň öňün­de gu­ra­lan Baş ar­ça­nyň tö­we­re­gi öz­bo­luş­ly gö­zel­li­gi bilen ýa­şaý­jy­la­ry­my­zyň ge­lim-gi­dim­li ýer­le­ri­ne öw­rül­ýär. 

Goý, eziz Di­ýa­ry­my­zyň aý­dyň we nu­ra­na gel­je­gi ug­run­da taýsyz ta­gal­la­la­ry ed­ýän Gah­ry­man Ar­kada­gy­my­zyň, Ar­ka­dag­ly Gah­ry­man Ser­da­ry­my­zyň jan­la­ry sag, ömürleri uzak, alyp bar­ýan be­ýik iş­le­ri hemişe ro­waç bol­sun! 

 

Aýnabat TOÝLYÝEWA, 

Köneürgenç etrabyndaky 38-nji orta mekdebiň müdiri, Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty

BILIM — ÖSÜŞLERIŇ BINÝADY

 

«Pä­him­-paý­has um­ma­ny Mag­tym­guly Py­ra­gy» ýy­lyn­da ýurdumyz­da bi­lim sy­ýa­sa­ty hal­ky­my­zyň ru­hy dur­mu­şy­nyň kämilleşmegi­ne, ýaş nes­liň hem­me­ta­rapla­ýyn sag­dyn ke­ma­la gel­me­gi­ne gö­nükdi­ri­lip, döw­le­ti­mi­zi ös­dür­me­giň berk hu­kuk bin­ýa­dy, kuw­wat­ly he­re­ket­len­diri­ji güý­jü­dir. Hä­zir­ki wagt­da mil­li ýö­relge­le­re we dün­ýä­niň ösen tej­ri­be­si­ne laýyk­lyk­da, ýur­du­my­zyň bi­lim ul­ga­my­nyň ka­nun­çy­lyk bin­ýa­dy­nyň ber­ki­dil­me­gi­ne uly üns be­ril­ýär. 2021-­nji ýy­lyň­ 5-nji iýunyn­da «Bi­lim ha­kyn­da» Türk­me­nis­ta­nyň Ka­nu­ny (re­je­le­nen gör­nü­şi) ka­bul edil­di. Bu Ka­nun ýur­du­myz­da bi­lim ul­ga­my­nyň işi­niň gu­ra­ly­şy­ny, bi­lim ba­bat­da­ky gat­naşyk­la­ryň hu­kuk esas­la­ry­ny düz­gün­leş­dirýär.­ Şeýle­-de bi­lim işi­ni do­lan­dyr­ma­gyň gu­ra­ma­çy­lyk esas­la­ry­ny we döw­let bi­lim sy­ýa­sa­ty­nyň ýö­rel­ge­le­ri­ni, bu ul­ga­myň mak­sat­la­ry­ny, ýe­ri­ne ýetirýän we­zi­pe­le­rini kes­git­le­ýär. 

Ýurdumyzda beýleki pudaklar bilen bir hatarda, bilim ulgamyny ösdürmäge aýratyn ähmiýet berilýär, bu ugurda düýpli özgertmeler amala aşyrylýar. Türkmenistanda bilim ulgamyny kämilleşdirmäge gönükdirilen kanunçylyk namalary işlenip düzüldi we kabul edildi. Şeýle resminamalar milli bilim ulgamynyň hukuk binýadyny has-­da berkitdi. Ýurdumyzda okuw möhletiniň dowamlylygy halkara ülňülerine laýyklykda kadalaşdyryldy, mekdebe çenli bilim edaralarynyň, orta we ýokary okuw mekdepleriniň okuw maksatnamalary täzeden taýýarlanyldy. Şeýlelik-de, özgertmeleriň netijesinde mekdebe çenli çagalar edaralaryndan başlap, mugallymlaryň netijeli işlemeklerine, bilimiň ähli derejesinde okatmagyň we terbiýelemegiň usulyýet ulgamy kämilleşdirildi. Bilim almak Türkmenistanyň raýatlarynyň konstitusion hukugydyr. Çünki bilim jemgyýetiň durmuş-­ykdysady we medeni-­ruhy taýdan kämilliginiň esasy şerti bolup, onuň üstünlikli ösüşine itergi berýär. Kanunda bilim edaralaryny esaslandyrmagyň, döretmegiň we olaryň işini ýöretmegiň düzgünleri bellenilýär. Hususan­da, döwrebap talaplara laýyklykda, bilimiň gurluşynda, mazmunynda täzelikler babatdaky kadalar Kanunyň rejelenen görnüşinde beýan edilendir. 

Ýurdumyzda sanly bilime uly ähmiýet berilýär. Bilim ulgamyna kämil tehnologiýalaryň ornaşdyrylmagy mugallymlaryň we beýleki bilim işgärleriniň işlerini guramakda netijeli bolup durýar. Bilim işgärleriniň jemgyýetdäki ornuny kanunçylyk namalary arkaly berkitmek hem ýokarda bellenilip geçilen we Kanunda beýan edilýän kadalar bilen berk baglanyşyklydyr. 

Häzirki wagtda bilim ulgamyny kämilleşdirmek maksady bilen, paýtagtymyzda, ähli welaýatlarda döwrebap çagalar baglary, mekdepler gurlup ulanmaga berilýär. Täze bilim edaralarynyň döwrebap enjamlar bilen enjamlaşdyrylmagy milli bilimiň hiliniň ýokarlanmagyna, ösen tehnologiýalardan baş çykarýan ýaşlaryň kemala gelmegine itergi berýär. 

Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň janlary sag, belent başlary aman bolsun, il­-ýurt bähbitli, döwlet ähmiýetli, dünýä nusgalyk işleri rowaçlyklara beslensin! 

 

Orazdurdy ABDYÝEW, 

Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty, 

Mejlisiň Ylym, bilim, medeniýet we ýaşlar

 syýasaty baradaky komitetiniň agzasy.

EBEDI ZEHINIŇ EÝESI

 

Mukaddes Garaşsyzlygymyzyň 33 ýyllyk toýunyň toýlanýan günlerinde geçirilen Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň nobatdaky mejlisinde türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gahryman Arkadagymyz ýaş nesilleri milli gymmatlyklarymyza, däp-dessurlarymyza buýsanç ruhunda, ynsanperwer kadalarymyz esasynda terbiýelemek üçin meşhur şahsyýetlerimiziň ýadygärliklerini ebedileşdirmek boýunça degişli işleri alyp barmagy we müňýyllyklardan gözbaş alýan medeniýetimizi, edebiýatymyzy, şöhratly taryhymyzy düýpli öwrenmegi we başga-da birnäçe durmuşa geçirilmeli möhüm meseleleri açyp görkezdi.

 Şundan ugur alyp, türkmen opera sungatynyň ösmegine uly goşant goşan halypa aýdymçy, Türkmenistanyň halk artisti Annagül Annagulyýewa hakynda kelam agyz gürrüň etmegi makul bildik. Bütin ömrüni opera we kino sungatynyň ösmegine bagyş eden A.Annagulyýewa sungat äleminde hoş owazly aýdymlary ýerine ýetirip, ençeme gahrymanlaryň keşbini döreden ussatdyr. 

Ol 1924-nji ýylda Balkan welaýatynyň Esenguly etrabynyň Esenguly obasynda eneden dogulýar. Eneden ir galan Annagülüň kakasy Esenguly etrabynda belli gyjakçy bolupdyr. 

Annagül 1936-njy ýylda açylan Aşgabatdaky aýal-gyzlar mugallymçylyk mekdebine okuwa girip, şol ýerde hor toparyna goşulýar. Ol aýdym-saz sapaklaryna, höwesjeňler gurnagyna gatnaşyp, ökde aýdymçy hökmünde tanalyp ugraýar. Onuň ýiti zehini, yhlasy, ussat mugallymlaryndan öwrenen hünäri öňe saýlanmagyna ýardam edýär. 1941-nji ýylda ol Aşgabatda täze açylan Opera we balet teatrynda döredijilik işine başlaýar. «Zöhre-Tahyr» operasynda oňa Zöhräniň keşbini janlandyrmagy ynanýarlar. Ilkinji gezek görkezilen «Zöhre-Tahyr» operasy A.Annagulyýewa uly üstünlik getirýär. Onuň çeşme ýaly dury sesi aýdym aýtdygyça kämilleşýär. Şeýlelikde, ol şirin sesi, tebigy zehini bilen «Şasenem-Garypda» Şasenemiň, «Kemine we kazyda» Ogulbegiň, «Leýli-Mejnunda» Leýliniň, «Suw perisinde» Maşanyň, «Kuba gyzynda» Aýhalynyň, «Gül-Bilbilde» Gülüň, «Ýewgeniý Oneginde» Tatýananyň, «Çio-Çio-Sanda» Batterfleýanyň keşplerini ussatlyk bilen janlandyrýar. Zehinli artist «Karmen» operasynda Karmeniň, «Garahal gelin» operasynda Lizanyň, «Aida» operasynda Aidanyň, «Knýaz Igor» operasynda Ýaroslawanyň partiýalaryny ýerine ýetirýär. 

A.Annagulyýewa ussat kompozitorlar Daňatar Öwezow, Nury Halmämmedow, Adrian Şapoşnikow, Hydyr Allanurow bilen işleşýär. Ol sungat äleminiň öçmejek ýyldyzlary — Türkmenistanyň halk artisti, Türkmenistanyň Gahrymany Maýa Kulyýewa, Türkmenistanyň halk artisti, ussat mugallym Medeniýet Şahberdiýewa, Türkmenistanyň halk artistleri Roza Töräýewa, Aýdogdy Gurbanow, Ýolaman Hummaýew, Hojaw Annadurdyýew ýaly halypalaryň hatarynda uly at-abraýa eýe bolýar. 

Milli opera sungatymyzyň ilkinji kerpijini goýanlaryň biri A.Annagulyýewa çykyş eden ähli operalarynda zenanlaryň keşbiniň aň hem pikir çylşyrymlylygyny, olaryň içki duýgularyny örän näzik äheňde açyp görkezmegi başarýar. Ol meşhur kompozitor N.Halmämmedowyň ajaýyp wokal aýdymlaryny ussatlyk bilen ýerine ýetirýär. Artist zenan kino sungatynda-da birnäçe keşpleri döredýär. «Daşgaladaky wakada» Ene Garaýewa, «Keçpelekde» Dursunsoltan, «Derýanyň aňyrsy serhetde» Hesel, «Aýratyn tabşyrykda» Annajemal onuň döreden ýatdan çykmajak keşpleridir. 

A.Annagulyýewa 1941-nji ýyldan tä 2001-nji ýyla çenli öňki Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky opera we balet teatrynda opera aýdymçysy bolup zähmet çekdi. Ol Ýewropanyň, Amerikanyň, Aziýanyň, Afrika ýurtlarynyň, goňşy döwletleriň ençemesinde bolup, türkmen sungatyny äleme ýaýdy. Bu opera aýdymçysy Moskwa, Baku, Daşkent şäherlerinde kompozitorlaryň wokal eserlerinden, opera ariýalaryndan düzülen özbaşdak konsertleri berdi. 

Türkmen medeniýetini, sungatyny ösdürmekde bitiren hyzmatlary üçin A.Annagulyýewa 1943-nji ýylda «Türkmenistanyň at gazanan artisti», 1952-nji ýylda «Türkmenistanyň halk artisti» diýen hormatly atlara mynasyp bolýar. 1996-njy ýylda oňa «Watana bolan söýgüsi üçin» diýen medal gowşurylýar. 

Meşhur opera aýdymçysy A.Annagulyýewa 2009-njy ýylyň 18-nji iýulynda 85 ýaşynda aradan çykdy. Sungatymyzyň hak howandary, türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyza, Arkadagly Gahr yman Serdarymyza milli sungatymyzda yz galdyran tanymal şahsyýetlerimiziň goýup giden nusgalyk ýoluny öwrenmäge, halypa-şägirtlik ýoluny ýöretmäge döredip berýän giň mümkinçilikleri üçin tüýs ýürekden sagbolsunymyzy aýdýarys. 

 

Muhammetberdi GELDIMÄMMEDOW, 

Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty, Mejlisiň Kada-kanunçylyk baradaky komitetiniň agzasy

BAGTYÝAR DURMUŞYŇ BINÝADY

 

Şu ýylyň 30-njy noýabrynda «Türkmenistanyň 2025-nji ýyl üçin Döwlet býujeti hakynda» Türkmenistanyň Kanunynyň kabul edilmegi Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň: «Watan diňe halky bilen Watandyr! Döwlet diňe halky bilen döwletdir!» atly ynsanperwer şygaryny giňden dabaralandyrdy. Şeýle hem Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe milli ykdysadyýetimiziň ähli pudaklarynda gazanylan üstünlikleri we ýetilmeli aýdyň sepgitleri kesgitledi. Munuň özi ýurdumyzyň durmuş-ykdysady ösüşini üpjün etmäge, halkymyzyň ýaşaýyş derejesini has-da ýokarlandyrmaga, ählumumy parahatçylygyň bähbidine ykdysady hyzmatdaşlygy, medeni-ynsanperwer gatnaşyklary mundan beýläk-de giňeltmäge gönükdirilen giň gerimli maksatnamalaryň esasynda milli ykdysadyýetimizi döwrebaplaşdyrmaga we senagatlaşdyrmaga bolan ähmiýetiniň barha ýokarlanýandygyny görkezýär. 

Döwlet býujetiniň ýurdumyzyň ösüşi üçin örän uly ähmiýeti bar. Bu diňe bir ýylyň esasy maliýe meýilnamasy bolman, eýsem, tutuş maliýe ulgamynyň geljek döwürde esasy hereketleriniň çuňňur oýlanyşykly, dürli hasaplamalara daýanýan, merkezleşdirilen guralydyr. Döwlet derejesinde onuň esasy wezipesi, maliýe çeşmeleriniň kömegi bilen ýurduň ykdysadyýetiniň we sebitleriniň netijeli, deňagramly ösüşini üpjün etmekdir. Döwlet býujeti tutuş halkyň bähbidine gönükdirilen döwlet gaznalarynyň emele gelmegini we zerur bolan çykdajylaryny kadalaşdyrýar. Şu nukdaýnazardan, Döwlet býujeti hormatly Prezidentimiz tarapyndan tassyklanýar. Ykdysadyýetiň ähli pudaklary we ýurduň sebitleri boýunça Döwlet býujetini düzmek çuňňur hasaplamalara hem-de düýpli seljermelere daýanýan işdir. Muňa ähli ministrlikler, pudaklaýyn dolandyryş edaralary hem-de häkimlikler gatnaşýar we ol birnäçe aý dowam edýär. 

Makroykdysady durnuklylygy saklamak, ykdysadyýetiň pudaklaryny, sebitlerini mundan beýläk-de okgunly ösdürmek, maýa goýumlaryň esasy bölegini önümçiligi düýpli döwrebaplaşdyrmaga gönükdirmek, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da ýokarlandyrmak üçin düzülýän degişli maliýe resminamasy bu ugurdaky geljekki esasy wezipeleri kesgitleýär. 

«Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022—2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda» göz öňünde tutulan wezipeleri üstünlikli durmuşa geçirmek, ilatymyzyň ýaşaýyş şertlerini hem-de durmuş taýdan goraglylygyny mundan beýläk-de ýokarlandyrmak maksady bilen, Türkmenistanyň Prezidentiniň 2024-nji ýylyň 12-nji iýulynda çykaran «Türkmenistanda zähmet haklarynyň, pensiýalaryň, döwlet kömek pullarynyň, talyp we diňleýji haklarynyň möçberlerini ýokarlandyrmak hakynda» Permanyna laýyklykda, geljek ýylyň Döwlet býujetiniň taslamasynda zähmet haklarynyň, pensiýalaryň, talyp haklarynyň, döwlet kömek pullarynyň we beýleki durmuş tölegleriniň möçberiniň 10 göterim ýokarlanmagy göz öňünde tutulandyr. 

Döwletimiziň ykdysady kuwwatynyň berk bolmagy ugrunda döwrebap şertleri döredýän hormatly Prezidentimiziň, Gahryman Arkadagymyzyň janlary sag, ömürleri uzak bolsun, il-ýurt bähbitli, dünýä ähmiýetli alyp barýan işleri rowaçlyklara beslensin.

 

Leýli NURMYRADOWA,

 Türkmenistanyň Mejlisiniň Ykdysady 

meseleler baradaky komitetiniň hünärmeni.

DÖWLETIŇ ÖSÜŞINIŇ KEPILI

 

Täze taryhy döwrüň «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynyň toý-baýramly günlerinde Türkmenistanyň Mejlisiniň ýedinji çagyrylyşynyň ýedinji maslahaty geçirilip, onda döwletimiziň ösüşini kepillendirýän birnäçe kanunlaryň taslamalary ara alnyp maslahatlaşyldy we kabul edildi. Şolaryň hatarynda «Türkmenistanyň 2025-nji ýyl üçin Döwlet býujeti hakynda» Türkmenistanyň Kanuny bolup, ol giň gerimli özgertmeleri üstünlikli dowam etdirmäge we milli ykdysadyýetimiziň kuwwatyny has-da artdyrmaga gönükdirilendir. Ýurdumyzyň baş maliýe resminamasy «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasyna», «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna» laýyklykda işlenip taýýarlanyldy. Ol döwletimiziň ähli pudaklarynyň we welaýatlarynyň ykdysady ösüşiniň durnukly depgininiň saklanylmagyna, ýurdumyzyň ägirt uly mümkinçilikleriniň durmuşa geçirilmegine, döwlet çykdajylarynyň üpjün edilmegine, halkymyzyň durmuş bagtyýarlygynyň berkidilmegine gönükdirilendir. 

Maslahatyň dowamynda «Deňze çykalgasy bolmadyk döwletleriň üstaşyr söwdasy hakynda Konwensiýa goşulmak hakynda» Türkmenistanyň Kanunynyň taslamasy hem ara alnyp maslahatlaşyldy we kabul edildi. BMG-niň 1965-nji ýylyň 8-nji iýulynda kabul eden Deňze çykalgasy bolmadyk döwletleriň üstaşyr söwdasy hakynda Konwensiýasy bu ugurdaky gatnaşyklary düzgünleşdirýär. Konwensiýa deňze çykalgasy bolmadyk döwletlere özara ylalaşyk esasynda deňiz portundan peýdalanmaga we deňizde hereket etmäge mümkinçilik berilmelidigini belleýär. 

Konwensiýa erkin üstaşyr geçmek, gümrük salgytlary we gaýry ýygymlar, ulaglar, resminamalar, ýükleri wagtlaýyn saklamaga we geçirmäge amatly şertleri we erkin zolaklary, şol sanda gümrük ýeňilliklerini döretmek bilen bagly kadalary özünde jemleýär. Şeýle hem bu resminamada deňze çykalgasy bolmadyk döwletleriň üstaşyr söwdasyna mümkinçilik döretmekde halkara we milli hukuk kadalary esasynda howpsuzlygy we saglyk ätiýaçlygyny üpjün etmek, daşky gurşawy goramak ýaly maksatlar bilen degişli çäreleriň geçirilip bilinýändigi görkezilýär. 

Ýurdumyzyň bu Konwensiýa goşulmagy, deňze çykalgasy bolmadyk döwletler bilen üstaşyr söwda boýunça halkara hukuk kadalaryna laýyklykda, sazlaşykly hyzmatdaşlyk etmekde mümkinçilikleri artdyrar, şeýle hem döwletimiziň halkara abraýynyň has-da ýokarlanmagyna oňyn täsirini ýetirer. 

Maslahatyň dowamynda «Türkmenistanyň 2023-nji ýyl üçin Döwlet býujetiniň ýerine ýetirilişi hakynda» Mejlisiň kararynyň we öňden hereket edýän birnäçe kanunlara üýtgetmeler we goşmaçalar girizmek hakynda kanunlaryň taslamalary ara alnyp maslahatlaşyldy we kabul edildi. Olaryň ählisi döwrüň ösüşi bilen ölçerilip, oňa laýyklykda kämil kadalaryň girizilmegini şertlendirýär. Kabul edilen kanunlaryň ählisi hormatly Prezidentimiziň milli parlamentiň deputatlaryna berýän tabşyryklaryndan hem-de degerli maslahatlaryndan ugur alnyp taýýarlanyldy we kabul edildi. Halk köpçüliginiň arasynda kanunlaryň ähmiýetini düşündirmek, wagyz etmek biz — deputatlaryň öňümizde durýan esasy borjumyzdyr. Oňa amal etmekde Gahryman Arkadagymyzyň we Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň töweregine berk jebisleşip, bilimimizi, tejribämizi gaýgyrman, halal hem tutanýerli zähmet çekeris. 

 

Gurbangylyç DURDYÝEW, 

Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty.

BILIM — ÜSTÜNLIGIŇ BINÝADY

 

Häzirki ajaýyp döwrümizde hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda ýurdumyzda amala aşyrylýan özgertmeleriň her biri halkymyzyň bähbitlerine gönükdirilýär. Munuň özi adam hakyndaky aladanyň ýokary derejä eýedigini aýdyň beýan edýär. Döredilýän giň mümkinçilikleriň hatarynda ýaş nesilleriň terbiýesi, bilimi hakynda hem bellemek gerek. Ýaş nesilleriň bilimli bolmagy, kämil hünärmenler bolup ýetişmegi döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri bolup, bagtly geljegimizi üpjün etmegi maksat edinýär. Bilimli, kämil düşünjeli, giň dünýägaraýyşly nesliň kemala gelmegi üçin dünýä derejesinde, milli ruhda bilim­-terbiýe bermek, beden we ruhy taýdan sagdyn nesilleri ösdürip ýetişdirmek baş wezipe bolup durýar. Ata Watanymyzyň röwşen geljegi bolan ylymly, bilimli, terbiýeli, sagdyn ruhly, edepli, ýokary ahlakly şahsyýetleri kemala getirmek bolsa bilim ulgamynyň işgärleriniň, mugallymlaryň mukaddes borjudyr. 

Ýurdumyzda belent maksatlara gönükdirilen işleri amal etmek üçin ýaşlaryň, bir tarapdan, häzirki döwürde adamzadyň ylym-bilimde we hünär taýýarlygynda gazanan netijelerini özleşdirmegi, ikinji tarapdan, Watanymyzyň geljegine bolan beýik ynama eýe bolmagy zerurdyr. Hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda ylym-­bilim ulgamynda durmuşa geçirilýän işleriň maksady hem döredijilikli we başarjaň, Watanyny jany-­teni bilen söýüp, onuň ajaýyp geljegine goşant goşmaga ukyply, hünärine ussat adamlary ýetişdirmekden ybaratdyr.

Bu bolsa bilim ojaklarynyň döwrebaplaşdyrylmagy bilen mümkindir. Şu maksatlar bilen ýurdumyzda orta we ýokary okuw mekdepleriň täze binalary gurulýar. 

Häzirki wagtda ylym­-bilimi ösdürmäge, ýaşlary milli ruhda terbiýelemäge giň mümkinçilikler bar. Hormatly Prezidentimiz: «Ylymly ýaşlar döwletimiziň kuwwatly güýjüdir, halkymyzyň belent maksatlara ýugrulan nurana geljegidir» diýmek bilen, ýaşlary ylym-­bilim öwrenmäge ruhlandyrýar, mugallymlary bolsa döredijilikli, täze usullar bilen işlemäge borçlandyrýar. Ýurduň geljegi, ykbaly ylymly, bilimli nesilleriň elinde. Biz — mugallymlar hormatly Prezidentimiziň aladalaryna, bildirýän uly ynamyna jogap edip, ýaş nesliň döwrebap bilim we terbiýe almagy üçin gijämizi gündiz edip, ak ýürekden zähmet çekýäris. Her günki guraýan sapaklarymyzyň gyzykly, täsirli, netijeli bolmagy üçin yhlas edýäris. Bu günki talyp Watanyň mundan buýana­da ösmegine, güllemegine öz goşandyny goşjak kämil hünärmen bolup ýetişmelidir. Şeýle ýokary netijäni gazanmak üçin milli ýörelgelere eýerip, ylym-­bilimi kämil öwrenmeli, ýaşlara döwrebap bilim bermeli. 

Watanymyzyň röwşen geljegi üçin, halkymyzyň asuda, eşretli, parahat durmuşda ýaşamagy ugrunda beýik işleri durmuşa geçirýän hormatly Prezidentimize tüýs ýürekden buýsanjymyzy beýan edýäris. Ýaş nesillere bilim öwretmek, kämil hünärmenleri kemala getirmek biziň her birimiziň asylly ýörelgämizdir. 

 

Merdan ORAZMEREDOW, 

Türkmenistanyň Döwlet energetika institutynyň mugallymy, Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty.

TÜRKMEN BITARAPLYGY WE PARAHATÇYLYK FILOSOFIÝASY

 

«Pä­him-paý­has um­ma­ny Magtym­gu­ly Py­ra­gy» ýy­lyn­da Ýer ýüzün­de pa­ra­hat­çy­lyk, dost­luk ýö­rel­ge­le­ri­ni da­ba­ra­lan­dyr­ýan Halka­ra Bi­ta­rap­lyk gü­ni hem-de Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň Baş Assambleýa­sy­nyň Türk­menis­ta­nyň he­mi­şe­lik Bi­ta­rap­ly­gy hakyn­da­ky­ Ka­rar­na­ma­ny­ ka­bul et­me­gi­niň­ 29 ­ýyl­ly­gy ­giň­den bellenil­di.­ Hor­mat­ly­ Pre­zi­den­ti­miziň­ pa­ra­sat­ly­ baş­tu­tan­ly­gyn­da içeri­ we­ da­şa­ry­ sy­ýa­sat­da­ gaza­nyl­ýan ­üs­tün­lik­ler, ­Gah­ry­man Arkada­gy­my­zyň­ «Ha­ky­da göwhe­ri» at­ly ki­ta­by­nyň giň oky­jy­lar köp­çü­li­gi­ne go­wuş­ma­gy, Milli Liderimiziň Tür­ki Döw­let­le­riň Gurama­sy­nyň Ak­sak­gal­lar ge­ňe­şiniň Bu­da­peşt­de geçi­ri­len 16-njy mej­li­sin­dä­ki, Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň Çöl­leş­mä gar­şy göreş­mek bo­ýun­ça Kon­wen­si­ýasy­na gat­na­şy­jy ta­rap­la­ryň 16-njy mas­la­ha­ty­nyň (СOP16) çäk­le­rinde Er-Ri­ýad­da ge­çi­ri­len «Bi­te­wi suw» sam­mi­tin­dä­ki çy­kyş­la­rynyň halkara jemgyýetçilikde uly seslen­me tapma­gy, Bir­le­şen Millet­ler Gu­ra­ma­syn­dan ge­lip gowşan hoş ha­bar Halka­ra Bi­ta­raplyk gü­nü­niň da­ba­ra­sy­ny has-da artdyrdy. 

Baý­ram­çy­ly­gyň öňüsyrasynda elimize gowşan «Hakyda göwheri» atly kitabynda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow döwletara gatnaşyklary parahatçylykly ýol bilen berkitmegiň halkymyzyň nesil başymyz Oguz han zamanyndan bäri ygrarly ýörelgesidigini nygtaýar. Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň türkmen Bitaraplygynyň mazmunyny düzýän parahatçylyk filosofiýasy Garaşsyz türkmen döwletiniň halkara gatnaşyklarynda wajyp orny eýeleýär. Täze kitapda döwletimiziň parahatçylyk söýüjilikli taglymatlarynyň, şol sanda dostluk, goňşuçylyk däp­-dessurlarynyň kökleri hem­-de döwrebap ösdürilişi hakynda pikir ýöredilýär. 

«Hakyda göwherinde» Oguz hanyň parahatçylyk söýüjilikli maksatlary, ylalaşykly syýasaty, türkmen halkynyň ähli döwürde hem asuda durmuşy söýendigi, gorandygy, agzybirlik taglymaty bolan türkmençilik, döwletlilik ýörelgeleri we olaryň häzirki döwürde dünýäni çoýýandygy anyk mysallar arkaly beýan edilýär. Zeminiň parahatlygynyň Oguz han Türkmeniň arzuwy bolşy ýaly, dünýäniň abatlygy, ynanyşmak türkmen Bitaraplygynyň aňyýet mazmunyny düzýär. Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygynyň, «Türki dünýäsiniň beýik şahyry we akyldary Magtymguly Pyragy ýylynyň», Änew şäheriniň «Türki dünýäsiniň medeni paýtagty» diýlip yglan edilmeginiň şanyna geçirilen dabaralara beslenen ýylyň dowamynda şaýat bolan taryhy wakalarymyzyň her biri şu mazmundan gözbaş alýar. 

29-­njy noýabrda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Türki Döwletleriň Guramasynyň Ak sakgallar geňeşiniň Budapeştde geçirilen 16­-njy mejlisinde: «Türki dilli döwletleriň Baştutanlary hemişe möhüm başlangyçlar bilen çykyş edýärler. Şundan ugur alyp, biz hem bilelikde halk diplomatiýasyny öňe sürmelidiris. Bu diplomatiýanyň özeninde abadançylyk, parahatçylyk, birek-­birege hormat goýmak, hoşniýetli goňşuçylyk ýörelgeleri durýar. Iň esasysy bolsa, parahatçylyk filosofiýasyny ilerledip, ýurtlarymyzyň Liderleriniň bu syýasatyny durmuşa geçirmelidiris» diýip belledi. Türkmenistanyň uglewodorod serişdelerini adamzadyň bähbidine peýdalanmakda hyzmatdaşlygy diwersifikasiýa ýoly bilen alyp barmak, söwda­-ykdysady ugurda entek ulanylmadyk mümkinçilikleri amala aşyrmak hakynda möhüm başlangyçlary öňe sürdi. 

Gahryman Arkadagymyz hormatly Prezidentimiziň başlangyjy bilen Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasy tarapyndan 2025­-nji ýylyň «Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly» diýlip yglan edilendigine, geljek ýylda Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygyna 30 ýyl dolýandygyna üns çekip, Türki Döwletleriň Guramasynyň Aksakgallar geňeşiniň geljek ýyldaky soňky mejlisini ýurdumyzyň Bitaraplygynyň ýubileýine gabatlap, Aşgabatda geçirmegi teklip etdi. 

Sebit hyzmatdaşlygyny pugtalandyrmak, Merkezi Aziýada hoşniýetli goňşuçylygy, ösüşi, özara bähbitli gatnaşyklary gorap saklamak we pugtalandyrmak türkmen Bitaraplygynyň we parahatçylyk filosofiýasynyň esasy ugrudyr. 3­-nji dekabrda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Birleşen Milletler Guramasynyň Çölleşmä garşy göreşmek boýunça Konwensiýasyna gatnaşyjy taraplaryň 16-­njy maslahatynyň (СOP16) çäklerinde Saud Arabystany Patyşalygynyň Er­Riýad şäherinde geçirilen «Bitewi suw» sammitine gatnaşdy. Onda hormatly Prezidentimiziň suw diplomatiýasynda gazanylanlar, suw meselesi boýunça köp taraply dialogyň ileri tutulýan ýörelgeleri hakynda aýdyldy. Gahryman Arkadagymyz Merkezi Aziýada suw meselesiniň ähli toplumyna seredilende, üç möhüm kadadan — birinjiden, halkara hukugyň berjaý edilmegi, ikinjiden, özara bähbitleriň hasaba alynmagy, üçünjiden, bu işe halkara guramalaryň, ilkinji nobatda, Birleşen Milletler Guramasynyň çekilmegi kadalaryndan ugur alynmalydygy hakynda garaýyşlaryny beýan etdi. Aşgabatda Birleşen Milletler Guramasynyň Merkezi Aziýada howanyň üýtgemegi bilen bagly tehnologiýalar boýunça sebit merkeziniň işläp başlajakdygyny habar berdi. Şulardan görnüşi ýaly, Türkmenistan Durnukly ösüş maksatlaryny amala aşyrmaga işjeň gatnaşyp, 2030­-njy ýyla çenli Gün tertibiniň esasy düzgünlerini iş ýüzünde ýerine ýetirmäge uly üns berýär. 

6­-njy dekabrda geçirilen Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisinde hormatly Prezidentimiz ýurdumyza Birleşen Milletler Guramasyndan gelip gowşan hoş habara ünsi çekdi. Şu ýylyň 2-­nji dekabrynda bu guramanyň Baş Assambleýasynyň 79-­njy sessiýasynyň dowamynda Türkmenistanyň başlangyjy bilen «Merkezi Aziýada ýadro ýaragyndan azat zolak hakyndaky Şertnama» atly Kararnama biragyzdan kabul edildi. Golaýda Türkmenistanyň başlangyjy bilen «Merkezi Aziýa — parahatçylyk, ynanyşmak we hyzmatdaşlyk zolagy» atly Kararnama hem kabul edilipdi. Bu üstünlikler Milletler Bileleşigi bilen parahatçylygyň we howpsuzlygyň bähbidine hyzmatdaşlygy mundan beýläk­de ilerletmegiň döwletimiziň daşary syýasatynyň esasy ugurlarynyň biri bolup durýandygyny görkezýär. Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, Birleşen Milletler Guramasyna agza ýurtlaryň Türkmenistanyň başlangyjyny goldamagy, dünýä döwletleriniň bu Kararnamanyň awtordaşlary hökmünde çykyş etmegi Bitarap ýurdumyz üçin örän uly abraýdyr. Täze Kararnamanyň kabul edilmegi Watanymyzyň ählumumy derejede parahatçylygy goramak, özara bähbitli dost­-doganlyk gatnaşyklaryny ösdürmek ugrunda edýän tagallalarynyň giň goldaw tapýandygynyň aýdyň nyşanydyr. 

Arkadagly Gahryman Serdarymyz: «Biz içeri we daşary syýasatda hemişelik Bitaraplyk hukuk ýagdaýymyza, bar bolan mümkinçiliklerimize esaslanyp, geljekde-de Garaşsyz döwletimizi dünýäniň öňde baryjy, gülläp ösýän dostlukly ýurduna öwürmek üçin ähli tagallalary ederis» diýip belleýär. Bitarap Türkmenistanyň «Açyk gapylar» syýasaty Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler partiýasynyň we birleşmesiniň agzalarynyň alyp barýan işleriniň rowaçlanmagyna, halkara işewürlik hyzmatdaşlygynyň ösdürilmegine giň ýol açýar. Halkara Bitaraplyk gününe bagyşlap paýtagtymyz Aşgabat şäherinde, welaýatlarymyzda döwrebap binalardyr kärhanalaryň ulanmaga berilmegi hususyýetçileriň mynasyp toý sowgadydyr.

Döwlet Baştutanymyzyň, türkmen halkynyň Milli Lideriniň janlarynyň sag, ömürleriniň uzak bolmagyny, Garaşsyz Watanymyzyň halkara abraýynyň beýgelmegi, parahatçylyk söýüjilikli ýörelgeleriniň dabaralanmagy ugrunda alyp barýan giň gerimli işleriniň mundan beýläk­de uly üstünliklere beslenmegini arzuw edýäris. 

 

Saparmyrat OWGANOW, 

Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler 

partiýasynyň Merkezi geňeşiniň başlygy, 

Mejlisiň deputaty.

«AKSAKGAL AK BAŞ BOLAR...»

 

Halkymyzda: «Aksakgal ak baş bolar, ýöne göwni ýaş bolar» diýlişi ýaly, bu günki gün kalby juwan ýaşulularymyz ähli başlangyçlarymyzyň, toý-baýramlarymyzyň bismillaçysy. «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylymyzyň ahyrky günlerinde alysdan-ýakyndan myhman çagyryp toýlanan Halkara Bitaraplyk gününiň öň ýanynda-da ýaşulularymyz döwre gurap, maslahat etdi. Gahryman Arkadagymyzyň ýolbaşçylygynda 10-njy dekabrda geçirilen Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň hem-de Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň ýanyndaky Ýaşulular geňeşiniň mejlisinde amal edilen işlere seljerme berlip, geljegiň wezipeleri kesgitlenildi. Gahryman Arkadagymyzyň mejlisde belleýşi ýaly, döwletimiziň alyp barýan içeri we daşary syýasatyny halka ýetirmekde, Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň işini ilerletmekde, ýaşlary milli däp-dessurlarymyz esasynda terbiýelemekde Halk Maslahatynyň hem-de Ýaşulular geňeşiniň agzalary mynasyp işleri alyp barýarlar. Munuň özi halkymyzyň asyrlaryň aňyrsyndan gözbaş alýan asylly ýörelgeleriniň bagtyýar döwrümizde-de mynasyp dowam edýändigini görkezýär. 

Bu günki gün Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasy ynsanperwerligiň nusgasyna öwrüldi. Döredileli bäri geçen gysga döwürde geljek barada süýji arzuw etmek mümkinçiligi gaýtarylyp berlen, agyr kesellerden saplanan çagalaryň, olaryň ene-atalarynyň ýürek seslerini diňläniňde, daşary ýurtlaryň çagalarynyň ykbalyna röwşenlik çaýylan pursatlary hakyda getireniňde, bu sogaply işleriň gözbaşynda duran Gahryman Arkadagymyza alkyş aýdýarsyň. 

Toý-baýram alyslary ýakyn edýär. Gardaşlary, dogan-garyndaşlary bereket suprasynyň başyna jemleýär. Oňa jemlenen märeke toý eýesiniň abraýyndan habar berýär. Hemişelik Bitaraplygymyzyň 29 ýyllyk toýuna alysdan-ýakyndan gelýän myhmanlary göreniňde-de, şu geçilen menzillerde Garaşsyz Türkmenistanyň halkara derejesindäki abraý-mertebesiniň näderejede belentdigine göz ýetirýärsiň. Gahryman Arkadagymyzyň toýumyzy gutlap gelen Türki Döwletleriň Guramasynyň Aksakgallar geňeşiniň başlygy Binali Ýyldyrym bilen duşuşygynda hem Türkmenistanyň dünýä ýurtlary bilen köpugurly hyzmatdaşlygy ösdürmäge uly ähmiýet berýändigi aýratyn bellenildi. Türkmenistan bilen TDG-niň arasyndaky gatnaşyklaryň hil taýdan täze derejä çykarylýandygy muňa mysaldyr. Duşuşygyň dowamynda Gahryman Arkadagymyzyň TÜRKSOÝ guramasynyň işi bilen baglanyşykly täze teklipleri orta atmagy gatnaşyklaryň gerimini giňeltmek arkaly ösüşlere ýetmegiň zamanamyzyň ýörelgesine öwrülendiginiň subutnamasydyr. 

Milli Liderimiziň belleýşi ýaly, gatnaşyklar dialog arkaly ýola goýulýar. Halk Maslahatynyň hem-de Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň ýanyndaky Ýaşulular geňeşiniň, şonuň ýaly-da Türki Döwletleriň Guramasynyň Aksakgallar geňeşiniň işi hem Milli Liderimiziň öňe süren «Dialog — parahatçylygyň kepili» atly ýörelgesi bilen ugurdaşdyr. Çünki olar hut dialog — söz arkaly ýüreklere ýetmek ýörelgesi bilen iň gowy başlangyçlary durmuşa ornaşdyrýarlar. Her bir günümizi oňyn özgerişliklere, toý-baýrama besleýän Gahryman Arkadagymyzyň, hormatly Prezidentimiziň janlary sag, ömürleri uzak bolsun! 

 

Perman SAPAROW, 

Türkmenistanyň Mejlisiniň Durmuş syýasaty 

baradaky komitetiniň baş hünärmeni.

WATANA HYZMAT — BELENT SARPA

 

Muhammetberdi GELDIMÄMMEDOW, Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty, Mejlisiň Kada-kanunçylyk baradaky komitetiniň agzasy: 

— «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýyly toýlardyr baýramlara, taryhy wakalara baý boldy. Gahryman Arkadagymyzyň döwletlilik ýörelgesini üstünlikli dowam etdirýän hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda uly ösüşler gazanylyp, belent sepgitlere ýetilýär. Garaşsyz Watanymyz özüniň hemişelik Bitaraplygynyň toýuny 29 ýyldan bäri uludan belleýär. Türkmen däplerine eýerilip, toý paýlaryny bermek, halat-serpaýlary ýapmak ýaly biziň gadymdan gelýän milli edim-gylymlarymyzyň, däp-dessurlarymyzyň häzirki bagtyýar zamanamyzda hem hormatly Prezidentimiz tarapyndan dowamat-dowam bolýandygyna buýsanýarsyň. 

Gündogaryň beýik akyldary, dana şahyrymyz Magtymguly Pyragynyň adyny göterýän döwlet sylagy bilen sylaglanmak bagty maňa-da miýesser etdi. Bu meniň durmuşymda ýatdan çykmajak iň şatlykly günleriň biri boldy. Şeýle döwlet sylagy üçin hormatly Prezidentimize, türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyza tükeniksiz alkyş aýdýarys.

1 ... 5 6 7 8 9 ... 69