​Меджлис (Парламент) Туркменистана является представительным органом, осуществляющим законодательную власть

МЕДЖЛИС ТУРКМЕНИСТАНА

Русский

МЕДЖЛИС ТУРКМЕНИСТАНА

Русский

Выступления и Статьи

INNOWASION ÖSÜŞIŇ MÖHÜM UGRY

 

     Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň baş­tu­tan­ly­gynda­ ýur­du­myz­da­ ykdysady­ýe­tiň ­pu­dak­la­ry­na san­ly ul­ga­myň or­naş­dy­ryl­ma­gy halky­my­zyň ýa­şa­ýyş de­re­je­si­ni has-­da ýo­kar­lan­dyr­ma­ga, hä­zirki za­man ­mag­lu­mat­ gi­ňiş­li­gi­ni ­ke­ma­la ge­tir­mä­ge we ös­dür­mä­ge, ön­dü­ril­ýän önümle­riň­ we ­ýe­ri­ne­ ýe­ti­ril­ýän­ hyz­mat­la­ryň ­hi­li­ni ýo­kar­lan­dyr­ma­ga ýar­dam ed­ýär. Ýur­du­myzda­ san­ly­ ykdysadyýe­ti ­ös­dür­me­giň­ stra­te­giýa­sy­nyň esa­sy ugur­la­ry «Türkme­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti­niň ­ýur­du­my­zy­ 2022­-2028-­nji ýyllar­da dur­muş­-ykdysa­dy taý­dan ös­dürme­giň Maksatnamasynda» hem­-de «Berka­rar ­döw­le­tiň ­tä­ze­ eýýamynyň Gal­ky­ny­şy:­ Türk­me­nis­ta­ny 2022­-2052-­nji ýyl­lar­da dur­muş ykdy­sa­dy ­taý­dan ­ös­dür­me­giň ­Mil­li mak­sat­na­ma­syn­da» kesgitlenil­ýär.­ 

     Hä­zir­ki dö­wür­de yk­dy­sa­dy ösü­şi san­ly ul­gam­dan hem-­de inno­wa­sion teh­no­lo­giýa­lar­dan üz­ňe göz öňü­ne ge­tir­mek kyn. Dünýä ba­za­ryn­da bäs­deş­li­ge ukyp­ly­lyk tä­ze­çil yl­my­-tehniki çözgütle­riň önümçi­li­ge or­naş­dy­ry­ly­şy hem­-de innowasion tehnologiýala­ryň ne­ti­je­li peý­da­la­nyl­ma­gy bi­len berk baglanyşyk­ly­dyr. Sanly­laş­dyrmak­ dü­şün­je­si­ ha­ryt­la­ryň­ önümçili­gi­ni­ we hyz­mat­la­ryň do­lan­dy­ry­ly­şy­ny döw­re­bap intellek­tual teh­no­lo­gi­ýa­lar­dan peýda­lan­mak ar­ka­ly­ kämilleşdirme­giň ­tä­ze ­tap­gy­ry­ny ­göz öňün­de­ tutýar. Ykdysadyýe­ti ­san­ly ­ul­ga­ma ge­çir­me­giň­ esa­sy­ mak­sa­dy döwlet do­lan­dyry­şy­ny, ­ma­li­ýe ­ul­ga­my­ny,­ lo­maý­ we ­bö­lek söwda­ny, jema­gat-­dur­muş hyz­mat­la­ry­ny kä­mil­leş­dir­me­gi nazarla­ýar. Häzir­ki dö­wür­de san­ly teh­no­lo­gi­ýa­lar ar­ka­ly halk hojalygynyň pu­dak­la­ry­nyň ösü­şi­ni çalt­lan­dyr­mak, ila­ta edil­ýän hyz­mat­la­ryň hi­li­ni­ ýo­kar­lan­dyr­mak we gör­nüş­le­ri­ni art­dyr­mak bo­ýun­ça iş­ler do­wam ­et­di­ril­ýär. 

     Bu­ gün­ki gün­ söw­da­-yk­dy­sa­dy­ amal­la­ry ýeňil­leş­dir­ýän san­ly tä­ze­çil­lik­le­riň ge­ri­mi bar­ha­ gi­ňe­ýär. ­Şo­la­ryň bi­ri­ hem ­soň­ky ýyllar­da ­meş­hur­ly­gy­ bar­ha ­ýo­kar­la­nyp,­ «San­ly ak­tiw­ler» ýa­-da «Wir­tual ak­tiw­ler» di­ýen dü­şün­je­ler­ bi­len aňladylýan kriptowalýu­talar,­ to­ken­ler, ­maý­ning ­tehnologiýalary ýa­ly innowa­si­ýa­lar­dyr. Wir­tual ak­tiw­ler di­ňe san­ly gör­nüş­de duş gelip, öz­le­ri­ne eýe­lik ed­ýän ta­rap­la­ra gir­de­ji ge­tir­ýän san­ly dolany­şyk ­we­ top­la­ýyş­ se­riş­de­le­ri­dir. ­Hä­zir­ki dö­wür­de dün­ýä ykdy­sa­dy­ýe­tin­de wir­tual ak­tiw­le­riň pa­ýy­nyň yzy­gi­der­li artýandy­gy­ny gör­mek ­bol­ýar.­ 

     Türk­me­nis­tan­da tehno­lo­gik öňegidiş­li­giň iň soň­ky gazananlary­ny yk­dy­sa­dy­ýe­tiň pudaklaryna,­ şol­ san­da ma­li­ýe ulga­my­na iş­jeň or­naş­dyr­ma­ga ­uly­ äh­miýet be­ril­ýär. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, il­kin­ji no­bat­da, ýurdu­myz­da ama­la aşy­ryl­ýan durmuş­-yk­dy­sa­dy öz­gert­me­le­riň ka­nun­çy­lyk bin­ýa­dy­nyň berkidil­ýän­di­gi­ni bel­le­mek­ ge­rek.­ Şu­ ýy­lyň­ 23-­nji­ ma­ýyn­da Ministr­ler­ Ka­bi­ne­ti­niň­ san­ly­ ul­gam­ arkaly ge­çi­ri­len mej­li­sin­de döw­let Baş­tu­ta­ny­my­zyň tab­şy­ry­gy­na laýyklyk­da, Türkmenistanda wir­tual ak­tiw­le­ri düz­gün­leş­dir­mek we maý­ning ­teh­no­lo­gi­ýa­sy­ny ­ka­nun­laş­dyr­mak bo­ýun­ça al­nyp baryl­ýan iş­ler ba­ra­da ha­sa­bat be­ril­me­gi­ hem-­de ­«Wir­tual­ aktiwler ­ha­kynda» Türk­me­nis­ta­nyň Ka­nu­ny­nyň tas­la­masy­nyň­ iş­le­nip taýýarlanylan­dy­gy­nyň­ ha­bar be­ril­me­gi­ mu­nuň ­aý­dyň­ my­sa­ly­dyr.­ De­giş­li Ka­nun­da wir­tual ak­tiw­ler işi ba­bat­da döw­let düzgünleşdir­me­si,­ ola­ryň­ do­la­ny­şy­gy­ çygryn­da ­iş­le­riň­ guralmagy, ­maý­ning,­ wir­tual ak­tiw­le­riň emis­si­ýa­sy we jemgyýet­çi­li­ge hö­dür­len­me­gi,­ şeý­le ­hem de­giş­li­ ugur­da­ky hyzmat­la­ry ­üp­jün ­edi­ji­ler ­bi­len ­bag­ly ­gat­naşyk­lar düzgünleşdiril­ýär. Wir­tual ak­tiw­ler mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­ti­mi­ze maýa go­ýum­la­ryň çe­kil­me­gi­ne, ma­li­ýe teh­no­lo­gi­ýa­la­ry başlangyç­la­ry­nyň ­ös­dü­ril­me­gi­ne,­ san­ly­ hyz­mat­lar ul­ga­myn­da tele­ke­çi­lik iş­jeň­li­gi­niň hö­weslen­di­ril­me­gi­ne­ go­şant­ go­şar. 

     Häzirki dö­wür­de dün­ýä tej­ri­be­sin­de söw­da­-da, alyş-­ça­lyş­da, maýa go­ýum işinde ­wir­tual­ ak­tiw­le­riň­ peý­da­la­ny­ly­şy ­art­ýar.­ Ola­ryň uly bö­le­gi blok­çeýn teh­no­lo­gi­ýa­sy­na esas­lan­ýar. Merkez­leş­di­ril­me­dik we ýaýraw ­gör­nüş­dä­ki­ mag­lu­mat­la­ryň gory ­bo­lan blok­çeýn­ler öza­ra bag­la­ny­şyk­ly blok­la­ryň zyn­jy­ry­ny eme­le ge­tir­ýär. Ol mag­lu­mat­la­ryň ­aý­dyň­ly­gy­ny,­ howp­suz­ly­gy­ny we üýtgew­siz­li­gi­ni üp­jün ed­ýär. Blok­çeýn amal­lar, geçi­rim­ler, ak­tiw­ler bara­da­ky ýa-da is­len­dik beý­le­ki­ mag­lu­mat­la­ry ýaz­mak we sak­la­mak üçin ni­ýet­le­nen san­ly re­ýestr bo­lup hyz­mat ed­ýär. Mag­lu­mat­la­ryň bir ser­wer­de däl-­de, dür­li komp­ýu­ter­le­riň­ tor­la­ry ­bo­ýunça ýaý­ra­dy­lan gör­nüş­de bol­ma­gy onuň­ yg­ty­bar­ly­ly­gy­ny ýo­kar­lan­dyr­ýar.

     Wir­tual ak­tiw­ler öz­baş­dak ha­sap­la­şyk ýa­-da­ top­la­ýyş serişdele­ri,­ ýag­ny ­pu­luň ­bir gör­nü­şi hök­mün­de-­de, kesgit­li emläk­le­re bolan­ hu­ku­gy­ ke­pil­len­dir­ýän ­to­ken­ler­ görnüşin­de­-de duş gel­ýär. To­ken­ler ak­si­ýa­lar, ob­li­ga­si­ýa­lar ­ýa­ly ­gym­mat­ bahaly ka­gyz­lar,­ goz­gal­ma­ýan­ em­läk­ler­ gör­nü­şin­de­ hem duş gelýär.­ Hä­zir­ki­ dö­wür­de­ wir­tual ­ak­tiw­le­riň gör­nüş­le­ri yzy­gi­der­li kö­pel­ýär. Ola­ryň iň meş­hur­la­ry krip­to­wal­ýu­ta­lar, to­ken­ler, san­ly hu­kuk­lar we beýle­ki san­ly gym­mat­lyk­lar­dyr.

     Yk­dy­sa­dy­ýe­ti sanly­laş­dyr­mak­da we in­nowa­sion iş­läp taýýarla­ma­la­ry, öňdebary­jy tejri­be­le­ri or­naş­dyr­mak­da oýlanyşyk­ly çemeleşilmegi,­ kä­mil­ ka­nun­çy­lyk­ bin­ýa­dy­nyň­ döredil­me­gi­ oňyn ­ne­ti­je­le­ri­ ber­ýär.­ Arkadagly Gah­ry­man Serdary­my­zyň dur­nuk­ly yk­dy­sady ­ösü­şiň ­bin­ýa­dy­ hök­münde san­ly ­yk­dy­sady­ýe­tiň ilerledil­me­gi­ ug­run­da­ky ­ta­gal­la­la­ry ýurdumy­zyň ösü­şiň tä­ze belent­lik­le­ri­ne çykma­gyn­da ­mö­hüm ähmi­ýe­te­ eýe­dir. 

 

Begençgeldi BAÝRAMMYRADOW, Türkmenistanyň Mejlisiniň Ykdysady meseleler baradaky komitetiniň agzasy.

Ählumumy tagallalary birleşdirip

 

     Täze taryhy döwürde geçirilýän hal­ka­ra we se­bit äh­mi­ýet­li du­şu­şyklar­dyr mas­la­hat­lar Türk­me­nis­ta­nyň dünýä döwletleri, halkara guramalar bi­len gat­na­şyk­la­ry­ny maz­mun taý­dan has-da baý­laş­dyr­ýar. Şu jä­het­den, Hal­ka­ra pa­ra­hat­çy­lyk we yna­nyş­mak ýy­ly­nyň 4-8-nji aw­gus­ty ara­ly­gyn­da «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda BMG-niň Deň­ze çy­kal­ga­sy bol­ma­dyk ösüp bar­ýan ýurt­lar bo­ýun­ça üçün­ji mas­la­ha­ty­nyň ge­çi­ril­me­gi mö­hüm ähmiýe­te eýe­dir. Mu­nuň özi hoş­ni­ýet­li­lik, pa­ra­hat­çy­lyk sö­ýü­ji­lik ýö­rel­ge­le­ri­ne esas­lan­ýan da­şa­ry sy­ýa­sa­ty­my­zyň üs­tün­lik­le­re bes­len­ýän­di­gi­niň aý­dyň be­ýa­ny­dyr.

 

     Mälim bolşy ýaly, Gahryman Arkadagymyzyň «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda geçiriljek Birleşen Milletler Guramasynyň Deňze çykalgasy bolmadyk ösüp barýan ýurtlar boýunça üçünji maslahatynyň guramaçylyk-taýýarlyk işlerini seljermek maksady bilen, Balkan welaýatyna iş saparyny amala aşyryp, Hazaryň türkmen kenarynda meýilleşdirilen bu uly halkara çäräniň taýýarlyk derejesi we bu babatda amala aşyrylýan taslamalar bilen tanyşmagy möhüm ähmiýete eýe boldy. 

     Maslahat bilen ugurdaşlykda birnäçe çäreleriň hem geçirilmegi meýilleşdirilýär. Geçiriljek bu çäreler toplumy jemi 7 sany esasy ugry, hususan-da, halkara maslahatyň açylyş we ýapylyş dabaralaryny hem-de plenar mejlislerini; ýokary derejedäki tematik «tegelek stollary» (5 sany); ýokary derejedäki 7 sany forumy, ýagny Günorta-Günorta hyzmatdaşlygy boýunça ministrler duşuşygyny, parlament forumyny, hususy pudagyň forumyny, raýat jemgyýetiniň forumyny, ýaşlar forumyny, zenan ýolbaşçylaryň duşuşygyny, arabaglanyşyk boýunça çäräni, şeýle-de maslahata gatnaşýan döwletler hem-de halkara guramalar we edaralar tarapyndan geçiriljek çäreleri, şol sanda türkmen tarapynyň ýerüsti ulag we arabaglanyşyk, Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly, ýaşlar syýasaty, durnukly energetika, sirkulýar ykdysadyýet bilen baglanyşykly gurajak ugurdaş çärelerini; maslahatyň we ugurdaş çäreleriň geçiriljek binalarynda guraljak tematik sergileri, şol sanda türkmen tarapynyň gurajak sergilerini; Merkezi Aziýa ýurtlarynyň milli günlerini we onuň çäklerinde guraljak medeniýet we sungat ussatlarynyň dabaraly konsertini; Türkmenistanyň Hökümetiniň adyndan maslahata gatnaşyjylaryň hormatyna guraljak resmi nahary öz içine alýar. 

      Milli Liderimiziň öwüt-ündewlerinden, gymmatly maslahatlaryndan ugur alyp, häzirki wagtda bu maslahatyň çäklerinde geçirilmegi meýilleşdirilýän çärelere ýurdumyzyň ministrlikleri we pudaklaýyn dolandyryş edaralary tarapyndan ýokary derejede taýýarlyk işleri alnyp barylýar. Şunda halkara foruma, onuň bilen bagly ugurdaşlykda guraljak çärelere ýurdumyzyň ýaşlarynyň hem işjeň çekilýändigini buýsançly bellemek gerek. Ýokary okuw mekdepleriniň birnäçe daşary ýurt dillerini bilýän talyplaryndan meýletinçileriň taýýarlanylmagy munuň aýdyň beýanydyr. Milli Liderimiziň «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda bolmagynyň çäklerinde halkara çärelere gatnaşjak meýletinçiler üçin niýetlenen lybaslary synlap, olara birnäçe belliklerini aýtmagy hem-de lybaslaryň has-da kämilleşdirilmelidigine ünsi çekmegi aýratyn bellärliklidir. Munuň özi ýaş nesillere döwletimiziň halkara at-abraýynyň has-da belende galmagynyň bähbidine döredijilikli, ak ýürekden zähmet çekjekdiklerine berk ynam bildirilýändiginiň aýdyň nyşanydyr. Bu hakykatyň maslahat bilen ugurdaşlykda geçiriljek ýaşlar forumynda hem öz beýanyny tapjakdygyny ynamly aýdyp bolar.

     Mälim bolşy ýaly, belent ruhly, hemmetaraplaýyn bilimli, aň we beden taýdan kämil, watansöýüji ýaş nesli terbiýeläp ýetişdirmek Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe döwlet syýasatynyň strategik wezipeleriniň biri hökmünde kesgitlenildi. Bu ugurda alnyp barylýan işleriň hukuk binýadyny pugtalandyrmak maksady bilen, «Ýaşlar barada döwlet syýasaty hakynda» Türkmenistanyň Kanunynyň rejelenen görnüşi işlenip taýýarlanyldy we kabul edildi. «Türkmenistanyň ýaşlarynyň halkara hyzmatdaşlygynyň 2023 — 2030-njy ýyllar üçin Strategiýasyna» laýyklykda bolsa, döwlet dolandyryşynda ýaşlaryň eýeleýän orny barha ýokarlandyrylýar, bu babatda halkara hyzmatdaşlygy has-da işjeňleşdirilýär. Şeýlelikde, BMG-niň howandarlygynda geçiriljek ýokary derejeli maslahatyň çäklerinde ýaşlar forumynyň hem meýilleşdirilmegi häzirki döwrüň wajyp meseleleri boýunça köptaraply halkara hyzmatdaşlygy ösdürmekde giň gözýetimli, başarnykly, täze dünýägaraýyşly ýaşlara uly orun degişlidigini, türkmen ýaşlarynyň dünýä çykýandygyny ýene bir gezek aýdyň görkezer. 

     Goý, dünýäde ählumumy abadançylygyň hatyrasyna parasatly başlangyçlary öňe sürýän Gahryman Arkadagymyzyň hem-de hormatly Prezidentimiziň janlary sag, ömürleri uzak bolsun, alyp barýan döwletli işleri elmydama rowaçlyklara beslensin! 

 

Nepes ROZYÝEW, Türkmenistanyň Mejlisiniň Ylym, bilim, medeniýet we ýaşlar syýasaty baradaky komitetiniň agzasy, Mejlisiň deputaty.

AWAZA: HALKARA FORUMLARYNYŇ MERKEZI

 

     Hazaryň türkmen kenarynda ýerleşýän «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda Birleşen Milletler Guramasynyň Deňze çykalgasy bolmadyk ösüp barýan ýurtlar boýunça üçünji maslahatyny we ugurdaş çäreleri guramaçylykly hem-de ýokary derejede geçirmek maksady bilen hormatly Prezidentimiziň 4-nji iýulda sanly ulgam arkaly geçirilen Ministrler Kabinetiniň mejlisinde Karara gol çekmegi we bu iri forumyň ýokary guramaçylyk derejesini üpjün etmek barada tabşyryklary bermegi bu halkara forumyň ýokary derejede geçiriljekdigine şaýatlyk edýär. Halkara gatnaşyklarynda Ýer ýüzünde parahatçylygy we howpsuzlygy berkitmek, hoşniýetli, dost-doganlyk gatnaşyklaryny giňeltmek, durnukly ösüşi üpjün etmek ýörelgelerine esaslanýan Türkmenistan döwletimiz ozaldan hem syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer, sport ugurly halkara derejeli çäreleri ýokary derejede geçirmek bilen ýyllaryň dowamynda baý tejribe toplady. 

 

     2025-nji ýylyň 11-nji aprelinde Türkmenistanyň başlangyjy bilen BMG-niň Baş Assambleýasynyň 79-njy sessiýasynyň 63-nji plenar mejlisinde bu maslahatyň ýurdumyzda geçirilmegi bilen bagly degişli Kararnamanyň kabul edilmegi we bu möhüm resminama 57 sany döwletiň bilelikde awtordaş bolup çykyş etmegi, ýurdumyz tarapyndan öňe sürülýän başlangyçlaryň halkara derejede goldanylýandygynyň aýdyň güwäsidir. Şeýle-de Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynda hoşniýetli goňşuçylyga, özara hormatlamaga we deňhukuklylyga, dünýäniň ähli ýurtlary bilen özara bähbitli hyzmatdaşlygy ýola goýmaga esaslanýan Bitaraplyk syýasatymyzyň ýene bir gezek dabaralanmasydyr. 

     Bu halkara maslahata deňze çykalgasy bolmadyk ösüp barýan ýurtlaryň düzümine girýän 32 ýurduň döwlet we hökümet Baştutanlarynyň, BMG-niň Baş sekretarynyň we onuň orunbasarlarynyň, birnäçe halkara, sebit guramalarynyň, maliýe institutlarynyň, jemgyýetçilik birleşikleriniň, hususy pudagyň ýolbaşçylarynyňdyr wekilleriniň gatnaşmagyna garaşylýar.

     Deňze çykalgasy bolmadyk ösüp barýan ýurtlaryň ykdysadyýet, söwda, senagat, ulag, energetika, maýa goýum, howpsuzlyk, ýokary tehnologiýalar, ekologiýa bilen baglanyşykly meseleleri forumyň gün tertibine giriziler. Ara alyp maslahatlaşmalaryň netijesinde bu döwletleriň ykdysady mümkinçiliklerini artdyrmak, sebitara we halkara söwda gatnaşyklaryny giňeltmek göz öňünde tutulýar. Çünki deňze göni çykalgasy bolmadyk ýurtlar söwdada, aragatnaşykda we ösüşde üstaşyr geçiriji ýurtlara garaşly bolýarlar. Bu bolsa söwda çykdajylarynyň artmagyna getirýär, harytlaryň daşalyşy möhlet taýdan gijikmelere sezewar bolýar. Deňiz kenarynyň we öz gämisiniň bolmazlygy bu ýurtlaryň söwda hem-de gümrük çykdajylarynyň artmagyny şertlendirýär. Şu nukdaýnazardan, BMG-niň az ösen, deňze çykalgasy bolmadyk ösüp barýan ýurtlar we ösýän kiçi ada döwletler boýunça Ýokary Wekiliniň Edarasy her on ýyldan bir gezek geçirilmegi meýilleşdirilen Hereket Maksatnamasyny taýýarlaýar. Bu kynçylyklary mümkinçiliklere öwürmek arkaly tagallalary birleşdirip ösüş gazanmak maksat edinilýär. Nobatdaky bu formatdaky halkara maslahatda garaljak meseleler 2014-nji ýylda Awstriýanyň paýtagty Wena şäherinde geçirilen ikinji halkara maslahatda kabul edilen hereketler maksatnamasyna ählitaraplaýyn baha bermekden, üstaşyr ýük gatnawlary hem-de halkara söwdasy babatda milli, sebit we sebitara, halkara strategiýalary kesgitlemekden, täze emele gelýän we geljekde ýüze çykyp biljek şertleri, mümkinçilikleri göz öňünde tutmak arkaly, üstaşyr gatnawlar ulgamlarynyň meselesine garamakdan, deňze çykalgasy bolmadyk ösüp barýan döwletleriň aýratyn zerurlyklaryny kanagatlandyrmaga hem-de olaryň öňünde durýan meseleleri çözmäge bütindünýä derejesinde ygrarlylygy berkitmekden, şeýle hem 2024 — 2034-nji ýyllarda hyzmatdaşlyk üçin täze çarçuwaly maksatnamany düzmekden we kabul etmekden ybarat bolar. Bu bolsa 570 milliondan gowrak ilaty bolan, dünýäniň syýasy kartasynda şeýle özboluşly ýerleşişe eýe bolan döwletleriň halklarynyň ýaşaýyş-durmuş derejesine oňyn täsir eder. Halkara maslahatyň çäklerinde parlament forumy, ýaşlar forumy, zenan ýolbaşçylaryň duşuşygy ýaly ugurdaş maslahatlaryň geçirilmegi-de göz öňüne tutulýar. 

     BMG-niň Deňze çykalgasy bolmadyk ösüp barýan ýurtlar boýunça üçünji maslahatynyň çäklerinde geçirilmegi meýilleşdirilýän parlament forumyna häzirki wagtda Türkmenistanyň Mejlisinde hem ýokary guramaçylyk derejesinde taýýarlyk işleri alnyp barylýar. Bilşimiz ýaly, milli parlamentde geçen 2024-nji ýylda «Deňze çykalgasy bolmadyk döwletleriň üstaşyr söwdasy hakynda Konwensiýa goşulmak hakynda» we «Deňze çykalgasy bolmadyk ösüp barýan ýurtlar üçin halkara seljerme merkezini döretmek hakynda köptaraplaýyn Ylalaşyga goşulmak hakynda» Türkmenistanyň Kanunlary kabul edildi. Şeýle Kanunlaryň kabul edilmegi ýurdumyzyň ulag we söwda ulgamynda uly öňegidişlikleri gazanmagyna itergi berýär. 

     Mälim bolşy ýaly, 2022-nji ýylda «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda deňze çykalgasy bolmadyk ösüp barýan ýurtlaryň ulag ministrleriniň derejesinde halkara maslahaty geçirilipdi. Şonda hormatly Prezidentimiz deňze çykalgasy bolmadyk ösüp barýan ýurtlaryň global ulag hyzmatdaşlygyny ösdürmekdäki ornuny ýokarlandyrmak bilen baglylykda, BMG-niň Baş Assambleýasynyň Kararnamasyny işläp taýýarlamak babatda möhüm başlangyçlary öňe sürüpdi. 

     Ýeri gelende, www.lldc3.gov.tm saýtynyň hem hereket edýändigini okyjylara ýatlatsak ýerlikli bolar. Bu ýerde ýurdumyz barada we BMG-niň Deňze çykalgasy bolmadyk ösüp barýan ýurtlar boýunça üçünji maslahat dogrusynda türkmen, iňlis we rus dillerinde giňişleýin tanyşmak mümkin. Ýurdumyzyň ulag-logistika ulgamyny ösdürmekde taýsyz tagallalary edýän Gahryman Arkadagymyzyň hem-de Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň janlary sag, ömürleri uzak, döwletli işleri mundan beýläk hem rowaç bolsun!

 

 Orazgeldi SAPAROW, Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty

Потенциал для экономического роста

 

     В современных экономических условиях, как показывает мировой опыт, благоприятным фактором экономического роста и социального благополучия населения служит объединение интересов и потенциала государства и бизнеса. Среди различных форм такого взаимодействия наиболее плодотворной и эффективной является государственно-частное партнёрство.

 

     В Туркменистане это сотрудничество способствует привлечению инвестиций, повышению эффективности производства, быстрому внедрению инноваций, а также созданию новых рабочих мест и повышению качества предоставляемых населению услуг. Возможности государственно-частного партнёрства в достижении Целей устойчивого развития станут предметом осмысления на форуме частного сектора, который пройдёт в рамках Третьей Конференции Организации Объединённых Наций по развивающимся странам, не имеющим выхода к морю. 

     В результате коренных реформ в экономике, начатых по инициативе Национального Лидера туркменского народа Героя-Аркадага и продолжаемых Аркадаглы Героем Сердаром, созданы благоприятные правовые, экономические, финансовые и социальные условия для развития предпринимательства. Союз промышленников и предпринимателей Туркменистана (СППТ) объединяет сегодня более 28 тысяч представителей отечественного бизнеса, проводит работу по поддержке предпринимательских инициатив и вывода отечественного бизнеса на международный уровень. 

     Члены СППТ вносят достойный вклад в диверсификацию национальной экономики, открывая современные инновационные производства, наладили выпуск импортозамещающей продукции и наращивают объёмы экспорта товаров под маркой «Сделано в Туркменистане», обеспечивают продовольственное изобилие. Предприниматели инвестируют в развитие сервисной сферы и торговли, оказывают населению широкий спектр бытовых, рекламных и издательских услуг.

     Иными словами, туркменские бизнесмены успешно реализуют свои проекты практически во всех отраслях национальной экономики. Это прежде всего производство конкурентоспособной, импортозамещающей и экспортно-ориентированной высококачественной продукции, а также применение инновационных технологий в производстве. Так, за шесть месяцев текущего года по СППТ темпы производства сельскохозяйственной и продовольственной продукции достигли 106,5 процента, а промышленной – 105,7 процента. 

     Инвестиционная деятельность предпринимательских структур по производству строительных материалов для строительной отрасли направлена на развитие производства новых эффективных, конкурентоспособных видов строительных материалов, изделий и конструкций, создание мощностей по производству строительных материалов и изделий на основе новых ресурсо- и энергосберегающих технологий, материалов, обеспечивающих уменьшение теплопотерь в строительных конструкциях; развитие производства современных предметов домоустройства для жилищного строительства, а также максимальное использование местных строительных материалов. 

     Значительную роль развитие предпринимательства играет в социальной сфере, обеспечивая создание рабочих мест, и вовлекая в эту сферу все социальные группы населения. Гибко адаптируясь под меняющиеся условия рынка, малый бизнес со временем масштабируется в более крупный бизнес, способствует развитию стратегически важных для Туркменистана инвестиционных проектов.

     Регулярно проводимые выставки и конференции Союза промышленников и предпринимателей Туркменистана наглядно демонстрируют качественное преобразование малого и среднего бизнеса, его потенциал и инновационные основы. 

     Вместе с тем, как подчёркивает уважаемый Президент Сердар Бердымухамедов, в частном секторе экономики заложены огромные ресурсы, а предприниматели играют ключевую роль как в процессе расширения масштабов негосударственного сегмента, так и в интенсификации всего народнохозяйственного комплекса Туркменистана. 

     В этой связи развитие государственно-частного партнёрства является важным направлением государственной политики. Правовой основой служит Закон о государственно-частном партнёрстве, принятый в 2021 году. В числе реализуемых сегодня частными строительными компаниями крупнейших государственных заказов – возведение скоростного автобана Ашхабад–Туркменабат, строительство объектов второго этапа нового «умного» города Аркадаг, а также ряда промышленных и многочисленных социальных объектов в регионах страны. Государственно-частное партнёрство стало катализатором для развития новых отраслей экономики, таких, как возобновляемая энергетика. 

     В государственно-частном партнёрстве активно задействованы и иностранные компании. Сферой деятельности совместных и иностранных предприятий, филиалов и представительств иностранных юридических лиц являются добывающая и обрабатывающая отрасли промышленности, строительство, транспорт, логистика и другие сферы. 

     Основными направлениями развития государственно-частного партнёрства остаются стимулирование экономического роста и устойчивого развития; реализация государственных программ; создание новой социальной инфраструктуры; цифровизация и улучшение качества государственных услуг; поддержка научных исследований и внедрение новых технологий.

      Преимущества государственно-частного партнёрства для экономического роста заключаются прежде всего в привлечении инвестиций для реализации крупных инфраструктурных проектов, таких, как строительство дорог, мостов, жилых комплексов с сопутствующей социальной инфраструктурой. Кроме того, государственно-частное партнёрство повышает эффективность реализации проектов путём эффективного управления проектами, оптимизации затрат и внедрения инноваций. Реализация инфраструктурных проектов и повышение эффективности экономики в целом, в результате государственно-частного партнёрства, приводит к созданию новых рабочих мест, росту налоговых поступлений и улучшению инвестиционного климата. 

     Стратегическая важность развития государственно-частного партнёрства состоит в реализации Целей устойчивого развития, что было подчёркнуто представителями Туркменистана во время презентации 2-го добровольного Национального обзора ЦУР на Форуме высокого уровня в Нью-Йорке в 2023 году. 

     У отечественных предпринимателей большие планы на перспективу. Впереди – решение важных задач, поставленных уважаемым Президентом Сердаром Бердымухамедовым в контексте целей эры Возрождения новой эпохи могущественного государства. Выработанные и постоянно совершенствуемые механизмы эффективного государственно-частного партнёрства служат надёжной гарантией успешного осуществления поставленных задач. 

    Опыт Туркменистана свидeтельствует, что развитие предпринимательской деятельности в развивающихся странах, не имеющих выхода к морю, может послужить источником возникновения мощного импульса для создания новых возможностей социально-экономического роста с учётом местных потребностей и обстоятельств. 

 

Сапармырат ОВГАНОВ, председатель Партии промышленников и предпринимателей Туркменистана, депутат Меджлиса Туркменистана.

Ak günleriň, giň dünýäniň hakyna

                                             

     Ata Watanymyz tarapyndan halkara giňişliginde durnukly ösüşiň bähbidine hyzmatdaşlygyň ygtybarly esaslaryny berkitmäge, abraýly halkara guramalary bilen hyzmatdaşlykda döwrüň möhüm meseleleriniň çözgüdini tapmaga gönükdirilen başlangyçlar dünýä jemgyýetçiliginiň giň goldawyna eýe bolýar. Muny Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynyň 11-nji aprelinde Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 79-njy sessiýasynyň 63-nji plenar mejlisinde «BMG-niň Deňze çykalgasy bolmadyk ösüp barýan döwletler boýunça üçünji maslahatyny geçirmegiň tertibine goşmaça maglumat» atly Kararnamanyň kabul edilmegi hem tassyklaýar. Şu Kararnama laýyklykda bu wekilçilikli çäräni ata Watanymyzda geçirmek boýunça çözgüt Milletler bileleşigine agza ýurtlar tarapyndan goldanyldy.

 

     Şu ýylyň 4-nji iýulynda sanly ulgam arkaly geçirilen Ministrler Kabinetiniň mejlisinde hormatly Prezidentimiz bu maslahaty we ugurdaş çäreleri guramaçylykly hem-de ýokary derejede geçirmek maksady bilen taryhy Karara gol çekdi. Şunuň bilen baglylykda häzirki günlerde «Hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryny goldamak arkaly ösüşe ýardam bermek» atly mowzukdaky halkara forumy ýokary derejede geçirmek boýunça taýýarlyk işlerine giň gerim berilýär. Bu forum BMG-niň deňze çykalgasy bolmadyk ösüp barýan döwletler babatda her on ýyldan bir gezek guraýan maslahatlarynyň üçünjisi bolmak bilen, üstümizdäki şanly ýylymyzyň möhüm wakalarynyň üstüni ýetirer. Forumyň barşynda garaljak möhüm meseleleriň we kabul ediljek oňyn çözgütleriň oňa gatnaşýan döwletleriň arasynda gatnaşyklaryň ösdürilmegine kuwwatly itergi berjekdigi şübhesizdir.

     Ýakynda Gahryman Arkadagymyz Balkan welaýatyna iş saparyny amala aşyryp, bu uly halkara çäräniň taýýarlyk derejesi bilen tanyşdy. Milli Liderimiziň forumyň many-mazmuny barada aýratyn belläp geçmek bilen, onuň dünýä üçin uly syýasy, ykdysady, durmuş we ynsanperwerlik ugurlar boýunça möhüm ähmiýetiniň bardygyna ünsi çekmegi ata Watanymyzyň halkara hyzmatdaşlyga, ilkinji nobatda, BMG tarapyndan amala aşyrylýan uzakmöhletleýin, giň möçberli strategiýalara, maksatnamalara we taslamalara saldamly goşant goşýandygyny subut edýär. Gahryman Arkadagymyzyň başyny tutan bu döwletli ýörelgeleri Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň baştutanlygynda üstünlikli durmuşa geçirilip, hoşniýetli hyzmatdaşlygy berkitmegiň we ählumumy parahatçylygy gazanmagyň berk binýadyna öwrüldi. Bitaraplygyň türkmen nusgasyna laýyklykda giň goldawa eýe bolýan başlangyçlaryny dünýä bileleşigine teklip edýän Türkmenistan soňky ýyllarda dürli ugurlar boýunça giň möçberli forumlaryň geçirilýän ýerine öwrülýär. Olaryň guramaçylyk we taýýarlyk işlerini ýokary derejede alyp barmakda Gahryman Arkadagymyzyň köpýyllyk tejribä esaslanýan gymmatly maslahatlary möhüm ähmiýete eýe bolup durýar. 

     Hormatly Prezidentimiziň durmuşa geçirýän oýlanyşykly we öňdengörüjilikli düýpli özgertmelere esaslanýan döwlet syýasaty Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň, hemişelik Bitaraplygynyň berkarar edilmegine, ýurdumyzda asudalygyň we parahatçylygyň dabaralanmagyna, ilatyň mynasyp ýaşaýyş-durmuş şertleriniň döredilmegine, dünýäniň dostlukly ýurtlary bilen gatnaşyklary has-da işjeňleşdirmäge gönükdirilip, onuň hukuk binýady yzygiderli berkidilýär. Bu ugurlarda hereket edýän kanunlar halkara hukugynyň umumy ykrar edilen kadalaryna laýyklykda milli ruhda kämilleşdirilýär.

     Gahryman Arkadagymyzyň we hormatly Prezidentimiziň taýsyz tagallalary bilen ýene sanlyja günlerden «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda geçiriljek halkara forumda köptaraplaýyn hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlaryny kesgitlemek bilen, deňhukukly gepleşikler meýdançasy döredilýär. Hazaryň türkmen kenarynda BMG-niň Deňze çykalgasy bolmadyk ösüp barýan döwletler boýunça üçünji maslahatynyň geçirilmegi  ýurdumyzyň Durnukly ösüş maksatlaryny mundan beýläk-de ilerletmäge taýýardygynyň nobatdaky gezek subutnamasy bolar.

 

Nepes ROZYÝEW, Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty, Mejlisiň Ylym, bilim, medeniýet we ýaşlar syýasaty baradaky komitetiniň agzasy.

RAÝAT-HUKUK GATNAŞYKLARYNYŇ BINÝADY

 

     Berk hukuk binýatly döwletimizde halkymyz bagtyýar we bolelin durmuşda ýaşaýar. Adam hakynda alada döwlet syýasatynyň ileri tutulýan iň möhüm ugurlarynyň biridir. Gahryman Arkadagymyzyň beýik başlangyçlary bu günki gün Arkadagly Gahryman Serdarymyz tarapyndan üstünlikli durmuşa geçirilýär. Türkmenistanyň Mejlisinde ýurdumyzda amala aşyrylýan giň gerimli özgertmeleriň hukuk ulgamyny pugtalandyrmak boýunça halkara hukugynyň umumy ykrar edilen kadalaryna we milli ýörelgelere laýyk gelýän döwrebap kanun taslamalary işlenilip taýýarlanylýar. 

     Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň 2023-nji ýylyň 6-njy aprelinde Türkmenistanyň Mejlisiniň VII çagyrylyşynyň birinji maslahatynda eden çuň manyly, maksatnamalaýyn çykyşynda ýurdumyzyň raýat-hukuk gatnaşyklaryny düzgünleşdirýän kanunçylyk binýadyny kämilleşdirmek, şunda Türkmenistanyň Raýat kodeksinde halkara hususy hukugyna degişli kadalary hem beýan etmek barada beren gymmatly maslahatlaryny ýerine ýetirmek maksady bilen Türkmenistanyň Raýat kodeksiniň täze beýanynyň taslamasy taýýarlanyldy. Şu ýylyň 28-nji iýunynda Türkmenistanyň Mejlisiniň VII çagyrylyşynyň dokuzynjy maslahaty geçirildi. Maslahatyň gün tertibine hödürlenen “Türkmenistanyň Raýat kodeksiniň täze beýanyny tassyklamak we herekete girizmek hakynda” Türkmenistanyň Kanuny, “Saýlawçylaryň bitewi döwlet sanawy hakynda” Türkmenistanyň Kanuny, şeýle hem, başga-da birnäçe kanun taslamalary ara alnyp maslahatlaşyldy we biragyzdan kabul edildi. 

     Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gahryman Arkadagymyzyň, hormatly Prezidentimiz Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň durmuşa geçirýän ynsanperwer syýasatyna laýyklykda amala aşyrylýan haýyr-sahawat işiniň kämil hukuk binýadyny emele getirmek maksady bilen, Türkmenistanyň Raýat kodeksiniň täze beýany gurluş taýdan kämilleşdirilýär. 

     Garaşsyz, Bitarap döwletimiziň kanunçylyk-hukuk binýadyny pugtalandyrmak boýunça durmuşa geçirýän beýik işleri, edýän tagallalary üçin Milli Liderimize, hormatly Prezidentimize alkyşlarymyz egsilmezdir. 

 

Akmuhammet BEKMYRADOW. Türkmengala etrabyndaky daşary ýurt dillerini çuňlaşdyryp öwredýän ýöriteleşdirilen 33-nji orta mekdebiň mugallymy, Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty

ABADAN DURMUŞYŇ TAGLYMATY

 

     Bilşimiz ýaly, Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynda Garaşsyz döwletimiziň Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň kabul eden Kararnamalarynyň üçüsi bilen ykrar edilen hemişelik Bitaraplygyna 30 ýyl dolýar. Bitarap Türkmenistanyň öňdengörüjilikli daşary syýasaty onuň içeri syýasatynyň sazlaşykly dowamy bolmak bilen, jemgyýetiň täze, demokratik mazmuna eýediginiň we binýatlyk taglymatynyň hasyl bolmagynyň nusgasydyr. 

     Bu günki günde Bitarap Türkmenistanymyzy bütin dünýä parahatçylyk söýüjilikli döwlet hökmünde tanap, hormatly Prezidentimiziň parasatly daşary syýasaty giň goldawa eýe bolýar. Çünki, bu syýasat Ýer ýüzünde ählumumy howpsuzlyk, parahatçylyk arkaly durnukly ösüşi, döwletleriň we halklaryň arasynda özara bähbitli hyzmatdaşlygy nazarlaýan syýasatdygy bilen uly gyzyklanma döredýär. Bitaraplygymyzyň geçen 30 ýyla golaý döwründe Türkmenistan BMG we onuň düzüm birlikleri, beýleki halkara guramalary we dünýäniň dürli döwletleri bilen hyzmatdaşlygyny has-da işjeňleşdirýär. Bu ýörelge bolsa, dost-doganlygyň, deňhukukly gatnaşyklaryň giňeldilmegine gönükdirilen ýörelgedir. 

 

Ali RAHMEDOW. Ýolöten etrap häkimliginiň bölüm müdiri, Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty

MAHMAL SYÝASATYŇ ÝALKYMY

 

     Toýlary toýlara ulaşýan agzybir halkymyz Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynda Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň parasatly baştutanlygynda hemişelik Bitaraplygymyzyň şanly 30 ýyllyk toýuny toýlaýar.

 

     Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 79-njy sessiýasynyň 61-nji plenar mejlisinde ýurdumyzyň başlangyjy bilen «Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygy» atly Kararnama 3-nji gezek biragyzdan kabul edildi. Bu Kararnamanyň yzygiderli kabul edilmegi türkmen Bitaraplygynyň hukuk ýagdaýynyň barha berkeýändiginiň aýdyň subutnamasydyr. 

     Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedow: «Biz dünýäniň ýurtlary we halklary üçin açykdyrys. Olar bilen söwda, medeni-ynsanperwer we ylym-bilim ulgamlarynda gatnaşyklary geljekde-de ösdürmegi maksat edinýäris» diýip aýratyn nygtap geçýär. Bu günki günde hormatly Prezidentimiziň parahatçylyk söýüjilikli daşary syýasaty uly üstünlikler bilen dabaralanýar. Türkmenistanyň konstitusion gurluşynda hemişelik Bitaraplyk döwlet syýasatynyň esasy özeni bolup durýar. 

     Hemişelik Bitaraplygymyzyň taryhyna ser salsak, 1995-nji ýylyň 12-nji dekabrynda Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasy «Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygy hakynda» Kararnamany kabul etdi. Şunuň bilen baglylykda «Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygy hakynda» Türkmenistanyň Konstitusion Kanuny kabul edilip, Esasy Kanunymyza üýtgetmeler we goşmaçalar girizildi. 

     Hemişelik Bitaraplyk Esasy Kanunymyzdan başlap, ähli milli kanunçylygymyzyň içinden eriş-argaç bolup geçýär. Ol döwletimiziň mukaddes nyşanlarynda mynasyp ornuny tapýar. Türkmenistan dünýäde hemişelik Bitaraplygyny kanun esasynda berkiden ilkinji döwletdir. Dünýäde syýasy çylşyrymlylygyň artýan döwründe BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň Aşgabatda açylmagy, ýene-de parahatçylyk merkezini döretmek baradaky teklipler, halkara giňişlikde gyzgyn goldaw tapýar. Bularyň ählisi hut şu türkmen topragynda başlanýan başlangyçlaryň halkara syýasatda giň gerime eýe bolýandygyny görkezýär. 

     Häzirki wagtda Türkmenistan dünýäniň 156 döwleti bilen diplomatik gatnaşyklary alyp barýar. Şeýle hem, dünýäniň 50-den gowrak abraýly, halkara guramalarynyň agzasy bolup durýar. Hemişelik Bitarap Türkmenistan şu günki günde dünýä döwletleri bilen ylym-bilim, medeniýet, ýangyç-energetika, ulag-logistika, lukmançylyk, ekologiýa, senagat diplomatiýasynyň dürli ugurlary boýunça özara hyzmatdaşlygy işjeň ösdürýär. 

    Hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda hemişelik Bitaraplygymyzyň şanly 30 ýyllyk toýunyň bellenilýän ýylynda ýurdumyzda dürli ugurlara degişli halkara maslahatlar, forumlar, Parlamentara duşuşyklar geçirilýär. Şu ýylyň awgust aýynda «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda BMG-niň Deňze çykalgasy bolmadyk ösüp barýan ýurtlar boýunça 3-nji maslahaty geçiriler. Maslahatyň çäklerinde Zenanlar, Ýaşlar forumynyň hem geçirilmegi göz öňüne tutulýar. Häzirki wagtda bu uly halkara maslahata guramaçylykly taýýarlyk işleri alnyp barylýar. Şeýle uly ähmiýetli halkara maslahatyň geçirilmegi ata Watanymyzda ykdysady gatnaşyklary ösdürmäge, birnäçe halkara ylalaşyklary gazanmaga giň ýol açýar. 

     Goý, ýurdumyzy beýik ösüşler bilen öňe alyp barýan Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň il-ýurt bähbitli döwletli tutumlary elmydama rowaç, halkymyz agzybir hem bagtyýar bolsun! 

 

Jeren GYLYÇMYRADOWA, Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty.

Транзитные коридоры – значимый аспект партнёрства

 

     За годы независимости Туркменское государство добилось значительного прогресса в политике, экономике и культурно-гуманитарной сфере. Активно мобилизовав внутренние ресурсы и многоплановый потенциал, наша страна укрепила свои позиции на международной арене.

     С момента провозглашения независимости было приложено много сил на пути реализации реформ и программ, обеспечивших незыблемость и развитие основ государственного суверенитета. Здесь показательны своевременность и точность указанного Национальным Лидером туркменского народа курса действий, следование которому и позволило добиться блестящих результатов во всех сферах. Дальновидность решений Героя-Аркадага бесспорна и доказана временем. Из достижений в разных областях жизни общества и государства сложена новейшая история Отчизны. 

 

     Следует отметить, что кардинальные реформы Национального Лидера туркменского народа в первую очередь позволили в корне усовершенствовать систему образования и науки, так как именно они стали основой экономического возрождения страны. С повышением интеллектуального потенциала, который в то же время является первоочередным условием полноценной интеграции в процессы глобального развития, был заложен фундамент, позволивший конструктивно приумножить все достижения. Принятые меры значительно расширили поле для освоения инновационных технологий и их последующего внедрения в сегменты государственной экономики. 

     Также было сформировано новое поколение национальных кадров. Их знания и навыки позволили существенно ускорить темпы внедрения в социальную и экономическую сферы технологических новинок, повысить эффективность работы отраслей за счёт возможностей цифровизации, нарастить потенциал частного сектора. Значительно расширилась и производственная инфраструктура страны, что позволило осуществить кардинальные преобразования по увеличению объёмов выпуска ориентированной на экспорт продукции и снижению доли импорта. 

     Позитивные тенденции в значительной мере повлияли на динамику торгово-экономических отношений, что в свою очередь вызвало необходимость расширения международных транспортно-коммуникационных путей сообщения. Аркадаглы Герой Сердар, достойно продолжающий грандиозные начинания Героя-Аркадага, обозначил первостепенные задачи в данной области. Речь идёт об активизации использования потенциала транснациональных транспортнокоммуникационных и транзитных коридоров, а также о деятельности логистических центров. 

     Следует отметить, что успешное решение этих задач, определённых в числе приоритетов государственной политики, стало наиболее значимым достижением в контексте поэтапных социально-экономических реформ за годы независимости. Их непрерывное функционирование открыло путь дипломатическим и политико-прагматическим подходам в международных отношениях. Торгово-экономическое партнёрство на принципах мира и взаимодоверия становится прочной базой межгосударственного и международного диалога. Неслучайно вопросы в области торгово-экономических отношений и торговых маршрутов занимают главное место в повестке международных структур, особенно ООН. От их положительного исхода зависит обеспечение всеобщего развития, и потому мировое сообщество последовательно прилагает все усилия для решения задач в этой сфере.

     Основным фактором обеспечения функциональности международных торговых маршрутов является безопасная транспортировка грузов, высокое качество логистических и таможенных услуг. Сегодня это достигается за счёт внедрения передовых технологических разработок, в том числе цифровизации. Однако данные меры требуют и регулярного совершенствования международных и национальных правовых основ сотрудничества. По этой причине в межгосударственных и международных соглашениях чётко прописываются соответствующие детали. Они призваны обеспечивать учёт интересов всех участников межгосударственного торгово-экономического партнёрства – государственных структур, частного сектора, а также содействовать надлежащей организации международной торговли. 

     Значительная часть грузов перевозится по морю: так существенно снижаются затраты и время. Но десятки стран не располагают такой возможностью. По этой причине они, как и другие государства, стремятся консолидировать усилия мирового сообщества в разрешении множества вопросов, непосредственно касающихся налаживания устойчивого международного торгово-экономического партнёрства. 

     Туркменистан, который входит в число стран, не имеющих выхода к морю, принимает системные и конструктивные меры для расширения международного сотрудничества в области торговли и экономики, оптимизации работы транзитных коридоров. Наблюдаемая сегодня позитивная тенденция в этом деле является следствием успешной реализации инициатив, выдвинутых Национальным Лидером туркменского народа Героем-Аркадагом, и продуманной государственной политики Аркадаглы Героя Сердара. Проводимая работа выступает ключевым вектором внешнеполитической стратегии Туркменского государства в контексте активной интеграции в глобальные процессы. 

     Благодаря последовательной реализации транспортной стратегии в 2014 году в Ашхабаде была организована Международная конференция высокого уровня, посвящённая роли транспортно-транзитных коридоров в обеспечении международного сотрудничества и устойчивого развития. В тот же год Генеральная Ассамблея ООН приняла Резолюцию, посвящённую устойчивости транспортной системы и развитию международного сотрудничества в этой области. Усилия нашей страны в данном направлении получили широкую поддержку и признание со стороны Сообщества Наций, о чём в полной мере свидетельствует и проведение в Ашхабаде в 2016 году первой Глобальной конференции ООН по устойчивому транспорту. 

     Герой-Аркадаг придаёт особое значение всестороннему анализу событий в процессе глобального развития. В этой связи Национальный Лидер туркменского народа отмечает, что транспортная проблематика занимает постоянное и прочное место в повестке ООН в качестве отдельного направления деятельности. Здесь следует отметить, что принятие по инициативе нашей страны резолюций, направленных на активизацию деятельности в транспортно-коммуникационной сфере и создание современных сетей международных торговых маршрутов, придало новый импульс принимаемым государствами региона и мира целевым мерам. 

     Международная конференция на уровне министров транспорта стран, не имеющих выхода к морю, прошедшая в 2022 году в Авазе под эгидой ООН, вновь продемонстрировала огромный потенциал этих стран в контексте интеграции в глобальные процессы развития. Рассмотренные тогда вопросы наглядно показали важность поддержки со стороны Сообщества Наций в деле консолидации усилий для раскрытия потенциала развивающихся стран. Подобные меры также касаются укрепления их позиций в мировом экономическом пространстве и обеспечения им выгодных путей доступа на глобальные рынки. В ходе форума в Авазе, в котором участвовали представители около 40 стран и более 30 международных организаций, был принят ряд соответствующих решений. Таким образом, сложившееся между не имеющими выхода к морю государствами сотрудничество стало платформой для обсуждения вопросов расширения возможностей их интеграции в глобальное развитие. 

     В августе текущего года в Туркменистане состоится Третья Конференция ООН по развивающимся странам, не имеющим выхода к морю. К предстоящему событию была проведена масштабная организационно-подготовительная работа, за ходом которой непосредственно наблюдали Аркадаглы Герой Сердар и Герой-Аркадаг. Глава государства подписал Постановление о проведении Третьей Конференции ООН по развивающимся странам, не имеющим выхода к морю. Данный документ нацелен на обеспечение высокого уровня форума, призванного способствовать наращиванию экономического потенциала странучастниц и расширению межрегионального и международного торгового партнёрства. Как подчёркивает Герой-Аркадаг, очередная Конференция, которая дополнит череду значимых событий Международного года мира и доверия, а также предстоящие к рассмотрению в ходе неё вопросы, равно как и решения по ним, придадут колоссальный импульс развитию отношений между государствами-участниками. 

     Наша страна обладает внушительным транзитным потенциалом для расширения международного торгово-экономического партнёрства. Благодаря деятельности Героя-Аркадага и Аркадаглы Героя Сердара в реализации транспортной политики Туркменистан, как транспортно-транзитный и логистический центр на пространстве региона и континента, укрепил свои позиции как надёжного государства, обладающего большими возможностями в этой области. Наша страна, хоть и не имеет прямого доступа к торговым маршрутам в Мировом океане, занимает выгодное географическое расположение, что делает её ключевым транзитным коридором по маршруту Север–Юг и Восток–Запад. Этот фактор оказывает существенное влияние на поддержание всеобщего развития. Таким образом, потенциал Туркменистана предоставляет наиболее благоприятные условия для расширения транспортного сотрудничества с десятками стран, не имеющих выхода к морю, и другими партнёрами, в том числе посредством современной высокотехнологической и безопасной профильной инфраструктуры. 

     В обеспечении слаженного функционирования Транскаспийского мультимодального коридора огромную роль сыграл Международный морской порт Туркменбаши, открытый в 2018 году. Сухой и нефтеналивные терминалы порта оснащены всей необходимой техникой и технологическими средствами, которые обеспечивают бесперебойный транзит грузов. Высокий уровень его оснащённости согласно требованиям времени признаны и странами-партнёрами, а также международными организациями. 

     В Туркменистане также построены и функционируют инфраструктурные объекты для перевозки грузов по суше, в том числе железной дорогой, и воздушными путями: сегодня их позиция в качестве транзитных коридоров международного значения только укрепляется.

     Возрастающее международное влияние транспортной политики Туркменистана – надёжный гарант дальнейшего развития национальной экономики. И это факт, подтверждающий значимость политики развития и грандиозных целей Героя-Аркадага и Аркадаглы Героя Сердара во имя счастливой жизни туркменского народа и светлого будущего грядущих поколений. 

 

Ата Сердаров, председатель Демократической партии Туркменистана, депутат Меджлиса Туркменистана.

1 ... 7 8 9 10 11 ... 96