​Меджлис (Парламент) Туркменистана является представительным органом, осуществляющим законодательную власть

МЕДЖЛИС ТУРКМЕНИСТАНА

Русский

МЕДЖЛИС ТУРКМЕНИСТАНА

Русский

Выступления и Статьи

ŞALY KADALY BOÝ ALÝAR

 

Daşoguz welaýaty boýunça 8 müň 100 gektarda ýetişdirilýän şalynyň ählisi Saparmyrat Türkmenbaşy etrabynyň şalyçylyga ýöriteleşdirilen S.A.Nyýazow adyndaky we «27-nji oktýabr» daýhan birleşiklerinde, şeýle hem «Ykbal açary» daýhan hojalygynda ösdürilip ýetişdirilýär. Mälim bolşy ýaly, şaly ekini görnüşlerine laýyklykda irki, aralyk, giçki görnüşlerde ýetişdirilýär. Ady agzalan daýhan birleşiklerinde we daýhan hojalygynda bu ýerleriň toprak, howa şertlerine uýgunlaşan şalynyň «Müňbaş», «Elenga», «Nöküs-2», «Bereket» görnüşleri ekildi. Ýeri gelende aýdylsa, şu ýyl meýdanlaryň agramly bölegine şalynyň irki görnüşleri ekildi. 

«Şalynyňky suw bilen» diýlip nakylda aýdylyşy ýaly, şalynyň bütin ösüşi suw bilen bagly. Şonuň üçinem bu hojalyklara Monjukly, Çynakar suw akabalaryndan suwuň ýeterlik mukdary goýberildi. Şaly ekiljek ýerleriň her gektaryna ekişden öň 400 kilogram fosfor, 100 kilogram karbamid, 100 kilogram kaliý dökünleri berlip gurplandyryldy. 

Şalyçylyga ýöriteleşdirilen «27-nji oktýabr» daýhan birleşiginde şu ýyl 310 gektar ýere şaly ekildi. Hojalykda uzak ýyllaryň dowamynda şaly ösdürip, bu ugurda baý iş tejribe toplan şalyçy kärendeçiler barmak büküp sanardan köp. Daýhan birleşigiň Berdimyrat Gurbanow, Öremyrat Arazgulyýew, Mekan Toýlyýew, Saparmyrat Öwezow, Annageldi Orazgulyýew ýaly şalyçy kärendeçileri her ýyl bolşy ýaly, bu ýyl hem ekişi irki möhletde geçirmegiň hötdesinden geldiler. 

Şalyçy kärendeçileriň aýtmagyna görä, şaly ekilenden 40 gün geçensoň, onuň ideg işlerine girişilýär. Şu günler hojalykda şalynyň haşal otlaryna garşy dermanlary pürkmek, goşmaça mineral dökünler bilen iýmitlendirmek işleri gyzgalaňly dowam edýär. 

Şaly ekinlerine edilýän ideg işleriniň agrotehniki kadalara laýyk bolmagy hojalykda esasy talap bolup durýar. 

 

Nurgeldi MEREDOW, 

Saparmyrat Türkmenbaşy etrabyndaky 

49-njy orta mekdebiň müdiri, 

Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty

ОЛИМПИЙСКИЕ НАДЕЖДЫ ДАВРАНБЕКА

 

Массовая популяризация спорта, подготовка атлетов высокого класса является одним из приоритетных направлений успешно реализуемой государственной политики уважаемого Президента Туркменистана – Сердара Бердымухамедова. Об этом свидетельствуют успешные выступления сильнейших дашогузских атлетов, любителей на крупнейших турнирах международного и континентального уровня, проведённых в нынешнем году, который проходит в нашей стране под девизом «Кладезь разума Махтмкули Фраги». К примеру, на недавно состоявшихся крупнейших соревнованиях на Кубок мира по тяжёлой атлетике, проведённых в городе Пхукете (Таиланд), уроженец Акдепинского этрапа Дашогузского велаята, студент пятого курса Государственного института физкультуры и спорта Туркменистана, 23-летний Давранбек Хасанбаев успешно выступил в весовой категории до 102 килограмма в сумме двоеборья. Он занял пятое призовое место и вошёл в пятёрку сильнейших штангистов планеты. В результате наш соотечественник завоевал путёвку на XXXIII летние Олимпийские игры, которые пройдут с 26 июля по 11 августа нынешнего года в Париже (Франция). 

В сумме двоеборья туркменский спортсмен показал пятый результат – 392 кг. В упражнении рывок он удержал над головой штангу весом 187 кг и завоевал малую золотую медаль, а в толчке Давранбек показал результат 205 кг. Привёл к успеху своего старательного подопечного главный тренер национальной сборной команды по тяжёлой атлетике, мастер спорта международного класса Мансур Реджепов. Как отметил наставник сильнейшего штангиста с растущим спортивным потенциалом, в толчке Давранбек Хасанбаев показал 14-й результат с 205 килограммами. В итоге по сумме двоеборья он занял 5-е место (392 кг) и уступил представителям Белоруссии, Армении и Китая. 

— Для меня большая честь принимать участие на предстоящих XXXIII летних Олимпийских играх, которые пройдут с 26 июля по 11 августа нынешнего года в городе Париже (Франция), — говорит мастер спорта по тяжёлой атлетике, призёр многих крупных турниров континентального и международного уровня Давранбек Хасанбаев. — К тому же хочу отметить, что благодаря своему тренеру Мансуру Реджепову я на крупнейших соревнованиях на Кубок мира по тяжёлой атлетике, проведённых в городе Пхукете (Таиланд), установил новый личный рекорд и улучшил результат на девятнадцать килограммов. Многому мой наставник научил также меня и моих одноклубников на учебно-тренировочных сборах, проведённых в Грузии. Он преподнёс нам, молодым спортсменам, уроки высокого профессионального мастерства: досконально обучил техническим и тактическим приёмам выступлений на помосте, умению в кульминационные моменты мобилизовать внутренние силы и возможности, переносить психологические и физические нагрузки, вселил нам уверенность в достижение высоких спортивных целей, не падать духом. Постараюсь, на предстоящих летних Олимпийских играх оправдать надежды своего доброго тренера-наставника, показать хороший результат и приумножить славные традиции туркменского спорта и международный авторитет нашей прекрасной Отчизны – постоянного нейтрального, независимого Туркменистана, пользующейся по праву почётным статусом спортивной державы. 

 

Расул САДУЛЛАЕВ,

 старший налоговый инспектор 

налогового отдела Дашогузского велаята,

 депутат Меджлиса Туркменистана.

HALKLARY BIRLEŞDIRÝÄN GYMMATLYKLAR

 

Magtymguly atamyzyň: «Ýagşa dost köp, ýaman bolsaň, ýok gardaş» diýşi ýaly, Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistan dünýä döwletleri bilen dostlukly gatnaşyklary, özara bähbitli hyzmatdaşlygy ösdürip, halklaryň arasynda dostluk köprülerini gurýar. Dostanalyk syýasatyny üstünlikli durmuşa geçirýän Diýarymyzyň iri halkara guramalary bilen gatnaşyklary-da barha işjeň häsiýete eýe bolýar. Hormatly Prezidentimiziň abraýly halkara düzümleriň çäklerinde geçirilýän ýokary derejedäki duşuşyklara, şol sanda Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasynyň mejlislerine yzygiderli gatnaşmagy hem munuň aýdyň subutnamasydyr. 

Biziň ýurdumyzy Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasyna agza döwletler bilen dostluk we netijeli hyzmatdaşlyk gatnaşyklary baglanyşdyrýar. Hoşniýetli erk-isleg, taryhda emele gelen medeni, ruhy gymmatlyklaryň umumylygy bu gatnaşyklary çuňlaşdyrmak üçin ygtybarly binýat bolup çykyş edýär. Hormatly Prezidentimiziň ŞHG-ä agza döwletleriň Baştutanlarynyň Geňeşiniň geçen ýyl sanly ulgam arkaly geçirilen 23-nji mejlisinde eden çykyşynda bu barada: «Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasy bilen gatnaşyklar Türkmenistan üçin halkara hyzmatdaşlyk strategiýasynyň möhüm bölegi bolup durýar. Bu guramanyň agzalary, oňa synçy hökmünde gatnaşýan ýurtlar Türkmenistanyň öňden gelýän hyzmatdaşlary, goňşulary we dostlarydyr. Şoňa görä-de, bu gurama bilen gatnaşyklary ösdürmäge biz ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy has-da giňeltmek diýip düşünýäris» diýip belledi. Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň şol çykyşynda kiberhowpsuzlyk we biohowpsuzlyk ulgamynda syýasy-diplomatik hyzmatdaşlygy ýola goýmak, täze yklymara we sebit üstaşyr ulag geçelgelerini döretmäge, bar bolanlarynyň netijeliligini ýokarlandyrmaga gönükdirilen logistika işiň amatly usulyny emele getirmek; energiýa serişdelerini diwersifikasiýa ýoly bilen ibermek boýunça bilelikdäki taslamalary meýilleşdirmek arkaly yzygiderli we uzak möhletleýin hyzmatdaşlyk üçin şertleri döretmek, ýokary tehnologiýalar ulgamynda netijeli hyzmatdaşlyk etmek üçin binýady döretmek, howanyň üýtgemegi, daşky gurşawy goramak, ekologiýa babatda bilelikdäki işleri utgaşdyrmak bilen baglanyşykly öňe süren teklipleri oňa gatnaşyjylar tarapyndan uly seslenmä we goldawa eýe boldy. Munuň özi ýurdumyzyň halkara giňişlikdäki abraýynyň barha artýandygynyň buýsançly görkezijisidir. 

Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasyna agza ýurtlar bolan Hindistan, Eýran, Gazagystan, Hytaý, Gyrgyzystan, Pakistan, Russiýa Federasiýasy, Täjigistan, Özbegistan bilen ykdysady, maýa goýum, ulag, energetika we beýleki ugurlar boýunça ikitaraplaýyn hem köptaraplaýyn hyzmatdaşlykda Garaşsyzlyk ýyllary içinden toplanan oňyn tejribeler ösüşiň täze gözýetimlerini açýar. Bu babatda goňşy Gazagystan bilen giň gerimli gatnaşyklarymyza hem uly orun degişlidir. Iki dostlukly halklaryň taryhyň gatlaryna siňip gidýän gatnaşyklaryna nazar aýlanyňda, umumy gymmatlyga öwrülen mirasymyzyň bardygyna göz ýetirse bolýar. Bu babatda Magtymguly Pyragy, Abaý Kunanbaýew ýaly söz sungatynyň ägirtlerine iki halk tarapyndan goýulýan çuňňur hormat aýratyn bellärliklidir. 

Gündogaryň beýik akyldar şahyry Magtymguly Pyragynyň şygryýet dünýäsinde türkmen halkynyň ruhy dünýäsi, durmuşy aýdyň beýanyny tapýar. Ol setirler islendik halkyň wekiliniň-de kalbyna aralaşyp, durmuş ýolgörkezijisine öwrülýär. Akyldaryň çuň manyly şygryýeti dünýä halklarynyň ýüreginden barha giň orun alýar. Dostlukly gazak halkynyň Pyragynyň dünýäsine seýranynyň gözbaşlary bolsa asyrlaryň aňyrsyna alyp gidýär.

Akyldar şahyryň dünýä halklarynyň kalbyndaky ornuna bagyşlanyp geçirilýän ylmy maslahatlar, çäreler, dabaralar «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylymyzda yzygiderli häsiýete eýe bolýar. Ýakynda Türkmenistanyň Mejlisinde hem Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli «Halklary birleşdirýän taryhy we medeni gymmatlyklar» atly sanly wideoaragatnaşyk arkaly ýörite maslahat geçirildi. Parlamentara hyzmatdaşlygyny dabaralandyrmak, parlamentler derejesinde dostlukly döwletara gatnaşyklarymyzy goldamak, halklarymyzy ýakynlaşdyrýan taryhy, medeni gymmatlyklarymyzyň ähmiýetini bellemek hem-de özara tejribe alyşmak maksady bilen geçirilen maslahata dünýäniň dürli sebitlerinden parlamentlere wekilçilik edýän, halkara meselelerde, parlament işinde uly tejribesi bolan ylym, bilim, medeniýet babatda ugurdaş komitetleriň ýolbaşçylary, BMG-niň Bilim, ylym we medeniýet meseleleri boýunça guramasynyň — ÝUNESKO-nyň işleri baradaky Türkmenistanyň milli toparynyň jogapkär sekretary, ÝUNESKO-nyň Almatadaky Sebitleýin edarasynyň direktory hem-de Türki medeniýetiň halkara guramasynyň (TÜRKSOÝ) Baş sekretary gatnaşdy. 

Bu günki gün akyldar şahyrymyzyň pelsepewi pikirleri türkmen edebiýatynyň şöhratyny, watançylyk ruhuny belende galdyryp, diňe milli däl, eýsem, dünýä medeniýetiniň genji-hazynasyna öwrüldi. Häzirki döwürde şahyryň asyrlar geçse-de, gymmatyny ýitirmeýän goşgulary Garaşsyzlygyň, hemişelik Bitaraplygyň halk bitewüliginiň, parahatçylygyň, agzybirligiň joşgunly senasy bolup ýaňlanýar. Ýurdumyzda Magtymguly Pyragynyň adynyň, döredijiliginiň hukuk goragyny üpjün etmek bilen bagly milli kanunçylyk yzygiderli kämilleşdirilýär. Şu ýylda «Magtymguly Pyragynyň medeni mirasy hakynda» Türkmenistanyň Kanunynyň kabul edilmegi hem bu işleriň aýdyň görkezijisidir. Ýurdumyzyň kanunçylyk tejribesinde ilkinji gezek kabul edilen bu hukuknama Gahryman Arkadagymyzyň halkymyzyň asyrlaryň dowamynda döreden we toplan ruhy-maddy gymmatlyklaryny, durmuş gatnaşyklaryny düzgünleşdirýän ýörelgeleri barada ylmy taýdan esaslandyrylan pähim-paýhasly pikirlerinden ugur alnyp taýýarlanyldy. 

Magtymguly Pyragy öz döredijiliginde halk güýjüniň agzybirlikdedigini, Watanyň güýjüniň bitewülikdedigini, ynam hem dostluga ýugrulan goňşuçylyk gatnaşyklaryň ylalaşyga, asudalyga eltýänligini nygtaýar. Bu bolsa türkmeniň milli diplomatiýasy üçin mizemez hakykatdyr, aýdyň ýörelgedir. Ýakynda geçirilen ýörite maslahatda hem sebitiň we dünýäniň halklaryny birleşdirýän medeni gatnaşyklary işjeňleşdirmekde taryhy şahsyýetlerimiziň, şahyrlarymyzyň we akyldarlarymyzyň ömrüni we edebi mirasyny öwrenmekde, toplamakda, geljekki nesillere ýetirmekde hem-de dünýä ýaýmakda parlamentleriň öňünde durýan wezipeler barada gürrüň edildi. Bu babatda Azerbaýjan Respublikasy, Eýran Yslam Respublikasy, Gazagystan Respublikasy, Gyrgyz Respublikasy, Täjigistan Respublikasy, Türkiýe, Özbegistan Respublikasy bilen medeni-ynsanperwerlik ugurdaky gatnaşyklar hakda anyk mysallaryň üsti bilen durlup geçildi. 

Gazagystan Respublikasynyň Parlamentiniň Senatynyň wekili maslahatda eden çykyşynda iki dostlukly ýurduň arasyndaky medeni-ynsanperwerlik ugurdaky gatnaşyklaryň parlament derejesinde goldanylýandygyny belläp geçdi. Birek-birekde Medeniýet günleriniň yzygiderli geçirilýändigini, Magtymguly Pyragy, Abaý Kunanbaýew ýaly söz ussatlarynyň baý döredijiliginiň türkmen, gazak halklary tarapyndan yzygiderli öwrenilýändigini guwanmak bilen nygtady. Maslahatda edilen çykyşlaryň ählisinde gözel paýtagtymyzdaky «Magtymguly Pyragy» medeni-seýilgäh toplumynyň halklaryň arasyndaky medeni köprüleri pugtalandyrmagyň nusgasyna öwrülendigi aýratyn bellenip geçildi. 

Dost-doganlyk gatnaşyklarymyzyň gerimini barha giňeldýän Gahryman Arkadagymyzyň, hormatly Prezidentimiziň janlary sag, ömürleri uzak bolsun! 

 

Bahar SEÝIDOWA, 

Türkmenistanyň Mejlisiniň Ylym, bilim, medeniýet 

we ýaşlar syýasaty baradaky komitetiniň başlygy.

DURMUŞ SYÝASATYNYŇ BAŞ MAKSADY

 

Maşgalanyň we eneligiň goldanylmagy, sagdyn nesliň kemala getirilmegi hem-de zenanlaryň hukuklarynyň goralmagy jemgyýetiň ösüş derejesiniň möhüm görkezijilerini kesgitleýär. Hormatly Prezidentimiziň bu babatdaky alyp barýan döwlet syýasaty ýurdumyzda her maşgalanyň ýaşaýyş-durmuş şertleriniň yzygiderli döwrebaplaşdyrylmagyny üpjün edýär. 

Hormatly Prezidentimiz milli döwletliligimiziň berkarar bolmagynda maşgala gymmatlyklarynyň sarpalanylmagyna aýratyn üns berýär. Hut şu maksatlardan ugur alnyp, Garaşsyz we hemişelik Bitarap döwletimiziň geljegi bolan bagtyýar nesillerimizi ynsanperwer, milletimiziň ruhy-ahlak ýörelgelerine ygrarly, zähmetsöýer ýaşlar edip ýetişdirýändikleri üçin eziz enelerimize aýratyn hormat goýup, sekiz we şondan köp çagany dünýä inderen birnäçe eneler her ýyl Türkmenistanyň «Ene mähri» diýen hormatly adyna mynasyp bolýarlar. 

Şeýlelikde, şu ýylyň özünde Türkmenistanyň «Ene mähri» diýen hormatly adyna ýurdumyzyň dürli künjeklerinden köp çagaly zenanlar hödürlenip, olaryň hersine Türkmenistanyň Ilaty durmuş taýdan goramak hakynda kodeksiniň talaplary esasynda, Türkmenistanyň Prezidentiniň Permanyna laýyklykda, 2024-nji ýylyň 1-nji ýanwaryndan döwlet kömek pullaryny hasaplamak üçin binýatlyk ululygyň 10 esse möçberinde birwagtlaýyn pul baýragy berildi. Häzirki wagtda çaga seretmek boýunça döwlet kömek pulunyň möçberi her bir çaga üçin, onuň üç ýaşy dolýança, döwlet kömek pullarynyň hasaplanylmagy üçin bellenilen binýatlyk ululygyň 75 göterimi möçberinde bellenilýär. 

Şu ýylyň 24-nji fewralynda ÝUNISEF-niň Türkmenistandaky wekilhanasy tarapyndan Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasyna kömege mätäç çagalara lukmançylyk hyzmatlarynyň berlendigi we olaryň ýagty geljege bolan umytlaryny pugtalandyrmaga bolan goşandy üçin güwänamanyň gowşurylmagy Gahryman Arkadagymyzyň öňdengörüjilikli başlangyçlary bilen bu merkeziň alyp barýan işine halkara derejede berlen ýokary baha boldy. 

Türkmenistanyň Maşgala kodeksine girizilýän üýtgetmeler we goşmaçalar döwletiň we onuň degişli edaralarynyň maşgala bitewüliginiň saklanmagyny hem-de çaganyň sagdyn we howpsuz gurşawda ösmegi ugrunda mynasyp şertleri üpjün edýän guramaçylyk-hukuk, durmuş-ykdysady çäreleri amal etmegiň hukuk esasy bolup hyzmat edýär. Türkmenistanyň Maşgala kodeksiniň 3-nji maddasynda: «Maşgalany, eneligi, atalygy we çagalygy goramagyň döwlet kepillikleriniň bellenilmegi, maşgalanyň ykdysady taýdan özbaşdaklygynyň we onuň ähli agzalarynyň hal-ýagdaýynyň ýokarlanmagy üçin şertleriň döredilmegi Türkmenistanyň maşgala kanunçylygynyň maksady bolup durýar» diýlip bellenilmegi, ýurdumyzda maşgala gatnaşyklarynyň kanun arkaly kepillendirilýändiginiň aýdyň subutnamasydyr. Bu kada maşgalada är-aýal, nika, emläk gatnaşyklarynyň kadalaşdyrylyşyny, çaganyň terbiýelenilişini, durmuş goraglylygyny, zerur ýaşaýyş şertlerini göz öňünde tutýar. 

Maşgala abadançylygyny saklamak, sagdyn nesli kemala getirmek bilen bagly jogapkärçilik maşgalada är-aýalyň ýa-da ene-atanyň borçlaryny ýüze çykarýar. Şol sanda milli kanunçylygymyzda, ýagny Türkmenistanyň Maşgala kodeksiniň 88-nji maddasynda: «Ata-enäniň öz çagasyny terbiýelemäge, onuň indiwiduallygyny, ýaşyny we jynsyny nazara almak bilen, oňa hossarlyk etmäge, onuň saglygy, beden, psihiki, ruhy we ahlak taýdan ösüşi barada alada etmäge, zähmete taýýarlamaga, ony kanunlara, taryhy we milli däp-dessurlara sarpa goýmaklyga uýgunlaşdyrmaga hukugy bardyr we borçludyrlar» diýlip kesgitlenilmegi ata-enäniň öz çagalarynyň kadaly ösmegi üçin onuň saglygyny goramak, bilim bermek, akyl we beden ukyplaryny ösdürmek bilen bagly borçlaryny belleýär. Her bir ata-ene çagasyna öňden ýörelgä öwrülen milli gymmatlyklary çelgi edinip, perzendiniň jemgyýetçilik ýaşaýşyna ýaramly, ukyply şahsyýet bolup ýetişmegi bilen bagly jogapkärli wezipäni ýerine ýetirýär. 

Ýeri gelende bellesek, tomus paslynyň güneşli günlerinde ýurdumyzyň ähli sebitlerinde hereket edýän çagalar sagaldyş we dynç alyş merkezlerinde ýaş türkmenistanlylaryň sapaly dynç almaklary we beýik zamanamyza mynasyp terbiýelenmekleri, sagdyn ulalmaklary üçin ähli şertler döredilendir. Munuň özi çagalygyň iň arzyly arzuwlarynyň hasyl bolýan mekanynda maşgala institutlarynyň döwlet bilen gatnaşyklarynyň has berkemegine mümkinçilik berýän şertlerdir. 

Berkarar döwletimizde her bir maşgalanyň bagtly, agzybir, bolelin, erkana durmuşda ýaşamagy ugrunda hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda edilýän işleriň her biri ýaş nesillerimiziň geljegine, maşgalalaryň abadançylygyna, eziz Diýarymyzyň ösüşiň täze belentliklerine ýetmegine gönükdirilýär. 

 

Merjen BORJAKOWA, 

Türkmenistanyň Mejlisiniň Durmuş syýasaty 

baradaky komitetiniň hünärmeni.

SUW – ÝAŞAÝŞYŇ GÖZBAŞY

 

Ata Wa­ta­ny­myz­da dur­nuk­ly ösüşi üp­jün et­mek­de döw­let syýasatynyň mö­hüm ugur­la­ry­nyň bi­ri bo­lan eko­logi­ýa sy­ýa­sa­ty babatynda al­nyp ba­rylýan iş­ler, sy­ýa­sy, yk­dy­sa­dy, ýa­şa­ýyş-dur­muş ulgam­la­ryn­da ama­la aşy­ryl­ýan iri möç­ber­li öz­gert­me­ler eko­lo­gi­ýa mesele­le­ri bi­len aý­ryl­maz bag­la­ny­şyk­lydyr. Şeý­le aja­ýyp iş­ler di­ňe bir türk­men hal­ky­nyň bäh­bi­di­ne däl­de, eý­sem, bütin adam­za­dyň bag­ty­ýar gel­je­gi­niň üpjün edil­me­gi­ne gö­nük­di­ri­len­dir. 

Ýur­du­myz­ te­bi­ga­ty­ go­ra­mak­ boýun­ça­ top­lum­la­ýyn­ stra­te­gi­ýa­ny yzy­gi­der­li­ dur­mu­şa­ ge­çir­mek­ bi­len,­ se­bit­de­ we­ dün­ýä­de­ eko­lo­gik­ abadan­çy­ly­gyň ­üp­jün ­edil­me­gi­ne, ­ho­wanyň­ üýt­ge­me­gi­ ýa­ly­ hä­zir­ki­ döwrüň mö­hüm­ me­se­le­le­ri­niň­ çö­zül­me­gi­ne öz­ sal­dam­ly­ go­şan­dy­ny goşýar.­ Türkme­nis­tan­ bu­ ugur­da­ dün­ýä­ jem­gyýet­çi­li­gi­niň­ giň ­gol­da­wy­na­ eýe­ bo­lan baş­lan­gyç­la­ry­ öňe­ sü­rüp,­ öz­ üs­tü­ne alan­ hal­ka­ra­ borçnamalary­ny­ ýe­ri­ne ýe­tir­mä­ge­ yg­rar­ly­dy­gy­ny ­gör­kez­ýär. 

Türk­me­nis­tan­ BMG­-niň­ te­bi­ga­ty go­ra­mak bo­ýun­ça ­bir­nä­çe­ Konwen­siýa­la­ry­na ­go­şu­lyp,­ ho­wa­nyň ­üýt­ge­megi­ne ­gar­şy­ gö­reş­mek, ozon ­gat­la­gy­ny go­ra­mak,­ bio­dür­lü­li­gi­ go­rap­ sak­lamak,­ ýer­ suw­ baýlykla­ry­ny­ re­je­li ­peýda­lan­mak,­ ýer­le­riň­ za­ýa­lan­ma­gy­nyň öňü­ni­ almak, ­to­kaý­ baý­lyk­la­ry­ny­ dolan­dyr­mak­ we­ to­kaý­ ho­ja­ly­gy­ny­ ösdür­mek­ bo­ýun­ça­ bi­le­lik­dä­ki­ bir­nä­çe tas­la­ma­la­ry ­dur­mu­şa ­ge­çir­ýär.

Türk­men jem­gy­ýe­tin­de ir­ki döwür­ler­de hem suw çeş­me­le­ri­ni arassa sak­la­mak, tyg­şyt­ly peý­da­lan­mak ka­da­la­ryny berk ber­jaý et­mek örän wa­jyp ha­sap­la­ny­lyp­dyr. Te­bi­gy gurşa­wa aýaw­ly çe­me­leş­mek, onuň gö­zel­li­gi­ni go­rap sak­la­mak, tyg­şytly we ne­ti­je­li peý­da­lan­mak hä­zir­ki döwür­de mö­hüm äh­mi­ýe­te eýe­dir. Dur­nuk­ly ösüş we daş­ky gur­şa­wyň go­ra­gy ýur­du­my­zyň sy­ýa­sa­ty­nyň ile­ri tu­tul­ýan ugur­la­ry­nyň bi­ri bo­lup dur­ýar. Suw ül­kä­mi­ziň iň gym­mat­ly baý­lyk­la­ry­nyň bi­ri­dir. 

Ýur­du­myz­da suw baý­lyk­la­ry­ny gora­mak, bar bo­lan der­ýa­la­ry, suw howdan­la­ry­ny, beý­le­ki çeş­me­le­ri ulan­mak, ho­wa­nyň üýt­ge­me­gi­niň täsiri­ni ha­sa­ba al­mak bi­len, eke­ran­çy­lyk ýer­le­ri­niň melio­ra­tiw ýagdaýyny go­wu­lan­dyr­mak, yzy­gi­der­li ekin do­lany­şy­gy­ny ge­çirmek, suw ul­gam­la­ry­ny we des­ga­la­ryny gur­mak hem­-de ulan­mak bo­ýun­ça mak­sat­na­ma­la­ýyn iş­ler ge­çi­ril­ýär. 

«Türk­me­nis­ta­nyň­ Pre­zi­den­ti­niň ýur­du­my­zy­ 2022­ –­ 2028-­nji­ ýyllarda dur­muş-­yk­dy­sa­dy­ taý­dan­ ös­dür­megiň ­Mak­sat­na­ma­syn­da»­ ýurdu­myz­da suw­ se­riş­de­le­ri­niň­ äh­mi­ýe­ti­niň­ ýokar­lan­ma­gy­na,­ su­wy­ hapa­lan­makdan,­ zi­bil­len­mek­den­ we­ eg­sil­mek­den go­ra­ma­gy­ üp­jün­ etmäge,­ su­wuň­ ýara­maz ­tä­si­ri­niň­ öňü­ni­ al­ma­ga­ hem­-de aýyr­ma­ga,­ suw­ ob­ýekt­le­ri­niň­ ýag­daýy­ny ­go­wu­lan­dyr­ma­ga ­gö­nük­di­ri­len top­lu­mla­ýyn­ çä­re­le­riň­ al­nyp­ ba­rylma­gy­ göz­ öňün­de ­tu­tu­lan. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň: «Biz suw me­se­le­si bo­ýun­ça hal­ka­ra hyzmat­daş­lyk mil­li de­re­je­de iş alyp barma­gyň de­giş­li ka­da­la­ry­na berk esaslan­ma­ly­dyr di­ýen ýö­rel­ge­den ugur al­ýa­rys» di­ýip bel­leý­şi ýa­ly, daşky gur­şa­wy go­ra­mak, suw se­riş­de­le­ri­ne aýaw­ly çe­me­leş­mek ýa­ly me­se­le­ler hal­ka­ra de­re­je­de bir pi­ki­re ge­lin­megi­ni hem-­de umu­my dünýäga­ra­ýyşlar ul­ga­myn­da döw­let­le­riň ta­gal­la­lary­nyň bir­leş­di­ril­me­gi­ni ta­lap ed­ýär. Ýur­du­myz­da ilat sa­ny­nyň art­ma­gy, hu­su­sy önüm­çi­li­giň köpel­me­gi hem-de tä­ze eke­ran­çy­lyk meý­dan­la­ry­nyň öz­leş­di­ril­me­gi, suw se­riş­de­le­ri­niň ze­rur­ly­gy­na bo­lan ta­la­by ýo­kar­landyr­ýar. Şu nukdaýnazardan, ýurdu­myz­da suw se­riş­de­le­ri­ni tyg­şyt­ly we re­je­li peýdalan­ma­gyň we ha­pala­mak­dan go­ra­ma­gyň yl­my taý­dan esaslandyrylan has ne­ti­je­li usul­la­ryny iş­läp taý­ýar­la­mak we bu ugur­da mil­li ka­nun­çy­lyk bin­ýa­dy­ny kä­milleş­dir­mek ba­bat­da hem yzy­gi­der­li işler al­nyp ba­ryl­ýar.

Türk­me­nis­ta­nyň Kons­ti­tu­si­ýa­synyň 14­-nji mad­da­syn­da «Ýer we ýeras­ty baý­lyk­lar, suw­lar, ösüm­lik we haý­wa­nat dün­ýä­si, şeý­le hem beýleki te­bi­gy baý­lyk­lar Türk­me­nis­ta­nyň umu­my­mil­li baý­ly­gy bo­lup dur­ýar, döw­let ta­ra­pyn­dan go­ral­ýar we re­jeli peý­da­la­nyl­ma­ga de­giş­li­dir» diý­lip ber­ki­di­len. Di­ýa­ry­my­zyň te­bi­gy baýlyk­la­ry­ny go­rap sak­la­mak­da, aýawly we re­je­li peý­da­lan­mak­da suw seriş­de­le­ri­ni tyg­şyt­la­mak­da durmu­şa ge­çi­ril­ýän iş­le­riň hu­kuk­-yk­dy­sa­dy bin­ýa­dy­ny pug­ta­lan­dyr­mak Kons­titu­si­ýa­myz­dan gözbaş al­ýan bir­nä­çe ka­nun­çy­lyk na­ma­la­ry­myz­da öz beýa­ny­ny tap­ýar. 

Hä­zir­ki­ wagt­da­ ýur­du­myz­da­ «Ýer ha­kyn­da»­ Türk­me­nis­ta­nyň Bitewi ­kanu­ny,­ Türk­me­nis­ta­nyň­ Suw­ we Tokaý­ ko­deks­le­ri,­ «Te­bi­ga­ty­ go­ra­mak ha­kyn­da»,­ «At­mos­fe­ra­ ho­wa­sy­ny go­ra­mak ­ha­kyn­da», «Ösümlikleri­ gora­mak­ ha­kyn­da»,­ «Haý­wa­nat­ dünýä­si­ ha­kyn­da»­ «Ekologi­ýa­ sel­jer­me­si ha­kyn­da»,­ «Ga­lyn­dy­lar­ ha­kyn­da»,­ «Eko­lo­gi­ýa­ howp­suz­ly­gy­ ha­kyn­da»,­ «Eko­lo­gi­ýa­ au­di­ti­ ha­kyn­da»,­ «Ekolo­gi­ýa­ maglu­ma­ty­ ha­kyn­da»,­ «Gaýta­dan­ di­kel­dil­ýän ­ener­gi­ýa­ çeş­me­le­ri hakynda»­ Türk­me­nis­ta­nyň­ Ka­nun­lary ­we­ daş­ky ­gur­şaw ­bi­len­ bag­ly beýle­ki­ ka­da­laş­dy­ry­jy­ hu­kuk­ na­ma­la­ry he­re­ket­ ed­ýär.­ El­bet­de,­ şeý­le­ kanunçy­lyk­ na­ma­la­ry­nyň­ ka­bul­ edil­me­gi,­ ýur­du­myz­da­ eko­lo­gi­ýa­ abadan­çy­lygy­ we­ ho­wa­nyň­ üýt­ge­me­gi­ne­ gar­şy gö­reş­mek­ ug­run­da­ al­nyp­ ba­ryl­ýan iş­le­riň­ hu­kuk­ taý­dan­ ber­ki­dil­ýän­digi­niň ­aý­dyň ­su­but­na­ma­sy­ bo­lup ­durýar. 

Bu­ ka­nun­çy­lyk­ na­ma­la­ry­nyň­ hata­ryn­da­ 2016-­njy­ ýyl­da­ ka­bul­ edilen Türk­me­nis­ta­nyň­ Suw­ Ko­dek­si­ni­ aýra­tyn­ bel­le­mek­ bo­lar.­ Ko­deks­ suw se­riş­de­le­ri­niň­ äh­mi­ýe­ti­ni­ ýo­kar­landyr­ma­ga,­ suw­dan ­re­je­li­ peýdalanmaga, ­suw­la­ry­ ha­pa­lan­mak­dan,­ zi­bil­lenmek­den­ we­ egsilmekden­ go­ra­ma­gy üp­jün ­et­mä­ge,­ suw­la­ryň­ ýa­ra­maz­ täsi­ri­niň ­öňü­ni al­ma­ga ­we­ ýok­ et­mä­ge,­ suw ­ob­ýekt­le­ri­niň ­ýag­da­ýy­ny­ di­keltmä­ge ­we gowu­lan­dyr­ma­ga ­gö­nük­diri­len ­ka­da­la­ry ­öz­ içi­ne­ al­ýar. 

Mun­dan baş­ga­da, 2010-­njy ýyl­da «Agyz su­wy ha­kyn­da» Türkmenis­tanyň Ka­nu­ny­nyň ka­bul edil­me­gi Türkme­nis­tan­da suw gatnaşyk­la­ry­ny düzgün­leş­dir­mek­de, suw se­riş­de­le­rin­den re­je­li we netijeli peý­da­lan­ma­ga gö­nükdi­ri­len çä­re­le­ri yzy­gi­der­li ge­çir­mekde, ilaty­my­zy aras­sa agyz su­wy bi­len bök­denç­siz üp­jün et­mek­de, su­wa­ryş we beý­le­ki mak­sat­la­ry­ny üp­jün et­mek üçin agyz su­wu­ny harç­la­ma­gyň bel­leni­len ka­da­la­ry­nyň ta­lap­la­ry­ny ber­jaý et­mek­de hem-­de ýur­du­my­zyň ka­nunçy­lyk bin­ýa­dy­ny döw­re­bap­laş­dyrmak­da mö­hüm ädim­le­riň bi­ri bol­dy.

Umu­man, ýur­du­myz­da te­bi­gy baý­ly­gy­myz bo­lan suw­dan dur­nukly hem­-de re­je­li peý­da­lan­mak ba­batda gat­na­şyk­la­ry düz­gün­leş­dir­ýän mil­li ka­nun­çy­ly­gyň kä­mil­leş­di­rilme­gi suw se­riş­de­le­ri­niň äh­mi­ýe­ti­ni ýokarlandyr­ma­ga, suw­la­ry ha­pa­lanmak­dan we eg­sil­mek­den go­ra­ma­ga gö­nük­di­ri­len­dir.

 

Baý­ram­gö­zel­ MY­RA­DO­WA,

Türk­me­nis­ta­nyň Mej­li­si­niň de­pu­ta­ty,

 Daş­ky gur­şa­wy go­ra­mak, te­bi­gat­dan peý­da­lan­mak we 

ag­ro­se­na­gat top­lu­my ba­ra­da­ky ko­mi­te­tiniň ag­za­sy

BAGT BAGYNYŇ BILBILLERI

 

Bag­ty­ýar ­ça­ga­ly­gyň,­ asu­da,­ bo­l e­lin dur­mu­şyň­ gu­ja­gyn­da­ er­ka­na­ ýaý­naýan­ şa­dy­ýan ­ça­ga­la­ryň ­me­ka­ny­na­ öwrü­len­ gö­zel­ Di­ýa­ry­myz­da­ hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň­ ta­gal­la­sy­ bi­len­ ýaş ne­sil­le­ri­miz uly ala­da bi­len gur­şalýar. Ça­ga­la­ryň dur­muş go­rag­ly­ly­gy döw­let sy­ýa­sa­ty­nyň ile­ri tutulýan ugur­la­ry­nyň bi­ri­ne öw­rül­ýär. Ata Wa­ta­ny­my­zyň aý­dyň ertirleriniň eýe­le­ri, bag­ty­ýar hal­ky­my­zyň do­wama­ty ha­sap­lan­ýan çagalaryň kä­mil bi­lim­ ter­bi­ýe al­mak­la­ry, sag­dyn beden­li, mil­li ýörelgele­ri­mi­ze yg­rar­ly şah­sy­ýet­ler bo­lup ýe­tiş­mek­le­ri üçin äh­li mümkin­çi­lik­ler dö­re­dil­ýär. Ýaş ne­sil­le­ri­mi­ziň aý­ra­tyn ukyp başarnyklary­ny, ýi­ti ze­hin­le­ri­ni ýü­ze çykar­mak, saý­lap alan ugur­la­ry boýunça kä­mil­leş­mek­le­ri üçin ýur­du­myz­da dö­re­di­ji­lik bäs­le­şik­le­ri, festiwal­lar yzy­gi­der­li ge­çi­ril­ýär. Ýur­du­myz­da we dün­ýä de­re­je­sin­de geçi­ril­ýän abraý­ly hal­ka­ra sport ýa­ryş­la­ryn­da hem bag­ty­ýar nesillerimiziň ga­zanýan üs­tün­lik­le­ri­ne şa­ýat bol­ýa­rys. 

Ber­ka­rar­ döw­le­tiň­ tä­ze­ eý­ýa­mynyň­ Gal­ky­ny­şy­ döw­rün­de­ ça­ga­la­ryň we­ ene­le­riň­ sag­ly­gy­ny­ go­ra­mak­ babat­da­ edil­ýän ­ta­gal­la­lar ­ýur­du­my­zyň dur­muş-­yk­dy­sa­dy­ ösüşi­niň­ aý­rylmaz­ bö­le­gi­ ha­sap­lan­ýar.­ Bu­ ba­bat­da Ga­raş­syz,­ ba­ky­ Bitarap­ Di­ýa­ry­myz ab­raý­ly­ hal­ka­ra­ gu­ra­ma­la­r ­bi­len hoşni­ýet­li­ gatnaşykla­ry­ ýo­la ­goý­ýar.­Ýurdu­myz­ bi­len­ ÝUNF­PA,­ ÝUNISEF hem­-de­ BSGG­ ýa­ly­ ab­raý­ly­ hal­ka­ra gu­ra­ma­la­ryň­ ara­syn­da­ ene­le­riň,­ çaga­la­ryň­ we­ ýet­gin­jek­le­riň­ sag­ly­gy­ny go­ra­mak­ bo­ýun­ça­ uzak­ möh­let­le­ýin maksat­na­ma­lar ­he­re­ket­ ed­ýär. 

Dün­ýä­de bag­ty­ýar ça­ga­ly­gyň we äh­li arzuw­la­ry­ň ha­syl bol­ýan ýurdy hök­mün­de be­lent yk­ra­ra eýe bo­lan berka­rar Döw­le­ti­miz­de ýaş nes­liň dur­muş go­rag­ly­ly­gy ba­bat­da ägirt uly iş­ler ama­la aşy­ryl­ýar. Bu ba­batda türk­men hal­ky­nyň Mil­li Li­de­ri Gahryman Ar­ka­da­gy­my­zyň tagalla­sy bi­len bin­ýa­dy goý­lan yn­sanper­wer döw­let sy­ýa­sa­ty Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­nyşy döwründe has­-da giň ge­rim bilen dur­mu­şa ge­çi­ril­ýär. Tä­ze ta­ry­hy döwür­de ýaş ne­sil ha­kyn­da­ky alada döw­let sy­ýa­sa­ty­nyň ile­ri tu­tulýan ug­ry bol­mak bi­len, bu ba­bat­da Arkadag­ly Gah­ry­man Ser­da­ry­my­zyň: «Ça­ga­la­ryň bag­ty­ýar­ly­gy Watanymy­zyň buý­san­jy­dyr. Bi­ziň ama­la aşyrýan her bir işi­miz, be­lent tu­tumla­ry­myz kö­ňül­le­ri­mi­ziň gu­wan­jy bolan şa­dy­ýan ça­ga­la­ry­my­zyň bagt­ly gel­je­gi­ne gö­nük­di­ri­len­dir» di­ýen ajaýyp söz­le­rin­den ugur al­nyp, nus­galyk iş­ler dur­mu­şa ge­çi­ril­ýär. 

Ru­hy­ we­ be­den­ taý­dan­ sag­dyn,­ bi­lim­li,­ ylym­ly,­ giň­ dünýägaraýyşly,­ hü­när­li­ ne­sil­ler­ ýur­duň­ eg­silmez­ kuw­wa­ty­dyr,­ güý­jüdir.­ Mil­li Li­de­ri­mi­ziň­ nygtaý­şy­ ýa­ly,­ şeý­le­ nesil­ler­ bi­len­ ýe­til­me­jek­ men­zil,­ edilme­jek­ iş­ ýokdur.­ Şeý­le ­kä­mil­ ne­sil­le­ri ter­bi­ýe­läp­ ýe­tiş­dir­mek­ üçin­ eziz­ Diýarymyz­da­ äh­li­ şert ­müm­kin­çi­lik­leriň­ dö­re­dil­me­gi­ bi­ziň­ her­ birimi­ziň ba­şy­my­zy­ gö­ge­ ýe­tir­ýär.­ Bag­tyň­ guja­gyn­da ­ýa­şa­ýan ­bag­ty­ýar ça­ga­lar­ şol müm­kin­çi­lik­ler­den­ ne­ti­je­li­ peý­da­lanyp,­ bi­lim­ al­ýar­lar,­ boş­ wagt­la­ry­ny peý­da­ly,­ şat­lyk­ly­ ge­çir­ýär­ler. 

Ça­ga­la­ryň­ to­mus­ky­ dynç­ alyş möw­sü­mi­ni­ tä­sir­li,­ gö­wün­ is­le­ýiş­le­ri ýa­ly­ ge­çir­mek­le­ri­ üçin­ ýur­du­myz­da dö­re­di­len giň­ ge­rim­li­ mümkinçilikler hem­ buý­sanç­ly­ söh­bet­le­re­ esas­ bolup ­bi­ler. Çün­ki,­ döwlet­ de­re­je­sin­dä­ki ala­da­la­ryň­ çäk­le­rin­de­ «Awa­za»­ mil­li sy­ýa hat­çy­lyk­ zo­la­gyn­da­ky,­ Gök­dere­ jül­ge­sin­dä­ki­ we­ ýur­du­my­zyň­ äh­li welaýatlarynda­ky­ döw­re­bap­ ça­ga­lar sa­gal­dyş ­dynç­ alyş ­mer­kez­le­ri­ ýurdumy­zyň­ bag­ty­ýar­ ça­ga­la­ry­nyň ­hyz­matyn­da.­ Döw­rüň­ kä­mil­ enjamlary ­bi­len bir­kem­siz ­üp­jün­ edi­len ­bu­ mer­kez­ler­ «Pä­him­-paý­has um­ma­ny­ Mag­tym­guly­ Py­ra­gy»­ ýy­ly­nyň­ to­mus­ pas­lyn­da hem­ bag­ty­ýar­ ça­ga­la­ra­ ga­py­la­ry­ny giň­den­ aç­dy.­

Ha­za­ryň­ türk­men­ ke­na­ry­nyň be­ze­gi­ne­ öw­rü­len­ şy­pa­ha­na­ zolagynda­ky­ «Da­ýanç»,­ «Ar­zuw»­ sa­galdyş­-dynç­ alyş­ mer­kez­le­ri,­ «Balkan»­ sa­gal­dyş­ we­ dynç­ alyş­ mer­ke­zi ­to­mus pas­ly­nyň­ ilkin­ji­ günlerin­den­ ça­ga­laryň­ şat­lyk­ly­ ses­le­ri­niň­ joş­gun­ly­ ýaňlan­ýan­ ýerle­ri­ne­ öw­rül­di.­ Bu­ ýer­de ça­ga­lar­ bi­rek-­bi­rek­ bi­len­ ta­nyş­ýar­lar,­ dostlaş­ýar­lar.­ Türk­me­nis­ta­nyň­ Magtym­gu­ly­ adyn­da­ky­ Ýaş­lar­ guramasynyň­ Bal­kan­ we­la­ýat­ hem-­de­ et­rap,­ şä­her­ ge­ňeş­le­ri ­ta­ra­pyn­dan do­wam­ly ge­çi­ril­ýän­ öza­ra­ bäs­le­şik­le­re­ uly­ höwes­ bi­len­ gat­na­şyp,­ bi­lim de­re­je­le­ri­ni,­ te­bi­gy­ ukyp­-ba­şar­nyk­la­ry­ny­ gör­kezýär­ler­ hem­-de­ ýö­ri­te­ baý­rak­la­ra­ myna­syp­ bol­ýar­lar. 

De­ňiz­ ke­na­ryn­da­ky­ «Älem­go­şar»,­ «Jadyly­ ke­nar»,­ «De­ňiz merjeni» ­ýa­ly oýun­ att­rak­si­on­ly ­se­ýil­gäh­ler­ hem-­de­ «Sal­kyn ­ke­nar»­ mede­ni­ dynç­-alyş ­seýil­gä­hi­ bol­sa­ ça­ga­la­ryň­ aýra­tyn­ höwes­ bi­len­ gel­ýän­ kün­jek­le­ri­dir.­ Bu se­ýil­gäh­le­riň­ aja­ýyp­ mümkin­çi­lik­le­ri bag­ty­ýar­ çagalarda­ ýat­dan­ çyk­ma­jak ýa­kym­ly­ tä­sir­le­ri gal­dyr­ýar.­ 

To­mus­ky­ dynç­ alyş­ möw­sü­mi­niň her­ bir­ gü­nü­ni­ ýa­kym­ly,­ täsir­li pur­satla­ra­ bes­le­ýän­ bag­ty­ýar­ ça­ga­lar­ öz­le­ri ba­ra­da ­edil­ýän­ ägirt­ uly­ alada­lar ­üçin Gah­ry­man­ Ar­ka­da­gy­my­za­ hem­-de Ar­ka­dag­ly­ Gah­ry­man­ Ser­da­ry­my­za päk­ ýü­rek­den­ çyk­ýan ­al­kyş­ söz­le­ri­ni aýd­ýar­lar.­ Bag­t­ bagynyň­ saý­rak­ bilbil­le­ri­niň­ ça­ga­ kal­byn­dan­ çyk­ýan­ alkyş­la­ry­ ola­ryň­ zyba­nyn­da­ goş­gy ­gaza­la, ­aý­dym ­mu­ka­ma­ öw­rül­ýär.

 

Gu­wanç ­ÇEN­DI­ROW, 

Türk­me­nis­ta­nyň­ Mag­tym­gu­ly adyn­da­ky­ 

Ýaş­lar gu­ra­ma­sy­nyň Bal­kan ­we­la­ýat ­Ge­ňe­şi­niň 

                                                                                                          baş­ly­gy,­ Mej­li­siň­ de­pu­ta­ty

SARPASY BEÝIK SÖZ USSADY

 

Magtymguly Pyragynyň eserlerini okanyňda, pähim-paýhasa ýugrulan dürdäne setirleriň lezzetinden ganyp bolmaýar. Şeýle ölmez-ýitmez eserleriň döremegini şahyryň ata Watanyny, ene topragyny, il-halkyny jany-teni bilen söýendigi, milletiniň özbaşdak döwlet gurup, eşretli durmuşda ýaşamagyny ýürekden arzuw edendigi bilen düşündirip bolar. Akyldar şahyryň eserlerini hemmeler gyzyklanma bilen okaýarlar. Çünki onuň dostlugyň, parahatçylygyň, agzybirligiň waspy bolup ýaňlanýan şygyrlarynda Watana, halka bolan bimöçber söýgi-buýsanç duýgusy, ynsanperwer garaýyşlaryň, halkyň bagty, birek-birege sylag-hormatyň ähmiýeti mynasyp beýanyny tapýar. 

Beýik şahyryň «çoh garaşan ajap eýýamynyň» eýesi bolan türkmen halky, türkmen döwleti häzirki döwürde ösüşleriň ak ýolundan bedew bady bilen öňe barýar. Ýurdumyz — asuda, ilimiz — bagtyýar. Bu gün Watanymyz parahatçylyk, agzybirlik höküm sürýän kuwwatly, baky berkarar ýurda öwrüldi. 

Taryhy özgertmelerdir ösüşlere beslenýän Garaşsyz, baky Bitarap Türkmenistan Watanymyzda akyldar şahyra goýulýan hormat-sar­panyň has-da belende göterilýändigine, eserlerini dünýä ýaýmakda uly işleriň amala aşyrylýandygyna her birimiz buýsanmaga haklydyrys. Ajaýyp zamanada geçirilýän giň gerimli dabaralar ýurdumyzyň berkararlygynyň, il agzybirliginiň, akyldar şahyrymyzyň arzuwynyň hasyl bolandygynyň aýdyň güwäsidir. 

Goý, dana şahyryň abraý-mertebesiniň dünýä ýüzünde has-da beýgelmegi üçin taýsyz tagallalary edýän, ýurdumyzy uly ösüşler, şöhratly gadamlar bilen öňe alyp barýan Milli Liderimiziň hem-de hormatly Prezidentimiziň janlary sag, ömürleri uzak, işleri rowaç bolsun! 

 

Wezirgeldi Aşyrow, 

welaýat arassaçylyk we keselleriň ýaýramagyna 

garşy göreşmek gullugynyň başlygynyň orunbasary, Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty.

ŞANY DÜNÝÄ DOLAN ŞÄHER

 

«Taryh beýik işler bilen ýazylýar. Taryh halk üçin edilen, halk bilen bilelikde ýerine ýetirilen beýik amallar bilen ýazylýar». Hormatly Prezidentimiziň «Ýaşlar — Watanyň daýanjy» atly ajaýyp kitabyndan alnan bu jaýdar jümleler täze taryhy döwrümizde amala aşyrylýan il-ýurt bähbitli, umumadamzat ähmiýetli ägirt uly özgertmeleriň, bolup geçýän taryhy-syýasy ähmiýetli wakalaryň mysalynda öz aýdyň beýanyny tapýar.

Türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyzyň pähim-parasady, egsilmez yhlasy we uzak geljegi nazarlaýan başlangyjy bilen kemala gelen Arkadag şäheriniň döredilmeginiň bir ýyllyk şanly senesi hem raýatlarymyzyň göwün guşuny ganatlandyrdy. Öňde baryjy tejribelere we täze tehnologiýalara esaslanyp bina edilýän bu şäher ýurdumyzdaky iri şäher gurluşyk taslamalarynyň biri bolup, onuň üstünlikli durmuşa geçirilmegi ata Watanymyzyň döwlet berkararlygyny, ykdysady kuwwatynyň mizemezligini alamatlandyrýar. Gahryman Arkadagymyzyň: «Köpetdagyň eteginde bina bolan Arkadag şäheri döwrümiziň beýikliginiň, halk üçin bitirilýän işleriň giň gerimlidiginiň aýdyň nusgasydyr» diýen ajaýyp sözlerinde Arkadag şäherinde amala aşyrylýan işleriň ähmiýeti öz beýanyny tapýar. 

Ata Watanymyzyň taryhynda ilkinji döwlet ähmiýetli şäher hökmünde ykrar edilen Arkadag şäherine sebitiň ilkinji «akylly» hem-de «ýaşyl» şäher konsepsiýalaryna doly kybap gelýändigi üçin abraýly halkara guramalaryň güwänamalarynyň, sylaglarynyň gowşurylmagynda bu ugurda durmuşa geçirilýän giň gerimli we uzak geljegi nazarlaýan işleriň wajyplygy aýdyň görünýär. Şonuň üçin hem Arkadag şäheriniň gurluşygyna ýurdumyzyň täze taryhy döwrüniň beýik gudraty hökmünde baha berilýär.

Milli Liderimiziň başlangyjy hem-de tagallasy bilen 2019-njy ýylda Arkadag şäheriniň gurluşygyna badalga berildi. Sanlyja ýylyň içinde bu şäherde döwrebap tehnologiýalaryň we milli binagärlik däpleriniň sazlaşygy esasynda bina edilen ýaşaýyş jaýlary, medeni-durmuş maksatly binalar, seýilgähler we beýleki desgalar peýda boldy. Bagtyýar halkymyzyň buýsanç bilen «Arkadag» diýip atlandyran şäheri bu günki gün dünýäniň ýaşaýyş üçin iň rahat şäherine öwrüldi. Bu hakda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Arkadag şäheriniň ikinji tapgyrynyň düýbüniň tutulyş dabarasynda: «Täze Arkadag şäheri häzirki zamanyň ýaşamak we işlemek, dynç almak üçin iň amatly, kämil şäherleriniň biri boldy» diýip, aýratyn nygtap geçdi. 

Türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy we taýsyz tagallasy bilen binýat bolan Arkadag şäheri, sözüň doly manysynda, halkyň bagtyýar, abadan durmuşynyň, ýurdumyzyň ykdysady-senagat kuwwatynyň, şäher gurluşyk ulgamynda gazanan üstünlikleriniň we döwrebap tejribesiniň aýdyň beýanyna öwrülýär. 

 

Rasul SADULLAÝEW, 

Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty.

GYMMATLY MIRASYŇ BEÝIK SARPASY

 

Garaşsyzlyk ýyllarynda, aýratynam, Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe milli mirasymyzy öwrenmekde, ony dünýä ýaýmakda ägirt uly işler durmuşa geçirilýär. Bu möhüm meselede Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň taýsyz tagallalary netijesinde giň möçberli işler ýaýbaňlandyrylýar. Edebi mirasyna, ruhy gymmatlyklaryna sarpa goýýan halkyň geljegi aýdyňdyr. Ýokarda ýatlananlary Gündogaryň beýik şahyry Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli geçirilýän çäreler hem äşgär edýär. 

Beýik şahyr Magtymguly Pyragynyň soňky nesillere miras galdyran eserleri sözüň doly manysynda terbiýe mekdebidir. Asyrlar aşsa-da, onuň watan söýüjilige, mertlige, lebzi halallyga, ruhy-ahlak terbiýesine ýugrulan şygyrlary gadyr-gymmaty bilen hemmeleri haýran galdyrýar. Özbaşdak türkmen döwletini, türkmeniň aşynyň bir suprada taýýar kylynmagyny arzuwlan Magtymguly atamyzyň isleg-arzuwy hasyl boldy. Garaşsyz, Bitarap Türkmenistanymyzyň gülläp ösýän zamanasynda nusgawy şahyrymyzyň doglan gününiň 300 ýyllygynyň toýuny toýlamak il-günümizde ýokary ruhubelentligi döredýär. Beýik şahyrymyzyň şygarlarynda ata Watana, ene topraga çäksiz söýgi, edep-terbiýelilige, ahlaklylyga, halal zähmete, gaýduwsyzlyga, sagdyn durmuşa, ruhubelentlige çagyryş çeper beýan edilýär. 

Nusgawy şahyrymyzyň eserleri dünýä halklarynyň ençemesiniň dillerine terjime edildi. Şonuň üçinem Magtymguly atamyzyň şygyrlary dürli ýurtlaryň okyjylaryna tanyşdyr. Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow geçen ýylyň sentýabrynda geçirilen Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisinde eden çykyşynda şeýle diýdi: “Biz, nesip bolsa, geljek ýyl dünýä edebiýatynyň altyn hazynasyna giren beýik akyldar şahyrymyz Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyny halkara derejesinde belläp geçeris. Bu gün ykbalyny halkyň ykbaly bilen baglan şahyryň arzuw eden zamanasy geldi”. Türkmen topragyny jandan söýüp, il-güni gözümiziň göreji deý eý gören akyldar şahyrymyzyň gymmaty hiç haçan öçmejek eserleri dürli dillerde söýlüp okalýar. Magtymguly atamyzyň belent şahsyýeti, şahyryň döredijiligi Gündogaryň gadymy halklarynyň biri bolan türkmen halkynyň köpasyrlyk edebi mirasynda öçmejek yz galdyrdy. Şahyryň pähim-paýhasdan doly, çuňňur filosofiýa ýugrulan şygyrlary bahasyna ýetip bolmajak terbiýe mekdebi boldy. Ol häzirem şeýleligine galyp, geljekde-de şeýle boljakdygy şübhesizdir. 

Häzirki wagtda akyldar şahyrymyzyň doglan gününiň 300 ýyllygynyň uly toýunyň dabarasy dag aşýar. 

 

Saparmyrat ÇARŞAKOW. 

Türkmengala etrap alyjylar jemgyýetiniň ykdysatçysy, Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty.

1 2 3 4 5 6 7 ... 44