Mälim bolşy ýaly, 1992-nji ýylda Türkmenistan Birleşen Milletler Guramasynyň doly we deňhukukly agzasy bolmak bilen, halkara hukugyň kadalaryny ykrar edýändigini we hormatlaýandygyny yglan etdi. Şeýlelik-de, Garaşsyz, özygtyýarly döwletimizde umumy ykrar edilen halkara ýörelgelerden ugur alnyp, ýurduň Esasy Kanunynda demokratik ýörelgeler, adamyň we raýatyň hukuklaryny, azatlyklaryny kepillendirmek, döwlet dolandyryşynyň hukuk binýady berkidildi. Onuň mazmunyny döwlet häkimiýeti, gurluşy, eýeçiligiň görnüşleri, şahsyýetiň hukuk ýagdaýy baradaky kadalar düzýär. Her ýurduň Konstitusiýasynyň kabul edilmegi, konstitusion özgertmeleriň ösüş ugurlary durmuş-ykdysady we syýasy häsiýetli sebäpler bilen şertlendirilen. Konstitusiýa, ilkinji nobatda, özünde şol jemgyýetdäki eýeçiligiň we ykdysady işiň guramaçylygynyň görnüşlerini, döwletiň raýatlarynyň olara gatnaşygyny beýan edýär. Adamlaryň jemgyýetde we döwletde ýaşamagynyň esasy düzgünlerini, olaryň hukuklaryny, azatlyklaryny we borçlaryny berkidýär. Şol sanda ýurduň häkimiýet ulgamyny, onuň wezipelerini we ygtyýarlyklaryny, döwlet edaralarynyň ulgamyny, ilatyň öz-özüni dolandyryşynyň esaslaryny kesgitleýär.

Döw­le­tiň we hukugyň nazaryýeti jähetinden Konstitusiýanyň esasy iki wezipesi bolýar. Birinjisi, tutuş jemgyýetiň we döwletiň gurluşynyň, ýurduň döwlet häkimiýetiniň häsiýetleriniň, şahsyýetiň hukuk ýagdaýynyň esaslaryny berkitmekden (bu esaslar soňra milli hukuk ulgamynyň dürli pudaklarynyň kadalarynda giňişleýin berkidilýär), ikinjisi bolsa döwlet we ýerli öz-özüňi dolandyryş häkimiýetini amala aşyrmagyň gurallaryny düzgünleşdirmekden ybaratdyr. Mundan başga-da, her bir döwletiň Konstitusiýasy (durmuş-ykdysady ulgamyň işiniň aýratynlygyna garamazdan) döredijilik başlangyçlaryna eýe bolup, guramaçylyk, daşary syýasy, aňyýet, hukuk we ş.m. wezipeleri ýerine ýetirýär. Onuň döredijilik wezipesi jemgyýetdäki düýpli taryhy özgertmeleriň indiki tapgyryna, ýagny ýurduň syýasy-hukuk ösüşiniň esasyna gönüden-göni täsirini ýetirýär. Ol öň hereket edýän gatnaşyklary, jemgyýetçilik hadysalaryny hukuk kadalarynda berkidýär ýa-da jemgyýetde zerurlygy ýüze çykan, ýöne degişli hukuk binýady bolmadyk düýbünden täze gatnaşyklaryň emele gelmegine gönükdirilen hukuk şertlerini döredýär. Şeýlelikde, onuň döredijilik häsiýeti jemgyýetçilik (syýasy) ulgama tutuşlygyna we aýry-aýry döwlet-hukuk institutlaryna edýän täsirinde ýüze çykýar. 

Milli kanunçylygymyzda berkidilen sagdyn demokratik gymmatlyklaryň ösüş taryhyna içgin aralaşanyňda, onuň kökleriniň gözbaşyny halkymyzyň gadymyýetde döreden asylly däplerinden alyp gaýdýandygyna göz ýetirmek bolýar. Geçen nesilleriň tejribesini beýan edýän ynsanperwer gymmatlyklar jemgyýetiň pugtalandyryjy düzümi bolup durýar. Bu gymmatlyklar döwürleriň oňyn özgermegini, nesilleriň kämilleşmegini şertlendirip, şahsyýet bilen jemgyýetiň bitewüligini, milletiň mizemezligini pugtalandyrdy. Halkyň döredijilik ukybyny işjeňleşdirip, berkarar döwletiň bina edilmegine we halk häkimiýetiniň hukuk esaslarynyň berkidilmegine kuwwatly itergi berdi. 

Gahryman Arkadagymyzyň öňe süren başlangyçlary esasynda raýatlardan gelip gowşan teklipler nazara alnyp, halk häkimiýetiniň ýokary wekilçilikli edarasynyň hukuk esaslaryny kesgitleýän «Türkmenistanyň Halk Maslahaty hakynda» Konstitusion kanun kabul edildi. Munuň özi döwletiň jemgyýetçilik-syýasy durmuşyny demokratiýalaşdyrmagyň, halk häkimiýetiniň edaralarynyň bir bitewi ulgamyny döretmegiň, häzirki döwrüň talaplaryna laýyklykda, raýat jemgyýetiniň edaralaryny kämilleşdirmegiň ýolunda möhüm özgertme bolup durýar. Bu ýerde halk häkimiýetiniň işiniň mazmuny giňden şöhlelenýär. Maslahata gatnaşyjylaryň özara pikir alşyp maslahatlaşmagyna we ählumumy ylalaşyk gazanmagyna deň şertler hereket edýär. Bu bolsa döwlet dolandyryşynyň ähli ugurlarynda oňaýly özgertmeleri amala aşyrmakda aýratyn ähmiýetlidir. 

Konstitusiýanyň guramaçylyk wezipesi konstitusion kadalardan ugur alyp, döwlet edaralaryny, jemgyýetçilik guramalaryny, raýatlary esasy syýasy işjeňlige gönükdirýänliginden ybaratdyr. Ol diňe bir jemgyýetdäki şertlerdir ýagdaýlary beýan etmek bilen çäklenmän, dürli jemgyýetçilik bähbitli maksatlara ýetmegiň anyk hem netijeli usullaryny we gurallaryny-da özünde jemleýär. Türkmenistanyň Halk Maslahaty pederlerimiziň milli we ruhy gymmatlyklaryndan, adatlaryndan we däp-dessurlaryndan gözbaş alyp, onda döwlet ähmiýetli meseleleri çözmäge halkyň gatnaşmagy üpjün edilýär. Jemgyýetde demokratiýanyň we döwletliligiň ösüşi, adam hukuklarynyňdyr azatlyklarynyň kepillendirilmegi raýat jemgyýetiniň yzygiderli pugtalandyrylýandygynyň güwäsidir. Ähli döwürlerde-de döwletde raýat jemgyýetiniň sazlaşykly işlemegi, işjeňligini parahatçylyk söýüjilikli ýörelgelere eýerip guramagy esasy maksat bolmagynda galýar. 

Konstitusiýanyň daşary syýasy wezipesi ýurduň içki durmuşyna täsir etmek bilen birlikde, döwletiň daşary syýasy, ykdysady işjeňliginiň hem ýörelgeleýin esaslaryny kesgitleýär. Esasy Kanunyň 2-nji maddasyna laýyklykda, «Türkmenistanyň hemişelik bitaraplygy onuň içeri we daşary syýasatynyň esasy bolup durýar». Bitarap Türkmenistanyň daşary syýasaty parahatçylygyň ýoly bolup, dostlugy, ynsanperwerligi, hyzmatdaşlygy hem-de ösüşi dabaralandyrýar. Geoykdysady we geosyýasy gatnaşyklarda ýurtlaryň arasynda öňe sürlen dürli garaýyşlaryň, bähbitleriň umumylygyny gazanmakda, ýüze çykýan meseleleriň gepleşikler, syýasy-diplomatik serişdeler arkaly çözülmegine güýçli itergi bermekde türkmen Bitaraplygy möhüm ähmiýete eýedir. 

Konstitusiýanyň hukuk wezipesi, birinjiden, ýurduň hukuk ulgamynyň we tertibiniň (ýa-da olaryň ösüşiniň täze tapgyrynyň) binýatlaýyn esasy bolmagyndan; ikinjiden, göni hereket edýän kadalaşdyryjy hukuk namasy hökmünde jemgyýetçilik gatnaşyklaryny düzgünleşdirýänliginden we jemgyýetde täze gatnaşyklaryň döremegine itergi berýänliginden; üçünjiden, berkidilen ýörelgelerden hem kadalardan ugur almak bilen, kanunçylygyň kämilleşdirilmegine we täze kadalaşdyryjy hukuk namalarynyň uly toplumynyň kabul edilmegine badalga berýänliginden ybaratdyr. 

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gahryman Arkadagymyzyň: «Ýurdumyzda gazanylýan her bir ösüş milli kanunçylygyň kämilleşdirilmeginiň esasynda amala aşyrylýar. Şunuň bilen baglylykda, Esasy Kanunymyz bolan Konstitusiýamyzy birnäçe gezek kämilleşdirip, döwlet häkimiýet edaralarynyň kämil ulgamlaryny emele getirdik» diýmegi Türkmenistanyň Mejlisiniň deputatlaryna bildirilen uly ynamdyr. Şunuň bilen birlikde, täze kabul edilýän kanunlaryň, geçirilýän özgertmeleriň işjeňlik häsiýetini barha ýokarlandyrmakda öňde durýan jogapkärçilikdir. Ýurdumyzyň milli parlamenti giň gerimli özgertmeler maksatnamasyny «Türkmenistanyň Mejlisi hakynda» Türkmenistanyň Kanunyna laýyklykda amala aşyrýar. Kanunyň 21-nji maddasyna laýyklykda, «Türkmenistanyň Mejlisi kanunlaryň ýerine ýetirilişine gözegçilik etmek, olary ýerine ýetirijileriň hojalyk işlerine goşulmazdan, hukuk resminamalarynyň, täze kabul edilýänleriniň jemgyýetçilik durmuşyna edýän täsirine yzygiderli gözegçilik etmek we olaryň ýurtda geçirilýän özgertmeleriň talaplaryndan yza galýany, şeýle hem nädogry ulanylýan ýagdaýlary ýüze çykarylan halatynda, düzetmek barada öz ygtyýarlygynyň çäginde degişli çäreleri görýär». Has takygy, Mejlisiň komitetlerinde garalýan meseleleriň degişliligi boýunça ministrlikleriň we pudak edaralarynyň wekilleriniň, alymlaryňdyr bilermenleriň gatnaşmagynda ýörite topar döredilip, milli kanunçylyk namalaryny kämilleşdirmek işleri yzygiderli alnyp barylýar.

 Umuman aýdylanda, Türkmenistanyň Konstitusiýasyna laýyklykda, döwlet dolandyryşynyň ulgamy adamyň we raýatyň demokratik-syýasy hukuklarynyňdyr azatlyklarynyň ygtybarly goragynyň üpjün edilmegine gönükdirilýär. 

Merjen BORJAKOWA, 

Türkmenistanyň Mejlisiniň Durmuş syýasaty 

aradaky komitetiniň hünärmeni

Il saglygy bagtyýar durmuşyň berk binýadydyr. Garaşsyz, hemişelik Bitarap Watanymyzda döwletiň iň gymmatly baýlygy bolan ynsan saglygyny goramak, jemgyýetimize sagdyn durmuş ýörelgelerini ornaşdyrmak, saglygy goraýyş ulgamyny düýpli özgertmek babatda alnyp barylýan işler uly rowaçlyklara beslenýär. 

Hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda «Saglyk» Döwlet maksatnamasyna laýyklykda ýurdumyzyň iň çetki şäherlerinde we obalarynda hem lukmançylyk we sport düzümlerini şu günüň talabyna laýyk getirmek boýunça taslamalar yzygiderli durmuşa ornaşdyrylýar. Dünýä ülňülerine laýyk gelýän saglygy goraýyş we anyklaýyş edaralarynyň gurulmagy, etrap hassahanalarynyň durkunyň täzelenilmegi, olara daşary ýurtlaryň iň meşhur kompaniýalarynyň häzirki zaman enjamlarynyň ornaşdyrylmagy, hünärmenleriň iş tejribeleriniň yzygiderli baýlaşdyrylmagy netijesinde ilatyň saglygynyň goraglylygyny güýçlendirmekde uly üstünlikler gazanyldy. Döwletimizde poliomiýelit, drakunkulýoz, gyzdyrma keselleriniň doly ýok edilendigi, ýod ýetmezçiliginiň öňüni almak üçin duzy ýod bilen hem-de unuň düzümini demir we foliý turşusy bilen baýlaşdyrylandygy baradaky Bütindünýä Saglygy goraýyş guramasy we beýleki guramalar tarapyndan berlen halkara güwänamalary ýetilen belent sepgitleriň kepilidir. Ýurdumyz çilimkeşlige garşy alnyp barylýan göreşe goşan ägirt goşandy üçin Bütindünýä saglygy goraýyş guramasynyň ýadygärlik medalyna hem-de Minnetdarlyk şahadatnamasyna mynasyp boldy. Munuň özi Gahryman Arkadagymyzyň we sarpasy belent hormatly Prezidentimiziň milli saglygy goraýyş ulgamyny ösdürmek we halkyň saglygyny berkitmek barada edýän hossarlyk aladalary bilen aýrylmaz baglydyr. 

Biz netijeli işlemegimiz, halka ýokary derejede hyzmat etmegimiz ugrunda döredip berýän şeýle mümkinçilikleri üçin Gahryman Arkadagymyza we Arkadagly Gahryman Serdarymyza tüýs ýürekden sag bolsun aýdýarys. Iň uly maksady halkymyzyň saglygyny goramakdan we ýurdumyzyň abadançylygyny berkitmekden ybarat bolan hormatly Prezidentimize we Milli Liderimize berk jan saglyk, uzak ömür, il-günüň abadançylygyny, bagtyýarlygyny üpjün etmek, ynsan saglygyny goramak ugrunda alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw edýäris. 

Gadam HEMRAÝEW, 

welaýat saglygy goraýyş müdirliginiň başlygynyň 

orunbasary, Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty.

Her bir döwletiň dünýä giňişligindäki ornuny, ilki bilen, onuň hukuk binýady kesgitleýär. Ýurdumyzda Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň we Türkmenistanyň Döwlet baýdagynyň güni her ýyl uludan bellenilýär. 

Hawa, Baýdak we Konstitusiýa her bir döwletiň Garaşsyzlygyny we berkararlygyny alamatlandyrýan mukaddesliklerdir. Ýurdumyzda her ýylyň 18-nji maýynda Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň we Türkmenistanyň Döwlet baýdagynyň gününiň bir günde bellenilmegi, bu iki mukaddeslige goýulýan hormatdan nyşandyr we milli gymmatlyklarymyza janymyz-tenimiz bilen ygrarlydygymyzyň subutnamasydyr. 

Türkmenistanyň Konstitusiýasy ýurdumyzda Esasy Kanun bolup durýar. Hut şonuň üçin hem Esasy Kanunymyz ýokary hukuk güýjüne eýedir. Türkmenistanyň Konstitusiýasynda her bir adamyň durmuş taýdan goraglylygy kepillendirilýär. Konstitusiýa ýurdumyzyň hukuk döwleti hökmünde milli gymmatlyklarymyza we halkara ýörelgelere esaslanýan möhüm ulgamyny ösdürmegiň göz başynda durýar. 

Pederlerimiziň: «Adam edebinden tanalar, ýurt Tugundan» diýen ajaýyp pähimi bar. Halkymyzyň milli guwanjy bolan Döwlet baýdagymyz ýurdumyzyň Esasy Kanuny bilen birlikde, bitewiligi emele getirýär. Çünki, olarda ata-babalarymyzyň umyt-arzuwlary, häzirki bagtyýar zamanamyza we eşretli geljegimize bolan ynamy jemlenendir. Baýdagymyzyň esasyny düzýän ýaşyl reňk ýaşaýşyň gönezligi hasaplanylsa, türkmen halysynyň gölleri bäş welaýatymyzyň doganlygynyň alamatydyr. Aý we bäş sany ýyldyz öz gezeginde, halkymyzyň asuda asmanyň astynda azat, erkin, agzybir durmuşda ýaşaýandygyny aňladýar. 

Baýdak döwletiň özbaşdaklygynyň, erkinliginiň, halkyň bitewiliginiň nyşanydyr, döwletiň taryhy geçmişini özüne siňdiren mukaddeslikdir. Konstitusiýa döwletliligiň binýadydyr, döwletde halk häkimiýetliliginiň, halkyň erk-isleginiň goraglylygynyň kepilidir. 

Hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda durmuşa geçirilýän uly möçberli maksatnamalar, durmuş-ykdysady we jemgyýetçilik-syýasy özgertmeler döwletimiziň Konstitusiýasynda aýdyň beýanyny tapýar. 

Goý, ýaşyl Baýdagymyz parahatçylygyň, asudalygyň, agzybirligiň nyşany bolup, hemişe belentde parlasyn!

Maksat JANMYRADOW. 

TMÝG-niň welaýat geňeşiniň başlygy, 

Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty.

“Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” diýlip atlandyrylan üstümizdäki ýylyň buýsançly senesi — Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň we Türkmenistanyň Döwlet baýdagynyň güni ýetip gelýär. Bu baýramçylygyň aýratynlygy onuň Garaşsyz, baky Bitarap döwletimiziň berkararlygynyň baýramy bolmak bilen, mähriban Watanymyza guwanjymyzy goşalandyryp, bu senäniň dabarasy dag aşýar. 

Esasy Kanunymyzyň 1-nji maddasynda kesgitlenilişi ýaly, Türkmenistan demokratik, hukuk we dünýewi döwlet bolup, onda döwlet dolandyryşy prezident respublikasy görnüşinde amala aşyrylýar. Şeýle hem Türkmenistanyň Konstitusiýasynda Türkmenistan döwletimiziň dünýä bileleşigi tarapyndan ykrar edilen we kanun esasynda berkidilen hemişelik bitaraplyk hukuk ýagdaýyna eýedigi kesgitlenendir hem-de Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygy onuň içeri we daşary syýasatynyň esasy bolup durýandygy tekrarlanylýar. 

Garaşsyz, baky Bitarap Türkmenistanymyzyň Konstitusiýasy döwletiň we jemgyýetiň demokratik ýol-ýörelgeler bilen ösdürilmegini kepillendirýär. Muňa Esasy Kanunymyzyň 5-nji maddasyndan göz ýetirmek bolýar. Şu maddada kesgitlenilişi ýaly, Türkmenistanyň özygtyýarlylygy halk tarapyndan amala aşyrylýar, halk döwlet häkimiýetiniň ýeke-täk göz başydyr. Türkmenistanyň halky öz häkimiýetini gös-göni ýa-da wekilçilikli edaranyò üsti bilen amala aşyrýar. 

Türkmenistanyň Konstitusiýasynda kesgitlenilişi ýaly, Türkmenistan döwletimizde kanunyň hökmürowanlygy bellenendir. Esasy Kanunymyzda adamyň we raýatyň hukuklarynyň we azatlyklarynyň goralmagy, bilim alyp, hünär öwrenmegi, erkin zähmet çekmegi, talabalaýyk dynç almagy kepillendirilendir. Türkmenistanyň Konstitusiýasynda her bir adamyň saglygyny gorap saklamaga, şol sanda döwlet saglygy goraýyş edaralarynyň hyzmatlaryndan mugt peýdalanmaga hukugynyň bardygy bellenilendir. 

Garaşsyz Türkmenistanymyzyň özygtyýarly döwlet hökmündäki nyşanlarynyň biri Döwlet baýdagy bolup, bu gün Garaşsyz, Bitarap döwletimiziň ýaşyl Tugy dünýäniň çar künjeginde buýsançly pasyrdaýar. Goşa guwanjyna buýsanýan türkmen halky bu günki gün uly toýuny toýlaýar. Döwlet berkararlygymyzyň senesi bolan bu baýramçylygyň dabarasy dag aşýar. 

Ýusup ANNAÝEW. 

Mary şäherindäki 2-nji saglyk öýüniň maşgala

 lukmany, Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty

Gün­do­ga­ryň akyldary, beýik şahyrymyz Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygynyň baýramy “Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” ýylymyzyň taryhy wakasy bolup, Garaşsyz, baky Bitarap Türkmenistanymyzyň şan-şöhratly taryhyna altyn harplar bilen ýazylar. Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň belleýşi ýaly, beýik şahyrymyz Magtymguly Pyragynyň şygyrlaryna siňen berkarar döwlet gurmak, agzybirlik, edep-ekramlylyk, haýyr-sahawatlylyk baradaky filosofiki oý-pikirleri, şahyrana nesihatlary, öwüt-ündewleri türkmen halky üçin terbiýe mekdebi bolup hyzmat edip gelýär. 

Nusgawy şahyrymyzyň döredijiliginde ata Watana, ene topraga söýgi uly orna eýe bolup, bu temadaky şygyrlary okyjylarda gözel mekana çäksiz söýgi döredýär. Beýik söz ussadynyň “Türkmeniň” goşgusyny alyp göreliň. Akyldar şahyrymyz: 

Hak sylamyş, bardyr onuň saýasy, 

Çyrpynşar çölünde neri-maýasy, 

Reňbe-reň gül açar ýaşyl ýaýlasy, 

Gark bolmuş reýhana çöli türkmeniň 

— diýmek bilen gadymy türkmen topragynyň gözel keşbini şahyrana beýan edýär. Dana şahyrymyz gürrüňi edilýän şygrynda Amyderýa bilen gojaman Hazaryň arasynda ýaýylyp ýatan bereketli türkmen topragynyň ajaýyplygyny şahyrana suratlandyrýar. 

Beýik şahyrymyz Magtymguly Pyragynyň eserlerinde halallyk, edeplilik, zähmetsöýerlik, ulyny sylap, kiçä hormat goýmak ýaly, asylly ýörelgeler çeper beýan edilýär. Bu aýdýanymyza nusgawy şahyrymyzyň: 

Adam ýaradylmyş belentli-pesli, 

Akylly, pikirli, aňly paýhasly,

Ýigitlik-göýä bir ýaz günüň pasly, 

Bahar senden gider, zaman eglenmez  

— diýen setirlerini ýatlamak ýeterlikdir. Dogrusy, Magtymguly Pyragynyň şygyrlarynyň her bir setiri bilmäge, öwrenmäge tapylgysyz hazyna. Bu gymmatly hazynany aýawly saklamak biziň borjumyzdyr. Çünki, bu hazyna durmuşyň terbiýe mekdebidir. 

Bilşimiz ýaly, üstümizdäki — “Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” ýylynda nusgawy şahyrymyz Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygynyň dabaraly bellenilip geçilmegine ykjam taýýarlyk görülýär. Gahryman Arkadagymyzyň belleýşi ýaly, beýik şahyrymyzyň doglan gününiň 300 ýyllygy halkara derejesinde bellenilip geçiler. Şu sene mynasybetli ylmy-amaly maslahatlar we dabaraly çäreler giň gerime eýe bolýar. “Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” diýlip yglan edilen üstümizdäki ýylyň bu taryhy senesiniň Garaşsyz, baky Bitarap döwletimiziň taryhyna altyn harplar bilen ýazyljakdygy şübhesizdir. Çünki, bu waka akyldar şahyrymyz Magtymguly Pyragynyň edebi mirasyna goýulýan belent sylag-sarpanyň guwançly ýaňy bolar. 

Merdan ORAZMEREDOW. 

Türkmenistanyň döwlet Energetika institutynyň

 mugallymy, Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty.

Nesil terbiýesi gadymy halkymyzyň asyrlar aşyp gelýän iňňän wajyp wezipesidir. Sebäbi, şu günki nesliň bagtyýar geljegi ýaş nesle berilýän bilimde we edep-terbiýede jemlenýär. Halkymyzyň nesil terbiýesi baradaky ýörelgesi Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň baştutanlygynda aýratyn many-mazmun bilen rowaçlanýar. Ýurdumyzyň bilim ulgamynyň işi kämilleşdirilip, maddy-enjamlaýyn binýady döwrebaplaşdyrylýar. 

Şu aladalar bilim işgärlerine bildirilýän ýokary talaby öňe çykarýar. Has tutanýerli zähmete borçly edýär. Şeýle jogapkärli işiň ýokary netijesiniň okuw-terbiýeçilik işleriniň guramaçylykly ýola goýulmagyna baglydygyndan ugur alýarys. Aslynda, mugallymyň işi juda jogapkärli wezipe. Sebäbi, döwletimiz biz, mugallymlara ertirimiziň abadanlygyny üpjün etmegi ynanýar. Has takygy, geljegimiziň bagtyýarlygy ýaş nesle şu günki berýän bilim-terbiýämiziň hiliniň derejesine baglydyr. Şonuň  üçinem her bir bilim işgäri bu hakykata dogry düşünip, hünär borjunyň jogapkärçiligini duýmagy derwaýysdyr. 

Şu jogapkärçilikden ugur alyp, okuwçylara bilim-terbiýe bermekde mugallymlarymyzyň has tutanýerli, döredijilikli zähmet çekmeklerine ruhlandyrýar. Her bir işde üstünlik başarnyga, yhlas-tagalla bagly. Halypa-şägirtlik ýörelgesem işiň bähbidine gowy täsirini ýetirýär. Şonuň üçinem halypa mugallymlarymyzyň baý iş tejribesiniň ýaş kärdeşleri üçin tejribe mekdebi bolmagy ugrunda aladalanýarys. Multimediýa tagtalaryndan we okuw-görkezme esbaplaryndan netijeli peýdalanylmagyna uly üns berýäris. 

Täze eýýamymyzda bilimli, edep-terbiýeli, kämil nesilleri ýetişdirmek jogapkärli wezipe. Biz ýeňil bolmadyk işimizde has tutanýerli zähmet çekip, “Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” ýylyny uly üstünliklere beslemegi maksat edýäris. 

Allamyrat GURBANMYRADOW. 

Türkmengala etrabynda ky 11-nji orta mekdebiň müdiri, Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty.

Güneşli Diýarymyzda her ýylyň 18-nji maýynda Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň we Döwlet baýdagynyň güni aýratyn dabara we ruhubelentlik ýagdaýynda bellenip geçilýär. 

Esasy Kanunymyz bolan Konstitusiýa döwletiň tutuş hereket edýän kanunçylygynyň esasy binýadydyr. Ol ýokary hukuk güýjüne eýe bolup, döwletiň syýasy we ykdysady ulgamyny berkidýär. Onda Garaşsyz döwletimiziň pugtalandyrylmagy, ata-babalarymyzdan gelýän köpasyrlyk tejribeler, milli däplerimiz, mizemez umumadamzat gymmatlyklary hem-de türkmeniň beýik şahyry Magtymguly Pyragynyň arzuwlan berkarar döwletiniň amal bolmagy baradaky kadalar öz mynasyp ornuny tapýar. Esasy Kanunymyzda diňe bir Garaşsyzlygymyzyň gazananlary berkidilmän, eýsem, jemgyýetimizi mundan beýläk hem ösdürmegiň röwşen ýoly kesgitlenendir. 

Döwre görä kämilleşdirilýän, demokratik ýörelgelere esaslanýan hem-de degişli ugurda iň gowy dünýä tejribesini öz içine alýan Türkmenistanyň Konstitusiýasy döwletimiziň we jemgyýetimiziň mundan beýläk-de üstünlikli ösmegini, türkmen halkynyň abadan durmuşyny üpjün edýär. Esasy Kanunymyzda adam hukuklaryna we azatlyklaryna uly üns berilýär. Konstitusiýanyň baş aýratynlygy hem onuň agramly böleginiň ynsanyň tebigy we mizemez hukuklarynyň kanun taýdan kepillendirilmeginden ybaratlygydyr. 

Türkmenistan döwletimiz Garaşsyzlygyny alanyndan soňra, 1992-nji ýylyň 18-nji maýynda öz Konstitusiýasyny kabul etdi. Garaşsyzlyk ýyllarynda ýurdumyzyň syýasatynda, ykdysadyýetinde, medeniýetinde hukuk we halkara gatnaşyklaryň emele gelmegi netijesinde, olaryň kanuny we taryhy ähmiýete eýe bolandyklary sebäpli, döwletiň Esasy Kanunyna döwrüň talabyna laýyk gelýän bir näçe üýtgetmeler we goşmaçalar girizildi. 

Konstitusiýamyzyň esasynda kabul edilýän kanunlaryň gyşarnyksyz ýerine ýetirilmegi döwletimiz tarapyndan üns merkezinde saklanylýar. Kanunlaryň berk berjaý edilýän ýerinde bolsa üstünliklere we rowaçlyklara giň ýol açylýar. Kanunlaryň kämilleşdirilmegi, döwrebaplaşdyrylmagy jemgyýetimizdäki durmuş-ykdysady özgertmeler bilen utgaşyp, ata Watanymyzyň gülläp ösmegine getirýär. Häzirki we geljekki nesillere bagtyýar durmuşy üpjün edýär. 

Her bir milletiň, her bir döwletiň jemgyýetçilik aňyna, ruhuna täsir edýän aýratyn tapawutly alamatlary bolşy ýaly, Döwlet baýdagymyz hem halkymyzyň ruhuny ganatlandyrýan nyşandyr. Mukaddeslik hökmünde köňüllere buýsanç, kalbymyza mähir çaýýan gymmatlyklarymyzyň biri-de biziň ajaýyp Döwlet baýdagymyzdyr. Ol Türkmenistanyň Garaşsyzlygyny, asudalygyny, parahatçylyk söýüjiligini we raýatyň öz ýurduna bolan buýsanjyny, halkymyzyň mertebesiniň hemişe belentde bolmagyny kepillendirýär.

Döwlet baýdagy döredilende saýlanyp alnan we ýerleşdirilen şekillerdir reňkler şol halkyň milliligini, aňyýetini, ynanjyny, däp-dessurlaryny aňladýar. Şeýle bolansoň, geçmişde gurlan türkmen döwletleriniň baýdaklarynda ata-babalarymyzyň milli häsiýetlerini aňladýan birnäçe nyşanlar öz ornuny tapyp, häzirki günde-de öz ähmiýetini ýitirmeýär. Döwlet baýdagymyz Türkmenistanyň Konstitusiýasy tarapyndan goralýandyr. Mukaddes Tugumyz BMG-niň belent binasynyň öňünde dünýä döwletleriniň baýdaklarynyň arasynda hemişe buýsançly parlap durandyr. 

Türkmenistanyň Zähmet kodeksine girizilen üýtgetmelere we goşmaçalara laýyklykda, 2018-nji ýyldan başlap, her ýylyň 18-nji maýynda Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň we Döwlet baýdagynyň güni utgaşykly bellenip geçilýär. Bu goşa mukaddesligiň baýramynyň bilelikde bellenilmegi tüýs jüpüne düşüp, döwletlilikden we bagtyýarlykdan nyşandyr. 

Goý, Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistan döwletimizde al-asmanda parlaýan mukaddes Tugumyzyň astynda hemişe parahatçylygyň, agzybirligiň, bagtyýarlygyň mukamlary ýaňlansyn! 

Ata Watanymyzyň ösüşlerini pugtalandyrmak üçin nusgalyk işleri amala aşyrýan Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň we Gahryman Arkadagymyzyň döwletli tutumlary mundan beýläk hem rowaçlyklara beslensin! 

Jeren GYLYÇMYRADOWA, 

Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty.

Gymmatly edebi mirasy bilen edebiýatymyzyň parlak ýyldyzyna öwrülen Magtymguly Pyragynyň umumadamzat gymmatlyklary baradaky pikir-garaýyşlary diňe bir türkmeniň däl, eýsem, dünýä halklarynyň hem kalbyna ýakyndyr we düşnüklidir. Ol dünýä, adamzat, Watan, söýgi baradaky pelsepewi garaýyşlaryny adama mahsus inçe duýgular bilen pikir ýöretmegiň iň kämil tärlerinden ussatlarça peýdalanyp, ynsan kalbyna inçelik bilen ýetiripdir we halk hakydasynda ömürlik orun alypdyr. 

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynda Gündogaryň beýik akyldary Magtymguly Pyragynyň diňe ýurdumyzda däl, eýsem, tutuş dünýä ýüzünde hormat-sarpasy, nusgawy şahyrymyzyň edebi mirasyna gyzyklanma has-da artýar. Munuň şeýledigini golaýda sanly ulgam arkaly geçirilen Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisinde hormatly Prezidentimiziň medeniýet ulgamyna degişli edaralaryň öňünde durýan wezipeler barada aýdyp, nusgawy şahyrymyz Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli çäreleriň ýurdumyzda hem-de dünýä döwletlerinde giň gerimde geçirilýändigini bellemegi, şanly sene mynasybetli meýilleşdirilen döredijilik çärelerini has ýokary derejede guramaga degişli taýýarlyk işlerini alyp barmagy tabşyrmagy doly tassyklaýar. «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynyň maý aýynda geçiriljek köp sanly dabaralaryň, halkara çäreleriň hatarynda Gündogaryň beýik akyldary we nusgawy şahyry Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyna bagyşlanan halkara maslahat, «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» atly halkara ylmy maslahat uly ähmiýete eýe bolar. 

Gahryman Arkadagymyzyň «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» atly goşgusynda: 

Köpetdagyň eteginde galdy bu gün ör boýuna, 

Onuň Aly jenaby Magtymguly Pyragy — 

diýip belläp geçmegi Milli Liderimiziň dana şahyrymyzyň edebi mirasyna aýratyn hormat goýýandygyna şaýatlyk edýär. 

Magtymguly atamyzyň doglan gününiň 300 ýyllyk toý-dabaralarynyň giň gerime eýe bolýan günlerinde Köpetdagyň etegindäki gözel künjekde şahyryň ýadygärliginiň dabaraly açylýandygy halkymyzyň göwnüni ganatlandyrýar. 

«Türkmenistanyň «Magtymguly Pyragynyň 300 ýyllygyna» atly ýubileý medalyny döretmek hakynda» Türkmenistanyň Kanunynyň hem şu ýylda kabul edilmegi aýratyn mana eýedir. Bilşimiz ýaly, bu medalyň döredilmeginiň esasy maksady Gündogaryň beýik akyldary we nusgawy şahyry Magtymguly Pyragynyň baý döredijilik mirasyny öwrenmekde, ony aýawly saklamakda we wagyz etmekde uly hyzmatlary bitiren raýatlary sylaglamak bolup durýar. 

Beýik şahyryň doglan gününiň 300 ýyllygyna bagyşlanyp geçiriljek giň gerimli dabaraly çäreler dana Pyragynyň asyrlar geçse-de gymmatyny ýitirmeýän edebi mirasyna belent sarpanyň dabaralanmasy bolar. 

Enejan AMANÝAZOWA, 

Daşoguz şäherindäki daşary ýurt dilini çuňlaşdyryp 

öwredýän ýöriteleşdirilen 39-njy çagalar bakja-bagynyň müdiri, Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty

Islendik döwletiň hem-de jemgyýetiň okgunly ösüşini gazanmakda maddy we ruhy gymmatlyklaryň sazlaşygy ilkinji zerurlyklaryň biri bolup durýar. Gündogaryň beýik akyldary Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygynyň dünýä derejeli dabaralara beslenmegi bu mizemez hakykaty ýene bir ýola aýdyň görkezýär. Akyldar şahyrymyzyň döredijiligine bolan şunuň ýaly ählumumy gyzyklanmalar ylmyň we tehnikanyň okgunly ösýän häzirki döwründe jemgyýetiň ahlak sagdynlygyny berkitmegiň umumadamzat üçin hem naýbaşy wezipe bolup durýanlygy bilen aýrylmaz baglanyşyklydyr. Sebäbi türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyzyň «Ynsan kalbynyň öçmejek nury» atly ajaýyp kitabynda örän ýerlikli belläp geçişi ýaly, «Magtymgulynyň şygyrlarynyň döwürler dolanyp, heňňamlar öwrülse-de, öz gymmatyny ýitirmän, eýsem gadyrynyň artmagy ondaky öwüt-ündewleriň kalbyňa melhem bolup siňýänligindendir, göwünleri ganatlandyrmagyndandyr, adamlary heýjana getirmegindendir». 

Arkadagly Gahryman Serdarymyz tarapyndan Watanyň daýanjyna deňelýän ýaş nesli milli ruhda terbiýelemekde paýhas ýüki ýetik şygyrlary her bir ynsanyň köňül nagşyna öwrülen beýik Pyragynyň gymmatly edebi mirasynyň bahasy ýokdur. Bu barada Gahryman Arkadagymyz ady agzalan kitabynda şeýle ýazýar: «Mähriban türkmen topragymyzyň hakyky watançysy, joşgunly we şirin zybanly Magtymguly Pyragynyň şygyr diwanlary nesillerde watansöýüjiligi, ynsanperwerligi terbiýelemekde gymmatly ruhy çeşmedir». 

Beýik söz ussadynyň adyny hormat bilen göterýän Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasy berkarar Diýarymyzyň egsilmez kuwwaty, röwşen geljeginiň eýeleri bolan ýaş nesliň milli ruhda terbiýelenmeginde döredilýän şert-mümkinçiliklerden ýerlikli peýdalanmakda ähli tagallalary edýär. Şeýle jogapkärli işde umumadamzat şahyry hökmünde ykrar edilen Magtymguly atamyzyň edebi mirasynyň ýol görkeziji, edep mekdebi bolup gelýändigi guwandyryjydyr. Bu kämil mekdebiň terbiýesini alan bagtyýar ýaşlarymyz Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň nurana ýolundan bedew bady bilen öňe barýan eziz Watanymyzyň köpugurly ösüşine, üstünlikli amala aşyrylýan ägirt uly taryhy taslamalara mynasyp goşantlaryny goşýarlar. Hormatly Prezidentimiziň «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynyň bosagasynda öz halkyna peşgeş beren «Ýaşlar — Watanyň daýanjy» atly ilkinji kitaby şeýle buýsançly hakykaty jümle-jahana ýaýdy. 

Umumadamzat ösüşine önjeýli goşant goşan türkmen halkynyň ruhy-medeni gymmatlyklaryny nusgalyk ösüşlerimiziň binýadynda goýan Milli Liderimize hem-de peder ýoluny üstünliklere besleýän Arkadagly Gahryman Serdarymyza alkyşlarymyz dillerimizde dessandyr. 

Guwanç Çen­dirow, 

Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar

 guramasynyň welaýat geňeşiniň başlygy, 

Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty