Daşky gurşawy goramagyň ýoly

     Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň pa­ra­sat­ly içe­ri we da­şa­ry sy­ýa­sa­ty ne­ti­jesin­de Ga­raş­syz, he­mi­şe­lik Bi­ta­rap Türk­me­nis­tan döwletimiz äh­li ba­batlar­da ýo­ka­ry ösüş­le­re eýe bol­ýar. Hal­ka­ra pa­ra­hat­çy­lyk we yna­nyş­mak ýy­lyn­da ýur­du­my­zyň dur­nuk­ly ösü­şini üp­jün et­mek­de mö­hüm ugur­la­ryň bi­ri bo­lan eko­lo­gi­ýa ba­bat­da al­nyp ba­ryl­ýan iş­le­riň kä­mil­leş­di­ril­me­gi­ne uly äh­mi­ýet be­ril­ýär. Çün­ki yk­dy­sa­dy we ýa­şa­ýyş-­dur­muş ul­gam­la­ryn­da amala aşy­ryl­ýan iri möç­ber­li öz­gert­me­ler eko­lo­gi­ýa me­se­le­le­ri bi­len aýryl­maz bag­la­ny­şyk­ly bo­lup dur­ýar. Gah­ry­man Arkadagy­my­zyň daş­ky gur­şa­wy go­ra­mak ba­bat­da­ky başlangyçla­ry Ar­ka­dag­ly Gah­ry­man Ser­da­ry­my­zyň baştutanlygyn­da üs­tün­lik­li do­wam et­di­ri­lip, mö­hüm äh­mi­ýet­li eko­lo­gi­ýa me­se­le­le­ri­ni çöz­mek­de, daşkу gur­şawy go­ra­mak­da, te­bi­gy baý­lyk­lar­dan re­je­li peý­da­lan­mak­da ýur­du­myz­da alnyp ba­ryl­ýan iş­ler dün­ýä nus­ga­lyk­dyr hem-­de bü­tin adam­za­dyň geljegi­ne gö­nük­di­ri­len­dir. Mu­nuň özi daş­ky gurşa­wy go­ra­ma­gyň we te­bi­gy se­riş­de­le­ri re­je­li peý­da­lan­ma­gyň, azyk önüm­leri­niň we ho­wa gur­şa­wy­nyň eko­lo­gi­ýa taý­dan aras­sa­ly­gy­ny üp­jün etme­giň hä­zir­ki za­man şert­le­rin­de der­wa­ýys we­zi­pe­le­riň hataryn­da dur­ýan­dy­gy bilen bag­la­ny­şyk­ly­dyr. 

     Hal­ka­ra eko­lo­gi­ýa hyz­mat­daş­ly­gynyň iş­jeň ag­za­sy bo­lan ýurdu­myz­da ýaş ­ne­sil­ler­de ­daş­ky­ gur­şa­wa­ aýaw­ly ga­ra­ma­gyň, tebi­ga­ta bo­lan söý­gi­ni ke­ma­la ge­tir­me­giň wa­gyz-­ne­si­hat, gurama­çy­lyk­ çä­re­le­ri­ asyl­ly ­dä­be­ öwrül­di.­ Mu­nuň­ özi­ her­ bir­ ada­myň­ tebi­ga­ta­ aýaw­ly­ çe­me­leş­me­giň,­ on­dan re­je­li­ peýdalanma­gyň­ ah­lak­ we ­hu­kuk-borç­la­ry­na bo­lan jogapkärçiligi­ni pugta­lan­dyr­ýar.­ 

     Ada­myň daş­ky gur­şa­wa aýaw­ly çe­me­leş­me­gi­niň ah­lak borjuny onuň te­bi­ga­ta bo­lan çäk­siz söý­gü­si, eko­logi­ýa medeniýe­ti­niň kä­mil­lik de­re­je­si kes­git­le­ýär. Daş­ky gur­şa­wy goramak bor­jy bol­sa, ada­myň te­bi­gat­da he­re­ket et­me­gi­niň mümkin bo­lan çäk­le­ri­ni we on­da ýe­ri­ne ýe­ti­ril­me­gi ze­rur bo­lan şert­le­riň ka­nun­da kesgit­len­me­gi­dir. Te­bi­gat bi­len bag­lany­şyk­ly ka­nun­çy­lyk namalary tebigaty go­ra­ma­ga, te­bi­gy se­riş­de­ler­den re­je­li peý­da­lan­ma­ga we eko­lo­gik ta­lap­la­ry kes­git­le­mä­ge gönükdi­ri­len­dir. Mu­nuň özi bir­-bi­ri bi­len öza­ra bag­la­ny­şyk­ly bolan jemgy­ýet­çi­lik gat­na­şyk­la­ry­ny ka­da­laşdyr­ýar. 

     Ka­nun­çy­lyk na­ma­la­ry döw­let edara­la­ry, kär­ha­na­lar we raýatlar tara­pyn­dan te­bi­ga­tyň ýag­da­ýy­na tä­sir ed­ýän is­len­dik hoja­lyk, do­lan­dy­ryş, te­le­ke­çi­lik we gaý­ry iş­ler ama­la aşyry­lan­da eko­lo­gi­ýa düz­gün-­ter­ti­bi­niň üp­jün edil­me­gi­ni, eko­lo­gik talaplaryň ber­ki­dil­me­gi­ni hu­kuk nuk­daý­na­zardan yk­rar ed­ýär. Ada­myň is­len­dik here­ke­ti­niň daş­ky gur­şa­wa tä­si­ri­ni ýe­tirýän­di­gi nuk­daý­na­za­ryn­dan ala­nyň­da, ho­ja­lyk we beý­le­ki iş­ler ama­la aşy­rylan­da, onuň eko­lo­gik sel­jer­me­si­niň ge­çi­ril­me­gi, daş­ky gurşa­wa ýe­tir­ýän tä­si­ri­niň ba­ha­lan­dy­ryl­ma­gy hä­zir­ki wagt­da hal­ka­ra hu­ku­gyn­da we tej­ribe­sin­de hök­ma­ny şert­le­riň bi­ri bo­lup dur­ýar. Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň baş­tu­tan­ly­gyn­da ýur­du­myz­da daş­ky gur­şa­wy go­ra­mak, eko­lo­gi­ýa howpsuz­ly­gy­ny üp­jün et­mek bo­ýun­ça durmu­şa ge­çi­ril­ýän iş­ler hal­ky­my­zyň, şeý­le hem dün­ýä jem­gy­ýet­çi­li­gi­niň aba­dan dur­mu­şy­ny na­zar­la­ýar. 

Orazdurdy ABDYÝEW, Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty, Mejlisiň Ylym, bilim, medeniýet we ýaşlar syýasaty baradaky komitetiniň agzasy.