The Mejlis (Parliament) of Turkmenistan is a legislature representative body

MEJLIS OF TURKMENISTAN


MEJLIS OF TURKMENISTAN

22.07.2024

YKBALLARY NURLANDYRÝAN DÖWRÜŇ BEÝIK ÖSÜŞLERI

 

Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­mynyň Gal­ky­ny­şy döw­ri dost­-doganlyk, hoş­ni­ýet­li hyz­mat­daş­lyk ýö­rel­ge­le­rimi­zi naý­ba­şy orun­da goýup, ýur­du­my­zy äh­li ugur­lar­da gül­läp ös­ýän döw­le­te öwür­mek babatda­ky giň ge­rim­li öz­gert­me­leriň ro­waç­lyk­la­ra bes­len­me­gin­de döredi­ji­lik­li zäh­me­tiň nus­ga­sy­ny gör­kez­ýän ag­zy­bir halky­my­zyň be­ýik mak­sat­la­ry­nyň my­ra­dy­na gowuş­ýan za­ma­na­sy­dyr. Şöh­rat­ly taryhymyzyň al­tyn sa­hy­pa­la­ry­ny art­dyr­ýan «Pä­him­-paýhas um­ma­ny Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy» ýy­lyn­da hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miziň pa­ra­sat­ly baştutan­ly­gyn­da üs­tün­lik­li dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän be­ýik işler, nu­ra­na geljegi­mi­zi na­zar­la­ýan iri möç­ber­li tas­la­ma­lar mu­ňa buý­sanç­ly subutnama­lar­dyr. Dün­ýä jem­gy­ýet­çi­li­gin­de uly gy­zyk­lan­ma dö­red­ýän şeý­le döw­let­li işler ýur­du­my­zyň be­dew bat­ly ok­gun­ly ösüş­leri­niň, ynsan­per­wer döw­let sy­ýa­sa­ty­nyň rowa­na ak ýol­la­ry ba­ky hem­ra edinenli­gi­niň aý­dyň gü­wä­si­dir. Şol bir wagt­da, mu­nuň özi Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň ber­ka­rar eden döwlet­li­lik ýol-­ýö­rel­ge­si­ni üs­tün­lik­le­re bes­le­ýän Ar­ka­dag­ly Gah­ry­man Ser­da­ry­my­zyň ta­gal­lala­ry bi­len ata Wata­ny­my­zyň anyk müm­kinçi­lik­le­re esas­lan­ýan ägirt uly tas­la­ma­la­ryň do­wam­ly ama­la aşy­ryl­ýan aja­ýyp me­ka­ny­na öw­rü­len­di­gi­ni hem aý­dyň gör­kez­ýär. Mu­nuň anyk my­sal­la­ry bol­sa durmuşa geçirilen beýik işlerde aýdyň görmek bolýar. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň ge­çen ýy­lyň no­ýabr aýy­nyň il­kin­ji günle­rin­de Balkan welaýatyna bo­lan iş sa­pa­ry­nyň bar­şyn­da Türkmenbaşy et­ra­by­nyň çä­gin­de tä­ze, döwre­bap elekt­rik stan­si­ýa­sy­nyň, Guw­ly­ma­ýak şä­her­çe­sin­de me­de­ni­-dur­muş mak­sat­ly bi­nala­ryň düý­bi tutu­lyp, Ma­ry­-Ahal ug­ry boýun­ça ýo­ka­ry wolt­ly as­ma elekt­rik ge­çi­ri­ji­si hem­-de Türk­men­ba­şy­da­ky ne­bi­ti gaý­ta­dan iş­le­ýän za­wod­lar top­lu­myn­da iki sa­ny gaz tur­bi­na des­ga­sy ulan­ma­ga be­ril­di. El­bet­de, bu pur­sat­lar sebi­tiň ila­ty­nyň dur­mu­şyn­da ta­ry­hy wa­ka­lar bo­lup­dy. Se­bä­bi iri möçberli tas­la­ma­lar bu kün­je­giň nu­ra­na gel­je­gi­niň, dur­muş­-yk­dy­sa­dy taý­dan mun­dan beý­läk­de ok­gun­ly ösü­şi­niň ke­pi­li­dir.­ 4 ­sa­ny gaz hem-de 2­ sa­ny bug tur­bi­na­la­ry­ny özün­de jem­le­ýän elekt­rik stan­si­ýa­sy­nyň öndüri­ji­lik kuw­wa­ty 1574 me­ga­wa­ta deň bo­lup, ol ýur­du­myzda şeý­le kuw­wat­ly elekt­rik stan­si­ýa­sy­nyň ikin­ji­si­dir. Des­ga ök­de hü­när­li işgärleriň 150­-den gow­ra­gy­ny he­mi­şe­lik iş orun­la­ry bi­len üp­jün eder. Diý­mek, bu iri möç­ber­li tas­la­ma ila­tyň bag­ty­ýar ýa­şa­ýyş-­dur­mu­şydyr, ojak­la­ryň aba­dan­çy­ly­gy­dyr, eg­sil­mez rys­gal ­be­re­ke­di­dir. 

Guw­ly­ma­ýak şä­her­çe­sin­de gur­lu­şy­gy­na badal­ga ber­len ýa­şa­ýyş jaý­lar we bi­na­lar top­lu­my hem şeý­le mi­ze­mez ha­ky­ka­tyň subutnamalary­dyr. Üç ýy­lyň do­wa­myn­da ama­la aşy­ryl­jak bu tas­la­ma­nyň çäk­le­rin­de şä­her­çe­de ­4 ­gat­ly­ 6­ sa­ny 32 öý­li,­4 ­sa­ny 40 öý­li hem­-de­ 2 ­sa­ny 60 öý­li ýa­şa­ýyş jaý­la­ry gur­lar. Şeý­le-­de bu ýer­de 320 orun­lyk umumybilim ber­ýän or­ta mek­debiň, 120 orun­lyk ça­ga­lar ba­gy­nyň, söwda we dynç alyş mer­ke­zi­niň ra­ýat­la­ryň hyz­ma­ty­na be­ril­jek­di­gi halky­my­zyň bag­ty­ýar­lyk­da ýa­şama­gy, ha­lal zäh­met çek­me­gi ba­bat­da döw­leti­miz ta­ra­pyn­dan edil­ýän ala­da­la­ryň ke­pi­li­dir. 

Ula­nyl­ma­ga be­ril­jek des­ga­la­ryň ha­ta­ryn­da my­na­syp or­ny eýeleýän Je­bel şä­her­çe­sin­dä­ki Hal­ka­ra ho­wa men­zi­li yk­dy­sa­dy­ýe­ti­mi­ziň kuwwaty­nyň art­ma­gy­na, hal­ky­my­zyň aba­dan dur­mu­şy­na gö­nük­di­ri­len iri möç­ber­li tas­lama­la­ryň bi­ri­dir. Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň ak pa­ta bermegi bi­len gur­lu­şy­gy­na gi­ri­şi­len ho­wa men­zi­li sa­gat­da 100 ýo­lag­ça hyz­mat et­mä­ge ukyp­ly bol­mak bi­len, kä­mil ae­ro­nawi­ga­si­ýa dü­züm­le­ri we teh­no­lo­gi­ýa­lar bi­len üp­jün edi­ler. Dö­re­dil­ýän şeý­le müm­kin­çi­likler hem-­de men­zil­de di­ku­çar­la­ryň dör­dü­si, uçar­la­ryň bol­sa al­ty­sy üçin dural­ga­la­ryň göz öňün­de tu­tul­ma­gy hal­ka­ra de­re­je­li bu ho­wa men­zi­lin­de dür­li gör­nüş­li ho­wa gä­mi­le­ri­ni ka­bul et­mä­ge şert­le­ri dö­re­der. Şun­da hyzmat­la­ryň ýo­ka­ry hil de­re­je­si­niň baş orun­da dur­ýan­dy­gy­ny aý­ra­tyn nyg­ta­mak ge­rek. Munuň özi Hal­ka­ra ho­wa men­zi­lin­de ýo­lag­çyla­ry gatnat­mak­da hem­-de ýük­le­ri da­şa­mak­da ýer­li we da­şa­ry ýurt gatnawlary­na hal­ka­ra hil ül­ňü­le­ri­ne la­ýyk hyz­mat et­mä­ge mümkin­çi­lik be­rer. 

Hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň ak pa­ta­ bermegi bi­len ula­ny­şa tab­şy­ry­lan Bal­kan­—­Da­şo­guz ug­ry bo­ýun­ça ýo­ka­ry wolt­ly as­ma elekt­rik ge­çi­ri­ji­si yk­dy­sa­dy­ýe­ti­mi­ziň bu pu­da­gy­nyň dur­mu­şyn­da şan­ly wa­ka hem­-de ýurdu­myzda hal­ka­la­ýyn elekt­roul­ga­my dö­ret­me­giň ta­mam­laý­jy tap­gy­ry bol­dy. Onuň çäk­le­rin­de her biriniň güý­jen­me­si 500 ki­lo­wolt bo­lan «Balkan» we «Da­şo­guz» elekt­rik be­ket­le­ri hem gu­rul­dy.­­ 

Gahryman Arkadagymyzyň beýik işlerinden göz­baş al­ýan bu taryhy tas­la­ma­nyň baş maksa­dy içer­ki sarp edi­ji­le­ri elekt­rik ener­gi­ýa­sy bi­len bök­denç­siz üp­jün et­me­giň yg­ty­bar­ly­lygy­ny has-­da ber­kit­mek­den yba­rat­dyr. Çün­ki se­bit­le­riň ener­goul­gam­la­ry­nyň bi­te­wi energe­ti­ka halkasy­na bi­rik­di­ril­me­gi ýur­du­my­zyň is­len­dik kün­je­gin­de elekt­rik energi­ýa­sy bi­len bag­ly­lyk­da ýü­ze çyk­ma­gy müm­kin bo­lan bökdençlikleri des­si­ne dü­zet­mä­ge şert­le­ri üp­jün ed­ýär. Hal­ka­la­ýyn energoul­ga­myň dö­re­dil­megi­niň eziz Di­ýa­ry­my­zyň is­len­dik kün­je­gin­den elekt­rik ener­gi­ýa­sy­ny da­şar­ky ba­zar­la­ra çy­karmak müm­kin­çi­li­gi­ni el­ýe­ter­li eden­di­gi­ni hem aý­ra­tyn nyg­ta­mak ge­rek.

 Ar­ka­dag­ly Gah­ry­man Ser­da­ry­my­zyň baş­da dur­ma­gyn­da ama­la aşy­ryl­ýan döwlet­li işler yk­dy­sa­dy­ýe­ti­mi­ziň ägirt uly kuw­wa­tyn­dan ha­bar ber­ýär. Kuw­wat­ly ykdy­sa­dy­ýet ýur­du­my­zyň nu­ra­na gel­je­gi­dir, halkymyzyň eş­ret­li dur­mu­şy­dyr. Eziz Wata­ny­my­zyň ok­gun­ly ösü­şi, halky­my­zyň bagty­ýar­ly­gy bol­sa Gahryman Arkadagymyzyň hem­-de Arka­dag­ly Gah­ry­man Ser­da­ry­my­zyň ta­ry­hy özgertmeleriniň aýdyň beýanydyr. 

 

Guwanç ÇENDIROW, 

Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky 

Ýaşlar guramasynyň Balkan welaýat geňeşiniň 

başlygy, Mejlisiň deputaty