HAZARYŇ AJAÝYP KENARY

Her ýy­lyň 12-nji aw­gus­tyn­da giň­den bel­le­nil­ýän Ha­zar deň­zi­niň gü­nü­niň Ga­raş­syz, he­mi­şe­lik Bi­ta­rap Di­ýa­ry­my­zyň uzak geljege gönükdirilen, ählumumy bähbitleri nazarlaýan te­bi­ga­ty go­ra­mak syýasaty­nyň çuň­ňur maz­mu­ny­ny dün­ýä ýaý­mak­da äh­mi­ýe­ti ulu­dyr. Hormat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň baştu­tan­ly­gyn­da Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eýýamy­nyň Gal­ky­nyşy döw­rün­de üs­tün­lik­le­re bes­len­ýän eko­lo­gi­ýa syýa­sa­ty bu ugur­da hal­ka­ra hyz­mat­daş­lyk gat­na­şyk­la­ry­ny ös­dür­mek, ählu­mu­my ösüş üçin yk­dy­sa­dy,sy­ýa­sy şert­le­ri dö­ret­mek ýa­ly döwletli maksatlardan ugur alýar. 

Ha­zar deň­zi­niň gü­ni da­ba­ra­ly bel­le­ni­lip ge­çil­ýän mö­hüm eko­lo­gik se­ne bol­mak bi­len, ol deň­ziň ösüm­lik we haý­wa­nat dünýäsini, gymmatly baýlyklaryny gorap saklamakda tagalla­la­ry bir­leş­dir­mä­ge iter­gi ber­ýär. Ha­zar deň­zi­niň mö­hüm ulag-­logistika merkez hökmündäki mümkinçiliklerinden, onuň bio­se­riş­de­le­rin­den, gym­matly baýlyklaryndan rejeli peý­da­la­nyl­ma­gy, ösüm­lik we haý­wa­nat dünýäsiniň go­ralma­gy se­bi­tiň ýurt­la­ry­nyň eko­lo­gi­ýa aba­dan­çy­ly­gy­ny, howpsuz­ly­gy­ny,söw­da-yk­dy­sa­dy, dost­luk­ly gat­na­şyk­la­ry­ny üp­jün etmegiň gel­je­gi uly ugur­la­ry­dyr. 

Ýew­ra­zi­ýa gi­ňiş­li­gin­de wa­jyp äh­mi­ýet­li geo­sy­ýa­sy hem-de geoykdy­sa­dy mer­kez­le­riň bi­ri bo­lup dur­ýan Ha­zar se­bi­ti kuw­wat­ly energe­ti­ka, ulag we ara­gat­na­şyk müm­kin­çi­lik­le­ri­ne eýe­dir. Ha­zar deň­zi di­ňe bir gel­je­gi uly bo­lan şy­pa­ha­na-sy­ýahatçylyk zolagy bolmak bilen çäklenmän, eýsem, bu ýerde se­bi­tiň hem-de dün­ýä döw­let­le­ri­niň arasynda söw­da-yk­dy­sady, me­de­ni hyz­mat­daş­lyk gat­na­şyk­la­ry­ny ösdürmekde geljegi uly bo­lan müm­kin­çi­lik­ler jem­le­nen­dir. Se­bi­tiň şunuň ýa­ly giň müm­kin­çi­lik­le­ri­ni, ägirt uly gor­la­ra da­ýan­ýan te­bi­gy seriş­dele­ri­ni, se­na­gat, ulag-ara­gat­na­şyk kuw­wat­lyk­la­ry­ny äh­lu­mu­my bäh­bit­ler­de ne­ti­je­li peý­da­lan­mak­da ýur­du­my­zyň dur­mu­şa geçir­ýän taryhy iş­le­ri dün­ýä nus­ga­lyk­dyr. 

Ha­za­ryň türk­men ke­na­ryn­da ge­çi­ril­me­gi asyl­ly ýörelgä öwrülen dürli halkara derejeli çäreler hormatly Pre­zi­den­ti­mi­ziň goň­şy döw­let­ler bi­len äh­li­ta­rap­la­ýyn gatna­şyk­la­ry ber­kit­mek mak­sa­dy­na gö­nük­di­ri­len syýa­sa­ty­nyň üs­tün­lik­le­re bes­len­ýän­di­gi­ni aý­dyň gör­kez­ýär. Şu nukdaýna­zar­dan, ge­çi­ril­ýän şeý­le çä­re­ler se­bi­tiň ýurt­la­ry­nyň öza­ra bähbit­li söw­da-yk­dy­sa­dy, me­de­ni-ru­hy hyz­mat­daş­lyk gat­naşyk­la­ry­ny pug­ta­lan­dyr­ma­ga hem-de ös­dür­mä­ge ýar­dam edýär. Um­ma­syz te­bi­gy baý­lyk­la­ry, amat­ly geog­ra­fi­ki kün­jek­de ýer­leş­me­gi, eko­lo­gi­ýa taý­dan aras­sa te­bi­gy gur­şa­wy, al­tyn­sow çä­ge­li ke­na­ry, ja­na şy­pa­ly ho­wa­sy, deňiz te­bi­ga­ty­nyň gö­zel­ligi bi­len hem­me­ler­de uly gy­zyk­lan­ma dö­red­ýän Ha­zar deň­zi dost-do­gan­ly­gyň, äh­lu­mu­my bäh­bit­le­ri saz­la­şyk­ly utgaşdyrýan hoş­ni­ýet­li gat­na­şyk­la­ryň deň­zi­dir. 

Guwanç ÇENDIROW, 

Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar 

guramasynyň Balkan welaýat geňeşiniň başlygy, 

Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty