The Mejlis (Parliament) of Turkmenistan is a legislature representative body

MEJLIS OF TURKMENISTAN


MEJLIS OF TURKMENISTAN

Speeches and Articles

HALKARA HYZMATDAŞLYGYNDA ÝAŞLARYŇ ORNY

 

Häzirki wagtda Türkmenistanyň ýöredýän daşary syýasaty dünýä halklarynyň abadançylygyna gönükdirilendir. Munuň özi ygtybarlylygy, açyklygy, howpsuzlygy kepillendirýän hyzmatdaş hökmünde tanalýan Türkmenistanyň Ýer ýüzündäki abraý-mertebesini has-da beýgeldýär. 

Innowasiýalara esaslanýan milli ykdysadyýetiň pudaklaryny ösdürmäge mümkinçilik berýän giň gerimli we strategiki maksatnamalar, ösüşiň hemmetaraplaýyn sazlaşykly milli nusgasy, iri halkara guramalarynyň belent münberlerinden adamzadyň parahat we bagtyýar geljeginiň hatyrasyna öňe sürlen der­wa­ýys baş­lan­gyç­lar, «Dia­log­ - pa­ra­hat­çy­ly­gyň kepili» atly ýörelgä esaslanyp, dünýä bileleşigi tarapyndan uly gyzyklanma eýe bolýar. 

Bu gün Watanymyzyň geljegi bolan ýaş nesil hakynda uly alada edilýär. Şu ýylyň 24-nji sentýabrynda Türkmenistanyň Halk Maslahatynyò mejlisinde hormatly Prezidentimiziň ýurdumyzyň ilatynyň esasy bölegini Garaşsyzlyk ýyllarynda kemala gelen nesilleriň düzýändigini bellemek bilen, olara berkarar Watanymyzyň geljegini gurujylar hökmünde garalýandygyny nygtamagy, ýurdumyzda ýaşlara uly üns berilýändiginiň aýdyň güwäsidir. 

Ýurdumyzda alnyp barylýan ýaşlar baradaky döwlet syýasatynyň esasy ugurlarynyň biri-de, halkara ýaşlar hyzmatdaşlygyny ösdürmekdir. Ýaşlaryň jemgyýetdäki orny aýratyn bellenmäge mynasypdyr. Şeýle hem halklaryň we döwletleriň arasyndaky dostlukly gatnaşyklary pugtalandyrmakda ýaşlara uly orun degişlidir. Munuň özi parahatçylygyň we bähbitleriň hatyrasyna halklaryň we döwletleriň arasynda hoşniýetli hyzmatdaşlygyň kemala gelmegine gönükdirilen täze mazmunly gatnaşyklary gözläp tapmaga uly mümkinçilik berýär. Halkara ýaşlar hyzmatdaşlygyny kämilleşdirmegiň ýene-de bir ähmiýetli tarapy ýaşlaryň ylymda, bilimde, sportda, tehnologiýada we beýleki ugurlarda aýakdaş gitmegini gazanmakdyr. 

Ýurdumyzyň ýaşlary Ýaşlar parlamentara assambleýasynyň gepleşikler üçin açyk meýdançasynyň mümkinçiliklerinden peýdalanyp, özara bähbitli syýasy, ykdysady, medeni gatnaşyklary giňeltmekde netijeli işleri alyp barýarlar. Türkmen ýaşlarynyň halkara hyzmatdaşlygyny ösdürmek maksady bilen, «Türkmenistanyň ýaşlarynyň halka­ra hyz­mat­daş­ly­gy­nyň 2023­ - 2030 ­njy ýyl­lar üçin Strategiýasynyň» kabul edilmegi daşary ýurtlaryň ýaşlary bilen dürli ulgamlarda hyzmatdaşlyk etmekde möhüm başlangyç boldy. 

Mälim bolşy ýaly, Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylynda ÝUNESKO-nyň Bütindünýä Ýaşlar jemgyýetine Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň goşulmagy hem türkmen ýaşlarynyň halkara hyzmatdaşlygyndaky ornuny has-da berkitdi. Häzirki wagtda ýaşlar guramamyz ÝUNESKO-nyň Bütindünýä Ýaşlar jemgyýetiniň resmi agzasy bolmak bilen, dünýäniň ýaşlary bilen halkara hyzmatdaşlygyny mundan beýläk-de ösdürmek bilen baglanyşykly işleri durmuşa geçirýärler. 

Bu gün ýurdumyzyň bagtyýar ýaşlary türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyzyň «Ömrümiň manysynyň dowamaty» atly ajaýyp eserinde: «Hormatly ýaşlar, mähriban inilerim, juwan ýaşly uýalarym, ogullarym hem gyzlarym! Men size şeýle sözler bilen ýüzlenýärin: Ýady ýakyn edinip, dost ýüreginiň ýylysyny duýýan, oňa salama barýan halkymyz üçin il bolmak, agzybirlik, mähribanlyk, birek-biregi eziz görmek, özüňki saýmak iň mähirli duýgulardyr, döwletli ýörelgelerdir. Ine, şu ýörelgelere eýeriň!» diýip beýan eden sargytlaryny özlerine baýdak edinip, ony dünýä ýaýmak ugrunda tutanýerli işleri alyp barýarlar. 

Ýaňy-ýakynda ýaşlaryň şäheri hökmünde ykrar edilen Arkadag şäherindäki Aba Annaýew adyndaky Halkara atçylyk akademiýasynda ýaşlaryň dünýäde durnukly geljegi gurmak ugrunda artýan or­nu­na bagyş­la­nyp, «Dia­log­ —­ pa­ra­hat­çy­ly­gyň kepili» atly halkara ýaşlar forumynyň geçirilmegi Durnukly ösüş maksatlarynyň amala aşyrylmagyna, dünýäde parahatçylygyň üpjün edilmegine, ýaşlaryň halkara we dostluk hyzmatdaşlyk gatnaşyklarynyň giňeldilmegine uly itergi berdi. 

Hormatly Prezidentimiziň başlangyjy bilen, 2023-nji ýylyň noýabr aýynyň 3-nji ongünlüginde, ýurdumyzda ilkinji gezek geçiriljek Merkezi Aziýa ýurtlarynyň we Hytaý Halk Respublikasynyň ýaşlarynyň «Beýik Ýüpek ýolunyň täze eýýamy» atly forumy hem ýurtlaryň bu ugurdan alyp barýan döwlet edaralarynyň arasynda uzak möhletleýin hyzmatdaşlygy ýola goýmakda täze şertleri döreder. Bu bolsa ählumumy parahatçylygyň we bähbitleriň hatyrasyna halklaryň we döwletleriň arasynda hoşniýetli hyzmatdaşlygyň kemala gelmegine gönükdirilen täze mazmunly gatnaşyklary açmaga mümkinçilik berer. 

Bularyň ählisi ýurdumyzyň dünýäniň syýasy, durmuş-ykdysady we medeni-ynsanperwer giňişligindäki abraýyny ýokarlandyrmaga, köptaraply hyzmatdaşlygy ösdürmäge ýardam berýär. Ýaş nesiller üçin röwşen geljegiň ak ýollaryny açýan Milli Liderimize hem-de beýik akyldar şahyrymyz Magtymguly Pyragynyň adyny buýsanç bilen göterýän Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň işini has-da kämilleşdirmek üçin ajaýyp mümkinçilikleri döredýän hormatly Prezidentimize guramamyzyň ähli işjeň agzalarynyň we ýurdumyzyň bagtyýar ýaşlarynyň adyndan köp-köp sagbolsunlarymyzy aýdýarys. 

Ýurdumyzda ýaşlar syýasatyny döwlet syýasatynyň möhüm wezipesi hökmünde kesgitlän we halkara hyzmatdaşlygynda alnyp barylýan işlerde türkmen ýaşlaryna giň mümkinçilikleri döredýän türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyzyň hem-de hormatly Prezidentimiz Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň janlary sag, ömürleri uzak bolsun, döwletli işleri hemişe rowaçlyklara beslensin! 

 

Ýazpolat KERIÝEW, 

Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar 

guramasynyň Merkezi geňeşiniň başlygy, 

Mejlisiň deputaty

01.11.2023 Details

ОТКРЫВАЮТСЯ НОВЫЕ ПЕРСПЕКТИВЫ СОТРУДНИЧЕСТВА

 

 С большим вниманием бизнес-сообщество Туркменистана следило за официальным визитом уважаемого Президента Сердара Бердымухамедова в Турецкую Республику. Особый интерес для всех нас представляют состоявшийся Туркмено-турецкий бизнес-форум и выступление на нём Аркадаглы Героя Сердара. Речь уважаемого Президента служит для предпринимателей ориентиром в совместной с турецкими партнёрами работе. Сейчас повсеместно по инициативе Партии промышленников и предпринимателей в трудовых коллективах негосударственного сектора экономики проводится широкое обсуждение тех направлений, которые станут приоритетными для сотрудничества. 

Неотъемлемой частью современных международных отношений являются экономические связи между странами. Контакты в этой области развиваются как на двусторонней, так и многосторонней основе. В условиях, когда резко возрастает роль науки и инноваций в экономике каждой страны, взаимовыгодное партнёрство более чем актуально. 

С момента установления дипломатических отношений в 1992 году между Туркменистаном и Турцией сложились также тесные экономические связи. Турецкий бизнес участвовал в реализации сотен малых, средних и крупных проектов. Это отметил в своём выступлении уважаемый Президент Сердар Бердымухамедов. На развитие экономических контактов благоприятно воздействовали визиты на высшем уровне. В результате год от года экономические отношения Туркменистана и Турции наполнялись новым предметным содержанием. 

В настоящее время Турецкая Республика занимает одну из лидирующих позиций во внешнеторговом обороте страны. Наши государства активно сотрудничают практически во всех отраслях экономики, констатировал глава Туркменистана на встрече в Ашхабаде 11 октября с министром иностранных дел Турецкой Республики Хаканом Фиданом. На встрече с председателем Союза палат и бирж Турецкой Республики Рифатом Хисарджыклыоглу, которая прошла в апреле текущего года, высказав главе нашего государства слова искренней признательности за постоянное внимание к вопросам укрепления двустороннего торгово-эконо­мического взаимодействия, председатель Союза палат и бирж Турецкой Республики подтвердил готовность турецких деловых кругов и далее принимать активное участие в реализации масштабных преобразовательных программ и инфраструктурных проектов в Туркменистане. Участие турецких компаний в развитии и модернизации важных отраслей национальной экономики наглядно свидетельствует о результативности туркмено-турецкого партнёрства, отметил Президент Туркменистана. 

О намерении Турции развивать двусторонние деловые контакты говорит тот факт, что на бизнес-форуме в Анкаре участвовали и выступили вице-президент Турецкой Республики Джевдет Йылмаз, председатель TOBB Рифат Хисарджыклыоглу и министр промышленности и технологий Турецкой Респуб­лики Мехмет Фатих Каджыр. 

Значение Туркмено-турецкого бизнес-форума, который прошёл в Анкаре 26 октября, состоит в том, что были рассмотрены конкретные вопросы совместной работы бизнес-сообществ двух стран на перспективу. В числе приоритетных направлений названы энергетика, транспорт, сельское и водное хозяйство, промышленная производственная кооперация, информационные технологии, а также совместная работа над концепцией «Ашхабад-сити», предстоящего к возведению на основе принципов современного «умного» города, и над индустриальным кластером, который будет построен в городе Аркадаг, требующие инновационных инженерных идей, опирающихся на высокие технологии, солидный технический опыт и мастерство. 

Особого внимания заслуживают предложения Президента Туркменистана о создании Совместного инвестиционного фонда и Совместной рабочей группы по инвестициям, открытия в Туркменистане филиалов ряда ведущих турецких банков с целью финансового регулирования деятельности турецких инвесторов и промышленников в нашей стране. В сфере транспорта уважаемый Президент Сердар Бердымухамедов предлагает наладить регулярные рабочие встречи между транспортными ведомствами, ассоциациями и компаниями обеих стран, а также создать с участием государственных профильных секторов и частных транспортно-логистических компаний Совместный транспортно-логистический центр для интенсификации сотрудничества, скоординированной и слаженной работы в данной области. 

Предложения Президента Туркменистана нашли поддержку у деловых кругов Турции, о чём свидетельствует подписание по итогам форума между туркменскими и ту­рецкими предпринимателями ряда документов о сотрудничестве, включая производство стройматериалов, АПК и пищевую отрасль, закупку профильного оборудования и др. 

Укрепить торгово-экономические связи Туркменистана и Турции призваны подписанные по итогам переговоров на высшем уровне Меморандум о взаимопонимании между Торгово-промышленной палатой Туркменистана и Союзом палат и бирж Турции по созданию форума Торгово-промышленной палаты Туркменистан–Турция, План действий между Союзом промышленников и предпринимателей Туркменистана и Организацией по развитию и поддержке малых и средних предприятий Турецкой Республики. 

Таким образом, для бизнес-сообществ двух стран откры­ваются новые перспективы для участия в различных проектах. И как подчеркнул уважаемый Президент Сердар Бердымухамедов, деловые круги должны основательно подойти к обозначенным вопросам. 

Руководствуясь поставленной уважаемым Президентом задачей, Партия промышленников и предпринимателей Туркменистана проводит на местах «круглые столы», за которыми предприниматели обмениваются мнениями, как эффективно использовать открывшиеся новые перспективы для сотрудничества с целью повышения своего вклада в социально-экономическое развитие страны. 

 

Тувакгылыч Велиев, 

заместитель председателя Балканского 

велаятского комитета Партии промышленников и предпринимателей Туркменистана, 

депутат Меджлиса Туркменистана.

01.11.2023 Details

IKITARAPLAÝYN BÄHBITLI GATNAŞYKLAR

 

Türkmenistan halkara hyzmatdaşlygynyň baý we oňyn tejribesine esaslanyp, dünýäniň syýasy giňişliginde öz ornuny barha berkidýär. Bitarap Türkmenistanyň daşary syýasat ugrunyň 2022 - 2028-nji ýyllar üçin Konsepsiýasynda ýurdumyzyň diplomatik gullugynyň öňünde durýan täze wezipeler hem-de esasy maksatlar anyk we aýdyň kesgitlenilýär. 

Kon­sep­si­ýa­da san­ly dip­loma­ti­ýa­nyň has­-da ös­dü­ril­megi we döwrebap­laş­dy­ryl­ma­gy üçin mag­lu­mat howp­suz­ly­gyny we kiber howpsuz­ly­gy üpjün et­me­giň yl­my esas­la­ry­ny iş­läp taý­ýar­la­mak bilen bag­ly we­zi­pe­le­ri dur­mu­şa ge­çir­mek boýunça iş­le­r we çä­re­le­r göz öňün­de tu­tul­dy. 

Türk­me­nis­tan Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy, eneli­gi we ça­ga­ly­gy go­ra­mak, ma­ýyp­la­ryň, bos­gun­la­ryň hu­kuk­la­ry­ny go­ra­mak ýa­ly meseleler bi­len meş­gullan­ýan beý­le­ki hal­ka­ra gura­ma­la­r bi­len iş­jeň özara hyz­mat­daş­lyk ed­ýär. Bu ugur­da­ky iş­ler Türk­me­nista­nyň de­giş­li hal­ka­ra konwen­si­ýa­la­ry­nyň bir­nä­çe­sine go­şul­ma­gy, şeý­le hem ýurdumyzyň yn­san­per­wer ugry bo­ýun­ça Bir­le­şen Millet­ler Guramasynyň möhüm ko­mis­si­ýa­la­ry­nyň we ko­mi­tet­le­ri­niň ag­za­ly­gy­na saý­lan­ma­gy ne­ti­je­sin­de aý­ra­tyn mö­hüm äh­mi­ýe­te eýe bol­dy. 

Ýa­kyn­da türk­men hal­kynyň Milli Li­de­ri Gah­ry­man Arkadagymyzyň hoş­ni­ýet­li goň­şu­çy­lyk, pa­ra­hat­çy­lyk sö­ýü­jü­lik­li da­şa­ry sy­ýa­saty­ny my­na­syp do­wam edýän hor­mat­ly ­Pre­zi­den­ti­miz Ar­kadagly Gah­ry­man Ser­da­ry­myz bi­len Türki­ýe Res­pub­lika­sy­nyň Pre­zi­den­ti Re­jep Ta­ýyp Är­do­ga­nyň ara­syn­da An­kara şä­he­rin­de ýo­ka­ry de­re­jede gepleşikler ge­çi­ril­di. Şu ge­zek­ki ýo­ka­ry de­re­je­dä­ki du­şu­şyk hem ­iki dogan­lyk hal­kyň ta­ry­hyň do­wa­myn­da eme­le ge­len umu­my­lyk­lara daýan­ýan türk­men-­türk gat­na­şyk­la­ry­nyň mun­dan beý­läk­-de pugtalandyrylma­gy­nyň we ös­dü­ril­me­giniň ýo­lun­da mö­hüm wa­ka bo­lup ta­ry­ha gir­di. Ta­rapla­ryň hoş­ni­ýet­li erk­-is­le­gi, bar bo­lan ägirt uly kuwwaty köp­ýyl­lyk öza­ra­ bäh­bit­li hyz­mat­daş­ly­gyň maz­muny­ny baýlaşdyr­mak, ony hä­zir­ki döw­rüň ta­lap­la­ry­na la­ýyk­lyk­da, hil taý­dan täze de­re­jä çy­kar­mak üçin giň müm­kin­çi­lik­le­ri şert­lendir­ýär. 

Hä­zir­ki dö­wür­de ýur­dumyz­da tä­ze ulag des­ga­la­rynyň, aw­to­mo­bil we de­mir ýol ge­çel­ge­le­ri­niň giň gerim­li gur­lu­şyk iş­le­ri al­nyp ba­ryl­ýar, ho­wa, de­ňiz menzil­le­ri­niň dur­ky­ tä­ze­len­ýär. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, iki ýur­duň ulag eda­ra­la­rynyň, as­so­sia­si­ýa­la­ry­nyň, kom­pa­ni­ýa­la­ry­nyň arasyn­da yzy­gi­der­li esas­da iş du­şuşyk­la­ry­ny ge­çir­mek öza­ra bäh­bit­li hyz­mat­daş­ly­gyň mö­hüm ug­ry bo­lup durýar. Bu ba­bat­da hor­mat­ly Prezidenti­mi­ziň döw­let ulag eda­ra­la­ry­nyň, hu­su­sy ulag-lo­gis­ti­ka kompani­ýa­la­ry­nyň gat­naş­mak­la­ryn­da bi­le­lik­däki ulag-­lo­gis­ti­ka merkezini dö­ret­mek ba­ra­da­ky öňe süren tek­lip­le­ri hem uzak gelje­gi nazar­la­ýan mak­sat­lar­dan ny­şan­dyr. 

Ýur­du­myz­da oba ho­ja­lygy we ag­ro­se­na­gat pu­da­gyna köp mukdarda ma­ýa goýum­lar gö­nük­di­ri­lip, onuň mad­dy ­teh­ni­ki bin­ýa­dy yzy­gi­der­li kä­mil­leş­di­ril­ýär. Oba ho­ja­ly­gy yk­dy­sa­dy­ýetiň mö­hüm ugurlary­nyň hata­ryn­da bol­mak bi­len, esa­sy we­zi­pä­niň hem iki dostluk­ly ýur­duň azyk howpsuz­ly­gy­ny üp­jün et­mek­den we bu ugur­da ta­gal­la­la­ry bi­rik­dir­mek­den yba­rat­dyr. Oba ho­ja­lyk ekin­le­ri­niň ha­syl­ly­ly­gy­ny ýokarlan­dyrmak, to­hum­çy­lyk we seç­giçi­lik ul­ga­my­ny ös­dür­mek, tä­ze til­si­mat­la­ry önüm­çili­ge or­naş­dyr­mak ba­bat­da Tür­ki­ýe bi­len hyzmatdaşly­gy ös­dür­mek we tej­ri­be alyş­mak bi­ziň esa­sy maksadymyzdyr di­ýip, hormat­ly Pre­zi­den­ti­miz duşu­şyk­da belledi.

 Hormat­ly Pre­zi­den­ti­miz ýur­du­my­zyň suw üp­jün­çi­lik hem­-de suw se­riş­de­le­ri­ni re­je­li peý­da­lan­mak we suw tygşyt­laý­jy til­si­mat­la­ry ornaşdyr­mak ba­bat­da ne­ti­je­li hyzmat­daş­ly­gy ýo­la goý­ma­gy esa­sy wezipe­le­riň ha­ta­ryn­da kes­git­le­di. Bu ugur­lar­da de­giş­li türk kompaniýala­ry bi­len ys­ny­şyk­ly he­re­ket­le­ri alyp bar­ma­ga döw­le­ti­mi­ziň taý­ýar­dy­gy ba­ra­da­ky tek­liple­ri­ni be­ýan et­di. 

An­ka­ra­da ge­çi­ri­len ýo­kary de­re­je­dä­ki du­şu­şyk­lar­dan gör­nü­şi ýa­ly, türk­men ta­ra­py Tür­ki­ýe bi­len söw­da-­yk­dysa­dy gat­na­şyk­la­ry hil taý­dan tä­ze de­re­jä çy­kar­ma­gy maksat edin­ýär. 

Ýo­ka­ry de­re­je­de ge­çi­rilen du­şu­şy­gyň do­wa­myn­da iki­ta­rap­la­ýyn res­mi­na­ma­laryň 13-­si­ne gol çe­kil­me­gi döw­le­ta­ra gat­na­şyk­la­ryň şertnama­-hu­kuk bin­ýa­dynyň üs­tü­ni ýe­ti­rip, Türkme­nis­tan we Tür­ki­ýe Respub­li­ka­sy­nyň ara­syn­da­ky gat­na­şyk­la­ryň has­-da ösdü­ril­jek­di­gi­niň aýdyň subut­na­ma­sy bol­dy. 

Türk­men hal­ky­nyň Mil­li Lideri Gah­ryman Ar­ka­da­gy­my­zyň we hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Ar­ka­dag­ly Gah­ry­man Ser­da­ry­my­zyň jan­la­ry sag, ömür­le­ri uzak, il­-ýurt we umu­ma­dam­zat bäh­bit­li iş­le­ri ro­waç bolsun! 

 

Maksatberdi GURBANOW,

 Türkmenistanyň Mejlisiniň Ýerli wekilçilikli

 häkimiýet we öz-özüňi dolandyryň edaralary 

bilen işlemek baradaky komitetiniň başlygy

31.10.2023 Details

YNSANLYGYŇ MÄHEKDAŞY

 

Ata-ba­ba­la­ry­my­zyň per­zen­de söý­gü­si çäk­siz bo­lup, ola­ryň terbiýe­si­ne ün­si örän ulu­dyr. Türk­men hal­ky he­mi­şe-de ne­sil terbiýesine çuň­ňur we köp­ta­rap­la­ýyn esas­da çe­me­le­şip­dir. Pederlerimi­ziň aý­dy­şy ýa­ly, ata-ene­lik hu­kugy­ny ga­zan­mak üçin di­ňe bir per­zent ös­dü­rip ýe­tiş­dir­me­giň özi ýe­ter­lik bol­man, ola­ra gö­rüm-görel­de, ter­bi­ýe ber­mek hem hök­man­dyr. Çün­ki edep­li per­zent, il­ki bilen, maş­ga­la­nyň, şeý­le hem il-gü­nüň ge­rek­li yn­sa­ny bol­ýar.

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hormatly Prezidentimiziň alyp barýan döwlet ähmiýetli, halk bähbitli syýasatynda ynsan saglygyna, ýaş nesliň beden we akyl taýdan sagdyn bolmagyna uly üns berilýär. Olaryň abadan maşgalada sagdyn ulalmagy, terbiýe almagy, sowatly adam bolup ýetişmegi üçin ähli şertler döredilýär. 

Ýaş nesiller baradaky alada döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biri bolup, çagalaryň hukuklaryny goramak, olar üçin mynasyp durmuşy üpjün etmek, şeýle hem ýaş maşgalalary goldamak ugrunda giň gerimli işler alnyp barylýar. Şeýle işler ýurdumyzda ýaş nesilleriň hemmetaraplaýyn ösüşini üpjün edip, belent ahlak sypatlary bilen terbiýelenmegine ýardam berýär. 

Ýeri gelende bellesek, çaga terbiýesinde kitaplaryň ähmiýeti juda ýokarydyr. Harplary tanap, okamagy öwrenenlerinden soň, olara terbiýe berijiligi ýokary bolan kitaplary okamaga höwes döretmek hökmandyr. Çaga esasy täsir edýän zatlaryň biri-de maşgalada gören zatlaryny endik edinip gaýtalamagy bolup durýar. Ata-ene bulary göz öňünde tutup, çagany öýde kitaba höweslendirmeli. Suratly, ertekili kitaplar çagalaryň ünsüni çekýär we olarda kitap okamaga bolan gyzyklanmany artdyrmaga ýardam berýär. 

Mugallymçylyk nukdaýnazardan alanymyzda, çagalar bilen geçirilýän her bir okuw-terbiýeçilik çäresiniň mazmuny we tertibi mugallymyň ussatlygy, onuň öňdebaryjy usullary peýdalanyp, öz işini ýokary derejede gurap biliş derejesi bilen kesgitlenilýär. Ussat mugallym çagalar bilen işleşende, ilkinji nobatda, olaryň ruhy dünýäsine aralaşmagy başarýar. Şeýle hem dürli görkezme esbaplardan, multimedia tagtalarynda terbiýeçilik we öwredijilik ähmiýetli suratlardan peýdalanmak arkaly sapagyny täsirli guramagyň hötdesinden gelýär. Munuň üçin bolsa hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda ýurdumyzyň ähli bilim ojaklarynda hemme zerur şertler döredilendir. 

Perzentler adamyň nesil daragtynyň dowamatydyr. Edil şonuň ýaly-da, islendik ýurduň ýagty geljegi we asudalygy onuň ýaş nesline baglydyr. Şu jähetden, döredilýän ajaýyp mümkinçilikler her bir ynsanyň şatlygyny goşalandyrýar. Ýaş nesilleriň ylymly-bilimli bolup ýetişmekleri üçin giň mümkinçilikleri döredip berýän türkmen halkynyň milli Lideri Gahryman Arkadagymyzyň hem-de Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň janlary sag, ömürleri uzak bolsun! 

 

Akmämmet ANNAMANOW,

Aşgabat şäherindäki matematika we informatika derslerini çuňlaşdyryp öwredýän ýöriteleşdirilen 30-njy orta mekdebiň müdiri, Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty

31.10.2023 Details

SPORT DÖWLETI

Ýurdumyzda dürli ýaryşlaryň, şol sanda halkara derejesindäki ýaryşlaryň guralmagy we geçirilmegi sport boýunça milli strategiýanyň möhüm ugurlarynyň biri bolup durýar. Aşgabadyň gözümiziň alnynda dünýäniň iň iri sport merkezleriniň birine öwrülip barýandygy biziň her birimizi, şu berkarar ýurduň raýaty hökmünde, diýseň buýsandyrýar. Paýtagtymyzdaky stadionlar, buzly köşk, suw toplumy, Gyşky oýunlar sport toplumy we beýleki desgalaryň ençemesi ilatyň iň köp barýan ýerlerine öwrüldi. Olimpiýa şäherçesiniň gurulmagy ýurdumyzyň täze belentliklere we dünýä gazananlaryna tarap okgunly hereketimiziň beýanyny alamatlandyrdy. 

Türkmenistan döwletimiz sport ulgamynda halkara hyzmatdaşlygyny ösdürmäge uly ähmiýet berýär. Şonuň netijesinde, Halkara Olimpiýa komiteti, Aziýanyň Olimpiýa Geňeşi we beýleki iri sport guramalary bilen işjeň hyzmatdaşlyk ýola goýuldy. Halkara hyzmatdaşlygynyň netijesinde, ýurdumyzyň paýtagty Aşgabat dünýäde sport paýtagty hökmünde tanalýar. 

Türkmenistanyň paýtagty — bu medeni we sport merkezi bolup, bu ýerde köpsanly teatrlar we döwlet muzeýleri, şeýle-de beýleki medeniýet merkezleri, iri sport desgalary, şol sanda Olimpiýa şäherçesi, Olimpiýa suw-sport toplumy, Gyşky oýunlar sport toplumy, atçylyk sport toplumy we beýleki köpsanly dürli maksatly ähmiýetli desgalar bardyr. 

Gyşky oýunlar sport toplumy buzda typmak boýunça sport bölümlerine has köp türgenleriň goşulmagyna hem-de milli we şäher derejesindäki ähli ýaryşlarda bäsleşigiň güýçlenmegine ýardam berýär. Bu ýerde sportuň gyşky oýun görnüşleriniň 4-si boýunça türgenleşik işleri we bäsleşikler, sport ýaryşlary yzygiderli geçirilýär. Buzly köşk diňe bir sport ýaryşlarynyň geçirilýän ýeri bolmak bilen çäklenmän, eýsem bu ýerde dürli baýramçylyk maksatly medeni köpçülikleýin aýdym-sazly dabaralar hem guralýar. Ýurdumyzyň belli baýramçylyk günleri mynasybetli daşary ýurtlardan gelýän aýdymçylaryň konserti bu sport desgasyna raýatlaryň ençemesini jemleýär. 

Şunuň ýaly iri sport desgalary diňe bir paýtagtymyzda däl-de, welaýat merkezlerinde, ýurdumyzyň ähli etrapdyr şäherlerinde guruldy. Olar milli we halkara derejeli dürli sport ýaryşlarynyň yzygiderli geçirilmegine ýardam berýär. Munuň özi, ýurdumyzyň sport döwletine öwrülendigini tassyklaýar. 

Perman SAPAROW, 

Türkmenistanyň Mejlisiniň Durmuş syýasaty 

baradaky komitetiniň baş hünärmeni.

28.10.2023 Details

YNSANYŇ WEPALY DOSTY

Türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyz milli gymmatlyklarymyz baradaky taryhy maglumatlar esasynda ajaýyp eserleri döredip, halkymyza peşgeş berýär. Şolaryň biri hem Gahryman Arkadagymyzyň türkmen tohum itleriniň gelip çykyşy we ösdürilişi hakynda gymmatly maglumatlary özünde jemleýän «Türkmen albaýy» atly kitabydyr. Türkmen halky iti ýetişdirmekde ussatlyk görkezipdir. Ony özüniň aýrylmaz hemrasyna, ýakyn kömekçisine öwrüpdir. Gahryman Arkadagymyzyň tagallasy bilen, halkymyza gowşan «Paýhas çeşmesi» atly kitapda şeýle nakyllaryň ençemesi ýerleşdirilipdir. Olardan: «It çopanyň goldaşy, ýalňyzlykda ýoldaşy», «Itiň agzy ala bolsa-da, möjek görende biriger», «Itim-gutum» ýaly nakyllary aýtsa bolar. Türkmen alabaýy hakynda halk döredijiliginde nakyllaryň, rowaýatlaryň, sanawaçlaryň birnäçe toplumy bar. «It üýrse myhman geler», «It gara görmän üýrmez», «Bir başy it-de eklär», «Ýurt ýeriň ýitmesin diýseň it edin» ýaly aýtgylar muňa mysaldyr. Eli çeper ene-mamalarymyz bolsa wepaly itiň keşbini özleriniň döreden sungat eserlerine siňdirmegi başarypdyrlar, sallançak we düşeklik keçelere «Tazyguýruk», «It yzy» nagyşlaryny salypdyrlar. Alabaý iti köpasyrlyk taryhymyzyň dowamynda häzirki günlere çenli halkymyzyň wepaly hemrasyna öwrülen jandardyr. Gahryman Arkadagymyzyň «Türkmen alabaýy» atly ajaýyp eserinde belleýşi ýaly, alabaýlaryň iň batyrlaryny doglan dessine enesi saýlap berýär. Munuň üçin täze doglan güjükleriň her birini ýatagyndan biraz çetleşdirip, aýry-aýry ýerde goýýarlar. Soň enesi çagalarynyň iň batyr bolup ýetişjeginiň ýanyna ilki baryp, ony ýatagyna getirýär. Enesiniň birinji we ikinji gezekde saýlap getiren güjüklerini çopanlar öz ýanlarynda alyp galýarlar. Olary gowy idedip, terbiýeläp, hakyky çopan itlerini ýetişdirýärler. Türkmen alabaýlaryny ýetişdirmegiň ata-babalarymyzdan gelýän inçe syrlary örän kän. Alabaýlaryň heniz güjük wagty gulak-guýruklary kesilýär. Uzyn guýruklary bilen burunlaryny ýapyp ýatmazlygy üçin edilýän bu tilsimiň olaryň duýgur we sak bolup ýetişmeginde ähmiýeti örän uludyr. Soňra güjükleri eýesi bilen deň derejede enesi hem gowy terbiýeleýär. Ene alabaýlar çagasyny heniz iki-üç aýlyk wagty öz ýany bilen süriniň yzyna düşürýär. Ýeliň garşysynda ýatmagy öwredýär. Bu bolsa alabaýlaryň hüşgär bolmagyna, ýyrtyjy haýwanlaryň, esasan-da, möjekleriň ýeliň garşysyndan edýän hüjümlerini öňünden syzmagyna ýardam edýär. Eger-de ene goýun guzlap sürüden galsa, çopan itleri tä eýesi ony gözläp tapýança ene goýnuň ýanyndan aýrylman, ygtybarly goragyny üpjün edýär. Üýrüp eýesini çagyrýar. Bu olaryň ganyna siňen gowy häsiýetleriniň biridir. Çopan itleri kiçiliginden malyň kellebaşaýagydyr goýnuň guýruk ýagy bilen ýallanýar. Ilki iki aýlyk wagty, soň bolsa her ýylda itlerde duş gelýän kesellere garşy zyýansyzlandyryş, öňüni alyş sanjymlary edilýär. Häzirki wagtda hormatly Prezidentimiz Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň baştutanlygynda türkmen alabaýlaryny ýetişdirmek däplerini ÝUNESKO-nyň Adamzadyň maddy däl medeni mirasynyň sanawyna girizmek üçin zerur işler alnyp barylýar. Ýurdumyzda her ýylyň oktýabr aýynyň soňky ýekşenbesinde Türkmen alabaýynyň baýramy ýokary derejede bellenilip geçilýär. Şu günlerde hem welaýatymyzyň ähli künjeklerinde bu ajaýyp baýrama bagyşlanylan dürli medeni-köpçülikleýin çäreler geçirilýär. Bu geçirilýän dabaralar bolsa türkmeniň eýesine wepaly hasaplanýan alabaý itlerine berýän uly ünsüniň nyşanydyr. Döwletimizde halkymyzy bagtyýar eden türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyzyň hem-de hormatly Prezidentimiz Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň gadamlary batly, ýollary şöhratly, janlary sag, ömürleri uzak bolsun! 

 

Merdan DOSMEDOW, 

TDP-niň Lebap welaýat komitetiniň başlygy, 

Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty

28.10.2023 Details

WATANYMYZYŇ ULAG DIPLOMATIÝASY

 

Ýol çekmek, köpri gurmak ýaly ata-babalarymyzdan gelýän sogaply ýörelgeler häzirki wagtda hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda üstünlikli amala aşyrylyp, ulag ulgamynyň işini kämilleşdirmekde badalga bolýar. 

Türkmenistanda köpugurly ulag ulgamyny döretmek boýunça işler yzygiderli durmuşa geçirilýär. Ýurdumyzyň deňiz ulag ulgamynyň, täze awtomobil, howa, demir ýol merkezleriniň we geçelgeleriniň gurluşygy giň gerimde alnyp barylýar. Bu ugurda baý tejribe toplan daşary ýurtly hyzmatdaşlar we belli kompaniýalar bilen gatnaşyklary ýola goýmagyň ägirt uly geljegi uzak menzilleri nazarlaýar. Häzirki wagtda Merkezi Aziýany sebit ähmiýetli iri üstaşyr geçiriş çatrygyna öwürmek boýunça uly möçberli işler amala aşyrylýar. 

2012-nji ýylyň maý aýynda Aşgabatda «Orta Aziýada we Hazar deňziniň sebitinde ulag hem-de üstaşyr gatnawlaryň ösüşiniň geljegi», 2014-nji ýylyň 3-4-nji sentýabrynda «Halkara hyzmatdaşlygyny we durnukly ösüşi üpjün etmekde ulag-üstaşyr geçelgeleriniň tutýan orny», 2016-njy ýylyň 26-27-nji noýabrynda «Durnukly ulag ulgamy boýunça birinji ählumumy maslahaty», 2017-nji ýylyň maý aýynda «Awaza» milli syýahatçylyk zolagynda Ýewraziýa yklymynda üstaşyr-ulag hyzmatdaşlygyny köpugurlaýyn ösdürmek meselesine bagyşlanan Ulag we logistika boýunça halkara maslahatlarynyň geçirilmegi, 2017-nji ýylyň dekabr aýynda BMG-niň Baş Assambleýasynyň 72-nji sessiýasynyň 74-nji mejlisinde «Durnukly ösüş maksatlaryny amala aşyrmak bilen baglylykda ulaglaryň ähli görnüşleriniň arabaglanyşygyny berkitmek» atly Kararnamanyň kabul edilmegi ýurdumyzda bu ugur boýunça dünýä derejeli işleriň amala aşyrylýandygyna şaýatlyk edýär. 

Häzirki wagtda Türkmenistanda halkara ülňülerine laýyk gelýän milli ulag kanunçylyk ulgamy döredildi. Türkmenistanyň Söwda deňiz gatnawynyň kodeksi, Türkmenistanyň Howa kodeksi, «Demir ýol ulaglary hakynda», «Ýol hereketiniň howpsuzlygy hakynda», «Awtomobil ulag hakynda», «Awtomobil ýollary we ýol işi hakynda», «Ulag howpsuzlygy hakynda», «Türkmenistanyň ulag syýasatynyň esaslary barada» Türkmenistanyň Kanunlary hereket edýär. Bu bolsa Türkmenistanda ulag kanunçylygynyň halkara ülňülerine laýyklykda kämilleşdirilýändigini aýdyň görkezýär. 

2023-nji ýylyň 16-njy maýynda BMG-niň Baş Assambleýasynyň 77-nji sessiýasynyň 70-nji plenar mejlisiniň dowamynda Türkmenistan döwletimiziň başlangyjy bilen «Bütindünýä durnukly ulag güni» atly Kararnama biragyzdan kabul edildi. Bu halkara resminama dünýä ýurtlarynyň 67-den gowragynyň awtordaş bolup çykyş etmegi, tutuş adamzat üçin ägirt uly ähmiýete eýediginiň aýdyň beýany boldy. Şeýle-de halkara resminama laýyklykda, her ýylyň 26-njy noýabry Bütindünýä durnukly ulag güni diýlip yglan edildi. Bu senäniň saýlanyp alynmagy 2016-njy ýylyň 26-njy noýabrynda paýtagtymyz Aşgabat şäherinde Birleşen Milletler Guramasynyň Durnukly ulag boýunça ilkinji ählumumy maslahatynyň geçirilendigi bilen baglanyşyklydyr. Şoňa görä-de 26-njy noýabryň bu gününi bellemek üçin saýlanylmagy Türkmenistanda geçirilen ilkinji halkara forumyň netijeliligi we ýokary guramaçylyk derejesi bilen baglanyşyklydyr. 

Bilşimiz ýaly, şu ýylyň 14-15-nji sentýabrynda hormatly Prezidentimiz Täjigistan Respublikasynda iş saparynda bolup, Merkezi Aziýa döwletleriniň Baştutanlarynyň bäşinji konsultatiw duşuşygyna hem-de Araly halas etmegiň halkara gaznasyny (AHHG) esaslandyryjy döwletleriň Baştutanlarynyň Geňeşiniň mejlisine gatnaşdy. Hormatly Prezidentimiz Merkezi Aziýa döwletleriniň Baştutanlarynyň bäşinji konsultatiw duşuşygynda ulag-logistika ulgamynyň işiniň kämilleşdirilmeginiň zerurdygy we umumy tagallalar arkaly Merkezi Aziýa döwletleriniň arasynda, şeýle-de Ýewraziýa kontinentiniň beýleki sebitleri bilen ýük we ýolagçy gatnawlary üçin amatly şertleriň döredilýändigi hakynda belledi. Şoňa görä-de, Merkezi Aziýa ulag-logistika platformasyny işe girizmek mümkinçiligine garamak teklip edilýär. Onuň esasy wezipesi sebitde ulag merkezlerini döretmek, täze üstaşyr geçelgelerini kemala getirmek we häzir bar bolanlarynyň netijeliligini ýokarlandyrmak, Merkezi Aziýa döwletleriniň çäginden geçýän halkara ulag ýollarynyň ugrunda gümrük, migrasiýa we beýleki işleri kadalaşdyrmak, sazlaşdyrmak meselelerine garamak bilen bagly bolup durýar. Bu ugurlarda özara bähbitli hyzmatdaşlygyň ykdysady ösüşe kuwwatly itergi berjekdigi, giň sebit we halkara derejede ýakynlaşmak üçin Merkezi Aziýada amatly şertleri kemala getirmäge oňaýly mümkinçilikleri döretjekdigi hakynda hormatly Prezidentimiz belledi. 

Arkadagly Gahryman Serdarymyz özüniň taryhy çykyşynda: «Türkmen energiýa serişdeleri we logistikasy tutuş sebitiň ykdysadyýetini pugtalandyrmaga ukyplydyr» diýip bellemegi, öňe sürlen başlangyçlaryň bu ulgamyň işini kämilleşdirmek arkaly ýurtlaryň arasyndaky hyzmatdaşlygy pugtalandyrmakda we ykdysady kuwwatyny artdyrmakda uly itergi berjekdigini görkezýär. 

Ulag-logistika ulgamyny ösdürmäge döwlet derejesindäki tagallalaryň gözbaşynda durýan Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň janlarynyň sag, ömürleriniň uzak bolmagyny, il-ýurt bähbitli alyp barýan beýik işleriniň hemişe rowaçlyklara beslenmegini arzuw edýäris. 

 

Çemen AKYÝEWA, 

Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty, 

Adam hukuklaryny we azatlyklaryny 

goramak baradaky komitetiniň agzasy

27.10.2023 Details

IL BÄHBITLI TAGALLALAR

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ilatyň saglygyny goramakda we berkitmekde ýokary netijelere eýe bolunýar. Hormatly Prezidentimiziň taýsyz tagallalary bilen Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylynda-da bu ulgamda bitirilýän il-gün bähbitli işleriň bady artýar. Ýurdumyzda gurlup, ulanmaga berilýän döwrebap hassahanalar, saglyk merkezleri we beýlekiler halka edilýän lukmançylyk hyzmatynyň hilini ýokarlandyrmaga mümkinçilik berýär. Üstümizdäki ýylyň sentýabr aýynda Gahryman Arkadagymyzyň başlyklyk etmeginde geçirilen Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisinde Garaşsyz, Bitarap döwletimizi mundan beýläk-de ösdürmegiň wajyp wezipeleri ara alnyp maslahatlaşyldy. 

Şu ählumumy forumda Garaşsyzlygymyzyň we Bitaraplygymyzyň binýatlyk esaslaryny berkidip, abadan geljegine barýan ata Watanymyzy ähli ugurlar boýunça durnukly ösdürmegiň meselelerine garaldy. Ýurdumyzyň halk hojalygynyň dürli pudaklary bilen birlikde, saglygy goraýyş, ylym-bilim, sport we beýleki ulgamlarda öňde durýan wezipeler kesgitlenildi. Aýratynam, saglygy goraýyş ulgamynyň işini döwrebaplaşdyrmak bilen bagly durmuşa geçirilen we geçirilýän işler il-günümizde guwanç duýgusyny döredýär. Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň nobatdaky mejlisinde eden maksatnamalaýyn çykyşynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow: “Saglygy goraýyş ulgamy depginli ösdürilip, halkymyza dünýä ülňülerine laýyk gelýän lukmançylyk hyzmatlary edilýär” diýip belledi. 

 

Çary GURBANMYRADOW. 

Mary etrap hassahanasynyň 2-nji çagalar bölüminiň müdiri, Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty.

26.10.2023 Details

GEŇEŞLI IŞLER ÝEŇŞE ÝETIRÝÄR

Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň parasatly baştutanlygynda üstünlikli durmuşa geçirilýän içeri we daşary syýasaty döwlet ähmiýetli, il-gün bähbitli tutumly işlerde rowaçlanýar. Ýurdumyzyň ykdysadyýetinde ýetilýän belent sepgitler Garaşsyz, baky Bitarap döwletimiziň dünýäniň ösen ýurtlarynyň hataryna goşulmagyna kuwwatly itergi berýär. 

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň yglan edilmegi bilen, ýurdumyzda ykdysady-durmuş maksatly giň möçberli işlere badalga berildi. “Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli Maksatnamasynyň” kabul edilmegi möhüm waka boldy. Bu Maksatnamada Garaşsyz döwletimizi geljek 30 ýylda syýasy, ykdysady-durmuş we medeni taýdan ösdürmegiň wajyp wezipeleri kesgitlenip, olary amala aşyrmakdaky işleriň bady artýar. Ýurdumyzda önümçilik, medeni-durmuş maksatly binalaryň we desgalaryň, ýaşaýyş jaýlarynyň gurluşygy giň gerime eýe bolýar. 

Şu ýylyň sentýabrynda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlyklyk etmeginde ýokary guramaçylykly geçirilen Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisinde ýetilen menzillere seljerme berlip, döwrüň täze wezipeleri anyk kesgitlenildi. Ählumumy forumda Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň maksatnamalaýyn çykyşlarynda öňde goýlan derwaýys wezipeleri durmuşa geçirmek döwrüň talaby bolup durýar. Şeýle talapdan ugur alýan türkmen halky Garaşsyz, baky Bitarap döwletimizi depginli ösdürmekde döredijilikli zähmet çekýär. Il-günümiziň tutanýerli zähmeti bolsa, şanly ýylymyzy döwlet ähmiýetli, il-gün bähbitli giň möçberli işlerde şöhratlandyrylmagyna itergi berýär. 

 

Artyk BÄŞIMOW. 

Mary etrap häkimliginiň senagat, gurluşyk we beýleki pudaklary bölüminiň arhitektory, Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty

 

26.10.2023 Details
1 ... 66 67 68 69 70 ... 79