TÜRKMENISTANYŇ MEJLISINIŇ 

K A R A R Y

Türkmenistanyň hormatly atlary hakynda

(Türkmenistanyň Mejlisiniň Maglumatlary, 2009 ý., № 4, 70-nji madda)

Türkmenistanyň Mejlisi karar edýär:

Türkmenistanyň hormatly atlary hakyndaky Düzgünnamany rejelenen görnüşde tassyklamaly we ony kabul edilen pursadyndan güýje girizmeli (goşulýar).

     Türkmenistanyň

     Mejlisiniň Başlygy                                         A.Nurberdiýewa          

Аşgabat şäheri.

2009-njy ýylyň 2-nji oktýabry 

№ 69-IV.

Türkmenistanyň hormatly atlary hakynda

DÜZGÜNNAMA

(30.11.2019 ý. № 217-VI Türkmenistanyň Mejlisiniň karary esasynda girizilen üýtgetmeler bilen)

1. Türkmenistanyň hormatly atlary:

1) «Türkmenistanyň halk mugallymy»;

2) «Türkmenistanyň halk lukmany»;

3) «Türkmenistanyň halk artisti»;

4) «Türkmenistanyň halk suratkeşi»;

5) «Türkmenistanyň halk ýazyjysy»;

6) «Türkmenistanyň halk bagşysy»;

7) «Türkmenistanyň ylymda we tehnikada at gazanan işgäri»;

8) «Türkmenistanyň at gazanan senagat işgäri»;

9) «Türkmenistanyň at gazanan halyçysy»;

10) «Türkmenistanyň at gazanan gurlusykçysy»;

11) «Türkmenistanyň at gazanan arhitektory»;

12) «Türkmenistanyň at gazanan ulag işgäri»;

13) «Türkmenistanyň at gazanan aragatnaşyk işgäri»;

14) «Türkmenistanyň at gazanan oba hojalyk işgäri»;

15) «Türkmenistanyň at gazanan atşynasy»;

16) «Türkmenistanyň at gazanan ýer gurluşykçysy»;

17) «Türkmenistanyň at gazanan saglygy goraýyş işgäri»;

18) «Türkmenistanyň at gazanan medeniýet işgäri»;

19) «Türkmenistanyň at gazanan artisti»;

20) «Türkmenistanyň at gazanan bagşysy»;

21) «Türkmenistanyň sungatda at gazanan işgäri»;

22) «Türkmenistanyň at gazanan žurnalisti»;

23) «Türkmenistanyň at gazanan bilim işgäri»;

24) «Türkmenistanyň durmuş hyzmaty çygrynyň at gazanan işgäri»;

25) «Türkmenistanyň at gazanan ýuristi»;

26) «Türkmenistanyň at gazanan ykdysatçysy».

2. Türkmenistanyň hormatly atlary:

«Türkmenistanyň halk mugallymy» diýen hormatly at - bilim berýän edaralaryň nusgawy pedagogik işgärlerine, okuw-terbiýeçilik, usulyýet edaralaryň hem-de beýleki bilim edaralarynyň işgärlerine çagalary we ýaşlary okatmakda hem-de terbiýelemekde, bilimli ýaş nesili taýýarlamakda bitiren aýratyn hyzmatlary üçin;

«Türkmenistanyň halk lukmany» diýen hormatly at - kesel bejeriş - öňüni alyş, sanitariýa-öňüni alyş we beýleki saglygy goraýyş edaralarynyň halkyň saglygyny goraýyş işini ösdürmekde has uly goşant goşan, ýokary kesp-kär ussatlygyny görkezen, dürli keselleriň öňüni alyş, anyklaýyş hem-de olary bejermegiň netijeli usullaryny işläp taýýarlan we olary saglygy saklaýşyň tejribesine ornaşdyrandygy, adamlaryň saglygyny dikeldip, ýurduň baýlygyny artdyrandygy üçin ýokary hünärli lukmanlara, ylmy-barlag institutlarynyň hem-de lukmançylyk okuw jaýlarynyň işgärlerine;

«Türkmenistanyň halk artisti» diýen hormatly at - görnükli sungat işgärlerine milli teatry, sazy, kinony, sirki, telewideniýäni we radiogepleşigi ösdürmek, ýurtda döredijilik işgärlerini taýýarlamak hem-de terbiýelemek işine aýratyn goşant goşmagyna getiren ýokary çeperçilik ussatlygy we joşgunly zehini üçin;

«Türkmenistanyň halk suratkeşi» diýen hormatly at - çeperçiligi ýokary žiwopis (nakgaş), skulptura, grafika, dizaýn, bezeg-amaly, monumental, teatral we kino-bezeg sungaty eserlerini döretmekde, ýaş suratkeşleri taýýarlamak we terbiýelemek işinde aýratyn hyzmatlar bitiren şekillendiriş sungatynyň görnükli ussatlaryna;

«Türkmenistanyň halk ýazyjysy» diýen hormatly at - bütin halkyň sylag-hormatyna mynasyp bolan çeperçilik taýdan gymmatly edebi eserleri döredip, türkmen milli edebiýatyny ösdürmekde aýratyn görnükli hyzmatlar bitirendigi üçin ýazyjylara, şahyrlara, dramaturglara;

«Türkmenistanyň halk bagşysy» diýen hormatly at - türkmeniň milli saz sungatyny ösdürmäge aýratyn goşant goşan, aýdym-sazy örän ussat ýerine ýetirýän, döredijilik şägirtlerini terbiýeläp ýetişdirýän hem-de bütin halkyň hormatyna mynasyp bolan has görnükli halk bagşylaryna we sazandalaryna;

«Türkmenistanyň ylymda we tehnikada at gazanan işgäri» diýen hormatly at - ylym we tehnika barada aýratyn gymmatly eserleri, açyşlary hem-de oýlap tapyşlary üçin, ylmy we tehnikany ösdürmekde, onuň gazanan üstünliklerini wagyz etmekde hem-de ornaşdyrmakda, halk hojalygy üçin ylmy işgärleri we ýokary hünärli hünärmenleri taýýarlamakda uly hyzmatlar bitirendigi üçin alymlara, halk hojalygyna ornaşdyrylyp, ykdysady taýdan peýda beren oýlap tapyşlaryň hem-de durmuşa geçirilen tehnikanyň öňdebaryjy we ösen teklipleriň awtorlaryna, şeýle hem ýurtda oýlap tapyşlygy we täze tehnologiýalary ösdürmekde uly hyzmatlar bitiren adamlara;

«Türkmenistanyň at gazanan senagat işgäri» diýen hormatly at - senagat pudaklarynyň kärhanalarynyň, birleşikleriniň, ylmy-barlag, konstruktorçylyk, tilsimatçylyk we beýleki edaralarynyň hem-de guramalarynyň senagat pudaklarynda on bäş ýyl işlän ýokary hünärli işgärlerine has täze tehnikany, tehnologiýany, önümiň täze görnüşlerini işläp taýýarlandygy we önümçilige ornaşdyrandygy, senagat önümçiliginiň örän netijeli işlemegini üpjün edendigi üçin;

«Türkmenistanyň at gazanan halyçysy» diýen hormatly at - hünäri boýunça azyndan on bäş ýyldan köp birkemsiz işlän hem-de milli halyçylyk sungatyny ösdürmekde we hala çeper nagyşlar salmakda uly hyzmatlar bitiren ökde hünärli halyçylara;

«Türkmenistanyň at gazanan gurluşykçysy» diýen hormatly at - gurluşygyň, gurluşyk materiallar senagatynyň we gurluşyk ulgamynyň, ylmy-barlag, taslama-gözleg edaralarynyň we beýleki birleşikleriň, edaralaryň we guramalaryň şol pudaklarda azyndan on bäş ýyl işlän ýokary hünärli işgärlerine gazanan uly önümçilik we ylmy-tehniki üstünlikleri üçin;

«Türkmenistanyň at gazanan arhitektory» diýen hormatly at - ýurtda arhitekturany ösdürmekde özüni aýratyn tapawutlandyran, şäher ymaratçylygyny ösdürmek, häzirki zaman has oňaýly jaýlarynyň we desgalarynyň raýat, senagat we oba arhitektura toplumlaryny döretmek, arhitektura ýadygärlikleriniň keşbini dikeltmek (restawrirlemek) işine uly goşant goşan ýokary hünärli arhitektorlara;

«Türkmenistanyň at gazanan ulag işgäri» diýen hormatly at - howa ýollary, demir ýol, deňiz, derýa, ulag we turba geçiriji ulag kärhanalarynyň, edaralarynyň we guramalarynyň şol pudaklarda azyndan on bäş ýyl işlän ýokary hünärli işgärlerine ýük daşamagy we ýolagçy gatnatmagy ýerine ýetirmek, ulag serişdelerini netijeli peýdalanmak, ýolagçylara hyzmat etmegiň derejesini gowulandyrmak, howpsuzlygy hem-de ýükleriň abat saklanmagyny üpjün etmek işinde uly üstünlikler gazanandygy, has täze tehnikany we tehnologiýany işläp taýýarlamak we özleşdirmek, turba geçirijileriň ygtybarly we durnukly ulanmagy üpjün etmek we ulag ulgamlaryny ösdürmek işine uly goşant goşandygy üçin;

«Türkmenistanyň at gazanan aragatnaşyk işgäri» diýen hormatly at - aragatnaşyk kärhanalarynda we edaralarynda azyndan on bäş ýyl işlän ýokary hünärli işgärlerine ýurduň halk hojalygyna hem-de ilatyna aragatnaşyk serişdeleri we gulluklary bilen edilýän hyzmatlaryň ýokary hilli ýerine ýetirilmegini üpjün etmekde, aragatnaşyk serişdelerini ösdürmekde we kämilleşdirmekde uly üstünlikler gazanandygy, has täze tehnikany işläp taýýarlandygy hem-de öňdebaryjy tehnologiýany ornaşdyrandygy, aragatnaşyk kärhanalarynyň, edaralarynyň hem-de guramalarynyň has netijeli işlemegine uly goşant goşandygy üçin;

«Türkmenistanyň at gazanan oba hojalyk işgäri» diýen hormatly at - agrosenagat toplumynyň, meliorasiýanyň we suw hojalygynyň, ylmy-barlag edaralarynyň we beýleki edaralaryň ýurduň oba we suw hojalygyny, meliorasiýasyny ösdürmekde, azyk bolçulygyny we howpsuzlygyny üpjün etmekde, tebigatyny goramakda uly hyzmatlar bitiren, ylmyň gazanan üstünliklerini hem-de öňde baryjy tejribäni önümçilikde, ekerançylykda, maldarçylykda, pagtaçylykda, meliorasiýada, ekologiýada ulanmak esasynda ýokary netijeler gazanan hem-de şol pudaklarda azyndan on bäş ýyllap birkemsiz işlän işgärlerine;

«Türkmenistanyň at gazanan atşynasy» diýen hormatly at - şu pudakda azyndan on bäş ýyl birkemsiz işlän hem-de atçylygy ösdürmekde uly hyzmatlar bitiren, atlary ösdürip ýetişdirmek hem-de olaryň baş sanyny artdyrmak, türkmeniň baýlygy we guwanjy bolan ahalteke we ýomut tohum atlarynyň tohumlyk we önümçilik sypatlaryny saklamak hem-de ýokarlandyrmak işinde has ýokary netijeler gazanan ökde hünärli atşynaslara;

«Türkmenistanyň at gazanan ýer gurluşykçysy» diýen hormatly at - ýer gurluşyk işiniň ýokary hünärli ýer gurluşykçylara hünäri boýunça azyndan on bäş ýyllap birkemsiz işländigi, ýer baradaky gatnaşyklary, ýer gurluşygyny ösdürmek, ýerden netijeli peýdalanmagy we ony goramagy guramak işine uly goşant goşandygy üçin;

«Türkmenistanyň at gazanan saglygy goraýyş işgäri» diýen hormatly at - saglygy goraýyş we durmus üpjünçiligi edaralarynyň hem-de ylmy-barlag institutlarynyň, lukmançylyk okuw mekdepleriniň aýratyn tapawutlanan hünärmenlerine, ilatyň saglygyny goramak we ilatyň durmuş üpjünçiligi barada üstünlikler gazanan hem-de şol ulgamlarda azyndan on bäş ýyl işlän öz käriniň ussat lukmanlaryna, derman senagaty işgärlerine hem-de beýleki işgärlerine;

«Türkmenistanyň at gazanan medeniýet işgäri» diýen hormatly at -medeni aň-bilim edaralarynyň, bedenterbiýäniň we sportuň, metbugatyň, neşirýatlaryň, poligrafiýa senagatynyň we kitap söwdasynyň, medeniýet edaralaryny dolandyryş guramalaryna su ugurda azyndan on bäş ýyl birkemsiz işlän, türkmen milli medeniýetini ösdürmekde, sagdyň ýaş nesli terbiýelemekde bitiren uly hyzmatlary üçin ýokary hünärli işgärlerine, edebiýat we sungat tankytçylaryna, döwlet hem-de jemgyýetçilik işgärlerine;

«Türkmenistanyň at gazanan artisti» diýen hormatly at - teatryň, kinonyň, telewideniýäniň we radiogepleşigiň, saz, estrada-tomaşa işgärler toparlarynyň öz käriniň ussady bolan hem-de öz ýurdumyzyň sungatyny ösdürmekde uly hyzmatlary bitiren artistlerine, ýerine ýetirijilerine;

«Türkmenistanyň at gazanan bagşysy» diýen hormatly at - halk saz sungatyny ösdürmekde uly hyzmatlar bitiren, aýdym-sazy ökdelik bilen ýerine ýetirýän halk bagşylaryna we sazandalaryna;

«Türkmenistanyň sungatda at gazanan işgäri» diýen hormatly at -režissýorlara, kompozitorlara, dirižýorlara, baletmeýsterlere, sungaty öwrenijilere, suratkeşlere, skulptorlara, dizaýnerlere, beýleki sungat işgärlerine, sazçylyk, hor, tans toparlarynyň we beýleki döredijilik toparlaryň çeper ýolbaşçylaryna, sungat okuw mekdepleriniň mugallymlaryna Türkmenistanyň sungatyny ösdürmekde, döredijilik işgärlerini taýýarlamakda we terbiýelemekde uly hyzmatlar bitirendigi üçin;

«Türkmenistanyň at gazanan žurnalisti»diýen hormatly at - gazetleriň, žurnallaryň, neşirýatlaryň, telewideniýäniň, radiogepleşigiň redaksiýalarynda azyndan on bäş ýyllap birkemsiz işlän hem-de ýurdumyzyň žurnalistikasyny ösdürmekde uly hyzmatlar bitiren žurnalistlere;

«Türkmenistanyň at gazanan bilim işgäri» diýen hormatly at - okuw mekdepleriniň şu ugurdan azyndan on bäş ýyllap birkemsiz işlän hem-de ösüp gelýän ýaşlary terbiýelemekde we okatmakda, geljegimiz bolan bilimli nesli taýýarlamakda uly hyzmatlar bitiren pedagogik işgärlerine, mekdep ýaşyna ýetmedik çagalar edaralarynyň we ylmy-barlag edaralarynyň işgärlerine hem-de bilim edaralarynyň gös-göni okuw-terbiýeçilik we ylmy usuly işe degisli meseleler bilen meşgullanýan beýleki işgärlerine;

«Türkmenistanyň durmuş hyzmaty çygrynyň at gazanan işgäri» diýen hormatly at - söwdada we jemgýyetçilik iýmiti, ýaşaýyş jaý-jemagat hojalygy hem-de ilata durmuş hyzmatyny ediş kärhanalarynyň, edaralarynyň we guramalarynyň we dolandyryş edaralarynyň bu pudaklarda azyndan on bäş ýyllap birkemsiz işlän hem-de ilata hyzmat etmegiň degişli çygryny ösdürmekde we kämilleşdirmekde uly hyzmatlar bitiren ýokary hünärli işgärlerine;

«Türkmenistanyň at gazanan ýuristi» diýen hormatly at - hünäri boýunça azyndan on bäş ýyllap birkemsiz işlän hem-de ýurtda milli kanunçylygy we hukuk tertibini pugtalandyrmak, halk hojalygynda hukuk işini ýokarlandyrmak, ýuridik ylmy ösdürmek we ýokary hünärli hukukçylary taýýarlamak işinde uly hyzmatlar bitiren hukukçy-ýuristlere;

«Türkmenistanyň at gazanan ykdysatçysy» diýen hormatly at - öz hünäri boýunça azyndan on bäş ýyllap birkemsiz işlän hem-de halk hojalygynyň pudaklarynda, dolandyryş we gözegçilik edaralarynda maliýe we ykdysady işiň derejesini kämilleşdirmekde we ýokarlandyrmakda uly hyzmatlar bitiren halk hojalygynyň ähli pudaklarynyň ýokary hünärli ykdysatçylaryna we maliýe işgärlerine dakylýar.

3. Türkmenistanyň hormatly ady – «halk» ady dakylan adamlara «Türkmenistanyň hormatly ady» diýen nyşan, onuň şahadatnamasy we aşakdaky ýeňillikler berilýär:

a) iň pes aýlyk zähmet hakynyň bäş essesi möçberinde birwagtlaýyn baýrak;

b) iň pes aýlyk zähmet hakynyň 30 göterimi möçberinde her aýda goşmaça hak tölenilýär.

Türkmenistanyň hormatly ady – «halk» ady dakylan adamlar Türkmenistanyň kanunçylygynda bellenen beýleki ýeňilliklerden hem peýdalanýarlar.

4. Türkmenistanyň hormatly ady – «at gazanan» ady dakylan adamlara «Türkmenistanyň hormatly ady» diýen nyşan, onuň şahadatnamasy we aşakdaky ýeňillikler berilýär:

a) iň pes aýlyk zähmet hakynyň dört essesi möçberinde birwagtlaýyn baýrak;

b) iň pes aýlyk zähmet hakynyň 20 göterimi möçberinde her aýda goşmaça hak tölenilýär.

Türkmenistanyň hormatly ady – «at gazanan» ady dakylan adamlar Türkmenistanyň kanunçylygynda bellenen beýleki ýeňilliklerden hem peýdalanýarlar.

5. 3-nji we 4-nji bentlerde göz öňünde tutulan ýeňillikleri bermek bilen baglanyşykly çykdajylar býujetde durýan edaralarda - edarany saklamak üçin göz öňünde tutulan çykdajylaryň hasabyna, hojalyk hasaplaşygynda işleýàn kärhanalarda, olaryň eýeçiligiň haýsy görnüşine degişlidigine garamazdan - öz serişdeleriniň hasabyna maliýeleşdirilýär.