Türkmenistanyň Prezidenti «Merkezi Aziýa — Ýewropa Bileleşigi» görnüşindäki birinji sammite gatnaşdy
Президент Туркменистана принял участие в первом Саммите «Центральная Азия–Европейский Союз»
The President of Turkmenistan took part in the first Central Asia-European Union Summit
Şu gün Özbegistan Respublikasynda iş saparynda bolýan hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow «Merkezi Aziýa — Ýewropa Bileleşigi» görnüşindäki birinji sammite gatnaşdy.
Türkmenistan bilen Ýewropa Bileleşiginiň arasyndaky hyzmatdaşlyk deňhukuklylyk, birek-birege hormat goýmak, özara bähbitlilik ýörelgeleri esasynda ösdürilýär. Bu bolsa uzak möhletli gatnaşyklar üçin esas bolup hyzmat edýär. Şunuň bilen baglylykda, ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň köpugurly häsiýete eýedigini bellemek gerek. Ýurdumyz ÝB bilen syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ulgamlarda üstünlikli hyzmatdaşlyk edýär. Bu düzüm bilen ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmäge gönükdirilen maksatnamalary we taslamalary durmuşa geçirmekde netijeli gatnaşyklar alnyp barylýar. Howanyň üýtgemegi, üstaşyr ulag geçelgelerini işjeňleşdirmek, energetika, ylym-bilim, sebit howpsuzlygy, suw serişdelerinden rejeli peýdalanmak hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlarynyň hataryndadyr. Aziýa bilen Ýewropany birleşdirýän söwda ýollarynyň çatrygynda ýerleşýän Merkezi Aziýa ýurtlary soňky ýyllarda maýa goýumlar üçin täze mümkinçilikleri döredip, daşary ykdysady gatnaşyklaryny giňeldýärler. Munuň özi sebitiň dünýä hojalyk gatnaşyklary ulgamyna işjeň goşulyşyp, ählumumy ykdysadyýetiň möhüm bölegine öwrülmegine ýardam berýär.
Sebitara dialogyň işjeňleşdirilmegi, bilelikdäki taslamalaryň sanynyň ýylsaýyn artmagy we taraplaryň özara gatnaşyklary giňeltmäge ygrarlylygy hyzmatdaşlygy ösdürmek üçin giň mümkinçilikleri açýar. “Merkezi Aziýa — Ýewropa Bileleşigi” formaty sebitiň ösüşine, Ýewropa Bileleşigi bilen gatnaşyklary pugtalandyrmaga ýardam berip, öz netijeliligini görkezdi. Merkezi Aziýa döwletleri bilen ÝB-niň arasyndaky köptaraplaýyn hyzmatdaşlygy ösdürmäge gönükdirilen şu gezekki sammitiň gün tertibine söwda-ykdysady, maýa goýum gatnaşyklaryny berkitmek, “ýaşyl” energetikany, “ýaşyl” ykdysadyýeti ilerletmek, ulag we sanly aragatnaşygy gowulandyrmak, medeni-ynsanperwer gatnaşyklary giňeltmek bilen baglanyşykly meseleler girizildi.
Ir bilen hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň awtoulag kerweni sammitiň geçirilýän ýerine — Kongres merkezine tarap ugrady. Merkeziň eýwanynda döwlet Baştutanymyzy Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýew mähirli garşylady.
Özbegistan Respublikasynyň Prezidentiniň başlyklyk etmeginde Samarkant şäherinde geçirilýän “Merkezi Aziýa — Ýewropa Bileleşigi” görnüşindäki ýokary derejeli birinji sammite Gazagystan Respublikasynyň Prezidenti Kasym-Žomart Tokaýew, Gyrgyz Respublikasynyň Prezidenti Sadyr Žaparow, Täjigistan Respublikasynyň Prezidenti Emomali Rahmon, Ýewropa Geňeşiniň Başlygy Antonio Koşta, Ýewropa Komissiýasynyň Başlygy hanym Ursula fon der Lýaýen, Ýewropanyň maýa goýum bankynyň ýolbaşçysy hanym Nadýa Kalwinýo, Ýewropanyň täzeleniş we ösüş bankynyň ýolbaşçysy hanym Odil Reno-Basso hem gatnaşdylar.
Däp bolan bilelikdäki surata düşmek dabarasyndan soňra, belent mertebeli myhmanlar Kongres merkeziniň uly mejlisler zalyna bardylar. Bu ýerde “Merkezi Aziýa — Ýewropa Bileleşigi” görnüşindäki birinji sammitiň mejlisi geçirildi. Prezident Şawkat Mirziýoýew ýokary derejeli duşuşygy açyp, mejlise gatnaşyjylary ýene-de bir gezek mübärekledi we “Merkezi Aziýa — Ýewropa Bileleşigi” sammitini gadymy Samarkant şäherinde geçirmek barada Özbegistanyň başlangyjyny goldandyklary üçin hemmelere hoşallyk bildirdi. Şeýle-de özbek Lideri çykyşynyň dowamynda Merkezi Aziýa döwletleriniň we Ýewropa Bileleşiginiň daşary syýasat edaralarynyň ýolbaşçylarynyň ýakynda Aşgabatda geçirilen nobatdaky duşuşygynyň möhüm ähmiýetini belledi.
Soňra sammite gatnaşyjylara söz berildi.
Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sammite gatnaşyjylary mähirli mübärekläp, açyk göwünliligi, myhmansöýerligi we işlemäge döredilen şertler üçin Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýewe minnetdarlyk bildirdi.
Döwlet Baştutanymyz şu günki duşuşygyň aýratyn ähmiýetine ünsi çekip, Merkezi Aziýa ýurtlarynyň hem-de Ýewropa Bileleşiginiň ýokary derejedäki şeýle duşuşykda ilkinji gezek gepleşikleri geçirýändigini belledi. Munuň özi özboluşly wakadyr. Biziň pikirimizçe, bu gatnaşyjylaryň hyzmatdaşlygy çuňlaşdyrmagyň, ýakynlaşmaga we gatnaşyklaryň berk usullaryny döretmegiň zerurdygyna düşünýändigine şaýatlyk edýär diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy we ara alyp maslahatlaşmalaryň gatnaşyklary pugtalandyrmakda, özara düşünişmegi hem-de anyk ylalaşyklary gazanmakda möhüm tapgyr boljakdygyna ynam bildirdi.
Türkmenistan bilelikdäki işiň örän möhüm wezipeleriniň arasynda sebit parahatçylygyny, howpsuzlygyny hem-de durnuklylygyny gazanmaga we saklamaga aýratyn ähmiýet berýär. Biz häzirki şertlerde Merkezi Aziýa ýurtlary bilen Ýewropa Bileleşiginiň arasyndaky syýasy-diplomatik hyzmatdaşlyk sebitdäki we goňşy ýurtlardaky umumy ýagdaýlara netijeli täsir etmäge ukyply diýip pikir edýäris. Bu ugurda dünýä bileleşiginiň, ozaly bilen, Birleşen Milletler Guramasynyň tagallalaryna ýardam bermeli diýip hasaplaýarys.
Garaýyşlaryň umumylygyndan ugur alyp, Merkezi Aziýany parahat, ykdysady taýdan özüne çekiji, geosyýasy dawalara we gapma-garşylyklara goşulmaýan durnukly sebit hökmünde görýäris diýip, hormatly Prezidentimiz sözüni dowam etdi hem-de Türkmenistanyň öz Bitaraplyk hukuk ýagdaýyna we halkara borçnamalaryna laýyklykda, şu maksatlara ýetmek üçin iş alyp barmaga taýýardygyny tassyklady. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 21-nji martda 67 döwletiň awtordaşlygynda «Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygy» atly Kararnamany biragyzdan kabul edendigine ünsi çekip, bu resminamany goldandyklary üçin minnetdarlyk bildirdi. Şeýle-de Arkadagly Gahryman Serdarymyz Owganystandaky ýagdaýy düzgünleşdirmegiň sebitde we bütin dünýäde parahatçylygy, howpsuzlygy üpjün etmekde möhüm ähmiýetini belledi.
Hormatly Prezidentimiz Merkezi Aziýa bilen Ýewropa Bileleşiginiň arasyndaky ykdysadyýetde we maýa goýumlarda, energetika, ulag, söwda pudaklarynda hyzmatdaşlygyň mümkinçiliklerine ýokary baha berilýändigini, bularyň ileri tutulýan ugurlar hasaplanýandygyny aýdyp, Türkmenistanyň Ýewropa Bileleşigi bilen netijeli energodialogy täze derejede ýola goýmaga çalyşýandygyny we bu ugurda iş ýüzündäki ädimleri ätmäge taýýardygyny tassyklady.
Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzyň «ýaşyl» energetika ulgamynda bilelikdäki taslamalary amala aşyrmak ugrunda çykyş edýändigini, elektrik energiýasyny öndürmegiň kuwwatyny artdyrýandygyny we ony Ýewropa ibermäge taýýardygyny belläp, elektrik ulgamlar çäklerinden geçýän döwletleriň birleşen tagallasy bolanda, bu taslamanyň ýakyn wagtda özara bähbitlilik esasynda ýerine ýetiriljekdigine ynam bildirdi. Döwlet Baştutanymyz Türkmenistanyň ýel we Gün energiýasyny peýdalanmakda hem ýewropaly hyzmatdaşlar bilen işlemäge taýýardygyny, wodorod energetikasy babatda hyzmatdaşlyk etmegiň mümkinçiligine seretmek üçin hem açykdygyny aýtdy.
Ulag-kommunikasiýa pudaklary-da strategik ugurlardyr. Gündogar — Günbatar hem-de Günbatar — Gündogar ulag-kommunikasiýa ulgamlaryny döretmek munuň esasy bölegi bolup durýar. Bu meselede Hazarüsti ugra uly orun berýäris. Türkmenistanyň Hazar deňziniň kenaryndaky Türkmenbaşy Halkara deňiz portunyň kuwwatyny, şeýle hem ýurdumyzdaky ýol ulgamlaryny şu taslama üçin ulanmaga taýýardygymyzy aýtmak isleýärin.
Kommunikasiýa ulgamynda-da Hazar deňziniň düýbünden kabelleri geçirmek zerurlygyndan we mümkinçiliginden ugur alýarys. Umuman, Türkmenistan Hazar deňzinde suwasty üpjünçilik ulgamlarynyň gurulmagyny kenarýaka döwletleriň ykdysady talaplaryna laýyk gelýär hem-de bähbitleri we peýdany deňhukukly hasaba almak esasynda Ýewraziýa sebitinde energetika, ykdysady, ulag durnuklylygyny üpjün etmegiň möhüm şerti diýip hasaplaýar.
Umuman alnanda, sebitde üpjünçilik taslamalar toplumyna Ýewropa Bileleşiginiň maýa goýum taýdan täsirli gatnaşmagynyň örän wagtynda ädilen ädim boljakdygyna ynanýaryn diýip, hormatly Prezidentimiz nygtady we ýurdumyzyň Ýewropa bilen söwdany has-da giňeltmek üçin hem açykdygyny, maýadarlara doly amatly şertleri döretmäge taýýardygyny aýtdy we Ýewropanyň kompaniýalaryny türkmen bazarynda işlemäge çagyrdy. Şunda türkmen tarapy Ýewropa Bileleşigine harytlary iberijileri we alyjylary goldamagyň maksatnamasyny taýýarlamak mümkinçiligine seretmegi teklip edýär.
Hormatly Prezidentimiz Türkmenistanyň medeni-ynsanperwer hyzmatdaşlygy ösdürmäge we giňeltmäge hem ygrarlydygyna ünsi çekip, Ýewropa Bileleşiginiň köp ýyllardan bäri Merkezi Aziýa sebitinde durmuşa geçirýän bilim taslamalarynyň we maksatnamalarynyň netijelidigini minnetdarlyk bilen belledi. Şolaryň arasynda “TACIS-TEMPUS”, “ERASMUS-MUNDUS”, “DARYA” ýaly giň gerimli maksatnamalar bar. Hususan-da, Türkmenistanda “ERASMUS-MUNDUS” we “ERASMUS+” maksatnamalarynyň çäklerinde magistr maksatnamalary, bilim ulgamynda sanlylaşdyrmak, durnukly ösüşi we akademiki ykjamlygy goldamak boýunça 40-dan gowrak taslama amala aşyryldy diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we bu işi ösdürmekde, hyzmatdaşlygyň talaplaryna, isleglerine jogap bermek bilen, hünärment bilimi babatda bilelikdäki taslamany işläp taýýarlamak mümkinçiligine seretmegi teklip etdi. Munuň özi ýokary tehnologiýaly kärhanalarda işleýän ýokary hünärli tehniki işgärleri taýýarlamak babatda örän möhümdir.
Şeýle-de hormatly Prezidentimiz taryh, arheologiýa, etnografiýa, medeni-taryhy mirasyň ýadygärliklerini gorap saklamak boýunça bilelikdäki ylmy-barlag taslamalaryny işjeňleşdirmegi teklip edip, syýahatçylyk alyşmalarynyň, ekologiýa we etnografiýa syýahatçylygynyň belli bir maksatly bilelikdäki maksatnamalaryny taýýarlamagyň hem geljeginiň uludygyny nygtady.
Çykyşynyň ahyrynda hormatly Prezidentimiz Türkmenistanyň «Merkezi Aziýa — Ýewropa Bileleşigi» görnüşindäki hyzmatdaşlygy dowam etdirmäge we işjeňleşdirmäge çalyşýandygyny we bu oňyn hem-de ähmiýetli işe saldamly goşant goşmaga taýýardygyny tassyklady.
Özbegistan Respublikasynyň Prezidenti Şawkat Mirziýoýew hormatly Prezidentimize çuň many-mazmunly çykyşy, beýan eden anyk teklipleri hem-de özara bähbitli hyzmatdaşlyk baradaky oňyn garaýyşlary üçin hoşallyk bildirdi.
Sammite gatnaşyjylar hyzmatdaşlygy yzygiderli esasda ýola goýmagyň we ony anyk maksatlara gönükdirmegiň, özara gatnaşyklaryň täze gurallaryny işläp taýýarlamagyň, söwda-ykdysady, energetika, ulag-aragatnaşyk, “ýaşyl” energetika, howanyň üýtgemegi ýaly ugurlarda sebitara hyzmatdaşlygy has-da işjeňleşdirmegiň möhümdigini belläp, maýa goýum hyzmatdaşlygyny giňeltmek, bilelikdäki infrastruktura taslamalaryny amala aşyrmak, innowasiýalary, sanly çözgütleri goldamak boýunça anyk ylalaşyklaryň gazanyljakdygyna ynam bildirdiler.
Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň “Merkezi Aziýa — Ýewropa Bileleşigi” görnüşindäki birinji sammite gatnaşmagy Türkmenistanyň ähli gyzyklanma bildirýän ýurtlar bilen özara bähbitli hyzmatdaşlygy ösdürmäge ygrarlydygynyň nobatdaky beýany boldy. Şeýlelikde, bu ýokary derejeli duşuşygyň netijeleri Merkezi Aziýa ýurtlary bilen Ýewropa Bileleşiginiň arasynda söwda-ykdysady, maýa goýum, ulag, medeni-ynsanperwer ulgamlardaky gatnaşyklary ösdürmegiň mümkinçiliklerini ara alyp maslahatlaşmakda we bu ugurda bilelikdäki strategiýalary işläp taýýarlamakda möhüm ähmiýete eýe bolar.
Сегодня Президент Сердар Бердымухамедов, находившийся с рабочим визитом в Республике Узбекистан, принял участие в первом Саммите «Центральная Азия–Европейский Союз».
Сотрудничество Туркменистана с Евросоюзом развивается на принципах равноправия, обоюдного уважения и взаимной выгоды, что служит основой для выстраивания долгосрочных отношений. В данном контексте следует отметить, что двустороннему партнёрству присущ многоплановый характер. Взаимодействие с ЕС осуществляется в политико-дипломатической, торгово-экономической, культурно-гуманитарной сферах.
Вместе с тем эффективное сотрудничество с Европейским Союзом укрепляется в рамках реализации программ и проектов, нацеленных на социально-экономическое развитие нашей страны. В числе приоритетных векторов партнёрства – изменение климата, диверсификация транспортно-транзитных коридоров, энергетика, наука и образование, региональная безопасность, рациональное использование водных ресурсов.
Страны Центральной Азии, расположенные на пересечении торговых путей, соединяющих Азию с Европой, создавая в последние годы новые возможности для привлечения инвестиций, наращивают внешнеторговые отношения. Это содействует стремительной интеграции региона в систему мирохозяйственных связей и его трансформации в одного из ключевых игроков глобальной экономики.
Активизация межрегионального диалога, увеличение числа совместных проектов и приверженность сторон к расширению взаимодействия открывают большие возможности для углубления сотрудничества. Формат отношений «Центральная Азия–Европейский Союз», содействуя развитию региона и укреплению контактов с ЕС, демонстрирует свою эффективность.
На повестку дня нынешнего Саммита, нацеленного на развитие и упрочение многостороннего партнёрства государств Центральной Азии с Европейским Союзом, были вынесены вопросы наращивания торгово-экономических и инвестиционных связей, продвижения совместных проектов в области «зелёной» энергетики и «зелёной» экономики, транспорта, цифровизации и др.
…Ранним утром автокортеж Президента Сердара Бердымухамедова направился к Конгресс-центру – месту проведения встречи высокого уровня. Здесь главу государства тепло приветствовал узбекский лидер Шавкат Мирзиёев.
В первом Саммите «Центральная Азия–Европейский Союз», состоявшемся в городе Самарканд под председательством Президента Республики Узбекистан, приняли участие Президент Республики Казахстан Касым-Жомарт Токаев, Президент Кыргызской Республики Садыр Жапаров, Президент Республики Таджикистан Эмомали Рахмон, Председатель Европейского Совета Антониу Кошта, Президент Европейской Комиссии Урсула фон дер Ляйен, президент Европейского инвестиционного банка Надя Кальвиньо, президент Европейского банка реконструкции и развития Одиль Рено-Бассо.
После традиционной церемонии совместного фотографирования гости направились в большой зал заседаний Конгресс-центра, где состоялась встреча высокого уровня лидеров стран Центральной Азии и руководителей главных политических и экономических институтов Евросоюза.
Открывая заседание, Президент Шавкат Мирзиёев ещё раз приветствовал участников заседания и выразил признательность за поддержку инициативы Узбекистана о проведении в древнем Самарканде первого Саммита «Центральная Азия–Европейский Союз».
В выступлении лидера братской страны отмечалось значение недавно состоявшейся в Ашхабаде встречи руководителей внешнеполитических ведомств государств Центральной Азии и Европейского Союза, а также проведённых накануне конструктивных переговоров, которые продемонстрировали наличие политической воли и решимости углублять практическое сотрудничество в интересах двух регионов.
Затем слово было представлено участникам Саммита.
Поприветствовав собравшихся, Президент Сердар Бердымухамедов выразил признательность Президенту Республики Узбекистан Шавкату Мирзиёеву за проявленное радушие, гостеприимство и созданные условия для работы.
Отметив значение нынешней встречи, глава государства подчеркнул, что впервые страны Центральной Азии и Европейский Союз проводят переговоры в подобном формате на высшем уровне, что, само по себе, является показательным событием. На наш взгляд, это свидетельствует о понимании всеми участниками необходимости углубления отношений, стремлении к сближению и выстраиванию прочных механизмов партнёрства, сказал Президент Туркменистана, выразив уверенность в том, что предстоящие обсуждения ознаменуют собой важный этап в укреплении связей, достижении взаимопонимания и конкретных договорённостей.
В ряду важнейших задач совместной работы Туркменистан особо выделяет достижение и поддержание регионального мира, безопасности и стабильности. В этой связи был сделан акцент на том, что в нынешних условиях политико-дипломатическое взаимодействие между странами Центральной Азии и Евросоюзом способно оказать заметное конструктивное влияние на общую обстановку в регионе и соседних странах, содействовать усилиям в этом направлении мирового сообщества прежде всего в лице Организации Объединённых Наций.
Исходим из общности помыслов видеть Центральную Азию мирным, экономически привлекательным регионом, территорией стабильности и предсказуемости, не втянутой в геополитические конфликты и противоречия, продолжил Президент Сердар Бердымухамедов, подтвердив готовность Туркменистана работать для достижения этих целей в соответствии со своим нейтральным статусом и международными обязательствами.
В данном контексте, заострив внимание участников Саммита на единогласно принятой 21 марта Генеральной Ассамблеей ООН Резолюции «Постоянный нейтралитет Туркменистана», соавторами которой стали 67 стран, глава государства выразил большую признательность за поддержку этого документа.
В числе важнейших вопросов для мира и безопасности в региональном и глобальном измерениях было названо урегулирование обстановки в Афганистане.
Высоко оценив потенциал сотрудничества между Центральной Азией и Европейским Союзом в таких приоритетных направлениях, как экономика и инвестиции, энергетика, транспорт, торговля, глава государства заявил, что Туркменистан твёрдо настроен на серьёзный энергодиалог с ЕС на новом содержательном уровне и готов к реализации практических шагов.
Как подчёркивалось, наша страна выступает за запуск практических совместных проектов в сфере «зелёной» энергетики, наращивая мощности производства электроэнергии, и готова поставлять её в Европу. При консолидированной позиции государств, по территории которых пройдёт линия электропередачи, этот проект может быть реализован в ближайшее время и на взаимовыгодной основе, выразил уверенность Президент Туркменистана.
Наша страна также готова работать с европейскими партнёрами по использованию ветровой и солнечной энергии, и открыта к рассмотрению перспектив сотрудничества в сфере водородной энергетики, отметил глава государства.
Стратегическими направлениями выступают транспорт и коммуникации, ключевой компонент которых – создание транспортной и коммуникационной линии Восток–Запад и Запад–Восток. Важнейшую роль в этом отводим Транскаспийскому маршруту, сказал Президент Сердар Бердымухамедов, подтвердив готовность нашей страны предоставить мощности Международного морского порта Туркменбаши на Каспийском побережье, дорожную инфраструктуру на территории Туркменистана в интересах данного проекта.
– В сфере коммуникаций мы также исходим из необходимости и возможности прокладки кабелей по дну Каспийского моря, продолжил глава государства, заявив, что Туркменистан считает строительство подводной инфраструктуры на Каспии экономически выгодным для прибрежных государств. Вместе с тем это является важным условием обеспечения энергетической, экономической и транспортной стабильности в Евразии на основе равноправного учёта интересов и выгод.
В целом убеждён, что действенное инвестиционное участие Евросоюза в комплексе инфраструктурных проектов в регионе станет своевременным шагом, отметил Президент Сердар Бердымухамедов, высказав готовность предоставить инвесторам максимально благоприятные условия для значительного расширения торговли с Европой. В данном контексте компании были приглашены к присутствию на туркменском рынке, Евросоюзу было предложено рассмотреть возможность создания программ поддержки экспортёров и импортёров.
Подтвердив приверженность Туркменистана к развитию и расширению культурно-гуманитарного сотрудничества, Президент Сердар Бердымухамедов с удовлетворением констатировал результативность образовательных проектов и программ, реализуемых ЕС в данном регионе на протяжении многих лет.
В их числе были отмечены такие масштабные программы, как TACIS-TEMPUS, ERASMUS-MUNDUS, DARYA. В частности, в Туркменистане в рамках программ ERASMUS-MUNDUS и ERASMUS+ реализовано более 40 проектов в области магистерских программ, цифровизации в сфере образования, поддержки устойчивого развития и академической мобильности.
В целях развития данной работы с учётом объективных запросов и потребностей сотрудничества глава государства предложил рассмотреть возможность разработки совместного проекта в области профессионального образования, заявив, что считает это очень важным с точки зрения подготовки высококвалифицированных технических кадров, работающих на предприятиях с высокотехнологичным оборудованием.
Высказавшись за активизацию совместных научных и исследовательских проектов в области истории, археологии, этнографии, сохранении памятников историко-культурного наследия, Президент Туркменистана отметил перспективность туристических обменов, создания целевых совместных программ экологического и этнографического туризма.
В завершение выступления глава государства Сердар Бердымухамедов подчеркнул твёрдый позитивный настрой Туркменистана на продолжение и активизацию партнёрства в формате «Центральная Азия–Европейский Союз» и готовность вносить весомый вклад в этот, безусловно, позитивный и значимый процесс.
Президент Республики Узбекистан Шавкат Мирзиёев поблагодарил Президента Туркменистана за содержательное выступление, озвученные конкретные предложения и позитивную позицию по вопросам взаимовыгодного сотрудничества.
В ходе Саммита участники подчеркнули важность выстраивания сотрудничества на системной основе, направления его на конкретные цели, разработки новых механизмов взаимодействия. Особый акцент был сделан на значении активизации межрегионального партнёрства в торгово-экономической сфере, энергетическом и транспортно-коммуникационном секторах, области «зелёной» энергетики и изменения климата. Вместе с тем выражена уверенность в достижении конкретных договорённостей по расширению инвестиционного сотрудничества, реализации совместных инфраструктурных проектов, поддержке инноваций и цифровых решений.
Участие Президента Сердара Бердымухамедова в Саммите «Центральная Азия–Европейский Союз» – очередное наглядное подтверждение приверженности Туркменистана развитию взаимовыгодного партнёрства со всеми заинтересованными странами.
Таким образом, нынешняя встреча высокого уровня стала важной площадкой для обсуждения возможностей укрепления отношений между странами Центральной Азии и Европейского Союза в торгово-экономической, инвестиционной, транспортной и культурно-гуманитарной сферах, а также для разработки совместных стратегий в этих направлениях.
Today, President Serdar Berdimuhamedov who was on a working visit to the republic of Uzbekistan took part in the first Central Asia-European Union Summit.
Cooperation of Turkmenistan with the European Union develops on principles of equality, mutual respect and mutual benefit that forms a basis for development of long-term relations. In the given context, it is necessary to note that a multiplane character is inherent in bilateral partnership. Interaction with the EU is carried out in political-diplomatic, trade and economic, cultural-humanitarian spheres.
At the same time, effective cooperation with the European Union grows stronger within realisation of programs and projects aimed at social and economic development of our country. Among priority vectors of partnership - climate change, diversification of transport-transit corridors, energy, science and education, regional security, rational use of water resources.
The countries of Central Asia located on the crossing of trade routes, connecting Asia with Europe, creating in recent years new possibilities for attraction of investments, increase foreign trade relations. It promotes prompt integration of the region into the system global economic relations and its transformation into one of the key players of global economy.
Intensification of the inter-regional dialogue, increase in number of joint projects and adherence of the parties to expansion of interaction open big possibilities to deepen cooperation. The format of relations «Central Asia-European Union», promoting development of the region and strengthening of contacts with the EU, displays efficiency.
The agenda of the present Summit aimed at development and consolidation of multilateral partnership of states of Central Asia with the European Union, includes issues of promotion of trade and economic and investment relations, advancement of joint projects in the field of "green" energy and "green" economy, transport, digitization and others.
… Early in the morning, the motorcade of President Serdar Berdimuhamedov headed towards to the Congress Centre - venue of the high-level meeting. There, Uzbek leader Shavkat Mirziyoyev welcomed the head of the state warmly.
In the first Central Asia-European Union Summit held in Samarkand city under the chairmanship of the President of the Republic of Uzbekistan, President of the Republic of Kazakhstan Kassym-Zhomart Tokaev, President of the Kirghiz Republic Sadyr Japarov, President of the Republic of Tajikistan Emomali Rahmon, President of the European Council Antonio Costa, President of the European Commission Ms. Ursula von der Leyen, President of the European Investment Bank Nadia Calviño, President of the European Bank for Reconstruction and Development Ms. Odile Renaud-Basso took part.
After the traditional ceremony of joint photographing visitors proceeded into the large hall of the Congress Centre where the high-level meeting of leaders of countries of Central Asia and heads of the main political and economic institutes of the European Union took place.
Opening the meeting, President Shavkat Mirziyoyev once again welcomed participants of the meeting and expressed his gratitude for support of the initiative of Uzbekistan to hold the first Central Asia-European Union Summit in ancient Samarkand.
In the speech of the leader of the brotherly country significance of the meeting, which has been recently taken place in Ashgabat with participation of heads of foreign policy departments of states of Central Asia and the European Union was marked as well as fruitful negotiations held the day before, which displayed presence of political will and determination to deepen practical cooperation in interests of two regions.
Then, the floor was given to participants of the Summit.
Having greeted the gathered, President Serdar Berdimuhamedov expressed his gratitude to President of the Republic of Uzbekistan Shavkat Mirziyoyev for accorded hospitality, warmness and created conditions for work.
Having noted significance of the present meeting, the head of the state underlined that for the first time countries of Central Asia and the European Union hold negotiations in the similar top-level format that, in itself, it is an indicative event. In our opinion, it testifies to understanding of all participants necessity of deepening of relations, aspiration to rapprochement and development of strong mechanisms of partnership, the President of Turkmenistan said, having expressed confidence that forthcoming discussions will mark an important stage in strengthening relations, achievement of mutual understanding and concrete agreements.
Among the major problems of joint work, Turkmenistan especially outlines achievement and maintenance of regional peace, security and stability. In this regard, an emphasis was made on the fact that under present conditions political-diplomatic interaction between countries of Central Asia and the European Union is capable to make appreciable constructive impact on the general conditions in the region and neighbouring countries, to promote efforts of the global community in this direction, first of all in the person of the United Nations Organization.
We proceed from commonality of thoughts to see Central Asia as a peaceful, economically attractive region, territory of stability and predictability, which is not involved in geopolitical conflicts and contradictions, President Serdar Berdimuhamedov continued, having confirmed readiness of Turkmenistan to work for achievement of these goals according to its neutral status and international obligations.
In the given context, having drawn the attention of participants of the Summit to the Resolution of the General Assembly of the United Nations unanimously adopted on March 21 «Permanent neutrality of Turkmenistan» with co-authorship of 67 countries, the head of the state expressed his great gratitude for support of this document.
Among the major issues for peace and security in regional and global dimensions, settlement of circumstances in Afghanistan was mentioned.
Having highly appreciated the potential of cooperation between Central Asia and the European Union in such priority areas as economy and investments, energy, transport, trade, the head of the state stated that Turkmenistan is firmly determined for the serious energy dialogue with the EU at a new substantial level and is ready for realisation of practical steps.
As was underlined, our country stands for the start of practical joint projects in the sphere of "green" energy, increase of capacities of generation of electric power, and is ready to deliver it to Europe. At the consolidated position of the states, through the territories of which the power transmission line will pass, this project can be realised in the near future and on a mutually advantageous basis, the President of Turkmenistan expressed confidence.
Our country is also ready to work with European partners in use of wind and solar energy and is open for consideration of prospects of cooperation in the sphere of hydrogen energy, the head of the state noted.
Transport and the communications, a key component of which is creation of transport and communication lines East-West and West-East act as strategic areas. The major role in it is given to the Transcaspian route, President Serdar Berdimuhamedov said, having confirmed readiness of our country to provide the capacity of Turkmenbashi International seaport on the Caspian coast, road infrastructure in the territory of Turkmenistan in interests of the given project.
- In the sphere of communications we also proceed from necessity and possibility of construction of cables on the bottom of the Caspian sea, the head of the state continued, having stated that Turkmenistan considers construction of underwater infrastructure in the Caspian sea economically beneficial for coastal states. At the same time, it is an important condition to ensure power, economic and transport stability in Eurasia on the basis of taking into account interests, rights and benefits.
As a whole, I am convinced that effective investment participation of the European Union in a complex of infrastructural projects in the region will becomes a timely step, President Serdar Berdimuhamedov pointed out, having stated readiness to provide investors with as much as possible favourable condition for considerable expansion of trade with Europe. In the given context, companies were invited to participate in the Turkmen market, the European Union was proposed to consider possibility of creation of programs of support of exporters and importers.
Having confirmed adherence of Turkmenistan to development and expansion of cultural-humanitarian cooperation, President Serdar Berdimuhamedov with satisfaction stated productivity of educational projects and the programs realised by EU in the given region throughout many years.
Among them such large-scale programs, as TACIS-TEMPUS, ERASMUS-MUNDUS, DARYA were noted. In particular, in Turkmenistan within programs ERASMUS-MUNDUS and ERASMUS + more than 40 projects in master programs, digitization in the education sphere, promotion of sustainable development and academic mobility.
With a view of development of the given work taking into account objective inquiries and requirements of cooperation, the head of the state proposed to consider possibility of development of the joint project in the field of vocational training, having stated that he considers it very important from the point of view of preparation of highly skilled technical specialists employed at the enterprises with hi-tech equipment.
Having supported intensification of joint scientific and research projects in the areas of history, archaeology, ethnography, preservation of monuments of historical and cultural heritage, the President of Turkmenistan marked potential of tourist exchanges, creations of target joint programs of ecological and ethnographic tourism.
At the end of his speech, head of the state Serdar Berdimuhamedov signified a firm positive spirit of Turkmenistan for continuation and intensification of partnership in the format «Central Asia-European Union» and readiness to bring a powerful contribution to this, certainly, positive and significant process.
President of the Republic of Uzbekistan Shavkat Mirziyoyev thanked the President of Turkmenistan for substantial speech, sounded concrete proposals and a positive position concerning mutually beneficial cooperation.
During the Summit, participants underlined importance of development of cooperation on a systematic basis, its areas on specific goals, development of new mechanisms of interaction. A special emphasis was made on significance of intensification of inter-regional partnership in trade and economic spheres, power and transport-communication sectors, "green" power and climate change. At the same time, they expressed confidence in achievement of concrete agreements on expansion of investment cooperation, realisation of joint infrastructural projects, support of innovations and digital solutions.
Participation of President Serdar Berdimuhamedov in the Summit «Central Asia-European Union» - another clear acknowledgement of adherence of Turkmenistan to development of mutually beneficial partnership with all interested countries.
Thus, the present high-level meeting became an important platform for discussion of possibilities to strengthen relations between countries of Central Asia and the European Union in trade and economic, investment, transport and cultural-humanitarian spheres, as well as in development of joint strategies in these areas.