Täzelikler

Конструктивное сотрудничество – приоритет внешней политики Туркменистана

Bitarap Türkmenistan häzirki döwrüň möhüm meseleleriniň deňeçer çözgütlerini işläp düzmekde işjeň we başlangyçly orny eýelemek bilen, sebit hem-de ählumumy derejede parahatçylyk söýüjilik, hoşniýetli goňşuçylyk ýörelgelerine, netijeli hyzmatdaşlyga esaslanýan daşary syýasy ugry durmuşa geçirýär. Şu ýylyň dowamynda guralan halkara derejeli möhüm wakalar Gahryman Arkadagymyz tarapyndan başy başlanyp, hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda üstünlikli amala aşyrylýan bu öňdengörüjilikli strategiýanyň netijeliliginiň aýdyň güwäsidir.

Şol wakalaryň hatarynda döwlet Baştutanymyzyň sentýabr aýynda Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 78-nji sessiýasyna gatnaşmak üçin Amerikanyň Birleşen Ştatlarynyň Nýu-Ýork şäherine iş saparyny amala aşyrandygyny bellemek gerek. Ýurdumyz öz parahatçylyk söýüjilik we döredijilik kuwwatyny ählumumy abadançylygyň bähbidine gönükdirmäge taýýardygyny iş ýüzünde görkezýär hem-de bu ugurda başlangyçlary yzygiderli öňe sürýär. Munuň şeýledigine 18-nji sentýabrda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň BMG-niň belent münberinden beýan eden anyk teklipleri we Türkmenistanyň ileri tutýan garaýyşlary hem şaýatlyk edýär.

Döwlet Baştutanymyzyň öz çykyşynda belleýşi ýaly, häzirki döwürde hut örän ýokary jogapkärçilik duýgusy Milletler Bileleşigine agza ýurtlaryň 193-siniň ählisini hem birleşdirmelidir. Geografik taýdan ýerleşýän ýerine, ilatynyň sanyna, ykdysadyýetiniň möçberine, jemgyýetçilik-syýasy nusgasyna garamazdan, olaryň her biri BMG-niň öňünde durýan wezipeleri çözmäge öz möhüm goşandyny goşmalydyr. Köp sanly sebäplere görä, häzirki zaman dünýäsi örän düýpli wehimleriň birnäçesi bilen ýüzbe-ýüz bolýar. Şundan ugur alyp, Türkmenistan köp ýyllaryň dowamynda howpsuzlygyň bölünmezligi hem-de bitewüligi, onuň dürli ugurlarynyň biri-birinden aýrylmazlygy ýörelgesini berk we durnukly goraýar. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz türkmen tarapynyň birnäçe başlangyçlaryny beýan etdi. Hususan-da, dünýä ösüşiniň möhüm ýagdaýlaryny hem-de meýillerini hasaba almak bilen, BMG-niň Tertipnamasynyň kadalary, halkara hukugyň umumy ykrar edilen düzgünleri esasynda Ählumumy howpsuzlyk strategiýasyny işläp taýýarlamak mümkinçiligini ara alyp maslahatlaşmaga başlamak teklip edildi. Döwlet Baştutanymyz sözüni dowam edip, «Merkezi Aziýa — BMG» ugry boýunça inklýuziw, doly görnüşli we yzygiderli dialogyň ýola goýulmalydygyny belledi hem-de BMG-niň howandarlygynda Merkezi Aziýada we onuň bilen ýanaşyk zolaklarda Howpsuzlyk boýunça maslahaty döretmek baradaky teklibi öňe sürdi. Şunuň bilen birlikde, ýurdumyzyň birinji maslahaty 2024-nji ýylda Aşgabatda geçirmäge taýýardygy beýan edildi.

Türkmenistanyň BMG-niň geljek ýyllar üçin işiniň esasy ugurlarynyň hatarynda howa we ekologik meseleleri çözmegi möhüm hasaplaýandygyna ünsi çekip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow metan boýunça ählumumy borçnamalar bilen bagly meseleleri aýratyn belledi. Bellenilişi ýaly, ýurdumyzyň howa boýunça Pariž ylalaşygyna goşulmagy bilen, 2017-nji ýylda birnäçe degişli milli maksatnamalar kabul edildi. Metanyň howa ýaýramagynyň ýaramaz netijelerini azaltmak we ýok etmek maksady bilen, umumydöwlet çäreleri ileri tutulyp amala aşyrylýar. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistanyň Ählumumy metan borçnamasyna goşulmagy baradaky meseläni öwrenmäge gönükdirilen halkara hyzmatdaşlygyny ösdürmek babatdaky “Ýol kartasynyň” tassyklanylandygy nygtaldy.

Merkezi Aziýanyň ekologik meselelerine strategik çemeleşme hökmünde ýöriteleşdirilen düzümi — howanyň üýtgemegi bilen bagly tehnologiýalar boýunça sebit merkezini döretmek baradaky başlangyç öňe sürüldi. Şunuň bilen baglylykda, merkeziň işlemegi üçin türkmen paýtagtynda guramaçylyk we tehniki şertleri döretmäge ýurdumyzyň taýýardygy beýan edildi. Şeýle hem hormatly Prezidentimiz çykyşynda «Hazar ekologik başlangyjyny» döretmek barada teklibi beýan edip, ony durmuşa geçirmek işleriniň BMG, onuň agentlikleri, edaralary we institutlary bilen ýakyndan hyzmatdaşlykda amala aşyrylmalydygyny nygtady.

Ulag ulgamynda Durnukly ösüş maksatlaryny amala aşyrmagyň meseleleriniň üstünde durup geçmek bilen, döwlet Baştutanymyz Türkmenistanyň şu möhüm ugur boýunça dialog üçin netijeli halkara platformany döretmegiň başyny başlaýjy bolandygyny belledi. 2016-njy ýylda ýurdumyzda durnukly ulag boýunça BMG-niň birinji ählumumy maslahaty, şeýle hem geçen ýylyň tomsunda BMG bilen hyzmatdaşlykda deňze çykalgasy bolmadyk ösüp barýan ýurtlaryň ulag ministrleriniň duşuşygy üstünlikli geçirildi. Türkmenistanyň bu ugurdaky başlangyçlary BMG-niň Baş Assambleýasynyň degişli Kararnamalary bilen berkidildi. Şolaryň hatarynda şu ýylyň maý aýynda kabul edilen «Bütindünýä durnukly ulag güni» atly Kararnamany görkezmek bolar. Şunuň bilen baglylykda, şol Kararnamanyň düzgünlerine esaslanyp, Baş Assambleýanyň degişli mejlisiniň çäklerinde Bütindünýä durnukly ulag güni mynasybetli ýokary derejeli maslahaty çagyrmak teklip edildi.

Azyk meselesini çözmekde BMG-ä ýardam bermek Türkmenistanyň Durnukly ösüş maksatlaryny durmuşa geçirmek boýunça işiniň möhüm ugrudyr. Şundan ugur alyp, ýurdumyz Birleşen Milletler Guramasynyň howandarlygynda, Bütindünýä azyk maksatnamasy, Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasy, BMG-niň Çagalar gaznasy bilen hyzmatdaşlykda azyk howpsuzlygy boýunça iri halkara forumy çagyrmak başlangyjy bilen çykyş edýär we bu çäräni ylalaşylan möhletlerde Aşgabatda geçirmek üçin şertleri döretmäge taýýardygyny tassyklaýar.

Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow bilen BMG-niň Baş sekretary Antoniu Guterrişiň arasynda geçirilen duşuşygyň dowamynda Türkmenistanyň we Birleşen Milletler Guramasynyň doly derejeli strategik hyzmatdaşlyga ygrarlydyklary tassyklanyldy. Mundan başga-da, hormatly Prezidentimiz 78-nji sessiýanyň çäklerinde Bütindünýä Söwda Guramasynyň Baş direktory Ngozi Okonjo-Iweala, Koreýa Respublikasynyň Prezidenti Ýun Sok Ýol, Ýewropa Geňeşiniň Başlygy Şarl Mişel we ABŞ-nyň Prezidentiniň howanyň üýtgemegi meseleleri boýunça Ýörite wekili Jon Kerri bilen duşuşyklary geçirdi.

Döwlet Baştutanymyz iş saparynyň çäklerinde 19-njy sentýabrda “Merkezi Aziýa — Amerikanyň Birleşen Ştatlary” (“C5+1”) formatyndaky ýokary derejeli birinji taryhy duşuşyga gatnaşdy. Sammitiň dowamynda altytaraplaýyn hyzmatdaşlygyň möhüm meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy, geljegi nazara almak bilen, hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlary kesgitlenildi.

Sebitdäki goňşy döwletler bilen däp bolan dost-doganlyk gatnaşyklaryny pugtalandyrmak Türkmenistanyň daşary syýasat strategiýasynyň ileri tutulýan üýtgewsiz ugurlarynyň biridir. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Duşenbe şäherinde, degişlilikde, 14-nji we 15-nji sentýabrda Merkezi Aziýa döwletleriniň Baştutanlarynyň bäşinji konsultatiw duşuşygyna we Araly halas etmegiň halkara gaznasyny esaslandyryjy döwletleriň Baştutanlarynyň Geňeşiniň nobatdaky mejlisine gatnaşmak üçin sentýabr aýynda Täjigistan Respublikasyna amala aşyran iş saparynyň dowamynda Türkmenistanyň döwletara dialogy ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn esasda ösdürmäge mundan beýläk-de goşant goşmagy maksat edinýändigi ýene bir gezek tassyklanyldy. Hormatly Prezidentimiziň çykyşlarynda beýan edilen teklipler we başlangyçlar pugta parahatçylygy, howpsuzlygy üpjün etmek, ykdysadyýet we söwda, energetika, ulag, medeni-ynsanperwer ulgam, ekologiýa, daşky gurşawy goramak, suw diplomatiýasyny ilerletmek, umuman, sebitde durnukly ösüşi üpjün etmek bilen bagly ugurlaryň giň toplumyny özünde jemledi.

Şeýle hem Täjigistan Respublikasynyň Prezidenti Emomali Rahmonyň çakylygy boýunça türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň 14-nji sentýabrda Duşenbe şäherine iş saparyny amala aşyrandygyny bellemek gerek. Saparyň dowamynda Gahryman Arkadagymyzy ýokary sylag — Merkezi Aziýa döwletleriniň Baştutanlarynyň Hormat nyşany bilen sylaglamak dabarasy boldy.

Türkmenistanyň Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygy bilen däp bolan gatnaşyklary netijeli hem-de okgunly ösüş häsiýetine eýedir. Onuň çäginde alnyp barylýan köpýyllyk hyzmatdaşlyk dostlugyň we raýdaşlygyň berk binýadyna daýanýar. GDA-nyň assosirlenen agzasy bolmak bilen, ýurdumyz Arkalaşygyň çäginde netijeli hyzmatdaşlygyň ösdürilmegine saldamly goşant goşýar. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň şu ýylyň 13-nji oktýabrynda Gyrgyz Respublikasynyň paýtagty Bişkekde geçirilen GDA-nyň nobatdaky sammitine gatnaşmagy hem Türkmenistanyň bu görnüşdäki köpugurly döwletara hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak meselelerinde başlangyçly orny eýeleýändiginiň güwäsi boldy.

Parahatçylyk söýüjilikli, döredijilikli daşary syýasy ugruny yzygiderli durmuşa geçirmek bilen, Bitarap Watanymyz dünýäniň dürli yklymlaryndaky döwletler, şol sanda Türkiýe Respublikasy bilen özara bähbitli gatnaşyklary ösdürýär. Şu ýylyň oktýabr aýynda Türkiýe Respublikasynyň Prezidenti Rejep Taýyp Ärdoganyň çakylygy boýunça hormatly Prezidentimiziň bu doganlyk ýurda amala aşyran resmi sapary häzirki döwrüň ýagdaýlaryna laýyk gelýän ygtybarly ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy ösdürmekde we ony hil taýdan täze derejä çykarmakda möhüm ädim boldy. Gazanylan ylalaşyklar, gol çekilen resminamalaryň uly toplumy Ankaradaky ýokary derejeli gepleşikleriň netijeli geçendigine şaýatlyk edýär. Bu resminamalar türkmen-türk gatnaşyklarynyň şertnama-hukuk binýadyny pugtalandyrmaga, söwda-ykdysady ulgam, işewürlik gatnaşyklary, ulag we kommunikasiýalar, ýokary bilimli hünärmenleri taýýarlamak, medeni-ynsanperwer ulgamy, ýaşlar syýasaty, sport, köpçülikleýin habar beriş serişdeleri ýaly ugurlarda netijeli hyzmatdaşlygy işjeňleşdirmäge ýardam berer.

Şeýle hem saparyň çäklerinde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Türkmen-türk işewürlik maslahatynyň açylyş dabarasyna gatnaşdy. Döwlet Baştutanymyzyň hyzmatdaşlyk boýunça beýan eden anyk teklipleri Türkiýäniň işewür toparlarynyň wekilleri tarapyndan uly ruhubelentlik bilen kabul edildi. Olar ýurdumyzda amala aşyrylýan giň gerimli taslamalara gatnaşmaga gyzyklanma bildirýändiklerini nygtadylar. Işewürlik forumynyň netijeleri boýunça türkmen we türk telekeçileriniň arasynda dürli ulgamlarda, şol sanda gurluşyk serişdeleriniň önümçiliginde, obasenagat toplumynda, azyk senagaty pudagynda hyzmatdaşlyk etmek we ugurdaş enjamlary satyn almak babatda birnäçe resminamalara gol çekildi.

Halkara we sebit düzümleriniň çäklerinde daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen netijeli gatnaşyklaryň ösdürilýändiginiň ýene-de bir aýdyň mysaly hökmünde Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasy bilen ýola goýlan uzak möhletleýin oňyn dialogy görkezmek bolar. Mälim bolşy ýaly, bu guramada başlyklyk eden döwründe ýurdumyz 2021-nji ýylda YHG-nyň 15-nji sammitini kabul etdi. Aşgabatda geçen ýokary derejedäki bu duşuşyk bilelikde alnyp barylýan işlere täze itergi beren möhüm çözgütlere baý boldy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň 9-njy noýabrda Daşkent şäherinde geçirilen Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň 16-njy sammitine gatnaşmagy ýurdumyzyň bar bolan mümkinçilikleri we geljegi nazara almak bilen, ygtybarly gatnaşyklaryň pugtalandyrylmagyna hemmetaraplaýyn ýardam etmäge çalyşýandygynyň aýdyň görkezijisi boldy. Döwlet Baştutanymyz sammitde çykyş edip, söwda-ykdysady, maýa goýum ulgamlarynda, ulag we energetika pudagynda özara bähbitli gatnaşyklary işjeňleşdirmäge, umuman, giň möçberli döwletara hyzmatdaşlyga täze itergi bermäge gönükdirilen teklipleri beýan etdi.

Türkmenistan bilen Türki Döwletleriň Guramasynyň arasyndaky gatnaşyklar hem ynanyşmak we özara hormat goýmak ýörelgeleri esasynda ösdürilýär. Türkmen halkyny bu gurama agza ýurtlaryň halklary bilen taryhy kökleriň, medeni-ruhy mirasyň umumylygy baglanyşdyrýar. 2021-nji ýylda Türkmenistana bu düzümde synçy derejesiniň berlendigini bellemek gerek. 3-nji noýabrda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Türki Döwletleriň Guramasynyň 10-njy sammitine gatnaşmak üçin Gazagystan Respublikasyna iş saparyny amala aşyrmagy ýurdumyzyň bu formatda netijeli hyzmatdaşlyga ygrarlydygyny subut etdi. Gahryman Arkadagymyz öz çykyşynda sebit we ählumumy derejeli möhüm ugurlar barada durup geçmek bilen, döwletara gatnaşyklaryň mümkinçiliklerine ünsi çekdi we uzak möhletleýin esasda guralýan hem-de umumy abadançylygyň bähbitlerine laýyk gelýän özara bähbitli hyzmatdaşlyga ylalaşykly çemeleşmeleri işläp taýýarlamaga gönükdirilen oňyn başlangyçlary öňe sürdi.

Bitarap Türkmenistanyň daşary syýasatynyň möhüm ugurlarynyň biri hem Ýewropa ugrudyr. Ýurdumyz Ýewropa döwletleri bilen dostlukly we özara bähbitli gatnaşyklary pugtalandyrmaga, şol sanda Ýewropa Bileleşiginiň çäklerinde däp bolan hyzmatdaşlygy ilerletmäge uly ähmiýet berýär. Şu ýylyň awgust aýynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Premýer-ministr Wiktor Orbanyň çakylygy boýunça Budapeştde geçirilen Ýeňil atletika boýunça dünýä çempionaty, şeýle hem ýurduň Milli baýramy — Keramatly Stefanyň güni mynasybetli guralan dabaralara gatnaşmak üçin Wengriýa iş saparyny amala aşyrdy. Bu sapar we döwlet Baştutanymyzyň Wengriýanyň Hökümetiniň Başlygy bilen duşuşmagy däp bolan ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy täze taryhy tapgyrda has-da çuňlaşdyrmagyň berk binýadyny goýdy. Şunuň bilen birlikde, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Ýeňil atletika boýunça XIX dünýä çempionatynyň dabaralaryna gatnaşmaga çagyrylmagy Watanymyzyň belent halkara abraýynyň, onuň parahatçylygy pugtalandyrmaga, dünýäniň ýurtlarynyň we halklarynyň arasyndaky dostlukly gatnaşyklary ösdürmäge ägirt uly goşandynyň ykrarnamasy boldy.

Ýewropaly hyzmatdaşlar bilen özara gatnaşyklar hakynda aýtmak bilen, şu ýylyň sentýabr aýynda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Germaniýa Federatiw Respublikasyna amala aşyran iş saparynyň netijeli bolandygyny bellemek gerek. Saparyň maksatnamasyna laýyklykda, Gahryman Arkadagymyz Merkezi Aziýa ýurtlarynyň we GFR-iň wekiliýetleriniň Baştutanlarynyň «Merkezi Aziýa — Germaniýa» görnüşindäki duşuşygyna, şeýle hem Türkmen-german işewürlik maslahatyna gatnaşdy. Mundan başga-da, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy GFR-iň Federal Kansleri Olaf Şols we Federal Kansleriň orunbasary, ykdysadyýet we howanyň üýtgemegi bilen bagly meseleler boýunça federal ministri Robert Habek bilen ikitaraplaýyn duşuşyklary geçirdi. Bu sapar döwletara gatnaşyklary berkitmekde hem-de türkmen-german hyzmatdaşlygyny hil taýdan täze, bar bolan giň mümkinçiliklere laýyk gelýän derejä çykarmakda nobatdaky möhüm ädim boldy. Berlinde geçirilen ýokary derejeli çäreleriň dowamynda GFR-iň halkara giňişlikde ygtybarly hyzmatdaş hökmünde uly abraýa eýe bolan Türkmenistan bilen netijeli hyzmatdaşlyga gyzyklanma bildirýändigi tassyklanyldy.

Türkmenistan dünýäniň ähli döwletleri bilen deňhukukly, özara bähbitli hyzmatdaşlyga açyk bolmak bilen, Aziýa — Ýuwaş umman sebitiniň ýurtlary, şol sanda Hytaý Halk Respublikasy bilen netijeli gatnaşyklary ösdürýär. Taraplaryň hoşmeýilli erk-islegleri esasynda türkmen-hytaý hyzmatdaşlygy strategik häsiýete eýedir. Şu ýylyň oktýabr aýynda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň “Bir guşak, bir ýol” üçünji ýokary derejeli maslahatyna gatnaşmak üçin Hytaý Halk Respublikasyna iş saparyny amala aşyrmagy munuň aýdyň beýany boldy. Gahryman Arkadagymyz forumyň çäklerinde guralan ýokary derejeli maslahatda çykyş edip, türkmen we hytaý halklarynyň arasyndaky dostlugyň, hoşniýetli goňşuçylygyň baý taryhy tejribesine daýanmagyň, häzirki wagtda özara obýektiw bähbitleriň bolmagynyň Türkmenistan we Hytaý tarapyndan öňe sürlen “Beýik Ýüpek ýoluny dikeltmek” hem-de “Bir guşak, bir ýol” strategiýalarynyň durmuşa geçirilmegi, olaryň utgaşdyrylmagy, biri-biriniň üstüniň ýetirilmegi bilen baglylykda hyzmatdaşlygy üstünlikli ösdürmäge mümkinçilik berýändigini nygtady.

Şeýle hem Pekine amala aşyrylan saparyň dowamynda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow bilen Hytaý Halk Respublikasynyň Başlygy Si Szinpiniň arasynda duşuşyk geçirildi. Onuň barşynda ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn görnüşde okgunly ösdürilýän döwletara hyzmatdaşlygyň esasy ugurlary ara alnyp maslahatlaşyldy. Geçirilen gepleşikleriň netijeleri boýunça türkmen-hytaý gatnaşyklarynyň şertnama-hukuk binýadynyň üstüni ýetiren ikitaraplaýyn resminamalaryň birnäçesine gol çekildi.

Şeýlelikde, Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistan saýlap alan döredijilikli daşary syýasat strategiýasyna eýermek bilen, ählumumy parahatçylygyň, abadançylygyň we ösüşiň bähbitlerine laýyk gelýän netijeli, köpugurly halkara hyzmatdaşlygy ösdürmäge uly goşant goşýar.

Занимая активную и инициативную позицию в выработке сбалансированных решений актуальных вопросов современности, нейтральный Туркменистан продолжает неуклонно претворять в жизнь внешнеполитический курс, основанный на принципах миролюбия, добрососедства и конструктивного сотрудничества в региональном и глобальном измерении. Наглядным подтверждением результативности этой успешно реализуемой под руководством Президента Сердара Бердымухамедова дальновидной стратегии, инициированной Героем-Аркадагом, являются важные события международного характера, которыми ознаменован нынешний год.

В их числе следует отметить состоявшийся в сентябре рабочий визит главы государства в Нью-Йорк (Соединённые Штаты Америки) в целях участия в 78-й сессии Генеральной Ассамблеи Организации Объединённых Наций. Наша страна на деле демонстрирует готовность направить свой миротворческий и созидательный потенциал на всеобщее благо, предпринимая в этих целях последовательные шаги. Об этом свидетельствуют приоритетные позиции Туркменистана и конкретные предложения, озвученные Президентом Сердаром Бердымухамедовым 19 сентября текущего года с высокой трибуны ООН.

Как отметил в своём выступлении глава Туркменистана, именно чувство высочайшей ответственности сегодня должно объединить все 193 страны-члена Сообщества Наций, каждая из которых, независимо от географического месторасположения, численности населения, объёма экономики, общественно-политической модели, призвана и способна внести важный вклад в решение стоящих перед ООН задач. В силу множества причин нынешний мир сталкивается с рядом очень серьёзных вызовов. Исходя из этого, Туркменистан на протяжении многих лет твёрдо и настойчиво отстаивает принцип неделимости и целостности безопасности, неотъемлемости друг от друга её различных аспектов.

В данной связи Президент Сердар Бердымухамедов озвучил ряд инициатив туркменской стороны, в частности, по обсуждению возможностей выработки Стратегии глобальной безопасности на основе принципов Устава ООН и общепризнанных норм международного права, с учётом реалий и тенденций мирового развития.

В продолжение темы, также высказавшись за запуск инклюзивного, полноформатного и системного диалога по линии Центральная Азия–ООН, глава государства выдвинул предложение по созданию под эгидой Организации Объединённых Наций формата Совещания по безопасности в Центральной Азии и сопредельных с ней зонах. Вместе с тем была выражена готовность к проведению первого Совещания в Ашхабаде в 2024 году.

Сделав акцент на том, что среди ключевых направлений деятельности ООН на предстоящие годы Туркменистан рассматривает решение насущных климатических и экологических задач, Президент Сердар Бердымухамедов особо выделил вопросы, связанные с глобальными обязательствами по метану. Как отмечалось, с присоединением к Парижскому Соглашению по климату в 2017 году в нашей стране был принят ряд соответствующих национальных программ. Проводятся общегосударственные мероприятия в целях снижения и искоренения негативных последствий выбросов метана в атмосферу.

В данной связи констатировалось, что в Туркменистане утверждена Дорожная карта по развитию международного сотрудничества, направленного на изучение вопроса по присоединению нашей страны к Глобальному обязательству по метану.

В качестве важного шага в принятии стратегического подхода к экологическим проблемам ЦА была выдвинута инициатива об учреждении специализированной структуры – Регионального центра по технологиям, связанным с изменением климата в Центральной Азии. В данном аспекте была выражена готовность предоставить организационные и технические условия для функционирования такого Центра в туркменской столице.

В своём выступлении Президент Сердар Бердымухамедов также озвучил предложение о создании «Каспийской экологической инициативы», подчеркнув, что её реализация должна осуществляться в тесном сотрудничестве с ООН, её агентствами, учреждениями и институтами.

Касаясь выполнения Целей устойчивого развития в сфере транспорта, глава государства отметил, что, как известно, Туркменистан стал инициатором создания эффективных международных платформ для диалога в этом актуальном направлении. Так, в 2016 году в нашей стране с успехом прошла Первая Глобальная конференция ООН по устойчивому транспорту, а летом минувшего года – Министерская встреча по транспорту для развивающихся стран, не имеющих выхода к морю, организованная в сотрудничестве с ООН. Инициативы Туркменистана в данной области нашли закрепление в соответствующих Резолюциях Генеральной Ассамблеи ООН. В их числе – принятая в мае текущего года Резолюция «Всемирный день устойчивого транспорта».

В этом контексте было предложено, опираясь на положения данного документа, в рамках нынешней сессии Генассамблеи созвать Совещание высокого уровня по случаю Всемирного дня устойчивого транспорта.

Важнейшим направлением деятельности Туркменистана по реализации ЦУР является максимальное содействие ООН в решении продовольственной проблемы. Исходя из этого, наша страна предлагает созвать под эгидой ООН в сотрудничестве с Всемирной Продовольственной Программой, Всемирной Организацией Здравоохранения, Детским Фондом ООН крупный международный форум по продовольственной безопасности и готова предоставить условия для проведения такого мероприятия в Ашхабаде в согласованные сроки.

Приверженность Туркменистана и Организации Объединённых Наций стратегическому полноформатному диалогу также была подтверждена в ходе встречи главы государства с Генеральным секретарём ООН Антониу Гутерришем.

Кроме того, «на полях» 78-й сессии ГА ООН Президент Сердар Бердымухамедов провёл встречи с Генеральным директором Всемирной торговой организации г-жой Нгози Оконджо-Ивеала, Президентом Республики Корея Юн Сок Ёлем, Председателем Европейского Союза Шарлем Мишелем и со Специальным представителем Президента США по климату Джоном Керри.

В рамках рабочего визита в США 19 сентября глава Туркменистана также принял участие в первой исторической встрече на высшем уровне в формате Центральная Азия–Соединённые Штаты Америки («С5+1»). В ходе Саммита

состоялось заинтересованное обсуждение актуальных вопросов шестистороннего партнёрства, были обозначены его приоритетные векторы с расчётом на перспективу.

Одним из ключевых векторов внешнеполитической стратегии Отчизны неизменно выступает укрепление традиционно дружественных, братских отношений со странами-соседями по региону. Намерение Туркменистана и впредь содействовать развитию плодотворного межгосударственного диалога на двусторонней и многосторонней основе было подтверждено во время состоявшегося в сентябре рабочего визита Президента Сердара Бердымухамедова в Республику Таджикистан для участия в пятой Консультативной встрече глав государств Центральной Азии и в заседании Совета глав государств-учредителей Международного фонда спасения Арала (МФСА), состоявшихся в Душанбе соответственно 14 и 15 сентября. Предложения и инициативы туркменской стороны, озвученные на них в выступлениях Президента Туркменистана, охватили широкий спектр направлений, включая укрепление мира и безопасности, экономику и торговлю, энергетику, транспорт, культурно-гуманитарную сферу, экологию и охрану окружающей среды, продвижение водной дипломатии и в целом обеспечение устойчивого развития в регионе.

Следует также отметить, что 14 сентября Душанбе с рабочим визитом по приглашению Президента Республики Таджикистан Эмомали Рахмона посетил Национальный Лидер туркменского народа, Председатель Халк Маслахаты Туркменистана Гурбангулы Бердымухамедов. В ходе визита состоялась торжественная церемония награждения Героя-Аркадага высокой наградой – Почётным Знаком глав государств Центральной Азии.

Конструктивный, поступательный характер также присущ традиционному диалогу Туркменистана с Содружеством Независимых Государств. Многолетнее сотрудничество в данном формате опирается на прочный фундамент дружбы и добрососедства, исторически сложившиеся связи. Являясь ассоциированным членом СНГ, наша страна вносит действенный вклад в развитие плодотворного партнёрства на пространстве Содружества.

Подтверждением инициативной позиции Туркменистана в вопросах укрепления и интенсификации разнопланового межгосударственного сотрудничества стало участие Президента Сердара Бердымухамедова в очередном Саммите СНГ, состоявшемся 13 октября в столице Кыргызской Республики – Бишкеке.

Последовательно реализуя миролюбивый, созидательный внешнеполитический курс, наша нейтральная Отчизна развивает отношения дружбы и взаимовыгодного партнёрства с государствами, расположенными в разных регионах планеты, в числе которых Турецкая Республика. Важным шагом на пути наращивания эффективного двустороннего сотрудничества, его вывода на качественно новый, отвечающий современным реалиям уровень, стал официальный визит Президента Сердара Бердымухамедова в братскую страну, осуществлённый в октябре нынешнего года по приглашению Президента Реджепа Тайипа Эрдогана.

О результативности прошедших 26 октября в Анкаре переговоров на высшем уровне убедительно свидетельствуют достигнутые договорённости и подписанный солидный пакет документов, призванных существенно укрепить договорно-правовую базу туркмено-турецких отношений, способствовать активизации продуктивного взаимодействия в таких направлениях, как торгово-экономическая сфера, деловые контакты, транспорт и коммуникации, подготовка квалифицированных кадров, культурно-гуманитарная область, молодёжная политика, спорт, СМИ и др.

Программа визита также включила участие Президента Сердара Бердымухамедова в церемонии открытия туркмено-турецкого бизнес-форума. Озвученные главой Туркменистана конкретные предложения по сотрудничеству были с большим воодушевлением восприняты представителями деловых кругов Турции, подчеркнувшими высокую заинтересованность в участии в масштабных инфраструктурных проектах, осуществляемых в нашей стране. По итогам бизнес-форума между туркменскими и турецкими предпринимателями был подписан ряд документов, касающихся взаимодействия в различных сферах, включая производство стройматериалов, АПК и пищевую отрасль, закупку профильного оборудования и т.д.

Возвращаясь к теме развития конструктивных отношений с зарубежными партнёрами в рамках региональных и международных структур, в качестве наглядного примера также можно привести многолетний позитивный диалог с Организацией экономического сотрудничества. Как известно, два года назад Туркменистан, председательствующий в данной Организации с 2021 года, принимал 15-й Саммит ОЭС. Ашхабадская встреча в верхах была ознаменована важными решениями, придавшими совместной деятельности новый импульс.

Подтверждением стремления нашей страны всемерно способствовать укреплению продуктивного партнёрства с учётом имеющегося потенциала и перспектив стало участие Президента Сердара Бердымухамедова в 16-м Саммите Организации экономического сотрудничества, состоявшемся 9 ноября в Ташкенте. Выступая на форуме, глава Туркменистана озвучил предложения, направленные на активизацию взаимовыгодных связей в торгово-экономической и инвестиционной сферах, по линии деловых структур, в транспортном и энергетическом секторах и в целом на придание многоплановому межгосударственному сотрудничеству нового наполнения.

На доверительной, взаимоуважительной основе также развиваются отношения нашей страны с Организацией тюркских государств. С народами стран-членов ОТГ туркменский народ объединяет общность исторических корней, культурного и духовного наследия. Напомним, что в 2021 году Туркменистану был предоставлен статус наблюдателя в этой Организации. Свидетельством приверженности Отчизны плодотворному партнёрству в данном формате является состоявшийся 3 ноября рабочий визит Национального Лидера туркменского народа, Председателя Халк Маслахаты Гурбангулы Бердымухамедова в Республику Казахстан для участия в юбилейном, 10-м Саммите ОТГ.

В своём выступлении, коснувшись актуальных региональных и международных аспектов, Герой-Аркадаг акцентировал внимание на перспективах межгосударственного взаимодействия, выдвинув инициативы, нацеленные на выработку согласованных подходов к продуктивному долгосрочному сотрудничеству на его ключевых направлениях, что отвечает интересам общего благополучия.

Одним из приоритетов внешней политики нейтрального Туркменистана также выступает европейский вектор. Наша страна придаёт большое значение укреплению дружественных и взаимовыгодных связей с государствами Европы, в том числе в рамках традиционного диалога с Европейским Союзом. Сотрудничество в данном направлении динамично развивается в различных сферах.

Так, в августе текущего года Президент Сердар Бердымухамедов посетил с рабочим визитом Венгрию, где по приглашению Премьер-министра Виктора Орбана принял участие в торжественных мероприятиях состоявшегося в Будапеште Чемпионата мира по лёгкой атлетике, а также Национального праздника страны – Дня Святого Стефана. Этот визит и встреча главы Туркменистана с руководителем венгерского правительства заложили основу для углубления и расширения традиционного двустороннего сотрудничества на новом историческом этапе.

Вместе с тем приглашение Президента Сердара Бердымухамедова принять участие в торжествах по случаю XIX Чемпионата мира по лёгкой атлетике – свидетельство высокого международного авторитета Отчизны, признание её весомого вклада в упрочение мира и развитие дружественных отношений между странами и народами планеты.

В продолжение темы взаимодействия с европейскими партнёрами также следует отметить результативность состоявшегося в сентябре нынешнего года рабочего визита Национального Лидера туркменского народа, Председателя Халк Маслахаты Гурбангулы Бердымухамедова в Федеративную Республику Германия. Насыщенная программа визита включила участие Героя-Аркадага во встречах глав делегаций государств ЦА и ФРГ в формате «Центральная Азия+Германия», а также в туркмено-германском бизнес-форуме. Кроме того, Национальный Лидер туркменского народа, Председатель Халк Маслахаты Туркменистана провёл двусторонние встречи с Федеральным Канцлером ФРГ Олафом Шольцем и заместителем Федерального Канцлера ФРГ, федеральным министром по экономике и защите климата Робертом Хабеком.

Этот визит стал очередным значимым шагом в наращивании межгосударственного диалога и выводе туркмено-германского сотрудничества на новые, отвечающие его солидному потенциалу рубежи. В ходе состоявшихся в Берлине мероприятий высокого уровня также была продемонстрирована заинтересованность ФРГ в укреплении эффективного взаимодействия с нашей страной, снискавшей на международной арене репутацию надёжного и ответственного партнёра.

Будучи открытым для равноправного взаимовыгодного сотрудничества со всеми государствами мира, Туркменистан развивает плодотворные отношения со странами Азиатско-Тихоокеанского региона, в числе которых Китайская Народная Республика. Опираясь на обоюдную добрую волю сторон, туркмено-китайское партнёрство носит тесный, стратегический характер. Подтверждением тому стал состоявшийся в октябре текущего года рабочий визит Национального Лидера туркменского народа, Председателя Халк Маслахаты Гурбангулы Бердымухамедова в КНР в целях участия в Третьем форуме высокого уровня «Один пояс, один путь».

Выступая на организованной в рамках Форума конференции высокого уровня, Герой-Аркадаг подчеркнул, что опора на богатейший исторический опыт дружбы и добрососедства между туркменским и китайским народами, наличие сегодня объективных обоюдных интересов позволяют нашим странам успешно наращивать сотрудничество в контексте реализации инициированных Туркменистаном и Китаем стратегий «Возрождение Великого Шёлкового пути» и «Один пояс, один путь», их сопряжения и взаимной дополняемости.

В рамках визита в Пекине также состоялась встреча Национального Лидера туркменского народа, Председателя Халк Маслахаты Туркменистана Гурбангулы Бердымухамедова с Председателем Китайской Народной Республики Си Цзиньпином, в ходе которой были обсуждены ключевые векторы межгосударственного сотрудничества, развивающегося по восходящей линии как на двусторонней, так и на многосторонней основе. По завершении переговоров был подписан ряд важных документов, пополнивших договорно-правовую базу туркмено-китайских отношений.

Таким образом, неуклонно следуя избранной созидательной внешнеполитической стратегии, независимый нейтральный Туркменистан вносит конкретный вклад в развитие конструктивного полноформатного международного сотрудничества, отвечающего интересам всеобщего мира, благополучия и прогресса.

Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda şu ýylyň dokuz aýynda ykdysadyýetimiziň pudaklarynda alnyp barlan işleriň jemleri jemlenildi hem-de öňde durýan wezipeler kesgitlenildi.

Ilki bilen, Mejlisiň Başlygy D.Gulmanowa çykyş edip, şu ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda ýerine ýetirilen işler barada maglumat berdi.

Bellenilişi ýaly, geçen dokuz aýyň dowamynda Türkmenistanyň Kanunlarynyň 23-si, hususan-da, “Türkmenistanyň “Magtymguly Pyragynyň 300 ýyllygyna” atly ýubileý medalyny döretmek hakynda”, “Magtymguly Pyragynyň medeni mirasy hakynda”, “Energiýany tygşytlamak we energiýadan netijeli peýdalanmak hakynda”, “Gidrometeorologiýa işi hakynda” Kanunlar, ýurdumyzyň daşary syýasat başlangyçlaryny hukuk taýdan goldamak bilen baglanyşykly başga-da birnäçe Kanunlar kabul edildi. Şeýle hem hereket edýän kanunlary Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň düzgünlerine, halkara hukugyň kadalaryna laýyk getirmek maksady bilen, Raýat, Maşgala, Býujet, Zähmet, Ilaty durmuş taýdan goramak, Sanitariýa kodekslerine we başga-da birnäçe kanunlara degişli üýtgetmeleridir goşmaçalary girizmek bilen baglanyşykly Kanunlar, Mejlisiň kararlarynyň 18-si kabul edildi.

Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Döwlet gullugy akademiýasynyň diňleýjileri üçin deputatlaryň gatnaşmagynda kanun çykaryjylyk işiniň döwrebap usullary we ýörelgeleri boýunça okuw sapaklary guraldy. Ýylyň başyndan bäri daşary döwletleriň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçileriniň 14-sinden ynanç hatlary kabul edildi. Daşary ýurtlaryň parlamentleri we halkara guramalar bilen gatnaşyklary pugtalandyrmagyň çäklerinde duşuşyklaryň 30-dan gowragy geçirildi. Deputatlar kanun çykaryjylyk işini kämilleşdirmek hem-de döwlet maksatnamalarynyň ýerine ýetirilmegini üpjün etmek meseleleri boýunça maslahatlaryň 91-sine gatnaşdylar. Kanun çykaryjylyk işinde tejribe alyşmak maksady bilen, daşary ýurtlara iş saparlarynyň 28-si guraldy. Şeýle-de Watanymyzda gazanylýan beýik ösüşleri, täze taryhy döwürde öňde goýlan maksatlary giňden wagyz etmek, kabul edilýän kanunlaryň many-mazmunyny halk köpçüligine düşündirmek üçin deputatlaryň ençeme çärelere gatnaşýandyklary barada aýdyldy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow kanunçylyk ulgamyny döwrebaplaşdyrmagyň we ykdysadyýetimizi mundan beýläk-de pugtalandyrmagyň möhüm ähmiýete eýedigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň kanunçylygyny kämilleşdirmegi dowam etdirmegiň wajypdygyna ünsi çekdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary H.Geldimyradow şu ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda ýurdumyzda gazanylan makroykdysady görkezijiler barada hasabat berdi.

Maksatnamalaýyn çäreleriň üstünlikli durmuşa geçirilmegi netijesinde, şu ýylyň dokuz aýynda jemi içerki önüm 6,3 göterim artdy. Bu görkeziji senagat pudagynda 3,5 göterime, gurluşykda 9,3 göterime, ulag-aragatnaşyk pudagynda 6,8 göterime, söwdada 9 göterime, oba hojalygynda 5,2 göterime, hyzmatlar ulgamynda 7,5 göterime deň boldy. 2023-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, jemi öndürilen önüm 11,7 göterim artdy. Geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, şu ýylyň üç çärýeginde bölek satuw haryt dolanyşygy 11,2 göterim köpeldi. Daşary söwda dolanyşygynda hem oňyn görkezijiler gazanyldy. Döwlet býujetiniň girdeji bölegi 102,4 göterim, çykdajy bölegi 97,7 göterim ýerine ýetirildi. Ýurdumyzyň iri we orta kärhanalarynda ortaça aýlyk zähmet haky, 2023-nji ýylyň degişli döwrüne görä, 10,5 göterim ýokarlandy. Zähmet haklary, pensiýalar, döwlet kömek pullary, talyp haklary öz wagtynda maliýeleşdirildi. Maliýeleşdirmegiň ähli çeşmeleriniň hasabyna özleşdirilen düýpli maýa goýumlaryň möçberi, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 16,6 göterim artdy. Şeýle hem “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna” laýyklykda gurulmagy we durky täzelenilmegi meýilleşdirilen desgalar boýunça ýerine ýetirilen işler barada aýdyldy.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, «Türkmenistany 2025-nji ýylda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň we maýa goýum Maksatnamasynyň», şeýle hem geljek ýylyň Döwlet býujetiniň taslamalaryny seljermegiň möhümdigini nygtady. Şunuň bilen birlikde, wise-premýere bu ugurda alnyp barylýan işleriň netijeliligini ýokarlandyrmak boýunça zerur çäreleri görmek tabşyryldy.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Amanow gözegçilik edýän ýangyç-energetika toplumynda 2024-nji ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi. Nebiti we gaz kondensatyny çykarmak babatda gazanylan tehniki-ykdysady görkezijiler hakynda-da aýdyldy.

Bellenilişi ýaly, “Türkmennebit” döwlet konserni tarapyndan nebit çykarmagyň meýilnamasy 102,6 göterime deň boldy. Şu ýylyň dokuz aýynda nebiti gaýtadan işleýän zawodlar tarapyndan nebiti gaýtadan işlemegiň meýilnamasy 104,1 göterim, benzin öndürmegiň meýilnamasy 106,9 göterim, çalgy ýaglaryny öndürmegiň meýilnamasy 105,9 göterim, tebigy we ugurdaş gazy çykarmagyň meýilnamasy 100,3 göterim, mawy ýangyjy daşary ýurtlara ibermegiň meýilnamasy 101,7 göterim ýerine ýetirildi. Şunuň bilen bir hatarda, dizel ýangyjyny, polipropilen, suwuklandyrylan gazy öndürmek boýunça gazanylan tehniki-ykdysady görkezijiler barada aýdyldy.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, nebitgaz pudagynyň kärhanalaryny we önümçiliklerini doly güýjünde, durnukly işletmek üçin toplumyň işini yzygiderli kämilleşdirip durmagyň wajypdygyny nygtap, wise-premýere bu babatda birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary T.Atahallyýew gözegçilik edýän pudaklarynda şu ýylyň dokuz aýynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri, ýurdumyzyň welaýatlaryndaky möwsümleýin oba hojalyk işleri barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, oba hojalyk pudagynda önümçiligiň ösüş depgini, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 126,3 göterime, şol sanda Oba hojalyk ministrligi boýunça 101,9 göterime, Daşky gurşawy goramak ministrligi boýunça 120,1 göterime, Suw hojalygy baradaky döwlet komiteti boýunça 142,4 göterime, “Türkmenpagta” döwlet konserni boýunça 100 göterime, “Türkmengallaönümleri” döwlet birleşigi boýunça 226,4 göterime, “Türkmenobahyzmat” döwlet birleşigi boýunça 119,8 göterime, Azyk senagaty döwlet birleşigi boýunça 100,2 göterime, Maldarçylyk we guşçulyk senagaty döwlet birleşigi boýunça 100,7 göterime, “Türkmen atlary” döwlet birleşigi boýunça 102,4 göterime barabar boldy. Maýa goýum serişdelerini özleşdirmegiň meýilnamasy 340,6 göterim ýerine ýetirildi.

Häzirki wagtda ýurdumyzyň welaýatlarynda bugdaý ekişini bellenen möhletlerde we talabalaýyk geçirmek, ýetişdirilen pagta, şaly hasylyny ýygnap almak boýunça degişli işleriň alnyp barylýandygy aýdyldy. Şunuň bilen bir hatarda, mallaryň baş sanyny artdyrmak, olaryň önüm berijiligini ýokarlandyrmak maksady bilen, maldarçylyk hojalyklarynda mallar üçin ot-iýmleriň ätiýaçlyk gorlaryny döretmek işleri dowam edýär. Ekerançylyk meýdanlarynyň suw üpjünçiligini, ýerleriň melioratiw ýagdaýyny gowulandyrmak üçin suwaryş we şor suw akabalaryny arassalamak boýunça degişli işler geçirilýär.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýurdumyzda alnyp barylýan oba hojalyk işlerini berk gözegçilikde saklamagyň zerurdygyna ünsi çekdi. Döwlet Baştutanymyz pagta ýygymynyň depginini güýçlendirmegiň, oba hojalyk tehnikalaryny netijeli peýdalanmagyň, bugdaý ekişini agrotehniki möhletlerde geçirmek boýunça zerur işleri alyp barmagyň, oba hojalyk pudagynyň kärhanalaryny doly güýjünde işletmek üçin öz wagtynda zerur çäreleri görmegiň wajypdygyny nygtady. Hormatly Prezidentimiz ýokary hilli oba hojalyk önümlerini öndürýän döwrebap önümçilikleri döretmegi dowam etdirmegiň, mallaryň we guşlaryň baş sanyny artdyrmagyň, tohumçylyk işini ylmy taýdan guramak boýunça zerur işleri geçirmegiň möhümdigini aýdyp, wise-premýere birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Annamämmedow şu ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda gurluşyk we senagat toplumy tarapyndan ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, hasabat döwründe toplum tarapyndan öndürilen önümleriň hem-de ýerine ýetirilen işleriň meýilnamasy 110,5 göterim boldy. Ýylyň başyndan bäri Gurluşyk we binagärlik ministrligi boýunça işleriň meýilnamasy 106,4 göterim ýerine ýetirildi. Senagat we gurluşyk önümçiligi ministrligi tarapyndan öndürilen önümleriň, ýerine ýetirilen işleriň möçberi 1 milliard 302 million manada deň boldy. Hasabat döwründe Energetika ministrligi boýunça öndürilen önümleriň, ýerine ýetirilen işleriň meýilnamasy 104,7 göterime, “Türkmenhimiýa” döwlet konserni boýunça 125,6 göterime deň boldy. Şu ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda Awtomobil ýollarynyň gurluşygyny dolandyrmak baradaky döwlet agentligi boýunça ýerine ýetirilen işleriň meýilnamasy 114 göterim, Aşgabat şäheriniň häkimligi boýunça 137,1 göterim berjaý edildi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň gurluşyk we senagat toplumynyň kärhanalaryny taslama kuwwatyna çykarmak boýunça toplumlaýyn çäreleri görmegi dowam etdirmegiň möhümdigini belledi. Bilelikdäki kärhanalary, önümçilikleri ýola goýup, täze iş orunlaryny döretmek boýunça işleri ilerletmek wajyp wezipeleriň hatarynda görkezildi. Döwlet Baştutanymyz wise-premýere 2024-nji ýylda açylyp ulanmaga berilmeli binalaryň we desgalaryň, ýaşaýyş jaýlarynyň gurluşygynyň bellenen möhletlerde tamamlanmagyna berk gözegçilik etmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Atdaýew gözegçilik edýän ministrliklerinde, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynda, telekeçilik ulgamynda şu ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda alnyp barlan işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministrligi boýunça söwda dolanyşygynyň ösüş depgini, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 102,1 göterime, öndürilen önümleriň ösüş depgini 103,1 göterime barabar boldy. Dokma senagaty ministrligi boýunça, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, nah ýüplügiň öndürilişi 144,4 göterime, nah matalar 128,4 göterime, tikin we trikotaž önümleri 100,3 göterime, gön önümleri 124,6 göterime barabar boldy. “Türkmenhaly” döwlet birleşigi boýunça önüm öndürmegiň meýilnamasy 100,2 göterim ýerine ýetirildi. Döwlet haryt-çig mal biržasy tarapyndan hasabat döwründe 225 birža söwdasy geçirilip, olarda 21 müň 378 şertnama hasaba alyndy. Dokuz aýda Söwda-senagat edarasy boýunça ýerine ýetirilen işleriň ösüş depgini 103,4 göterime barabar boldy. Hasabat döwründe sergileriň 17-si, maslahatlaryň 96-sy geçirildi. Senagatçylar we telekeçiler birleşmesi boýunça oba hojalyk we azyk önümlerini öndürmegiň ösüş depgini 109,5 göterime, senagat önümleriniň ösüş depgini 104 göterime deň boldy.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzda ýokary hilli harytlary öndürmek boýunça alnyp barylýan işlere berk gözegçilik etmegiň wajypdygyna ünsi çekdi. Şeýle hem döwlet Baştutanymyz Senagatçylar we telekeçiler birleşmesi tarapyndan harytlaryň eksportyny artdyrmak babatda zerur işleri geçirmegiň möhümdigini belläp, wise-premýere bu babatda anyk tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Mämmedowa şu ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda gözegçilik edýän düzümlerinde ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, hasabat döwründe welaýatlarda, Aşgabat we Arkadag şäherlerinde şanly seneler, Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy, medeni-durmuş maksatly desgalaryň açylyp ulanmaga berilmegi mynasybetli dürli çäreler geçirildi. “Ýaňlan, Diýarym!” telebäsleşiginiň jemleýji tapgyry geçirildi, Türkmenistanyň Prezidentiniň “Türkmeniň Altyn asyry” atly baýragyny almak ugrundaky bäsleşigiň jemleri jemlenildi. Hasabat döwründe Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň 33 ýyllygy mynasybetli dabaralar, konsertler, sergiler we beýleki medeni çäreler guraldy. Halkara hyzmatdaşlygyň çäklerinde-de dürli çäreler geçirilip, türkmen hünärmenleri daşary ýurtlarda iş saparlarynda boldular. Şu ýylyň 1-nji sentýabrynda Türkmenistanyň we Täjigistan Respublikasynyň döwlet Baştutanlarynyň sanly ulgam arkaly gatnaşmaklarynda dostlukly ýurduň Hatlon welaýatynyň Dusti etrabynda Magtymguly adyndaky umumybilim berýän orta mekdebiň binalar toplumynyň açylyş dabarasynda iki ýurduň sungat ussatlarynyň çykyşlary guraldy. Ýurdumyzyň döredijilik topary Russiýa Federasiýasynyň Moskwa şäherinde beýik türkmen şahyry Magtymguly Pyragynyň heýkeliniň açylyş dabarasyna gatnaşdy.

Teatrlaryň, sirkleriň, kinoteatrlaryň we kinokonsert merkezleriniň, kitaphanalaryň, muzeýleriň, Türkmen döwlet neşirýat gullugynyň, Oguz han adyndaky “Türkmenfilm” birleşiginiň, Döwlet habarlar agentliginiň ýerine ýetiren işleriniň netijeleri barada-da hasabat berildi. Hasabat döwründe döwlet maksatnamalaryndan, sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasyndan gelip çykýan wezipeleri ýerine ýetirmek, şol sanda elektron neşirleriň sanyny artdyrmak, pudaga degişli elektron saýtlary häzirki zaman talaplaryna laýyk gelýän maglumatlar bilen üpjün etmek, işgärleriň hünär derejesini ýokarlandyrmak boýunça degişli işler alnyp baryldy.

Soňra wise-premýer Arkadag şäherinde VI Wena balyny geçirmäge görülýän taýýarlyk barada hasabat berdi. Garaşylyşy ýaly, bu döredijilik çäresine Saglygy goraýyş we derman senagaty işgärleriniň güni mynasybetli baýramçylyk dabaralaryna, Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyna bagyşlanan “Döwürleriň we siwilizasiýalaryň özara arabaglanyşygy — parahatçylygyň we ösüşiň binýady” atly halkara foruma gatnaşýan daşary ýurtly myhmanlar hem-de beýlekiler gatnaşar. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyzyň garamagyna bu medeni çäräni geçirmek bilen bagly degişli teklip hödürlenildi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, 10-njy oktýabrda Arkadag şäherinde guraljak VI Wena balyna gowy taýýarlyk görmegiň we ony ýokary derejede geçirmegiň möhümdigini belledi hem-de wise-premýere birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Orazdurdyýewa gözegçilik edýän ulgamlarynda şu ýylyň dokuz aýynda alnyp barlan işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, hasabat döwründe Bilimler we talyp ýaşlar güni hem-de täze okuw ýylynyň başlanmagy mynasybetli ýurdumyzyň bilim edaralarynda “Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” atly dabaraly çäreler geçirildi. Hormatly Prezidentimiziň we Gahryman Arkadagymyzyň adyndan 1-nji synpa okuwa kabul edilen ähli okuwçylara “Bilimli” noutbuk kompýuterleri gowşuryldy. Baýramçylyk mynasybetli çagalar baglary, orta mekdepler dabaraly açylyp ulanmaga berildi. Ylymly-bilimli nesilleri terbiýeläp ýetişdirmäge gönükdirilen özgertmeler dowam etdirildi. Bilim işine okatmagyň öňdebaryjy usullary giňden ornaşdyryldy. Mekdep okuwçylary halkara ders bäsleşiklerinde 15 altyn, 32 kümüş, 55 bürünç medal, halkara internet bäsleşiklerinde 94 altyn, 99 kümüş, 102 bürünç medal gazandylar. Halkara derejede geçirilen ders bäsleşiklerinde, olimpiadalarda talyp ýaşlar 58 altyn, 122 kümüş, 202 bürünç, toparlaýyn bäsleşiklerde 5 altyn, 11 kümüş, 17 bürünç medala mynasyp boldular.

Hasabat döwründe ylmy barlaglaryň netijeliliginiň ýokarlandyrylmagyna, innowasion tehnologiýalaryň önümçilige ornaşdyrylmagyna gönükdirilen işler dowam etdirildi. Öňüni alyş-bejeriş işleriniň öňdebaryjy usullary amaly lukmançylyga ornaşdyryldy. Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň serişdeleriniň hasabyna näsag çagalara operasiýalar we bejergiler geçirildi. Gazna tarapyndan saglygy goraýyş edaralaryna gemodializ enjamlary sowgat berildi. Şu ýylyň dokuz aýynda bedenterbiýäni, sporty ösdürmek, ussat türgenleri taýýarlamak boýunça işler hem dowam etdirildi. Türgenlerimiz halkara ýaryşlarda 146 altyn, 134 kümüş, 193 bürünç medal gazandylar. Aşgabat şäheri “Arkalaşygyň täze sport mümkinçilikleriniň şäheri”, Olimpiýa şäherçesiniň Tennis toplumy «Tennis boýunça Aziýa sebitiniň okuw-türgenleşik merkezi» diýlip yglan edildi.

Soňra wise-premýer Türkmenistanyň saglygy goraýyş we derman senagaty işgärleriniň gününe görülýän taýýarlyk barada hasabat berdi.

Baýramçylygyň öňüsyrasynda, 9 — 12-nji oktýabrda Aşgabat şäherinde Halkara fiziologiýa ylmy-kliniki we Halkara sagaldyş-dikeldiş merkezlerini, Türkmenabat şäherinde glisirrizin turşusyny öndürýän kärhanany, Mary şäherinde Mary welaýatynyň hem-de Mary şäheriniň Arassaçylyk we keselleriň ýaýramagyna garşy göreşmek gulluklarynyň edara binalaryny dabaraly açyp ulanmaga bermek göz öňünde tutulýar. “Saglygy goraýyş, bilim we sport Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe” atly halkara sergi hem-de ylmy maslahat geçiriler. Myrat Garryýew adyndaky Türkmenistanyň Döwlet lukmançylyk uniwersitetinde zähmetde tapawutlanan saglygy goraýyş işgärlerine döwlet sylaglary gowşurylar.

Türkmenistanda fiziologiýa ylmyny ösdürmegiň 2024 — 2028-nji ýyllar üçin Milli maksatnamasyny; Türkmenistanda lukmançylyk sagaldyş-dikeldiş çäreleriniň 2024 — 2028-nji ýyllar üçin Milli strategiýasyny; Türkmenistanyň immuno-öňüni alyş boýunça 2024 — 2028-nji ýyllar üçin Milli maksatnamasyny tassyklamak; Ilatyň derman serişdeleri we lukmançylyk maksatlaryna niýetlenen önümler bilen üpjün edilmegini kämilleşdirmek; Halkara sagaldyş-dikeldiş merkezini; Halkara fiziologiýa ylmy-kliniki merkezini döretmek; Balkan, Lebap we Mary welaýatlarynda onkologiýa hassahanalarynyň gurluşygynyň taslamalaryny maliýeleşdirmek hakynda Türkmenistanyň Prezidentiniň Kararlarynyň taslamalary işlenip taýýarlanyldy.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň bilim ulgamynyň mundan beýläk-de kämilleşdirilmegini ileri tutulýan wezipeleriň hatarynda görkezdi. Şunuň bilen birlikde, sporty ösdürmäge aýratyn üns berlip, Diýarymyzda dürli sport çärelerini, halkara ýaryşlary geçirmegiň möhümdigi bellenildi. Döwlet Baştutanymyz saglygy goraýyş ulgamyny döwrebaplaşdyrmagyň wajypdygyny aýdyp, bu ugurda tejribe alyşmak üçin daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen ýakyndan gatnaşyklary dowam etdirmegiň zerurdygyny belledi. Hormatly Prezidentimiz wise-premýere Saglygy goraýyş we derman senagaty işgärleriniň güni mynasybetli ulanmaga beriljek häzirki zaman saglygy goraýyş desgalarynyň açylyş dabarasynyň ýokary derejede geçirilmegini üpjün etmegi, «Saglygy goraýyş, bilim we sport Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe» atly halkara sergä we ylmy maslahata gowy taýýarlyk görmegi tabşyrdy.

Mejlisiň dowamynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Türkmenistanda fiziologiýa ylmyny ösdürmegiň 2024 — 2028-nji ýyllar üçin Milli maksatnamasyny; Türkmenistanda lukmançylyk sagaldyş-dikeldiş çäreleriniň 2024 — 2028-nji ýyllar üçin Milli strategiýasyny; Türkmenistanyň immuno-öňüni alyş boýunça 2024 — 2028-nji ýyllar üçin Milli maksatnamasyny tassyklamak; Ilatyň derman serişdeleri we lukmançylyk maksatlaryna niýetlenen önümler bilen üpjün edilmegini kämilleşdirmek; Halkara sagaldyş-dikeldiş merkezini; Halkara fiziologiýa ylmy-kliniki merkezini döretmek; Balkan, Lebap we Mary welaýatlarynda onkologiýa hassahanalarynyň gurluşygynyň taslamalaryny maliýeleşdirmek hakynda Kararlara gol çekdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow şu ýylyň dokuz aýynda Daşary işler ministrligi tarapyndan ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Bitarap Türkmenistanyň daşary syýasat strategiýasyny durmuşa geçirmek, döwlet Baştutanymyzyň daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn gatnaşyklary, halkara guramalar bilen hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak boýunça ozal beren tabşyryklaryny ýerine ýetirmek üçin degişli işler geçirildi. Halkara gatnaşyklary giňeltmekde ýokary derejedäki saparlara we gepleşiklere aýratyn orun degişlidir. Hasabat döwründe hormatly Prezidentimiz Russiýa Federasiýasyna, Gazagystan Respublikasyna iş saparlaryny amala aşyrdy. Ýylyň başyndan bäri türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Birleşen Arap Emirliklerinde, Türkiýe Respublikasynda, Täjigistan Respublikasynda, Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasynda, Gazagystan Respublikasynda, Eýran Yslam Respublikasynda saparlarda boldy. Şu ýylyň iýunynda Koreýa Respublikasynyň Prezidenti Türkmenistana döwlet saparyny amala aşyrdy.

Hasabat döwründe hormatly Prezidentimiz Eýran Yslam Respublikasynyň, Gyrgyz Respublikasynyň, Russiýa Federasiýasynyň, Gazagystan Respublikasynyň, Özbegistan Respublikasynyň Prezidentleri, Ýaponiýanyň Premýer-ministri bilen telefon arkaly söhbetdeşlikleri geçirdi. 24-nji maýda paýtagtymyzda Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň Hökümet Baştutanlarynyň Geňeşiniň nobatdaky mejlisi geçirildi. Oňa gatnaşmak maksady bilen, Russiýa Federasiýasynyň Hökümetiniň Başlygy, Belarus Respublikasynyň, Gazagystan Respublikasynyň, Gyrgyz Respublikasynyň we Täjigistan Respublikasynyň Premýer-ministrleri ýurdumyza iş sapary bilen geldiler. Ýylyň başyndan bäri, Birleşen Milletler Guramasynyň, Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasynyň, Bütindünýä Syýahatçylyk Guramasynyň, Türki medeniýetiň halkara guramasynyň (TÜRKSOÝ), Türki Döwletleriň Guramasynyň, Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň Baş sekretarlary Türkmenistanda saparda boldular.

Daşary ýurt wekiliýetleriniň Türkmenistana hem-de ýurdumyzyň wekiliýetleriniň daşary ýurtlara amala aşyran saparlary, halkara derejedäki gepleşikler we duşuşyklar dürli ulgamlarda netijeli gatnaşyklary ösdürmäge gönükdirildi. Daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen gatnaşyklaryň şertnama-hukuk binýadynyň üsti 141 resminama bilen ýetirildi. Daşary syýasat edaralarynyň ugry boýunça ikitaraplaýyn hyzmatdaşlyk yzygiderli amala aşyrylýar. Şeýle hem ilçihanalar arkaly diplomatik gatnaşyklary pugtalandyrmak boýunça degişli işler geçirilýär.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, dünýä ýurtlary, şeýle hem abraýly halkara guramalar bilen gatnaşyklary ösdürmek boýunça alnyp barylýan işleri dowam etdirmegiň zerurdygyny belledi. Döwlet Baştutanymyz bu baradaky gürrüňi dowam edip, ýylyň ahyryna çenli geçiriljek çärelere, resmi we döwlet saparlaryna, halkara maslahatlara, Garaşsyz döwletimiziň Bitaraplyk baýramyna gowy taýýarlyk görmegiň möhümdigini belläp, bu babatda anyk tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow ýurdumyzyň wekiliýetiniň Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynyň 79-njy sessiýasyna gatnaşmagynyň netijeleri barada hasabat berdi. Şu maksat bilen, şu ýylyň 26-njy sentýabry — 1-nji oktýabry aralygynda Nýu-Ýork şäherine iş sapary amala aşyryldy.

Bellenilişi ýaly, 27-nji sentýabrda Türkmenistanyň wekiliýeti sessiýada çykyş edip, häzirki zamanyň ählumumy meseleleri, hususan-da, howpsuzlyk, durnukly ösüş, howanyň üýtgemegi, ynsanperwerlik meseleleri boýunça ýurdumyzyň garaýyşlaryny beýan etdi. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiziň bu ulgamlardaky halkara başlangyçlary barada aýdyldy. Ählumumy howpsuzlyk strategiýasyny geljekde amala aşyrmak maksady bilen, halkara parahatçylygy berkitmek, dünýäde ýüze çykýan dürli ýagdaýlary çözmek üçin öňüni alyş diplomatiýasyna, Bitaraplygyň ýörelgelerine esaslanmak babatda teklipler öňe sürüldi. Türkmenistanyň wekiliýeti Birleşen Milletler Guramasynyň parahatçylygy üpjün etmekdäki tagallalarynda bitarap ýurtlara bu guramanyň çäklerinde ileri tutulýan hyzmatdaş derejesini bermek başlangyjy bilen çykyş etdi.

Durnukly ösüş babatda ýurdumyz tarapyndan çalşykly dolanyşykdaky ykdysadyýete geçmegiň Ählumumy çarçuwaly maksatnamasy; Durnukly ulag arabaglanyşygynyň ählumumy atlasy; Ählumumy energetika howpsuzlygy we durnukly ösüş boýunça hyzmatdaşlygyň bileleşigi baradaky teklipler beýan edildi. Türkmenistan Aral meselesine, Merkezi Aziýa we Hazar deňzi sebitlerinde ekologik abadançylygy üpjün etmäge uly üns berýär. Şunuň bilen baglylykda, ýurdumyz Birleşen Milletler Guramasynyň ýöriteleşdirilen edaralary, hususan-da, Daşky gurşawy goramak maksatnamasy, Ösüş maksatnamasy, degişli halkara maliýe institutlary, şol sanda Ählumumy ekologiýa gaznasy, Ýaşyl howa gaznasy bilen hyzmatdaşlygy giňeltmek boýunça başlangyçlar bilen çykyş edýär.

Ynsanperwer ulgam barada aýdylanda, türkmen tarapy ilaty, eneligi we çagalygy goramak, maýyplaryň, bosgunlaryň, raýatlygy bolmadyk adamlaryň hukuklaryny goramak, durmuş meseleleri boýunça işleri dowam etdirmegiň ähmiýetini nygtady. Şeýle hem 2025-nji ýylda BMG-niň döredilmeginiň 80 ýyllygynyň, Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygyň 30 ýyllygynyň, dünýäde ýurdumyzyň başlangyjy bilen Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýylynyň belleniljekdigi bilen baglylykda, bu ýylyň aýratyn ähmiýeti nygtaldy. Şoňa görä, bu şanly seneler mynasybetli meýilleşdirilýän çäreleri BMG-niň agza döwletleri bilen bilelikde üstünlikli geçirmegiň möhümdigi aýdyldy.

Nýu-Ýorka saparyň çäklerinde ýurdumyzyň wekiliýeti Merkezi Aziýa döwletleriniň we ABŞ-nyň daşary syýasat edaralarynyň ýolbaşçylarynyň “C5+1” düzümdäki duşuşygyna, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň daşary işler ministrleriniň nobatdaky her ýylky duşuşygyna gatnaşdy. Olarda garalan meseleler boýunça Türkmenistanyň resmi garaýyşlary beýan edildi.

BMG-niň Baş sekretary Antoniu Guterriş bilen geçirilen duşuşygyň barşynda iri halkara guramanyň ýolbaşçysynyň Aşgabada bolan iş saparynyň hem-de onuň dowamynda Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedow, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow bilen geçirilen gepleşikleriň ähmiýeti bellenildi. Şeýle hem Türkmenistanyň bitaraplyk syýasatynyň nusgawy häsiýete eýedigi, häzirki zaman dünýäsiniň gün tertibinde duran dürli meseleler babatda ýurdumyzyň işjeň we oňyn orny nygtaldy.

Baş Assambleýanyň 79-njy sessiýasynyň çäklerinde ýurdumyzyň wekiliýeti ikitaraplaýyn duşuşyklaryň birnäçesini geçirdi. Saparyň dowamynda Türkmenistanyň Daşary işler ministrligi bilen Kamboja Patyşalygynyň Daşary işler we halkara hyzmatdaşlyk ministrliginiň arasynda ikitaraplaýyn geňeşmeleri ýola goýmak babatda özara düşünişmek hakynda Ähtnama, Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň Halkara gatnaşyklary instituty bilen Serbiýa Respublikasynyň Daşary işler ministrliginiň Diplomatik akademiýasynyň arasynda hyzmatdaşlyk etmek hakynda Ähtnama gol çekildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, Garaşsyz, baky Bitarap döwletimiziň Birleşen Milletler Guramasy bilen köpugurly hyzmatdaşlygy alyp barýandygyny belledi. Türkmenistanyň BMG-niň Baş Assambleýasynyň 79-njy sessiýasynyň wise-başlygy hökmünde çykyş etmegi, şeýle hem nobatdaky sessiýada ýurdumyzyň öňe süren teklipleri we başlangyçlary munuň şeýledigini görkezýär. Döwlet Baştutanymyz geljekde-de Birleşen Milletler Guramasy bilen netijeli hyzmatdaşlygyň dowam etdiriljekdigini aýdyp, wise-premýer, daşary işler ministrine degişli tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory M.Çakyýew gözegçilik edýän pudaklarynda şu ýylyň dokuz aýynda alnyp barlan işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Hasabat döwründe toplum boýunça ýerine ýetirilen işleriň we hyzmatlaryň ösüş depgini 117,2 göterime deň boldy. Şu ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda awtomobil, demir ýol, howa, deňiz, derýa ulaglary arkaly ýük daşamagyň ösüş depgini 102,7 göterime, ýolagçy gatnatmagyň ösüş depgini 104,2 göterime, “Türkmendemirýollary” agentligi boýunça ýerine ýetirilen hyzmatlaryň ösüş depgini 102,5 göterime deň boldy. Arkadag şäheriniň demir ýol menziliniň, “Turgundy” demir ýol bekediniň “gury portunda” ammarlar toplumynyň, Turgundy — Hyrat demir ýolunyň birinji tapgyrynyň Turgundy — Sanabar aralygynyň gurluşyk işlerine girişildi, Serhetabat — Turgundy demir ýol geçelgesiniň türkmen-owgan serhedinde täze demir ýol köprüsi açylyp ulanmaga berildi. Hasabat döwründe “Türkmenawtoulaglary” agentligi boýunça 109,5 göterim, “Türkmenhowaýollary” agentligi boýunça 148,3 göterim, “Türkmendeňizderýaýollary” agentligi boýunça 112,8 göterim, “Türkmenaragatnaşyk” agentligi boýunça bolsa 114,3 göterim ösüş gazanyldy.

Ýurdumyzyň dürli künjeklerinde bu ulgama degişli düzümleýin önümçilik we durmuş maksatly desgalaryň, şol sanda Serhetabat — Hyrat optiki-süýümli aragatnaşyk geçirijisiniň gurluşyk işleri alnyp barylýar. Hasabat döwründe halkara forumlaryň, bilelikdäki iş toparlarynyň mejlisleriniň birnäçesi geçirildi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, sanly ulgamy ornaşdyrmak boýunça taslamalaryň durmuşa geçirilişini çaltlandyrmagyň, ýurdumyzda ýolagçy we ýük dolanyşygyny artdyrmak boýunça zerur işleri geçirmegiň, demir ýol ulgamynyň geçirijilik ukybyny artdyrmak babatda zerur çäreleri görmegiň, ýurdumyzyň ulag-logistika ulgamyny döwrebaplaşdyrmak işlerini berk gözegçilikde saklamagyň möhümdigini belledi we agentligiň ýolbaşçysyna degişli tabşyryklary berdi.

Soňra hormatly Prezidentimiz mejlise gatnaşyjylara ýüzlenip, ýurdumyzda şu ýylyň dokuz aýynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleriniň kabul eden maksatnamalarymyzyň üstünlikli durmuşa geçirilýändigini görkezýändigini belledi. Hasabat döwründe jemi içerki önümiň ösüş depgininiň 6,3 göterime deň bolmagy, iri senagat, durmuş maksatly desgalaryň we binalaryň dabaraly ýagdaýda açylyp ulanmaga berilmegi munuň aýdyň mysalydyr. Döwlet Baştutanymyz ýerine ýetirilmeli meýilnamalar barada aýdyp, ýylyň ahyryna çenli az wagtyň galandygyny nygtady. “Şoňa görä-de, 2024-nji ýyly gowy netijeler bilen tamamlamak üçin hemmämiz yhlas bilen zähmet çekmeli” diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy we ykdysadyýetimiziň ähli pudaklarynda gowy netijeleri gazanmak, jemi içerki önümiň ösüş depginini durnukly saklamak üçin zerur çäreleri görmegiň wajypdygyny belledi.

Döwlet Baştutanymyz 10-njy oktýabrda Saglygy goraýyş we derman senagaty işgärleriniň gününiň giňden bellenilip geçiljekdigini aýtdy. “Türkmenistanda saglygy goraýyş we derman senagaty ulgamyny innowasion esasda ösdürmäge möhüm ähmiýet berilýär. Şunda saglygy goraýyş işgärleriniň bitirýän işleri uly hormata mynasypdyr” diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy hem-de saglygy goraýyş we derman senagaty ulgamynyň işgärlerini hünär baýramçylygy bilen tüýs ýürekden gutlady.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň sanly ulgam arkaly geçirilen mejlisini jemläp, oňa gatnaşanlara berkarar Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

TÜRKMENISTANYŇ MEJLISI

Habarlar

Netijeli hyzmatdaşlygy ösdürmek — Türkmenistanyň daşary syýasatynyň ileri tutulýan ugry

Конструктивное сотрудничество – приоритет внешней политики Туркменистана

Конструктивное сотрудничество – приоритет внешней политики Туркменистана

MEŇZEŞ HABARLAR

Türkmenistanyň Mejlisinde şu ýylyň dokuz aýynyň netijelerine bagyşlanan maslahat geçirildi

Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň mejlisi

Türkmenistanyň Prezidenti Ýewropa Bileleşiginiň halkara hyzmatdaşlyk boýunça komissaryny kabul etdi

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Halk Maslahatynyň Prezidiumynyň mejlisindäki ÇYKYŞY