Türkmenistanyň Mejlisi (Parlamenti) kanun çykaryjy häkimiýeti amala aşyrýan wekilçilikli edaradyr

TÜRKMENISTANYŇ MEJLISI

Türkmençe

TÜRKMENISTANYŇ MEJLISI

Türkmençe
05.10.2023

Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň mejlisi

Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň mejlisi

Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň mejlisi

Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň pudaklarynda şu ýylyň dokuz aýynda alnyp barlan işleriň jemleri jemlenildi we öňde durýan wezipeler ara alnyp maslahatlaşyldy.

Mejlisiň Başlygy D.Gulmanowa 2023-nji ýylyň dokuz aýynda ýurdumyzyň kanunçylygyny kämilleşdirmek boýunça ýerine ýetirilen işler barada maglumat berdi. Bellenilişi ýaly, döwletimiziň durmuş-ykdysady we medeni ösüşini kanunçylyk taýdan üpjün etmäge, raýatlarymyzyň hukuklaryny, bähbitlerini goramaga, ilatyň ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da ýokarlandyrmaga gönükdirilen degişli işler ýerine ýetirildi. Şu geçen döwürde Mejlisiň maslahatlarynyň 4-si geçirilip, Türkmenistanyň Kanunlarynyň 42-si we Mejlisiň kararlarynyň 40-sy kabul edildi.

Mejlisde degişli hünärmenleriň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň wekilleriniň gatnaşmagynda döredilen iş toparlarynda Halk Maslahatynyň mejlisinde ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan mundan beýläk-de ösdürmek boýunça öňde goýlan wezipelerden ugur alnyp, degişli kanun taslamalaryny taýýarlamak boýunça işler alnyp barylýar.

Şu ýylyň dokuz aýynda Mejlisde dünýä döwletleriniň parlament wekilleri, ýurdumyzdaky daşary ýurt wekilhanalarynyň, halkara guramalaryň wekilleri bilen ikitaraplaýyn hyzmatdaşlyk meselelerini ara alyp maslahatlaşmak bilen bagly duşuşyklaryň 65-si geçirildi. Mejlisiň deputatlary we hünärmenleri degişli ministrlikler tarapyndan halkara guramalar bilen bilelikde kanun çykaryjylyk işini kämilleşdirmek meseleleri boýunça guralan okuw maslahatlarynyň 74-sine gatnaşdylar. Mejlisiň wekilleriniň daşary ýurtlara iş saparlarynyň 25-si guraldy.

Bellenilişi ýaly, ýurdumyzda amala aşyrylýan durmuş-ykdysady özgertmeleriň, döwletiň demokratik esaslaryny pugtalandyrmagyň, kabul edilýän möhüm çözgütleriň, şeýle hem Garaşsyzlyk ýyllarynda gazanylan üstünlikleriň ähmiýetini ilata düşündirmek maksady bilen, deputatlar köpçülikleýin habar beriş serişdelerinde yzygiderli çykyş edýärler.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýurdumyzyň kanunçylygyny ösdürmegi we döwrebaplaşdyrmagy işjeň alyp barmalydygyny belledi. Munuň özi döwletimiziň syýasy ulgamyny kämilleşdirmekde we ykdysadyýetimizi mundan beýläk-de pugtalandyrmakda nobatdaky işleri amala aşyrmaga mümkinçilik berer.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary H.Geldimyradow şu ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda milli ykdysadyýetimiziň makroykdysady görkezijileri barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, dokuz aýyň dowamynda maksatnamalaýyn çäreleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegi netijesinde, jemi içerki önümiň durnukly ösüşi üpjün edildi. Bu görkeziji 6,3 göterime barabar boldy. 2022-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, jemi öndürilen önümiň möçberi 6,3 göterim artdy. Dokuz aýyň dowamynda bölek-satuw haryt dolanyşygy, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 9,6 göterim köpeldi. Döwlet býujetiniň girdeji bölegi 111,7 göterim, çykdajy bölegi 97,8 göterim ýerine ýetirildi.

Ýurdumyzyň iri we orta kärhanalarynda ortaça aýlyk zähmet haky, 2022-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 9,9 göterim ýokarlandy. Aýlyk zähmet haklary, pensiýalar, döwlet kömek pullary we talyp haklary öz wagtynda maliýeleşdirildi. 2022-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, şu ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda maliýeleşdirmegiň ähli çeşmeleriniň hasabyna özleşdirilen düýpli maýa goýumlaryň möçberi 13,3 göterim artdy. Şeýle hem “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyny” durmuşa geçirmegiň çäklerinde meýilleşdirilen gurluşyk we durkuny täzelemek işleriniň ýagdaýy barada hasabat berildi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzda maliýe ulgamyny döwrebaplaşdyrmak üçin özgertmeleri dowam etdirmegiň wajypdygyny nygtady. Şeýle hem geljek ýylyň Döwlet býujetiniň taslamasyny ýene-de bir gezek seljerip, bu ugurda alnyp barylýan işleri çaltlandyrmak zerurdyr. Şunuň bilen birlikde, döwlet Baştutanymyz ýylyň ahyryna çenli özara hasaplaşyklar boýunça zerur işleri geçirmegi, salgytlaryň, şol sanda ýerli salgytlaryň doly ýygnalmagyna gözegçilik etmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Amanow gözegçilik edýän pudaklarynda şu ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Şunuň bilen baglylykda, nebit we gaz kondensatyny çykarmak, polipropilen öndürmek boýunça tehniki-ykdysady görkezijiler barada aýdyldy. Bellenilişi ýaly, “Türkmennebit” döwlet konserni tarapyndan nebit bilen üpjün etmegiň meýilnamasy 100,4 göterim, nebiti gaýtadan işlemegiň meýilnamasy 101,3 göterim ýerine ýetirildi. Benzin öndürmegiň meýilnamasy 105,1 göterim, dizel ýangyjyny öndürmegiň meýilnamasy 105,1 göterim, çalgy ýaglaryny öndürmegiň meýilnamasy 100,9 göterim, suwuklandyrylan gazy öndürmegiň meýilnamasy 111,2 göterim ýerine ýetirildi. Hasabat döwründe tebigy we ugurdaş gazy çykarmagyň meýilnamasy 109,4 göterim, “mawy ýangyjy” eksport etmegiň meýilnamasy 114,3 göterim berjaý edildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, nebitgaz toplumynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny berkidip we häzirki zaman tehnologiýalaryny ulanyp, uglewodorod serişdeleriniň täze gorlaryny açmagyň wajypdygyny nygtady. Toplumyň kärhanalaryny doly güýjünde, bökdençsiz işledip, ýokary hilli önümleri öndürmegiň zerurdygyny aýdyp, döwlet Baştutanymyz wise-premýere bu ugurdaky işleri dowam etdirmegi tabşyrdy.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary T.Atahallyýew gözegçilik edýän pudaklarynda şu ýylyň dokuz aýynda alnyp barlan işleriň netijeleri, şeýle hem ýurdumyzyň welaýatlarynda möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, oba hojalyk toplumynda önümçiligiň ösüş depgini, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende 105,3 göterime, şol sanda Oba hojalyk ministrligi boýunça 105,6 göterime, Daşky gurşawy goramak ministrligi boýunça 100,1 göterime, Suw hojalygy baradaky döwlet komiteti boýunça 102,5 göterime hem-de “Türkmen atlary” döwlet birleşigi boýunça 101,1 göterime barabar boldy. Maýa goýum serişdelerini özleşdirmegiň meýilnamasy 217,4 göterim ýerine ýetirildi.

Häzirki wagtda ýurdumyzyň welaýatlarynda bugdaý ekişi dowam edýär, oba hojalyk tehnikalary netijeli ulanylýar, ekiş geçirilen meýdanlarda gögeriş suwy tutulýar. Şunuň bilen birlikde, pagta hasylyny gysga wagtda we ýitgisiz ýygnap almak, pagta arassalaýjy kärhanalarda kabul edilen hasyly gaýtadan işlemek boýunça zerur çäreler görülýär. Suw serişdelerini netijeli we tygşytly peýdalanmak boýunça geçirilýän işler barada-da aýdyldy. Ýurdumyzyň welaýatlarynda suwaryş we şor suw akabalaryny arassalamak işleri dowam etdirilýär.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, häzirki wagtda ýerine ýetirilýän möwsümleýin işleriň wajypdygyna ünsi çekdi. Şunuň bilen baglylykda, wise-premýere ýurdumyzda alnyp barylýan oba hojalyk işlerini berk gözegçilikde saklamak tabşyryldy.

Döwlet Baştutanymyz pagtany iň soňky hanasyna çenli ýygnap almak üçin çäreleri görmegiň, bugdaý ekişini agrotehniki möhletlerde we kadalara laýyklykda geçirmek boýunça zerur bolan ähli işleri geçirmegiň, agrosenagat toplumynyň kärhanalaryny doly güýjünde işletmek üçin öz wagtynda çäreleri görmegiň wajypdygyny nygtady. Ekologik taýdan arassa, ýokary hilli oba hojalyk önümlerini öndürýän döwrebap önümçilikleri döretmegi dowam etdirmek, mallaryň we guşlaryň baş sanyny artdyrmak, tohumçylyk işini ylmy taýdan guramak boýunça zerur işleri geçirmek möhümdir diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we bu babatda wise-premýere birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Annamämmedow gözegçilik edýän senagat we gurluşyk, energetika toplumynda, “Türkmenhimiýa” döwlet konserninde, Awtomobil ýollarynyň gurluşygyny dolandyrmak baradaky döwlet agentliginde hem-de Aşgabat şäheriniň häkimliginde 2023-nji ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda ýerine ýetirilen işleriň jemleri barada hasabat berdi.

Hasabat döwründe Gurluşyk we binagärlik ministrligi boýunça işleriň meýilnamasy 110,3 göterim ýerine ýetirildi. Senagat we gurluşyk önümçiligi ministrligi boýunça öndürilen önümleriň we ýerine ýetirilen işleriň meýilnamasy 110,3 göterim boldy. Hasabat döwründe Energetika ministrligi önümleri öndürmegiň, işleri ýerine ýetirmegiň we hyzmatlaryň meýilnamasyny 113,2 göterim ýerine ýetirdi. Elektrik energiýasyny öndürmegiň ösüş depgini 104,7 göterime, daşary ýurtlara elektrik energiýasyny ibermegiň ösüş depgini bolsa 102,2 göterime deň boldy.

Şu ýylyň başyndan bäri “Türkmenhimiýa” döwlet konserni tarapyndan 1 milliard 661 million manatlyk önüm öndürildi we hyzmatlar ýerine ýetirildi. Awtomobil ýollarynyň gurluşygyny dolandyrmak baradaky döwlet agentligi ýerine ýetirilen işler we hyzmatlar boýunça meýilnamany 103,7 göterim, Aşgabat şäheriniň häkimligi 122,8 göterim berjaý etdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, garamagyndaky ministrlikleri we pudak edaralaryny ösdürmegiň maksatnamasyny ýerine ýetirmek boýunça alnyp barylýan işleri ýene-de bir gezek seljermegiň zerurdygyna wise-premýeriň ünsüni çekdi. Şeýle hem 2024-nji ýyl üçin maýa goýum Maksatnamasyny taýýarlamak we göz öňünde tutulan ýaşaýyş jaýlaryny hem-de şäherçeleri gurmak üçin taýýarlyk işlerini çaltlandyrmak tabşyryldy. Ýurdumyzda energetika halkasynyň we Türkmenistan — Owganystan — Pakistan elektrik geçiriji ulgamynyň gurluşygyny dowam etdirmek möhüm wezipeleriň hatarynda görkezildi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Atdaýew gözegçilik edýän ministrliklerinde we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynda, şeýle hem telekeçilik ulgamynda şu ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministrligi boýunça söwda dolanyşygynyň ösüş depgini, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 102,6 göterime, önüm öndürmegiň ösüş depgini 102,9 göterime barabar boldy. Dokma senagaty ministrligi boýunça nah ýüplügiň we matalaryň öndürilişiniň ösüş depgini, degişlilikde, 102,8 we 106,4 göterime, tikin we trikotaž önümleriniň ösüş depgini 102,7 göterime, gön önümleriniň öndürilişiniň ösüş depgini bolsa 101,8 göterime deň boldy. “Türkmenhaly” döwlet birleşigi boýunça önüm öndürmegiň meýilnamasy 105,8 göterim ýerine ýetirildi.

Şu ýylyň dokuz aýynda Döwlet haryt-çig mal biržasy tarapyndan birža söwdalarynyň 224-si geçirilip, 22 müň 394 sany şertnama hasaba alyndy. Söwda-senagat edarasy boýunça ýerine ýetirilen işleriň ösüş depgini 109,2 göterime barabar boldy. Ýylyň başyndan bäri 16 sergi we 55 maslahat geçirildi. Senagatçylar we telekeçiler birleşmesi boýunça ýanwar — sentýabr aýlarynda oba hojalyk we azyk önümlerini öndürmegiň ösüş depgini 108,8 göterime, senagat önümleriniň ösüş depgini bolsa 107,3 göterime deň boldy.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzda dürli görnüşli ýokary hilli harytlary öndürmek boýunça alnyp barylýan işlere berk gözegçilik etmegiň zerurdygyny belledi. Senagatçylar we telekeçiler birleşmesi harytlaryň eksportyny giňeltmek üçin zerur işleri geçirmelidir. Taýýar dokma önümleriniň eksportyny artdyryp, daşary ýurt bazarlarynda bu harytlary giňden ýaýratmak boýunça alnyp barylýan işleri işjeňleşdirmek möhümdir diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy we bu babatda wise-premýere anyk tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Mämmedowa gözegçilik edýän ulgamlarynda şu ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Hasabat döwründe ýurdumyzda köp sanly döredijilik duşuşyklary, maslahatlar, brifingler, mediaforumlar, sergiler, wagyz-nesihat duşuşyklary, aýdym-sazly medeni çäreler geçirildi. Gündogaryň beýik akyldary we nusgawy şahyry Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli birnäçe çäreler geçirildi, döredijilik bäsleşikleri yglan edildi, dokumental film surata düşürildi. Halkara hyzmatdaşlygy ösdürmegiň çäklerinde türkmen hünärmenleri daşary ýurtlarda iş saparlarynda boldular we halkara medeni forumlara, festiwallara we beýleki çärelere gatnaşdylar.

Dutarçy bagşy-sazandalaryň arasynda “Çalsana, bagşy!” bäsleşiginiň jemleýji tapgyry geçirildi. Şeýle hem Türkmenistanyň Prezidentiniň “Türkmeniň Altyn asyry” atly baýragyny almak ugrundaky bäsleşigiň jemleri jemlenildi.

Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 32 ýyllyk baýramy mynasybetli medeniýet işgärleriniň we sungat ussatlarynyň gatnaşmagynda birnäçe çäreler guraldy. Halk Maslahatynyň mejlisine gatnaşan wekiliýet agzalary üçin dürli medeni hyzmatlar ýerine ýetirildi, döwlet sylaglaryna mynasyp bolan ildeşlerimize sylaglary gowşurmak dabarasy, “Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistan halkara habarlar giňişliginde” atly halkara mediaforum, Döwlet münberi toplumynyň öňünde dabaraly ýöriş, şeýle hem baýramçylyk konserti geçirildi.

Döwlet maksatnamalaryndan we konsepsiýalardan gelip çykýan wezipeleri ýerine ýetirmek boýunça degişli işler ýerine ýetirildi. Şeýle hem köpçülikleýin habar beriş serişdelerinde ýurdumyzyň gazanýan üstünlikleri we medeni-durmuş maksatly desgalaryň açylyşy bilen bagly dabaralar giňden beýan edildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, teleradioýaýlymlarda tomaşaçylary gyzyklandyrýan täze programmalary hem-de şowhunly gepleşikleri köpräk taýýarlamagyň zerurdygyny nygtady. Ýurdumyzdaky döwrebap medeniýet merkezlerinde we teatrlarda häzirki döwrüň talaplaryna laýyk gelýän eserleriň sanyny artdyrmak zerurdyr diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we bu babatda wise-premýere degişli tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary N.Amannepesow gözegçilik edýän ulgamlarynda şu ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda alnyp barlan işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, Bilimler we talyp ýaşlar güni hem-de täze okuw ýylynyň başlanmagy mynasybetli ähli bilim edaralarynda “Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýyly” şygary astynda dabaraly nyzamlar we ilkinji okuw sapaklary geçirildi. Birinji synpa baran okuwçylara Gahryman Arkadagymyzyň hem-de hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň adyndan kompýuterler sowgat berildi.

Şol gün Aşgabat we Arkadag şäherlerinde, ýurdumyzyň sebitlerinde çagalar baglarydyr orta mekdepler, hünär bilim edaralary dabaraly açyldy. Aşgabat şäherinde Türkmen döwlet binagärlik-gurluşyk institutynyň, Türkmenabat şäherinde Seýitnazar Seýdi adyndaky Türkmen döwlet mugallymçylyk institutynyň, Mary şäherinde Türkmenistanyň Döwlet energetika institutynyň täze goşmaça okuw binasynyň we umumy ýaşaýyş jaýynyň düýbi tutuldy. Okuwçylardyr talyp ýaşlar halkara bilim bäsleşiklerinde altyn, kümüş, bürünç medallary gazanyp, ýokary işjeňlik görkezdiler. Türkmenistanyň Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersitetinde “Kibersport” merkezi döredildi.

Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli ýurdumyzda hem-de daşary ýurtlarda ylmy-amaly maslahatlar, sergiler, tanyşdyrylyş dabarasy we beýleki çäreler geçirildi. Daşary ýurtlara ylmy saparlar guralyp, gymmatly golýazmalaryň nusgalary ýurdumyza getirildi.

Wise-premýer saglygy goraýyş ulgamyny kämilleşdirmek boýunça görlen çäreler barada aýdyp, soňky dokuz aýyň dowamynda öňüni alyş-bejeriş işleriniň öňdebaryjy usullarynyň amaly lukmançylyga ornaşdyrylandygyny habar berdi. “Türkmenistanda ilatyň saglyk abadançylygyny üpjün etmek boýunça 2023 — 2028-nji ýyllar üçin Milli maksatnama” tassyklanyldy. Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň serişdeleriniň hasabyna näsag çagalara operasiýalar we bejergiler geçirildi.

Şu ýylyň iýul aýynda Türkmenistanyň lukmanlarynyň jemgyýetçilik guramasynyň halkara maslahaty, sentýabr aýynda bolsa “Ýol hereketiniň howpsuzlygy — ömrümiziň rahatlygy” atly biraýlyk çäreler geçirildi. Şeýle hem sporty we bedenterbiýäni ösdürmek boýunça işler dowam etdirilýär. Ýylyň üç çärýeginde türgenlerimiz halkara ýaryşlaryň 150-sine gatnaşyp, jemi 627 medala mynasyp boldular. Sport ýaryşlarynda baýrakly orunlary eýelän türgenlere Gahryman Arkadagymyzyň hem-de hormatly Prezidentimiziň adyndan sowgatlar dabaraly ýagdaýda gowşuryldy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, saglygy goraýyş ulgamyny döwrebaplaşdyrmagy dowam etdirmegiň we lukmançylyk ylmynyň öňdebaryjy gazananlaryny tejribä giňden ornaşdyrmagyň zerurdygyny belledi. Şunuň bilen birlikde, dürli keselleriň, aýratyn-da, ýokanç keselleriň öňüni almagyň we olary bejermegiň kämil usullaryny netijeli ulanmak, bu ugurda tejribe alyşmak üçin, daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen ýakyndan gatnaşyklary dowam etdirmek zerurdyr diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady.

Wise-premýere bilim edaralarynyň ýokary hünärli mugallymlar we okuw kitaplary bilen üpjünçiligini seljerip durmak, bu ulgama sanly tehnologiýalary ornaşdyrmagy çaltlandyrmak hem tabşyryldy. Sporty ösdürmäge aýratyn üns berip, ýurdumyzda dürli sport çärelerini we halkara ýaryşlary geçirmek hem-de öňümizde boljak ýaryşlara ýokary derejede taýýarlyk görmek möhümdir diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow belledi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow şu ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda Daşary işler ministrligi tarapyndan alnyp barlan işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyzyň Garaşsyz, baky Bitarap Watanymyzyň daşary syýasy ugruny yzygiderli durmuşa geçirmek boýunça öňde goýan wezipelerini we beren tabşyryklaryny ýerine ýetirmek bilen baglylykda, hasabat döwründe degişli işler amala aşyryldy. Hormatly Prezidentimiz Hytaý Halk Respublikasyna, Katar Döwletine we Täjigistan Respublikasyna döwlet saparlaryny, Bahreýn Patyşalygyna resmi sapary amala aşyrdy. Hasabat döwründe döwlet Baştutanymyzyň Azerbaýjan Respublikasyna, Beýik Britaniýa, Russiýa Federasiýasyna, Hytaý Halk Respublikasyna, Türkiýe Respublikasyna, Saud Arabystany Patyşalygyna, Täjigistan Respublikasyna, Wengriýa, şeýle hem Amerikanyň Birleşen Ştatlaryna iş saparlary boldy.

Hormatly Prezidentimiz Nýu-Ýorkda BMG-niň Baş Assambleýasynyň 78-nji sessiýasynyň işine we ABŞ bilen Merkezi Aziýa döwletleriniň Baştutanlarynyň “С5+1” görnüşindäki köptaraplaýyn hyzmatdaşlygynyň birinji duşuşygyna gatnaşdy. Şunuň bilen bir hatarda, döwlet Baştutanymyz Nýu-Ýorkda bolmagynyň barşynda ikitaraplaýyn duşuşyklaryň birnäçesini geçirdi. Hasabat döwründe hormatly Prezidentimiz sanly ulgam arkaly Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasynyň nobatdaky sammitine gatnaşdy.

Geçen döwürde türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Birleşen Arap Emirliklerine, Türkiýe Respublikasyna, Germaniýa Federatiw Respublikasyna, Eýran Yslam Respublikasyna, Saud Arabystany Patyşalygyna, Täjigistan Respublikasyna saparlary amala aşyrdy.

Täjigistan Respublikasynyň, Özbegistan Respublikasynyň Prezidentleriniň, şeýle hem Russiýa Federasiýasynyň Hökümetiniň Başlygynyň we Wengriýanyň Premýer-ministriniň ýurdumyza saparlary boldy.

Hormatly Prezidentimiz birnäçe döwletleriň ýolbaşçylary bilen telefon arkaly söhbetdeşlikleri geçirdi.

Şu ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda daşary ýurt wekiliýetleriniň Türkmenistana, şeýle hem ýurdumyzyň wekiliýetleriniň daşary ýurtlara bolan saparlary daşary ýurtly hyzmatdaşlarymyz bilen gatnaşyklaryň yzygiderli häsiýete eýedigine şaýatlyk edýär. Hasabat döwründe dürli derejede, şol sanda sanly ulgam arkaly duşuşyklaryň we gepleşikleriň birnäçesi geçirildi. Daşary işler ministrlikleriniň derejesinde duşuşyklar yzygiderli guralýar. Ýurdumyzyň daşary ykdysady gatnaşyklaryny mundan beýläk-de giňeltmek maksady bilen, bilelikdäki hökümetara toparlaryň nobatdaky mejlisleri, işewürlik maslahatlarydyr duşuşyklar guraldy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýylyň ahyryna çenli geçiriljek iri halkara çärelere, resmi we döwlet saparlaryna, halkara maslahatlara hem-de Garaşsyz döwletimiziň Bitaraplyk baýramyna talabalaýyk taýýarlyk görmegiň zerurdygyny nygtap, bu babatda wise-premýer, daşary işler ministrine anyk tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory M.Çakyýew gözegçilik edýän pudaklarynda şu ýylyň dokuz aýynda alnyp barlan işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Hasabat döwründe şu toplum boýunça ýerine ýetirilen işleriň we hyzmatlaryň ösüş depgini 123,3 göterime deň boldy. Şu ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda awtomobil, demir ýol, howa, deňiz we derýa ulaglary arkaly ýük daşamagyň ösüş depgini 105,9 göterime we ýolagçy gatnatmagyň ösüş depgini 105,2 göterime deň boldy. Hasabat döwründe “Türkmendemirýollary” agentligi boýunça ýerine ýetirilen hyzmatlaryň ösüş depgini 108,4 göterime, “Türkmenawtoulaglary” agentligi boýunça 118,4 göterime, “Türkmenhowaýollary” agentligi boýunça 226,2 göterime, “Türkmendeňizderýaýollary” agentligi boýunça 107,1 göterime, “Türkmenaragatnaşyk” agentligi boýunça 111,6 göterime barabar boldy.

Hasabatyň dowamynda “Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasyny” durmuşa geçirmegiň çäklerinde ýerine ýetirilen işler barada hem aýdyldy. Şunuň bilen birlikde, ýurdumyzyň dürli künjeklerinde ulag-kommunikasiýa toplumy üçin niýetlenen önümçilik we durmuş maksatly desgalaryň gurluşygynyň barşy barada hasabat berildi. Şeýle-de hasabatyň dowamynda daşary ýurtlar bilen ulag-logistika hyzmatdaşlygyny ösdürmek meseleleri boýunça bilelikdäki iş toparlarynyň mejlisleriniň netijeleri, ulag meselesi boýunça guralan halkara maslahatlar we sergiler barada aýdyldy.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, sanly ulgamy ornaşdyrmak boýunça taslamalaryň durmuşa geçirilişini berk gözegçilikde saklamagyň zerurdygyna ünsi çekdi. Ýurdumyzda ýolagçy we ýük dolanyşygyny, demir ýol ulgamynyň geçirijilik ukybyny artdyrmak boýunça zerur çäreleri görmek möhümdir. Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň ulag-logistika ulgamyny döwrebaplaşdyrmak babatda alnyp barylýan işleri berk gözegçilikde saklamagyň zerurdygyny belläp, agentligiň ýolbaşçysyna degişli tabşyryklary berdi.

Soňra hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow mejlise gatnaşyjylara ýüzlenip, ýylyň ahyryna çenli az wagtyň galandygyny aýtdy. Şoňa görä-de, bu ýyly gowy netijeler bilen tamamlamak üçin hemmämiz yhlas bilen zähmet çekmelidiris. Ykdysadyýetiň ähli pudaklarynda gowy netijeleri gazanmak we jemi içerki önümiň ösüş depginini durnukly saklamak üçin zerur çäreleri görmelidiris diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy.

Hormatly Prezidentimiz geljek sişenbe gününde — 10-njy oktýabrda Saglygy goraýyş we derman senagaty işgärleriniň baýramynyň giňden bellenilip geçiljekdigini aýdyp, saglygy goraýyş işgärleriniň bitirýän işleriniň uly hormata mynasypdygyny nygtady. Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow ulgamyň ähli işgärlerini bu baýram bilen tüýs ýürekden gutlap, olara berk jan saglyk, uzak ömür, ynsan saglygyny goramak ýaly örän jogapkärli we asylly işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Mejlisde döwlet durmuşyna degişli başga-da birnäçe möhüm meselelere garaldy hem-de olar boýunça degişli çözgütler kabul edildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly geçirilen Ministrler Kabinetiniň mejlisini jemläp, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, berkarar Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň pudaklarynda şu ýylyň dokuz aýynda alnyp barlan işleriň jemleri jemlenildi we öňde durýan wezipeler ara alnyp maslahatlaşyldy.

Mejlisiň Başlygy D.Gulmanowa 2023-nji ýylyň dokuz aýynda ýurdumyzyň kanunçylygyny kämilleşdirmek boýunça ýerine ýetirilen işler barada maglumat berdi. Bellenilişi ýaly, döwletimiziň durmuş-ykdysady we medeni ösüşini kanunçylyk taýdan üpjün etmäge, raýatlarymyzyň hukuklaryny, bähbitlerini goramaga, ilatyň ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da ýokarlandyrmaga gönükdirilen degişli işler ýerine ýetirildi. Şu geçen döwürde Mejlisiň maslahatlarynyň 4-si geçirilip, Türkmenistanyň Kanunlarynyň 42-si we Mejlisiň kararlarynyň 40-sy kabul edildi.

Mejlisde degişli hünärmenleriň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň wekilleriniň gatnaşmagynda döredilen iş toparlarynda Halk Maslahatynyň mejlisinde ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan mundan beýläk-de ösdürmek boýunça öňde goýlan wezipelerden ugur alnyp, degişli kanun taslamalaryny taýýarlamak boýunça işler alnyp barylýar.

Şu ýylyň dokuz aýynda Mejlisde dünýä döwletleriniň parlament wekilleri, ýurdumyzdaky daşary ýurt wekilhanalarynyň, halkara guramalaryň wekilleri bilen ikitaraplaýyn hyzmatdaşlyk meselelerini ara alyp maslahatlaşmak bilen bagly duşuşyklaryň 65-si geçirildi. Mejlisiň deputatlary we hünärmenleri degişli ministrlikler tarapyndan halkara guramalar bilen bilelikde kanun çykaryjylyk işini kämilleşdirmek meseleleri boýunça guralan okuw maslahatlarynyň 74-sine gatnaşdylar. Mejlisiň wekilleriniň daşary ýurtlara iş saparlarynyň 25-si guraldy.

Bellenilişi ýaly, ýurdumyzda amala aşyrylýan durmuş-ykdysady özgertmeleriň, döwletiň demokratik esaslaryny pugtalandyrmagyň, kabul edilýän möhüm çözgütleriň, şeýle hem Garaşsyzlyk ýyllarynda gazanylan üstünlikleriň ähmiýetini ilata düşündirmek maksady bilen, deputatlar köpçülikleýin habar beriş serişdelerinde yzygiderli çykyş edýärler.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýurdumyzyň kanunçylygyny ösdürmegi we döwrebaplaşdyrmagy işjeň alyp barmalydygyny belledi. Munuň özi döwletimiziň syýasy ulgamyny kämilleşdirmekde we ykdysadyýetimizi mundan beýläk-de pugtalandyrmakda nobatdaky işleri amala aşyrmaga mümkinçilik berer.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary H.Geldimyradow şu ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda milli ykdysadyýetimiziň makroykdysady görkezijileri barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, dokuz aýyň dowamynda maksatnamalaýyn çäreleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegi netijesinde, jemi içerki önümiň durnukly ösüşi üpjün edildi. Bu görkeziji 6,3 göterime barabar boldy. 2022-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, jemi öndürilen önümiň möçberi 6,3 göterim artdy. Dokuz aýyň dowamynda bölek-satuw haryt dolanyşygy, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 9,6 göterim köpeldi. Döwlet býujetiniň girdeji bölegi 111,7 göterim, çykdajy bölegi 97,8 göterim ýerine ýetirildi.

Ýurdumyzyň iri we orta kärhanalarynda ortaça aýlyk zähmet haky, 2022-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 9,9 göterim ýokarlandy. Aýlyk zähmet haklary, pensiýalar, döwlet kömek pullary we talyp haklary öz wagtynda maliýeleşdirildi. 2022-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, şu ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda maliýeleşdirmegiň ähli çeşmeleriniň hasabyna özleşdirilen düýpli maýa goýumlaryň möçberi 13,3 göterim artdy. Şeýle hem “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyny” durmuşa geçirmegiň çäklerinde meýilleşdirilen gurluşyk we durkuny täzelemek işleriniň ýagdaýy barada hasabat berildi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzda maliýe ulgamyny döwrebaplaşdyrmak üçin özgertmeleri dowam etdirmegiň wajypdygyny nygtady. Şeýle hem geljek ýylyň Döwlet býujetiniň taslamasyny ýene-de bir gezek seljerip, bu ugurda alnyp barylýan işleri çaltlandyrmak zerurdyr. Şunuň bilen birlikde, döwlet Baştutanymyz ýylyň ahyryna çenli özara hasaplaşyklar boýunça zerur işleri geçirmegi, salgytlaryň, şol sanda ýerli salgytlaryň doly ýygnalmagyna gözegçilik etmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Amanow gözegçilik edýän pudaklarynda şu ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Şunuň bilen baglylykda, nebit we gaz kondensatyny çykarmak, polipropilen öndürmek boýunça tehniki-ykdysady görkezijiler barada aýdyldy. Bellenilişi ýaly, “Türkmennebit” döwlet konserni tarapyndan nebit bilen üpjün etmegiň meýilnamasy 100,4 göterim, nebiti gaýtadan işlemegiň meýilnamasy 101,3 göterim ýerine ýetirildi. Benzin öndürmegiň meýilnamasy 105,1 göterim, dizel ýangyjyny öndürmegiň meýilnamasy 105,1 göterim, çalgy ýaglaryny öndürmegiň meýilnamasy 100,9 göterim, suwuklandyrylan gazy öndürmegiň meýilnamasy 111,2 göterim ýerine ýetirildi. Hasabat döwründe tebigy we ugurdaş gazy çykarmagyň meýilnamasy 109,4 göterim, “mawy ýangyjy” eksport etmegiň meýilnamasy 114,3 göterim berjaý edildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, nebitgaz toplumynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny berkidip we häzirki zaman tehnologiýalaryny ulanyp, uglewodorod serişdeleriniň täze gorlaryny açmagyň wajypdygyny nygtady. Toplumyň kärhanalaryny doly güýjünde, bökdençsiz işledip, ýokary hilli önümleri öndürmegiň zerurdygyny aýdyp, döwlet Baştutanymyz wise-premýere bu ugurdaky işleri dowam etdirmegi tabşyrdy.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary T.Atahallyýew gözegçilik edýän pudaklarynda şu ýylyň dokuz aýynda alnyp barlan işleriň netijeleri, şeýle hem ýurdumyzyň welaýatlarynda möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, oba hojalyk toplumynda önümçiligiň ösüş depgini, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende 105,3 göterime, şol sanda Oba hojalyk ministrligi boýunça 105,6 göterime, Daşky gurşawy goramak ministrligi boýunça 100,1 göterime, Suw hojalygy baradaky döwlet komiteti boýunça 102,5 göterime hem-de “Türkmen atlary” döwlet birleşigi boýunça 101,1 göterime barabar boldy. Maýa goýum serişdelerini özleşdirmegiň meýilnamasy 217,4 göterim ýerine ýetirildi.

Häzirki wagtda ýurdumyzyň welaýatlarynda bugdaý ekişi dowam edýär, oba hojalyk tehnikalary netijeli ulanylýar, ekiş geçirilen meýdanlarda gögeriş suwy tutulýar. Şunuň bilen birlikde, pagta hasylyny gysga wagtda we ýitgisiz ýygnap almak, pagta arassalaýjy kärhanalarda kabul edilen hasyly gaýtadan işlemek boýunça zerur çäreler görülýär. Suw serişdelerini netijeli we tygşytly peýdalanmak boýunça geçirilýän işler barada-da aýdyldy. Ýurdumyzyň welaýatlarynda suwaryş we şor suw akabalaryny arassalamak işleri dowam etdirilýär.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, häzirki wagtda ýerine ýetirilýän möwsümleýin işleriň wajypdygyna ünsi çekdi. Şunuň bilen baglylykda, wise-premýere ýurdumyzda alnyp barylýan oba hojalyk işlerini berk gözegçilikde saklamak tabşyryldy.

Döwlet Baştutanymyz pagtany iň soňky hanasyna çenli ýygnap almak üçin çäreleri görmegiň, bugdaý ekişini agrotehniki möhletlerde we kadalara laýyklykda geçirmek boýunça zerur bolan ähli işleri geçirmegiň, agrosenagat toplumynyň kärhanalaryny doly güýjünde işletmek üçin öz wagtynda çäreleri görmegiň wajypdygyny nygtady. Ekologik taýdan arassa, ýokary hilli oba hojalyk önümlerini öndürýän döwrebap önümçilikleri döretmegi dowam etdirmek, mallaryň we guşlaryň baş sanyny artdyrmak, tohumçylyk işini ylmy taýdan guramak boýunça zerur işleri geçirmek möhümdir diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we bu babatda wise-premýere birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Annamämmedow gözegçilik edýän senagat we gurluşyk, energetika toplumynda, “Türkmenhimiýa” döwlet konserninde, Awtomobil ýollarynyň gurluşygyny dolandyrmak baradaky döwlet agentliginde hem-de Aşgabat şäheriniň häkimliginde 2023-nji ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda ýerine ýetirilen işleriň jemleri barada hasabat berdi.

Hasabat döwründe Gurluşyk we binagärlik ministrligi boýunça işleriň meýilnamasy 110,3 göterim ýerine ýetirildi. Senagat we gurluşyk önümçiligi ministrligi boýunça öndürilen önümleriň we ýerine ýetirilen işleriň meýilnamasy 110,3 göterim boldy. Hasabat döwründe Energetika ministrligi önümleri öndürmegiň, işleri ýerine ýetirmegiň we hyzmatlaryň meýilnamasyny 113,2 göterim ýerine ýetirdi. Elektrik energiýasyny öndürmegiň ösüş depgini 104,7 göterime, daşary ýurtlara elektrik energiýasyny ibermegiň ösüş depgini bolsa 102,2 göterime deň boldy.

Şu ýylyň başyndan bäri “Türkmenhimiýa” döwlet konserni tarapyndan 1 milliard 661 million manatlyk önüm öndürildi we hyzmatlar ýerine ýetirildi. Awtomobil ýollarynyň gurluşygyny dolandyrmak baradaky döwlet agentligi ýerine ýetirilen işler we hyzmatlar boýunça meýilnamany 103,7 göterim, Aşgabat şäheriniň häkimligi 122,8 göterim berjaý etdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, garamagyndaky ministrlikleri we pudak edaralaryny ösdürmegiň maksatnamasyny ýerine ýetirmek boýunça alnyp barylýan işleri ýene-de bir gezek seljermegiň zerurdygyna wise-premýeriň ünsüni çekdi. Şeýle hem 2024-nji ýyl üçin maýa goýum Maksatnamasyny taýýarlamak we göz öňünde tutulan ýaşaýyş jaýlaryny hem-de şäherçeleri gurmak üçin taýýarlyk işlerini çaltlandyrmak tabşyryldy. Ýurdumyzda energetika halkasynyň we Türkmenistan — Owganystan — Pakistan elektrik geçiriji ulgamynyň gurluşygyny dowam etdirmek möhüm wezipeleriň hatarynda görkezildi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Atdaýew gözegçilik edýän ministrliklerinde we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynda, şeýle hem telekeçilik ulgamynda şu ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministrligi boýunça söwda dolanyşygynyň ösüş depgini, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 102,6 göterime, önüm öndürmegiň ösüş depgini 102,9 göterime barabar boldy. Dokma senagaty ministrligi boýunça nah ýüplügiň we matalaryň öndürilişiniň ösüş depgini, degişlilikde, 102,8 we 106,4 göterime, tikin we trikotaž önümleriniň ösüş depgini 102,7 göterime, gön önümleriniň öndürilişiniň ösüş depgini bolsa 101,8 göterime deň boldy. “Türkmenhaly” döwlet birleşigi boýunça önüm öndürmegiň meýilnamasy 105,8 göterim ýerine ýetirildi.

Şu ýylyň dokuz aýynda Döwlet haryt-çig mal biržasy tarapyndan birža söwdalarynyň 224-si geçirilip, 22 müň 394 sany şertnama hasaba alyndy. Söwda-senagat edarasy boýunça ýerine ýetirilen işleriň ösüş depgini 109,2 göterime barabar boldy. Ýylyň başyndan bäri 16 sergi we 55 maslahat geçirildi. Senagatçylar we telekeçiler birleşmesi boýunça ýanwar — sentýabr aýlarynda oba hojalyk we azyk önümlerini öndürmegiň ösüş depgini 108,8 göterime, senagat önümleriniň ösüş depgini bolsa 107,3 göterime deň boldy.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzda dürli görnüşli ýokary hilli harytlary öndürmek boýunça alnyp barylýan işlere berk gözegçilik etmegiň zerurdygyny belledi. Senagatçylar we telekeçiler birleşmesi harytlaryň eksportyny giňeltmek üçin zerur işleri geçirmelidir. Taýýar dokma önümleriniň eksportyny artdyryp, daşary ýurt bazarlarynda bu harytlary giňden ýaýratmak boýunça alnyp barylýan işleri işjeňleşdirmek möhümdir diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy we bu babatda wise-premýere anyk tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Mämmedowa gözegçilik edýän ulgamlarynda şu ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Hasabat döwründe ýurdumyzda köp sanly döredijilik duşuşyklary, maslahatlar, brifingler, mediaforumlar, sergiler, wagyz-nesihat duşuşyklary, aýdym-sazly medeni çäreler geçirildi. Gündogaryň beýik akyldary we nusgawy şahyry Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli birnäçe çäreler geçirildi, döredijilik bäsleşikleri yglan edildi, dokumental film surata düşürildi. Halkara hyzmatdaşlygy ösdürmegiň çäklerinde türkmen hünärmenleri daşary ýurtlarda iş saparlarynda boldular we halkara medeni forumlara, festiwallara we beýleki çärelere gatnaşdylar.

Dutarçy bagşy-sazandalaryň arasynda “Çalsana, bagşy!” bäsleşiginiň jemleýji tapgyry geçirildi. Şeýle hem Türkmenistanyň Prezidentiniň “Türkmeniň Altyn asyry” atly baýragyny almak ugrundaky bäsleşigiň jemleri jemlenildi.

Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 32 ýyllyk baýramy mynasybetli medeniýet işgärleriniň we sungat ussatlarynyň gatnaşmagynda birnäçe çäreler guraldy. Halk Maslahatynyň mejlisine gatnaşan wekiliýet agzalary üçin dürli medeni hyzmatlar ýerine ýetirildi, döwlet sylaglaryna mynasyp bolan ildeşlerimize sylaglary gowşurmak dabarasy, “Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistan halkara habarlar giňişliginde” atly halkara mediaforum, Döwlet münberi toplumynyň öňünde dabaraly ýöriş, şeýle hem baýramçylyk konserti geçirildi.

Döwlet maksatnamalaryndan we konsepsiýalardan gelip çykýan wezipeleri ýerine ýetirmek boýunça degişli işler ýerine ýetirildi. Şeýle hem köpçülikleýin habar beriş serişdelerinde ýurdumyzyň gazanýan üstünlikleri we medeni-durmuş maksatly desgalaryň açylyşy bilen bagly dabaralar giňden beýan edildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, teleradioýaýlymlarda tomaşaçylary gyzyklandyrýan täze programmalary hem-de şowhunly gepleşikleri köpräk taýýarlamagyň zerurdygyny nygtady. Ýurdumyzdaky döwrebap medeniýet merkezlerinde we teatrlarda häzirki döwrüň talaplaryna laýyk gelýän eserleriň sanyny artdyrmak zerurdyr diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we bu babatda wise-premýere degişli tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary N.Amannepesow gözegçilik edýän ulgamlarynda şu ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda alnyp barlan işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, Bilimler we talyp ýaşlar güni hem-de täze okuw ýylynyň başlanmagy mynasybetli ähli bilim edaralarynda “Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýyly” şygary astynda dabaraly nyzamlar we ilkinji okuw sapaklary geçirildi. Birinji synpa baran okuwçylara Gahryman Arkadagymyzyň hem-de hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň adyndan kompýuterler sowgat berildi.

Şol gün Aşgabat we Arkadag şäherlerinde, ýurdumyzyň sebitlerinde çagalar baglarydyr orta mekdepler, hünär bilim edaralary dabaraly açyldy. Aşgabat şäherinde Türkmen döwlet binagärlik-gurluşyk institutynyň, Türkmenabat şäherinde Seýitnazar Seýdi adyndaky Türkmen döwlet mugallymçylyk institutynyň, Mary şäherinde Türkmenistanyň Döwlet energetika institutynyň täze goşmaça okuw binasynyň we umumy ýaşaýyş jaýynyň düýbi tutuldy. Okuwçylardyr talyp ýaşlar halkara bilim bäsleşiklerinde altyn, kümüş, bürünç medallary gazanyp, ýokary işjeňlik görkezdiler. Türkmenistanyň Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersitetinde “Kibersport” merkezi döredildi.

Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli ýurdumyzda hem-de daşary ýurtlarda ylmy-amaly maslahatlar, sergiler, tanyşdyrylyş dabarasy we beýleki çäreler geçirildi. Daşary ýurtlara ylmy saparlar guralyp, gymmatly golýazmalaryň nusgalary ýurdumyza getirildi.

Wise-premýer saglygy goraýyş ulgamyny kämilleşdirmek boýunça görlen çäreler barada aýdyp, soňky dokuz aýyň dowamynda öňüni alyş-bejeriş işleriniň öňdebaryjy usullarynyň amaly lukmançylyga ornaşdyrylandygyny habar berdi. “Türkmenistanda ilatyň saglyk abadançylygyny üpjün etmek boýunça 2023 — 2028-nji ýyllar üçin Milli maksatnama” tassyklanyldy. Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň serişdeleriniň hasabyna näsag çagalara operasiýalar we bejergiler geçirildi.

Şu ýylyň iýul aýynda Türkmenistanyň lukmanlarynyň jemgyýetçilik guramasynyň halkara maslahaty, sentýabr aýynda bolsa “Ýol hereketiniň howpsuzlygy — ömrümiziň rahatlygy” atly biraýlyk çäreler geçirildi. Şeýle hem sporty we bedenterbiýäni ösdürmek boýunça işler dowam etdirilýär. Ýylyň üç çärýeginde türgenlerimiz halkara ýaryşlaryň 150-sine gatnaşyp, jemi 627 medala mynasyp boldular. Sport ýaryşlarynda baýrakly orunlary eýelän türgenlere Gahryman Arkadagymyzyň hem-de hormatly Prezidentimiziň adyndan sowgatlar dabaraly ýagdaýda gowşuryldy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, saglygy goraýyş ulgamyny döwrebaplaşdyrmagy dowam etdirmegiň we lukmançylyk ylmynyň öňdebaryjy gazananlaryny tejribä giňden ornaşdyrmagyň zerurdygyny belledi. Şunuň bilen birlikde, dürli keselleriň, aýratyn-da, ýokanç keselleriň öňüni almagyň we olary bejermegiň kämil usullaryny netijeli ulanmak, bu ugurda tejribe alyşmak üçin, daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen ýakyndan gatnaşyklary dowam etdirmek zerurdyr diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady.

Wise-premýere bilim edaralarynyň ýokary hünärli mugallymlar we okuw kitaplary bilen üpjünçiligini seljerip durmak, bu ulgama sanly tehnologiýalary ornaşdyrmagy çaltlandyrmak hem tabşyryldy. Sporty ösdürmäge aýratyn üns berip, ýurdumyzda dürli sport çärelerini we halkara ýaryşlary geçirmek hem-de öňümizde boljak ýaryşlara ýokary derejede taýýarlyk görmek möhümdir diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow belledi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow şu ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda Daşary işler ministrligi tarapyndan alnyp barlan işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyzyň Garaşsyz, baky Bitarap Watanymyzyň daşary syýasy ugruny yzygiderli durmuşa geçirmek boýunça öňde goýan wezipelerini we beren tabşyryklaryny ýerine ýetirmek bilen baglylykda, hasabat döwründe degişli işler amala aşyryldy. Hormatly Prezidentimiz Hytaý Halk Respublikasyna, Katar Döwletine we Täjigistan Respublikasyna döwlet saparlaryny, Bahreýn Patyşalygyna resmi sapary amala aşyrdy. Hasabat döwründe döwlet Baştutanymyzyň Azerbaýjan Respublikasyna, Beýik Britaniýa, Russiýa Federasiýasyna, Hytaý Halk Respublikasyna, Türkiýe Respublikasyna, Saud Arabystany Patyşalygyna, Täjigistan Respublikasyna, Wengriýa, şeýle hem Amerikanyň Birleşen Ştatlaryna iş saparlary boldy.

Hormatly Prezidentimiz Nýu-Ýorkda BMG-niň Baş Assambleýasynyň 78-nji sessiýasynyň işine we ABŞ bilen Merkezi Aziýa döwletleriniň Baştutanlarynyň “С5+1” görnüşindäki köptaraplaýyn hyzmatdaşlygynyň birinji duşuşygyna gatnaşdy. Şunuň bilen bir hatarda, döwlet Baştutanymyz Nýu-Ýorkda bolmagynyň barşynda ikitaraplaýyn duşuşyklaryň birnäçesini geçirdi. Hasabat döwründe hormatly Prezidentimiz sanly ulgam arkaly Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasynyň nobatdaky sammitine gatnaşdy.

Geçen döwürde türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Birleşen Arap Emirliklerine, Türkiýe Respublikasyna, Germaniýa Federatiw Respublikasyna, Eýran Yslam Respublikasyna, Saud Arabystany Patyşalygyna, Täjigistan Respublikasyna saparlary amala aşyrdy.

Täjigistan Respublikasynyň, Özbegistan Respublikasynyň Prezidentleriniň, şeýle hem Russiýa Federasiýasynyň Hökümetiniň Başlygynyň we Wengriýanyň Premýer-ministriniň ýurdumyza saparlary boldy.

Hormatly Prezidentimiz birnäçe döwletleriň ýolbaşçylary bilen telefon arkaly söhbetdeşlikleri geçirdi.

Şu ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda daşary ýurt wekiliýetleriniň Türkmenistana, şeýle hem ýurdumyzyň wekiliýetleriniň daşary ýurtlara bolan saparlary daşary ýurtly hyzmatdaşlarymyz bilen gatnaşyklaryň yzygiderli häsiýete eýedigine şaýatlyk edýär. Hasabat döwründe dürli derejede, şol sanda sanly ulgam arkaly duşuşyklaryň we gepleşikleriň birnäçesi geçirildi. Daşary işler ministrlikleriniň derejesinde duşuşyklar yzygiderli guralýar. Ýurdumyzyň daşary ykdysady gatnaşyklaryny mundan beýläk-de giňeltmek maksady bilen, bilelikdäki hökümetara toparlaryň nobatdaky mejlisleri, işewürlik maslahatlarydyr duşuşyklar guraldy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýylyň ahyryna çenli geçiriljek iri halkara çärelere, resmi we döwlet saparlaryna, halkara maslahatlara hem-de Garaşsyz döwletimiziň Bitaraplyk baýramyna talabalaýyk taýýarlyk görmegiň zerurdygyny nygtap, bu babatda wise-premýer, daşary işler ministrine anyk tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory M.Çakyýew gözegçilik edýän pudaklarynda şu ýylyň dokuz aýynda alnyp barlan işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Hasabat döwründe şu toplum boýunça ýerine ýetirilen işleriň we hyzmatlaryň ösüş depgini 123,3 göterime deň boldy. Şu ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda awtomobil, demir ýol, howa, deňiz we derýa ulaglary arkaly ýük daşamagyň ösüş depgini 105,9 göterime we ýolagçy gatnatmagyň ösüş depgini 105,2 göterime deň boldy. Hasabat döwründe “Türkmendemirýollary” agentligi boýunça ýerine ýetirilen hyzmatlaryň ösüş depgini 108,4 göterime, “Türkmenawtoulaglary” agentligi boýunça 118,4 göterime, “Türkmenhowaýollary” agentligi boýunça 226,2 göterime, “Türkmendeňizderýaýollary” agentligi boýunça 107,1 göterime, “Türkmenaragatnaşyk” agentligi boýunça 111,6 göterime barabar boldy.

Hasabatyň dowamynda “Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasyny” durmuşa geçirmegiň çäklerinde ýerine ýetirilen işler barada hem aýdyldy. Şunuň bilen birlikde, ýurdumyzyň dürli künjeklerinde ulag-kommunikasiýa toplumy üçin niýetlenen önümçilik we durmuş maksatly desgalaryň gurluşygynyň barşy barada hasabat berildi. Şeýle-de hasabatyň dowamynda daşary ýurtlar bilen ulag-logistika hyzmatdaşlygyny ösdürmek meseleleri boýunça bilelikdäki iş toparlarynyň mejlisleriniň netijeleri, ulag meselesi boýunça guralan halkara maslahatlar we sergiler barada aýdyldy.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, sanly ulgamy ornaşdyrmak boýunça taslamalaryň durmuşa geçirilişini berk gözegçilikde saklamagyň zerurdygyna ünsi çekdi. Ýurdumyzda ýolagçy we ýük dolanyşygyny, demir ýol ulgamynyň geçirijilik ukybyny artdyrmak boýunça zerur çäreleri görmek möhümdir. Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň ulag-logistika ulgamyny döwrebaplaşdyrmak babatda alnyp barylýan işleri berk gözegçilikde saklamagyň zerurdygyny belläp, agentligiň ýolbaşçysyna degişli tabşyryklary berdi.

Soňra hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow mejlise gatnaşyjylara ýüzlenip, ýylyň ahyryna çenli az wagtyň galandygyny aýtdy. Şoňa görä-de, bu ýyly gowy netijeler bilen tamamlamak üçin hemmämiz yhlas bilen zähmet çekmelidiris. Ykdysadyýetiň ähli pudaklarynda gowy netijeleri gazanmak we jemi içerki önümiň ösüş depginini durnukly saklamak üçin zerur çäreleri görmelidiris diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy.

Hormatly Prezidentimiz geljek sişenbe gününde — 10-njy oktýabrda Saglygy goraýyş we derman senagaty işgärleriniň baýramynyň giňden bellenilip geçiljekdigini aýdyp, saglygy goraýyş işgärleriniň bitirýän işleriniň uly hormata mynasypdygyny nygtady. Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow ulgamyň ähli işgärlerini bu baýram bilen tüýs ýürekden gutlap, olara berk jan saglyk, uzak ömür, ynsan saglygyny goramak ýaly örän jogapkärli we asylly işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Mejlisde döwlet durmuşyna degişli başga-da birnäçe möhüm meselelere garaldy hem-de olar boýunça degişli çözgütler kabul edildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly geçirilen Ministrler Kabinetiniň mejlisini jemläp, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, berkarar Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň pudaklarynda şu ýylyň dokuz aýynda alnyp barlan işleriň jemleri jemlenildi we öňde durýan wezipeler ara alnyp maslahatlaşyldy.

Mejlisiň Başlygy D.Gulmanowa 2023-nji ýylyň dokuz aýynda ýurdumyzyň kanunçylygyny kämilleşdirmek boýunça ýerine ýetirilen işler barada maglumat berdi. Bellenilişi ýaly, döwletimiziň durmuş-ykdysady we medeni ösüşini kanunçylyk taýdan üpjün etmäge, raýatlarymyzyň hukuklaryny, bähbitlerini goramaga, ilatyň ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da ýokarlandyrmaga gönükdirilen degişli işler ýerine ýetirildi. Şu geçen döwürde Mejlisiň maslahatlarynyň 4-si geçirilip, Türkmenistanyň Kanunlarynyň 42-si we Mejlisiň kararlarynyň 40-sy kabul edildi.

Mejlisde degişli hünärmenleriň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň wekilleriniň gatnaşmagynda döredilen iş toparlarynda Halk Maslahatynyň mejlisinde ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan mundan beýläk-de ösdürmek boýunça öňde goýlan wezipelerden ugur alnyp, degişli kanun taslamalaryny taýýarlamak boýunça işler alnyp barylýar.

Şu ýylyň dokuz aýynda Mejlisde dünýä döwletleriniň parlament wekilleri, ýurdumyzdaky daşary ýurt wekilhanalarynyň, halkara guramalaryň wekilleri bilen ikitaraplaýyn hyzmatdaşlyk meselelerini ara alyp maslahatlaşmak bilen bagly duşuşyklaryň 65-si geçirildi. Mejlisiň deputatlary we hünärmenleri degişli ministrlikler tarapyndan halkara guramalar bilen bilelikde kanun çykaryjylyk işini kämilleşdirmek meseleleri boýunça guralan okuw maslahatlarynyň 74-sine gatnaşdylar. Mejlisiň wekilleriniň daşary ýurtlara iş saparlarynyň 25-si guraldy.

Bellenilişi ýaly, ýurdumyzda amala aşyrylýan durmuş-ykdysady özgertmeleriň, döwletiň demokratik esaslaryny pugtalandyrmagyň, kabul edilýän möhüm çözgütleriň, şeýle hem Garaşsyzlyk ýyllarynda gazanylan üstünlikleriň ähmiýetini ilata düşündirmek maksady bilen, deputatlar köpçülikleýin habar beriş serişdelerinde yzygiderli çykyş edýärler.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýurdumyzyň kanunçylygyny ösdürmegi we döwrebaplaşdyrmagy işjeň alyp barmalydygyny belledi. Munuň özi döwletimiziň syýasy ulgamyny kämilleşdirmekde we ykdysadyýetimizi mundan beýläk-de pugtalandyrmakda nobatdaky işleri amala aşyrmaga mümkinçilik berer.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary H.Geldimyradow şu ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda milli ykdysadyýetimiziň makroykdysady görkezijileri barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, dokuz aýyň dowamynda maksatnamalaýyn çäreleriň üstünlikli ýerine ýetirilmegi netijesinde, jemi içerki önümiň durnukly ösüşi üpjün edildi. Bu görkeziji 6,3 göterime barabar boldy. 2022-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, jemi öndürilen önümiň möçberi 6,3 göterim artdy. Dokuz aýyň dowamynda bölek-satuw haryt dolanyşygy, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 9,6 göterim köpeldi. Döwlet býujetiniň girdeji bölegi 111,7 göterim, çykdajy bölegi 97,8 göterim ýerine ýetirildi.

Ýurdumyzyň iri we orta kärhanalarynda ortaça aýlyk zähmet haky, 2022-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 9,9 göterim ýokarlandy. Aýlyk zähmet haklary, pensiýalar, döwlet kömek pullary we talyp haklary öz wagtynda maliýeleşdirildi. 2022-nji ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, şu ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda maliýeleşdirmegiň ähli çeşmeleriniň hasabyna özleşdirilen düýpli maýa goýumlaryň möçberi 13,3 göterim artdy. Şeýle hem “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyny” durmuşa geçirmegiň çäklerinde meýilleşdirilen gurluşyk we durkuny täzelemek işleriniň ýagdaýy barada hasabat berildi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzda maliýe ulgamyny döwrebaplaşdyrmak üçin özgertmeleri dowam etdirmegiň wajypdygyny nygtady. Şeýle hem geljek ýylyň Döwlet býujetiniň taslamasyny ýene-de bir gezek seljerip, bu ugurda alnyp barylýan işleri çaltlandyrmak zerurdyr. Şunuň bilen birlikde, döwlet Baştutanymyz ýylyň ahyryna çenli özara hasaplaşyklar boýunça zerur işleri geçirmegi, salgytlaryň, şol sanda ýerli salgytlaryň doly ýygnalmagyna gözegçilik etmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Amanow gözegçilik edýän pudaklarynda şu ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Şunuň bilen baglylykda, nebit we gaz kondensatyny çykarmak, polipropilen öndürmek boýunça tehniki-ykdysady görkezijiler barada aýdyldy. Bellenilişi ýaly, “Türkmennebit” döwlet konserni tarapyndan nebit bilen üpjün etmegiň meýilnamasy 100,4 göterim, nebiti gaýtadan işlemegiň meýilnamasy 101,3 göterim ýerine ýetirildi. Benzin öndürmegiň meýilnamasy 105,1 göterim, dizel ýangyjyny öndürmegiň meýilnamasy 105,1 göterim, çalgy ýaglaryny öndürmegiň meýilnamasy 100,9 göterim, suwuklandyrylan gazy öndürmegiň meýilnamasy 111,2 göterim ýerine ýetirildi. Hasabat döwründe tebigy we ugurdaş gazy çykarmagyň meýilnamasy 109,4 göterim, “mawy ýangyjy” eksport etmegiň meýilnamasy 114,3 göterim berjaý edildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, nebitgaz toplumynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny berkidip we häzirki zaman tehnologiýalaryny ulanyp, uglewodorod serişdeleriniň täze gorlaryny açmagyň wajypdygyny nygtady. Toplumyň kärhanalaryny doly güýjünde, bökdençsiz işledip, ýokary hilli önümleri öndürmegiň zerurdygyny aýdyp, döwlet Baştutanymyz wise-premýere bu ugurdaky işleri dowam etdirmegi tabşyrdy.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary T.Atahallyýew gözegçilik edýän pudaklarynda şu ýylyň dokuz aýynda alnyp barlan işleriň netijeleri, şeýle hem ýurdumyzyň welaýatlarynda möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, oba hojalyk toplumynda önümçiligiň ösüş depgini, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende 105,3 göterime, şol sanda Oba hojalyk ministrligi boýunça 105,6 göterime, Daşky gurşawy goramak ministrligi boýunça 100,1 göterime, Suw hojalygy baradaky döwlet komiteti boýunça 102,5 göterime hem-de “Türkmen atlary” döwlet birleşigi boýunça 101,1 göterime barabar boldy. Maýa goýum serişdelerini özleşdirmegiň meýilnamasy 217,4 göterim ýerine ýetirildi.

Häzirki wagtda ýurdumyzyň welaýatlarynda bugdaý ekişi dowam edýär, oba hojalyk tehnikalary netijeli ulanylýar, ekiş geçirilen meýdanlarda gögeriş suwy tutulýar. Şunuň bilen birlikde, pagta hasylyny gysga wagtda we ýitgisiz ýygnap almak, pagta arassalaýjy kärhanalarda kabul edilen hasyly gaýtadan işlemek boýunça zerur çäreler görülýär. Suw serişdelerini netijeli we tygşytly peýdalanmak boýunça geçirilýän işler barada-da aýdyldy. Ýurdumyzyň welaýatlarynda suwaryş we şor suw akabalaryny arassalamak işleri dowam etdirilýär.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, häzirki wagtda ýerine ýetirilýän möwsümleýin işleriň wajypdygyna ünsi çekdi. Şunuň bilen baglylykda, wise-premýere ýurdumyzda alnyp barylýan oba hojalyk işlerini berk gözegçilikde saklamak tabşyryldy.

Döwlet Baştutanymyz pagtany iň soňky hanasyna çenli ýygnap almak üçin çäreleri görmegiň, bugdaý ekişini agrotehniki möhletlerde we kadalara laýyklykda geçirmek boýunça zerur bolan ähli işleri geçirmegiň, agrosenagat toplumynyň kärhanalaryny doly güýjünde işletmek üçin öz wagtynda çäreleri görmegiň wajypdygyny nygtady. Ekologik taýdan arassa, ýokary hilli oba hojalyk önümlerini öndürýän döwrebap önümçilikleri döretmegi dowam etdirmek, mallaryň we guşlaryň baş sanyny artdyrmak, tohumçylyk işini ylmy taýdan guramak boýunça zerur işleri geçirmek möhümdir diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we bu babatda wise-premýere birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Annamämmedow gözegçilik edýän senagat we gurluşyk, energetika toplumynda, “Türkmenhimiýa” döwlet konserninde, Awtomobil ýollarynyň gurluşygyny dolandyrmak baradaky döwlet agentliginde hem-de Aşgabat şäheriniň häkimliginde 2023-nji ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda ýerine ýetirilen işleriň jemleri barada hasabat berdi.

Hasabat döwründe Gurluşyk we binagärlik ministrligi boýunça işleriň meýilnamasy 110,3 göterim ýerine ýetirildi. Senagat we gurluşyk önümçiligi ministrligi boýunça öndürilen önümleriň we ýerine ýetirilen işleriň meýilnamasy 110,3 göterim boldy. Hasabat döwründe Energetika ministrligi önümleri öndürmegiň, işleri ýerine ýetirmegiň we hyzmatlaryň meýilnamasyny 113,2 göterim ýerine ýetirdi. Elektrik energiýasyny öndürmegiň ösüş depgini 104,7 göterime, daşary ýurtlara elektrik energiýasyny ibermegiň ösüş depgini bolsa 102,2 göterime deň boldy.

Şu ýylyň başyndan bäri “Türkmenhimiýa” döwlet konserni tarapyndan 1 milliard 661 million manatlyk önüm öndürildi we hyzmatlar ýerine ýetirildi. Awtomobil ýollarynyň gurluşygyny dolandyrmak baradaky döwlet agentligi ýerine ýetirilen işler we hyzmatlar boýunça meýilnamany 103,7 göterim, Aşgabat şäheriniň häkimligi 122,8 göterim berjaý etdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, garamagyndaky ministrlikleri we pudak edaralaryny ösdürmegiň maksatnamasyny ýerine ýetirmek boýunça alnyp barylýan işleri ýene-de bir gezek seljermegiň zerurdygyna wise-premýeriň ünsüni çekdi. Şeýle hem 2024-nji ýyl üçin maýa goýum Maksatnamasyny taýýarlamak we göz öňünde tutulan ýaşaýyş jaýlaryny hem-de şäherçeleri gurmak üçin taýýarlyk işlerini çaltlandyrmak tabşyryldy. Ýurdumyzda energetika halkasynyň we Türkmenistan — Owganystan — Pakistan elektrik geçiriji ulgamynyň gurluşygyny dowam etdirmek möhüm wezipeleriň hatarynda görkezildi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Atdaýew gözegçilik edýän ministrliklerinde we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynda, şeýle hem telekeçilik ulgamynda şu ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministrligi boýunça söwda dolanyşygynyň ösüş depgini, geçen ýylyň degişli döwri bilen deňeşdirilende, 102,6 göterime, önüm öndürmegiň ösüş depgini 102,9 göterime barabar boldy. Dokma senagaty ministrligi boýunça nah ýüplügiň we matalaryň öndürilişiniň ösüş depgini, degişlilikde, 102,8 we 106,4 göterime, tikin we trikotaž önümleriniň ösüş depgini 102,7 göterime, gön önümleriniň öndürilişiniň ösüş depgini bolsa 101,8 göterime deň boldy. “Türkmenhaly” döwlet birleşigi boýunça önüm öndürmegiň meýilnamasy 105,8 göterim ýerine ýetirildi.

Şu ýylyň dokuz aýynda Döwlet haryt-çig mal biržasy tarapyndan birža söwdalarynyň 224-si geçirilip, 22 müň 394 sany şertnama hasaba alyndy. Söwda-senagat edarasy boýunça ýerine ýetirilen işleriň ösüş depgini 109,2 göterime barabar boldy. Ýylyň başyndan bäri 16 sergi we 55 maslahat geçirildi. Senagatçylar we telekeçiler birleşmesi boýunça ýanwar — sentýabr aýlarynda oba hojalyk we azyk önümlerini öndürmegiň ösüş depgini 108,8 göterime, senagat önümleriniň ösüş depgini bolsa 107,3 göterime deň boldy.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzda dürli görnüşli ýokary hilli harytlary öndürmek boýunça alnyp barylýan işlere berk gözegçilik etmegiň zerurdygyny belledi. Senagatçylar we telekeçiler birleşmesi harytlaryň eksportyny giňeltmek üçin zerur işleri geçirmelidir. Taýýar dokma önümleriniň eksportyny artdyryp, daşary ýurt bazarlarynda bu harytlary giňden ýaýratmak boýunça alnyp barylýan işleri işjeňleşdirmek möhümdir diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy we bu babatda wise-premýere anyk tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Mämmedowa gözegçilik edýän ulgamlarynda şu ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Hasabat döwründe ýurdumyzda köp sanly döredijilik duşuşyklary, maslahatlar, brifingler, mediaforumlar, sergiler, wagyz-nesihat duşuşyklary, aýdym-sazly medeni çäreler geçirildi. Gündogaryň beýik akyldary we nusgawy şahyry Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli birnäçe çäreler geçirildi, döredijilik bäsleşikleri yglan edildi, dokumental film surata düşürildi. Halkara hyzmatdaşlygy ösdürmegiň çäklerinde türkmen hünärmenleri daşary ýurtlarda iş saparlarynda boldular we halkara medeni forumlara, festiwallara we beýleki çärelere gatnaşdylar.

Dutarçy bagşy-sazandalaryň arasynda “Çalsana, bagşy!” bäsleşiginiň jemleýji tapgyry geçirildi. Şeýle hem Türkmenistanyň Prezidentiniň “Türkmeniň Altyn asyry” atly baýragyny almak ugrundaky bäsleşigiň jemleri jemlenildi.

Türkmenistanyň Garaşsyzlygynyň 32 ýyllyk baýramy mynasybetli medeniýet işgärleriniň we sungat ussatlarynyň gatnaşmagynda birnäçe çäreler guraldy. Halk Maslahatynyň mejlisine gatnaşan wekiliýet agzalary üçin dürli medeni hyzmatlar ýerine ýetirildi, döwlet sylaglaryna mynasyp bolan ildeşlerimize sylaglary gowşurmak dabarasy, “Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistan halkara habarlar giňişliginde” atly halkara mediaforum, Döwlet münberi toplumynyň öňünde dabaraly ýöriş, şeýle hem baýramçylyk konserti geçirildi.

Döwlet maksatnamalaryndan we konsepsiýalardan gelip çykýan wezipeleri ýerine ýetirmek boýunça degişli işler ýerine ýetirildi. Şeýle hem köpçülikleýin habar beriş serişdelerinde ýurdumyzyň gazanýan üstünlikleri we medeni-durmuş maksatly desgalaryň açylyşy bilen bagly dabaralar giňden beýan edildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, teleradioýaýlymlarda tomaşaçylary gyzyklandyrýan täze programmalary hem-de şowhunly gepleşikleri köpräk taýýarlamagyň zerurdygyny nygtady. Ýurdumyzdaky döwrebap medeniýet merkezlerinde we teatrlarda häzirki döwrüň talaplaryna laýyk gelýän eserleriň sanyny artdyrmak zerurdyr diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we bu babatda wise-premýere degişli tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary N.Amannepesow gözegçilik edýän ulgamlarynda şu ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda alnyp barlan işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, Bilimler we talyp ýaşlar güni hem-de täze okuw ýylynyň başlanmagy mynasybetli ähli bilim edaralarynda “Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýyly” şygary astynda dabaraly nyzamlar we ilkinji okuw sapaklary geçirildi. Birinji synpa baran okuwçylara Gahryman Arkadagymyzyň hem-de hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň adyndan kompýuterler sowgat berildi.

Şol gün Aşgabat we Arkadag şäherlerinde, ýurdumyzyň sebitlerinde çagalar baglarydyr orta mekdepler, hünär bilim edaralary dabaraly açyldy. Aşgabat şäherinde Türkmen döwlet binagärlik-gurluşyk institutynyň, Türkmenabat şäherinde Seýitnazar Seýdi adyndaky Türkmen döwlet mugallymçylyk institutynyň, Mary şäherinde Türkmenistanyň Döwlet energetika institutynyň täze goşmaça okuw binasynyň we umumy ýaşaýyş jaýynyň düýbi tutuldy. Okuwçylardyr talyp ýaşlar halkara bilim bäsleşiklerinde altyn, kümüş, bürünç medallary gazanyp, ýokary işjeňlik görkezdiler. Türkmenistanyň Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersitetinde “Kibersport” merkezi döredildi.

Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli ýurdumyzda hem-de daşary ýurtlarda ylmy-amaly maslahatlar, sergiler, tanyşdyrylyş dabarasy we beýleki çäreler geçirildi. Daşary ýurtlara ylmy saparlar guralyp, gymmatly golýazmalaryň nusgalary ýurdumyza getirildi.

Wise-premýer saglygy goraýyş ulgamyny kämilleşdirmek boýunça görlen çäreler barada aýdyp, soňky dokuz aýyň dowamynda öňüni alyş-bejeriş işleriniň öňdebaryjy usullarynyň amaly lukmançylyga ornaşdyrylandygyny habar berdi. “Türkmenistanda ilatyň saglyk abadançylygyny üpjün etmek boýunça 2023 — 2028-nji ýyllar üçin Milli maksatnama” tassyklanyldy. Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň serişdeleriniň hasabyna näsag çagalara operasiýalar we bejergiler geçirildi.

Şu ýylyň iýul aýynda Türkmenistanyň lukmanlarynyň jemgyýetçilik guramasynyň halkara maslahaty, sentýabr aýynda bolsa “Ýol hereketiniň howpsuzlygy — ömrümiziň rahatlygy” atly biraýlyk çäreler geçirildi. Şeýle hem sporty we bedenterbiýäni ösdürmek boýunça işler dowam etdirilýär. Ýylyň üç çärýeginde türgenlerimiz halkara ýaryşlaryň 150-sine gatnaşyp, jemi 627 medala mynasyp boldular. Sport ýaryşlarynda baýrakly orunlary eýelän türgenlere Gahryman Arkadagymyzyň hem-de hormatly Prezidentimiziň adyndan sowgatlar dabaraly ýagdaýda gowşuryldy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, saglygy goraýyş ulgamyny döwrebaplaşdyrmagy dowam etdirmegiň we lukmançylyk ylmynyň öňdebaryjy gazananlaryny tejribä giňden ornaşdyrmagyň zerurdygyny belledi. Şunuň bilen birlikde, dürli keselleriň, aýratyn-da, ýokanç keselleriň öňüni almagyň we olary bejermegiň kämil usullaryny netijeli ulanmak, bu ugurda tejribe alyşmak üçin, daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen ýakyndan gatnaşyklary dowam etdirmek zerurdyr diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady.

Wise-premýere bilim edaralarynyň ýokary hünärli mugallymlar we okuw kitaplary bilen üpjünçiligini seljerip durmak, bu ulgama sanly tehnologiýalary ornaşdyrmagy çaltlandyrmak hem tabşyryldy. Sporty ösdürmäge aýratyn üns berip, ýurdumyzda dürli sport çärelerini we halkara ýaryşlary geçirmek hem-de öňümizde boljak ýaryşlara ýokary derejede taýýarlyk görmek möhümdir diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow belledi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow şu ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda Daşary işler ministrligi tarapyndan alnyp barlan işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyzyň Garaşsyz, baky Bitarap Watanymyzyň daşary syýasy ugruny yzygiderli durmuşa geçirmek boýunça öňde goýan wezipelerini we beren tabşyryklaryny ýerine ýetirmek bilen baglylykda, hasabat döwründe degişli işler amala aşyryldy. Hormatly Prezidentimiz Hytaý Halk Respublikasyna, Katar Döwletine we Täjigistan Respublikasyna döwlet saparlaryny, Bahreýn Patyşalygyna resmi sapary amala aşyrdy. Hasabat döwründe döwlet Baştutanymyzyň Azerbaýjan Respublikasyna, Beýik Britaniýa, Russiýa Federasiýasyna, Hytaý Halk Respublikasyna, Türkiýe Respublikasyna, Saud Arabystany Patyşalygyna, Täjigistan Respublikasyna, Wengriýa, şeýle hem Amerikanyň Birleşen Ştatlaryna iş saparlary boldy.

Hormatly Prezidentimiz Nýu-Ýorkda BMG-niň Baş Assambleýasynyň 78-nji sessiýasynyň işine we ABŞ bilen Merkezi Aziýa döwletleriniň Baştutanlarynyň “С5+1” görnüşindäki köptaraplaýyn hyzmatdaşlygynyň birinji duşuşygyna gatnaşdy. Şunuň bilen bir hatarda, döwlet Baştutanymyz Nýu-Ýorkda bolmagynyň barşynda ikitaraplaýyn duşuşyklaryň birnäçesini geçirdi. Hasabat döwründe hormatly Prezidentimiz sanly ulgam arkaly Şanhaý Hyzmatdaşlyk Guramasynyň nobatdaky sammitine gatnaşdy.

Geçen döwürde türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Birleşen Arap Emirliklerine, Türkiýe Respublikasyna, Germaniýa Federatiw Respublikasyna, Eýran Yslam Respublikasyna, Saud Arabystany Patyşalygyna, Täjigistan Respublikasyna saparlary amala aşyrdy.

Täjigistan Respublikasynyň, Özbegistan Respublikasynyň Prezidentleriniň, şeýle hem Russiýa Federasiýasynyň Hökümetiniň Başlygynyň we Wengriýanyň Premýer-ministriniň ýurdumyza saparlary boldy.

Hormatly Prezidentimiz birnäçe döwletleriň ýolbaşçylary bilen telefon arkaly söhbetdeşlikleri geçirdi.

Şu ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda daşary ýurt wekiliýetleriniň Türkmenistana, şeýle hem ýurdumyzyň wekiliýetleriniň daşary ýurtlara bolan saparlary daşary ýurtly hyzmatdaşlarymyz bilen gatnaşyklaryň yzygiderli häsiýete eýedigine şaýatlyk edýär. Hasabat döwründe dürli derejede, şol sanda sanly ulgam arkaly duşuşyklaryň we gepleşikleriň birnäçesi geçirildi. Daşary işler ministrlikleriniň derejesinde duşuşyklar yzygiderli guralýar. Ýurdumyzyň daşary ykdysady gatnaşyklaryny mundan beýläk-de giňeltmek maksady bilen, bilelikdäki hökümetara toparlaryň nobatdaky mejlisleri, işewürlik maslahatlarydyr duşuşyklar guraldy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýylyň ahyryna çenli geçiriljek iri halkara çärelere, resmi we döwlet saparlaryna, halkara maslahatlara hem-de Garaşsyz döwletimiziň Bitaraplyk baýramyna talabalaýyk taýýarlyk görmegiň zerurdygyny nygtap, bu babatda wise-premýer, daşary işler ministrine anyk tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory M.Çakyýew gözegçilik edýän pudaklarynda şu ýylyň dokuz aýynda alnyp barlan işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Hasabat döwründe şu toplum boýunça ýerine ýetirilen işleriň we hyzmatlaryň ösüş depgini 123,3 göterime deň boldy. Şu ýylyň ýanwar — sentýabr aýlarynda awtomobil, demir ýol, howa, deňiz we derýa ulaglary arkaly ýük daşamagyň ösüş depgini 105,9 göterime we ýolagçy gatnatmagyň ösüş depgini 105,2 göterime deň boldy. Hasabat döwründe “Türkmendemirýollary” agentligi boýunça ýerine ýetirilen hyzmatlaryň ösüş depgini 108,4 göterime, “Türkmenawtoulaglary” agentligi boýunça 118,4 göterime, “Türkmenhowaýollary” agentligi boýunça 226,2 göterime, “Türkmendeňizderýaýollary” agentligi boýunça 107,1 göterime, “Türkmenaragatnaşyk” agentligi boýunça 111,6 göterime barabar boldy.

Hasabatyň dowamynda “Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasyny” durmuşa geçirmegiň çäklerinde ýerine ýetirilen işler barada hem aýdyldy. Şunuň bilen birlikde, ýurdumyzyň dürli künjeklerinde ulag-kommunikasiýa toplumy üçin niýetlenen önümçilik we durmuş maksatly desgalaryň gurluşygynyň barşy barada hasabat berildi. Şeýle-de hasabatyň dowamynda daşary ýurtlar bilen ulag-logistika hyzmatdaşlygyny ösdürmek meseleleri boýunça bilelikdäki iş toparlarynyň mejlisleriniň netijeleri, ulag meselesi boýunça guralan halkara maslahatlar we sergiler barada aýdyldy.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, sanly ulgamy ornaşdyrmak boýunça taslamalaryň durmuşa geçirilişini berk gözegçilikde saklamagyň zerurdygyna ünsi çekdi. Ýurdumyzda ýolagçy we ýük dolanyşygyny, demir ýol ulgamynyň geçirijilik ukybyny artdyrmak boýunça zerur çäreleri görmek möhümdir. Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzyň ulag-logistika ulgamyny döwrebaplaşdyrmak babatda alnyp barylýan işleri berk gözegçilikde saklamagyň zerurdygyny belläp, agentligiň ýolbaşçysyna degişli tabşyryklary berdi.

Soňra hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow mejlise gatnaşyjylara ýüzlenip, ýylyň ahyryna çenli az wagtyň galandygyny aýtdy. Şoňa görä-de, bu ýyly gowy netijeler bilen tamamlamak üçin hemmämiz yhlas bilen zähmet çekmelidiris. Ykdysadyýetiň ähli pudaklarynda gowy netijeleri gazanmak we jemi içerki önümiň ösüş depginini durnukly saklamak üçin zerur çäreleri görmelidiris diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy.

Hormatly Prezidentimiz geljek sişenbe gününde — 10-njy oktýabrda Saglygy goraýyş we derman senagaty işgärleriniň baýramynyň giňden bellenilip geçiljekdigini aýdyp, saglygy goraýyş işgärleriniň bitirýän işleriniň uly hormata mynasypdygyny nygtady. Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow ulgamyň ähli işgärlerini bu baýram bilen tüýs ýürekden gutlap, olara berk jan saglyk, uzak ömür, ynsan saglygyny goramak ýaly örän jogapkärli we asylly işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

Mejlisde döwlet durmuşyna degişli başga-da birnäçe möhüm meselelere garaldy hem-de olar boýunça degişli çözgütler kabul edildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly geçirilen Ministrler Kabinetiniň mejlisini jemläp, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, berkarar Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.