Kaha IMNADZE,  BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş  diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň ýolbaşçysy.

- Türkmenistanyň Bitaraplyk syýasaty ähli babatda parahatçylygy ündeýän taglymatdyr. Bitaraplyk syýasatynyň ylalaşdyryjylyk ýörelgesiniň ähmiýeti uludyr, ýagny bitarap döwletler gapma-garşylyga giren taraplaryň parahatçylykly gepleşikleri geçirmekleri üçin öz çäginde şert döredýärler, ylalaşyk gazanmaga goşant goşýarlar. Sebäbi olaryň bitaraplygy özüňi aýrybaşgalaşdyrmak däl-de, dünýäniň ählumumylaşýan döwründe işjeň gatnaşyga girmegiň guralydyr. 

Häzirki döwürde Türkmenistanyň oňyn Bitaraplygy has-da uly ähmiýete eýe bolýar. Hemişelik Bitarap döwlet hökmünde Türkmenistan sebitde parahatçylygy, durnuklylygy üpjün etmekde, hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklaryny, hyzmatdaşlygy ösdürmekde, Birleşen Milletler Guramasynyň ynamdar we netijeli hyzmatdaşyna öwrüldi. 

2007-nji ýylyň 10-njy dekabrynda Aşgabatda BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkezi açyldy. Öňüni alyş diplomatiýasy we bitaraplyk biri-biriniň üstüni ýetirýän taglymatlardyr. Türkmenistanyň başlangyjy bilen Birleşen Milletler Guramasynyň çäklerinde parahatçylygyň we howpsuzlygyň bähbidine bitaraplygyň dostlary toparynyň döredilmegi halkara meseleleri çözmekde bitaraplyk ýörelgelerini netijeli peýdalanmakda, parahatçylygyň kepili hökmünde dialogy ösdürmekde netijeli boldy. Bu toparyň işjeň hereketi netijesinde, bitaraplygyň parahatçylygy, durnukly ösüşi pugtalandyrmakdaky orny barha pugtalanýar. Bu gezekki pikir alyşmalarymyzyň geljekde gürrüňi edilýän ugurda parlamentarileriň hyzmatdaşlygyny ösdürmegiň täze mümkinçiliklerini açmakda hem netijeli boljakdygyna ynanýaryn.

2024-nji ýylyň 15-nji fewralynda Türkmenistanyň Mejlisinde gibrid görnüşinde Bitaraplygyň dostlary toparyna agza ýurtlaryň Parlamentleriniň ýolbaşçylarynyň «Parahatçylygy we dialogy berkitmekde parlament hyzmatdaşlygynyň orny» atly birinji duşuşygy geçirildi.

Duşuşygyň maksady 2020-nji ýylda döredilen Bitaraplygyň dostlary toparyna agza ýurtlaryň parlament wekillerini ýurdumyzyň parahatçylygy we howpsuzlygy üpjün etmekde, köptaraplaýyn netijeli, deňhukukly hyzmatdaşlygy ösdürmekde toplan tejribesi bilen tanyşdyrmakdan, şeýle hem döwletimiziň ynsanperwer syýasatyny parlament diplomatiýasynyň üsti bilen goldamakda, parahatçylyk döredijilik mümkinçiliklerini durmuşa geçirmekde hyzmatdaş ýurtlar bilen özara pikir alyşmakdan, gatnaşyklaryň täze gurallaryny işläp düzmekden we bu ugurda parlamentleriň tagallalaryny birleşdirmekden ybaratdyr.

Topara agza ýurtlaryň Parlamentleriniň ýolbaşçylarynyň birinji duşuşygynda Bitaraplyk ýörelgelerini ilerletmek, ählumumy parahatçylygy, howpsuzlygy we abadançylygy üpjün etmekde netijeli hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak, durnukly syýasy-diplomatik gurallary işläp taýýarlamak boýunça ugurlar ara alnyp maslahatlaşyldy.

Duşuşyga gatnaşyjylar Türkmenistanyň Birleşen Milletler Guramasy tarapyndan 1995-nji we 2015-nji ýyllarda ykrar edilen Hemişelik Bitaraplyk hukuk ýagdaýyna esaslanýan ynsanperwer syýasatyň Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň, Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda iş ýüzünde durmuşa geçirilýändigini  we dünýä döwletleri üçin ählumumy parahatçylygy, howpsuzlygy we durnukly ösüşi üpjün etmekde nusga alarlykdygyny belläp geçdiler.

Duşuşykda Türkmenistanyň Mejlisiniň Başlygy Dünýägözel Gulmanowa, BMG-niň Baş Sekretarynyň Merkezi Aziýa boýunça ýörite wekili, BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň baştutany Kaha Imnadze, BMG-niň Türkmenistandaky Hemişelik utgaşdyryjysy Dmitriý Şlapeçenko, GDA-nyň Parlamentara Assambleýasynyň Geňeşiniň Başlygy, Russiýa Federasiýasynyň Federal Ýygnagynyň Federasiýa Geňeşiniň Başlygy Walentina Matwiýenko, Belarus Respublikasynyň Milli Ýygnagynyň Respublika Geňeşiniň Başlygy Natalýa Koçanowa, Gana Respublikasynyň Parlamentiniň Başlygy Alban Sumana Kingsford Bagbin, Şri-Lanka Demokratik Respublikasynyň Parlamentiniň Başlygy Mahinda Yapa Abey-wardena, Gyrgyz Respublikasynyň Žokarku Keneşiniň Başlygynyň orunbasary Nurlanbek Azygaliýew, Marokko Patyşalygynyň Wekiller Palatasynyň Başlygynyň orunbasary Hassan Benomar, Katar döwletiniň Şura Geňeşiniň Başlygynyň orunbasary Hamda al Sulaiti, Russiýa Federasiýasynyň Federal Ýygnagynyň Döwlet Dumasynyň Başlygynyň orunbasary Şolban Kara-ool, Gazagystan Respublikasynyň Parlamentiniň Majilisiniň parlamentara aragatnaşyklar boýunça başlygy Aýgul Kuspan, Parlamentara Bileleşigiň parlamentler bilen işlemek we daşary aragatnaşyklar boýunça müdiri, Ilçi Anda Filip çykyş etdiler.

Parlamentara Bileleşigiň Baş Sekretary Martin Çungong, Hytaý Halk Respublikasynyň Halk Wekilleriniň Ählihytaý Ýygnagynyň hemişelik komitetiniň Başlygy Çžao Leji, Özbegistan Respublikasynyň Oliý Majlisiniň Senatynyň Başlygy Tanzila Narbaýewa duşuşyga gatnaşyjylara  wideoýüzlenmelerini iberdiler. Duşuşygyň soňunda Jemleýji resminama kabul edildi. Bu resminamada Bitaraplygyň dostlary toparyna agza ýurtlaryň Parlamentleriniň ýolbaşçylarynyň birinji duşuşygynyň parlament hyzmatdaşlygyny ilerletmekde möhüm orny bellenildi, şeýle hem Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanyň parahatçylygy we dialogy berkitmek işine tagallalary we goşandy aýratyn nygtaldy. 

Şu gün Türkmenistanyň Prezidenti, Türkmenistanyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Serdar Berdimuhamedow Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onuň gün tertibine ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň 2024-nji ýylyň ýanwarynda ýerine ýetiren işleriniň netijeleri, Garaşsyz Watanymyzda howpsuzlygy, asudalygy üpjün etmek, harby hem-de hukuk goraýjy edaralaryň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak, olaryň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmek bilen baglanyşykly meseleler girizildi.

Ilki bilen, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary, goranmak ministri B.Gündogdyýew ýylyň başyndan bäri Milli goşunyň goranyş ukybyny berkitmek boýunça görlen çäreler barada hasabat berdi. Şeýle hem Ýaragly Güýçleri ösdürmegiň Maksatnamasynyň ýerine ýetirilişi, harby gullukçylaryň hünär derejesini ýokarlandyrmak babatda alnyp barlan işler hakynda aýdyldy. Watan goragçylarynyň gulluk we ýaşaýyş-durmuş şertlerini gowulandyrmak ugrunda ýerine ýetirilýän işler, hususan-da, gurlup ulanmaga berlen durmuş maksatly desgalar barada-da habar berildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, oňyn Bitaraplyk hukuk ýagdaýyna ygrarly bolan Türkmenistanyň üstünlikli durmuşa geçirilýän goranyş häsiýetli Harby doktrinasynda aýdyň beýanyny tapan parahatçylyk söýüjilik, hoşniýetli goňşuçylyk, giň halkara hyzmatdaşlyk ýörelgelerine berk eýerýändigini belledi. Döwlet Baştutanymyz sanly ulgamyň giňden ornaşdyrylmagyny we Ýaragly Güýçleriň şahsy düzüminiň nazaryýet, söweşjeň taýýarlygynyň yzygiderli ýokarlandyrylmagyny işiň möhüm ugurlarynyň hatarynda kesgitläp, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary, goranmak ministrine birnäçe anyk görkezmeleri berdi.

Baş prokuror B.Muhamedow kanunçylyk namalarynyň gyşarnyksyz ýerine ýetirilmegine gözegçilik etmek maksady bilen, şu ýylyň ýanwarynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi. Şeýle hem ýolbaşçylyk edýän düzümleriniň maddy-enjamlaýyn binýadynyň berkidilişi, olaryň işinde öňdebaryjy tehnologiýalary ornaşdyrmagyň barşy barada aýdyldy.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy hasabaty diňläp, kanun bozulmalarynyň öňüni almak we olary aradan aýyrmak, raýatlaryň hukuklarynyň, azatlyklarynyň goralmagyny üpjün etmek boýunça çäreleriň görülmeginiň bu düzümiň esasy wezipeleriniň hatarynda durýandygyny nygtady. Öňde goýlan wezipeleri talabalaýyk ýerine ýetirmek üçin, ýokary hünärli işgärleri taýýarlamak möhüm talaplaryň biri bolup durýar diýip, hormatly Prezidentimiz belledi we Baş prokurora degişli görkezmeleri berdi.

Mejlisiň dowamynda döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow N.Allanazarowy Aşgabat şäheriniň prokurory wezipesine belläp, ony Ahal welaýatynyň prokurorynyň orunbasary wezipesinden boşatdy.

Içeri işler ministri M.Hydyrow hasabat döwründe ýol-ulag hadysalarynyň öňüni almak, ýangyn howpsuzlygyny, hukuk tertibini üpjün etmek boýunça görlen çäreler barada hasabat berdi. Şeýle-de ol ýolbaşçylyk edýän düzümini ösdürmegiň maksatnamasynyň durmuşa geçirilişiniň barşy barada habar berdi.

IIM-niň ýolbaşçysy işgärleriň netijeli gullugy we göwnejaý ýaşaýyş-durmuşy üçin şertleri döretmek babatda durmuşa geçirilen anyk çäreler barada hasabat bermek bilen, geçen aýda Aşgabat şäherinde hem-de welaýatlarda ministrligiň düzümindäki gulluklar üçin edara binalarynyň we ýaşaýyş jaýlarynyň açylandygyny habar berdi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, bu edaranyň üstüne ýüklenen wezipeleri talabalaýyk ýerine ýetirmek maksady bilen, işiň täze usullaryny ornaşdyrmagyň, sanly ulgamy giňden ulanmagyň wajypdygyna ünsi çekdi. Hukuk bozulmalarynyň öňüni almak, ýollarda hereket howpsuzlygyny üpjün etmek, ýangyna garşy göreş kadalaryny berjaý etmek boýunça çäreleri durmuşa geçirmek Içeri işler ministrliginiň esasy wezipeleriniň hatarynda durýar diýip, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy belledi we ministre degişli tabşyryklary berdi.

Ýokary kazyýetiň başlygy B.Hojamgulyýew ýolbaşçylyk edýän düzümi tarapyndan şu ýylyň ýanwarynda alnyp barlan işleriň netijeleri, milli kazyýet ulgamyny kämilleşdirmek, işgärleriň hünär derejesini ýokarlandyrmak boýunça amala aşyrylýan toplumlaýyn çäreler barada hasabat berdi. Şeýle-de kazyýet edaralarynyň işgärleri üçin täze ýaşaýyş jaýlarynyň açylandygy barada aýdyldy.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, hukuk taýdan kadalaşdyrmagyň ähli ulgamlaryny özüne birleşdirýän döwlet goragynyň netijeli guraly hökmünde bu edaranyň möhüm ornuna ünsi çekdi. Şunda kanunylygy, adalatlylygy we hukuk tertibini üpjün etmek, hukuk bozulmalaryna getirýän sebäpleri, şertleri aradan aýyrmak bilen baglanyşykly wezipeleri üns merkezinde saklamagyň zerurdygy bellenildi. Hormatly Prezidentimiz işgärler düzümini berkitmegiň wajypdygy barada aýdyp, Ýokary kazyýetiň ýolbaşçysyna anyk tabşyryklary berdi.

Soňra milli howpsuzlyk ministri N.Atagaraýew ministrligiň ýylyň başyndan bäri ýurdumyzda jemgyýetçilik-syýasy durnuklylygy üpjün etmek, eziz Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň gazananlaryny ygtybarly goramak, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysynyň ozal beren tabşyryklaryny ýerine ýetirmek boýunça alyp baran işleri barada hasabat berdi. Şeýle hem bu düzümi ösdürmegiň maksatnamasynyň durmuşa geçirilişi, onuň işine sanly ulgamyň ornaşdyrylyşy barada aýdyldy.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, düzümiň öňünde durýan möhüm wezipelere ünsi çekdi. Hususan-da, gündelik işe täze tehnologik işläp taýýarlamalary işjeň ornaşdyrmagyň, işgärleriň hünär derejesini yzygiderli ýokarlandyrmagyň wajypdygy nygtaldy. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow häzirki döwrüň wehimlerine garşy durmak üçin beýleki hukuk goraýjy edaralar bilen sazlaşykly işlemegiň zerurdygyny belläp, ministre birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Döwlet serhet gullugynyň başlygy Ý.Nuryýew ýolbaşçylyk edýän düzüminiň şu ýylyň ýanwarynda ýerine ýetiren işleriniň netijeleri barada hasabat berdi. Şeýle hem Watanymyzyň guryýer we deňiz serhetlerini ygtybarly goramak, serhet bölümleriniň maddy-enjamlaýyn binýadyny pugtalandyrmak babatda alnyp barlan toplumlaýyn çäreler hakynda aýdyldy.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy hasabaty diňläp, eziz Watanymyzyň mukaddes serhetlerini dost-doganlygyň serhetleri diýip yglan etmek bilen, Türkmenistanyň ähli döwletler, ilkinji nobatda, goňşy ýurtlar bilen netijeli we oňyn gatnaşyklary saklaýandygyny belledi. Bu düzümiň üstüne ýüklenen wezipeleri talabalaýyk ýerine ýetirmek maksady bilen, serhet goşunlarynyň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmek, harby gullukçylaryň netijeli gulluk etmegi, göwnejaý ýaşaýyş-durmuşy, dynç almagy üçin ähli şertleri döretmek zerurdyr diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow aýtdy we gullugyň ýolbaşçysyna anyk görkezmeleri berdi.

Soňra adalat ministri M.Taganow hasabat döwründe ýerine ýetirilen işler, şol sanda milli kanunçylygy döwrebaplaşdyrmak boýunça teklipleri taýýarlamak hem-de hereket edýän kadalaşdyryjy hukuk namalaryny ilata düşündirmek bilen bagly geçirilýän çäreler barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň kanunçylyk binýadyny mundan beýläk-de hemmetaraplaýyn pugtalandyrmagyň zerurdygyna ünsi çekdi. Şunuň bilen baglylykda, kanun çykaryjylyk ulgamynda öňdebaryjy tejribäni öwrenmäge, kadalaşdyryjy hukuk namalarynyň taslamalaryny işläp taýýarlamaga işjeň gatnaşmagyň wajypdygy bellenildi. Türkmenistanlylaryň hukuk medeniýetini ýokarlandyrmak döwrüň esasy talaplarynyň biri bolup durýar diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy we ministre birnäçe tabşyryklary berdi.

Soňra Döwlet gümrük gullugynyň başlygy M.Hudaýkulyýew bu düzümiň ýylyň başyndan bäri amala aşyran işleriniň netijeleri hem-de ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysynyň gullugy täze tehnikalar bilen üpjün etmek we onuň işgärler kuwwatyny berkitmek boýunça ozal beren tabşyryklarynyň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, Türkmenistanyň çäginden geçirilýän ýükleriň möçberiniň artýandygyny nazara almak bilen, ýurdumyza getirilýän harytlaryň bellenen talaplara laýyklykda gözden geçirilmegini üpjün etmegiň zerurdygyny nygtady. Hormatly Prezidentimiz gullugyň geljek üçin iş meýilnamasynyň esasy ugurlaryna ünsi çekip, gümrük terminallarynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny döwrebaplaşdyrmak meselelerini berk gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Döwlet migrasiýa gullugynyň başlygy A.Sazakow hasabat döwründe amala aşyrylan, degişli düzümiň öňünde durýan gaýragoýulmasyz wezipeleri netijeli çözmäge gönükdirilen çäreler barada hasabat berdi. Şeýle hem degişli ösüş maksatnamasyny durmuşa geçirmegiň barşy we ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysynyň beren tabşyryklarynyň ýerine ýetirilişi barada aýdyldy.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, raýatlarymyzyň bähbitlerini, howpsuzlygyny üpjün etmegiň, olaryň ýurdumyzda we onuň çäklerinden daşynda hereket etmek babatdaky hukuklaryny berjaý etmegiň gullugyň işiniň esasy ugurlarynyň biri bolup durýandygyny nygtady. Öňde goýlan wezipeleri talabalaýyk ýerine ýetirmek üçin milli kanunçylygyň esasy ýörelgelerine eýermek hem-de migrasiýa ulgamynda dünýäniň oňyn tejribesinden ugur almak zerurdyr diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow aýtdy we işde öňdebaryjy maglumat tehnologiýalaryny has işjeň ulanmagy tabşyrdy.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy mejlisiň jemini jemläp, goranyş häsiýetli Harby doktrinamyzyň talaplaryna laýyklykda, Garaşsyz, hemişelik Bitarap döwletimiziň harby howpsuzlygyny we bitewüligini ýokary derejede üpjün etmek, goranmak ukybyny berkitmek, Watan goragçylarynyň we olaryň maşgala agzalarynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini has-da ýokarlandyrmak boýunça yzygiderli çäreleriň durmuşa geçirilýändigini belledi hem-de bu işleriň mundan beýläk-de dowam etdiriljekdigini tassyklady.

Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň mejlisinde başga-da birnäçe meselelere garaldy we olar boýunça degişli çözgütler kabul edildi.

Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Serdar Berdimuhamedow mejlisi jemläp, oňa gatnaşanlara berk jan saglygyny, halkymyzyň asuda we bagtyýar durmuşda ýaşamagy ugrunda alyp barýan jogapkärli gulluklarynda uly üstünlikleri arzuw etdi.

Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow “Leonardo S.p.A.” italýan kompaniýasynyň ýolbaşçysy Stefano Pontekorwony kabul etdi.

Işewür wagt tapyp kabul edendigi üçin hoşallyk bildirip, Italiýanyň işewür toparlarynyň oňyn Bitaraplyk ýörelgelerine esaslanýan döredijilikli syýasaty durmuşa geçirýän hem-de dürli pudaklarda giň gerimli özgertmeler maksatnamalaryny, taslamalaryny amala aşyrýan Türkmenistan bilen özara bähbitli gatnaşyklary ösdürmäge gyzyklanma bildirýändigini belledi. Şunda Italiýa Respublikasynyň Prezidenti Serjio Mattarellanyň we ýurduň ýolbaşçylarynyň ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň ilerledilmegine uly ähmiýet berýändikleri nygtaldy. Şunuň bilen baglylykda, “Leonardo S.p.A.” kompaniýasynyň Türkmenistan bilen netijeli gatnaşyklary mundan beýläk-de pugtalandyrmaga taýýardygy tassyklanyldy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hoşniýetli sözler üçin minnetdarlyk bildirip, Italiýanyň Ýewropada Türkmenistanyň möhüm hyzmatdaşlarynyň biri bolup durýandygyny belledi. Özara düşünişmek we hormat goýmak ýörelgeleri esasynda guralýan däp bolan dostlukly döwletara gatnaşyklar yzygiderli ösdürilýär. Döwlet Baştutanymyz şular barada aýtmak bilen, “Leonardo S.p.A.” kompaniýasynyň ýolbaşçysynyň Aşgabada şu gezekki saparynyň barşynda meýilleşdirilen ikitaraplaýyn gepleşikleriň netijeli işewürlik hyzmatdaşlygyny giňeltmäge ýardam etjekdigine ynam bildirdi.

Duşuşygyň dowamynda hemişelik Bitaraplyk hukuk ýagdaýyna esaslanýan daşary syýasat ugruny durmuşa geçirýän Türkmenistanyň we Italiýa Respublikasynyň ikitaraplaýyn, şeýle hem köptaraplaýyn esasda, abraýly halkara guramalaryň, şol sanda BMG-niň, onuň ýöriteleşdirilen düzümleriniň çäklerinde üstünlikli hyzmatdaşlyk edýändikleri nygtaldy. Italiýanyň ýurdumyzyň ählumumy parahatçylygy, abadançylygy, durnukly ösüşi üpjün etmäge gönükdirilen başlangyçlaryny goldaýandygy munuň aýdyň beýanydyr.

Hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlaryny ara alyp maslahatlaşmak bilen baglylykda, Türkmenistanyň we Italiýanyň kompaniýalarynyň arasynda söwda-ykdysady, energetika ulgamlarynda we beýleki pudaklarda, aýratyn-da, hususy bölekde ýola goýlan netijeli gatnaşyklaryň döwletara dialogy pugtalandyrmakda möhüm orun eýeleýändigi bellenildi. Soňky ýyllarda köpugurly mümkinçiliklere eýe bolan hyzmatdaşlygyň oňyn tejribesi toplandy.

Ikitaraplaýyn gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmäge uly gyzyklanma bildirilýändigi beýan edildi. Munuň üçin ýurdumyzda ýaýbaňlandyrylan, ykdysadyýetiň ähli pudaklaryna öňdebaryjy tehnologiýalary we innowasiýalary işjeň ornaşdyrmaga gönükdirilen toplumlaýyn özgertmeler bilen şertlendirilen uly mümkinçilikler bar. Şeýle hem duşuşygyň barşynda emeli hemra ulgamynda hyzmatdaşlygyň mümkinçiliklerine garaldy. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistanyň öz tarapyndan “Leonardo S.p.A.” kompaniýasynyň anyk tekliplerine garamaga taýýardygy tassyklanyldy.

Işewür döwlet Baştutanymyza hyzmatdaşlygyň derwaýys meseleleri boýunça geçirilen netijeli duşuşyk üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, italiýaly hyzmatdaşlaryň öz üstüne alan borçnamalaryny ýerine ýetirmäge örän jogapkärli çemeleşjekdiklerini nygtady.

Duşuşygyň ahyrynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow we “Leonardo S.p.A.” kompaniýasynyň ýolbaşçysy Stefano Pontekorwo Türkmenistanyň we meşhur italýan kompaniýasynyň işewür gatnaşyklary uzak möhletleýinlik, özara bähbitlilik esasynda mundan beýläk-de ösdürmäge taýýardyklaryny tassykladylar.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Türkmenistanyň halkynyň we Hökümetiniň adyndan, şeýle hem hut öz adyndan Eýran Yslam Respublikasynyň Prezidenti Seýed Ebrahim Raisä we ýurduň ähli doganlyk halkyna Eýran Yslam Respublikasynyň milli baýramy — Ynkylap güni mynasybetli tüýs ýürekden gutlaglaryny, iň gowy arzuwlaryny iberdi.

“Türkmenistan Eýran Yslam Respublikasy bilen ýola goýlan köpugurly gatnaşyklara ýokary baha berýär. Biz gadymdan gelýän hoşniýetli goňşuçylyk däplerine esaslanýan hyzmatdaşlygy has-da ösdürmäge taýýardygymyzy beýan edýäris” diýlip, hatda bellenilýär.

Hormatly Prezidentimiz şu ýakymly mümkinçilikden peýdalanyp, Prezident Seýed Ebrahim Raisä tüýs ýürekden berk jan saglyk, bagtyýarlyk we rowaçlyk, Eýran Yslam Respublikasynyň ähli halkyna bolsa parahatçylyk, ösüş, abadançylyk arzuw etdi.

Türkmenistanyň Mejlisinde geçirilen maslahatda 2023-nji ýylda alnyp barlan işleriň jemlerine garaldy.2023-nji ýylda Türkmenistanyň Mejlisiniň maslahatlarynyň yzygiderli geçirilip, ýurdumyzyň kanunçylyk-hukuk binýadyny döwrebaplaşdyrmak boýunça toplumlaýyn maksatnamalara laýyklykda işlenip taýýarlanylan Türkmenistanyň kanunlarynyň 49-sy, Mejlisiň kararlarynyň 52-si kabul edildi.

Maslahatda Türkmenistanyň Konstitusiýasynyň ýörelgelerinden hem-de kabul edilen döwlet maksatnamalaryndan ugur alyp, döwletimiziň kanunçylyk binýadyny döwrebaplaşdyrmak, ony halkara hukugyň umumy ykrar edilen kadalaryna laýyk getirmek maksady bilen, Mejlisiň komitetlerinde alnyp barylýan işler barada hasabatlar diňlenildi we kanunçykaryjylyk işini mundan beýläk-de kämilleşdirmek boýunça deputatlaryň öňünde durýan wezipeler kesgitlenildi.

«Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynda Gündogaryň beýik akyldary we nusgawy şahyry Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyny dabaraly bellemek, Magtymguly Pyragynyň baý we gymmatly edebi mirasyny şöhratlandyrmak, bu şanly senäni dabaralandyrmak maksady bilen, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň gol çeken «Magtymguly Pyragynyň 300 ýyllygyna» atly Türkmenistanyň ýubileý medalyny döretmek hakynda» Türkmenistanyň Kanunynyň, şeýle hem degişli Karar bilen tassyklanan  «Türkmenistany 2024-nji ýylda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň we maýa goýum Maksatnamasynyň» ähmiýeti barada aýdyldy.

Şeýle hem dünýä döwletleriniň parlament wekilleri, ýurdumyzdaky daşary ýurt wekilhanalarynyň, halkara guramalaryň wekilleri bilen ikitaraplaýyn hyzmatdaşlyk meselelerini ara alyp maslahatlaşmak bilen baglanyşykly geçirilen duşuşyklaryň, Mejlisiň wekilleriniň daşary ýurtlara guralan iş saparlarynyň netijelerine garaldy.

Maslahatda Hormatly Prezidentimiz Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň geçiren Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisinde öňde goýan wezipelerini ýerine ýetirmek, Hormatly Prezidentimiz Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň, Gahryman Arkadagymyzyň baştutanlygynda gazanylýan üstünlikleri, ýetilen beýik sepgitleri, ýurdumyzyň halkara giňişliginde öňe sürýän başlangyçlaryny wagyz etmek, kabul edilen kanunlaryň many-mazmunyny ilatymyza düşündirmek barada alnyp barylýan işleriň netijeli dowam etdirilmegine üns berildi.

Maslahatyň ahyrynda deputatlar ýurdumyzyň kanunçylygynyň türkmen halkynyň milli ýörelgeleriniň we oňyn dünýä tejribesiniň esasynda kämilleşdirilmegi hem-de döwrebaplaşdyrylmagy ugrunda ähli tagallalary etjekdiklerine Hormatly Prezidentimiz Arkadagly Gahryman Serdarymyzy, Gahryman Arkadagymyzy ynandyrdylar

Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisini geçirdi. Onda ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň pudaklarynda 2023-nji ýylda alnyp barlan işleriň jemleri jemlenildi, wise-premýerleriň, käbir ministrlikleriň ýolbaşçylarynyň, welaýatlaryň häkimleriniň hasabatlary diňlenildi. Şeýle hem gün tertibine ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmek boýunça şu ýyl öňde durýan wezipeler, ýolbaşçylary wezipä bellemek we wezipeden boşatmak bilen bagly meseleler girizildi.

Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisine Türkmenistanyň Mejlisiniň ýolbaşçylary, Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň agzalary, welaýatlaryň, Aşgabat hem-de Arkadag şäherleriniň häkimleri, ýokary okuw mekdepleriniň rektorlary, köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň ýolbaşçylary we beýlekiler çagyryldy.

Döwlet Baştutanymyz mejlisiň gün tertibini yglan edip, Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary H.Geldimyradowa söz berdi. Wise-premýer 2023-nji ýylda ýurdumyzda gazanylan makroykdysady görkezijiler barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, toplumlaýyn çäreleriň durmuşa geçirilmegi netijesinde, jemi içerki önümiň durnukly ösüşi üpjün edilip, ol 6,3 göterim artdy. Bu görkeziji senagat pudagynda 4,3 göterime, gurluşykda 2 göterime, ulag we aragatnaşyk pudagynda 8,4 göterime, söwdada 12,8 göterime, oba hojalygynda 4,4 göterime, hyzmatlar ulgamynda 5,1 göterime deň boldy. 2023-nji ýylda, 2022-nji ýyl bilen deňeşdirilende, jemi öndürilen önüm 7,8 göterim artyp, ykdysadyýetiň pudaklarynda kadaly önümçilik netijeleri gazanyldy. 2022-nji ýyl bilen deňeşdirilende, geçen ýylda bölek satuw haryt dolanyşygynyň möçberi 10,9 göterim artdy.

Ýurdumyzyň iri we orta kärhanalarynda ortaça aýlyk zähmet haky, 2022-nji ýyl bilen deňeşdirilende, 9,9 göterim ýokarlandy. Hasabat döwründe zähmet haklary, pensiýalar, döwlet kömek pullary, talyp haklary öz wagtynda maliýeleşdirildi. 2023-nji ýylda maliýeleşdirmegiň ähli çeşmeleriniň hasabyna özleşdirilen düýpli maýa goýumlaryň meýilnamasy doly ýerine ýetirilip, 2022-nji ýyl bilen deňeşdirilende, 7,5 göterim artdy.

Şeýle hem “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynyň” ýerine ýetirilişi barada aýdyldy. Mejlisiň dowamynda wise-premýer «Türkmenistany 2024-nji ýylda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň we maýa goýum Maksatnamasynyň» taslamasynyň taýýarlanylyşy barada hasabat berdi. Bu resminama ministrlikler, pudaklaýyn dolandyryş edaralary, welaýatlaryň, Aşgabat we Arkadag şäherleriniň häkimlikleri bilen bilelikde ýedi ýyllyk Prezident Maksatnamasynda hem-de şu ýyl üçin Döwlet býujetinde kesgitlenen gaýragoýulmasyz wezipelere laýyklykda işlenip taýýarlanyldy. Resminamada şu ýylda ýetilmeli makroykdysady görkezijiler, ykdysadyýetiň ähli pudaklary boýunça önümçilik meýilnamalary beýan edildi. Şunuň bilen birlikde, welaýatlar, Aşgabat we Arkadag şäherleri boýunça ýerine ýetirilmeli işler, durmuş-ykdysady ösüşiň hem-de maýa goýumlaryň görkezijileri bellenildi. Şeýle-de ilatyň girdejilerini yzygiderli artdyrmak, ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da gowulandyrmak bilen bagly çäreler göz öňünde tutuldy.

Soňra maliýe we ykdysadyýet ministri S.Joraýew geçen ýylda Döwlet býujetiniň ýerine ýetirilişi, özleşdirilen maýa goýumlar we Oba milli maksatnamasynyň durmuşa geçirilişi barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, 2024-nji ýylyň 1-nji ýanwary ýagdaýyna görä, ýurdumyzyň baş maliýe meýilnamasynyň girdeji bölegi 109,4 göterim, çykdajy bölegi bolsa 99,8 göterim berjaý edildi. Hasabat döwründe ýerli býujetleriň girdeji bölegi 104,1 göterim, çykdajy bölegi 99,9 göterim derejede ýerine ýetirildi. Şeýle hem 2023-nji ýylda balans toparlarynyň jemi 100 mejlisi, şol sanda sebitlerdäki balans toparlarynyň 80 mejlisi geçirildi. Olaryň dowamynda ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, olaryň garamagyndaky edara-kärhanalaryň maliýe-hojalyk işleriniň netijelerine garaldy.

Geçen ýylda maliýeleşdirmegiň ähli çeşmeleriniň hasabyna milli ykdysadyýetimizi ösdürmäge gönükdirilen maýa goýumlaryň möçberi, 2022-nji ýyldaky bilen deňeşdirilende, 7,5 göterim artdy we jemi içerki önümiň 18,3 göterimine deň boldy. Özleşdirilen düýpli maýa goýumlaryň 49,1 göterimi önümçilik, 50,9 göterimi bolsa durmuş we medeni maksatly binalara gönükdirildi. Şeýle hem Oba milli maksatnamasynyň ýerine ýetirilişi barada hasabat berildi.

Soňra Merkezi bankyň başlygy T.Mälikow 2023-nji ýylda alnyp barlan işleriň netijeleri, ýolbaşçylyk edýän düzümleriniň işini kämilleşdirmek boýunça görlen çäreler barada hasabat berdi.

Hasabatyň dowamynda banklar tarapyndan milli ykdysadyýeti ösdürmäge, döwlete dahylsyz ulgama, kiçi we orta telekeçilige, hususy oba hojalyk önümlerini öndürijilere, gozgalmaýan emlägi satyn almak üçin ýurdumyzyň raýatlaryna berlen karzlaryň möçberi baradaky görkezijiler beýan edildi.

Statistika baradaky döwlet komitetiniň başlygy D.Amanmuhammedow ministrlikler we pudaklaýyn dolandyryş edaralary tarapyndan geçen ýylda meýilnamalaryň ýerine ýetirilişi barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, 2023-nji ýylyň netijeleri boýunça senagat ulgamynda durnukly ösüş üpjün edildi. Hususan-da, 80 milliard 618,7 million kub metr tebigy gaz, 8 million 316,7 müň tonna nebit çykaryldy. 2022-nji ýyl bilen deňeşdirilende, nebit bitumynyň öndürilişi 30,1 göterim, suwuklandyrylan gaz boýunça 1,1 göterim, kerosin boýunça 0,6 göterim, aýna listi boýunça 15,6 göterim, sement boýunça 0,8 göterim, çig ýüpek boýunça 17,1 göterim, tikinçilik we örme önümler boýunça 8,9 göterim, şöhlat önümleri boýunça 7,7 göterim, süýt önümleri boýunça 1,7 göterim, gaplanan miweler we gök önümler boýunça 5,5 göterim, mesge ýagy boýunça 6,8 göterim ösüş gazanyldy.

Ulag we aragatnaşyk ulgamynda hem oňyn görkezijiler gazanyldy. Ulagyň ähli görnüşleriniň ýük dolanyşygy 3,8 göterim, ýolagçy dolanyşygy 16,1 göterim artdy. Aragatnaşyk hyzmatlarynyň möçberi 11,5 göterim ýokarlandy. Ýurdumyzyň oba hojalygynda 2023-nji ýylda öndürilen gök önümler, 2022-nji ýyl bilen deňeşdirilende, 9,4 göterim, azyklyk bakja önümleri 4 göterim, miwe we ir-iýmişler 1,1 göterim, ýeralma 5,5 göterim, diri agramdaky etiň öndürilişi 0,8 göterim artdy. Geçen ýylda ykdysadyýetiň döwlete dahylsyz böleginde hem oňat görkezijiler gazanyldy.

Statistika baradaky döwlet komitetiniň ýolbaşçysy halkara standartlara laýyk gelýän statistiki usulyýet esasynda statistiki hasabatlylygy we maglumatlary ýygnamagyň usullaryny kämilleşdirmek boýunça geçirilýän işler barada-da hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz hasabatlary diňläp, Ministrler Kabinetiniň agzalaryna ýüzlenip, “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyny” üstünlikli durmuşa geçirmek maksady bilen, ýurdumyzy 2024-nji ýylda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň we maýa goýum Maksatnamasynyň taslamasynyň işlenip taýýarlanylandygyna ünsi çekdi.

Bellenilişi ýaly, bu resminama laýyklykda, şu ýylda jemi içerki önümiň ösüş depginini 6,3 göterimde saklamak, milli ykdysadyýetimiziň pudaklaryny, şeýle hem ýurdumyzyň sebitlerini durnukly ösdürmek, önümçilik kärhanalarynyň doly güýjünde işledilmegini gazanmak, täze kärhanalary gurmagyň hasabyna 3 müňe golaý täze iş orunlaryny döretmek meýilleşdirilýär. Şunuň bilen bir hatarda, daşary söwda dolanyşygynyň möçberini 20,7 milliard amerikan dollaryna ýetirmek, kiçi we orta telekeçiligi ösdürmek, jemi içerki önümiň düzüminde hususy pudagyň paýyny 71,4 göterime ýetirmek, zähmet haklarynyň, pensiýalaryň, döwlet kömek pullarynyň, talyp haklarynyň möçberini 10 göterim ýokarlandyrmak arkaly ilatyň girdejilerini artdyrmak, ýaşaýyş-durmuş derejesini gowulandyrmak göz öňünde tutulýar. Mundan başga-da, 2024-nji ýylda ýurdumyzyň ykdysadyýetine maliýeleşdirmegiň ähli çeşmeleriniň hasabyna jemi 38,5 milliard manat möçberinde maýa goýumlary gönükdirmek meýilleşdirilýär diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow aýtdy.

Mejlisiň dowamynda bu Maksatnamany tassyklamak boýunça degişli Karara gol çekildi.

Soňra döwlet Baştutanymyz wise-premýer H.Geldimyradowa ýüzlenip, milli ykdysadyýetimizi düzümleýin özgertmek we diwersifikasiýalaşdyrmak, bäsdeşlige ukyplylygyny artdyrmak, innowasion ösüşini gazanmak, ykdysadyýetde hususy bölegiň paýyny artdyrmak boýunça netijeli işleri dowam etdirmegiň zerurdygyny nygtady. Döwlet býujeti ýurduň esasy maliýe guraly bolup durýar diýip, hormatly Prezidentimiz belledi we Döwlet býujetiniň girdejilerini artdyrmak boýunça, şeýle hem onuň çykdajylaryny maksatlaýyn peýdalanmagyň we peýdalanylyşyna gözegçilik etmek işlerini dowam etdirmegiň möhümdigine ünsi çekdi.

Şeýle hem ýurdumyzyň durmuş-ykdysady ösüşinde bank ulgamynyň wajyp ornunyň bardygy nygtaldy. Şunuň bilen baglylykda, ykdysadyýetimiziň durnukly ösüşine ýardam bermek üçin bank edaralary tarapyndan döwlet maksatnamalaryny durmuşa geçirmek bilen bagly taslamalary maliýeleşdirmek boýunça işleri dowam etdirmek, hususy kärhanalaryň we telekeçileriň önümçiligini ösdürmek bilen bagly taslamalar üçin karz serişdelerini bermek, ilatyň ýaşaýyş jaý şertlerini gowulandyrmak üçin ýeňillikli şertlerde karzlary bermek babatda işleri dowam etdirmäge degişli görkezmeler berildi.

Bank ulgamynyň durnuklylygyny saklamak, daşary ykdysady şertleriň ýurdumyzyň ykdysadyýetine ýetirip biljek täsiriniň öňüni almak boýunça çäreleri geçirmegiň zerurdygyna aýratyn üns çekildi. Döwlet Baştutanymyz milli ykdysadyýetimizi ösdürmäge maliýe goldawynyň berilmegini, milli pulumyzyň hümmetiniň saklanylmagyny, bank hyzmatlarynyň döwrüň talabyna laýyklykda hödürlenilmegini, çekilen serişdeleriň netijeli ulanylmagyny gaýragoýulmasyz wezipeleriň hatarynda görkezdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Amanow gözegçilik edýän pudaklarynda 2023-nji ýylda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri, nebit we gaz kondensatyny çykarmak, polipropilen öndürmek boýunça gazanylan tehniki-ykdysady görkezijiler barada hasabat berdi.

Hasabat döwründe “Türkmennebit” döwlet konserniniň nebiti gaýtadan işleýän zawodlary tarapyndan nebiti gaýtadan işlemegiň meýilnamasy 100,6 göterim, benzinleri öndürmegiň meýilnamasy 102 göterim, dizel ýangyjyny öndürmegiň meýilnamasy 102,2 göterim, nebit bitumyny öndürmegiň meýilnamasy 199 göterim, çalgy ýaglaryny öndürmegiň meýilnamasy 105,8 göterim, suwuklandyrylan gazy öndürmegiň meýilnamasy 115,7 göterim berjaý edildi. Şeýle hem tebigy we ugurdaş gazy çykarmagyň meýilnamasynyň 106,9 göterim, mawy ýangyjy daşary ýurtlara ibermegiň meýilnamasynyň 112,6 göterim ýerine ýetirilendigi habar berildi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, nebitgaz pudagynyň milli ykdysadyýetimiziň möhüm pudaklarynyň biri bolup durýandygyny belledi we wise-premýere içerki we daşary ýurt sarp edijileri tebigy gaz bilen ygtybarly üpjün etmek üçin degişli işleri alyp barmagy tabşyrdy. Şunuň bilen birlikde, «Galkynyş» gaz känini senagat taýdan tapgyrlaýyn özleşdirmek boýunça işleri güýçlendirmegiň, Hazar deňziniň sebitinde gözleg we özleşdirmek işlerini üpjün etmek üçin daşary ýurt kompaniýalaryny çekmegiň zerurdygyna üns çekildi. Döwlet Baştutanymyz Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisiniň gurluşygyny hem üns merkezinde saklamagy tabşyrdy. Nebitiň çykarylýan möçberini artdyrmak üçin öňden özleşdirilip gelinýän ýataklarda degişli işleri geçirmegiň, täze meýdançalary özleşdirmegi dowam etdirmegiň wajypdygyna üns çekildi. Türkmenbaşydaky nebiti gaýtadan işleýän zawodlar toplumynyň we Seýdiniň nebiti gaýtadan işleýän zawodynyň önümçilik kuwwatlyklaryny ýokarlandyrmak, bu zawodlarda täze, ýokary hilli tehnologik önümçilikleri döretmek möhüm wezipeleriň hatarynda kesgitlenildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow uglewodorod serişdeleriniň geljegi uly gatlaklaryny gözlemegi we barlamagy talabalaýyk alyp barmagy tabşyrdy. Şunuň bilen birlikde, gazylyp alynýan peýdaly gaty magdanlaryň, gurluşyk materiallarynyň we ýerasty suwlaryň geologiýa gözleg-barlag işlerini güýçli depginde dowam etdirmegiň wajypdygy bellenildi. Nebitgaz senagaty boýunça hünärmenleriň hünär derejesini yzygiderli ýokarlandyrmagyň, sanly tehnologiýalary ornaşdyrmagyň, nebitgaz senagatynyň daşky gurşawa we adam saglygyna zyýanly täsirini peseltmäge gönükdirilen meselelere aýratyn üns bermegiň zerurdygyny nygtap, döwlet Baştutanymyz wise-premýere birnäçe tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Annamämmedow gurluşyk, senagat we energetika toplumlarynyň, «Türkmenhimiýa» döwlet konserniniň, Awtomobil ýollarynyň gurluşygyny dolandyrmak baradaky döwlet agentliginiň hem-de Aşgabat şäheriniň häkimliginiň 2023-nji ýylyň ýanwar — dekabr aýlarynda alyp baran işleriniň jemleri barada hasabat berdi.

Hasabat döwründe Gurluşyk we binagärlik ministrligi boýunça ýerine ýetirilen işleriň meýilnamasy 112,5 göterim, Senagat we gurluşyk önümçiligi ministrligi boýunça önümleri öndürmegiň hem-de işleri ýerine ýetirmegiň meýilnamasy 110 göterim ýerine ýetirildi. Energetika ministrligi tarapyndan önümleri öndürmegiň, işleri ýerine ýetirmegiň meýilnamasy 113,3 göterim berjaý edildi. Elektrik energiýasyny öndürmegiň ösüş depgini 101,9 göterime barabar boldy. Geçen ýylyň ýanwar — dekabr aýlarynda «Türkmenhimiýa» döwlet konserni tarapyndan öndürilen önümleriň we ýerine ýetirilen işleriň möçberi 2 milliard 300 million manada barabar boldy. Awtomobil ýollarynyň gurluşygyny dolandyrmak baradaky döwlet agentligi meýilnamany 101,1 göterim, Aşgabat şäheriniň häkimligi 119,8 göterim ýerine ýetirdi.

2023-nji ýylda önümçilik we durmuş maksatly binalaryň hem-de desgalaryň köp sanlysy ulanmaga berildi. Şolaryň hatarynda Arkadag şäheriniň birinji tapgyrynyň, Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Döwlet gullugy akademiýasynyň binalar toplumy, Seýsmiki ýagdaýa durnukly gurluşyk ylmy-barlag institutynyň binasy, “Parahat — 7” ýaşaýyş toplumynda 10 sany 9 gatly, Büzmeýin etrabynda 11 sany 4 gatly ýaşaýyş jaýlary, Gökdepe etrabynyň Owadandepe hem-de Köpetdag geňeşliklerindäki täze, döwrebap obalar bar. Tutuş ýurdumyz boýunça orta mekdepleriň jemi 22-si, çagalar baglarynyň 16-sy gurlup ulanmaga berildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow mejlise gatnaşyjylara ýüzlenip, başga işe geçmegi sebäpli, G.Orunowy gurluşyk we binagärlik ministri wezipesinden boşadýandygyny aýtdy. Döwlet Baştutanymyz bu wezipä A.Geldiýewi belläp, ony gurluşyk we binagärlik ministriniň orunbasary wezipesinden boşatdy. Hormatly Prezidentimiz oňa täze wezipesinde üstünlikleri arzuw edip, degişli resminamalara gol çekdi.

Şeýle hem başga işe geçmegi sebäpli, S.Selimow Aşgabat şäheriniň Berkararlyk etrabynyň häkimi wezipesinden boşadylyp, bu wezipä R.Işanow bellenildi. Özüne ynanylan wezipäni oňarmandygy üçin, A.Aramow Aşgabat şäheriniň Büzmeýin etrabynyň häkimi wezipesinden boşadyldy. Döwlet Baştutanymyz degişli resminamalara gol çekip, öňde durýan işleriň geljegi uly ugurlaryna ünsi çekdi.

Döwlet Baştutanymyz wise-premýer B.Annamämmedowa ýüzlenip, ýurdumyzyň energetika syýasatyna laýyklykda, içerki sarp edijileri elektrik energiýasy bilen üpjün etmek üçin elektrik energiýasynyň öndürilişini artdyrmak, täze elektrik stansiýalaryny gurmak, paýlaýjy ulgamlaryň tehniki ýagdaýlaryny gowulandyrmak, hereket edýän bitewi energiýa ulgamyny halkalaýyn birleşdirmek boýunça işleri dowam etdirmegiň zerurdygyny belledi. Ýurdumyzyň Ahal, Balkan, Daşoguz we Lebap welaýatlarynda ýerleşýän döwlet elektrik stansiýalarynyň gaz turbina desgalaryny utgaşykly dolanyşyga geçirmek işlerini netijeli alyp barmak, «ýaşyl» energetikany ösdürip, Gün elektrik stansiýalaryny gurmak işlerini netijeli dowam etdirmek zerurdyr.

Hormatly Prezidentimiz gurluşyk materiallary senagatynyň önümçilik binýadyny berkitmek maksady bilen, hereket edýän kärhanalarda çykarylýan önümleriň görnüşini giňeltmek, täze kärhanalary gurmak boýunça işleri dowam etdirmegiň wajypdygyna ünsi çekdi. Döwlet Baştutanymyz himiýa senagatynyň ykdysadyýetimiziň esasy pudaklarynyň biri bolup durýandygyny aýdyp, onuň hereket edýän kärhanalaryny taslama kuwwatlyklaryna çykarmak, döwrebaplaşdyrmak, täze kärhanalary döretmek boýunça işleri dowam etdirmegiň möhümdigini belledi. Gurluşyk pudagy hem esasy pudaklaryň biri bolup durýar. Şu ýyl ýurdumyzda iri senagat, durmuş we medeni maksatly döwrebap desgalary, ähli amatlyklary bolan ýaşaýyş jaýlaryny gurmak boýunça işler dowam etdiriler diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy.

Döwlet Baştutanymyz awtomobil ýolgurluşyk pudagynyň öňünde goýlan wezipeleri üstünlikli durmuşa geçirmek, ýagny ýurdumyzda täze awtomobil ýollarynyň gurulmagy, döwrebaplaşdyrylmagy we olaryň dünýä standartlaryna gabat gelmegi üçin pudagyň maddy-enjamlaýyn binýadyny berkitmek boýunça işleri dowam etdirmegiň möhümdigini aýdyp, bu babatda wise-premýere birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Atdaýew söwda we dokma senagaty toplumynyň ministrlikleriniň hem-de pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, telekeçilik ulgamynyň 2023-nji ýyldaky işleriniň netijeleri barada hasabat berdi.

Hasabat döwründe Söwda we daşary ykdysady aragatnaşyklar ministrligi boýunça söwda dolanyşygynyň ösüş depgini, 2022-nji ýyl bilen deňeşdirilende, 101,8 göterime, öndürilen önümleriň ösüş depgini bolsa 102,9 göterime barabar boldy. Dokma senagaty ministrliginiň kärhanalary tarapyndan öndürilen önümleriň möçberi, nah matalaryň önümçiligi, 2022-nji ýyl bilen deňeşdirilende, 107,2 göterime, tikin we trikotaž önümleriň önümçiligi 104,2 göterime, gön önümleriniň önümçiligi 100 göterime barabar boldy. “Türkmenhaly” döwlet birleşigi boýunça haly önümlerini öndürmegiň meýilnamasy 104 göterim ýerine ýetirildi.

Döwlet haryt-çig mal biržasy tarapyndan geçen ýylda birža söwdalarynyň 300-si geçirilip, olarda 30 müň 630 şertnama hasaba alyndy. Söwda-senagat edarasy tarapyndan hasabat döwründe amala aşyrylan işleriň ösüş depgini 104,7 göterime barabar boldy. Sergileriň 28-si, maslahatlaryň 87-si geçirildi. Senagatçylar we telekeçiler birleşmesi boýunça 2023-nji ýylda oba hojalyk we azyk önümleriniň öndürilişiniň ösüş depgini 111,7 göterime, senagat önümçiliginiň ösüş depgini bolsa 106,7 göterime barabar boldy.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, dokma senagaty pudagynyň kuwwatyny artdyrmak, döwrebaplaşdyrmak, täze dokma önümlerini içerki we daşarky bazarlara ýerlemek hem-de ibermek, halyçylyk pudagyny ösdürmek we öndürilýän haly önümleriniň görnüşlerini köpeltmek, täze nagyşlary, gölleri döretmek, gadymy türkmen göllerini dikeltmek boýunça işleri dowam etdirmegiň zerurdygyna ünsi çekdi. Ilatyň sarp edýän harytlaryny içerki bazarlarda elýeterli bahalardan ýerlemegi gazanmak möhümdir.

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzda amala aşyrylýan durmuş-ykdysady özgertmeleri giňden ýaýmak, milli ykdysadyýetimiziň pudaklaryna maýa goýumlary çekmek boýunça alnyp barylýan işleri üstünlikli dowam etdirmegiň wajypdygyny belledi. Hususy pudagyň ösdürilmegine hem aýratyn üns berilýär. Häzirki döwürde döwlete dahylsyz pudak tarapyndan import edilýän harytlaryň ornuny tutýan we eksporta gönükdirilen önümler öndürilýär. Milli ykdysadyýetimiziň mundan beýläk-de durnukly ösmegi hususy tarapyň işjeňleşmegi bilen bagly bolup durýar diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we wise-premýere ykdysadyýetimiziň ähli pudaklarynda hususy pudagyň işini giňeltmek boýunça çäreleri dowam etdirmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory M.Çakyýew gözegçilik edýän düzümlerinde 2023-nji ýylyň ýanwar — dekabr aýlarynda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Hasabat döwründe toplum tarapyndan ýerine ýetirilen işleriň we hyzmatlaryň ösüş depgini 121 göterime deň boldy. Geçen ýylda awtomobil, demir ýol, howa, deňiz we derýa ulaglary arkaly ýükleri daşamagyň ösüş depgini 103,5 göterime, ýolagçy gatnatmagyň ösüş depgini 105,7 göterime barabar boldy. 2023-nji ýylda «Türkmendemirýollary» agentligi boýunça hyzmatlary ýerine ýetirmegiň ösüş depgini 106,4 göterime, «Türkmenawtoulaglary» agentligi boýunça 118 göterime, «Türkmenhowaýollary» agentligi boýunça 192,2 göterime, «Türkmendeňizderýaýollary» agentligi boýunça 106,1 göterime, «Türkmenaragatnaşyk» agentligi boýunça 111,5 göterime deň boldy.

Hasabatyň dowamynda “Türkmenistanda 2019 — 2025-nji ýyllarda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň Konsepsiýasyndan” gelip çykýan wezipeleri ýerine ýetirmek boýunça alnyp barylýan işler barada-da habar berildi. Şeýle hem ulag-logistika pudagynda daşary ýurtlar bilen hyzmatdaşlygy ösdürmek meseleleri boýunça bilelikdäki iş toparlarynyň geçirilen mejlisleriniň netijeleri, ulag-aragatnaşyk toplumy üçin ýurdumyzyň dürli künjeklerinde önümçilik we durmuş maksatly desgalaryň gurluşygyna maýa goýumlaryň gönükdirilişi barada hasabat berildi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ulag we kommunikasiýa pudagyny ösdürmekde üstaşyr geçelgeleriň ugurlaryny giňeltmek, ýolagçylary gatnatmagyň we ýükleri daşamagyň möçberini artdyrmak hem-de hilini gowulandyrmak, ulaglaryň, aragatnaşygyň ähli görnüşleri babatda hyzmatlary ösdürmek boýunça işleri dowam etdirmegiň wajypdygyna ünsi çekdi. Ýurdumyzyň demir ýol ulgamyny döwrebaplaşdyrmak, ýagny demir ýol ulgamynyň geçirijilik ukybyny artdyrmak, maddy-enjamlaýyn binýadyny berkitmek boýunça işleri netijeli alyp barmak zerurdyr.

Döwlet Baştutanymyz awtoulag kärhanalarynyň parkynyň üstüni döwrebap awtobuslar, taksiler we dürli görnüşli ýük awtoulaglary bilen yzygiderli ýetirmek boýunça işleri alyp barmagyň, ilata edilýän hyzmatlaryň gerimini giňeltmek babatdaky işleri dowam etdirmegiň wajypdygyny belledi. Şeýle-de ýurdumyzda howa menzilleriniň durkuny täzelemek we täzelerini gurmak, howa gämileriniň düzümini döwrebaplaşdyrmak, täze, ykdysady taýdan has amatly bolan ugurlar boýunça halkara howa gatnawlaryny açmak, ýük daşalýan ugurlary giňeltmek boýunça işleri dowam etdirmegiň zerurdygy aýdyldy. Türkmenbaşy Halkara deňiz portunyň mümkinçiliklerini, şeýle hem «Balkan» gämi gurluşyk we abatlaýyş zawodynyň kuwwatyny doly güýjünde ulanmak wajypdyr.

Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzyň aragatnaşyk ulgamyny hem döwrüň talabyna görä döwrebaplaşdyryp durmagyň möhümdigine ünsi çekip, bu babatda birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Mämmedowa medeniýet ulgamynyň edaralarynyň geçen ýylda alyp baran işleriniň netijeleri barada hasabat berdi.

Hasabat döwründe milli senenamamyzyň şanly seneleri, medeni-durmuş maksatly desgalaryň, Arkadag şäheriniň açylmagy hem-de Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli dürli çäreler guraldy.

Bellenilişi ýaly, 2023-nji ýylda «Türkmenistanda syýahatçylygy ösdürmegiň esasy ugurlary we mümkinçilikleri» atly halkara maslahat, «Awaza — 2023» halkara tans we folklor festiwaly, «Arkadagyň säheri» kinofestiwaly, Ýaşlar simfoniki orkestriniň konsert-festiwaly, «Bagtyýarlyk döwrüniň teatr sungaty» atly IV halkara teatr festiwaly, Wena baly, dürli konsertler hem-de döredijilik bäsleşikleri geçirildi. Hasabat döwründe Gahryman Arkadagymyzyň «Ömrümiň manysynyň dowamaty» atly eseriniň, «Arkadag şäheri — geljegiň şäheri» atly kitabyň, şeýle hem hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň «Ýaşlar — Watanyň daýanjy» atly ilkinji kitabynyň tanyşdyrylyş dabaralary guraldy. Şunuň bilen birlikde, geçen ýylda çeper höwesjeň kollektiwlerine «Halk» adyny bermegiň tertibi we şertleri, Änew şäheriniň 2024-nji ýylda “Türki dünýäsiniň medeni paýtagty” diýlip yglan edilmegi mynasybetli geçiriljek dabaralaryň we çäreleriň Meýilnamasy tassyklanyldy, «Milli taryhy-medeni mirasyň obýektlerini goramak hakynda» Türkmenistanyň Kanunynyň rejelenen görnüşi kabul edildi.

2023-nji ýylda Aşgabat şäherinde nobatdaky Medeniýet hepdeligi, Türki döwletleriň Medeniýet hepdeligi geçirildi. Daşary ýurtlaryň birnäçesinde Türkmenistanyň Medeniýet günleri hem-de Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyna bagyşlanan çäreler guraldy. Ýurdumyzda Tatarystanyň we Türkiýäniň Medeniýet günleri geçirildi. Köptaraplaýyn we milli hödürnamalary ÝUNESKO-nyň Bütindünýä mirasynyň sanawyna girizmek boýunça Daşary işler ministrligi bilen bilelikde işler alnyp baryldy.

Şeýle hem Türkmen döwlet neşirýat gullugynyň, Türkmenistanyň Döwlet habarlar agentliginiň, Telewideniýe, radiogepleşikler we kinematografiýa baradaky döwlet komitetiniň, Oguz han adyndaky «Türkmenfilm» birleşiginiň, teatrlaryň, kitaphanalaryň işiniň netijeleri barada hasabat berildi. Hasabat döwründe döwletimizde gazanylýan üstünlikler baradaky maglumatlar metbugat sahypalarynda, teleradioýaýlymlarda we internet saýtlarynda giňden beýan edildi. Döwlet maksatnamalaryndan, sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň konsepsiýasyndan gelip çykýan wezipeleri ýerine ýetirmek boýunça degişli işler alnyp baryldy.

Hormatly Prezidentimiz mejlise gatnaşyjylara ýüzlenip, A.Hudaýberdiýewi pensiýa gitmegi sebäpli, Türkmen döwlet neşirýat gullugynyň başlygy wezipesinden boşadýandygyny aýtdy. Döwlet Baştutanymyz Türkmen döwlet neşirýat gullugynyň başlygy wezipesine M.Çaryýewi belläp, ony şol gullugyň başlygynyň orunbasary wezipesinden boşatdy we degişli resminamalara gol çekdi.

Hormatly Prezidentimiz M.Mämmedowa ýüzlenip, «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynda beýik akyldar şahyrymyz Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy bilen bagly çäreleri ýokary derejede guramaçylykly geçirmek üçin taýýarlyk işlerini güýçlendirmegiň wajypdygyna ünsi çekdi. Änew şäheriniň 2024-nji ýylda “Türki dünýäsiniň medeni paýtagty” diýlip yglan edilmegi mynasybetli geçiriljek dabaralara we çärelere düýpli taýýarlyk görmek zerurdyr.

Türkmen medeniýetini, sungatyny, edebiýatyny ösdürmek, türkmen halkynyň gadymy medeni mirasyny, şan-şöhratly taryhyny ylmy taýdan düýpli öwrenmek, gorap saklamak we dünýä ýaýmak boýunça maksatnamalaýyn işleri dowam etdirmek wajypdyr. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow teleradioýaýlymlarda ýaş nesliň aň-düşünjesini ösdürmäge niýetlenen gepleşikleri yzygiderli bermegiň, teatrlarda milli mirasymyzy, taryhymyzy wagyz edýän, medeniýetimiziň we sungatymyzyň ösüşini beýan edýän eserleri sahnalaşdyrmagyň, Türkmen döwlet neşirýat gullugynyň önümçilik kuwwatyny hem netijeli ulanmagyň wajypdygyny nygtap, bu babatda wise-premýere birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary N.Amannepesow gözegçilik edýän ulgamlarynda 2023-nji ýylda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Hasabat döwründe ylymly-bilimli nesilleri terbiýelemäge, bilim işini döwrebaplaşdyrmaga gönükdirilen özgertmeler dowam etdirildi. Okuwçy we talyp ýaşlar halkara bäsleşiklere işjeň gatnaşyp, jemi 826 medal gazandylar. Dürli bäsleşikler, ylmy-amaly maslahatlar, olimpiadalar ýurdumyzyň abraýyny täze derejelere göterdi.

Aşgabat we Arkadag şäherlerinde täze bilim edaralary dabaraly ýagdaýda açyldy. 2 sany ýokary okuw mekdebiniň, Mary şäherinde Türkmenistanyň Döwlet energetika institutynyň çäginde goşmaça täze okuw binasynyň we umumy ýaşaýyş jaýynyň düýbi tutuldy. Tutuş ýurdumyz boýunça çagalar baglarynyň we orta mekdepleriň onlarçasy açyldy. Ýokary bilim ojaklarynyň ikisinde ÝUNESKO kafedralary, 3 sany ýokary hünär bilim edarasynda ÝUNESKO klublary açyldy. 6 sany orta mekdep bolsa bu guramanyň Assosirlenen mekdepler toruna girizildi. Ýokary okuw mekdeplerine halkara reýtinglere goşulandygyny tassyklaýan şahadatnamalar gowşuryldy.

Geçen ýylda ylmy barlaglaryň netijeliligini ýokarlandyrmak boýunça işler dowam etdirildi, önümçilige ornaşdyrmak üçin ýerli çig mallaryň esasynda innowasion tehnologiýalar işlenip taýýarlanyldy. Okuw kitaplarydyr gollanmalaryň 3057-si makullanyldy, oýlap tapyşlara şahadatnamalardyr patentler alyndy. Doktorlyk we kandidatlyk dissertasiýalary goralyp, ýurdumyzyň ylmy işgärler binýady berkidildi.

Döwlet Baştutanymyzyň Kararlary esasynda halkara ylmy maslahatlar, ýaşlaryň arasynda ylmy işler boýunça bäsleşigiň ýeňijilerini sylaglamak dabarasy, Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyna bagyşlanyp, ýurdumyzda we daşary ýurtlarda meýilleşdirilen çäreler guramaçylykly geçirildi.

Wise-premýer milli saglygy goraýyş ulgamyny kämilleşdirmek boýunça görlen çäreler barada hasabat berip, 2023-nji ýylda lukmançylygyň ugurlary babatda keselleriň öňüni almagyň, olary bejermegiň öňdebaryjy usullarynyň amaly lukmançylyga ornaşdyrylandygyny aýtdy. Hormatly Prezidentimiziň Kararlaryna laýyklykda, paýtagtymyzda 3 sany täze merkeziň, “Arçman” şypahanasynyň täze bejeriş merkeziniň gurluşygyna badalga berildi. Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasynyň ýardam etmeginde näsag çagalara operasiýalar we bejergiler amala aşyryldy. Saglygy goraýyş ulgamyndaky özgertmeleriň üstünlikli amala aşyrylýandygynyň aýdyň ykrarnamasy hökmünde ýurdumyza halkara güwänamalar gowşuryldy.

Hasabat döwründe bedenterbiýäni, sporty, Olimpiýa hereketini ösdürmek, ussat türgenleri taýýarlamak boýunça işler dowam etdirildi. Ýokary derejede geçirilen Kuraş boýunça dünýä çempionaty türkmen sportunyň taryhyna täze şöhratly sahypany ýazdy. Geçen ýylda ýurdumyzyň türgenleri jemi 812 sany medal gazandylar.

Döwlet Baştutanymyzyň gol çeken resminamalary esasynda toplumyň garamagyndaky ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň maddy-tehniki binýady has-da kämilleşdirildi. Geçen ýylda Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylynyň jemlerine bagyşlanan halkara ylmy-amaly maslahat we sergi ýokary derejede geçirildi. Ata Watanymyzyň ösüşine mynasyp goşant goşan bagtyýar ýaşlarymyz döwlet sylaglary bilen sylaglanyldy.

Hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda durmuşa geçirilýän Türkmenistanyň içeri we daşary syýasaty giňden wagyz-nesihat edildi. Halkara hyzmatdaşlyk has-da işjeňleşdirilip, halkara resminamalaryň 51-sine gol çekildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, başga işe geçmegi sebäpli, G.Ataýewany bilim ministri wezipesinden boşadýandygyny aýtdy. Döwlet Baştutanymyz bilim ministri wezipesine B.Orazdurdyýewany belläp, ony Magtymguly adyndaky Türkmen döwlet uniwersitetiniň rektory wezipesinden boşatdy.

Şeýle hem hormatly Prezidentimiz, başga işe geçmegi sebäpli, A.Germanowy saglygy goraýyş we derman senagaty ministri wezipesinden boşatdy we bu wezipä M.Mämmedowy belläp, ony saglygy goraýyş we derman senagaty ministriniň orunbasary wezipesinden boşatdy. Döwlet Baştutanymyz ministrlikleriň täze bellenen ýolbaşçylaryna üstünlikleri arzuw edip, degişli resminamalara gol çekdi.

Döwlet Baştutanymyz wise-premýer N.Amannepesowa ýüzlenip, ýurdumyzda çagalaryň döwrebap bilim-terbiýe almaklary, ýaş nesilleriň ukyplaryny, başarnyklaryny ýüze çykarmak we ösdürmek üçin bilim edaralarynyň işlerini kämilleşdirmegiň möhümdigine ünsi çekdi. Okuw meýilnamalaryny, maksatnamalaryny, okuw kitaplaryny ösen halkara tejribä laýyklykda döwrebaplaşdyrmak boýunça işleri dowam etdirmek zerurdyr. Orta we ýokary okuw mekdeplerinde mugallymlaryň hünärini ýokarlandyrmak babatda yzygiderli işleri geçirmek, bilim ulgamynyň maddy-enjamlaýyn binýadyny berkitmäge gönükdirilen işleri alyp barmak wajypdyr.

Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy ylmy taýdan ösen döwlete öwürmek üçin ylmy-barlag işlerini dowam etdirmegiň, bu ugurda halkara hyzmatdaşlygyň gerimini giňeltmegiň möhümdigini belledi. Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzda jemgyýetiň we döwletiň iň ýokary gymmatlygy bolan adam saglygyny goramakda, ilatyň saglyk ýagdaýyny gowulandyrmakda, keselleriň öňüni almakda, olary ýok etmekde, şeýle hem ýurdumyzyň derman senagatyny ösdürmekde alnyp barylýan işleri netijeli dowam etdirmegiň wajypdygyny nygtady. Sporty ösdürmek, köpçülikleýin bedenterbiýäniň ornuny giňeltmek, ýokary sportda Türkmenistany dünýä tanatmak boýunça maksatnamalaýyn işleri yzygiderli alyp barmaly diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy we wise-premýere birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Soňra welaýatlaryň häkimleri hasabatlar bilen çykyş etdiler.

Ahal welaýatynyň häkimi R.Hojagulyýew welaýatda 2023-nji ýylda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Häkim Oba milli maksatnamasyny durmuşa geçirmegiň çäklerinde maýa goýumlary özleşdirmegiň bellenen ýyllyk meýilnamasynyň doly ýerine ýetirilendigini aýtdy. 2023-nji ýylda welaýatda iri önümçilik hem-de medeni-durmuş maksatly desgalaryň 8-siniň, Gökdepe etrabynyň Owadandepe we Köpetdag geňeşliklerinde täze, döwrebap obalaryň, Ahal — Mary asma elektrik geçirijisiniň gurluşyk işleri tamamlanyp, ulanmaga berildi. Şunuň bilen birlikde, häzirki wagtda welaýatda möwsümleýin oba hojalyk işleri dowam edýär. Bugdaý ekilen meýdanlarda degişli ideg işleri alnyp barylýar, gowaçanyň, gök-bakja ekinleriniň ýazky ekişine taýýarlyk görülýär.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, S.Çopanowy Ahal welaýatynyň Bäherden etrabynyň häkimi wezipesine belledi hem-de ony Ahal welaýatynyň Ak bugdaý etrabynyň häkiminiň orunbasary wezipesinden boşatdy.

Balkan welaýatynyň häkimi H.Aşyrmyradow 2023-nji ýylda welaýatda alnyp barlan işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Günbatar sebitde 2023-nji ýylda dürli maksatly binalaryň 4-si ulanmaga berildi, häzirki wagtda hem beýleki möhüm ähmiýetli desgalaryň gurluşygy dowam edýär. Şunuň bilen bir hatarda, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň çäklerinde welaýatyň bugdaý ekilen meýdanlarynda ideg işleri alnyp barylýar. Şu ýylyň hasyly üçin gowaçanyň, ýazlyk ýeralmanyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň ekişine taýýarlyk görülýär.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, özüne ynanylan wezipäni oňarmandygy üçin, N.Gylyjowy Balkan welaýatynyň Bereket etrabynyň häkimi wezipesinden boşadyp, bu wezipä A.Öwezowy belläp, ony şu etrabyň häkiminiň orunbasary wezipesinden boşatdy. Şeýle hem özüne ynanylan wezipäni oňarmandygy üçin K.Kürenow Balkan welaýatynyň Türkmenbaşy etrabynyň häkimi wezipesinden boşadyldy. Bu wezipä M.Mergenow bellenildi.

Soňra Daşoguz welaýatynyň häkimi S.Soltanmyradow geçen ýylda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna” laýyklykda, welaýat boýunça bellenilen wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirmek ugrunda degişli işler durmuşa geçirilýär. 2023-nji ýylda Daşoguz atçylyk sport toplumynyň durkuny täzelemek işleri geçirildi, Boldumsaz etrabynda awtoulaglaryň tehniki ýagdaýyny anyklaýyş toparynyň edara binasynyň, Daşoguz şäherinde köp gatly ýaşaýyş jaýlarynyň 5-siniň gurluşyk işleri tamamlanyp, ulanmaga berildi. 2024-nji ýylda bugdaýyň bol hasylyny ösdürip ýetişdirmek maksady bilen, häzirki wagtda welaýatyň 145 müň gektar ak ekin meýdanynda degişli ideg işlerini geçirmäge taýýarlyk görülýär. Şunuň bilen birlikde, gowaçanyň we azyklyk ekinleriň ýazky ekişine taýýarlyk işleri alnyp barylýar.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, özüne ynanylan wezipäni oňarmandygy üçin, D.Annamuradowy Daşoguz welaýatynyň Boldumsaz etrabynyň häkimi wezipesinden boşatdy we bu wezipä W.Saparmyradowy belledi hem-de ony Daşoguz welaýatynyň häkiminiň orunbasary wezipesinden boşatdy. Döwlet Baştutanymyz Daşoguz welaýatynyň häkiminiň orunbasary wezipesine Ş.Annaýewi belläp, ony Daşoguz welaýatynyň Akdepe etrabynyň häkimi wezipesinden boşatdy. Daşoguz welaýatynyň Akdepe etrabynyň häkimi wezipesine Ý.Gowşudow bellenildi.

Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýew 2023-nji ýylda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

“Türkmenistanyň Prezidentiniň obalaryň, şäherçeleriň, etraplardaky şäherleriň we etrap merkezleriniň ilatynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini özgertmek boýunça 2028-nji ýyla çenli döwür üçin Milli maksatnamasyna” laýyklykda, welaýatda medeni-durmuş maksatly desgalary hem-de inženerçilik ulgamlaryny gurmak, hereket edýänleriniň durkuny täzelemek boýunça degişli işler alnyp barylýar. Häzirki wagtda sebitde möwsümleýin oba hojalyk işleri dowam edýär, hususan-da, bugdaý ekilen meýdanlarda agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda, ideg işleri alnyp barylýar. Gowaçanyň, ýazlyk ýeralmanyň, beýleki gök-bakja ekinleriniň ekiljek meýdanlaryny, olaryň tohumlaryny, ekişde ulanyljak tehnikalary we gurallary möwsüme taýýarlamak boýunça zerur çäreler görülýär.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, özüne ynanylan wezipäni oňarmandygy üçin, M.Erkaýewi Lebap welaýatynyň Hojambaz etrabynyň häkimi wezipesinden boşatdy we bu wezipä E.Açylowy belläp, ony Lebap welaýatynyň Saýat etrabynyň häkiminiň orunbasary wezipesinden boşatdy. Şeýle hem döwlet Baştutanymyz, özüne ynanylan wezipäni oňarmandygy üçin, A.Rozyýewi Lebap welaýatynyň Çärjew etrabynyň häkimi wezipesinden boşadyp, bu wezipä A.Seýidowy belledi.

Soňra Mary welaýatynyň häkimi B.Orazow 2023-nji ýylda ýerine ýetirilen işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Sebitde Oba milli maksatnamasyny durmuşa geçirmegiň çäklerinde geçen ýylda medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalaryň 4-siniň, durmuş goraglylygyna aýratyn mätäçlik çekýän raýatlar üçin 2 sany 4 gatly, 48 öýli ýaşaýyş jaýynyň gurluşygy tamamlanyp, ulanmaga berildi. Şeýle hem häkim welaýatda dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleri barada hasabat berdi.

Häzirki wagtda welaýatyň bugdaý ekilen meýdanlarynda agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ideg işleri alnyp barylýar. 2024-nji ýylyň hasyly üçin gowaça ekiljek meýdanlary, pagta öndürijiler üçin ýokary hilli gowaça tohumyny we ekişde ulanyljak oba hojalyk tehnikalaryny möwsüme doly taýýar etmek boýunça degişli işler ýerine ýetirilýär.

Hormatly Prezidentimiz welaýatlaryň, Aşgabat we Arkadag şäherleriniň häkimlerine ýüzlenip, “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyny”, şeýle hem Oba milli maksatnamasyny üstünlikli durmuşa geçirmegiň wajypdygyny belledi. Welaýatlarda bugdaýyň, gowaçanyň we beýleki oba hojalyk ekinleriniň ýokary hasylyny ýetişdirmek üçin ideg işlerini agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ýerine ýetirmek möhümdir diýip, döwlet Baştutanymyz belledi. Hormatly Prezidentimiz welaýatlarda we şäherlerde ýaşaýyş jaýlarynyň, hassahanalaryň, beýleki durmuş maksatly binalaryň gurluşygyna berk gözegçilik etmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary T.Atahallyýew gözegçilik edýän pudaklarynda 2023-nji ýylda alnyp barlan işleriň netijeleri, oba hojalygynda özgertmeleriň durmuşa geçirilişi, möwsümleýin işleriň alnyp barlyşy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, tutuş oba hojalyk toplumynda önümçiligiň ösüş depgini 106,8 göterime deň boldy. Oba hojalyk ministrligi boýunça bu görkeziji 107 göterime, Daşky gurşawy goramak ministrligi boýunça 100,1 göterime, Suw hojalygy baradaky döwlet komiteti boýunça 105,4 göterime, “Türkmen atlary” döwlet birleşigi boýunça 101,3 göterime deň boldy. Maýa goýum serişdelerini özleşdirmegiň meýilnamasy 197,9 göterim ýerine ýetirildi.

Häzirki wagtda bugdaýyň bol hasylyny ösdürip ýetişdirmek maksady bilen, meýdanlarda ideg işleri dowam edýär. Şunuň bilen bir hatarda, gowaça ekiljek meýdanlarda ýerleri ekiş möwsümine taýýarlamak, ýerleri sürmek we tekizlemek, oba hojalyk tehnikalaryny, tohumlyk gowaça çigitlerini taýýarlamak işleri alnyp barylýar. Şeýle hem oba hojalyk ekinlerini suw bilen ýeterlik möçberde üpjün etmek maksady bilen, suw howdanlarynda suw toplamak, suw serişdelerini rejeli we netijeli ulanmak, ýerleriň melioratiw ýagdaýyny gowulandyrmak boýunça görülýän çäreler barada aýdyldy. Mundan başga-da, suwaryş we şor suw akabalaryny arassalamak ugrunda degişli işler geçirilýär.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow mejlise gatnaşyjylara ýüzlenip, ýurdumyzyň oba hojalyk toplumynyň milli ykdysadyýetimiziň möhüm pudaklarynyň biri bolup durýandygyny belledi. Döwlet Baştutanymyz Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýurdumyzyň oba hojalygyny düýpli özgertmek hem-de pudagy dolandyrmagy has-da kämilleşdirmek maksady bilen, Türkmenistanyň Oba hojalyk ministrligini täzeden üýtgedip guramak barada karara gelendigini aýtdy.

Oba hojalyk ekinleriniň hasyllylygyny ýokarlandyrmak, maldarçylygy we guşçulygy ösdürmek, ýokary hilli oba hojalyk önümlerini öndürýän häzirki zaman önümçilikleri döretmek, önümçilige häzirki zaman tehnologiýalaryny ornaşdyrmak maksady bilen, Türkmenistanyň Oba hojalyk ministrliginden bölünip aýrylmagy arkaly, «Türkmengallaönümleri» döwlet birleşigi, Türkmenistanyň Azyk senagaty döwlet birleşigi, Türkmenistanyň Maldarçylyk we guşçulyk senagaty döwlet birleşigi, «Türkmenpagta» döwlet konserni hem-de «Türkmenobahyzmat» döwlet birleşigi döredilýär. Türkmenistanyň Oba hojalyk ministrliginiň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň döredilmegi ýurdumyzyň oba hojalyk pudagynyň işini mundan beýläk-de kämilleşdirmekde möhüm ädim bolar diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz Oba hojalyk ministrligini üýtgedip guramak bilen bagly resminama gol çekdi.

Hormatly Prezidentimiz üýtgedip guralan ministrligiň we täze döredilen pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylaryny wezipä bellemek baradaky meselä geçip, başga işe geçmegi sebäpli, N.Nazarmyradowy oba hojalyk ministri wezipesinden boşadýandygyny aýtdy. Döwlet Baştutanymyz bu wezipä Ç.Çetiýewi belläp, ony oba hojalyk ministriniň orunbasary wezipesinden boşatdy.

Hormatly Prezidentimiz «Türkmengallaönümleri» döwlet birleşiginiň başlygy wezipesine M.Öwezliýewi belläp, ony oba hojalyk ministriniň orunbasary wezipesinden boşatdy. Döwlet Baştutanymyz Azyk senagaty döwlet birleşiginiň başlygy wezipesine B.Ataýewi belläp, ony oba hojalyk ministriniň orunbasary wezipesinden boşatdy. Hormatly Prezidentimiz Maldarçylyk we guşçulyk senagaty döwlet birleşiginiň başlygy wezipesine G.Ataýewi belläp, ony oba hojalyk ministriniň orunbasary wezipesinden boşatdy. «Türkmenpagta» döwlet konserniniň başlygy wezipesine D.Süleýmanow, «Türkmenobahyzmat» döwlet birleşiginiň başlygy wezipesine N.Berdiniýazow bellenildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow degişli resminamalara gol çekip, ministrligiň we pudaklaýyn düzümleriň ýolbaşçylaryna işlerinde üstünlikleri arzuw etdi.

Döwlet Baştutanymyz mejlise gatnaşyjylara ýüzlenip, 2024-nji ýylda welaýatlar boýunça oba hojalyk ekinlerini ýerleşdirmek hem-de önümleri öndürmek hakynda, gowaçanyň ýokary hasylyny ýetişdirmek hakynda, bag ekmek hakynda, pile öndürmek hakynda, şeýle hem oba hojalyk önümlerini öndürijileri ykdysady taýdan höweslendirmek maksady bilen, bugdaýyň we pagtanyň döwlet satyn alyş bahalaryny ýokarlandyrmak hakynda Kararlaryň taslamalarynyň taýýarlanandygyny aýtdy we bu resminamalara gol çekdi.

Döwlet Baştutanymyz wise-premýer T.Atahallyýewe ýüzlenip, oba hojalyk pudagy tarapyndan oba hojalyk önümleriniň, harytlaryň hem-de çig malyň öndürilişiniň möçberini artdyrmagyň, ilaty azyk önümleri bilen doly üpjün etmek, azyk bolçulygyny döretmek, gaýtadan işleýän senagatyň çig mal bilen üpjünçiligini ýokarlandyrmak boýunça işleri dowam etdirmegiň zerurdygyny belledi. Ekerançylykda we bagbançylykda ýokary hasyl berýän ekinleriň hem-de miweli baglaryň sortlaryny ýetişdirmek boýunça işleri netijeli alyp barmak möhümdir. Hormatly Prezidentimiz maldarçylyk we guşçulyk pudagyny ösdürmek üçin öňdebaryjy usullary ulanmak, innowasion tehnologiýalary ornaşdyrmak bilen bagly işleri dowam etdirmegiň wajypdygyna ünsi çekdi. Azyk senagatynda degişli kärhanalary döwrebaplaşdyrmak boýunça hem degişli işleri geçirmek möhümdir.

Döwlet Baştutanymyz suw serişdeleriniň tygşytly peýdalanylmagyna berk gözegçilik etmegiň, goşmaça suw gorlaryny döretmek ugrunda işleri durmuşa geçirmegiň, suw obýektleriniň ýagdaýyny seljermegiň we olary gowulandyrmak boýunça toplumlaýyn çäreleri görmegiň möhümdigini nygtady. Şeýle hem hormatly Prezidentimiz ýurdumyzyň özboluşly ekologik ulgamlaryny, ösümlik we haýwanat dünýäsini gorap saklamak hem-de baýlaşdyrmak babatda alnyp barylýan toplumlaýyn işlere berk gözegçilik etmegi tabşyrdy.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow geçen ýylda Daşary işler ministrligi tarapyndan alnyp barlan işleriň netijeleri barada hasabat berdi.

Öňde goýlan wezipeleri hem-de döwlet Baştutanymyzyň beren tabşyryklaryny ýerine ýetirmek maksady bilen, hasabat döwründe Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistanyň daşary syýasat ugruny yzygiderli durmuşa geçirmek, ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn görnüşde netijeli hyzmatdaşlygy ösdürmek boýunça degişli işler amala aşyryldy. 2023-nji ýylda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Hytaý Halk Respublikasyna, Bahreýn Patyşalygyna, Azerbaýjan Respublikasyna, Katar Döwletine, Beýik Britaniýa, Russiýa Federasiýasyna, Täjigistan Respublikasyna, Türkiýe Respublikasyna, Saud Arabystany Patyşalygyna, Wengriýa, Amerikanyň Birleşen Ştatlaryna, Gyrgyz Respublikasyna, Özbegistan Respublikasyna, Birleşen Arap Emirliklerine döwlet, resmi we iş saparlarynyň 18-sini amala aşyrdy.

Şeýle hem hasabat döwründe türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Birleşen Arap Emirliklerine, Türkiýe Respublikasyna, Germaniýa Federatiw Respublikasyna, Eýran Yslam Respublikasyna, Saud Arabystany Patyşalygyna, Täjigistan Respublikasyna, Hytaý Halk Respublikasyna, Gazagystan Respublikasyna saparlary amala aşyrandygy bellenildi. Täjigistan Respublikasynyň we Özbegistan Respublikasynyň Prezidentleriniň, Russiýa Federasiýasynyň Hökümetiniň Başlygynyň, Wengriýanyň Premýer-ministriniň ýurdumyza saparlary boldy.

Sanly ulgam arkaly dürli derejedäki duşuşyklar geçirildi. Şeýle hem Türkmenistanda daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen resmi gepleşikler we duşuşyklar guraldy. 2023-nji ýylyň dowamynda 257 sany halkara resminama gol çekildi. Daşary ykdysady gatnaşyklary mundan beýläk-de giňeltmek maksady bilen, geçen ýylyň dowamynda bilelikdäki hökümetara toparlaryň nobatdaky mejlisleri, işewürlik maslahatlarydyr duşuşyklar guraldy.

Şeýle hem ýurdumyzyň daşary syýasatyny durmuşa geçirmek bilen bagly teklipleri ýerine ýetirmek meseleleri boýunça hasabat berildi. Şol teklipler Daşary işler ministrligi tarapyndan Ministrler Kabinetiniň 2023-nji ýylda geçirilen mejlislerinde hödürlenildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, Türkmenistanyň Bitaraplyk we parahatçylyk söýüjilik ýörelgelerine esaslanýan daşary syýasatynyň dünýä döwletleri we halkara guramalar bilen deňhukukly, özara bähbitli hyzmatdaşlygy ähli ugurlar boýunça ösdürmäge gönükdirilendigini belledi. Ýurdumyz halkara bileleşigiň agzasy hökmünde hem-de öz Bitaraplyk hukuk ýagdaýyna daýanmak bilen, dünýä giňişliginde parahatçylygy, howpsuzlygy üpjün etmäge, häzirki zamanyň wehimleriniň we howplarynyň öňüni almaga, olaryň täsirini peseltmäge gönükdirilen işleri üstünlikli dowam etdirýär.

Ýurdumyz dünýä we sebit döwletleri bilen syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer, ylym-bilim ulgamlarynda gatnaşyklary ösdürmek boýunça netijeli hyzmatdaşlygy alyp barýar. Türkmenistan energetika we energiýa howpsuzlygy, durnukly ulag ulgamy, ekologiýany, daşky gurşawy goramak, suw serişdeleri, azyk howpsuzlygy ýaly ugurlar boýunça dünýä döwletleri, halkara guramalar bilen hyzmatdaşlyk edýär. Şunuň bilen birlikde, ýurdumyza daşary ýurt maýa goýumlaryny, dünýäniň öňdebaryjy tehnologiýalaryny we innowasion çözgütlerini çekmäge ýardam bermek maksady bilen, halkara hyzmatdaşlyk dowam etdirilýär diýip, döwlet Baştutanymyz belledi.

Soňra hormatly Prezidentimiz «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynda köp sanly myhmanlaryň gatnaşmagynda birnäçe iri halkara çäreleriň geçirilmeginiň meýilleşdirilýändigine ünsi çekdi. Akyldar şahyrymyzyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli Magtymguly Pyragynyň medeni-seýilgäh toplumynyň açylyş dabarasy geçiriler. Bu seýilgäh toplumynda daşary ýurtly ýazyjy-şahyrlaryň heýkelleri hem oturdylar. Munuň özi Magtymguly Pyragynyň arzuwlan berkarar döwletinde dost-doganlygyň dabaralanýandygynyň aýdyň nyşanyna öwrüler diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady. Şunuň bilen baglylykda, wise-premýer, daşary işler ministrine göz öňünde tutulan halkara çärelere gowy taýýarlyk görmek we olaryň ýokary derejede geçirilmegini üpjün etmek tabşyryldy.

Mejlisiň Başlygy D.Gulmanowa 2023-nji ýylda alnyp barlan işleriň netijeleri barada maglumat berdi.

Bellenilişi ýaly, hasabat döwründe Mejlisiň maslahatlarynyň 5-si geçirilip, olarda Türkmenistanyň Kanunlarynyň 49-sy we Mejlisiň kararlarynyň 52-si kabul edildi. Häzirki wagtda täze kanunlaryň taslamalaryny taýýarlamak boýunça işler dowam edýär. Döwletara hyzmatdaşlygy ösdürmegiň çäklerinde geçen ýylda dürli döwletleriň parlamentleriniň, diplomatik wekilhanalaryň we halkara guramalaryň wekilleri bilen duşuşyklar geçirildi, şol sanda daşary ýurtlaryň Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçilerinden ynanç hatlary kabul edildi. Halkara tejribäni öwrenmek maksady bilen, Mejlisiň wekilleriniň daşary ýurtlara iş saparlary guraldy.

Mejlisiň deputatlary we hünärmenleri kanun çykaryjylyk işini kämilleşdirmek hem-de döwlet maksatnamalarynyň ýerine ýetirilmegini üpjün etmek boýunça ýurdumyzyň degişli döwlet edaralarynyň BMG-niň düzüm birlikleri, abraýly halkara guramalar bilen bilelikde guran okuw maslahatlaryna gatnaşdylar. Deputatlar Türkmenistanyň içeri we daşary syýasatyny, ýurdumyzda durmuşa geçirilýän oňyn özgertmeleriň, döwletimiziň hemişelik Bitaraplyk hukuk ýagdaýynyň syýasy-jemgyýetçilik ähmiýetini wagyz-nesihat etmek boýunça düşündiriş işlerini geçirýärler.

Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzyň hukuk binýadyny berkitmek babatda degişli işleriň alnyp barylýandygyny belledi. 2023-nji ýylda döwletimiziň kanunçylyk-hukuk binýadyny döwrebaplaşdyrmak boýunça işlenip taýýarlanan Türkmenistanyň Kanunlarynyň 49-sy kabul edildi. Şeýle hem birnäçe kanunlara üýtgetmeler we goşmaçalar girizildi. Kabul edilen kanunlar Garaşsyz Watanymyzyň mundan beýläk-de gülläp ösmegini, halkymyzyň abadan we bagtyýar durmuşda ýaşamagyny üpjün eder.

Şeýle hem Mejlisiň Başlygy Gündogaryň beýik akyldary we nusgawy şahyry Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyny bellemek hakynda Türkmenistanyň Prezidentiniň kabul eden Kararyna laýyklykda geçirilýän toplumlaýyn işler barada maglumat berdi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyzyň garamagyna «Türkmenistanyň «Magtymguly Pyragynyň 300 ýyllygyna» atly ýubileý medalyny döretmek hakynda» Türkmenistanyň Kanunynyň taslamasy hödürlenildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow häzirki wagtda ýurdumyzda we onuň çäklerinden daşarda şahyryň gymmatly edebi mirasyny öwrenmek hem-de dünýä jemgyýetçiligine ýetirmek maksady bilen toplumlaýyn işleriň alnyp barylýandygyny belläp, hödürlenen Kanuna gol çekdi.

Döwlet Baştutanymyz mejlise gatnaşyjylara ýüzlenip, häzirki döwürde Magtymguly Pyragynyň baý edebi mirasyny öwrenmek, dünýä jemgyýetçiligine wagyz etmek boýunça uly işleriň alnyp barylýandygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynda bu işleri mynasyp dowam etdirmek maksady bilen, «Türkmenistanyň «Magtymguly Pyragynyň 300 ýyllygyna» atly ýubileý medalyny döretmek hakynda» Türkmenistanyň Kanunyna gol çekdi.

Soňra hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow mejlise gatnaşyjylara ýüzlenip, geçen ýylyň başynda welaýatlarda ähli görkezijiler boýunça iň ýokary netijeleri gazanan etraby we etrap hukukly şäheri kesgitlemek maksady bilen bäsleşigiň yglan edilendigini belledi. Ýakynda ýurdumyzyň Kärdeşler arkalaşyklarynyň ýolbaşçylygynda ýörite topar bu bäsleşigiň jemlerini jemledi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz hasabat bermek üçin Türkmenistanyň Kärdeşler arkalaşyklarynyň Milli merkeziniň başlygy A.Durdyýewa söz berdi.

Bellenilişi ýaly, hormatly Prezidentimiziň degişli Buýrugyna laýyklykda, bu topar tarapyndan tassyklanan tertipde degişli işler alnyp baryldy. Onuň netijeleri boýunça “Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýyly” şygary astynda geçen 2023-nji ýylda ýurdumyzyň iň gowy etraby kesgitlenildi. Bäsleşigiň netijeleri boýunça durmuş, ykdysady we medeni görkezijiler babatda iň gowy netijeleri gazanan Ahal welaýatynyň Ak bugdaý etraby onuň ýeňijisi diýlip kesgitlenildi.

Hormatly Prezidentimiz maglumaty diňläp, Ahal welaýatynyň Ak bugdaý etrabyny 2023-nji ýylyň jemleri boýunça geçirilen bäsleşikde ýeňiji bolan etrap diýip yglan etmek we bu etrabyň häkimligini 1 million amerikan dollary möçberinde pul baýragy bilen sylaglamak hakynda, şeýle hem 2024-nji ýylda etraplaryň we etrap hukukly şäherleriň arasynda täze bäsleşigi yglan etmek hakynda Buýruklara gol çekdi.

Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisiniň dowamynda döwlet Baştutanymyz ýygnananlara ýüzlenip, geçen ýylyň netijelerini häsiýetlendirdi we şu ýylda döwletimiziň öňünde durýan möhüm wezipeleri kesgitledi.

Halkymyzyň tutanýerli zähmeti netijesinde, Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýyly bolan 2023-nji ýylda uly üstünlikleri gazandyk, bellän meýilnamalarymyzy ýerine ýetirdik diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow kanagatlanma bilen aýtdy.

Nygtalyşy ýaly, döwrebap kanunlary taýýarlamak hem-de durmuşa ornaşdyrmak boýunça işler dowam etdirildi.

Ykdysadyýetimiziň ýokary ösüş depginini saklap galdyk. Jemi içerki önümiň ösüşi 6,3 göterim, şol sanda senagatda 4,3 göterim, söwdada 12,8 göterim, oba hojalygynda bolsa 4,4 göterim boldy. Maýa goýumlar 7,5 göterim artdy diýip, döwlet Baştutanymyz nygtady. Hasabat döwründe jemi 12 müň 274 sany täze iş orny döredildi. Ýurdumyzda öndürilen önümleriň eksport edilen möçberi 11,4 milliard amerikan dollaryna barabar boldy. Geçen ýyl maliýeleşdirmegiň ähli çeşmeleriniň hasabyna 78 sany önümçilik we medeni-durmuş maksatly desga, umumy meýdany 1 million 897 müň inedördül metre deň bolan ýaşaýyş jaýlary ulanmaga berildi. Maşgalalaryň müňlerçesi jaý toýuny toýladylar.

Geçen ýyl biz Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy bilen ýurdumyzyň taryhynda gurlan ilkinji «akylly» şäheri — Arkadag şäherini dabaraly ýagdaýda açdyk diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy. Bellenilişi ýaly, Mary — Ahal ugry boýunça ýokary woltly asma elektrik geçirijisi, Türkmenbaşydaky nebiti gaýtadan işleýän zawodlar toplumynda iki sany gaz turbina desgasy, şeýle hem dürli ugurly onlarça täze kärhanalar dabaraly açylyp ulanmaga berildi. Daýhanlarymyz ekinlerden bol hasyl alyp, ýurdumyzyň azyk howpsuzlygyny üpjün etdiler.

Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, 2024-nji ýyl üçin Döwlet býujeti kabul edildi, zähmet haklarynyň, pensiýalaryň we döwlet kömek pullarynyň möçberi ýene-de artdyryldy.

Paýtagtymyz Aşgabatda ýokary derejede geçirilen, Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylyna bagyşlanan halkara ylmy-amaly maslahat we sergi ýaşlaryň durmuşynda ýatdan çykmajak waka boldy.

Bitarap döwletimiziň halkara giňişlikdäki abraýy has-da ýokarlanýar. Biz Birleşen Milletler Guramasy bilen hyzmatdaşlygymyzy yzygiderli ösdürýäris. Geçen ýyl Türkmenistanyň başlangyjy esasynda BMG-niň Baş Assambleýasy tarapyndan birnäçe Kararnamalar biragyzdan kabul edildi. Munuň özi Bitarap döwletimiziň öňe sürýän umumadamzat ähmiýetli başlangyçlarynyň halkara giňişlikde uly goldaw tapýandygynyň aýdyň subutnamasydyr diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow nygtady.

Bitarap Türkmenistan beýleki iri halkara we sebit guramalary bilen hem netijeli hyzmatdaşlygy alyp barýar, ýurdumyz dünýä döwletleri, halkara guramalar bilen dürli görnüşdäki gatnaşyklary yzygiderli giňeldýär diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi. Bellenilişi ýaly, Gahryman Arkadagymyzyň tagallasy bilen ýurdumyzyň parlament diplomatiýasy aýratyn işjeňlige eýe boldy.

Biz her ýyly belli bir şygar boýunça geçirýäris. Şu ýyly «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýyly diýip yglan etdik. Bu şygar uly many-mazmuna eýe bolup, watançylygymyzy ýokarlandyrmaga, ýaşlarymyzy terbiýelemäge, ata Watanymyzyň mundan beýläk-de gülläp ösmegine gönükdirilen işleri amala aşyrmaga ruhlandyrýar. Munuň özi biziň üstümize uly jogapkärçiligi ýükleýär. Şunuň bilen baglylykda, bu şygary iş ýüzünde amala aşyrmak üçin tutanýerli zähmet çekmelidiris diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy.

Hormatly Prezidentimiz şu ýylyň ileri tutulýan wezipelerine geçip, «Türkmenistany 2024-nji ýylda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň we maýa goýum Maksatnamasyna» laýyklykda, umumy meýdany 430 müň inedördül metr bolan ýaşaýyş jaýlaryny, 5360 orunlyk umumybilim edaralaryny, 1200 orunlyk mekdebe çenli çagalar edaralaryny gurup ulanmaga bermegiň meýilleşdirilýändigini belledi. Halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini gowulandyrmak üçin bu Maksatnamany durmuşa geçirmegiň çäklerinde welaýatlarda we paýtagtymyzda ençeme desgalaryň we binalaryň gurluşygyna badalga berler, şeýle hem birnäçe desgalaryň gurluşygyny tamamlamak göz öňünde tutulýar.

Şu ýyl Aşgabat şäherinde bir gije-gündizde 150 müň kub metr agyz suwuny arassalaýjy desga, «Dokmaçylar» medeni merkezi, Magtymguly Pyragynyň täze ýadygärligi we medeni-seýilgäh toplumy, “Parahat — 7” ýaşaýyş toplumynda 13 sany döwrebap ýaşaýyş jaýy, Halkara sagaldyş-dikeldiş hem-de Halkara fiziologiýa ylmy-kliniki merkezleri, Ahal welaýatynyň Bäherden etrabynda sement zawodynyň ikinji tapgyry, Ak bugdaý etrabynyň Öňaldy, Kaka etrabynyň Gowşut geňeşliklerinde täze, döwrebap obalar, Balkan welaýatynda Garabogazköl aýlagynyň üstünden geçýän awtomobil köprüsi, Jebel şäherçesinde Halkara howa menzili toplumy, Lebap welaýatynyň Köýtendag etrabynda sement zawodynyň ikinji tapgyry, Mary şäherinde Arassaçylyk we keselleriň ýaýramagyna garşy göreşmek gullugynyň täze edara binasy gurlup ulanmaga tabşyrylar. Şeýle hem Aşgabat — Türkmenabat ýokary tizlikli awtomobil ýolunyň Tejen — Mary bölegi işe giriziler. Ilatyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini gowulandyrmak maksady bilen, awtomobil ýollarynyň, aragatnaşyk, suw, gaz we elektrik üpjünçilik ulgamlarynyň, suw, lagym arassalaýjy desgalaryň gurluşygyna ep-esli serişde goýberiler diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy.

Nygtalyşy ýaly, «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynda Garaşsyz ýurdumyzda Gündogaryň beýik akyldary Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy hem-de Änew şäheriniň 2024-nji ýylda “Türki dünýäsiniň medeni paýtagty” diýlip yglan edilmegi mynasybetli birnäçe halkara çäreler geçiriler. Bellenilişi ýaly, nusgawy şahyrymyz Magtymguly Pyragynyň şahsyýetini, onuň baý mazmunly goşgularyny dünýä ýaýmakda professor-mugallymlaryň, edebiýatçylaryň, döredijilik işgärleriniň hyzmaty örän uludyr. Bu işe daşary ýurtly raýatlar hem öz mynasyp goşantlaryny goşýarlar. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz ýurdumyzyň hem-de daşary ýurtly döredijilik işgärlerini täze döredilen ýubileý medaly hem-de Magtymguly adyndaky halkara baýrak bilen sylaglamak boýunça degişli teklipleri taýýarlamagyň möhümdigini belledi. Şunuň bilen bir hatarda, ýylymyzyň aýratyn möhüm wakalary bolan bu şanly seneleri geçirmäge ýokary derejede taýýarlyk görmek barada tabşyryklar berildi.

Döwlet Baştutanymyz sözüni jemläp, şu ýyl üçin kabul edilen maksatnamanyň örän köp işleri öz içine alýandygyny belledi. “Ata Watanymyzy mundan beýläk-de has-da gülledip ösdürmek biziň baş maksadymyzdyr” diýip, hormatly Prezidentimiz nygtady we halkymyz bilen bilelikde tutanýerli zähmet çekip, 2024-nji ýylda bellenen sepgitlere, maksatlara ýetiljekdigine berk ynam bildirdi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň giňişleýin mejlisini jemläp, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny we berkarar Watanymyzyň mundan beýläk-de belent sepgitlere ýetmegi ugrunda alyp barýan jogapkärli işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

2024-nji ýylyň 8-9-njy fewralynda Türkmenistanyň Mejlisiniň wekilleri ABŞ-nyň Nýu Ýork şäherinde BMG-niň Ykdysady we durmuş geňeşiniň Ştab kwartirasynda  geçirilen ýyllyk Parlament diňlenişigine gatnaşdylar. 

Birleşen Milletler Guramasynyň Parlamentara Bileleşigi bilen bilelikde guramagynda geçirlen ýyllyk Parlament diňlenişiginde 2024-nji ýylda halkara derejesinde parahatçylyk we howpsuzlyk meselesindäki ileri tutulýan ugurlaryna seredildi.  

Maslahatyň dowamynda oňa gatnaşyjylar ýer ýüzünde parahatçylygyň we howpsuzlygyň üpjün edilmegi babatda BMG, Parlamentara Bileleşigi we beýleki halkara guramalar bilen özara hyzmatdaşlyk gatnaşyklary has-da işjeňleşdirmegiň ähmiýetini bellediler.  

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Azerbaýjan Respublikasynyň Prezidenti Ilham Aliýewe Azerbaýjan Respublikasynyň Prezident saýlawlarynda ynamly ýeňiş gazanmagy mynasybetli tüýs ýürekden gutlaglaryny iberdi.

“Ses berlişigiň netijeleri azerbaýjan halkynyň Siziň döwlet gurluşyny berkitmäge, ýurdy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmäge gönükdirilen ýoluňyza uly ynamynyň we goldawynyň nyşany bolup durýar. Bu möhüm wakanyň Azerbaýjanyň mundan beýläk-de gülläp ösmegine, raýatlarynyň hal-ýagdaýynyň ýokarlanmagyna ýardam etjekdigine ynanýaryn.

Türkmenistan bilen Azerbaýjan Respublikasynyň arasyndaky doganlyk gatnaşyklaryň netijeli häsiýetini bellemek guwandyryjydyr we onuň iki ýurduň halklarynyň bähbitlerine mundan beýläk-de ösdüriljekdigine we çuňlaşdyryljakdygyna uly ynam bildirýäris. Ýurtlarymyzyň arasyndaky hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklarynyň ösdürilmegine Siziň hut özüňiziň berýän ünsüňiz, uly goldawyňyz üçin minnetdarlygymyzy bildirýäris” diýlip, hatda bellenilýär.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Prezident Ilham Aliýewe tüýs ýürekden berk jan saglyk, bagtyýarlyk, jogapkärli döwlet Baştutany wezipesinde üstünlikleri, Azerbaýjanyň doganlyk halkyna bolsa parahatçylyk, abadançylyk, rowaçlyk arzuw etdi.

Şu günler hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň tabşyrygy boýunça ýurdumyzyň wekiliýeti Şweýsariýanyň Ženewa şäherinde geçirilýän Birleşen Milletler Guramasynyň Zenanlara garşy kemsitmeleriň ähli görnüşlerini ýok etmek baradaky we olaryň hukuklaryny goramaga gönükdirilen Konwensiýasyny ýerine ýetirmek boýunça komitetiň (CEDAW) nobatdaky mejlisiniň işine gatnaşýar. Mejlisiň barşynda Türkmenistanyň BMG-niň degişli Konwensiýasyny ýerine ýetirmek bilen bagly altynjy döwürleýin hasabatyna garaldy. Türkmen wekiliýetiniň agzalary öz çykyşlarynda 2018-nji ýylda geçirilen 5-nji döwürleýin synyň çäklerinde bellenilen birnäçe meseleleri çözmekde öňegidişlikleri gazanmaga mümkinçilik beren, 2018 — 2023-nji ýyllar aralygynda syýasy, ykdysady, hukuk, medeni-durmuş ugurlarynda amala aşyrylan özgertmeler barada maglumat berdiler.

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Garaşsyz, Bitarap ýurdumyzda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň özgertmeler syýasaty esasynda zenanlara mümkin bolan ähli ýeňillikler berilýär. Olaryň mynasyp ýaşamaklary we döredijilikli zähmet çekmekleri üçin şertler döredilýär, kanunçylyk esasynda gender deňligi üpjün edilýär. Zenanlar döwlet häkimiýetiniň düzümlerinde — kanun çykaryjy, ýerine ýetiriji edaralarda işleýärler, daşary syýasat işine gatnaşýarlar, telekeçilik bilen meşgullanýarlar, eziz Watanymyzy dünýäniň iň ösen ýurtlarynyň hataryna çykarmaga gönükdirilen giň gerimli maksatnamalaryň durmuşa geçirilmegine uly goşant goşýarlar. Şunuň bilen birlikde, ýurdumyzda zenanlaryň hukuklaryny, bähbitlerini goramak, maşgalalary goldamak, eneligi we çagalygy goramak boýunça hem toplumlaýyn çäreler alnyp barylýar. Bu ugurda durmuşa geçirilýän işlere dünýä jemgyýetçiligi tarapyndan ýokary baha berilýär.

Geçen ýylyň 29-njy noýabrynda ýurdumyzyň köpýyllyk hyzmatdaşy bolup durýan Aziýa ösüş bankynyň Merkezi Aziýada sebitleýin ykdysady hyzmatdaşlyk maksatnamasynyň (CAREC) ministrler derejesindäki 22-nji maslahatynyň çäklerinde Türkmenistanyň Zenanlar birleşiginiň Merkezi geňeşine gender deňligini ilerletmek boýunça alyp barýan işleri üçin bu maksatnamanyň medalynyň we degişli güwänamasynyň gowşurylmagy hem munuň nobatdaky güwäsidir. Türkmenistanyň Zenanlar birleşiginiň Merkezi geňeşiniň Azerbaýjanyň, Gazagystanyň, Gyrgyzystanyň, Gruziýanyň, Täjigistanyň, Özbegistanyň, Hytaýyň, Pakistanyň we Mongoliýanyň degişli jemgyýetçilik guramalary bilen bilelikde, Aziýa ösüş banky tarapyndan yglan edilen we birnäçe tapgyrda geçirilen bäsleşige gatnaşandygyny bellemek gerek.

Geçen ýyl Gruziýanyň paýtagty Tbilisi şäherinde guralan zenan işewürleriň forumynda gender deňligini, jemgyýetde deňhukuklylygy ilerletmekde ýokary netijeleri görkezendigi üçin ýurdumyzyň Zenanlar birleşiginiň Merkezi geňeşine dabaraly ýagdaýda ýeňijiniň sylagy gowşuryldy. Bu waka hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda jemgyýetimizde gender deňligini üpjün etmek, demokratik ýörelgeleri mundan beýläk-de pugtalandyrmak boýunça durmuşa geçirilýän giň gerimli işleriň dünýä jemgyýetçiligi tarapyndan ykrar edilýändiginiň nobatdaky güwäsidir.

Döwlet Baştutanymyzyň başlangyjy esasynda zenanlaryň durmuş üpjünçiligini kepillendirýän milli kanunçylyk ulgamy kemala getirildi. Şunuň bilen baglylykda, ýaş maşgalalary goldamak, ýaş hünärmenleriň, şol sanda zenanlaryň hünär derejesini ýokarlandyrmak, olaryň bilim almaklary we dynç almaklary üçin şertleri döretmek babatda ähli zerur işler alnyp barylýar. Bularyň ählisi ýurdumyzyň BMG we beýleki halkara guramalar bilen netijeli hyzmatdaşlyk etmek arkaly gender syýasaty ulgamyndaky anyk maksatlara gönükdirilen wezipeleriň oňyn çözülmegine jogapkärçilikli çemeleşýändiginiň aýdyň nyşanydyr.

Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow bilen Gyrgyz Respublikasynyň Prezidenti Sadyr Žaparowyň arasynda telefon arkaly söhbetdeşlik boldy.

Döwlet Baştutanymyz dostlukly ýurduň Lideri bilen gadyrly salamlaşyp, türkmen halkynyň adyndan hem-de hut öz adyndan Bişkek şäherindäki ýylylyk elektrosentralynda bolup geçen hadysa baradaky habara duýgudaşlyk bildirdi.

Bellenilişi ýaly, Türkmenistan Gyrgyzystanda bolan hadysa zerarly dostlukly ýurda ynsanperwerlik ýüküni ugratdy we zerur bolan ýagdaýynda, ähli kömegi bermäge taýýardyr. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow bu barada aýtmak bilen, doganlyk ýurda çylşyrymly ýagdaýy ýeňip geçmekde goldaw beriji sözlerini aýtdy we ýylylyk elektrosentralyndaky dikeldiş işleriniň tiz wagtda tamamlanmagyny arzuw etdi.

Prezident Sadyr Žaparow gyrgyz halkynyň adyndan we öz adyndan bu çylşyrymly pursatda duýgudaşlyk sözleri üçin tüýs ýürekden hoşallygyny bildirdi. Gyrgyzystanyň Baştutanynyň nygtaýşy ýaly, goňşy döwlete ilkinjileriň hatarynda kömek eden Türkmenistan bilen dostlukly gatnaşyklara onuň ýurdunda ýokary baha berýärler. Mümkinçilikden peýdalanyp, Prezident Sadyr Žaparow türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowa mähirli salamyny beýan etdi hem-de berlen goldaw üçin tüýs ýürekden hoşallygyny bildirdi.

Telefon arkaly söhbetdeşligiň dowamynda Türkmenistan bilen Gyrgyz Respublikasynyň arasyndaky gatnaşyklaryň özara düşünişmegiň we açyklygyň ýokary derejesi bilen tapawutlanýandygy bellenildi. Ýurtlarymyz netijeli syýasy dialogy ösdürmek bilen, halkara guramalaryň, şol sanda BMG-niň we GDA-nyň çäklerinde işjeň hyzmatdaşlyk edýärler. Şunda söwda-ykdysady ulgam ileri tutulýan ugurlaryň biridir. Däp bolan medeni-ynsanperwer gatnaşyklar hem işjeň ösdürilýär.

Telefon arkaly söhbetdeşligiň ahyrynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hem-de Prezident Sadyr Žaparow birek-birege berk jan saglyk, jogapkärli döwlet işlerinde üstünlikleri, Türkmenistanyň we Gyrgyzystanyň doganlyk halklaryna bolsa parahatçylyk, rowaçlyk, abadançylyk arzuw etdiler.

Telefon arkaly söhbetdeşlik gyrgyz tarapynyň başlangyjy boýunça geçirildi.

Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň obasenagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasary T.Atahallyýewiň hem-de welaýatlaryň häkimleriniň gatnaşmagynda sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onda ýurdumyzyň oba hojalyk toplumynda we sebitlerde alnyp barylýan möwsümleýin işleriň ýagdaýy bilen bagly meselelere garaldy.

Ilki bilen, Ahal welaýatynyň häkimi R.Hojagulyýewe söz berildi. Häkim welaýatda ýerine ýetirilýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, şu günler bugdaý ekilen meýdanlarda ideg işleri agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda alnyp barylýar. Şu ýylyň hasyly üçin gowaça ekiljek meýdanlary ekişe taýýarlamagyň çäklerinde ýerlerde sürüm, tekizleýiş, geriş çekmek işleri ýerine ýetirilýär. Şeýle hem ýazky möwsümde ulanyljak oba hojalyk tehnikalaryny, gurallary, pagtaçylar üçin ýokary hilli gowaça tohumyny taýýarlamak boýunça zerur işler geçirilýär. Ýeralmanyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň ekiljek meýdanlaryny, tohumlaryny, zerur tehnikalary ekişe taýýar etmek ugrunda degişli çäreler görülýär. Mundan başga-da, häkim welaýatda ýaşaýyş jaýlarynyň, mekdepleriň we çagalar baglarynyň ýyladyş ulgamlaryny kadaly işletmek, Oba milli maksatnamasynda şu ýyl üçin göz öňünde tutulan wezipeleri ýerine ýetirmek boýunça görülýän çäreler barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, häzirki wagtda oba hojalyk pudagynda dowam edýän möwsümleýin işleriň ýokary hilli ýerine ýetirilmeginiň möhümdigini belledi hem-de welaýatyň ak ekin meýdanlaryndaky ideg işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ýerine ýetirilmegini, şu ýylyň hasyly üçin gowaçanyň, gök-bakja ekinleriniň ekiljek meýdanlarynyň möwsüme talabalaýyk taýýar edilmegini, daýhanlaryň ýokary hilli tohumlar bilen üpjün edilmegini gözegçilikde saklamagy häkime tabşyrdy. Şunuň bilen bir hatarda, hormatly Prezidentimiz ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň maksatnamalarynda göz öňünde tutulan wezipeleriň üstünlikli ýerine ýetirilmeginiň zerurdygyny belledi we bu babatda anyk tabşyryklary berdi.

Soňra Balkan welaýatynyň häkimi H.Aşyrmyradow welaýatda dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleri barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, häzirki wagtda welaýatda şu ýylyň hasyly üçin gowaça ekiljek meýdanlary ekişe taýýarlamak boýunça degişli işler ýerine ýetirilýär. Ekiş möwsüminde ulanyljak oba hojalyk tehnikalary we gurallar abatlanylýar, pagta öndürijiler üçin sebitiň toprak-howa şertlerine laýyk gelýän ýokary hilli gowaça tohumlary taýýarlanylýar. Şunuň bilen birlikde, bugdaý ekilen meýdanlarda ideg işleri agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda dowam edýär. Ýeralmanyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň ekişini guramaçylykly geçirmek maksady bilen, olaryň ekiljek meýdanlaryny, tohumlaryny, tehnikalary möwsüme taýýar etmek boýunça zerur işler ýerine ýetirilýär. Şeýle hem häkim welaýatda medeni-durmuş maksatly binalaryň ýyladyş ulgamlarynyň kadaly işledilmegi, Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl meýilleşdirilen işleriň ýokary hilli alnyp barylmagy ugrunda görülýän çäreler barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, şu günler dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň möhüm ähmiýetine ünsi çekdi we welaýatyň bugdaý ekilen meýdanlarynda, şu ýylyň hasyly üçin gowaça ekiljek meýdanlarda ýaýbaňlandyrylan işleriň agrotehniki möhletlerde, ýokary hilli ýerine ýetirilmegini, ekiş üçin gowaça tohumynyň taýýar edilmegini, ýeralmanyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň ekişine talabalaýyk taýýarlyk görülmegini üpjün etmegi tabşyrdy. Mundan başga-da, hormatly Prezidentimiz ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda meýilleşdirilen işleriň ýokary hilli ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamak barada tabşyryklary berdi.

Sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahaty Daşoguz welaýatynyň häkimi S.Soltanmyradowyň welaýatda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleri baradaky hasabaty bilen dowam etdi.

Bellenilişi ýaly, gowaça ekiljek meýdanlarda agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda sürüm we tekizleýiş işleri alnyp barylýar. Bugdaý ekilen meýdanlara ideg etmek boýunça degişli çäreler görülýär. Ekişde ulanyljak oba hojalyk tehnikalaryny we gurallary möwsüme taýýar etmek, pagtaçy daýhanlary sebitiň toprak-howa şertlerine laýyk gelýän ýokary hilli gowaça tohumlary bilen doly üpjün etmek boýunça degişli işler ýerine ýetirilýär. Şeýle hem ýeralmanyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň ýazky ekişine taýýarlyk dowam edýär. Şunuň bilen baglylykda, bu ekinleriň ekiljek ýerleri hem-de tohumlary ekişe taýýarlanylýar. Şunuň bilen birlikde, gyş möwsüminde welaýatdaky ýaşaýyş jaýlarynyň, mekdepleriň, çagalar baglarynyň ýyladyş ulgamlarynyň kadaly işledilmegi yzygiderli gözegçilikde saklanylýar. Şeýle-de häkim “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna” hem-de Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, welaýatda şu ýyl ýerine ýetirilmegi meýilleşdirilýän işleriň ýagdaýy barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, jogapkärli oba hojalyk möwsümine ýokary taýýarlykly girişmegiň zerur talap bolup durýandygyny belledi we şu ýylyň hasyly üçin gowaçanyň, ýeralmanyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň ekiljek meýdanlaryny ekiş möwsümine taýýar etmek, daýhanlary zerur bolan ýokary hilli tohumlar bilen üpjün etmek boýunça alnyp barylýan işleriň yzygiderli gözegçilikde saklanylmalydygyny häkime tabşyrdy. Şeýle hem hormatly Prezidentimiz Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýat boýunça bellenilen wezipeleriň doly ýerine ýetirilmeginiň möhümdigini aýtdy we bu ugurda birnäçe görkezmeleri berdi.

Soňra Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýew welaýatda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, hormatly Prezidentimiziň oba hojalyk ekinleriniň bol hasylyny ösdürip ýetişdirmek barada öňde goýan wezipelerinden ugur alnyp, sebitde möwsümleýin oba hojalyk işleri dowam edýär. Şu ýylyň hasyly üçin gowaça ekiljek meýdanlary ekiş möwsümine taýýarlamak maksady bilen, ýerlerde sürüm, tekizleýiş, çil, geriş çekmek, ýuwuş suwuny tutmak işleri ýerine ýetirilýär. Ekişde we bejergi işlerinde işlediljek oba hojalyk tehnikalaryny we gurallary abatlamak, pagta öndürijiler üçin gowaça tohumyny taýýarlamak boýunça zerur işler alnyp barylýar. Welaýatyň bugdaý ekilen meýdanlarynda agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ideg işleri dowam edýär. Ýazlyk ýeralmanyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň ekiljek meýdanlarynda sürüm we tekizleýiş işleri tamamlaýjy tapgyrda alnyp barylýar.

Gyş paslynyň dowam edýän günlerinde welaýatyň çägindäki ýaşaýyş jaýlarynyň, mekdepleriň, çagalar baglarynyň we beýleki medeni-durmuş maksatly binalaryň ýyladyş ulgamlarynyň kadaly işledilmegi gözegçilikde saklanylýar. Şeýle hem häkim Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda gurlup ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen medeni-durmuş maksatly binalarda, iri önümçilik desgalarynda, inženerçilik ulgamlarynda gurluşyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, häzirki wagtda dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň agrotehniki möhletlerde ýerine ýetirilmeginiň möhümdigine ünsi çekdi hem-de şu ýylyň hasyly üçin gowaça ekiljek meýdanlarda dowam edýän işleriň ýokary hilli geçirilmegini, pagtaçy daýhanlar üçin welaýatyň toprak-howa şertlerine laýyk gelýän gowaça tohumlarynyň taýýar edilmegini, bugdaý ekilen meýdanlarda ideg işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda geçirilmegini, ýazlyk ýeralmanyň, beýleki azyklyk ekinleriň ekişine ykjam taýýarlyk görülmegini üpjün etmegi häkime tabşyrdy. Şeýle hem döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda meýilleşdirilen işleriň öz wagtynda we ýokary hilli ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamagyň zerurdygyny aýtdy.

Soňra Mary welaýatynyň häkimi B.Orazow welaýatda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleriniň ýagdaýy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, sebitiň bugdaý ekilen meýdanlarynda ideg işleri dowam edýär. Şu ýylyň hasyly üçin gowaça ekiljek meýdanlarda sürüm, tekizleýiş, geriş çekmek hem-de topragy mineral dökünler bilen gurplandyrmak işleri gündelik gözegçilikde saklanylýar. Pagta öndürijileri ýokary hilli tohumlar bilen üpjün etmek, ekişde ulanyljak tehnikalary, oba hojalyk gurallaryny möwsüme doly taýýar etmek boýunça degişli işler alnyp barylýar. Hormatly Prezidentimiziň ýurdumyzda azyk bolçulygyny mundan beýläk-de pugtalandyrmak boýunça öňde goýan wezipelerine laýyklykda, ýeralmanyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň ýazky ekişine toplumlaýyn esasda taýýarlyk görülýär.

Welaýatda ýaşaýyş jaýlarynyň, mekdepleriň, çagalar baglarynyň ýyladyş ulgamlaryny kadaly işletmek babatda geçirilýän işler degişli gulluklar tarapyndan gözegçilikde saklanylýar. Şeýle hem häkim “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna” we Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda gurlup ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň talabalaýyk alnyp barylmagynyň zerurdygyny belledi hem-de şu ýylyň hasyly üçin gowaça ekiljek meýdanlarda we bugdaý ekilen meýdanlarda geçirilýän işleriň agrotehnikanyň kadalaryny berk berjaý etmek arkaly ýerine ýetirilmegini, pagtaçy kärendeçileriň ýokary hilli gowaça tohumlary bilen üpjün edilmegini, ýeralmanyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň ekişine taýýarlyk görülmegini gözegçilikde saklamagy häkime tabşyrdy. Döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda meýilleşdirilen işleriň ýokary hilli ýerine ýetirilmegi babatda häkime birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň obasenagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasary T.Atahallyýew ýurdumyzda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, Diýarymyzda bugdaýyň bol hasylyny ösdürip ýetişdirmek maksady bilen, welaýatlaryň bugdaý ekilen meýdanlarynda agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda ideg işleri dowam edýär. Şu ýylyň hasyly üçin gowaça ekiljek meýdanlarda sürüm, tekizleýiş, geriş, çil çekmek işleri alnyp barylýar. Ekişde ulanyljak ähli oba hojalyk tehnikalaryny we gurallary abatlap, möwsüme doly taýýar etmek boýunça zerur çäreler görülýär. Pagta öndürijileri ýokary hilli gowaça tohumlary bilen üpjün etmek üçin pagta arassalaýjy kärhanalarda tohumlyk çigitleri taýýarlamak we talabalaýyk saklamak boýunça degişli işler ýerine ýetirilýär. Şeýle hem wise-premýer ýurdumyzyň welaýatlarynda ýeralmanyň we beýleki gök-bakja ekinleriniň tohumlaryny, olaryň ekiljek meýdanlaryny, ekişde ulanyljak oba hojalyk tehnikalaryny möwsüme taýýarlamak boýunça alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, häzirki wagtda oba hojalyk pudagynyň öňünde durýan möhüm wezipelere ünsi çekdi we şu ýylyň hasyly üçin gowaça ekiljek meýdanlaryň, pagta öndürijiler üçin ýokary hilli gowaça tohumynyň, ekişde ulanyljak oba hojalyk tehnikalarynyň we gurallaryň möwsüme doly taýýar edilmegini, welaýatlaryň bugdaý ekilen meýdanlaryndaky ideg işleriniň agrotehniki möhletlerde ýerine ýetirilmegini, ýazlyk ýeralmanyň, beýleki gök-bakja ekinleriniň ekişine ýokary guramaçylyk derejesinde taýýarlyk görülmegini gözegçilikde saklamagy wise-premýere tabşyrdy.

Döwlet Baştutanymyz welaýatlaryň häkimlerine ýüzlenip, öňümizdäki jogapkärli ekiş möwsümine talabalaýyk taýýarlyk görmegiň, hususan-da, ekiş geçiriljek meýdanlaryň, ekişde ulanyljak oba hojalyk tehnikalarynyň we gurallaryň möwsüme doly taýýar edilmegini, gyş paslynyň dowam edýän günlerinde welaýatlarda medeni-durmuş maksatly binalardaky ýyladyş ulgamlarynyň kadaly işledilmegini gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly geçirilen iş maslahatyny jemläp, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, öňde goýlan wezipeleri ýerine ýetirmekde üstünlikleri arzuw etdi.