The social status of a woman in every country is assessed by a number of indicators, one of which is equal rights and opportunities for women and men. The term of gender equality implies a society with equal opportunities, rights and responsibilities for men and women in all areas of life. It is now widely accepted that gender equality is a key aspect of sustainable development strategies. 

Turkmenistan under the leadership of esteemed President Serdar Berdimuhamedov is pursuing the gender policy that promotes the equal participation of women in all spheres of political, economic, social and cultural life of the country. Our state creates conditions under which women can take an active part in the life of the country and society. Today, women of Turkmenistan demonstrate their best professional and personal qualities in a variety of spheres, hold key positions and work in advanced areas of activity. One of the striking examples of the high results and international prestige of Turkmen sports is the successful performance of a Turkmen athlete Polina Guryeva at the XXXII Summer Olympic Games in Tokyo, who won a silver Olympic medal for the first time in the history of Turkmen sports.

A high state award – the Order «Zenan kalby» is awarded to women who have showed outstanding results in professional and social activity. The state is taking comprehensive measures to support large families and improve their living and working conditions. The honorary title «Ene Mähri» is conferred on mothers of many children. Women are entitled to up to 3 years of an unpaid infant care leave with job preservation, nursing mothers are entitled to shortened workdays and a staggered work schedule, mothers of many children are entitled to the early retirement age and state child benefits. 

The signing of the Sustainable Development Cooperation Framework for 2021-2025 is fully consistent with the goals of strategic partnerships with the UN and its agencies. The Cooperation Framework is closely linked to the national social and economic development programmes and testifies to the commitment of our country to the 2030 Agenda for Sustainable Development and its international obligations on human rights and gender equality. 

Achieving gender equality in all spheres of life of the country remains an important milestone on the path of sustainable development of Turkmen society. 

Jennet OVEKOVA, 

A member of Mejlis of Turkmenistan, 

a member of the Committee on legislation and legal 

norms of Mejlis of Turkmenistan

Gözellik — gudrata eýe bolan täsin güýç. Arkadag şäheri barada-da gözelligiň nusgasy hökmünde gürrüň edip bolar. Bu şähere gadamyňy basyp, görkanalyk şalygynyň ýesirine öwrüleniňde, kalbyňy sansyz pikirler eýeläp alýar. Şonda: «Arkadag şäheri ajaýyp zamanamyzyň waspyny gözelligiň üsti bilen ýetirýän ajaýyp eser» diýen pikir seriňe dolýar. Çünki ol ýöne bir şäher däl, eýsem o başyndan bu başyna edil gyzykly kitap kimin okap gidip oturmaly ajaýyp eser. 

Gahryman Arkadagymyzyň sagdyn jemgyýeti sagdyn adamlaryň kemala getirýändigi barada aýdanlary bu günki gün durmuşymyzyň keşbine öwrüldi. Sebäbi ähli başlangyçlarymyzyň özenini halkyň sagdyn durmuşyna gönükdirilen işler düzýär. Muňa ekologiýanyň goragynda amala aşyrylýan işleri-de mysal getirip bolar. Sagdyn durmuşyň bu Diýarda ýörelgä öwrülendiginiň nyşany bolup ady dünýä dolan Arkadag şäheri bu günki gün köňüllerde görkanalyk döretmek bilen bir hatarda sportuň üsti bilen bagt paýlaýar. Köpetdagyň eteginiň tämiz howasy, elektromobillerdir elektrobuslaryň hereket etmegi, bagy-bossanlyklar, iň häzirki zaman enjamlar ornaşdyrylan saglygy goraýyş merkezleri, mümkinçiligi çäkli adamlar üçin döredilen amatlyklar, döwrüň öňdebaryjy tehnologiýalary bilen üpjün edilen saglygy goraýyş edaralary gözel Arkadagy sagdynlygyň mekanyna öwürdi.

 Arkadag şäheri türkmen halkynyň Milli Lideriniň ylhamyndan ýyldyrym tizliginde kemala gelen ajaýyp eserdir. Ol eseri synlamak üçin dünýäniň çar künjünden müňläp ynsan gadymy Ahalyň ertekilerdäki ýaly özgerişe eýe bolan künjeginde jemlendi. Sebitde deňi-taýy bolmadyk Arkadag şäherinde Köpugurly sport toplumynyň, 10 müň orunlyk stadionyň, Sport merkeziniň (Suw sport toplumynyň) binalarynyň, türgenleşik meýdançalary, manežleri we athanalary bolan Halkara atçylyk akademiýasynyň, Atçylyk ylmy-önümçilik merkeziniň, häzirki zaman sport meýdançalarynyň gurulmagy ilatyň, ylaýta-da, ýaşlaryň sport hem-de ylym bilen meşgullanmaklary üçin şertleri döredip, olaryň ruhy we beden taýdan sagdyn bolup ýetişmeklerinde örän ähmiýetlidir. 

Gahryman Arkadagymyzyň sagdyn durmuş ýörelgeleri, sport babatda durmuşa geçiren işleri dogrusynda söz açylanda, ilki bilen türkmeniň göz guwanjy bolan bedew atlarymyz ýada düşýär. Çünki Türkmen halkynyň Milli Lideri ahal teke bedewleri baradaky aladalary täze derejä çykardy. «Türkmenistanyň at gazanan atşynasy», «Türkmenistanyň ussat halypa çapyksuwary» Gahryman Arkadagymyzyň ylhamyndan kemal tapan Arkadag şäheri hem ahalteke bedewlerimize bolan söýginiň gülleýän mekanyna öwrüldi. Munuň şeýledigine göz ýetirmek üçin Halkara ahal teke atçylyk sport toplumy bilen ýanaşyp oturan Arkadag şäheriniň Atçylyk ylmy-önümçilik merkeziniň, Aba Annaýew adyndaky Halkara atçylyk akademiýasynyň döwrebap binalaryna baryp görmek hem ýeterlik. Sebäbi ol ýerlerde bedewlere esewan bolmakda dünýäniň iň soňky gazananlarynyň peýdalanylmagy göwün guşuňy ganatlandyrýar. Hut şonuň üçin-de gözelligi, döwrebaplygy bilen dünýäniň ünsüni özüne çekýän Arkadag şäheri gysga wagtda halkara sport we medeni çäreleriň, dabaralaryň geçirilýän şäherine öwrüldi. «Arkadag» futbol toparynyň ady bolsa gysga wagtda dünýä janköýerlerine mälim boldy. Ýurdumyzyň futbol boýunça çempiony, şeýle-de Türkmenistanyň Kubogynyň eýesi «Arkadag» topary Türkmenistanyň futbol çempionatynyň nobatdaky möwsümine taýýarlygyň çäginde hem ildeşlerimize şatlykly pursatlary bagyş etdi. Taýýarlyk döwründe BAE-niň Abu-Dabi şäherinde okuw-türgenleşik ýygnanyşygyny geçiren «Arkadag» topary Russiýanyň premer ligasynyň «Pari NN» topary bilen ýoldaşlyk duşuşygyny geçirip, 2:1 hasabynda ýeňiş gazanmagy, Sankt-Peterburgyň «Zeniti» bilen bolsa 1:1 hasabynda deňme-deň oýnamagy türkmen futbolynyň belent derejelere galýandygynyň buýsançly duýgusyny kalplarda doldurdy. 

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hormatly Prezidentimiz tarapyndan durmuşa geçirilýän başlangyçlaryň özeninde durmuşyň täsin sazlaşygy bar. Arkadag şäheri bolsa sportuň gülläp ösýän mekany hökmünde ady dünýä dolýan Garaşsyz Türkmenistanyň sport merkezi hökmünde halkymyzyň ykraryna eýe bolýar. 

Perman SAPAROW, 

Türkmenistanyň Mejlisiniň Durmuş syýasaty 

baradaky komitetiniň baş hünärmeni.

Стало уже хорошей традицией Меджлиса и общественно- политических организаций давать старт презентациям книг уважаемого Героя-Аркадага и Аркадаглы  Героя Сердара. Ведь кому как не народным избранникам и активу политических партий, профсоюзных, женских и молодёжных организаций, которые напрямую работают с людьми, ведут разъяснительно-пропагандистскую работу по вопросам внутренней и внешней политики нашего государства, быть в авангарде всех общественных начинаний. А книги Национального Лидера туркменского народа, Председателя Халк Маслахаты Туркменистана Гурбангулы Бердымухамедова и уважаемого Президента Сердара Бердымухамедова – это очень хорошее подспорье в нашей работе с населением. 

Презентация новой кни­ги уважаемого Президента Сердара Бердымухамедова «Анау – культура из глубин тысячелетий» прошла на высо­ком патриотическом подъёме. Выступавшие с гордостью го­ворили о Президенте, который в своём очень напряжённом рабочем графике, продолжая дело своего отца Героя-Аркадага, находит время для написания таких фундаментальных трудов. А то, что проделана огромная работа, говорит богатый фактаж исторических данных, приведённых в книге. Большой интерес представляют также авторские суждения уважаемого Президента, его мысли и заметки из своего дневника. Чувствуется, что они имеют глубоко личностный характер и всесторонне продуманы.

Представляя новую книгу Аркадаглы Героя Сердара, выступавшие подчёркивали бесценность огромного труда, вложенного уважаемым Президентом. Только истинный патриот своей Родины, высоко оценивающий роль туркменского народа в развитии человеческой цивилизации, мог написать такую книгу, вложив в каждую строку любовь к Отчизне. 

Воспитание гордости за свою страну, её историю и культуру, за достижения независимости – это сегодня приоритет пропагандистско-разъяснительной работы, которую ведут депутаты Меджлиса, члены халк маслахаты всех уровней и члены общественно-политических организаций. Для нового этапа развития Туркменского государства – эры Возрождения новой эпохи могущественного государства – очень важно, чтобы молодёжь почувствовала не только величие прошлого туркменского народа, но и впитала дух достижений независимости и стремление к новым вершинам прогресса. В этом плане книга Аркадаглы Героя Сердара «Анау – культура из глубин тысячелетий», описывая страницы истории, обращена и в будущее, к тем, кто продолжит нести знамя независимости. 

Презентация новой книги пройдёт сейчас во всех велаятах, и депутаты Меджлиса примут в этом самое активное участие. 

Байрамгозель Мырадова, 

депутат Меджлиса Туркменистана, член Комитета по охране окружающей среды, природопользованию и агропромышленному комплексу.

Ber­ka­rar­ döw­le­tiň ­tä­ze­ eý­ýa­my­nyň­ Gal­ky­ny­şy ­döw­rün­de hormatly ­Pre­zi­den­ti­miz­ Ar­ka­dag­ly­ Gah­ry­man ­Ser­da­ry­my­zyň,­ Gah­ry­man Arkadagy­my­zyň­ taý­syz­ ta­gal­la­la­ry ­bi­len ­mu­kad­des ojak­la­ryň­ eýe­si bolan ­mäh­ri­ban ­ene­le­ri­mi­ziň ­my­na­syp ­ne­sil­le­ri ter­bi­ýe­läp ­ýe­tiş­dir­me­gi, şeý­le hem­ ola­ryň hu­kuk­la­ry­ny­ we­ bähbit­le­ri­ni, ­maş­ga­la­ny­ gol­da­mak, ene­li­gi­ we ­ça­ga­ly­gy­ go­ra­mak,­ dur­muş ­taý­dan ­go­rag­ly­ly­gy­ny ­üp­jün etmek ­ba­bat­da ­ýur­du­myz­da mak­sat­na­ma­la­ýyn ­iş­ler­ al­nyp ­ba­ryl­ýar. 

Enä, zenana hormat goýmakda Gahryman Arkadagymyzyň «Enä tagzym — mukaddeslige tagzym» atly kitaby nusgalyk ýörelge bolup durýar. Mähriban Arkadagymyzyň bu ajaýyp eserinde çuňňur many bar: «Ene — ynsanyň kemala gelmegi üçin ýaradylan beýiklik. Enäniň alkyşy — Watanyň rysgaly. Dünýäde iň kämil döredilen eser hem «ene hüwdüsidir». Eneler iliniň bagtynyň dileginde bolup, abatlyk arzuwlary bilen dünýäni ýaşadýarlar». Mähriban Arkadagymyzyň kämil eserinde beýan tapan bu ajaýyp pikirler, ynsan üçin iň eziz bolan ene mukaddesligini Arşa göterýär. 

Zenanlar häzirki wagtda ýurdumyzyň ähli pudaklarynda zähmet çekmek bilen Gahryman Arkadagymyzyň belleýşi ýaly, olaryň aladaçyl eneler, wepaly ýan ýoldaş, mähirli uýalar, gyzlar hem­-de maşgala ojagynyň eýesidigini bellemek gerek. 

Türkmenistan döwletimiziň milli senenamasynda mynasyp orun alan Halkara zenanlar güni giňden bellenilýär. Bahar paslyna meňzedilýän zenanlarymyzyň baýramynyň baharyň ilkinji günlerinde bellenilmeginiň özünde uly many bar. Halkara derejede giňden bellenilýän 8-­nji mart — Halkara zenanlar güni mynasybetli hormatly Prezidentimiziň adyndan eýeçiligiň görnüşine garamazdan, ähli kärhanalarda, edaralarda, guramalarda işleýän, pensiýa we döwlet kömek puluny alýan, önümçilikden aýrylmak şerti bilen aspiranturada, doktoranturada we kliniki ordinaturada okaýan aýal-­gyzlara, Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Döwlet gullugy akademiýasynyň iki okuw ýylyndan az bolmadyk möhletli okuwlarynyň diňleýji aýal­-gyzlaryna, talyp gelin-­gyzlara, orta mekdeplerde okaýan we mekdebe çenli çagalar edaralarynda terbiýelenýän gyzlara pul sowgatlary gowşuryldy. Munuň özi körpeje gyzlarymyzyň, zenanlarymyzyň, mährem enelerimiziň aýratyn alada bilen gurşalyp, olara uly hormat goýulýandygyndan nyşandyr. 

Ata­-babalarymyzyň her bir jemgyýetiň sagdyn ösüşini esaslandyrýan maşgala ojagynda mukaddeslige deňelýän ene mähremligine aýratyn hormat goýmak ýaly ajaýyp ýörelgelerinden ugur alyp, Watanymyzyň bagtyýar geljegini kepillendirýän nesli ösdürip ýetişdirmekde belent başly enelerimiziň gujur­-gaýratyna uly hormat goýup, 2008-­nji ýylyň 3­-nji martynda Türkmenistanyň Kanuny bilen Türkmenistanyň «Ene mähri» diýen hormatly ady döredildi. 

Türkmenistanyň «Ene mähri» diýen hormatly adyny döretmek hakynda Türkmenistanyň Kanuny kabul edilenden bäri sekiz we şondan köp çagany dünýä inderen we mynasyp terbiýeläp ýetişdiren enelere Türkmenistanyň Prezidentiniň Permany bilen «Ene mähri» diýen hormatly ady dakylýar. Türkmenistanyň «Ene mähri» diýen hormatly adyna mynasyp bolan enelere döwlet kömek pullarynyň hasaplanylmagy üçin bellenilen binýatlyk ululygyň on essesi möçberinde bir wagtlaýyn baýrak tölenilýär. «Pähim­-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» şygary astynda geçýän ýylda ýüzlerçe enelerimize «Ene mähri» diýen hormatly ady dakmak barada hormatly Prezidentimiz Permana gol çekdi.

Türkmenistanyň «Ene mähri» diýen hormatly adyna mynasyp bolan enelere pensiýalarynyň ýa­-da çaga seretmek boýunça döwlet kömek pulunyň, maýyplyk boýunça döwlet kömek pulunyň, döwlet durmuş kömek pulunyň 30 göterimi möçberinde her aýda goşmaça hak tölenilýär. 

Türkmenistanyň «Ene mähri» diýen hormatly adyna mynasyp bolan enelere diş protezleri hyzmatlaryndan, jemgyýetçilik awtoulag serişdelerinden, olara we olar bilen bile ýaşaýan maşgala agzalaryna suwdan, gazdan, elektrik energiýasyndan we ýaşaýyş jaý ­jemagat hyzmatlaryndan mugt peýdalanmaga hukuk berilýär. 

Hormatly Prezidentimiziň ynsanperwerlige esaslanýan durmuş syýasaty halkymyzyň ähli toparlaryny gurşap alyp, ýurdumyzda adam hukuklarynyň üpjün edilmegine gönükdirilen kanunçylyk binýadymyz ilatymyzyň bagtyýar ýaşaýşynyň berk hukuk esasy bolup hereket edýär. Sebäbi Türkmenistanda jemgyýetiň we döwletiň iň ýokary gymmatlygy adamdyr. 

Döwletimiz tarapyndan zenanlara berilýän ýeňillikler, olaryň mynasyp durmuşy we döredijilikli zähmet çekmekleri üçin döredilýän zerur şertler, kanuny kepillikler bagtyýar zenanlarymyzy döredijilikli zähmete ruhlandyrýar. Ýurdumyzda durmuş taýdan goraglylygyň köp dürli görnüşleri zenanlara maşgala aladalaryny we hünär borçlaryny sazlaşykly utgaşdyrmaga, öý ojagyny saklaýjynyň wezipelerini üstünlikli amala aşyrmaga, çagalary terbiýelemäge we ýurdumyzyň önümçilik hem­-de jemgyýetçilik durmuşyna gatnaşmaga doly mümkinçilik berýär. 

Döwletimiziň dürli pudaklarynda işjeň zähmet çekýän zenanlarymyzyň zähmetine döwletimizde ýokary baha berilýär. Munuň şeýledigini 2014-­nji ýylda kabul edilen Türkmenistanyň «Zenan kalby» ordenini döretmek hakynda» Türkmenistanyň Kanunynyň kabul edilmegi hem subut edýär. «Zenan kalby» ordeni bilen ýurdumyzyň garaşsyzlygyny, özygtyýarlygyny we hemişelik bitaraplyk hukuk ýagdaýyny pugtalandyrmaga, Türkmenistanyň halkara abraýyny ýokarlandyrmaga goşan aýratyn goşandy, döwletimizde hereket edýän maksatnamalary durmuşa geçirmekde aýratyn hyzmatlary, oba hojalygynda, senagatda, aragatnaşykda, lukmançylykda, bilim we ylym ulgamynda, medeniýeti, edebiýaty, sungaty, bedenterbiýäni we sporty ösdürmekde gazanan uly üstünlikleri, aýratyn­da, maşgala gymmatlyklaryny, eneligi we çagalygy goramak işinde gazanan üstünlikleri üçin zenanlaryň sylaglanýandygy kanun esasynda berkidilen. Kanun kabul edilenden bäri ýylyň­-ýylyna zenanlarymyzyň zähmetine ýokary baha berlip, «Zenan kalby» ordeni bilen birnäçe zenanlarymyz sylaglanylýar. 

Türkmenistanyň Konstitusiýasyndan gözbaş alyp gaýdýan eneligi we çagalygy goramaklygyň hukuk esaslaryny düzýän häzirki wagtda döwletimizde birnäçe kanunlar hereket edýär. Türkmenistanyň Maşgala, Zähmet, Ilaty durmuş taýdan goramak hakynda kodeksleri, «Çaganyň hukuklarynyň döwlet kepillikleri hakynda», «Ene süýdi bilen iýmitlendirmegi wagyz etmek we goldamak hakynda» Türkmenistanyň Kanunlaryny we beýleki kanunçylyk namalaryny bellemek bolar. 

Türkmenistanyň Mejlisiniň 125 deputatyndan 32-­si, ýagny 26 göterimi zenanlardyr. Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň baştutanlygynda ýurdumyzda jemgyýetiň başlangyç esasy bolan maşgalanyň hal-­ýagdaýyny ýokarlandyrmak, eneligi, çagalygy goramak hem­-de sagdyn nesli kemala getirmek meselelerine aýratyn uly üns berilýär. «Sagdyn ene — sagdyn çaga — sagdyn geljek» atly Milli strategiýany hem-­de ony durmuşa geçirmegiň Meýilnamasynyň kabul edilmegi döwletimizde sagdyn geljegiň berk binýadynyň döredilýändiginden nyşandyr. Biziň döwletimizde sagdyn jemgyýeti kemala getirmekde sagdyn maşgalanyň orny uludyr. Welaýatlarda hereket edýän «Ene mähri» merkezleriniň ählisi «Enä we çaga mähirli gatnaşyk» diýen halkara güwänamanyň eýesidir. Bu babatda alanymyzda hem maşgalanyň hemme taraplaýyn kämil bolmagynda zenanlaryň möhüm ornunyň bardygyny aýratyn bellemek gerek. 

Türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyzyň belleýşi ýaly, «Döwlet eýesi mähriban enelerimiziň arzuwlary hasyl bolsun! Şonda eziz Watanymyza döwlet ornar, halkymyzda agzybirlik pugtalanar. Biziň bagtyýarlygymyz eziz eneleriň arzuwydyr. Biziň arzuwymyz bolsa eneleriň bagtyýar bolmagydyr».

Ba­har­ Seýidowa, 

Türk­me­nis­ta­nyň ­Mej­li­si­niň­ Ylym,­ bi­lim,­ 

me­de­ni­ýet­ we ­ýaş­lar ­sy­ýa­sa­ty ­ba­ra­da­ky 

­ko­mi­te­ti­niň ­baş­ly­gy

“Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” ýylynyň her bir güni belent maksatlara we beýik tutumlara alyp barýar. Berk hukuk binýatly döwletimizde halkymyz bagtyýar we bolelin durmuşda ýaşaýar. Adam hakyndaky alada döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň hatarynda durýar. Munuň özi Gahryman Arkadagymyzyň peder ýoluny mynasyp dowam edýän hormatly Prezidentimiziň “Watan diňe haky bilen Watandyr! Döwlet diňe halky bilen döwletdir!” diýen baş şygarynyň esasynda amala aşyrylýan özgertmeleriň her bir raýatyň abadan, bagtyýar durmuşda ýaşamagyna gönükdirilendiginiň ýene bir aýdyň güwäsidir. 

Bilşimiz ýaly, hormatly Prezidentimiz Ministrler Kabinetiniň şu ýylyň fewral aýynda geçiren giňişleýin mejlisinde “Türkmenistany 2024-nji ýylda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň we maýa goýum Maksatnamasyny” tassyklamak baradaky Karara gol çekdi. Maksatnama laýyklykda, şu ýylda jemi içerki önümiň ösüş depginini 6,3 göterimde saklamak, milli ykdysadyýetimiziň pudaklaryny, ýurdumyzyň sebitlerini durnukly ösdürmek, täze önümçilik kärhanalary gurmagyň hasabyna täze iş orunlaryny döretmek meýilleşdirilýär. 

Şol mejlisde, Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 -2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda bellenen wezipeleri üstünlikli durmuşa geçirmek, ýurdumyzda bugdaýyň we gowaçanyň bol hasylyny ösdürip ýetişdirmek, oba hojalyk önümlerini öndürijileri ykdysady taýdan höweslendirmek maksady bilen bugdaýyň we pagtanyň döwlet satyn alyş nyrhlaryny ýokarlandyrmak barada Karara gol çekdi. Bu bolsa, ýurdumyzda hormatly Prezidentimiziň oba hojalyk önümlerini öndürýän telekeçilere we daýhanlara berýän goldawynyň aýdyň subutnamasydyr. 

Ýakynda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlyklyk etmeginde geçiren Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Prezidiumynyň mejlisinde “Türkmenistany 2024-nji ýylda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň we maýa goýum Maksatnamasyndan” gelip çykýan wezipeleri ýerine ýetirmegiň ugurlary ara alnyp maslahatlaşyldy. 

Biz hem Türkmenistanyň Mejlisiniň deputatlary bolup, milli kanunçylyk ulgamyny döwrebaplaşdyrmakda, Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň beýik işlerini halkyň arasynda wagyz etmekde, ony dünýä ýaýmakda öz gujur-gaýratymyzy gaýgyrman zähmet çekeris. 

Akmuhammet BEKMYRADOW. 

Türkmengala etrabyndaky daşary ýurt dillerini çuňlaşdyryp öwredýän ýöriteleşdirilen 33-nji orta mekdebiň informatika mugallymy, Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty.

Häzirki çalt depginler bilen ösýän, ylmyň, tejribäniň hem-de täzeçillikleriň biziň dünýämize çalt ornaşýan döwründe zenanlaryň eýeleýän mynasyp orny durmuşyň islendik ugrunda aýdyň görünýär. Hususan-da, syýasy giňişlikde zenanlar ukyp-başarnyklary bilen özleriniň işjeňligini görkezýärler. Bu bolsa jemgyýetde aýal-gyzlaryň zähmetine, bilimine hem-de tejribesine uly ynam bildirilýändiginiň, ýokary baha berilýändiginiň aýdyň subutnamasydyr.

Häzirki döwürde zenanlaryň syýasy-hukuk derejesi erkek adamlar bilen deňdir. Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistan döwletimizde hem zenanlaryň jemgyýetçilik-syýasy, durmuş-ykdysady hem-de medeni-ynsanperwer ulgamlarda alnyp barylýan işlere deňhukukly gatnaşmagyna ýardam berýän işjeň gender syýasaty üstünlikli alnyp barylýar. Bu ýörelge, ozaly bilen, müňýyllyklaryň dowamynda ata-babalarymyzyň zenany söýmek, olary hormatlamak düşünjesi bilen gabat gelse, ýene bir tarapdan, zenanyň öz el hünäri, ussatlygy, zehini, gaýratlylygy bilen gazanan derejesidir, öz-özüni ykrar etdirmesidir. Şonuň üçin hem täze taryhy eýýamyň zähmetsöýer zenanlary halkymyzyň milli ruhy gymmatlyklaryny, dünýä nusgalyk däp-dessurlaryny döwrebap derejede dowam etdirmek bilen, döwletimiziň hem-de jemgyýetimiziň durmuşynda bolup geçýän möhüm wakalara işjeň gatnaşýarlar. Ýurdumyzda aýallaryň erkekler bilen deň hukuklaryny üpjün etmekde hem-de goramakda amala aşyrylýan giň gerimli işler zenanlara goýulýan sarpanyň uludygyny görkezýär. 

Türkmenistan döwletimiz Birleşen Milletler Guramasynyň aýal-gyzlaryň, çagalaryň hukuklaryny goramak barada kabul edilen resminamalaryna goşulmak bilen, zenanlaryň gender deňligini ýokarlandyrmak we ösdürmek, bu ugurda ähli mümkinçilikleri peýdalanmak meseleleriniň düzümine hem goşuldy. Türkmenistanyň Konstitusiýasynda erkekleriň we aýallaryň deň hukuklarynyň we azatlyklarynyň kepillendirilmegi aýratyn ähmiýetli bolmak bilen, ol biziň döwletimizde zenanlaryň jemgyýetçilik durmuşyna we syýasy gurşawa gatnaşmagy üçin döredilýän şertleriň ygtybarlylygyny üpjün edýär. 

Bu günki gün türkmen zenanlary kanun çykaryjy, ýerine ýetiriji edaralarda, halk hojalygynyň dürli ulgamlarynda, harby we hukuk goraýjy edaralarda, daşary syýasat ugurlarynda ýokary işjeňlik görkezýärler. Türkmenistanyň Mejlisine saýlanan 125 deputatyň 32-siniň, ýagny 25,6 göteriminiň zenanlardygyny bellemek ýerliklidir. Ýerli halk maslahatlarynyň, geňeşlikleriň agzalarynyň, takmynan, ýarysynyň zenanlardan ybarat bolmagy hem biziň aýdanlarymyza aýdyň güwä geçýär. 

Döwlet edaralarynyň işjeň zenanlary, zenanlar guramasynyň işjeň agzalary, guramalaryň, birleşmeleriň wekilleri, Mejlisiň deputatlary ylymly-bilimli, giň dünýägaraýyşly nesilleri kemala getirmekde, milliligimizi wagyz etmekde, gender deňliginiň üpjün edilmeginde, gender deňliginiň hukuk esasyny giňeltmekde täze kanunçylyk namalaryny işläp düzmekde yhlasly zähmet çekýärler. 

Zenanlaryň zähmetine aýratyn bil baglaýan, ýokary baha berýän, olaryň döwlet goraglylygyny üpjün etmekde taýsyz tagallalary edýän türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gahryman Arkadagymyzyň, hormatly Prezidentimiz Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň janlary sag, ömürleri uzak bolup, tutumly işleri hemişe üstünliklere beslensin! 

Annabagt Ma­ýewa, 

welaýat Baş bilim müdirliginiň esasy hünärmeni, Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty

Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rün­de hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň pa­ra­sat­ly baş­tu­tan­ly­gyn­da ýur­du­myz ösüş­le­re bes­len­ýär. Bu gün­ki gün­de dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän iş­ler hal­kyň bäh­bi­di­ni, ýur­du­my­zyň ösüş­le­ri­ni na­zar­la­ýar. Şun­da hal­kyň ýa­şa­ýyş-dur­muş şert­le­ri­niň, iş üpjün­çi­li­gi­niň de­re­je­si, dur­muş taý­dan go­rag­ly­ly­gy esa­sy öl­çeg­le­riň hata­ry­na de­giş­li­dir.Türk­me­nis­tan her bir ada­myň durmuş taý­dan goragly­ly­gy­ny ke­pil­len­dir­ýän döw­let­dir. Hä­zir­ki dö­wür­de ýur­du­myz­da hal­ka hyz­mat et­me­giň mö­hüm gu­ra­ly bo­lan ka­nun­çy­ly­gyň ös­dü­ril­me­gi, bar­ha kämil­leş­di­ril­me­gi aý­ra­tyn ma­ny-maz­mu­na eýe­dir. 

Ýur­du­myz­da yk­dy­sa­dy ösü­şiň dur­nuk­ly­ly­gy­na gö­nük­di­ri­len netijeli iş­ler al­nyp ba­ryl­ýar. Ra­ýat­la­ryň zäh­met işi­ne bo­lan kons­ti­tu­sion hu­kuk­la­ry yg­ty­bar­ly go­ralýar we şah­sy­ýe­tiň dur­muş ül­ňü­le­ri­niň ýo­ka­ry de­re­je­si üp­jün edil­ýär hem-de ila­tyň dur­muş go­rag­ly­ly­gy kepillendirilýär. 

Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rün­de ama­la aşy­ryl­ýan il-ýurt bäh­bit­li baş­lan­gyç­lar, be­ýik iş­ler hal­kyň aba­dan durmuşyna gö­nük­di­ril­ýär. Hut şonuň üçin hem hal­kyň hal-ýag­da­ýy has-da go­wu­la­nyp, ýa­şa­ýyş-dur­muş şert­le­ri bar­ha ýo­kar­lan­ýar. Mu­nuň özi hä­zir­ki dö­wür­de halk bäh­bit­li iş­le­riň yzy­gi­der­li dur­mu­şa ornaşdyrylýandy­gy­ny, dö­re­di­ji­lik­li zäh­met çek­mä­ge giň mümkinçilikleriň dö­redil­ýän­di­gi­ni aý­dyň be­ýan ed­ýär. Çün­ki adam­la­ryň ýa­şaý­şy, dö­re­di­ji­lik­li zäh­me­ti, bag­ty­ýar gel­je­gi döw­le­ti­mi­ziň alyp barýan sy­ýa­sa­ty­nyň esa­sy ug­ry bo­lup dur­ýar. Şun­da mil­li ykdysadyýetimi­zi ös­dür­mek, dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän iş­ler­de hal­kyň bähbidini na­zar­la­mak we röw­şen gel­je­gi üp­jün et­mek baş we­zi­pe­dir. Şu nukdaýnazardan hem jem­gy­ýe­tiň saz­la­şyk­ly ösü­şi­ni üp­jün et­mek we berk ka­nun­çy­lyk bin­ýa­dy­ny dö­ret­mek esa­sy ugur­la­ryň bi­ri­dir. 

Ýur­du­myz­da dur­nuk­ly ösü­şi üp­jün et­mek üçin yk­dy­sa­dy işi kadalaş­dyr­mak, mak­sat­na­ma­la­ýyn iş­le­ri ama­la aşyr­mak üs­tün­lik­li al­nyp ba­ryl­ýar. Hä­zir­ki wagtda mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­ti­mi­ziň ösü­şi maksatnamalaýyn esas­da ama­la aşy­ryl­ýar. Şol nuk­daý­na­zar­dan Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rün­de döw­let mak­sat­na­ma­lary ka­bul edi­lip, olar üs­tün­lik­li dur­mu­şa or­naş­dy­ryl­ýar. Şun­da «Türkmenista­nyň Pre­zi­den­ti­niň ýur­du­my­zy 2022­-2028-nji ýyl­lar­da durmuş-yk­dy­sa­dy taý­dan ös­dür­me­giň Mak­sat­na­ma­syn­da» ösü­şiň möhüm ugur­la­ry kes­git­le­nen­dir. 

Şeýle hem «Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy: Türkme­nis­ta­ny 2022­-2052-nji ýyl­lar­da dur­muş-yk­dy­sa­dy taý­dan ösdürme­giň Mil­li mak­satna­ma­syn­da» ýur­du­my­zyň ösü­şi, döw­re­bap şertle­riň dö­re­dil­me­gi na­zar­lan­ýar. Şeý­le ­hem­ san­ly­ ul­ga­my­ mun­dan beýläk hem­ ös­dür­me­giň ­we­zi­pe­le­ri,­ ösü­şiň­ ugurla­ry ýur­du­my­zyň gül­läp ös­me­gi­ni üp­jün et­mä­ge gö­nük­di­ri­len bir­nä­çe we­zi­pe­ler kes­git­le­nen­dir. 

Ýur­du­myz­da ­al­nyp ­ba­ryl­ýan ­yn­san­per­wer­ sy­ýa­satyň­ ne­ti­je­sin­de raýat­la­ryň ­dur­muş­ taý­dan­ go­rag­ly­lygy­ny üp­jün et­mek mak­sa­dy bi­len, zäh­met hak­la­ry­nyň, pen­si­ýa­la­ryň, ta­lyp hak­la­ry­nyň we kö­mek pullarynyň yzy­gi­der­li ­kö­pel­dil­me­gi ­uly ­äh­mi­ýe­te ­eýe­dir.­ Mu­nuň özi ýurdu­myz­da adam ha­kyn­da edil­ýän ala­da­nyň hem-de yn­san­per­wer, durmuş go­rag­ly­lyk ýö­rel­ge­le­ri­niň üs­tün­lik­li ama­la aşy­ryl­ýan­dy­gy­ny aýdyň be­ýan ed­ýär. 

Mil­li yk­dy­sa­dy­ýe­ti­mi­ziň pug­ta­lan­dy­ryl­ýan­dy­gyna, ­mak­sat­la­ýyn­ işle­riň ­al­nyp ­ba­ryl­ýan­dy­gy­na­ «Pähim-paý­has ­um­ma­ny­ Mag­tym­gu­ly­ Pyra­gy» ­ýy­lyn­da ga­za­ny­lan­ üs­tün­lik­ler­den ­hem­ aý­dyň­ göz ­ýe­tir­ýä­ris.­ Şeý­le ­be­ýik ­iş­le­riň­ ýur­du­my­zyň­ dür­li­ kün­jek­le­rin­de üs­tün­lik­li ­al­nyp baryl­ýan­dy­gy­ny ­gör­mek­ has-da ­ýakym­ly­dyr.­ Yn­ha,­ her­ ýyl­da­ 1­mil­lion ton­na­ se­men ön­dür­mä­ge ­ukyp­ly ­Le­bap­ se­ment ­za­wo­dy­nyň ­ikin­ji tapgyry­nyň ulan­ma­ga be­ril­me­gi mil­li yk­dy­sa­dyýe­ti­mi­ziň ösü­şi­niň aý­dyň ne­ti­je­si­dir. Şeý­le ägirt uly­ des­ga­lar­ di­ňe­ bir­ yk­dy­sa­dy­ýe­tiň­ ösü­şi­ni­ däl-de,­ eý­sem, bi­na­gär­lik-gur­lu­şyk ul­gam­la­ry­nyň ösü­şi­ni hem­ üp­jün­ ed­ýär. Bu­ be­ýan­ edi­len­ler­ ýur­duň­ kuwwat­ly yk­dy­sa­dy­ýe­ti­ni, äh­li se­bit­le­ri­mi­ziň ägirt uly müm­kin­çi­lik­le­ri­ni­ aý­dyň­ gör­kez­ýär.­ Hä­zir­ki­ wagt­da ýurdumyzyň äh­li se­bit­le­rin­de be­ýik iş­le­riň saz­la­şyk­ly ýo­la goýulýandygy­ny, döw­re­bap  müm­kin­çi­lik­le­riň ösdü­ril­ýän­di­gi­ni­ gör­ýä­ris.­ Şu­ nuk­daý­na­zar­dan­ dur­mu­şa ge­çi­ril­ýän ­mak­sat­la­ýyn ­iş­ler­ özü­niň­ oňyn­ ne­ti­je­si­ni ber­ýär,­ hal­ky­my­zyň ­aba­dan­ dur­mu­şy­ny ­üp­jün­ ed­ýär.­ Bu­ bol­sa eziz ­Di­ýa­ry­my­zyň ­tä­ze ­be­lent­lik­le­re ­ta­rap ugur al­ýan­dy­gy­ny, ägirt uly öz­gert­me­le­riň oňyn ne­ti­je ber­ýän­di­gi­ni­ ala­mat­lan­dyr­ýar.­

Türk­me­nis­tan hä­zir­ki wagt­da umu­ma­dam­zat ýa­şaý­şy­nyň esa­sy ugur­la­ryn­da, ýag­ny sy­ýa­sy, durmuş-yk­dy­sa­dy, me­de­ni ugur­lar­da mil­li we äh­lu­mu­my bäh­bit­le­ri go­ra­ýan ne­ti­je­li öz­gert­me­le­ri üs­tün­lik­li ama­la aşyr­ýar. Ýur­du­myz ös­ýär, öz­ger­ýär, aý­dyň maksat­lar­ bi­len ­öňe ­bar­ýar. Gah­ry­man­ Ar­ka­da­gy­my­zyň,­  Ar­ka­dag­ly  Gah­ry­man Ser­da­ry­my­zyň tagal­la­la­ry bi­len hal­ky­myz eş­ret­li dur­muş­da aba­dan­çy­ly­gyň hö­zi­rini görüp ýa­şa­ýar. Ýur­du­my­zy ösüş­ler­den-ösüş­le­re alyp­ bar­ýan­ Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň, ­Ar­ka­dag­ly Gah­ry­man­ Ser­da­ry­my­zyň­ jan­la­ry­ sag ­bolsun, ­be­ýik iş­le­ri ­üs­tün­lik­le­re ­bes­len­sin!­ 

Perman SAPAROW, 

Türkmenistanyň Mejlisiniň Durmuş syýasaty 

baradaky komitetiniň baş hünärmeni.

Eziz Diýarymyzda daşky gurşawa aýawly çemeleşmek, ekologiýa abadançylygyny gorap saklamak babatda alnyp barylýan döwlet syýasaty sagdyn jemgyýeti kemala getirmek ugrundaky tagallalar bilen utgaşdyrylýar. Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň bu ugurda amala aşyrýan işleri ildeşlerimiziň gyzgyn goldawyna eýe bolýar. Ekologiýa abadançylygy durnukly ösüşiň we abadan ýaşaýşyň üpjün edilmeginiň esasy şertleriniň biridir. Diýmek, sport hem-de ekologiýa bir-biri bilen berk baglanyşyklydyr. Gahryman Arkadagymyzyň asylly başlangyçlaryny täze many-mazmun bilen baýlaşdyrýan hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda raýatlaryň saglygyny, ýaşaýan dünýämiziň abadançylygyny, geljekki nesilleriň mynasyp ýaşaýşyny nazarlaýan tagallalar ýurdumyzda giň gerimli we köpugurly häsiýete eýedir. Bu babatda amala aşyrylýan işler dowamlylygy bilen tapawutlanýar. Sport bilen ekologiýanyň arabaglanyşygy barada gürrüň edilende, ilkinji nobatda, bu iki düşünjäniň hem adamlaryň saglygy bilen baglanyşyklydygyny bellemek gerek. Daşky gurşawyň abadançylygyna uly ähmiýet berilýän ýurdumyzda her ýyl geçirilmegi asylly däbe öwrülen köpçülikleýin bag ekmek çäreleri we welosipedli ýörişler sagdyn durmuş ýörelgesi bilen ekologiýanyň sazlaşygynyň aýdyň mysalydyr. Döwlet Baştutanymyzyň we Gahryman Arkadagymyzyň gatnaşmagynda şu ýylyň ýazky bag ekmek möwsümine badalga berilmegi hem gözel tebigatymyzy goramak ugrundaky aladalaryň aýdyň nyşanydyr. Şol çärelere ildeşlerimiziň müňlerçesiniň işjeň gatnaşmagy bolsa bu asylly başlangyjyň halkymyzyň gyzgyn goldawyna eýe bolýandygyny tassyklaýar. 

Ekologiýa abadançylygy ýurdumyzda yzygiderli gurlup, ulanylmaga berilýän medeni we durmuş maksatly desgalara, şol sanda işewürlik düzümlere bildirilýän möhüm talap bolup durýar. Häzirki döwürde türkmen telekeçileriniň önümçilik toplumlarynyň we söwda maksatly binalarynyň daş-töwereginde ýaşyl zolaklar üpjün edilýär. Ýazyň ajaýyp günlerinde paýtagtymyzda we ýurdumyzyň welaýatlarynda açylyp, ulanylmaga berlen desgalaryň ýanaşyk ýerleriniň abadanlaşdyrylyp, agaçlaryň ekilmegi hem aýdylanlary doly tassyklaýar. 

Ýurdumyzda ynsan saglygynyň esasy şertleriniň biri bolan ekologiýa abadançylygyny üpjün etmegiň kanunçylyk-hukuk binýady hem yzygiderli kämilleşdirilýär. Daşky gurşawyň abadançylygy bilen baglanyşykly wezipeler Türkmenistanyň Tokaý kodeksi, Sanitariýa kodeksi, Administratiw hukuk bozulmalary hakynda kodeksi, «Atmosfera howasyny goramak hakynda», «Tebigaty goramak hakynda», «Ekologiýa seljermesi hakynda», «Ekologiýa auditi hakynda» Türkmenistanyň Kanunlary, «Türkmenistanyň Milli tokaý maksatnamasy» we beýleki hukuk namalary arkaly düzgünleşdirilýär. 

Watanymyzda daşky gurşawa aýawly çemeleşmek, adamlaryň sagdyn we bagtyýar durmuşyny üpjün etmek üçin ähli şertleri döretmek ugrunda durmuşa geçirilýän işler dünýä nusgalykdyr. Hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda amala aşyrylýan ekologiýa syýasaty şu günki we geljekki nesilleriň sagdyn hem-de bagtyýar durmuşynyň güwäsidir.

Be­genç­gel­di BAÝ­RAM­MY­RA­DOW,

TSTP-niň Ahal welaýat komitetiniň başlygynyň orunbasary, Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty

Now­ruz baýramyny bel­le­mek­ öz­ göz­ba­şy­ny müň­ýyl­lyk­la­ryň jümmü­şin­den­ alyp ­gaý­dyp,­ in­di en­çe­me­ asyr­lar­dan bä­ri­ ulu­dan ­belle­ni­lip ge­lin­ýär. Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy­nyň: «Gel­se Now­ruz äle­me, reň ky­lar jahan peý­da» di­ýip bel­leý­şi ýa­ly, Now­ruz­da te­bi­gat­da ha­ky­ky jan­la­nyş baş­lan­ýar.­ Tä­ze­çil­li­gi­ buş­la­ýan ­bu ­baý­ram­ yn­san ­kal­by­ny jan­lan­dyr­ýar, ru­hu­ny ­gö­ter­ýär. 

Bir­le­şen Mil­let­ler Gu­ra­ma­sy­nyň Baş As­samb­le­ýa­sy­nyň Kararnama­sy esa­syn­da her ýy­lyň 21-­nji mar­ty «Hal­ka­ra Now­ruz gü­ni» diý­lip yg­lan edil­di. Now­ruz baý­ra­my­nyň däp-­des­sur­la­ry ÝU­NES­KO-nyň Adam­za­dyň mad­dy däl me­de­ni mi­ra­sy­nyň sa­na­wyna gi­ri­zil­di. Taryhyň äh­li dö­wür­le­rin­de-­de bu baý­ra­myň däp­le­ri alysda­ky we golaýda­ky halk­lar bi­len me­de­ni gat­na­şyk­la­ryň ber­ke­me­gi­ne hyz­mat edip­dir. Now­ruz­da se­me­ni bi­şi­ril­ýän­di­gi­ni, baş­ga­-da bir­nä­çe ta­gam­la­ryň dost-­ýar­la­ra, goň­şu­la­ra paý­lan­ýan­dy­gy­ny bel­läp ge­çe­liň. Ulu­dan ­sa­çak ýaz­mak ­hal­ky­myz­da­ iň­ so­gap­ iş­le­riň ­bi­ri­ ha­sap­la­nyp,­ ol­ ede­bi­ýat­da ­we halk­ dö­re­di­ji­li­gin­de ­giň­den ­wa­gyz­ edi­lip­dir.

Hal­ka­ra Now­ruz gü­ni­—­Mil­li ba­har baý­ra­my Ber­ka­rar döwle­tiň täze eý­ýa­my­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rün­de «Pä­him-­paýhas um­ma­ny Magtym­gu­ly Py­ra­gy» ýy­lyn­da ke­rem­li top­ra­gy­my­za rys­gal ­be­re­ke­di bilen gel­di. Eziz Di­ýa­ry­my­zyň boz meý­dan­la­ry, dag-­düz­le­ri, owa­dan ýaý­la­la­ry, sa­ha­wat­ly Ga­ra­gum säh­ra­sy ýaz pas­ly­nyň tä­sin gö­zel­lik­le­ri­ne bes­len­di. Yn­san kalby­ny ýag­şy ni­ýet­ler­den dol­dur­ýan ba­har pas­ly­nyň hoş­tap ho­wa­ly gün­le­rin­de bel­le­nil­ýän Now­ruz baý­ramy­nyň şat­ly­gy agzy­bir hal­ky­my­zyň göwnü­ni gö­te­rip, has-­da joş­dur­ýar. Mil­li ba­har baýra­my my­na­sy­bet­li Ga­raş­syz, ba­ky Bi­ta­rap ýur­du­myz­da ge­çi­ril­ýän baý­ram­çy­lyk da­ba­ra­la­ry ag­zy­bir hal­ky­my­zyň aba­dan we pa­ra­hat durmuşy­nyň, ber­ka­rar döw­le­ti­mi­ziň ro­waç­ly­gy­nyň, öz­ge­riş­le­ri­niň ajaýyp owa­zy bo­lup dün­ýä dol­ýar. 

Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň hem-­de Ar­ka­dag­ly Gah­ry­man Preziden­ti­mi­ziň­ jan­la­ry­ sag,­baş­la­ry ­dik­ bo­lup,­il­-ýurt­ bäh­bit­li­ iş­le­ri rowaç­lyk­la­ra ­bes­len­sin! 

Merdan DOSMEDOW, 

Türkmenistanyň Demokratik partiýasynyň Lebap welaýat komitetiniň başlygy, Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty.