Türkmenistanyň Mejlisi (Parlamenti) kanun çykaryjy häkimiýeti amala aşyrýan wekilçilikli edaradyr

TÜRKMENISTANYŇ MEJLISI

Türkmençe

TÜRKMENISTANYŇ MEJLISI

Türkmençe

Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedowyň hem-de Türkiýäniň Prezidenti Rejep Taýyp Ärdoganyň arasynda gepleşikler geçirildi

Şu gün Ankara şäherinde Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedowyň we Türkiýe Respublikasynyň Prezidenti Rejep Taýyp Ärdoganyň arasynda gepleşikler geçirildi. Ozal habar berlişi ýaly, düýn döwlet Baştutanymyz dostlukly döwlete resmi sapar bilen geldi.

Şu gezekki ýokary derejedäki duşuşyk iki doganlyk halkyň taryhyň dowamynda emele gelen umumylygyna daýanýan türkmen-türk gatnaşyklarynyň mundan beýläk-de pugtalandyrylmagynyň we ösdürilmeginiň ýolunda möhüm wakadyr. Taraplaryň hoşniýetli erk-islegi, bar bolan ägirt uly kuwwaty köpýyllyk özara bähbitli hyzmatdaşlygyň mazmunyny baýlaşdyrmak, ony häzirki döwrüň talaplaryna laýyklykda, hil taýdan täze derejä çykarmak üçin giň mümkinçilikleri şertlendirýär.

Şu gün ýokary derejedäki gepleşikleriň öňüsyrasynda hormatly Prezidentimiz Türkiýe Respublikasyny esaslandyryjy we ýurduň ilkinji Prezidenti Mustafa Kemal Atatürküň aramgähine (Anytkabir) bardy hem-de bu ýerde gül goýmak çäresine gatnaşdy.

Bu özboluşly desga baýryň üstünde ýerleşip, gönüburçluk şekilinde we sütünler bilen gurşalan görnüşde bina edilipdir. Mawzoleýe tarap «Şir ýoly» diýlip atlandyrylýan ýoda uzap, onuň iki tarapynda daşdan ýasalan ýolbars şekilleriniň 12-si oturdylypdyr. Desganyň içinde Hormat zaly ýerleşip, onda Mustafa Kemal Atatürküň aramgähi bar. Şeýle hem ýadygärlik toplumynyň çäginde Dabara meýdançasy we Parahatçylyk seýilgähi bar.

Atatürküň aramgähiniň merkezi girelgesiniň öňünde belent mertebeli myhmany türk tarapynyň resmi adamlary garşyladylar.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Türkiýäniň görnükli syýasy we döwlet işgäriniň baky aram tapan ýerine gül dessesini goýup, bir minutlap dymmak bilen ony hatyralady.

Mawzoleýiň çäginde döwlet Baştutanymyz bilen çärä gatnaşyjylar bilelikde ýadygärlik surata düşdüler. Şeýle hem hormatly Prezidentimiz Hormatly myhmanlar kitabynda ýadygärlik ýazgy galdyrdy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň awtoulag kerweni Atatürküň aramgähinden Ankaranyň iň gözel we döwrebap seýilgäh toplumy bolan «Dikmen Wadisinde» ýerleşýän «Türkmenistan» seýilgähine tarap ugrady. Bu seýilgähde türkmen edebiýatynyň görnükli nusgawy wekili, Gündogaryň beýik şahyry we akyldary Magtymguly Pyragynyň heýkeli oturdylandyr.

Bu ýerde merkezi girelgäniň öňünde belent mertebeli myhmany türk tarapynyň resmi wekilleri mähirli garşyladylar. Magtymguly Pyragynyň ýadygärligine barýan ýoluň ugrunda Türkiýäniň ýokary okuw mekdeplerinde bilim alýan türkmen talyplary hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowy uly ruhubelentlik bilen mübäreklediler.

Mälim bolşy ýaly, bu seýilgäh we onuň çäginde bina edilen Magtymguly Pyragynyň ýadygärligi 2012-nji ýylda Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň Türkiýe Respublikasyna bolan resmi saparynyň barşynda dabaraly açylypdy. Şonda iki dostlukly döwletiň Liderleriniň gatnaşmagynda geçirilen dabara türkmen-türk gatnaşyklarynyň taryhynda möhüm waka bolup, halklarymyzy baglanyşdyrýan dostlugyň we doganlygyň mizemezliginiň aýdyň nyşanyna öwrüldi.

Bu gün birnäçe asyr geçenden soň hem hiç wagt gymmatyny ýitirmejek umumadamzat gymmatlyklaryny wasp edýän Magtymgulynyň şahyrana döredijiligi dünýäniň ähli künjeginde ýaşaýan adamlaryň ýüreginde düşünişmegi we hoşniýetliligi oýarýar. Beýik söz ussadynyň dünýäniň dürli halklarynyň dillerine terjime edilen goşgulary Türkiýede uly meşhurlyga eýe bolup, bu ýerde onuň goşgular ýygyndylary, zehinli şahyra bagyşlanan ylmy-barlag işleri neşir edildi.

Döredijilik mirasy bahasyna ýetip bolmajak milli gymmatlyk, dünýä mirasynyň bolsa aýrylmaz bölegi hasaplanýan, 2024-nji ýylda doglan gününiň 300 ýyllygy halkara derejede giňden belleniljek Magtymguly Pyraga belent sarpa goýmak bilen, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýadygärligiň etegine ajaýyp gül dessesini goýdy.

Soňra döwlet Baştutanymyzyň awtoulag kerweni Türkiýäniň Palatalar we biržalar birleşiginiň merkezi edara binasyna tarap ugrady. Bu ýerde hormatly Prezidentimiz Türkmen-türk işewürlik maslahatynyň açylyş dabarasyna gatnaşdy.

Belent mertebeli myhmany Türkiýe Respublikasynyň wise-prezidenti Jewdet Ýylmaz, Türkiýäniň Palatalar we biržalar birleşiginiň başlygy Rifat Hisarjyklyoglu hem-de senagat we tehnologiýalar ministri Mehmet Fatih Kajyr mähirli garşyladylar.

Türkiýäniň Palatalar we biržalar birleşiginiň merkezi edara binasynyň zalynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow dostlukly döwletiň wekilleri bilen bilelikde Türkmenistanda öndürilen önümleriň sergisi bilen tanyşdy.

Sergide türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň 2015-nji ýylda Türkiýäniň Palatalar we biržalar birleşiginiň merkezi edarasyna baryp gören wagtynda düşürilen fotosuratlar görkezildi. Şol wagt Gahryman Arkadagymyza bu birleşigiň ýanynda döredilen Ykdysadyýet we tehnologiýalar uniwersitetiniň Hormatly doktory diýen ady dakmak dabarasynyň geçirilendigini bellemek gerek. Bu fotosuratlar türkmen-türk hyzmatdaşlygynyň häzirki zaman taryhyna özboluşly syýahatdyr.

Şeýle hem sergide dokma senagaty kärhanalarynyň önümleri: çagalar we ulular üçin egin-eşikleriň, matalaryň dürli görnüşleri, sowgatlyk toplumlar, ajaýyp türkmen el halylary, ýurdumyzyň telekeçileriniň önümleri görkezildi.

Forumyň öň ýanynda çaý başynda geçirilen söhbetdeşligiň dowamynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow we türk tarapynyň wekilleri ýyl-ýyldan hil taýdan täze many-mazmun bilen baýlaşdyrylýan döwletara gatnaşyklaryň okgunly häsiýetini kanagatlanma bilen bellediler.

Türkiýäniň Palatalar we biržalar birleşiginiň başlygy Rifat Hisarjyklyoglu belent mertebeli myhmana işewürlik forumyna gatnaşýandygy üçin hoşallyk bildirip, türk hyzmatdaşlaryň Türkmenistanyň Baştutany bilen duşuşygy uly ruhubelentlik bilen kabul edendiklerini nygtady. Şunda netijeli hyzmatdaşlyk üçin giň mümkinçilikleri açýan möhüm ähmiýetli maksatnamalaryň we taslamalaryň başyny başlan türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň ikitaraplaýyn söwda-ykdysady hyzmatdaşlygyň ösdürilmegine uly goşant goşandygy aýratyn bellenildi.

Nygtalyşy ýaly, Türkiýäniň işewür düzümleri üçin Türkmenistanda iş alyp barmak uly hormatdyr. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimize we Gahryman Arkadagymyza türk kompaniýalarynyň geljegi uly türkmen bazarynda işlemäge hem-de tutuşlygyna ikitaraplaýyn işewürlik gatnaşyklarynyň ösdürilmegine berýän hemmetaraplaýyn goldawy üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirildi.

Soňra Türkmen-türk işewürlik maslahatynyň açylyş dabarasy geçirildi.

Türkiýäniň Palatalar we biržalar birleşiginiň başlygy Rifat Hisarjyklyoglu ýygnananlara ýüzlenip, şu gezekki işewürlik duşuşygyna Türkmenistanyň Prezidentiniň gatnaşmagynyň özi we ähli kärdeşleri üçin uly mertebedigini aýdyp, ilki bilen, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa söz berdi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýygnananlary mähirli mübärekläp, şu günki işewürlik maslahatynyň guralandygy üçin Türkiýäniň Palatalar we biržalar birleşigine, Daşary ykdysady gatnaşyklar guramasyna minnetdarlyk bildirdi we yzygiderli geçirilýän şeýle duşuşyklarda söwda-ykdysady hyzmatdaşlygyň ugurlarynyňdyr mümkinçilikleriniň ara alnyp maslahatlaşylýandygyny nygtady. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz şu duşuşykda hem netijeli gepleşikleri dowam etdirmegiň maksadalaýykdygy barada aýdyp, onuň dowamynda ikitaraplaýyn hereketlere hil taýdan täze itergi berjek, mundan soňra ediljek bilelikdäki işler boýunça anyk meselelere seretmäge ýardam etjek pikir alyşmalaryň boljakdygyna ynam bildirdi. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow işewürlik maslahatyna gatnaşýandyklary üçin türkiýeli hyzmatdaşlara minnetdarlyk bildirip, ýygnananlaryň arasynda uzak ýyllaryň dowamynda ýurdumyzda netijeli işleri alyp baran kompaniýalaryň wekilleriniň hem bardygyny belledi.

Garaşsyzlyk ýyllarynda türk kompaniýalary Türkmenistanda kiçi, orta we iri ýüzlerçe taslamanyň durmuşa geçirilmegine gatnaşdylar. Şunuň bilen birlikde, häzirki tapgyrda Türkmenistanda dürli senagat pudaklarynda, medeni-durmuş ugurlarynda giň möçberli taslamalaryň meýilleşdirilýändigini bellemek gerek. Olar innowasiýalara we ýokary tilsimatlara esaslanýan inženerçilik pikirlerini, baý tehniki tejribeleri, ussatlygy talap edýär. Şonuň üçin biziň ýurdumyz agzalan taslamalary, aýratyn-da, döwrebap “akylly” şäher ýörelgelerine laýyklykda bina ediljek “Aşgabat-siti” konsepsiýasyny we Arkadag şäherinde guruljak senagat klasterini bilelikde işlemek üçin Türkiýäniň işewür toparlaryny Türkmenistana çagyrdy.

Türkmenistan daşary ýurtlar bilen maýa goýumlar babatda hyzmatdaşlygy ösdürmäge ähmiýet berýär. Bu ýerde esasy maksat ýurdumyzda durmuşa geçirilýän iri energetika we infrastruktura taslamalaryna daşary ýurt maýalaryny çekmekden ybarat bolup durýar. Şeýlelikde, biziň öňümizde işlemek üçin giň meýdança açylýar. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow bilelikdäki maýa goýum gaznasyny hem-de maýa goýumlar boýunça bilelikdäki iş toparyny döretmegi teklip etdi. Mundan başga-da, döwlet Baştutanymyz türk maýadarlarynyň, senagatçylarynyň ýurdumyzda alyp barýan işlerini maliýe taýdan düzgünleşdirmek maksady bilen, Türkiýäniň käbir iri banklarynyň Türkmenistanda şahamçalaryny açmak meselesine seretmek barada aýtdy.

Ikitaraplaýyn gatnaşyklarda energetika ulgamy giň orun tutýar. Bu ýerde gürrüň türkmen energiýa serişdeleriniň, hususan-da, elektrik energiýasynyň we tebigy gazyň Türkiýä iberilmegi barada barýar. Türkmenistan energiýa serişdelerini öndürýän, üstaşyr geçirýän we sarp edýän taraplaryň bähbitlerini deň derejede göz öňünde tutmak ýörelgesinden ugur alyp, türkiýeli hyzmatdaşlar bilen bu ugurda özara hereketlere açykdyr diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow nygtady.

Ulag-kommunikasiýa pudagy möhüm we geljegi uly ugurlaryň biri bolup durýar. Häzirki döwürde biziň ýurdumyzda täze ulag desgalarynyň, awtomobil we demir ýol geçelgeleriniň giň gerimli gurluşyk işleri alnyp barylýar, howa, deňiz menzilleriniň durky täzelenýär. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz iki ýurduň ulag edaralarynyň, assosiasiýalarynyň, kompaniýalarynyň arasynda yzygiderli esasda iş duşuşyklaryny geçirmegi teklip etdi. Şunuň bilen birlikde, ulag-kommunikasiýa ulgamynda hyzmatdaşlygy güýçlendirmek, işleri utgaşdyrmak we sazlaşykly alyp barmak maksady bilen, döwlet ulag edaralarynyň, hususy ulag-logistika kompaniýalarynyň gatnaşmaklarynda bilelikdäki ulag-logistika merkezini döretmek maksadalaýyk hasaplanýar.

Oba hojalygyny ykdysadyýetiň möhüm ugurlarynyň hatarynda görkezmek bilen, hormatly Prezidentimiz biziň esasy wezipämiziň ýurtlarymyzyň azyk howpsuzlygyny üpjün etmekden we bu ugurda halkara tagallalara goşant goşmakdan ybaratdygyny belledi. Şonuň üçin-de Türkmenistanda oba hojalygy we agrosenagat pudagyna köp mukdarda maýa goýlup, onuň maddy-tehniki binýady yzygiderli kämilleşdirilýär. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz oba hojalyk ekinleriniň hasyllylygyny ýokarlandyrmak, tohumçylyk we seçgiçilik ulgamyny ösdürmek, täze tilsimatlary önümçilige ornaşdyrmak babatda Türkiýe bilen hyzmatdaşlygy ösdürmek we tejribe alyşmak boýunça teklibini öňe sürdi. Türkmenistan bu ugurlarda ýöriteleşen türk kompaniýalary bilen özara bähbitli gatnaşyklary ýola goýmaga taýýardyr.

Çykyşynyň dowamynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow bu gün tutuş dünýäniň howanyň üýtgemegi we beýleki ekologik wehimler bilen ýüzbe-ýüz bolýandygyny nygtady. Şeýle şertlerde suw hojalygy pudagynyň ähmiýeti yzygiderli artýar. Ýurdumyz suw üpjünçilik hem-de suw paýlama ulgamlaryny döwrebaplaşdyrmagy meýilleşdirmek bilen, bu derwaýys pudakda sebit we halkara hyzmatdaşlyga ähmiýet berýär. Şunuň bilen birlikde, döwlet Baştutanymyz suw serişdelerini rejeli ulanmak we suw tygşytlaýjy tilsimatlary ornaşdyrmak babatda netijeli hyzmatdaşlygy ýola goýmagy baş wezipeleriň hatarynda kesgitledi. Şunda anyk taslamalar hökmünde Garagum derýasynyň hanasynyň hem-de ýan kanallarynyň infrastrukturasynyň täzelenmegi we giňeldilmegi bellenildi. Bu ugurlarda degişli türk kompaniýalary bilen ysnyşykly hereketleri alyp barmaga taýýarlyk beýan edildi.

Senagat pudagynyň ösüşi we önümçilik kooperasiýasy milli ykdysadyýetimiziň ileri tutulýan bir bölegi bolup durýar. Bu ugurda halkara hyzmatdaşlygy ýola goýmak hem-de ösdürmek boýunça Türkmenistanda degişli işler geçirilýär. Şular barada durup geçmek bilen, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow häzirki zaman şertlerinde ykdysadyýetiň ösmeginde ylym we tehnikanyň ornunyň gün-günden ýokarlanýandygyny nygtady. Şunlukda, ýurtlarymyzyň täze talaplara laýyk ösmegi, döwür bilen aýakdaş gitmegi möhüm bolup durýar. Şu derwaýys wezipeden ugur alyp, döwlet Baştutanymyz ylym-tehnika ulgamynda hyzmatdaşlygy ösdürmegi teklip etdi. Munuň çäklerinde iki ýurduň maglumat tilsimatlary pudagynda ýöriteleşen kompaniýalarynyň arasynda hyzmatdaşlygy ýola goýmak zerur hasaplanýar. Bu ugurlarda bilelikdäki işleri alyp barmaga türkmen tarapy taýýardyr.

Umuman, türkmen tarapy Türkiýe bilen söwda-ykdysady gatnaşyklary hil taýdan täze derejä çykarmagy maksat edinýär. Bu günki duşuşykda öňümizde duran uly wezipeler we hyzmatdaşlygyň täze görnüşleri barada maslahat edýäris. Biz iki tarap üçin hem bähbitli bolan netijeli pikirleri we teklipleri hoşallyk bilen kabul etmäge taýýardyrys diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow aýtdy hem-de ýurtlarymyzyň, hususan-da, işewür toparlarymyzyň bu meselelere tagalla bilen çemeleşjekdiklerine ynam bildirdi. Ara alyp maslahatlaşmalary şu ýylyň 6 — 8-nji dekabrynda Türkmenistanda guraljak Türkiýäniň eksport harytlarynyň sergisiniň çäklerinde-de dowam etdirip boljakdygyny nygtap, döwlet Baştutanymyz nobatdaky Türkmen-türk işewürlik maslahatyny Aşgabatda geçirmegi teklip etdi.

Duşuşygyň ýokary derejede guralandygy we onda çykyş etmäge mümkinçilik döredilendigi üçin ýene bir gezek minnetdarlyk bildirip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow oňa gatnaşanlaryň hemmesine berk jan saglyk, abadançylyk, uly üstünlikleri arzuw etdi.

Döwlet Baştutanymyzyň çykyşy uly üns bilen diňlenildi hem-de ýygnananlaryň ählisinde uly gyzyklanma döretdi.

Soňra çykyş eden Türkiýe Respublikasynyň wise-prezidenti Jewdet Ýylmaz şu günki işewürlik forumyna Türkmenistanyň döwlet Baştutanynyň gatnaşmagynyň ikitaraplaýyn işewürlik gatnaşyklarynyň ösdürilmegine, onuň geriminiň giňeldilmegine täze itergi berjekdigini aýtdy. Şunuň bilen baglylykda, Türkiýäniň işewür toparlarynyň ýurdumyzda dürli ulgamlarda, şol sanda energetika, ulag-kommunikasiýa, logistika pudaklarynda amala aşyrylýan giň gerimli düzümleýin taslamalara, Arkadag şäheriniň ikinji tapgyrynyň gurluşygyna, beýleki möhüm ähmiýetli taslamalara gatnaşmaga ýokary gyzyklanma bildirýändikleri bellenildi.

Jenap Jewdet Ýylmaz many-mazmunly çykyşy hem-de türkiýeli işewürleri geljekde-de bilelikde işlemäge çagyrandygy üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, şu gün geçiriljek ýokary derejedäki gepleşikleriň ähmiýetini belledi. Türkiýäniň wise-prezidenti döwlet Baştutanlarynyň Ankarada boljak duşuşygynyň netijeleriniň ikitaraplaýyn gatnaşyklary hemmetaraplaýyn pugtalandyrmaga ýardam etjekdigine ynam bildirip, hormatly Prezidentimize asylly işlerinde täze üstünlikleri arzuw etdi.

Soňra Türkiýe Respublikasynyň senagat we tehnologiýalar ministri Mehmet Fatih Kajyr çykyş edip, şu gezekki işewürlik forumyna gatnaşandygy we mazmunly çykyşy üçin Türkmenistanyň Prezidentine tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi. Çykyşda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlary kesgitlenilip, anyk teklipler beýan edildi. Nygtalyşy ýaly, Türkiýede doganlyk Türkmenistan bilen däp bolan özara bähbitli gatnaşyklaryň işjeňleşdirilmegi üçin giň mümkinçilikleri açýan toplumlaýyn ykdysady strategiýanyň durmuşa geçirilmegine uly ähmiýet berilýär.

Türkiýäniň Palatalar we biržalar birleşiginiň başlygy Rifat Hisarjyklyoglu, öz gezeginde, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa türkmen-türk hyzmatdaşlygyny ösdürmäge, ony hil taýdan täze derejä ýetirmäge berýän ünsi üçin çuňňur hoşallyk bildirdi. Şunda dostlukly döwletiň işewür toparlarynyň Türkmenistanda ýaýbaňlandyrylan ägirt uly özgertmeler maksatnamalarynyň durmuşa geçirilmegine, bilelikdäki täze taslamalaryň amala aşyrylmagyna gyzyklanma bildirýändikleri bellenildi.

Türkiýeli hyzmatdaşlaryň biziň ýurdumyz bilen netijeli özara gatnaşyklary ösdürmäge, ikitaraplaýyn işewürlik hyzmatdaşlygyny pugtalandyrmaga üýtgewsiz ygrarlydygy «Çalyk Holding» kompaniýalar toparynyň dolandyryjylar geňeşiniň başlygy Ahmet Çalygyň çykyşynda hem tassyklanyldy.

Forumyň açylyş dabarasynyň ahyrynda Türkiýäniň Palatalar we biržalar birleşiginiň başlygy Rifat Hisarjyklyoglu Ankarada geçirilýän bilelikdäki işewürlik duşuşygyna gatnaşandygy üçin hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa ýene-de bir gezek tüýs ýürekden hoşallyk bildirip, ähli gatnaşyjylaryň adyndan iň gowy arzuwlaryny beýan etdi.

Döwlet Baştutanymyz ýygnananlar bilen mähirli hoşlaşyp, bu ýerden ugrady.

Soňra Türkmen-türk işewürlik maslahaty iki ýurduň degişli döwlet we işewürlik düzümleriniň wekilleriniň gatnaşmagynda dowam etdi. Onda bar bolan kuwwaty we uzak möhletleýin geljegi göz öňünde tutup hem-de hormatly Prezidentimiziň öňe süren tekliplerinden ugur alyp, ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň geljekki ugurlary ara alnyp maslahatlaşyldy.

Forumyň jemleri boýunça türkmen we türk telekeçileriniň arasynda dürli ulgamlarda, şol sanda gurluşyk serişdeleriniň önümçiligi, obasenagat toplumy, azyk senagaty pudagy, ugurdaş enjamlary satyn almak babatda birnäçe resminamalara gol çekildi.

Günüň ikinji ýarymynda hormatly Prezidentimiziň awtoulag kerweni Türkiýe Respublikasynyň Prezidentiniň kabulhanasyna — «Aksaraý» köşgüne barýar. Bu ýerde belent mertebeli myhmany resmi garşylamak dabarasy boldy.

Köşgüň öňündäki meýdançada iki ýurduň Döwlet baýdaklary galdyryldy. Hormat garawulynyň atly esgerleriniň ugratmagynda döwlet Baştutanymyzyň awtoulagy «Aksaraý» köşgüne tarap ugraýar.

Merkezi girelgäniň öňünde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowy Prezident Rejep Taýyp Ärdogan mähirli garşylady. Iki ýurduň Liderleri dostlarça salamlaşyp, ýörite taýýarlanan ýere geçýärler.

Saz orkestriniň ýerine ýetirmeginde Türkmenistanyň we Türkiýe Respublikasynyň Döwlet senalary ýaňlanyp, Hormat garawulynyň serkerdesi dabaraly hasabat berýär. Prezidentler Serdar Berdimuhamedow we Rejep Taýyp Ärdogan iki ýurduň Döwlet baýdaklarynyň öňünde baş egip, Hormat garawulynyň öňünden geçýärler.

Dostlukly döwletiň Baştutany belent mertebeli myhmany Türkiýe Respublikasynyň resmi wekiliýetiniň agzalary bilen tanyşdyrýar. Soňra hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Prezident Rejep Taýyp Ärdogany ýurdumyzyň resmi wekiliýetiniň agzalary bilen tanyşdyrýar.

Iki ýurduň Döwlet baýdaklarynyň öňünde resmi surata düşmek dabarasyndan soňra, Türkiýe Respublikasynyň Baştutany belent mertebeli myhmany «Aksaraý» köşgüne çagyrýar. Bu ýerde ikiçäk görnüşde ýokary derejedäki gepleşikler geçirildi.

Prezident Rejep Taýyp Ärdogan hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowy mähirli mübärekläp, öz ýurdunda Türkmenistanyň Baştutanynyň şu gezekki saparyna mizemez dost-doganlyk gatnaşyklaryna esaslanýan döwletara dialogyň taryhyndaky möhüm waka hökmünde garalýandygyny nygtady.

Türk Lideri Türkiýäniň ýurdumyz bilen giň möçberli strategik hyzmatdaşlyga ygrarlydygyny tassyklap, türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň üstünlikli ösdürilmegine goşan ägirt uly goşandyny belledi hem-de Gahryman Arkadagymyza mähirli salamyny, iň gowy arzuwlaryny beýan etdi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Türkiýe Respublikasyna resmi sapar bilen gelmek baradaky çakylygy hem-de görkezilen mähirli myhmansöýerlik üçin, şeýle hem Türkmenistan bilen Türkiýe Respublikasynyň arasyndaky dostlukly gatnaşyklaryň yzygiderli ösmegi ugrundaky uly tagallalary üçin Prezident Rejep Taýyp Ärdogana tüýs ýürekden minnetdarlyk bildirdi. Döwlet Baştutanymyz pursatdan peýdalanyp, türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň türk Liderine mähirli salamyny we iň gowy arzuwlaryny ýetirdi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow özüniň döwlet Baştutany hökmünde Türkiýe Respublikasyna amala aşyrýan ilkinji resmi saparynyň ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ösdürmek babatda netijeli boljakdygyna ynanýandygyny belledi. Bu gezekki saparyň Türkiýe Respublikasynyň döredilmeginiň 100 ýyllyk ýubileýiniň belleniljek gününiň öňüsyrasynda bolmagynyň uly many-mazmuna eýedigini belläp, döwlet Baştutanymyz Prezident Rejep Taýyp Ärdogany bu şanly baýram bilen gutlady hem-de berk jan saglyk, abadançylyk, doganlyk türk halkyna bolsa täze ýüzýyllykda uly üstünlikleri arzuw etdi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň belleýşi ýaly, syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer ugurlarda üstünlikli ösdürilýän gatnaşyklarymyz häzirki döwrüň ýagdaýlaryny we talaplaryny hasaba almak bilen, yzygiderli, ulgamlaýyn esasda berkidilýär. Türkmenistan bilen Türkiýäniň halkara syýasatda ysnyşykly gatnaşyk saklaýandygyny bellemek gerek. Döwletlerimiz işjeň sebit we halkara meselelerde köp babatda birmeňzeş ýa-da biri-birine ýakyn garaýyşlary beýan edýärler. Türkiýe Respublikasy Türkmenistanyň Garaşsyzlygyny ilkinji bolup ykrar etmek bilen, onuň halkara işlere işjeň goşulyşmagy, ýurdumyzyň oňyn Bitaraplyk derejesiniň dünýä ýüzünde kabul edilmegi we pugtalanmagy babatda ýardam etdi. Türkmenistan hem halkara bileleşik tarapyndan Türkiýäniň teklipleri esasynda kabul edilýän dürli başlangyçlaryň amala aşyrylmagyna işjeň gatnaşýar.

Biziň ýurtlarymyz söwda-ykdysady ugurda özara bähbitli we deňhukukly hyzmatdaşlygy alyp barýarlar diýip, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow gatnaşyklaryň ileri tutulýan bu ulgamyny, hususan-da, energetika, ulag, maýa goýumlar, ýokary tehnologiýalar ýaly ugurlary mundan beýläk-de ösdürmäge, hyzmatdaşlygyň täze görnüşlerini işe girizmäge, söwda dolanyşygyny deňagramly görnüşde ýokarlandyrmaga türkmen tarapynyň taýýardygyny beýan etdi.

Medeni-ynsanperwer ugurda netijeli özara hereketleriň bardygyny aýdyp, döwlet Baştutanymyz halklarymyzyň bilelikdäki medeni mirasynyň, ruhy-ahlak gymmatlyklarynyň we asylly däp-dessurlarynyň dürli ugurlarda hyzmatdaşlygy ösdürmek üçin berk binýat bolup hyzmat edýändigini belledi. Türkmenistan bu gatnaşyklary, ylaýta-da, medeniýet, bilim, ylym, saglygy goraýyş, sport ugurlarynda mundan beýläk-de ösdürmegi we täze derejä çykarmagy ugur edinýär. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Türkiýe Respublikasyna ilkinji resmi saparynyň döwletara gatnaşyklaryň häzirki ýagdaýyna baha bermek hem-de onuň geljekde okgunly ösdürilmegi babatda täze mümkinçilikleri açjakdygyna ýene-de bir gezek ynam bildirdi.

Özara düşünişmek we oňyn ýagdaýda geçen gepleşikleriň dowamynda iki döwletiň Baştutanlary türkmen-türk hyzmatdaşlygynyň giň ugurlary boýunça pikir alyşdylar. Prezidentler Serdar Berdimuhamedow we Rejep Taýyp Ärdogan hyzmatdaşlygyň häzirki tapgyryndaky hem-de geljekki meýilnamalar bilen baglanyşykly möhüm ugurlaryny anyklaşdyryp, Türkmenistanyň we Türkiýäniň uly mümkinçiliklerini doly herekete getirmek arkaly netijeli gatnaşyklary çuňlaşdyrmaga we giňeltmäge özara gyzyklanmany tassykladylar. Duşuşygyň çäklerinde taraplar gyzyklanma bildirilýän halkara we sebit syýasatynyň birnäçe möhüm meseleleri boýunça-da pikir alyşdylar.

Soňra sowgatlary gowşurmak dabarasy boldy. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Prezident Rejep Taýyp Ärdogana Gardaş atly türkmen alabaýyny sowgat berdi.

Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, eýesine wepaly, batyr alabaýlar asyrlaryň dowamynda halkymyzyň wepaly dosty hem-de hemrasy, ygtybarly goragçysy, kömekçisi bolupdyr. Häzirki günde alabaýlar halkymyzyň baý medeni mirasynyň aýrylmaz bölegidir.

Prezident Rejep Taýyp Ärdogan köpasyrlyk türkmen-türk dostlugynyň däplerine ygrarlylygyň özboluşly nyşany bolan bu ajaýyp sowgat üçin hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowa tüýs ýürekden hoşallygyny bildirdi.

Pursatdan peýdalanyp, öz gezeginde, Türkiýe Respublikasynyň Prezidenti Rejep Taýyp Ärdogan hem hormatly Prezidentimize anadoly kangal tohumly iki sany ajaýyp güjüjegi sowgat berdi.

Döwlet Baştutanymyz sowgat üçin türk Liderine minnetdarlyk bildirdi hem-de bu sowgada mizemez türkmen-türk dostlugynyň nyşany hökmünde garaýandygyny belledi.

Soňra gepleşikler iki ýurduň resmi wekiliýetleriniň agzalarynyň gatnaşmagynda giňeldilen düzümde dowam etdi.

Prezident Rejep Taýyp Ärdogan hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowy we Türkmenistanyň resmi wekiliýetiniň agzalaryny ýene-de bir gezek mähirli mübärekläp, dürli ugurlar boýunça ikitaraplaýyn, köptaraplaýyn görnüşlerde okgunly ösdürilýän döwletara gatnaşyklara ýokary baha berdi. Bellenilişi ýaly, onuň ösdürilmeginde Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň hem uly goşandy bardyr. Häzirki wagtda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygynyň asylly başlangyçlary hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň amala aşyrýan döredijilikli içeri we daşary syýasatynda öz mynasyp dowamyny tapýar.

Türkiýe Respublikasynyň Baştutanynyň nygtaýşy ýaly, şu günki ýokary derejedäki gepleşikler ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň strategik häsiýete eýedigini tassyklaýar. Bu gepleşikleriň gün tertibine özara gatnaşyklaryň meseleleriniň giň toplumy girizildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Türkiýe Respublikasyna resmi sapar bilen gelmäge çakylyk hem-de görkezilen mähirli myhmansöýerlik we döredilen amatly şertler üçin Prezident Rejep Taýyp Ärdogana minnetdarlyk bildirip, ýene-de birnäçe günden belleniljek Türkiýäniň milli baýramy — Respublikanyň döredilmeginiň 100 ýyllyk ýubileýi mynasybetli tüýs ýürekden gutlady hem-de türk kärdeşine, doganlyk ýurduň ähli halkyna iň gowy arzuwlaryny beýan etdi.

Hormatly Prezidentimiz hyzmatdaşlygyň syýasy-diplomatik ugry barada aýdyp, ýurtlarymyzyň Birleşen Milletler Guramasynda, Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasynda, Türki Döwletleriň Guramasynda, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynda we beýleki düzümlerde netijeli hyzmatdaşlyk edýändiklerini belledi. Türkmenistan we Türkiýe halkara syýasatyň möhüm meseleleri babatda birmeňzeş ýa-da ýakyn garaýyşlary beýan etmek bilen, dünýä ösüşiniň gaýragoýulmasyz ugurlary boýunça birek-biregiň teklipdir başlangyçlaryny goldamak arkaly hyzmatdaşlygyň uly tejribesini topladylar.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sözüni dowam edip, Birleşen Milletler Guramasynyň aýratyn ornuny nygtady hem-de Türkmenistanyň BMG-niň Baş Assambleýasynyň 78-nji sessiýasynda Milletler Bileleşiginiň kadalarynyň we ýörelgeleriniň esasynda Ählumumy howpsuzlyk strategiýasyny taýýarlamak baradaky başlangyç bilen çykyş edendigini belledi. Şunuň bilen baglylykda, birinjiden, dawaly ýagdaýlara, hususan-da, ýüze çykyp başlan tapgyrynda olara ýol bermezlik üçin öňüni alyş çäresini ulanmak; ikinjiden, Bitaraplygyň mümkinçiliklerinden doly peýdalanmak; üçünjiden, ynanyşmaga esaslanýan dialog medeniýetini dikeltmek möhüm bolup durýar. Bu teklibi iş ýüzünde amala aşyrmakda Türkmenistan türk tarapynyň hem goldawyna garaşýar.

Döwlet Baştutanymyz söwda-ykdysady hyzmatdaşlyk meselelerine geçip, bu babatda iki ýurduň giň mümkinçiliklere eýedigini belledi hem-de söwda, energetika, ulag-aragatnaşyk, senagat, oba hojalygy, ýokary tilsimatlar, önümçilik kooperasiýasy, telekeçilik gatnaşyklary we beýleki pudaklarda hyzmatdaşlygy has-da işjeňleşdirmegiň zerurdygyny aýtdy. Bu babatda türkmen tarapy öňümizdäki döwürde gatnaşyklary giňeltmäge we anyk taslamalar bilen baýlaşdyrmaga taýýardyr.

Hormatly Prezidentimiz energetika pudagyndaky hyzmatdaşlygy ösdürmegiň iki ýurt üçin hem bähbitlidigini, munuň üçin zerur şertnama-hukuk binýadynyň bardygyny belledi. Şunuň bilen baglylykda, türkmen tebigy gazynyň we elektrik energiýasynyň Türkiýä iberilmegi ugrunda bilelikde işlemek meselesine seretmek teklip edildi. Şunda türkmen elektrik energiýasyny üçünji ýurtlaryň çäklerinden üstaşyr geçirmek arkaly Türkiýä ibermek meselesine seretmek teklip edilýär. Şeýlelikde, ýakyn wagtda Hazar deňziniň türkmen kenarynda kuwwatlylygy 1574 megawata deň bolan täze elektrik stansiýasynyň gurluşygynyň başlamagy bilen, bu babatda mümkinçilikler dörär. Biz bu taslamany hem türk doganlarymyz bilen bilelikde durmuşa geçirmegi göz öňünde tutýarys diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy. Ýene birnäçe günden Türkmenbaşy şäheriniň golaýynda möhüm halkara ähmiýete eýe bolan bu energetika desgasynyň düýbüni tutmak dabarasy geçiriler.

Ulag we logistika pudagy bilelikdäki işlerimiziň möhüm ugurlarynyň biridir. Bu pudakda hyzmatdaşlygy giňeltmek üçin ulag ýollarynyň we geçelgeleriniň mümkinçiliklerinden doly peýdalanmagy zerur hasaplaýarys. Biziň pikirimizçe, Owganystan — Türkmenistan — Azerbaýjan — Gruziýa — Türkiýe we Merkezi Aziýa — Ýakyn Gündogar, şeýle hem Hazar deňzi — Gara deňiz ulag geçelgeleri giň mümkinçilikleri açýar. Hususan-da, Türkmenbaşy Halkara deňiz portunyň hem-de Gazagystan — Türkmenistan — Eýran demir ýolunyň infrastruktura mümkinçiliklerini has netijeli ulanmak mümkindir diýip, döwlet Baştutanymyz belledi.

Hormatly Prezidentimiz Türkmenistanyň ykdysadyýetiň dürli ugurlarynda Türkiýe bilen hyzmatdaşlygy giňeltmegi maksat edinýändigini nygtap, däp bolan esasy ugurlar bilen bir hatarda, maýa goýumlar, gaz we himiýa senagaty, obasenagat toplumy, daşky gurşawy goramak, täze tilsimatlar, syýahatçylyk, işewürlik gatnaşyklary babatda we beýleki möhüm pudaklarda özara bähbitli, deňhukukly hyzmatdaşlygy ösdürmegiň maksadalaýykdygyny aýtdy. Häzirki döwürde Türkmenistanda dürli senagat pudaklarynda, medeni-durmuş ugurlarynda giň möçberli iri taslamalaryň amala aşyrylmagy meýilleşdirilýär. Olar innowasiýalara we ýokary tehnologiýalara esaslanýan inženerçilik pikirlerini, baý tehniki tejribeleri, ussatlygy talap edýär.

Medeniýet, ylym, bilim we beýleki pudaklardaky hyzmatdaşlyga-da uly orun degişlidir. Hormatly Prezidentimiz şular barada aýtmak bilen, halklarymyzyň umumy medeni mirasynyň, ruhy-ahlak gymmatlyklarynyň we birmeňzeş däp-dessurlarynyň ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň pugtalanmagy üçin berk esas bolup hyzmat edýändigini ýene-de bir gezek nygtady.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow mümkinçilikden peýdalanyp, Prezident Rejep Taýyp Ärdogany özi üçin amatly wagtda Türkmenistana resmi sapar bilen gelmäge çagyrdy. Saparyň möhletleri diplomatik ýollar arkaly ylalaşylar.

Döwlet Baştutanymyz köpugurly döwletara hyzmatdaşlygyň mundan beýläk-de ösdüriljekdigine berk ynam bildirip, türk kärdeşine berk jan saglyk, bagtyýarlyk, ýokary döwlet wezipesinde täze döwürde-de uly üstünlikleri, Türkiýäniň doganlyk halkyna bolsa parahatçylyk, abadançylyk we gülläp ösüş arzuw etdi.

Giňeldilen düzümdäki gepleşikler tamamlanandan soňra, iki ýurduň döwlet Baştutanlarynyň gatnaşmagynda ikitaraplaýyn resminamalara gol çekmek dabarasy boldy.

Hususan-da, Türkmenistanyň Söwda-senagat edarasy bilen Türkiýäniň Palatalar we biržalar birleşiginiň (TOBB) arasynda Türkmenistan — Türkiýe söwda we senagat edarasynyň forumyny (TTCCI) döretmek barada özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Hökümeti bilen Türkiýe Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda audio-wideo önümlerini bilelikde öndürmek boýunça hyzmatdaşlyk etmek hakynda Ylalaşyga; Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesi bilen Türkiýe Respublikasynyň Kiçi we orta kärhanalary ösdürmek we goldaw bermek baradaky guramasynyň arasynda Hereketleriň meýilnamasyna; Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Döwlet gullugy akademiýasy bilen Türkiýe Respublikasynyň Prezidentiniň Adam serişdeleri edarasynyň arasynda adam serişdelerini dolandyrmak babatda hyzmatdaşlygy ösdürmek barada özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Hökümeti bilen Türkiýe Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda tehniki düzgünleşdiriş, standartlaşdyrmak, laýyklyga baha bermek, akkreditirlemek we metrologiýa babatda hyzmatdaşlyk etmek hakynda Ylalaşyga; Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Baş arhiw müdirligi bilen Türkiýe Respublikasynyň Prezidentiniň ýanyndaky Döwlet arhiw müdirliginiň arasynda hyzmatdaşlyk etmek hakynda Teswirnama; Türkmenistanyň Telewideniýe, radiogepleşikler we kinematografiýa baradaky döwlet komiteti bilen Türkiýe Respublikasynyň Prezidentiniň ýanyndaky Kommunikasiýalar müdirliginiň arasynda köpçülikleýin habar beriş serişdeleri ulgamynda hyzmatdaşlyk etmek barada özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Bilim ministrligi bilen Türkiýe Respublikasynyň Ýokary okuw guramasynyň müdiriýetiniň arasynda ýokary okuw bilim ulgamynda hyzmatdaşlyk etmek barada özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentligi bilen Türkiýe Respublikasynyň Ulag we infrastruktura ministrliginiň arasynda ulag we maglumat tehnologiýalarynda ylmy-barlag işleri babatda hyzmatdaşlyk etmek barada özara düşünişmek hakynda Ähtnama; Türkmenistanyň Hökümeti bilen Türkiýe Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda ösümlikleri goramak we ösümlikleriň karantini hakynda hyzmatdaşlyk Ylalaşygyna; Türkmenistanyň Hökümeti bilen Türkiýe Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda medeniýet babatda hyzmatdaşlyk hakynda Ylalaşyga; Türkmenistanyň Hökümeti bilen Türkiýe Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda ýaşlar we sport babatda hyzmatdaşlyk etmek hakynda Ylalaşygy durmuşa geçirmek boýunça 2024 — 2026-njy ýyllarda ýaşlar syýasaty babatda hyzmatdaşlyk hakynda Hereketler meýilnamasyna; Türkmenistanyň Hökümeti bilen Türkiýe Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda meteorologiýa babatda hyzmatdaşlyk Ylalaşygyna gol çekildi.

Resminamalara gol çekmek dabarasy tamamlanandan soňra, iki döwletiň Baştutanlary köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekillerine ýüzlenme bilen çykyş etdiler.

Türkiýe Respublikasynyň Prezidenti gepleşikleriň netijelerini teswirläp, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowy hem-de Türkmenistanyň wekiliýetini Ankarada kabul etmäge örän şatdygyny aýtdy. Şunuň bilen baglylykda, häzirki saparyň Türkmenistanyň Prezidentiniň döwlet Baştutany hökmünde Türkiýe Respublikasyna amala aşyrýan ilkinji resmi saparydygy bellenildi.

Prezident Rejep Taýyp Ärdoganyň nygtaýşy ýaly, dilimiziň, taryhymyzyň, medeniýetimiziň umumylygyna hem-de özara bähbitlere, deňhukuklylyga esaslanýan ikitaraplaýyn gatnaşyklar yzygiderli ösdürilýär. Bu günki geçirilen gepleşiklerde döwletara hyzmatdaşlygyň dürli ugurlary ara alnyp maslahatlaşyldy. Energetika, ulag, söwda, daşky gurşawy goramak, oba hojalygy, ýaşlar we sport syýasaty, arhiw işi, bilim, köpçülikleýin habar beriş serişdeleri ulgamlaryna degişli birnäçe resminamalara gol çekildi.

Mälim bolşy ýaly, Türkmenistan energiýa serişdeleriniň ägirt uly gorlaryna eýe bolmak bilen, dünýäde energetika howpsuzlygyny üpjün etmekde möhüm başlangyçlary öňe sürýär diýip, türk Lideri aýtdy.

Prezident Rejep Taýyp Ärdogan gepleşikleriň gün tertibine girizilen meseleler boýunça taraplaryň garaýyşlarynyň meňzeşdigini belläp, Türkmenistanyň Türki Döwletleriň Guramasynda synçy derejesine eýe bolmagynyň türk hyzmatdaşlary guwandyrýandygyny nygtady.

Gepleşikleriň dowamynda söwda-ykdysady gatnaşyklara möhüm orun berildi. Türk kompaniýalarynyň Türkmenistanda taslamalary durmuşa geçirmäge gatnaşmagy yzygiderli ösdürilýän hyzmatdaşlygyň aýdyň nyşanydyr. Şu günki geçirilen Türkmen-türk işewürlik maslahaty hem bu ugurdaky gatnaşyklarymyzyň ösdürilmegine täze itergi bermäge gönükdirilendir diýip, Prezident Rejep Taýyp Ärdogan belledi.

Türkiýe Türkmenistanyň Garaşsyzlygyny ykrar eden ilkinji döwlet hökmünde hormatly Prezident Serdar Berdimuhamedowyň hem-de türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň tagallalary bilen Türkmenistanyň ähli ulgamlarda gazanýan üstünliklerine guwanýar diýip, dostlukly döwletiň Baştutany nygtady.

Türkiýe Respublikasynyň Prezidenti sözüniň ahyrynda Türkmenistanyň Prezidentine hem-de wekiliýet agzalaryna netijeli gepleşikler üçin tüýs ýürekden hoşallyk bildirdi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow ýokary derejede geçirilen şu günki duşuşygyň netijelerini beýan etmek bilen, ýakymly mümkinçilikden peýdalanyp, öz adyndan hem-de Türkmenistanyň halkynyň adyndan ýene-de birnäçe günden bellenilip geçiljek Türkiýäniň milli baýramy — Respublikanyň 100 ýyllyk ýubileýi bilen türk tarapyny tüýs ýürekden gutlady we abadançylyk arzuw etdi.

Hormatly Prezidentimiziň belleýşi ýaly, Türkiýe Respublikasynyň Prezidenti Rejep Taýyp Ärdoganyň çakylygy boýunça Türkiýä amala aşyrylýan saparyň çäklerinde şu gün geçirilen gepleşikler dostluk we özara düşünişmek ýagdaýynda örän netijeli häsiýete eýe boldy. Hyzmatdaşlygyň dürli ugurlaryna degişli meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy, özara gyzyklanma bildirilýän möhüm sebit we halkara meseleler boýunça pikir alşyldy. Dostluk, özara hormat goýmak, deňhukuklylyk ýörelgelerine esaslanýan, strategik häsiýete eýe bolan türkmen-türk hyzmatdaşlygyny mundan beýläk-de ösdürmäge we pugtalandyrmaga özara taýýarlyk tassyklanyldy.

Duşuşyklaryň dowamynda sebit we halkara syýasatyň gün tertibinde möhüm orun eýeleýän meselelere, hususan-da, howpsuzlygy we durnuklylygy üpjün etmek, halkara gatnaşyklaryň ynsanperwer häsiýetiniň ýokarlandyrylmagy ýaly mowzuklara üns berdik diýip, döwlet Baştutanymyz sözüni dowam etdi. Şunuň bilen baglylykda, bilelikdäki tagallalary güýçlendirmegiň wajypdygy bellenildi.

Ikitaraplaýyn gatnaşyklar babatda söwda-ykdysady hyzmatdaşlygyň ähmiýeti nygtaldy. Gepleşiklerde iki ýurduň haryt dolanyşygynyň möçberini artdyrmagyň möhümdigi bellenildi, şeýle hem bu ugurda bar bolan uly mümkinçilikler, olary herekete geçirmegiň ýollary barada pikir alşyldy. Mundan başga-da, türkmen tebigy gazynyň we elektrik energiýasynyň Hazar deňziniň üsti bilen Türkiýä iberilmeginiň meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň belleýşi ýaly, iki ýurduň arasynda söwdany ösdürmekde üstaşyr ýük daşamalar ulgamynda hyzmatdaşlygy çuňlaşdyrmagyň möhüm orny tassyklanyldy. Şunuň bilen baglylykda, bar bolan ulag geçelgeleriniň, hususan-da, Hazarüsti hem-de Hazar deňzi — Gara deňiz ulag geçelgeleriniň işjeňligini ýokarlandyrmagyň we täze ugurlary döretmegiň özara bähbitli boljakdygy nygtaldy. Ulag pudagynda bilelikdäki hereketleriň has netijeliligini üpjün etmek üçin zerur işleri amala aşyrmak barada ylalaşyk gazanyldy. Şeýle hem senagatyň dürli pudaklarynda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy ösdürmek, hususan-da, Türkmenistanda durmuşa geçirilýän iri taslamalara türk kompaniýalarynyň gatnaşmaklary bilen bagly meselelere garaldy.

Duşuşykda doganlyk halklarymyzyň umumy medeni mirasynyň we ruhy-ahlak gymmatlyklarynyň özara bähbitli, deňhukukly gatnaşyklary ösdürmek üçin berk binýat bolup hyzmat edýändigi aýratyn bellenip geçildi. Şundan ugur alyp, köpasyrlyk gatnaşyklary gorap saklamak hem-de pugtalandyrmak üçin medeniýet, bilim, ylym, saglygy goraýyş we sport ýaly ugurlarda ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de çuňlaşdyrmaga taýýardygymyz mälim edildi diýip, döwlet Baştutanymyz aýtdy.

Gepleşikleriň netijeleri boýunça syýasy, söwda-ykdysady we medeni-ynsanperwer hyzmatdaşlygyň has-da ösmegine ýardam berjek möhüm resminamalara gol çekildi. Olar döwletara gatnaşyklaryň şertnama-hukuk binýadynyň üstüni ýetirýär.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekillerine ýüzlenmesiniň ahyrynda gazanylan ylalaşyklaryň we gol çekilen resminamalaryň köpugurly türkmen-türk hyzmatdaşlygynyň mundan beýläk-de ösdürilmegine täze itergi berjekdigine hem-de doganlyk ýurtlarymyzyň bähbitlerine, abadançylygyna hyzmat etjekdigine berk ynam bildirdi.

Metbugat maslahaty tamamlanandan soňra, Türkmenistanyň we Türkiýe Respublikasynyň Prezidentleri iki ýurduň Döwlet baýdaklarynyň öňünde ýadygärlik surata düşdüler.

Belent mertebeli myhmanyň hormatyna Türkiýe Respublikasynyň Prezidenti resmi agşamlyk naharyny berdi.

Soňra hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hem-de Prezident Rejep Taýyp Ärdogan Ankara şäheriniň «Esenboga» Halkara howa menziline bardylar. Munuň özi döwletara gatnaşyklaryň däp bolan dostluk we ynanyşmak häsiýetine eýediginiň aýdyň beýany boldy.

Howa menzilinde Türkmenistanyň we Türkiýe Respublikasynyň döwlet Baştutanlary geçirilen gepleşikleriň netijelerine kanagatlanma bildirip, birek-birek bilen mähirli hoşlaşdylar hem-de iki doganlyk halka rowaçlyk, abadançylyk baradaky arzuwlaryny beýan etdiler.

Soňra hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow bu ýerden Watanymyza ugrady.

Birnäçe sagatdan soňra, hormatly Prezidentimiziň uçary paýtagtymyzyň Halkara howa menzilinde gondy. Bu ýerde döwlet Baştutanymyzy resmi adamlar garşyladylar.

Şeýle hem bu ýerde Türkiýe Respublikasynyň Türkmenistandaky ilçihanasynyň wekili hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowy Türkiýä resmi saparynyň üstünlikli geçmegi bilen gutlady. Şunda Ankarada geçirilen ýokary derejedäki duşuşygyň taryhyň dowamynda emele gelen gatnaşyklara, taraplaryň hoşmeýilli erkine hem-de strategik hyzmatdaşlyk ýörelgelerine esaslanýan döwletara dialogy hemmetaraplaýyn pugtalandyrmagyň we giňeltmegiň ýolunda täze, möhüm ädimi alamatlandyrjakdygyna ynam bildirildi.

***

Hormatly Prezidentimiziň Türkiýä resmi saparynyň çäklerinde ýurdumyzyň Hökümet wekiliýetiniň agzalary türk kärdeşleri bilen Ankarada ikitaraplaýyn duşuşyklary geçirdiler. Olarda söwda-ykdysady ulgamy, senagat, şol sanda dokma senagaty, energetika, gurluşyk pudagy, ulag we kommunikasiýa, öňdebaryjy tehnologiýalary ornaşdyrmak, telekeçilik ulgamy boýunça gatnaşyklarda we beýleki ugurlarda hyzmatdaşlygyň geljegi ara alnyp maslahatlaşyldy. Ynsanperwer ulgamda, şol sanda bilim, ylym, medeniýet, arhiw işi, saglygy goraýyş, ekologiýa we daşky gurşawy goramak, köpçülikleýin habar beriş serişdeleri ugurlarynda däp bolan hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak boýunça pikir alşyldy.

Duşuşyklaryň barşynda taraplaryň netijeli hyzmatdaşlygy ösdürmäge taýýardygy nygtaldy. Şunda gazanylan ylalaşyklaryň iş ýüzünde durmuşa geçirilmeginde, işewürlik gatnaşyklarynyň utgaşdyrylmagynda, dürli ugurlarda özara bähbitli hereketleri ösdürmekde Ykdysady hyzmatdaşlyk boýunça hökümetara türkmen-türk toparynyň işiniň möhüm ähmiýeti bellenildi.

Ankarada ýurdumyzyň Hökümet wekiliýetiniň agzalary Türkiýäniň ýokary okuw mekdeplerinde bilim alýan türkmen talyplary bilen duşuşdylar.

Bilim ulgamy türkmen-türk hyzmatdaşlygynyň, umuman, daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen ynsanperwer ulgamdaky özara gatnaşyklaryň ileri tutulýan ugurlarynyň biridir. Ýaşlarymyza daşary ýurtlaryň abraýly ýokary okuw mekdeplerinde bilim almaklary we dürli hünärleri öwrenmekleri üçin giň mümkinçilikler döredilýär. Bu ugurdaky däp bolan gatnaşyklary pugtalandyrmak meseleleri hemişe ýokary derejede geçirilýän ikitaraplaýyn gepleşikleriň gün tertibine girizilýär.

Talyplar özleri baradaky alada jogap edip, saýlap alan hünärlerini ele almak, ýokary derejeli hünärmenler bolup ýetişmek, okuwlaryny tamamlanlaryndan soňra alan bilimlerini iş tejribesinde üstünlikli ulanmak, Watanymyzyň gülläp ösmegine, onuň halkara abraýynyň has-da belende galdyrylmagyna, türkmen we türk halklarynyň arasynda dost-doganlyk gatnaşyklaryny pugtalandyrmaga mynasyp goşant goşmak üçin ähli tagallalary etjekdiklerine ynandyrdylar.

Duşuşygyň dowamynda talyplara türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň “Ömrümiň manysynyň dowamaty” atly kitaby gowşuryldy. Gahryman Arkadagymyzyň bu edebi-filosofik eseri türkmenistanlylar, hususan-da, ýaş nesil üçin durmuşda we işde ruhy gollanma bolup, Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň beýik maksatlaryna ýetmäge ruhlandyrýar.

26.10.2023

Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedowyň Türkmen-türk işewürlik maslahatyndaky ÇYKYŞY

(Ankara şäheri, 2023-nji ýylyň 26-njy oktýabry)

Hormatly işewür toparlaryň wekilleri!

Gadyrly dostlar!

Ilki bilen, hemmäňizi tüýs ýürekden mübärekleýärin hem-de şu günki işewürlik maslahatynyň guralandygy üçin Türkiýäniň Palatalar we biržalar birleşigine, Daşary ykdysady gatnaşyklar guramasyna minnetdarlyk bildirmek isleýärin.

Biz iki ýurduň işewür adamlarynyň duşuşyklaryny yzygiderli geçirip, söwda-ykdysady hyzmatdaşlygyň ugurlarynydyr mümkinçiliklerini ara alyp maslahatlaşýarys. Şu duşuşykda hem netijeli gepleşiklerimizi dowam etdirmegi maksadalaýyk hasaplaýarys. Onuň dowamynda ikitaraplaýyn hereketlerimize hil taýdan täze itergi berjek, mundan soňra ediljek bilelikdäki işler boýunça anyk meselelere seretmäge ýardam etjek pikir alyşmalaryň boljakdygyna ynanýaryn.

Işewürlik maslahatymyza gatnaşýanlaryň hemmesine sagbolsun aýdýaryn. Araňyzda uzak ýyllaryň dowamynda Türkmenistanda netijeli işleri alyp baran kompaniýalaryň wekillerini hem görmek bizi begendirýär.

Hormatly maslahata gatnaşyjylar!

Garaşsyzlyk ýyllarynda türk kompaniýalary Türkmenistanda kiçi, orta we iri ýüzlerçe taslamanyň durmuşa geçirilmegine gatnaşdylar. Şunuň bilen birlikde, häzirki tapgyrda Türkmenistanda dürli senagat pudaklarynda, medeni-durmuş ugurlarynda giň möçberli taslamalaryň meýilleşdirilýändigini bellemek gerek. Olar innowasiýalara we ýokary tilsimatlara esaslanýan inženerçilik pikirlerini, baý tehniki tejribeleri, ussatlygy talap edýär. Şonuň üçin biz agzalan taslamalary, aýratyn-da, döwrebap “akylly” şäher ýörelgelerine laýyklykda bina ediljek “Aşgabat-siti” konsepsiýasyny we Arkadag şäherinde guruljak senagat klasterini bilelikde işlemek üçin Türkiýäniň işewür toparlaryny Türkmenistana çagyrýarys.

Türkmenistan daşary ýurtlar bilen maýa goýumlar babatda hyzmatdaşlygy ösdürmäge ähmiýet berýär. Bu ýerde esasy maksat ýurdumyzda durmuşa geçirilýän iri energetika we infrastruktura taslamalaryna daşary ýurt maýalaryny çekmekden ybarat bolup durýar. Şeýlelikde, biziň öňümizde işlemek üçin giň meýdança açylýar. Şunuň bilen baglylykda, bilelikdäki maýa goýum gaznasyny hem-de maýa goýumlar boýunça bilelikdäki iş toparyny döretmegi teklip edýäris. Şol bir wagtda, türk maýadarlarynyň we senagatçylarynyň ýurdumyzda alyp barýan işlerini maliýe taýdan düzgünleşdirmek maksady bilen, Türkiýäniň käbir uly banklarynyň Türkmenistanda şahamçasyny açmak meselesine seretmegi hem makul görýäris.

Ikitaraplaýyn gatnaşyklarymyzda energetika ulgamy giň orun tutýar. Bu ýerde gürrüň türkmen energiýa serişdeleriniň, hususan-da, elektrik energiýasynyň we tebigy gazyň Türkiýä iberilmegi barada barýar. Türkmenistan energiýa serişdelerini öndürýän, üstaşyr geçirýän we sarp edýän taraplaryň bähbitlerini deň derejede göz öňünde tutmak ýörelgesinden ugur alyp, türkiýeli hyzmatdaşlar bilen bu ugurda özara hereketlere açykdyr.

Ulag-kommunikasiýa pudagy möhüm we geljegi uly ugurlaryň biri bolup durýar. Häzirki döwürde biziň ýurdumyzda täze ulag desgalarynyň, awtomobil we demir ýol geçelgeleriniň giň gerimli gurluşyk işleri alnyp barylýar, howa, deňiz menzilleriniň durky täzelenýär. Şunuň bilen baglylykda, iki ýurduň ulag edaralarynyň, assosiasiýalarynyň, kompaniýalarynyň arasynda yzygiderli esasda iş duşuşyklaryny geçirmegi teklip edýäris. Mundan başga-da, ulag-kommunikasiýa ulgamynda hyzmatdaşlygy güýçlendirmek, işleri utgaşdyrmak we sazlaşykly alyp barmak maksady bilen, döwlet ulag edaralarynyň hem-de hususy ulag-logistika kompaniýalarynyň gatnaşmaklarynda bilelikdäki ulag-logistika merkezini döretmegi maksadalaýyk hasaplaýarys.

Häzirki döwürde oba hojalygy pudagy ykdysadyýetiň möhüm ugurlarynyň hatarynda orun alýar. Biziň esasy wezipämiz ýurtlarymyzyň azyk howpsuzlygyny üpjün etmekden we bu ugurda halkara tagallalara goşant goşmakdan ybarat bolup durýar. Şol sebäpli biz Türkmenistanda oba hojalygy we agrosenagat pudagyna köp mukdarda maýa goýýarys, onuň maddy-tehniki binýadyny yzygiderli kämilleşdirýäris. Şunuň bilen birlikde, oba hojalyk ekinleriniň hasyllylygyny ýokarlandyrmak, tohumçylyk we seçgiçilik ulgamyny ösdürmek, täze tilsimatlary önümçilige ornaşdyrmak babatda Türkiýe bilen hyzmatdaşlygy ösdürmegi we tejribe alyşmagy teklip edýäris. Bu ugurlarda ýöriteleşen türk kompaniýalary bilen özara bähbitli gatnaşyklary ýola goýmaga taýýardygymyzy beýan edýäris.

Bu gün tutuş dünýä howanyň üýtgemegi we beýleki ekologik wehimler bilen ýüzbe-ýüz bolýar. Şeýle şertlerde suw hojalygy pudagynyň ähmiýeti yzygiderli artýar. Biz ýurtda suw üpjünçilik hem-de suw paýlama ulgamlaryny döwrebaplaşdyrmagy meýilleşdirýäris. Bu derwaýys pudakda sebit we halkara hyzmatdaşlyga ähmiýet berýäris. Şunuň bilen baglylykda, suw serişdelerini rejeli ulanmak we suw tygşytlaýjy tilsimatlary ornaşdyrmak babatda netijeli hyzmatdaşlygy ýola goýmak baş wezipelerimiziň biri bolup durýar. Galyberse-de, anyk taslamalar hökmünde Garagum derýasynyň hanasynyň hem-de ýan kanallarynyň infrastrukturasynyň täzelenmegi we giňeldilmegi ýaly taslamalar barada bellemek bolar. Bu ugurlarda hem degişli türk kompaniýalary bilen ysnyşykly hereketleri alyp barmaga taýýardygymyzy nygtamak isleýäris.

Senagat pudagynyň ösüşi we önümçilik kooperasiýasy milli ykdysadyýetimiziň ileri tutulýan bir bölegi bolup durýar. Bu ugurda halkara hyzmatdaşlygy ýola goýmak hem-de ösdürmek boýunça degişli işler geçirilýär.

Häzirki şertlerde ykdysadyýetiň ösmeginde ylmyň we tehnikanyň orny gün-günden ýokarlanýar. Şunlukda, ýurtlarymyzyň täze talaplara laýyk ösmegi we döwür bilen aýakdaş gitmegi möhüm bolup durýar. Şu derwaýys wezipeden ugur alyp, ylym-tehnika ulgamynda hyzmatdaşlygy ösdürmegi teklip edýäris. Onuň çäklerinde iki ýurduň maglumat tilsimatlary pudagynda ýöriteleşen kompaniýalarynyň arasynda hyzmatdaşlygy ýola goýmagy zerur hasaplaýarys. Bu ugurlarda bilelikdäki işleri alyp barmaga türkmen tarapynyň taýýardygyny beýan edýäris.

Hormatly maslahata gatnaşyjylar!

Umuman, türkmen tarapy Türkiýe bilen söwda-ykdysady gatnaşyklary hil taýdan täze derejä çykarmagy maksat edinýär. Bu günki duşuşykda öňümizde duran uly wezipeler we hyzmatdaşlygyň täze görnüşleri barada maslahat edýäris. Biz iki tarap üçin hem bähbitli bolan netijeli pikirleridir teklipleri hoşallyk bilen kabul etmäge taýýardyrys. Ýurtlarymyzyň, hususan-da, işewür toparlarymyzyň bu meselelere tagalla bilen çemeleşjekdiklerine ynanýaryn. Ara alyp maslahatlaşmalary şu ýylyň 6 — 8-nji dekabrynda Türkmenistanda guraljak Türkiýäniň eksport harytlarynyň sergisiniň çäklerinde hem dowam etdirmek bolar. Şol sebäpli nobatdaky Türkmen-türk işewürlik maslahatyny Aşgabatda geçirmegi teklip edýärin.

Duşuşygyň ýokary derejede guralandygy we siziň öňüňizde çykyş etmäge mümkinçilik döredilendigi üçin ýene bir gezek minnetdarlyk bildirýärin. Iş maslahatynyň üstünlikli geçmegini, oňa gatnaşýanlaryň hemmesine berk jan saglyk, abadançylyk we uly üstünlikleri arzuw edýärin.

26.10.2023

Hormatly Prezidentimiz Ankarada Türkmen-türk işewürlik forumyna gatnaşýar

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Türkiýe Respublikasyna resmi saparynyň çäklerinde Ankarada geçirilýän Türkmen-türk işewürlik forumyna gatnaşýar.

Şu gün forumyň öňüsyrasynda, döwlet Baştutanymyz Türkiýe Respublikasyny esaslandyryjy we ilkinji Prezidenti Mustafa Kemal Atatürküň mawzoleýi (Anytkabir) we «Türkmenistan» seýilgähinde türkmen edebiýatynyň görnükli nusgawy wekili, Gündogaryň beýik şahyry we akyldary Magtymguly Pyragynyň heýkeli gül goýmak dabaralaryna gatnaşdy. 

Döwlet Baştutanymyz Türkiýäniň Palatalar we biržalar birleşiginiň Merkezi edara binasynda geçirilýärn Türkmen-türk işewürlik forumynyň açylyş dabarasynda, şu duşuşykda hem netijeli we önjeýli gepleşikleri dowam etmegiň maksadalaýyklygy barada aýdyp, onuň dowamynda ikitaraplaýyn hereketlere hil taýdan täze itergi berjek, mundan soňra ediljek bilelikdäki işler boýunça anyk meselelere seretmäge ýardam etjek pikir alyşmalaryň boljakdygyna ynam bildirdi.

26.10.2023

Türkmenistanyň Prezidentiniň Türkiýe Respublikasyna resmi sapary başlandy

Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow resmi sapar bilen Türkiýe Respublikasyna ugrady. Aşgabadyň Halkara howa menzilinde döwlet Baştutanymyzy resmi adamlar ugratdylar.

Howa menzilinde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Türkiýe Respublikasynyň Türkmenistandaky ilçihanasynyň wekili bilen bolan söhbetdeşliginde ozaldan gelýän ikitaraplaýyn dost-doganlyk gatnaşyklarynyň deňhukuklylyk, özara hormat goýmak, ynanyşmak ýörelgelerine esaslanýandygy bellenildi. Ýokary Hökümet derejesinde yzygiderli guralýan özara saparlar döwletara hyzmatdaşlygy ähli ugurlar boýunça pugtalandyrmaga we anyk netijeleri gazanmaga ýardam berýär. Ankarada ýokary derejede geçiriljek ikitaraplaýyn duşuşyk hem iki doganlyk halkyň netijeli özara gatnaşyklarynyň ýyl ýazgysyna täze sahypany ýazar, toplumlaýyn hyzmatdaşlygyň ösdürilmegine goşant goşar.

Diplomat döwlet Baştutanymyzyň saparynyň üstünlikli bolmagyny arzuw etdi we geçiriljek gepleşikleriň türkmen-türk hyzmatdaşlygynyň taryhynda möhüm waka boljakdygyna ynam bildirdi.

Mälim bolşy ýaly, döwletara gatnaşyklary pugtalandyrmak hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň sebitde we dünýäde durnuklylygyň, ösüşiň üpjün edilmegine ýardam berýän daşary syýasatynyň esasy ugrudyr. Ýüzýyllyklara uzaýan türkmen-türk hyzmatdaşlygynyň häzirki döwürde hil taýdan täze many-mazmun bilen baýlaşdyrylýandygy hem munuň aýdyň güwäsidir. Özara düşünişmek, ynanyşmak we pugta dost-doganlyk iki halkyň ýeten belent sepgitleri bolmak bilen, ikitaraplaýyn, köptaraplaýyn esasda, ilkinji nobatda, iri halkara guramalaryň, abraýly sebit düzümleriniň çäklerinde üstünlikli ösdürilýän köpugurly hyzmatdaşlyk üçin ygtybarly giňişligi emele getirýär.

Daşary syýasatda, halkara giňişlikde parahatçylygyň, durnuklylygyň we howpsuzlygyň üpjün edilmegi ulgamynda, häzirki zaman wehimlerine garşy göreşmekde, Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmekde ýurtlarymyz işjeň hyzmatdaşlyk edýärler. Munuň şeýledigine olaryň Birleşen Milletler Guramasynyň, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasynyň, Türki Döwletleriň Guramasynyň çäklerinde däp bolan köpýyllyk gatnaşyklary ösdürmäge, onuň mazmunyny baýlaşdyrmaga gönükdirilen başlangyçlarda hem-de tagallalarda birek-biregi goldamaklary-da şaýatlyk edýär.

Türkmenistan bilen Türkiýe Respublikasynyň arasynda aýratyn häsiýete eýe bolan özara gatnaşyklaryň ulgamy kemala geldi. Türkiýe Türkmenistanyň döwlet Garaşsyzlygyny ilkinjileriň hatarynda ykrar eden, häzirki döwürde dünýä jemgyýetçiligi tarapyndan sebit parahatçylygyny we durnuklylygyny üpjün etmegiň netijeli guraly hasaplanýan Bitaraplyk derejesini iki gezek goldan ýurtdur.

Şu gezekki sapara görlen taýýarlyk işleriniň 20-nji oktýabrda sanly ulgam arkaly geçirilen Ministrler Kabinetiniň mejlisiniň gün tertibiniň esasy meseleleriniň biri bolandygyny bellemek gerek. Onda Türkiýe Respublikasynyň ýurdumyzyň iň ýakyn hyzmatdaşlarynyň biridigi kanagatlanma bilen nygtaldy. Soňky ýyllarda gol çekilen döwletara, hökümetara hem-de pudagara resminamalar toplumy ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň ygtybarly hukuk binýadyny emele getirdi.

Türkmen-türk dialogynyň netijeli guraly köp babatda iki ýurduň döwlet Baştutanlarynyň gatnaşyklary ösdürmäge berýän aýratyn ünsi bilen şertlendirilip, özara saparlaryň işjeň häsiýete eýe bolmagy Türkmenistanyň we Türkiýäniň köpugurly hyzmatdaşlygy diwersifikasiýalaşdyrmaga, söwda-ykdysady, ynsanperwer hyzmatdaşlygy giňeltmäge gönükdirilen tagallalarynyň özboluşly görkezijisi bolup çykyş edýär. Häzirki döwürde Türkmenistan we Türkiýe Respublikasy durmuş-ykdysady ösüşiň ileri tutulýan ugurlaryna, iki ýurduň milli bähbitlerine doly laýyk gelýän hyzmatdaşlygy hil taýdan täze derejä çykarmaga çalyşýarlar. Üstünlikli amala aşyrylan hem-de durmuşa geçirilmegi meýilleşdirilýän giň gerimli bilelikdäki taslamalar munuň aýdyň mysalydyr.

Soňky 30 ýylyň dowamynda doganlyk Türkiýäniň işewür toparlary daşary ýurtly hyzmatdaşlar we maýadarlar üçin özüne çekijiligi bilen tapawutlanýan türkmen bazarynda özlerini ygtybarly hyzmatdaş hökmünde görkezdiler. Hormatly Prezidentimiz tarapyndan öňe sürülýän, ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmäge gönükdirilen iri maksatnamalaryň amala aşyrylmagyna işjeň gatnaşýan daşary ýurt kompaniýalarynyň esasy bölegini Türkiýäniň işewürlik düzümleri düzýär.

Ikitaraplaýyn gatnaşyklaryň ösdürilmeginde bilelikdäki hökümetara topara aýratyn orun degişlidir. Toparyň işi hyzmatdaşlygyň bar bolan ägirt uly kuwwatyny doly derejede durmuşa geçirmäge gönükdirilendir. Iki ýurduň ministrlikleriniň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, telekeçilik düzümleriniň wekilleriniň işewürlik maslahatlaryna, pudaklaýyn sergilere gatnaşmagy netijeli işewürlik gatnaşyklaryny ösdürmäge hem-de diwersifikasiýalaşdyrmaga ýardam berýär.

Şu gezekki saparyň çäklerinde 26-njy oktýabrda guraljak Türkmen-türk işewürlik maslahaty özara bähbitli döwletara hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de ilerletmäge gönükdirilendir. Forumyň açylyş dabarasyna hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow gatnaşar.

Umuman, döwlet Baştutanymyzyň Türkiýe Respublikasyna resmi sapary we öňde boljak ýokary derejedäki duşuşyk däp bolan gatnaşyklary çuňlaşdyrmagyň ýolunda nobatdaky ädim bolmak bilen, iki ýurduň döwlet ösüşiniň ilkinji nobatdaky wezipelerini hasaba almak arkaly özara gyzyklanmalaryň çägini giňeltmek, has netijeli we döwrüň talap edýän görnüşlerini, gurallaryny gözlemek hem-de durmuşa geçirmek esasynda onuň üstüni ýetirmek işinde-de wajyp ähmiýete eýedir.

...Birnäçe sagatdan soňra, hormatly Prezidentimiziň uçary Türkiýe Respublikasynyň paýtagtynyň iki ýurduň Döwlet baýdaklary bilen bezelen «Esenboga» Halkara howa menziline gondy.

Howa menzilinde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowy Türkiýäniň energetika we tebigy serişdeler ministri Alparslan Baýraktar, beýleki resmi adamlar, dostlukly ýurduň işewür toparlarynyň köp sanly wekilleri garşyladylar.

Asylly myhmansöýerlik däbine görä, döwlet Baştutanymyza gül desseleri gowşuryldy. Belent mertebeli myhmanyň hormatyna uçaryň ýanynda düşelen haly ýodajygynyň ugrunda Hormat garawulynyň esgerleri nyzama düzüldi.

Howa menzilinde hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Türkiýäniň energetika we tebigy serişdeler ministri Alparslan Baýraktar bilen bolan söhbetdeşliginiň dowamynda giň gerimli ugurlar boýunça ösdürilýän türkmen-türk gatnaşyklarynyň ýokary derejesi kanagatlanma bilen nygtaldy.

Döwlet Baştutanymyz howa menzilinden resmi sapary mahalynda özi üçin niýetlenen döwlet kabulhanasyna ugrady.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň Türkiýe Respublikasyna resmi sapary dowam edýär.

25.10.2023

TÜRKMENISTANYŇ MEJLISINDE ÝEWROPADA HOWPSUZLYK WE HYZMATDAŞLYK GURAMASYNYŇ PARLAMENT ASSAMBLEÝASYNYŇ MERKEZI AZIÝA HEM MONGOLIÝA BOÝUNÇA ÝÖRITE WEKILI BILEN ONLAÝN DUŞUŞYK GEÇIRILDI

2023-nji ýylyň 25-nji oktýabrynda Türkmenistanyň Mejlisiniň Başlygy Dünýägözel Gulmanowanyň Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasynyň Parlament Assambleýasynyň Merkezi Aziýa hem Mongoliýa boýunça ýörite wekili Farah Karimi bilen onlaýn duşuşygy geçirildi.

Duşuşygyň dowamynda Mejlisiň Başlygy D.Gulmanowa halkara guramalar, şol sanda ÝHHG bilen köpýyllyk özara hyzmatdaşlygy ösdürmegiň daşary syýasatyň möhüm ugurlarynyň biridigini hem-de 2014-nji ýyldan bäri ÝHHG bilen alnyp barylýan hyzmatdaşlygyň ýylsaýyn täze ugurlar boýunça giňeldilýändigini belledi. 

Gepleşikleriň çäklerinde şu ýylyň maý aýynda Aşgabatda «ÝHHG-nyň çäginde howpsuzlygy, durnuklylygy we dialogy berkitmekde bitarap döwletleriň orny» atly sebitleýin konferensiýasynyň ýokary derejede geçirilendigini, şeýle hem Kanadanyň Wankuwer şäherinde geçen ÝHHG-nyň Parlament Assambleýasynyň 30-njy mejlisine Türkmenistanyň Mejlisiniň wekilleriniň gatnaşmaklarynyň ähmiýetini nygtadylar hem-de bu çäreleriň öňde durýan möhüm meseleleriň oňyn çözgütlerini tapmaga itergi berendigini bellediler.

Taraplar netijeli hyzmatdaşlygy ilerletmekde möhüm gural bolup hyzmat edýän parlamentara gatnaşyklaryny ösdürmäge, geljekde ÝHHG-nyň PA-nyň gender meseleleri boýunça ýörite tory hem-de ýaş parlamentariler tory bilen hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de işjeňleşdirmäge özara gyzyklanma bildirdiler. 

25.10.2023

Türkmenistanyň Prezidenti sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi

Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň obasenagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasary T.Atahallyýewiň hem-de welaýatlaryň häkimleriniň gatnaşmagynda sanly ulgam arkaly iş maslahatyny geçirdi. Onda ýurdumyzyň oba hojalyk toplumynda we sebitlerde alnyp barylýan işleriň barşy bilen bagly meselelere garaldy.

Ilki bilen, Ahal welaýatynyň häkimi R.Hojagulyýewe söz berildi. Ol welaýatyň ekin meýdanlarynda ýerine ýetirilýän işler barada hasabat berdi.

Nygtalyşy ýaly, ýetişdirilen pagta hasylyny ýygnap almak işleri dowam edýär, tabşyrylan hasyl üçin kärendeçiler bilen hasaplaşyklar öz wagtynda geçirilýär. Ýygnalan hasyl pagta arassalaýjy kärhanalarda gaýtadan işlenilýär. Şunuň bilen birlikde, bugdaý ekişi dowam edýär. Ekiş geçirilen ýerlerde gögeriş suwuny tutmagy öz wagtynda tamamlamak, kadaly gögeriş almak boýunça zerur işler geçirilýär.

Welaýatyň bilim, medeniýet, dolandyryş, jemgyýetçilik we ýaşaýyş jaýlarynyň ýyladyş ulgamlaryny gyş möwsümine doly taýýar etmek boýunça degişli işler alnyp barylýar. Mundan başga-da, häkim welaýatda Türkmen alabaýynyň baýramyna görülýän taýýarlyk hem-de şu ýyl açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalarda ýerine ýetirilýän gurluşyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Döwlet Baştutanymyz hasabaty diňläp, häzirki wagtda dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň möhüm ähmiýetine ünsi çekdi we pagta ýygymynyň depginini güýçlendirmegi, bugdaý ekişini agrotehniki möhletlerde tamamlamagy berk gözegçilikde saklamagy häkime tabşyrdy. Şeýle hem “Türkmenistanyň Prezidentiniň obalaryň, şäherçeleriň, etraplardaky şäherleriň we etrap merkezleriniň ilatynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini özgertmek boýunça 2028-nji ýyla çenli döwür üçin Milli maksatnamasyna” laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga beriljek dürli maksatly desgalarda gurluşyk işlerini talabalaýyk alyp barmak babatda anyk görkezmeler berildi.

Soňra Balkan welaýatynyň häkimi H.Aşyrmyradow welaýatda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleri barada hasabat berdi.

Şu günler sebitde ýetişdirilen pagta hasylyny ýygnamak işleri dowam edýär. Önüm öndürijiler bilen hasaplaşyklary geçirmek, ýygnalan hasyly pagta arassalaýjy kärhanalarda gaýtadan işlemek boýunça işler alnyp barylýar. Mundan başga-da, ekerançylyk meýdanlarynda bugdaý ekişi agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda geçirilip, gögeriş suwy tutulýar.

Welaýatda ýyladyş ulgamlaryny gyş möwsümine taýýarlamak boýunça degişli işler ýerine ýetirildi. Şunuň bilen birlikde, häkim ýurdumyzda giňden bellenilýän Türkmen alabaýynyň baýramy mynasybetli welaýatda geçiriljek çäreler, şu ýyl açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan binalarda we desgalarda ýerine ýetirilýän gurluşyk işleriniň ýagdaýy barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, häzirki wagtda dowam edýän möwsümleýin oba hojalyk işleriniň agrotehnikanyň kadalaryny berk berjaý etmek arkaly ýerine ýetirilmelidigini aýtdy hem-de pagta hasylyny ýygnap almak işleriniň depgininiň güýçlendirilmegini, bugdaý ekişiniň öz wagtynda tamamlanmagyny berk gözegçilikde saklamagy häkime tabşyrdy. Şeýle-de döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna laýyklykda, welaýatda açylyp ulanmaga beriljek medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmegi babatda anyk tabşyryklary berdi.

Sanly ulgam arkaly geçirilýän iş maslahaty Daşoguz welaýatynyň häkimi S.Soltanmyradowyň oba hojalyk işleriniň barşy baradaky hasabaty bilen dowam etdi.

Hasabatda bellenilişi ýaly, welaýatda ýetişdirilen pagta hasylyny ýygnap almak işleri dowam edýär. Pagta öndürijiler bilen tabşyrylan hasyl üçin hasaplaşyklar öz wagtynda geçirilýär. Ýygnalan hasyl pagta arassalaýjy kärhanalarda gaýtadan işlenilýär. Mundan başga-da, welaýatyň ekin meýdanlarynda bugdaý ekişi agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda alnyp barylýar. Şeýle hem şu günler ýetişdirilen şaly hasylyny ýygnap almak boýunça zerur işler ýerine ýetirilýär.

Welaýatyň bilim, medeniýet, dolandyryş, jemgyýetçilik düzümleriniň binalarynyň we ýaşaýyş jaýlarynyň ýyladyş ulgamlary işe girizildi. Şunuň bilen birlikde, sebitde Türkmen alabaýynyň baýramyny guramaçylykly geçirmek boýunça görülýän taýýarlyk, şu ýyl açylyp ulanmaga berilmegi göz öňünde tutulýan medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalardaky gurluşyk işleriniň barşy barada hasabat berildi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, şu günler dowam edýän oba hojalyk işleriniň möhüm ähmiýetini belledi we möwsümde öňde goýlan wezipeleri talabalaýyk ýerine ýetirmek, hususan-da, welaýatda pagta ýygymynyň depginini güýçlendirmek, bugdaý ekişini agrotehniki möhletlerde tamamlamak, şaly hasylyny ýitgisiz ýygnap almak işlerini berk gözegçilikde saklamak babatda häkime anyk tabşyryklary berdi. Mundan başga-da, ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän dürli maksatly desgalarda gurluşyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmegi tabşyryldy.

Soňra Lebap welaýatynyň häkimi Ş.Amangeldiýew sebitiň oba hojalyk meýdanlarynda dowam edýän işler barada hasabat berdi.

Häzirki wagtda welaýatda ýetişdirilen pagta hasylyny öz wagtynda ýygnap almak üçin zerur çäreler görülýär, tabşyrylan hasyl üçin önüm öndürijiler bilen hasaplaşyklar geçirilýär. Pagta hasyly degişli kärhanalarda gaýtadan işlenilýär we arassalanylýar. Şeýle hem bugdaý ekişini öz wagtynda tamamlamak, gögeriş suwuny tutmak işleri dowam edýär. Şunuň bilen birlikde, welaýatyň şaly ekilen meýdanlarynda ýetişdirilen hasyly ýygnamak işleri alnyp barylýar.

Welaýatyň bilim we medeniýet edaralarynyň desgalarynyň, dolandyryş hem-de jemgyýetçilik ulgamlarynyň binalarynyň, ýaşaýyş jaýlarynyň ýyladyş ulgamlary kadaly işledilýär. Mundan başga-da, welaýatda Türkmen alabaýynyň baýramyna görülýän taýýarlyk hem-de “Türkmenistanyň Prezidentiniň obalaryň, şäherçeleriň, etraplardaky şäherleriň we etrap merkezleriniň ilatynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini özgertmek boýunça 2028-nji ýyla çenli döwür üçin Milli maksatnamasyna” laýyklykda, sebitde açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän dürli maksatly desgalardaky gurluşyk işleri barada hasabat berildi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda we ýokary hilli ýerine ýetirilmeginiň möhüm talap bolup durýandygyna ünsi çekdi hem-de welaýatda pagta ýygymynyň depginini güýçlendirmek, bugdaý ekişini agrotehniki möhletlerde tamamlamak, şaly hasylynyň ýygymyny guramaçylykly geçirmek babatda häkime birnäçe anyk tabşyryklary berdi. Mundan başga-da, döwlet Baştutanymyz ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasyna hem-de Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen desgalardaky gurluşyk işleriniň ýokary hilli ýerine ýetirilmegini gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Soňra Mary welaýatynyň häkimi B.Orazow welaýatda alnyp barylýan möwsümleýin oba hojalyk işleriniň ýagdaýy barada hasabat berdi.

Häzirki wagtda sebitde pagta ýygymy dowam edýär. Pagtaçy kärendeçiler bilen hasaplaşyklar öz wagtynda geçirilýär. Şunuň bilen birlikde, ýygnalan hasyl pagta arassalaýjy kärhanalarda gaýtadan işlenilýär. Şeýle hem bugdaý ekişini bellenen möhletlerde tamamlamak boýunça zerur işler alnyp barylýar. Ekiş geçirilen ýerlerde gögeriş suwy tutulýar. Mundan başga-da, gant şugundyrynyň hasylyny ýygnamak işleri dowam edýär.

Welaýatdaky binalaryň we desgalaryň, hususan-da, bilim, medeniýet, dolandyryş, jemgyýetçilik edaralarynyň, ýaşaýyş jaýlarynyň ýyladyş ulgamlaryny möwsüme taýýarlamak boýunça degişli çäreler görülýär. Şunuň bilen bir hatarda, häkim her ýylyň oktýabr aýynyň soňky ýekşenbesinde bellenilýän Türkmen alabaýynyň baýramyny guramaçylykly geçirmek hem-de şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga beriljek medeni-durmuş, önümçilik maksatly desgalarda gurluşyk işleriniň alnyp barlyşy barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, şu günler dowam edýän oba hojalyk işleriniň guramaçylykly hem-de öz wagtynda ýerine ýetirilmeginiň möhümdigine ünsi çekdi we pagta ýygymynyň depginini ýokarlandyrmak, bugdaý ekişini agrotehnikanyň kadalaryna laýyklykda öz wagtynda tamamlamak, gant şugundyrynyň hasylynyň ýygymyny ýokary hilli geçirmek boýunça alnyp barylýan işleri berk gözegçilikde saklamak babatda häkime birnäçe anyk tabşyryklary berdi. Mundan başga-da, Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, şu ýyl welaýatda açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilen dürli maksatly desgalarda gurluşyk işleriniň talabalaýyk dowam etdirilmegini gözegçilikde saklamak babatda birnäçe görkezmeler berildi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň obasenagat toplumyna gözegçilik edýän orunbasary T.Atahallyýew ýurdumyzda alnyp barylýan oba hojalyk işleriniň barşy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, welaýatlarda pagta ýygymy dowam edýär. Tabşyrylan hasyl üçin hasaplaşyklary öz wagtynda geçirmek boýunça degişli işler alnyp barylýar. Ýygnalan hasyl pagta arassalaýjy kärhanalarda gaýtadan işlenilýär. Geljek ýylyň hasyly üçin bugdaý ekişi guramaçylykly dowam edýär. Bugdaý ekilen meýdanlarda gögeriş suwuny tutmak işleri alnyp barylýar.

Daşoguz we Lebap welaýatlarynda şaly oragy, Mary welaýatynda bolsa gant şugundyrynyň hasylyny ýygnamak işleri dowam edýär.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, oba hojalyk pudagynyň milli ykdysadyýetimizdäki möhüm ornuna ünsi çekdi. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz häzirki wagtda dowam edýän pagta ýygymy möwsüminiň depginini güýçlendirmegi, bugdaý ekişini bellenen möhletlerde tamamlamagy, ideg işlerini berk gözegçilikde saklamagy wise-premýere tabşyrdy.

Döwlet Baştutanymyz welaýatlaryň häkimlerine ilatymyzyň ýylylyk, elektrik energiýasy, tebigy gaz bilen bökdençsiz üpjün edilişini, şu ýyl sebitlerde açylyp ulanmaga berilmegi meýilleşdirilýän desgalaryň we binalaryň açylyş dabaralarynyň, her ýylyň oktýabr aýynyň soňky ýekşenbesinde ýurdumyzda giňden bellenilýän Türkmen alabaýynyň baýramy mynasybetli guraljak dabaralaryň ýokary guramaçylyk derejesinde geçirilmegini gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Hormatly Prezidentimiz iş maslahatyna gatnaşyjylara ýüzlenip, öňde goýlan wezipeleri durmuşa geçirmek boýunça alnyp barylýan işlere toplumlaýyn we jogapkärli çemeleşmegiň zerurdygyny aýtdy hem-de birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly geçirilen iş maslahatyny jemläp, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, berkarar Watanymyzyň rowaçlygynyň, mähriban halkymyzyň abadan durmuşynyň üpjün edilmegine gönükdirilen giň gerimli işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

23.10.2023

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň goşunlarynyň ähli kysymlarynyň bilelikdäki harby okuw türgenleşigi

Şu gün Türkmenistanyň Prezidenti, ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy goşun generaly Serdar Berdimuhamedow «Kelete» okuw-türgenleşik merkezine bardy. Bu ýerde Türkmenistanyň Ýaragly Güýçleriniň we beýleki goşunlarynyň bilelikdäki harby okuw türgenleşigi geçirildi.

Häzirki döwürde ýurdumyzda hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda türkmen halkynyň Milli Lideri tarapyndan başy başlanan hem-de Milli goşunyň söweşjeň taýýarlygyny ýokarlandyrmaga, ony öňdebaryjy ýaraglar we harby tehnikalar bilen üpjün etmäge gönükdirilen köptaraply harby özgertmeleriň üstünlikli durmuşa geçirilmegi dowam edýär.

Diňe goranyş häsiýetine eýe bolan, Bitarap Türkmenistanyň parahatçylyk söýüjilikli daşary syýasatyna doly laýyk gelýän Harby doktrinanyň ileri tutulýan wezipelerinden ugur alyp, edermen Watan goragçylary ýurduň parahatçylygyny we asudalygyny, halkyň abadan durmuşyny üpjün edýärler. Şunuň bilen birlikde, esgerleriň, serkerdeleriň hünär taýýarlygyny, şol sanda ýaraglara, söweş tehnikalaryna erk etmeklerini, düzüm bölümlerinde takyk özara hereket etmegi kämilleşdirmek boýunça toplumlaýyn çäreleriň görülýändigini nygtamak gerek. Ýaragly Güýçleriň düzümleriniň edaralarynyň işiniň netijeliligini ýokarlandyrmak, durmuş maksatly meseleleri çözmek maksady bilen, bu edaralar üçin döwrebap toplumlar, düzümleriň gullukçylary üçin amatly ýaşaýyş jaýlary bina edilýär. Olaryň harby borçlaryny mynasyp ýerine ýetirmekleri, dynç almaklary, sportuň dürli görnüşleri bilen meşgullanmaklary üçin zerur şertler döredilýär.

Goşunlaryň ähli görnüşini utgaşykly işläp taýýarlamak maksady bilen, harby-taktiki okuwlar yzygiderli geçirilýär. Şol okuwlar harby gullukçylaryň hünär derejesini, Ýaragly Güýçleriň kuwwatyny hem-de goranyş mümkinçiligini artdyrmaga gönükdirilendir.

...Ir bilen hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow dikuçarda “Kelete” okuw-türgenleşik merkezine geldi. Bu ýerde Türkmenistanyň Prezidentini ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň ýolbaşçylary garşyladylar.

Döwlet howpsuzlyk geňeşiniň sekretary, goranmak ministri B.Gündogdyýew bilelikdäki okuw türgenleşigine taýýarlyk barada hasabat berdi. Harby türgenleşige Ýaragly Güýçleriň guryýer, howa hüjüminden goranmak goşunlarynyň, harby-howa, harby-deňiz hem-de «Türkmen edermen» ýörite maksatly güýçleriniň ähli düzüm birlikleri, harby we hukuk goraýjy edaralaryň «Türkmen edermen» ýörite maksatly düzümleri gatnaşdylar.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy hasabaty kabul edip, okuw türgenleşiginiň geçirilýän ýerine tarap ugrady.

Türkmenistanyň Döwlet senasy ýaňlanýar. Soňra Harby orkestr belent ruha beslenen watançylyk aýdymyny ýerine ýetirdi.

Soňra hormatly Prezidentimiziň rugsat bermegi bilen, harby okuw türgenleşigi başlanýar. Goranyş häsiýetli Harby doktrinamyza laýyklykda, bu gezekki türgenleşigiň maksady harby hünärmenlerimiziň ýerde, howada, deňizde söweş alyp barmak sungatynyň we taktikasynyň täze, öňdebaryjy usulyýetini, tilsimlerini sazlaşykly ýerine ýetirip, hünär ussatlyklaryny kämilleşdirmäge gönükdirildi.

Harby türgenleşikde uçarmansyz uçarlaryň howadaky uçuşlary we ot atyş urgulary «TürkmenÄlem 52oE» emeli aragatnaşyk hemrasynyň kömegi bilen göni aragatnaşykda sanly ulgam arkaly ýörite ekranlarda görkezildi. Bu gezekki harby okuw türgenleşigi ýurdumyzyň beýleki goşun galalaryndaky we deňiz güýçlerimizdäki okuw merkezlerinde-de geçirilip, olar sanly ulgamyň mümkinçilikleri esasynda göni ýaýlymda görkezildi.

Toparlaryň öňünde garşylykly hereket edýän toparlary zyýansyzlandyrmak, garşydaşyň howa hüjümlerine garşy göreşmek, ýörişi bökdemek üçin döredilen meýdandan ýörite himiki gorag serişdelerini ulanyp ýitgisiz geçmek, suw päsgelçiliklerinden geçmek boýunça wezipeler goýuldy. Harby-deňiz güýçleriň harby türgenleşige gatnaşýan gämileri garşydaşyň hereket edýän gämilerine garşy hereket etmek boýunça harby-deňiz taktikasyna laýyklykda, bilelikdäki söweşjeň meýilnamalaşdyryşy amala aşyrdylar.

Watançylyk, edermenlik we gaýduwsyzlyk türkmen halkyna asyrlarboýy mahsus bolan häsiýetlerdir. Watana wepalylygyň, ýurdy goramagyň, gahrymançylygyň beýik nusgasyny görkezen şöhratly ata-babalarymyzyň şu günki nesilleri Watan öňündäki mukaddes borçlaryny abraý bilen ýerine ýetirýärler. Häzir türkmen esgerleri döwrebap tehnikalara we ýaraglara ussatlyk bilen erk edip, nazary, söweşjeň taýýarlygyň ýokary derejesini görkezýärler.

Gahryman Arkadagymyzyň “Mert ýigitler gaýrat üçin dogulýar”, “Watan goragy mukaddesdir”, «Mertler Watany beýgeldýär» atly eserleriniň ýurdumyzyň ösüp gelýän ýaş nesillerini, aýratyn-da, Watan goragçylaryny harby-watançylyk ruhunda terbiýelemekde, olarda türkmen halkynyň gahrymançylyga beslenen asylly häsiýetlerini kemala getirmekde, eziz Watanymyza bolan söýgini ösdürmekde möhüm ähmiýete eýedigini bellemek gerek.

Türgenleşigiň dowamynda Ýaragly Güýçleriň häzirki zaman aňtaw-urgy toplumynyň uçarmansyz uçýan enjamlary kesgitlenen beýiklige galyp, nyşanany aňtamak bilen, howadaky söweşjeň nobatçylyga girişdi. Toparlaýyn howa hüjümini serpikdirmek üçin asmana atyjylar ot açyp, söweşjeň wezipeleri üstünlikli ýerine ýetirýärler.

Harby okuw türgenleşiginiň dowamynda harby gullukçylaryň hünär taýdan taýýarlyk derejeleriniň kämilleşdirilmegi olaryň ussatlyklarynyň we ukyp-başarnyklarynyň barha artmagynyň baş şertleriniň biridir.

Söweşjeň meýilnamalara laýyklykda, güýçlendirilen toparlar goranyşy inženerçilik taýdan enjamlaşdyrmak, ot açyş ulgamyny gurnamak, bilelikdäki hereketleri takyklamak ýaly söweşe taýýarlygyň wajyp esaslaryna erk etmegiň ýokary derejesini görkezdiler.

Howa hüjüminden goranmak bölümleri asmana atyjy toplumlardan ot açyp, garşydaşyň howa giňişligindäki nyşanalaryny ýok etmek arkaly, umumygoşun bölümlerini howa hüjümlerinden penalamak wezipelerini üstünlikli ýerine ýetirdiler.

Milli goşunymyzyň ösen tehnikalar bilen üpjün edilmegi, harby gullukçylaryň gullugy hem-de ýaşaýyş-durmuşy üçin zerur şertleriň döredilmegi hormatly Prezidentimiziň döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridir.

Harby okuw türgenleşiginde häzirki zaman söweşjeň tehnikasynyň hataryna girýän uçarmansyz uçýan enjamlaryň aýratyn orny bardyr. Olaryň kömegi arkaly ýüze çykarylan nyşanalary, ýagny raketa toplumlaryny ýok etmek meýilleşdirildi. Kesgitlenen nyşana garşy takyk urgynyň geçirilmegi bilen, garşylykly güýçler hatardan çykaryldy. Uzak aralyga hereket edip, howadan aňtaw alyp barýan hem-de urgy edýän söweşjeň uçarmansyz uçýan enjamlaryň ýokary takyklygy olaryň söweşjeň mümkinçiliginiň esasy aýratynlygydyr.

Häzirki wagtda harby-deňiz güýçleriniň maddy-enjamlaýyn binýady olary döwrebap tehnikalar we enjamlar, iň täze gämiler bilen üpjün etmegiň, ýurdumyzyň ugurdaş kärhanalarynda gämileri gurmagyň hasabyna yzygiderli berkidilýär. Şeýle hem harby deňizçileriň söweşjeň, nazary taýýarlygyny ýokarlandyrmaga ýardam edýän çäreler görülýär. Görkezme-taktiki türgenleşik okuwlarynyň barşynda harby deňizçiler Ýaragly Güýçleriň goşunlarynyň ähli görnüşleriniň wekilleri bilen sazlaşykly hereket edip, deňiz serhetleriniň howpsuzlygyny goramak işinde, umuman, döwletiň çäk bitewüligini, türkmen halkynyň asuda durmuşyny üpjün etmekde döwrebap tehnikalara ussatlyk bilen erk edişlerini görkezdiler.

Ýurdumyzyň harby we hukuk goraýjy edaralarynyň «Türkmen edermen» ýörite maksatly toparlarynyň Watan goragçylary kasamyna ygrarly bolup, mähriban halkymyzyň, hormatly Prezidentimiziň ynamyny ödemegi özleriniň baş maksady hasaplaýarlar. Bu günki geçirilýän harby okuw türgenleşiginde ýörite maksatly toparlar söweşjeň ussatlyklaryny we başarnyklaryny görkezdiler. Harby gullukçylaryň bilelikdäki hereketleri olaryň öz öňlerinde goýlan wezipäni üstünlikli ýerine ýetirmek üçin zerur tagallalary edýändiklerine şaýatlyk edýär.

Ýörite maksatly «Türkmen edermen» topary aňtaw çärelerini geçirip, garşylykly toparlaryň ýerlerini kesgitlediler hem-de uçarmansyz enjamlaryň kömegi bilen nyşanalary belgilediler.

Ýörite maksatly toparlar häzirki zaman awtoulaglarynda hereket edip, ele alnan binanyň daş-töweregini gabawa almak bilen, bikanun ýaraglanan toparlaryň hereketlerini saklamak boýunça söweş hereketlerini alyp barýarlar. Häzirki zaman söweşinde, şäher şertlerinde we ilatly nokatlarda söweş hereketlerini alyp barmakda «Türkmen edermen» ýörite maksatly toparlary möhüm söweşjeň wezipäni ýerine ýetirmäge ukyplydyr.

Ýaragly düzümleriň ýörite maksatly toparlarynyň bilelikde geçiren söweş hereketleriniň netijesinde, bikanun ýaraglanan toparlar uly ýitgä sezewar edilýär. Zabt etmegiň depginini has-da ýokarlandyrmak hem-de şertli garşydaşyň güýjüni doly zyýansyzlandyrmak üçin hereketlere dikuçarlar goşulýar. Dikuçarlaryň kömegi bilen kuwwaty artdyrylan zabt ediji toparlar binanyň üçeginden düşüp, ýokarky gatlaryň penjirelerinden hüjümi amala aşyrýarlar. Olar dessin hereket arkaly zabt etmek, taktiki ot açyş emellerini ýerine ýetirmek, söweş hereketlerinde özara penalamak we dolandyrmak boýunça hereketleri başarjaňlyk bilen alyp barýarlar.

Görkezme harby okuw türgenleşigine gatnaşýan harby gullukçylaryň çalasynlygy, bellenilen kadalar boýunça takyk hereket etmekleri, gaýduwsyzlygy olaryň maksada ýetmek ugrundaky tagallalarynyň netijeli häsiýete eýe bolýandygyna şaýatlyk edýär.

Soňra Ýaragly Güýçleriň döwrebap uçarlary söweşjeň wezipeleri ýerine ýetirýärler. Howa giňişliginde garşylykly hüjümi ýerine ýetiren goşun bölümlerine howadan goldaw bermek üçin söweşjeň uçarlar söweşe girişýärler.

Howadan hüjüm edýän söweşjeň uçarlar yzygiderli howa urgularyny amala aşyryp, garşydaş nyşanalary hatardan çykardylar. Olaryň bu hereketleri toparyň agzalarynyň söweşjeň wezipeleri ýerine ýetirmekde häzirki zaman usullaryny we ösen harby tejribeleri mynasyp özleşdirendiklerine şaýatlyk edýär. Şunuň bilen birlikde, munuň özi Watan goragçylarynyň watansöýüjiliginden, borja wepalylygyndan habar berýär. Harby türgenleşikler ýaş esgerleriň ýokary hünär derejesini görkezdi.

Harby okuw türgenleşiginiň ahyrynda türkmen esgerleri Watanymyzyň mukaddes tuguny asuda asmanyň ýüzünde erkana parladýarlar. Ýaşyl tugumyzyň öňünde hemişe baş egilip, kasam bilen togap edilýär.

Türkmenistanyň Döwlet baýdagy halkymyzyň buýsanç-mertebesi, göz guwanjy, Watanymyzyň Bitaraplygynyň, özbaşdaklygynyň we Garaşsyzlygynyň nyşanydyr.

Şeýlelikde, ähli düzüm bölümleriniň şahsy düzümi öňde goýlan wezipäni üstünlikli ýerine ýetirdi. Bu bolsa türkmen döwletiniň asudalygynyň we durnuklylygynyň goragynda duran gaýduwsyz harby gullukçylaryň söweşjeň taýýarlygynyň, ussatlygynyň ýokary derejedediginiň aýdyň beýanydyr.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy harby gullukçylaryň Watana wepaly gulluk etmegiň nusgasyny görkezip, goranyş häsiýetine eýe bolan Harby doktrinany üstünlikli durmuşa geçirmekde mundan beýläk-de bilimlerini, ukyp-başarnyklaryny gaýgyrmajakdyklaryna ynam bildirdi.

Soňra hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow okuw-türgenleşik merkeziniň ýörite meýdançasynda görkezilen söweşjeň tehnikalaryň dürli görnüşlerini synlady. Şolaryň hatarynda uçarmansyz uçarlar we beýlekiler bar.

Mälim bolşy ýaly, Milli goşunymyzyň maddy-enjamlaýyn binýadynyň döwrebaplaşdyrylmagy we onuň kuwwatynyň pugtalandyrylmagy, harby gullukçylaryň gullugy, ýaşaýyş-durmuşy üçin oňaýly şertleriň döredilmegi, ýokary hünärli harby gullukçylaryň taýýarlanylmagy hem-de öňdebaryjy tejribeleriň, sanly ulgamyň ornaşdyrylmagy ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysynyň hemişe üns merkezinde durýar. Edermen Watan goragçylary döwletimiziň şeýle uly aladalaryna jogap edip, öz hünärlerini kämilleşdirýärler, iň täze harby tehnikalara erk etmegiň ussatlygyny, söweşjeň taýýarlygyň ýokary derejesini görkezýärler. Şunda ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň tutuş kuwwatynyň Türkmenistanda parahatçylygy we asudalygy üpjün edýändigini bellemek gerek.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow häzirki wagtda harby gullukçylaryň öňünde durýan möhüm wezipäniň oňyn Bitaraplyk ýörelgelerine esaslanan hem-de Türkmenistanyň diňe goranyş häsiýetine eýe bolan Harby doktrinasynyň düzgünlerini ýerine ýetirmekden, halkymyzyň asuda durmuşyny üpjün etmekden ybaratdygyny belläp, döwletimiz tarapyndan goşunlaryň ähli görnüşiniň maddy-enjamlaýyn binýadynyň mundan beýläk-de pugtalandyrylmagyna gönükdirilen yzygiderli çäreleriň görüljekdigini nygtady.

Ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysy harby okuw türgenleşiginiň üstünlikli geçirilmegi bilen gutlap, söweşjeň taýýarlygyň ýokary derejesini görkezen esgerlerdir serkerdelere möhüm we jogapkärli wezipäni ýerine ýetirmekde — mähriban Watanymyzyň asudalygyny goramakda üstünlikleri arzuw etdi.

Watan goragçylary döwletimiziň parahatçylygyny, howpsuzlygyny üpjün etmek boýunça mukaddes borjy abraý bilen ýerine ýetirjekdiklerine döwlet Baştutanymyzy ynandyrdylar.

Harby we hukuk goraýjy edaralaryň ýolbaşçylary türgenleşige gelendigi üçin ýurdumyzyň Ýaragly Güýçleriniň Belent Serkerdebaşysyna hoşallyk bildirdiler.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow öňde goýlan wezipeleri ýerine ýetirmekde hemmelere üstünlikleri arzuw edip, bu ýerden ugrady.

22.10.2023

Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň mejlisi

    Şu gün hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda birnäçe resminamalaryň taslamalaryna garaldy, ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň wezipeleri hem-de käbir beýleki meseleler ara alnyp maslahatlaşyldy.

Ilki bilen, Mejlisiň Başlygy D.Gulmanowa söz berildi. Ol milli parlamentiň alyp barýan işleri, hususan-da, häzirki wagtda ýurdumyzyň kanunçylyk-hukuk binýadyny mundan beýläk-de pugtalandyrmak, raýatlaryň hukuklaryny we bähbitlerini goramak, halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesini has-da ýokarlandyrmak maksady bilen, täze kanun taslamalaryny işläp taýýarlamak boýunça amala aşyrylýan çäreler barada habar berdi. Şeýle-de hereket edýän kanunçylyk namalaryna döwrüň talabyna laýyklykda üýtgetmeleriň we goşmaçalaryň girizilýändigi barada aýdyldy.

Dürli döwletleriň parlamentleri, iri halkara guramalar bilen netijeli gatnaşyklar yzygiderli giňeldilýär. Ýakynda Bangladeş Halk Respublikasynyň hem-de Kanadanyň Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçilerinden ynanç hatlary kabul edildi. Demirgazyk Makedoniýanyň daşary işler ministri hem-de Birleşen Arap Emirlikleriniň Türkmenistandaky Adatdan daşary we Doly ygtyýarly ilçisi bilen duşuşyklar geçirildi. Olaryň barşynda parlamentara hyzmatdaşlygy ösdürmegiň mümkinçilikleri barada pikir alşyldy.

Deputatlar Birleşen Milletler Guramasynyň ýurdumyzdaky wekilhanasy bilen bilelikde, degişli döwlet düzümleri tarapyndan guralan çärelere, hususan-da, BMG-niň Ösüş maksatnamasynyň howanyň üýtgemegine uýgunlaşmak boýunça çäreleriň işlenip taýýarlanylmagyna, BMG-niň Ilat gaznasynyň “Ýaşlar, parahatçylyk we howpsuzlyk” boýunça bilelikdäki maksatnamany işläp taýýarlamaga bagyşlanan duşuşyklaryna, Çagalar gaznasynyň “Türkmenistanda çaganyň hukuklaryny durmuşa geçirmek boýunça 2023 — 2028-nji ýyllar üçin Hereketleriň milli meýilnamasynyň” tanyşdyrylyş çäresine gatnaşdylar. Mundan başga-da, Mejlisiň ýedinji çagyrylyşynyň üçünji maslahatynda kabul edilen kanunçylyk namalarynyň maksatlaryny we wezipelerini ilata düşündirmek boýunça alnyp barylýan işler barada maglumat berildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow täze kanunlaryň taslamalaryny işläp taýýarlamak hem-de hereket edýän kanunçylyk namalaryna döwrüň talabyna laýyklykda üýtgetmeler we goşmaçalar girizmek, kabul edilen kanunçylyk namalaryny halk köpçüligine düşündirmek babatda alnyp barylýan işleri dowam etdirmegiň möhümdigine ünsi çekdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary H.Geldimyradow “Türkmenistanda sanly ykdysadyýeti ösdürmegiň 2021 — 2025-nji ýyllar üçin Döwlet maksatnamasynda” bellenen wezipeleri durmuşa geçirmek, hususan-da, ykdysadyýetiň pudaklaryna sanly tehnologiýalary ornaşdyrmak, awtomatlaşdyrylan elektron maglumat binýatlar ulgamyny döretmek, onuň bir bitewi tehniki talapnamalara laýyklykda işlemegini üpjün etmek boýunça alnyp barylýan toplumlaýyn çäreler barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, standartlaşdyrmak boýunça ygtyýarly edaranyň we onuň düzüm birlikleriniň işini kämilleşdirmegiň möhümdigini belledi. Bu ugurda amala aşyrylýan anyk çäreler olaryň işiniň netijeliligini ýokarlandyrmaga, resminama dolanyşygyny çaltlandyrmaga, kadalaşdyryjy resminamalaryň elektron binýadyny netijeli ulanmaga, şeýle hem raýatlara, ýuridik şahslara, hususy telekeçilere edilýän hyzmatlaryň hilini gowulandyrmaga ýardam bermelidir diýip, hormatly Prezidentimiz aýtdy hem-de wise-premýere birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Soňra Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Amanow şu ýylyň 25 — 27-nji oktýabrynda Aşgabatda geçiriljek “Türkmenistanyň nebiti we gazy — 2023” atly XXVIII halkara maslahata we sergä görülýän taýýarlyk barada hasabat berdi. Foruma daşary ýurt kompaniýalarynyň, halkara maliýe düzümleriniň köp sanly wekilleri, ýurdumyzyň hem-de Türkmenistanda işleýän daşary ýurt köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri gatnaşarlar.

Maslahatyň gün tertibine giň ugurlar — baý tebigy serişdeleri netijeli peýdalanmak, energetika bazarlaryny, maýa goýum işlerini ösdürmek, täze ýataklary özleşdirmek, uglewodorod çig malyny gaýtadan işlemek, nebithimiýa, gazhimiýa, himiýa pudaklary we elektroenergetika, ekologik taýdan zyýansyz önümçilikleri ornaşdyrmak, innowasion tehnologiýalary hem-de öňdebaryjy işläp taýýarlamalary çekmek ýaly möhüm meseleler giriziler.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, häzirki döwürde nebitgaz pudagynyň milli ykdysadyýetimiziň esasy pudaklarynyň biridigini nygtady. Şoňa görä-de, nebitgaz senagatynyň ýeten derejelerini görkezmekde bu halkara maslahat we sergi uly ähmiýete eýe bolar. Şeýle forumlar bu pudakda daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen deňhukuklylyk, özara bähbitlilik esasynda gatnaşyklary işjeň ilerletmek üçin uly mümkinçilikleri açýar. Döwlet Baştutanymyz bu halkara çärede daşary ýurt kompaniýalary bilen pudagy ösdürmegiň ugurlary barada pikir alyşmaga aýratyn üns bermek zerurdyr diýip belledi we bu çäräniň ýokary derejede, guramaçylykly geçirilmegini üpjün etmegi wise-premýere tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary T.Atahallyýew ýurdumyzyň welaýatlarynda möwsümleýin oba hojalyk işleriniň alnyp barlyşy barada hasabat berdi.

Welaýatlarda bugdaý ekişiniň dowam edýändigi, ekiş geçirilen meýdanlary mineral dökünler bilen iýmitlendirmek hem-de suw tutmak işleriniň geçirilýändigi barada habar berildi. Şunuň bilen birlikde, pagta hasylyny ýygnap almak we pagtaçylar bilen tabşyrylan hasyl üçin hasaplaşyklary öz wagtynda geçirmek boýunça degişli çäreler görülýär.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, möwsümleýin oba hojalyk işleriniň agrotehniki kadalara laýyklykda guralmagynyň zerurdygyny belledi hem-de pagta ýygymynyň we bugdaý ekişiniň depginlerini ýokarlandyrmak üçin degişli düzümleriň sazlaşykly işini berk gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Mejlisiň dowamynda wise-premýer şu ýylyň oktýabr aýynyň soňky ýekşenbesine meýilleşdirilen Türkmen alabaýynyň baýramy mynasybetli guraljak çärelere görülýän taýýarlyk barada hasabat berdi. Dabaralaryň çäklerinde “Ýylyň türkmen edermen alabaýy” atly halkara bäsleşigiň jemleýji tapgyryny, sergidir halkara ylmy maslahaty geçirmegiň göz öňünde tutulýandygy barada habar berildi. Mundan başga-da, “Türkmen alabaý itleri” assosiasiýasynyň III mejlisi geçiriler.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, ýurdumyzda türkmen alabaýlarynyň tohum arassalygyny gorap saklamak, baş sanyny artdyrmak we şan-şöhratyny dünýä ýaýmak boýunça netijeli işleriň alnyp barylýandygyny nygtady.

Şu ýylyň oktýabr aýynyň soňky ýekşenbesinde ýurdumyzda Türkmen alabaýynyň baýramyny belläp geçeris. Şu mynasybetli birnäçe çäreleri geçireris diýip, döwlet Baştutanymyz bu baýramy ýokary derejede guramak üçin gowy taýýarlyk görmegiň möhümdigini nygtap, wise-premýere degişli tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Annamämmedow gözegçilik edýän ulgamlaryndaky işleriň ýagdaýy, hususan-da, Awtomobil ýollarynyň gurluşygyny dolandyrmak baradaky döwlet agentligi tarapyndan “Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda” göz öňünde tutulan wezipeleri ýerine ýetirmek maksady bilen alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Şunuň bilen baglylykda, Aşgabat — Gökdepe demirgazyk sowma awtomobil ýolunyň durkuny täzelemegiň meýilleşdirilendigi barada habar berildi. Onuň ugry boýunça häzirki döwrüň talaplaryna we halkara ölçeglere laýyk gelýän sil-suw akabasyny hem-de demir ýoluň üstünden geçýän täze awtomobil köprülerini gurmak göz öňünde tutulýar. Munuň özi ýurdumyzyň ýol-ulag ulgamyny mundan beýläk-de döwrebaplaşdyrmaga, ýolagçy, ýük gatnawlarynyň howpsuz hem-de sazlaşykly hereketini üpjün etmäge ýardam berer. Şunuň bilen baglylykda, hormatly Prezidentimiziň garamagyna degişli teklip hödürlenildi.

Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, Aşgabat — Gökdepe demirgazyk sowma awtomobil ýolunyň 47-nji kilometrinde ýerleşýän sil-suw akabasynyň, şeýle hem demir ýoluň üstünden geçýän awtomobil köprülerini gurmak baradaky teklibi makullady we wise-premýere degişli işleri geçirmegi, ýurdumyzda alnyp barylýan gurluşyk işleriniň ýokary hilli bolmagyny hemişe gözegçilikde saklamagy tabşyrdy.

Soňra hormatly Prezidentimiz Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasarlary B.Annamämmedowa we T.Atahallyýewe ýüzlenip, häzirki wagtda paýtagtymyz Aşgabat şäheriniň binagärlik keşbiniň has-da gözelleşýändigini, ak mermerli şäherimiziň döwrebap binalarynda we desgalarynda bagtyýar raýatlarymyz, şol sanda atşynaslarymyz, seýislerimiz üçin ähli şertleriň döredilýändigini belledi. Döwlet Baştutanymyz şular barada aýtmak bilen, «Türkmenistanyň Prezidentiniň Ahalteke atçylyk toplumynyň durkuny täzelemek, goşmaça binalary we desgalary gurmak hakynda» Karara gol çekdi we ony sanly ulgam arkaly iberip, degişli işleri geçirmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary B.Atdaýew dokma senagatynyň kärhanalarynda alnyp barylýan işler barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe dokma pudagynda hem ägirt uly özgertmeler amala aşyrylýar. Ýurdumyzda täze ýokary tehnologiýaly dokma kärhanalary yzygiderli gurlup ulanmaga berilýär, hereket edýän kärhanalar döwrebaplaşdyrylýar, pudagyň önümçilik kuwwaty artdyrylýar. Kuwwatly önümçilik infrastrukturasy we çig mal binýady bolan Türkmenistanyň dokma toplumy milli ykdysadyýetimizde öňdäki orunlaryň birini eýeleýär. Ýokary tehnologiýaly, ekologik taýdan arassa önüm öndürýän täze kärhanalaryň gurluşygyna köp möçberde maýa goýumlaryň goýulmagy netijesinde pudagyň eksport mümkinçiligi artýar.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň dokma senagatynyň özüniň ägirt uly serişde kuwwaty esasynda Türkmenistanyň ykdysadyýetiniň gaýtadan işleýän pudagynyň okgunly ösüşiniň nusgasyna öwrülendigini belläp, wise-premýere bu ugurdaky işleri dowam etdirmek boýunça anyk tabşyryklary berdi.

Wise-premýer “Türkmenistanda öndürilen” milli haryt nyşanyny döretmek boýunça görülýän çäreler barada-da hasabat berdi.

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýurdumyzyň ykdysady kuwwatyny pugtalandyrmak, eksport mümkinçiliklerini ýokarlandyrmak boýunça giň möçberli işler amala aşyrylýar. Bu işleriň netijesinde öndürilýän ýokary hilli, bäsdeşlige ukyply önümler içerki bazaryň üpjünçiligini artdyrmak bilen birlikde, daşary ýurt bazarlarynda-da barha uly orun alýar. “Türkmenistanyň 2021 — 2030-njy ýyllar üçin daşary söwda Strategiýasyna” laýyklykda, milli söwda nyşanly täze harytlary öndürmek hem-de olary dünýä bazarlarynda giňden tanatmak boýunça wezipeler göz öňünde tutuldy.

Wise-premýer “Türkmenistanyň sergileri, ýarmarkalary we maslahatlary guramak işini 2020 — 2025-nji ýyllarda ösdürmegiň Strategiýasyna” laýyklykda, “Türkmenistanda öndürilen” milli haryt nyşanyny döretmek boýunça çäreleri durmuşa geçirmegiň meýilleşdirilendigini habar berdi. Türkmenistan halkara jemgyýetçilikde “Türkmenistanda öndürilen” milli haryt nyşany bilen ýokary hilli harytlary öndürmek we hyzmatlary amala aşyrmak ulgamynda uly mümkinçiliklere eýe bolan döwlet hökmünde tanalýar. Bu bolsa ýurdumyzyň dünýä bazarynda abraýyny artdyrmaga, eksport mümkinçiliklerini giňeltmäge we maýa goýumlary çekmäge oňyn täsir edýär. Şunuň bilen baglylykda, wise-premýer döwlet Baştutanymyzyň garamagyna zerur taýýarlyk işlerini guramak boýunça degişli teklibi hödürledi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, «Türkmenistanda öndürilen» milli haryt nyşanynyň şekili babatda teklipleri jemlemek we saýlap almak boýunça pudagara iş toparyny döretmek baradaky teklibi makullady hem-de ol işlenip taýýarlanylanda, halkymyzyň milli aýratynlyklarynyň, häzirki zaman marketing usullarynyň göz öňünde tutulmalydygyny aýdyp, wise-premýere birnäçe tabşyryklary berdi.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary M.Mämmedowa Türkmenistanyň Prezidentiniň “Edebiýat, medeniýet we sungat işgärleriniň, höwesjeň aýdymçy ýaşlaryň hem-de zehinli çagalaryň arasynda Türkmenistanyň Prezidentiniň “Türkmeniň Altyn asyry” atly baýragyny almak ugrundaky bäsleşigi yglan etmek hakynda” Kararynyň taslamasy barada hasabat berdi.

Bu bäsleşigiň çäklerinde “Ýaňlan, Diýarym!” telebäsleşigini, “Çalsana, bagşy!”, “Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” hem-de “Garaşsyzlygyň merjen däneleri” bäsleşiklerini guramak meýilleşdirilýär.

“Türkmeniň Altyn asyry” bäsleşigini ýurdumyzyň Garaşsyzlygynyň 33 ýyllyk baýramy mynasybetli 2024-nji ýylyň sentýabr aýynda jemlemek göz öňünde tutulýar. Şunuň bilen baglylykda, wise-premýer döwlet Baştutanymyzyň garamagyna degişli resminamanyň taslamasyny hödürledi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, Türkmenistanyň Prezidentiniň «Türkmeniň Altyn asyry» atly baýragyny almak ugrundaky bäsleşigiň milli medeniýetimizi ösdürmekde, medeni mirasymyzy öwrenmekde, ýaş zehinleri ýüze çykarmakda, kämil eserleriň döremeginde möhüm ähmiýetini belledi hem-de bu bäsleşigi ýokary derejede, guramaçylykly geçirmek üçin ähli zerur çäreleri görmegi wise-premýere tabşyrdy. Döwlet Baştutanymyz degişli Karara gol çekip, ony sanly ulgam arkaly wise-premýere iberdi we birnäçe anyk tabşyryklary berdi.

Mejlisiň dowamynda meşhur türkmen kompozitory Nury Halmämmedowyň doglan gününiň 85 ýyllygy mynasybetli “Mukama siňen ömür” atly festiwaly geçirmäge görülýän taýýarlyk barada hasabat berildi.

Täze taryhy eýýamda ata-babalarymyzdan miras galan milli medeniýetimizi we sungatymyzy ösdürmäge aýratyn ähmiýet berilýär. Ussat medeniýet, sungat, döredijilik işgärleriniň sarpasy belentde tutulýar. Meşhur türkmen kompozitorynyň doglan gününiň 85 ýyllygy mynasybetli şu ýylyň 27-28-nji oktýabry günlerinde ýurdumyzyň welaýatlarynda hem-de Aşgabat we Arkadag şäherlerinde “Mukama siňen ömür” atly festiwalyň guralmagy meýilleşdirilýär.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, kompozitor Nury Halmämmedowyň eserleriniň ýokary ussatlygyň nusgasy bolup durýandygyny, türkmen halkynyň ruhy mirasynyň sanawyna, dünýäniň saz sungatynyň hazynasyna hemişelik girendigini belledi hem-de bu döredijilik çäresiniň ýokary guramaçylyk derejesinde geçirilmegini üpjün etmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary N.Amannepesow saglygy goraýyş boýunça XI Türkmen-german forumyna görülýän taýýarlyk barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, ýurdumyz köp ýyllaryň dowamynda dünýäniň, şol sanda Germaniýa Federatiw Respublikasynyň öňdebaryjy lukmançylyk merkezleri bilen işjeň hyzmatdaşlyk edip gelýär. Türkmenistanyň Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrligi bilen Germaniýa Federatiw Respublikasynyň Federal Saglygy goraýyş ministrliginiň arasynda saglygy goraýyş ulgamynda hyzmatdaşlyk etmek barada özara düşünişmek hakynda Ähtnama hem-de Türkmenistanyň Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrligi bilen Maksimilian-Lýudwig adyndaky Mýunhen uniwersitetiniň Groshadern klinikasynyň arasynda hyzmatdaşlyk etmek boýunça Ylalaşyk üstünlikli durmuşa geçirilýär. Şunuň bilen baglylykda, şu ýylyň 28-29-njy sentýabrynda türkmen halkynyň Milli Lideri, Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň ýolbaşçylygyndaky ýurdumyzyň wekiliýetiniň GFR-e saparynyň dowamynda birnäçe ikitaraplaýyn duşuşyklaryň geçirilendigi habar berildi. Hususan-da, degişli teklipler öňe sürlüp, şolara laýyklykda, ýokarda ady agzalan forumy şu ýylyň dekabr aýynyň birinji ongünlüginde sanly ulgam arkaly guramak göz öňünde tutulýar.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, Türkmenistan bilen Germaniýa Federatiw Respublikasynyň arasyndaky saglygy goraýyş babatda hyzmatdaşlygyň mundan beýläk-de dowam etdirilmelidigini aýtdy. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz XI Türkmen-german forumyny ýokary derejede we guramaçylykly geçirmäge talabalaýyk taýýarlyk görmegi tabşyrdy.

Ministrler Kabinetiniň Başlygynyň orunbasary, daşary işler ministri R.Meredow türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň “Bir guşak, bir ýol” üçünji ýokary derejeli maslahatyna gatnaşmak maksady bilen, Hytaý Halk Respublikasyna amala aşyran iş saparynyň netijeleri barada hasabat berdi.

Aziýa — Ýuwaş umman sebitiniň döwletleri, şol sanda HHR bilen netijeli gatnaşyklary ösdürmek Gahryman Arkadagymyzyň başyny başlan we häzirki wagtda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda üstünlikli durmuşa geçirilýän ýurdumyzyň daşary syýasatynyň möhüm ugurlarynyň biridir. Giň ugurlary öz içine alýan Türkmenistan bilen Hytaýyň arasyndaky hyzmatdaşlyk strategik häsiýete eýedir.

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Halk Maslahatynyň Başlygy “Bir guşak, bir ýol” üçünji ýokary derejeli maslahatynyň açylyş dabarasyna, şeýle hem onuň çäklerinde guralan ýokary derejeli maslahata gatnaşyp çykyş etdi hem-de ýurdumyzyň özara bähbitli hyzmatdaşlyk meselelerinde işjeň we başlangyçly orun eýeleýändigini tassyklady. Gahryman Arkadagymyzyň HHR-iň Döwlet Geňeşiniň Premýeriniň birinji orunbasary, Hytaýyň Kommunistik partiýasynyň Merkezi komitetiniň Syýasy býurosynyň hemişelik komitetiniň agzasy Din Sýuesýan bilen duşuşygynyň barşynda türkmen-hytaý hyzmatdaşlygynyň häzirki ýagdaýy we geljegi gyzyklanma bildirilip ara alnyp maslahatlaşyldy.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow saparyň jemleýji gününde Hytaý Halk Respublikasynyň Başlygy Si Szinpin bilen duşuşyk geçirdi. Onuň gün tertibine uzak möhlete gönükdirilip guralýan döwletara hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan meseleleri girizildi. Şunda türkmen-hytaý gatnaşyklaryna mahsus bolan özara ynanyşmagyň, düşünişmegiň hem-de açyklygyň ýokary derejesi bellenildi. Türkmen halkynyň Milli Lideriniň Hytaý Halk Respublikasyna iş saparynyň çäklerinde ýurdumyzyň resmi wekiliýetiniň agzalarynyň HHR-iň degişli ministrlikleriniň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylary bilen duşuşyklary geçirildi. Saparyň jemleri boýunça birnäçe ikitaraplaýyn resminamalara gol çekildi.

Türkmen-hytaý hyzmatdaşlygynyň ähli ugurlary boýunça möhüm ylalaşyklaryň gazanylandygyny nygtap, wise-premýer, daşary işler ministri olary iş ýüzünde durmuşa geçirmek meseleleriniň Hyzmatdaşlyk boýunça hökümetara türkmen-hytaý komitetiniň noýabr aýynda meýilleşdirilen nobatdaky mejlisiniň gün tertibine girizilendigini habar berdi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, Türkmenistanyň Hytaý bilen strategik hyzmatdaşlyk ýörelgelerine esaslanýan däp bolan dostlukly gatnaşyklaryň mundan beýläk-de pugtalandyrylmagyna we giňeldilmegine uly ähmiýet berýändigini nygtady. Döwlet Baştutanymyz şu ýyl ilkinji daşary ýurda saparymyzy HHR-e amala aşyrandygymyz bellärlikli ýagdaýdyr diýip aýtdy.

Türkmen-hytaý hyzmatdaşlygy syýasy-diplomatik, söwda-ykdysady we medeni-ynsanperwer ulgamlarda üstünlikli ösdürilýär. Biziň ýurtlarymyz BMG-niň, beýleki iri halkara hem-de sebit guramalarynyň ugry boýunça işjeň hyzmatdaşlyk edýärler. “Merkezi Aziýa — Hytaý” formatyndaky döwletara dialog täze ösüşe eýe boldy. Şunda hem Türkmenistan başlangyçly orny eýeleýär.

Hormatly Prezidentimiz şular barada aýtmak bilen, türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň ýolbaşçylygyndaky türkmen wekiliýetiniň Hytaý Halk Respublikasyna şu hepdede amala aşyran iş saparynyň jemlerine hem ünsi çekdi. Döwlet Baştutanymyzyň belleýşi ýaly, Gahryman Arkadagymyz “Bir guşak, bir ýol” üçünji halkara hyzmatdaşlyk forumynyň çäklerinde guralan ýokary derejeli maslahatda çykyş edip, ýurdumyzyň özara bähbitli halkara hyzmatdaşlyk meselelerinde işjeň we başlangyçly orny eýeleýändigini tassyklady.

Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedow netijeli türkmen-hytaý hyzmatdaşlygyny, şol sanda ony hökümetara türkmen-hytaý komitetiniň çäklerinde ösdürmek boýunça yzygiderli işleri dowam etdirmegi tabşyryp, bu komitetiň işiniň gazanylan ylalaşyklaryň durmuşa geçirilmegine hem-de anyk netijeleriň gazanylmagyna gönükdirilmelidigini aýtdy.

Soňra wise-premýer, daşary işler ministri hormatly Prezidentimiziň Türkiýe Respublikasyna meýilleşdirilen resmi saparyna görülýän taýýarlyk barada hasabat berdi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow hasabaty diňläp, Türkiýe Respublikasynyň ýurdumyzyň iň ýakyn hyzmatdaşlarynyň biridigini nygtady. Geçen ýyllarda gol çekilen döwletara, hökümetara hem-de pudagara resminamalar toplumy ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň ygtybarly hukuk binýadyny emele getirýär. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz öňde boljak saparyň iki ýurduň doganlyk halklarynyň taryhy taýdan emele gelen umumylygyna daýanýan däp bolan türkmen-türk gatnaşyklarynyň mundan beýläk-de hemmetaraplaýyn ösdürilmegine ýardam etjekdigini aýdyp, wise-premýer, daşary işler ministrine saparyň ýokary guramaçylyk derejesini üpjün etmegi tabşyrdy.

Soňra Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň Baş direktory M.Çakyýew gözegçilik edýän düzümlerindäki işleriň ýagdaýy barada hasabat berdi.

Bellenilişi ýaly, durmuş-ykdysady özgertmeleriň çäklerinde ýurdumyzda ulag düzümlerini, sebit hem-de dünýä ähmiýetli üstaşyr ulag taslamalaryny durmuşa geçirmäge giň mümkinçilikler döredilýär. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda halkara ölçeglere laýyk gelýän, ulag ulgamynyň ähli ugurlaryny öz içine alýan ugurdaş multimodal düzümler döredilýär. Şolaryň hatarynda dürli görnüşli howa gämilerini kabul etmäge ukyply uçuş-gonuş zolaklary, iň täze tehniki serişdeler bilen enjamlaşdyrylan howa menzilleriniň toplumlary bar.

Raýat awiasiýasynyň maddy-enjamlaýyn binýadynyň kämilleşdirilmegine uly ähmiýet berlip, iň täze uçarlar we dikuçarlar satyn alynýar, ýokary derejeli işgärler taýýarlanylýar, ozalky bar bolan howa menzilleri döwrebaplaşdyrylýar, täzeleri gurulýar. Ýurdumyzyň geografik taýdan amatly ýerleşmegi hem-de Halkara howa menzillerinde döredilen häzirki zaman şertleri dürli daşary ýurt awiakompaniýalarynyň ünsüni özüne çekýär we bu ugurda hödürlenýän hyzmatlardan peýdalanmaga isleg bildirýänleriň sany barha artýar. Häzirki wagtda “Türkmenhowaýollary” agentligi tarapyndan ýurdumyzyň howa menzillerinde uçarlaryň sazlaşykly işini üpjün etmek boýunça zerur çäreler görülýär. Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyzyň garamagyna degişli teklipler hödürlenildi.

Hormatly Prezidentimiz hasabaty diňläp, ýurdumyzyň halkara howa menzillerinde uçuşlaryň howpsuzlygyny, yzygiderliligini üpjün etmek üçin bu düzümiň maddy-enjamlaýyn binýadyny mundan beýläk-de pugtalandyrmak baradaky teklibi makullady hem-de agentligiň ýolbaşçysyna bu ugurda talabalaýyk işleri geçirmegi tabşyrdy.

Mejlisde döwlet durmuşynyň başga-da birnäçe möhüm meselelerine garaldy hem-de olar boýunça degişli çözgütler kabul edildi.

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly geçirilen Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisini jemläp, oňa gatnaşanlara berk jan saglyk, maşgala abadançylygyny, berkarar Watanymyzyň gülläp ösmegi ugrunda alyp barýan işlerinde uly üstünlikleri arzuw etdi.

20.10.2023

Türkmenistanyň Prezidenti Serdar BERDIMUHAMEDOW: — Halkara sergiler — Watanymyzyň üstünliklerini dünýäde wagyz etmegiň ähmiýetli giňişligi

Mälim bolşy ýaly, «Bitarap Türkmenistanyň daşary syýasat ugrunyň 2022 — 2028-nji ýyllar üçin Konsepsiýasyny» hem-de «Türkmenistanyň daşary ykdysady işini ösdürmegiň 2020 — 2025-nji ýyllar üçin Maksatnamasyny» netijeli durmuşa geçirmek, halkara sergi işini ösdürmekde abraýly halkara guramalar we dünýä döwletleri bilen hyzmatdaşlygy giňden ýola goýmak maksady bilen, hormatly Prezidentimiz «Türkmenistanyň halkara sergi işini ösdürmegiň 2024-2025-nji ýyllar üçin Konsepsiýasyny» tassyklaýan degişli Karara gol çekdi. Döwlet Baştutanymyz Serdar Berdimuhamedowyň 5-nji oktýabrda Halkara sergiler býurosynyň Baş sekretary Dimitri Kerkentzesi kabul etmegi we myhman bilen bu düzümiň goldaw bermeginde guralýan sergi-ýarmarka işleri ulgamynda özara hyzmatdaşlygyň meseleleri, şeýle hem öňdebaryjy tejribeleri öwrenmegiň mümkinçilikleri barada pikir alyşmagy hem bu ugruň ýurdumyz üçin möhümdigine şaýatlyk edýär.

Halkara sergiler býurosynyň ýolbaşçysy ýurdumyz bilen gatnaşyklary giňeltmäge aýratyn gyzyklanma bildirýändigini nygtady we halkara giňişlikde Türkmenistanyň sergileri guramakda ýokary derejä ýetendigini belledi.

Biziň döwletimiz «Açyk gapylar» syýasatyny üstünlikli durmuşa geçirip, gyzyklanma bildirýän taraplaryň ählisi bilen giň gerimli hyzmatdaşlygy ösdürmäge aýratyn üns berýär. Şunda diňe bir dünýäniň öňdebaryjy tejribesini özleşdirmek däl, eýsem, içerki we daşarky bazarlarda ýerli harytlaryň, hyzmatlaryň ilerledilmegi hem göz öňünde tutulýar. Munuň özi halkara sergileriň dünýä ykdysadyýetine ýakynlaşmagyna, özara bähbitli hyzmatdaşlygyň işjeňleşdirilmegine oňyn täsirini ýetirýär.

Söhbetdeşligiň dowamynda döwlet Baştutanymyzyň nygtaýşy ýaly, Türkmenistanda halkara söwda-ykdysady hyzmatdaşlygy ösdürmek boýunça maksatnamalaýyn çäreler durmuşa geçirilip, kabul edilen «Türkmenistanyň halkara sergi işini ösdürmegiň 2024-2025-nji ýyllar üçin Konsepsiýasyna» laýyklykda, ýurdumyz Halkara sergiler býurosy bilen hyzmatdaşlygy mundan beýläk-de giňeltmegi maksat edinýär. Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzyň Halkara sergiler býurosynyň agzasy bolmak bilen, bütindünýä we ýöriteleşdirilen gözden geçirilişlere işjeň gatnaşýandygyna ünsi çekdi. Mälim bolşy ýaly, soňky ýyllarda Türkmenistan Şanhaýda, Milanda, Astanada, Dubaýda geçirilen sergilerde mynasyp wekilçilik etdi.

Şunuň bilen baglylykda, döwlet Baştutanymyz agzalan býuronyň ýolbaşçysyny şu ýylyň 2-nji oktýabrynda Kataryň Doha şäherinde bu guramanyň goldaw bermeginde guralýan «EKSPO — 2023 Doha» halkara sergisiniň öz işine başlamagy mynasybetli tüýs ýürekden gutlady hem-de forumyň üstünlikli geçmegini arzuw etdi. Bellenilişi ýaly, bu halkara gözden geçirilişde Türkmenistanyň sergi bölümi hem guraldy. Şeýle-de hormatly Prezidentimiz Türkmenistanyň Ýaponiýanyň Osaka şäherinde geçiriljek «EKSPO — 2025» Bütindünýä sergisine gatnaşmaga gyzyklanma bildirýändigini nygtap, döredilen guramaçylyk toparynyň bu ugurda degişli işleri alyp barýandygyny aýtdy.

Halkara sergiler býurosynyň Baş sekretary Dimitri Kerkentzes, öz gezeginde, Doha şäherinde geçirilýän halkara sergide ýaýbaňlandyrylan türkmen bölümi bilen tanşandygyny, onuň özünde uly täsirleri galdyrandygyny aýtdy. Myhman bilelikdäki çäreleriň netijeli hyzmatdaşlygy ösdürmäge, ýurdumyzyň dünýäniň sergiler giňişligine geljekde-de işjeň goşulyşmagyna ýardam etjekdigine ynam bildirdi.

Döwlet Baştutanymyz Halkara sergiler býurosy bilen mundan beýläk-de hyzmatdaşlyk etmegiň uly mümkinçilikleriniň bardygyny, geljekde Türkmenistanda halkara ähmiýetli we ählumumy ösüşe gönükdirilen sergileri guramagyň şertlerine garamagyň maksat edinilýändigini nygtady.

Aşgabatda yzygiderli geçirilýän sergiler ýurdumyzyň halk hojalyk toplumynyň üstünliklerini wagyz etmäge uly goşant goşýar. Şu ýylyň mart aýynda paýtagtymyzda Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň döredilmeginiň 15 ýyllygyna bagyşlanan sergi geçirildi. Bu çäre hususy pudagyň ösdürilmeginiň milli ykdysadyýetiň ileri tutulýan ugurlarynyň biridigini görkezdi. Bu pudak ýurdumyzyň eksport mümkinçiliklerini ýokarlandyrmakda, täze önümçilikleri ýola goýmakda, azyk bolçulygyny döretmekde, ilatyň iş bilen üpjünçiliginde ähmiýetli orny eýeleýär. Telekeçilerimiz halkara derejede Türkmenistanyň adyndan mynasyp wekilçilik edip, Watanymyzyň at-abraýyny ýokarlandyrýarlar.

Sergide oba hojalygynda, azyk we gaýtadan işleýän senagatda, gurluşykda, gurluşyk serişdeleriniň, elektrik enjamlarynyň, öý hojalyk tehnikasynyň önümçiliklerinde, söwda, bilim, durmuş hyzmatlary, ulag we logistika ulgamlarynda, halk senetçiliginde ýöriteleşen hususy kärhanalardyr hojalyk jemgyýetleri özleriniň diwarlyklaryny görkezdiler. Onda Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan, eksport ugurly önümleri öndürmek boýunça wezipeleri çözmekde gazanan üstünliklerine aýratyn üns çekildi.

Aprel aýynda gazanylan üstünlikleri hem-de ýurdumyzda harytlaryň öndürilişiniň möçberini giňeltmekde, hyzmatlar ulgamyny ösdürmekde geljekki mümkinçilikleri görkezmäge gönükdirilen Türkmenistanyň söwda toplumynyň sergisi geçirildi. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň sergä gatnaşyjylara iberen Gutlagynda durmuşa geçirilýän tutumly işleriň netijesinde harytlarymyzyň bäsdeşlige ukyplylygynyň ýokarlanýandygy, ýurdumyzyň içerki bazaryny ýokary hilli harytlar bilen üpjün etmekde, daşarky söwdany giňeltmekde ýokary netijeleriň gazanylýandygy nygtaldy. “Bu gün «Türkmenistanda öndürildi» diýen nyşanly harytlar dünýä bazarlarynda uly islegden peýdalanyp, ýurdumyzyň eksport mümkinçilikleriniň barha artýandygynyň subutnamasyna öwrüldi” diýip, döwlet Baştutanymyz Gutlagynda belledi.

3-4-nji maýda paýtagtymyzda “Halkara ulag-üstaşyr geçelgeleri: özara arabaglanyşyk we ösüş — 2023” atly II halkara sergi geçirildi. Türkmenistanyň Ministrler Kabinetiniň ýanyndaky Ulag we kommunikasiýalar agentliginiň “Türkmen Forum” hojalyk jemgyýeti bilen bilelikde guran forumyna dünýäniň 40 ýurdundan 400-den gowrak wekil gatnaşdy. Şolaryň hatarynda ugurdaş döwlet we hususy düzümleriň işgärleri, bilermenler, maýadarlar, halkara guramalaryň, maliýe institutlarynyň, BMG-niň, ÝHHG-niň, Bütindünýä bankynyň, Aziýanyň ösüş bankynyň, Türkmenistandaky diplomatik wekilhanalaryň, ýurdumyzyň we daşary ýurtlaryň köpçülikleýin habar beriş serişdeleriniň wekilleri bar. Halkara foruma «Vitol», «Meno Logistics», «Boeing», «Dragon Oil», «Fly Dubai», «Airbus», “Cargo lux”, “Lufthansa Consulting” ýaly halkara logistika we ekspeditorçylyk kompaniýalarynyň, Howa ulaglarynyň halkara assosiasiýasynyň, Halkara gämiçilik edarasynyň, Halkara awtomobil ulaglary birleşiginiň, Demir ýollaryň arasyndaky hyzmatdaşlyk guramasynyň, Halkara ulag forumynyň, “USAID Central Asia” maksatnamasynyň, Merkezi Aziýadaky Korollyk logistika we ulag institutynyň wekilhanasynyň wekilleri we başga-da köp sanly adamlar gatnaşdylar.

24-25-nji maýda paýtagtymyzda “Ak şäherim Aşgabat” atly XXII halkara köpugurly sergi ýaýbaňlandyryldy. Onuň dowamynda ýurdumyzyň we daşary ýurt kompaniýalarynyň, guramalaryň, edaralaryň, hususy telekeçileriň 140-a golaýy öz önümlerini görkezdiler. Sergide dürli görnüşli senagat önümleri, azyk harytlary, amaly-haşam sungatynyň önümleri bilen bir hatarda, ekologik taýdan arassa, halkara ölçeglere laýyk gelýän şäher hojalygy ulgamyny döretmäge degişli iri maýa goýum taslamalary, energiýa tygşytlaýjy tehnologiýalar we uly şäheriň ýaşaýyş-durmuşynyň oňyn sazlaşygyny saklamaga, daşky gurşawyň goralmagyna ýardam edýän desgalaryň taslamalary görkezildi. Serginiň köp böleginde inženerçilik-aragatnaşyk ulgamlarynyň işini ýokarlandyrmaga mümkinçilik berýän awtomatlaşdyrylan dolandyryş ulgamlarynyň görkezilmegine uly orun berildi.

28-nji maýda Aşgabatda her ýylyň maý aýynyň soňky ýekşenbesinde bellenilýän Türkmen halysynyň baýramy mynasybetli “Türkmen halysy — türkmeniň kalby” atly halkara sergi geçirildi. Dünýäniň dürli künjeginden gelen wekiliýetleriň düzümi daşary ýurtlaryň işewür düzümleriniň sazlaşykly ösüş ýoluna düşen ýurdumyza we geljegi uly hasaplanýan türkmen bazarynda öz ornuny pugtalandyrmaga bolan gyzyklanmalarynyň ýokarydygyny tassyklady. Şeýle hem bu forum täze hyzmatdaşlygy ýola goýmak üçin oňyn mümkinçilikleri döretdi. Foruma gatnaşanlaryň hatarynda Russiýadan, Türkiýeden, Germaniýadan, Birleşen Arap Emirliklerinden, Eýrandan, Owganystandan, Özbegistandan we Pakistandan gelen türkmen haly sungatynyň muşdaklary, iri önüm öndüriji kärhanalaryň, söwda kompaniýalarynyň ýolbaşçylarydyr hünärmenleri, ylmy-barlag we medeniýet merkezleriniň wekilleri, alymlar, bilermenler bar.

10 — 12-nji oktýabrda paýtagtymyzda Türkmenistanyň saglygy goraýyş we derman senagaty işgärleriniň gününe gabatlanyp, «Saglygy goraýyş, bilim we sport Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe» atly halkara sergi geçirildi. Her ýyl geçirilýän bu çäre lukmançylyk ylmynyň soňky gazananlaryny saglygy goraýyş ulgamyna ornaşdyrmaga we daşary ýurtly hyzmatdaşlar bilen gatnaşyklary mundan beýläk-de pugtalandyrmaga ýardam berýän abraýly forumlaryň birine öwrüldi.

Sergä dünýäniň 20-den gowrak ýurdundan lukmançylygyň dürli ulgamlaryndaky wekiller gatnaşdylar. Şolaryň arasynda derman serişdelerini, lukmançylyk enjamlaryny we sarp ediş serişdelerini, dürli lukmançylyk hyzmatlaryny hödürleýän, tebigy kosmetiki önümleriň giň görnüşlerini, çaga iýmitini öndürýän daşary ýurt kompaniýalarynyň 150-den gowragy, şol sanda Russiýadan, Gazagystandan, Özbegistandan, Gruziýadan, Germaniýadan, ABŞ-dan, Fransiýadan, Italiýadan, Beýik Britaniýadan, Awstriýadan, Polşadan, Türkiýeden, Hindistandan, Hytaýdan we beýleki ýurtlardan kompaniýalar bar.

Şeýle hem Garaşsyzlygymyzyň 32 ýyllyk baýramynyň öňüsyrasynda geçirilen Türkmenistanyň ykdysady üstünlikleriniň sergisi şu ýyl paýtagtymyzda geçirilen iri gözden geçirilişleriň biri boldy. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň foruma gatnaşyjylara iberen Gutlagynda nygtalyşy ýaly, bu giň möçberli sergi berkarar Watanymyzyň gazanan üstünliklerini, ýeten belent sepgitlerini beýan edip, geljekki ösüşlerimiziň badalgasyna öwrüljek başlangyçlary, täze taslamalary ilerletmekde uly ähmiýete eýe bolar.

Milli ykdysadyýeti durnukly ösdürmek, bazar özgertmelerini mundan beýläk-de durmuşa geçirmek, halkyň ýaşaýyş-durmuş derejesini gowulandyrmak Türkmenistanda alnyp barylýan döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridir. Bu ugurda uzak möhletleýin döwlet maksatnamalary üstünlikli durmuşa geçirilýär, täze iş orunlary döredilýär, innowasion, sanly tehnologiýalar ornaşdyrylýar, umuman, ähli zerur çäreler görülýär. Ýurdumyzda çig maly gaýtadan işleýän, halkyň sarp edýän önümlerini we eksport ugurly harytlary öndürýän pudaklar batly depginde ösýär. Dürli senagat, oba hojalyk önümleriniň öndürilýän möçberi artýar, sebitlerde täze kärhanalar gurulýar, halkara we milli taslamalar üstünlikli durmuşa geçirilýär.

Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzda döredilen berk ykdysady binýadyň we durmuş ulgamynda ýetilen sepgitleriň Türkmenistanyň geljekki ösüşiniň hem ygtybarly girewidigini nygtaýar. Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Garaşsyz, baky Bitarap Türkmenistanyň milli ykdysadyýetiniň binýadynyň has-da berkidilmegi bagtyýar halkymyzyň ýaşaýyş-durmuş derejesiniň yzygiderli ýokarlanmagyny üpjün edýär. Ykdysady ulgamda durmuşa geçirilýän döwlet syýasaty innowasiýalara, bazar gatnaşyklary şertlerinde dolandyryşyň döwrebap, has täsirli usullaryny yzygiderli ornaşdyrmaga daýanmak bilen, pudaklary toplumlaýyn we durnukly ösdürmäge, şunuň bilen birlikde, Watanymyzyň gülläp ösmegine hem-de halkyň abadançylygynyň artdyrylmagyna gönükdirilendir.

Alnyp barylýan bu işler jemi içerki önümiň durnukly ösüş depginini saklamaga, durmuş ulgamyna gönükdirilýän maýa goýumlaryň möçberini, senagat harytlarynyň önümçiligini, daşary söwda dolanyşygyny artdyrmaga, harytlaryň we hyzmatlaryň içerki bazarlarda bahalarynyň durnuklylygyny üpjün etmäge mümkinçilik döredýär. Türkmenistany ösüşiň ýoly bilen öňe ilerletmäge ýardam edýän esasy şertleriň hatarynda ýurduň işjeň senagatlaşdyrylmagy, karz syýasatynyň ösdürilmegi, importyň ornuny tutýan harytlaryň önümçiliginiň döredilmegi, tebigy gazyň, elektrik energiýasynyň we beýleki harytlaryň eksport edilýän möçberiniň artdyrylmagy agzalyp bilner. Ornaşdyrylýan innowasion ýörelgeler we hojalyk usullary ýurdumyzyň dünýä hojalyk gatnaşyklary ulgamyna üstünlikli goşulyşmagynyň wajyp şerti hökmünde çykyş edýär.

Ösüşiň milli nusgasynyň täsirliligi durmuş-ykdysady üstünlikleriň oňyn görkezijileri bilen tassyklanylýar. Şeýle hem bu ösüş dünýäniň abraýly jemgyýetçilik we maliýe guramalary tarapyndan ykrar edildi. Amatly geografik, geosyýasy ýerleşişi esasynda Türkmenistan soňky ýyllarda awtoulag, demir ýol we deňiz ulaglary, raýat awiasiýasy ulgamlarynda iri infrastruktura taslamalarynyň başyny başlaýar hem-de durmuşa geçirýär. Ýurdumyzyň bu ugurda halkara hyzmatdaşlyk syýasatynyň binýadynda, ilkinji nobatda, onuň ygtybarly ykdysady hyzmatdaş, yklym derejesinde iri energetika we üstaşyr geçiriji döwlet hökmünde ägirt uly mümkinçilikleri durandyr.

Şeýlelikde, ähli geçirilýän, şeýle hem hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow tarapyndan tassyklanan «Türkmenistanyň halkara sergi işini ösdürmegiň 2024-2025-nji ýyllar üçin Konsepsiýasynda» göz öňünde tutulan sergiler halk hojalygy toplumyny döwrebaplaşdyrmakda ýurdumyzyň gazanýan üstünliklerini bütin dünýäde wagyz etmäge, milli ykdysadyýetimiziň kuwwatyny artdyrmaga, halkyň ýaşaýyş derejesini ýokarlandyrmaga gönükdirilendir.

19.10.2023

Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň HHR-e iş sapary tamamlandy

Şu gün türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Hytaý Halk Respublikasyna iş sapary tamamlandy.

Ozal habar berlişi ýaly, 18-nji oktýabrda Gahryman Arkadagymyz HHR-iň Başlygynyň çakylygy boýunça “Bir guşak, bir ýol” üçünji ýokary derejeli maslahatyna gatnaşdy. Türkmen halkynyň Milli Lideri öz çykyşynda netijeli halkara hyzmatdaşlygy ösdürmek meselelerinde Türkmenistanyň işjeň we başlangyçly ornuny tassyklady. Şunda energetika, ulag, kommunikasiýalar, ekologiýa, senagata we beýleki pudaklara “ýaşyl” tehnologiýalary ornaşdyrmak, ykdysadyýetde ýakynlaşmak işini çuňlaşdyrmak ýaly strategik ugurlara üns çekildi.

Şu gün — iş saparynyň tamamlaýjy gününde Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň Hytaý Halk Respublikasynyň Başlygy Si Szinpin bilen duşuşygy boldy.

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Hytaýyň Halk ýygnaklar öýüne bardy. Bu ýerde Gahryman Arkadagymyzy dostlukly ýurduň ýolbaşçylary mähirli garşyladylar.

Duşuşygyň öňüsyrasynda Milli Liderimiz hem-de HHR-iň Başlygy Türkmenistanyň we Hytaý Halk Respublikasynyň Döwlet baýdaklarynyň öňünde surata düşdüler.

Başlyk Si Szinpin türkmen halkynyň Milli Lideri, Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowa “Bir guşak, bir ýol” üçünji ýokary derejeli maslahatyna gatnaşandygy üçin hoşallyk bildirdi we Hytaýda mübäreklemäge örän şatdygyny belläp, taryhyň dowamynda ýola goýlan dostlukly gatnaşyklara, köpugurly mümkinçiliklere eýe bolan döwletara hyzmatdaşlygyň okgunly ösdürilýändigini nygtady.

Bellenilişi ýaly, hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň şu ýylyň ýanwarynda Hytaý Halk Respublikasyna bolan döwlet sapary ikitaraplaýyn gatnaşyklary ösdürmegiň ýolunda täze, möhüm ädim boldy. Pekinde geçirilen gepleşikleriň netijeleri boýunça möhüm ylalaşyklar gazanyldy hem-de resminamalaryň ençemesine gol çekildi. HHR-iň Başlygy mümkinçilikden peýdalanyp, döwlet Baştutanymyza mähirli salamyny we iň gowy arzuwlaryny beýan etdi.

Başlyk Si Szinpin türkmen halkynyň Milli Lideri Gurbanguly Berdimuhamedowa Pekine gelmek baradaky çakylygy kabul edendigi üçin ýene-de bir gezek minnetdarlyk bildirip, Hytaýyň Türkmenistan bilen hyzmatdaşlyga uly ähmiýet berýändigini, döredijilikli halkara başlangyçlaryny goldaýandygyny nygtady.

Gahryman Arkadagymyz Başlyk Si Szinpine HHR-e gelmäge çakylygy üçin minnetdarlyk bildirip, däp bolan türkmen-hytaý dostlugynyň iki müň ýyldan gowrak wagtdan bäri dowam edip gelýändigini aýtdy. Beýik Ýüpek ýoly iki ýurdy we olaryň halklaryny ysnyşykly baglanyşdyrypdyr. Hytaýdan Merkezi Aziýanyň çäginden Ýewropa tarap geçen Beýik Ýüpek ýolunyň tutuş dünýä siwilizasiýasynyň ösüşiniň şerti bolandygy hemmelere mälimdir.

Türkmen halkynyň Milli Lideri sebitde durnukly ösüşi üpjün etmek baradaky meselä ünsi çekip, Türkmenistanyň “Beýik Ýüpek ýoluny dikeltmek” strategiýasyny Hytaýyň “Bir guşak, bir ýol” başlangyjy bilen utgaşdyrmak boýunça tagallalaryň wajypdygyny belledi. Köp ýyllaryň dowamynda bu başlangyç Ýewraziýa sebitinde söwda we medeni gatnaşyklary pugtalandyrmaga ýardam etdi.

Şeýlelikde, Türkmenistanyň hem-de Hytaýyň halklaryny köpasyrlyk dostlugyň, özara gatnaşyklaryň we hoşniýetli goňşuçylygyň ägirt uly tejribesi baglanyşdyrýar. Halkymyzyň nesilbaşysy hasaplanýan Oguz handan başlap, türkmen döwletlerinde daşary ýurtly ilçileri serhetde behişdi bedewlerimiz — ahalteke atlary bilen garşylamak asylly däp bolupdyr diýip, Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow aýtdy. Parfiýalylar Hytaýyň imperatory U Diniň ilçisi Çžan Sýanyň ýolbaşçylygyndaky wekiliýeti serhetde 20 müň atly bilen garşylapdyr.

Türkmen halkynyň Milli Lideri şular barada aýtmak bilen, diplomatik sowgatlaryň arasynda bedewiň iň gymmatly sowgat hasaplanandygyny belledi. Şol döwürlerde dünýä meşhur bolan we “ganatly bedewler” diýlip atlandyrylan atlar Parfiýa tarapyndan “Asman şalygy” atlandyrylan Hytaýyň imperatorlaryna sowgat hökmünde iberilipdir.

Gadymy türkmenler bolan hunlar Oguz hanyň uly ogly Gün hanyň nesilleridir. Ýewropada hunlary “kunlar” diýip atlandyrýarlar. Gun we Hun sözleri “Gün” diýmegi aňladýar. Hunlar demirgazyk-günbatar Hytaýyň giň çöllerinden Sibire çenli ägirt uly çäkleri eýeläpdir. Oguz türkmenleriniň Beýik Hun döwletiniň hökümdary Mete han Hytaý imperatorlary bilen gowy gatnaşykda bolupdyr diýip, Gahryman Arkadagymyz belledi. Mundan başga-da, VI asyrda ýaşan Göktürkmen döwleti Hytaýyň halky bilen ysnyşykly aragatnaşyk saklapdyr. Bilge hanyň baştutanlygynda Göktürkmen döwleti has-da gülläp ösüpdir. Şonda Hytaýyň ilçisi Meýluçžou Bilge hana ýakyn we doganlyk gatnaşyklary berkitmegi teklip edipdir. Tan imperatory Sýuan Szun hem Bilge han bilen şertnama baglaşmak isläpdir.

Taryh Hytaý bilen goňşuçylykda ýaşan hunlaryň we Han hytaý neberesiniň arasynda söwda gatnaşyklarynyň bolandygyna şaýatlyk edýär. Hunlaryň hökümdary Mete hanyň hökümdarlyk eden döwründe iki ýurduň arasynda birek-biregiň tejribesini öwrenmek babatda gatnaşyklar ýola goýlupdyr. Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow häzirki türkmenleriň ata-babalary hasaplanýan hunlaryň biziň eýýamymyzdan öňki 49-njy ýylda Hytaýyň hökümdary bilen “Kasam şertnamasy” diýlip atlandyrylan şertnama gol çekendikleri baradaky maglumaty anyk mysal hökmünde getirdi. Bu şertnama iki kuwwatly döwletiň arasyndaky gatnaşyklary kadalaşdyrypdyr. Bu şertnamada hunlaryň we hytaýlylaryň bir maşgala ýaly bolup ýaşandyklary bellenilýär. Şertnamada: “Goý, biziň ogullarymyz we agtyklarymyz nesillerden-nesillere bu şertnama wepaly bolsun!” diýlip nygtalýar.

Halk Maslahatynyň Başlygy Hytaý we hunlar ozalky şertnamalaryň ýerine ýetirilmegini üpjün etmek üçin diplomatik hat alyşmalary ýola goýupdyrlar hem-de hytaý çeşmelerinde Beýik Hun hökümdary Mete hanyň Hytaýyň hökümdary Sýao Wenýuwa ýazan käbir hatlary saklanyp galypdyr diýip belledi. Halkymyzyň meşhur “Huýrlukga-Hemra” dessanyndaky Çyn-Maçyn ýurduna giden//Hatarly kerweniň geldi” diýen setirler hem türkmen we hytaý halklarynyň arasynda Beýik Ýüpek ýoly eýýamyndan başlap, gatnaşyklaryň dowam edendiginiň edebi subutnamalarynyň biri bolup durýar.

Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow biziň ýurtlarymyzy we halklarymyzy asyrlara uzaýan dostluk gatnaşyklarynyň birleşdirýändigini ýene-de bir gezek nygtap, Başlyk Si Szinpine duşuşmaga döredilen mümkinçilik we hoşniýetlilik, myhmansöýerlik üçin minnetdarlyk bildirdi.

Halk Maslahatynyň Başlygynyň belleýşi ýaly, HHR-iň Başlygy bilen duşuşyklar Türkmenistan bilen Hytaý Halk Respublikasynyň arasyndaky gatnaşyklarda hemişe möhüm ähmiýetli wakalardyr. Şol duşuşyklar ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň ýagdaýy barada pikir alyşmaga, aýratyn üns berilmegini talap edýän has möhüm meseleleri ýüze çykarmaga, zerur bolan halatynda, olara kuwwatly itergi bermäge mümkinçilik döredýär.

Gahryman Arkadagymyz soňky ýyllarda türkmen-hytaý gatnaşyklarynda gazanylan özara ynanyşmagyň, düşünişmegiň, açyklygyň ýokary derejesini kanagatlanma bilen belledi. Ýurtlarymyzyň strategik hyzmatdaşlygy ähli ugurlar boýunça yzygiderli, netijeli we maksada okgunly ösdürilýär. Biz bu hyzmatdaşlygy ösdürip we giňeldip, türkmen hem-de hytaý halklarynyň dostluk, hoşniýetli goňşuçylyk gatnaşyklaryna, olaryň birek-birege çuňňur hormat goýmagyna, iki döwletiň häzirki halkara syýasatyň esasy meseleleri boýunça garaýyşlarynyň ýakyndygyna, hyzmatdaşlygyň berk hukuk binýadyna, taraplaryň uly ykdysady kuwwatyna daýanýarys diýip, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy belledi. Hyzmatdaşlygyň şeýle häsiýete eýe bolmagy Türkmenistanyň we Hytaýyň düýpli bähbitlerine laýyk gelmek bilen, halkara durnuklylygy, howpsuzlygy saklamaga hem-de pugtalandyrmaga saldamly goşant goşýar, derwaýys sebit meseleleriniň ençemesini çözmäge ýardam edýär, Aziýa yklymynda söwda-ykdysady işleri çaltlandyrmagyň we giňeltmegiň möhüm şerti hökmünde çykyş edýär.

Şunda türkmen halkynyň Milli Lideri Türkmenistanyň Hytaý bilen dost-doganlyk gatnaşyklaryny mundan beýläk-de pugtalandyrmaga berk ygrarlydygyny, şeýle hem syýasy, ykdysady we medeni-ynsanperwer ulgamlarda bilelikdäki işi dowam etdirmäge taýýardygyny tassyklady.

Pursatdan peýdalanyp, Gahryman Arkadagymyz Başlyk Si Szinpine hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň mähirli salamyny ýetirdi we hytaý halkyna parahatçylyk, rowaçlyk, abadançylyk baradaky arzuwlaryny beýan etdi.

Duşuşygyň dowamynda türkmen halkynyň Milli Lideri we HHR-iň Başlygy ikitaraplaýyn hem-de köptaraplaýyn görnüşde okgunly ösdürilýän, uzak geljegi nazara alyp ýola goýulýan, şol sanda “Merkezi Aziýa — Hytaý” formatynda ilerledilýän türkmen-hytaý hyzmatdaşlygynyň esasy ugurlaryny ara alyp maslahatlaşdylar.

Söwda-ykdysady ulgamda bar bolan ägirt uly kuwwatdan netijeli peýdalanmak babatda türkmen-hytaý hökümetara komitetine möhüm orun degişlidir. Bu komitet netijeli hyzmatdaşlygy ösdürmäge we diwersifikasiýalaşdyrmaga ýardam edýär.

Ulag-logistika ulgamy hem hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlarynyň hatarynda görkezildi. Şunuň bilen baglylykda, Başlyk Si Szinpin Türkmenistanyň öňe süren, bu strategik ulgamda sebit we halkara hyzmatdaşlygy ösdürmäge gönükdirilen başlangyçlarynyň möhümdigini nygtady. Şunda “Beýik Ýüpek ýoluny dikeltmek” hem-de “Bir guşak, bir ýol” strategiýalaryny durmuşa geçirmek, olary utgaşdyrmak we özara üstüni ýetirmek babatda gatnaşyklaryň ähmiýeti bellenildi. Medeni-ynsanperwer ulgam hem türkmen-hytaý hyzmatdaşlygynyň aýrylmaz bölegi bolup durýar. Bu babatda bilelikdäki işiň köpýyllyk uly tejribesi toplandy.

HHR-iň Başlygy Türkmenistana bolan saparyny hemişe ýakymly duýgular bilen ýatlaýandygyny aýdyp, Gahryman Arkadagymyzy ýene-de Hytaýa gelmäge çagyrdy.

Gepleşikler tamamlanandan soňra, türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň we Hytaý Halk Respublikasynyň Başlygy Si Szinpiniň gatnaşmagynda ikitaraplaýyn resminamalara gol çekmek dabarasy boldy. Hususan-da, Türkmenistanyň Hökümeti bilen Hytaý Halk Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda tehniki-ykdysady hyzmatdaşlyk hakynda Ylalaşyga hem-de Türkmenistanyň Döwlet gümrük gullugy bilen Hytaý Halk Respublikasynyň Baş gümrük edarasynyň arasynda ygtyýarly ykdysady operatorlar maksatnamasynyň mümkinçiliklerini ýokarlandyrmak boýunça özara düşünişmek hakynda Ähtnama gol çekildi.

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Halk ýygnaklar öýünden Pekiniň “Şoudu” Halkara howa menziline bardy. Howa menzilinde Gahryman Arkadagymyzy HHR-iň tebigy serişdeler ministri Wan Guanhua we beýleki resmi adamlar ugratdylar. Türkmen halkynyň Milli Lideri Gurbanguly Berdimuhamedow hytaý tarapynyň wekilleri bilen mähirli hoşlaşyp, uçarda Watanymyza ugrady.

Aşgabadyň Halkara howa menzilinde Gahryman Arkadagymyzy resmi adamlar garşyladylar.

Bu ýerde Hytaý Halk Respublikasynyň Türkmenistandaky ilçihanasynyň wekili türkmen halkynyň Milli Liderini HHR-e saparynyň üstünlikli geçmegi bilen gutlady. Bellenilişi ýaly, hormatly Gurbanguly Berdimuhamedowyň “Bir guşak, bir ýol” üçünji ýokary derejeli maslahatyna gatnaşmagy Türkmenistanyň ählumumy parahatçylygyň, abadançylygyň, ösüşiň bähbitlerine laýyk gelýän sebit we halkara hyzmatdaşlygy ösdürmegiň möhüm meseleleriniň çözgütlerini işläp taýýarlamaga işjeň we jogapkärli çemeleşýändigine şaýatlyk edýär. Şeýle hem türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygynyň Hytaý Halk Respublikasyna iş saparynyň taraplaryň hoşmeýilli erkine, deňhukukly strategik hyzmatdaşlyk ýörelgelerine esaslanýan döwletara gatnaşyklaryň mundan beýläk-de pugtalandyrylmagyna ýardam berjekdigine ynam bildirildi.

***

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Hytaý Halk Respublikasyna iş saparynyň çäklerinde ýurdumyzyň resmi wekiliýetiniň agzalarynyň HHR-iň ugurdaş ministrlikleriniň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň ýolbaşçylary bilen, şol sanda Daşary işler ministrlikleriniň ugry, ýangyç-energetika, ulag-aragatnaşyk, bilim we ylym, saglygy goraýyş, sport ulgamlary boýunça duşuşyklary geçirildi.

Duşuşyklarda Hytaýyň Türkmenistanyň iri söwda hyzmatdaşy bolmak bilen, köpugurly hyzmatdaşlygy öňe ilerletmek üçin ikitaraplaýyn gatnaşyklary mundan beýläk-de ösdürmegi, ýokary derejedäki ýakyn gatnaşyklary saklamagy maksat edinýändigi bellenildi. Olarda syýasy-diplomatik ugur boýunça, şeýle hem söwda-ykdysady gatnaşyklar ulgamynda giň gerimli meselelere garaldy.

Taraplar işjeň dialogy ösdürmek hem-de söwda, ulag-kommunikasiýalar, lukmançylyk, saglygy goraýyş, ylmy-tehniki innowasiýalar, sanly ykdysadyýet we beýleki ulgamlarda bilelikdäki başlangyçlary iş ýüzünde durmuşa geçirmek üçin yzygiderli duşuşyklary ýola goýmagyň zerurdygy baradaky bir pikiri beýan etdiler.

19.10.2023

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Türkmenistanyň Hytaý bilen gatnaşyklary has-da pugtalandyrmagy maksat edinýändigini mälim etdi

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow HHR-iň Başlygy Si Szinpin bilen duşuşygynyň dowamynda Türkmenistanyň Hytaý bilen dost-doganlyk gatnaşyklary has-da pugtalandyrmagy maksat edinýändigini mälim etdi.

Gahryman Arkadagymyz Türkmenistan bilen Hytaýyň arasyndaky gatnaşyklarda soňky ýyllarda gazanylan özara ynanyşmagyň, düşünişmegiň we açyklygyň derejesiniň ýokarydygyny nygtady.

Türkmen halkynyň Milli Lideriniň bellemegine görä, ýurtlarymyzyň strategik hyzmatdaşlygy ähli ugurlar boýunça yzygiderli, gyşarnyksyz we maksadaokgunly ösdürilýär.

«Biz bu hyzmatdaşlygy ösdürip we giňeldip, türkmen we hytaý halklarynyň dostluk hem-de hoşniýetli goňşuçylyk taryhy gatnaşyklaryna, olaryň birek-birege çuňňur hormat goýmagyna, iki döwletiň häzirki halkara syýasatynyň esasy meseleleri boýunça garaýyşlarynyň ýakyndygyna, hyzmatdaşlygyň berk hukuk binýadyna, taraplaryň uly ykdysady kuwwatynyň bardygyna daýanýarys» diýip, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow nygtady.

Gahryman Arkadagymyzyň belleýşi ýaly, hyzmatdaşlygyň şeýle häsiýete eýe bolmagy Türkmenistanyň we Hytaýyň jana-jan bähbitlerine laýyk gelmek bilen, halkara durnuklylygyny we howpsuzlygyny saklamaga hem-de pugtalandyrmaga saldamly goşant goşýar, derwaýys sebit meseleleriniň ençemesini çözmäge ýardam edýär, Aziýa yklymynda söwda-ykdysady işleri çaltlandyrmagyň we giňeltmegiň möhüm şerti hökmünde çykyş edýär.

«Türkmenistan Hytaý bilen dost-doganlyk gatnaşyklaryny mundan beýläk-de pugtalandyrmaga berk meýillidir, şeýle hem syýasy, ykdysady, ynsanperwer ulgamlarda bilelikdäki işi dowam etmäge taýýardyr» diýip, Gahryman Arkadagymyz aýtdy.

19.10.2023

Gahryman Arkadagymyz «Beýik Ýüpek ýoluny dikeltmek» strategiýasyny «Bir guşak, bir ýol» başlangyjy bilen utgaşdyrmagyň möhümdigini belläp geçdi

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Pekinde Türkmenistanyň «Beýik Ýüpek ýoluny dikeltmek» strategiýasyny Hytaýyň «Bir guşak, bir ýol» başlangyjy bilen utgaşdyrmagyň möhümdigini belläp geçdi.

Bu barada Gahryman Arkadagymyz HHR-iň Başlygy Si Szinpin bilen duşuşygynda aýtdy.

Türkmen halkynyň Milli Lideriniň bellemegine görä, Türkmenistan bilen Hytaýyň arasyndaky däp bolan dostlukly gatnaşyklar iki müň ýyldan gowrak wagtdan bäri dowam edip gelýär. Beýik Ýüpek ýoly iki ýurdy we olaryň halklaryny ysnyşykly baglanyşdyrypdyr.

Şunuň bilen baglylykda, Gahryman Arkadagymyz Hytaýdan Merkezi Aziýanyň çäginden Ýewropa tarap geçen Beýik Ýüpek ýolunyň tutuş dünýä siwilizasiýasynyň ösüşiniň şerti bolandygynyň hemmelere mälimdigini belledi.

«Sebitde durnukly ösüşi üpjün etmek barada aýtmak bilen, Türkmenistanyň «Beýik Ýüpek ýoluny dikeltmek» strategiýasyny Hytaýyň «Bir guşak, bir ýol» başlangyjy bilen utgaşdyrmak boýunça tagallalaryň wajypdygyny belleýärin. Köp ýyllaryň dowamynda bu başlangyç Ýewraziýa sebitinde söwda we medeni gatnaşyklary pugtalandyrmaga ýardam etdi» diýip, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow aýtdy.

19.10.2023

Pekinde Türkmen halkynyň Milli Lideri HHR-iň Başlygy bilen duşuşdy

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Pekine bolan iş saparynyň jemleýji gününde Halk ýygnaklar öýünde HHR-iň Başlygy Si Szinpin bilen duşuşdy.

Duşuşygyň öňüsyrasynda Gahryman Arkadagymyz hem-de HHR-iň Başlygy Türkmenistanyň we Hytaý Halk Respublikasynyň Döwlet baýdaklarynyň öňünde surata düşdüler.

Gepleşikleriň dowamynda taraplar ikitaraplaýyn we köptaraplaýyn görnüşde okgunly ösdürilýän hem-de uzak geljegi nazara alyp ýola goýulýan türkmen-hytaý hyzmatdaşlygynyň esasy ugurlaryny ara alyp maslahatlaşdylar.

Duşuşyk tamamlanandan soňra, Gahryman Arkadagymyzyň HHR-e iş saparynyň çäklerinde ikitaraplaýyn resminamalara gol çekildi. Şol resminamalaryň hatarynda Türkmenistanyň Hökümeti bilen Hytaý Halk Respublikasynyň Hökümetiniň arasynda tehniki-ykdysady hyzmatdaşlyk hakynda Ylalaşyk hem-de Türkmenistanyň Döwlet gümrük gullugy bilen Hytaý Halk Respublikasynyň Baş gümrük edarasynyň arasynda Ygtyýarly Ykdysady Operatorlary maksatnamasynyň mümkinçiliklerini ýokarlandyrmak boýunça özara düşünişmek hakynda Ähtnama bar.

19.10.2023

Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedowyň HHR-e iş sapary

Şu gün Hytaý Halk Respublikasynda iş saparynda bolýan türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow “Bir guşak, bir ýol” üçünji ýokary derejeli maslahatyna gatnaşdy.

Ir bilen Gahryman Arkadagymyz HHR-iň Halk ýygnaklar öýüne bardy.

...Aziýa — Ýuwaş umman sebitiniň döwletleri, şol sanda HHR bilen netijeli gatnaşyklary pugtalandyrmak hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň baştutanlygynda ýurdumyzyň amala aşyrýan daşary syýasy strategiýasynyň möhüm ugurlarynyň biridir. Soňky ýyllarda türkmen-hytaý gatnaşyklarynyň barha okgunly ösdürilmegi iki dostlukly ýurduň strategik hyzmatdaşlygy hil taýdan täze derejä çykarmaga çalyşýandyklary bilen şertlendirilendir. Muny döwlet Baştutanymyzyň şu ýylyň ýanwar we maý aýlarynda HHR-e amala aşyran saparlarynyň jemleri hem nobatdaky gezek subut etdi.

Ählumumy gün tertibiniň möhüm meseleleri boýunça garaýyşlaryň ýakynlygy ýa-da gabat gelmegi döwletlerimiziň arasyndaky ynanyşmak dialogynyň ösdürilmegine ýardam berýär. Şunda iki dostlukly ýurt iri halkara guramalaryň hem-de sebit düzümleriniň, şol sanda “Merkezi Aziýa — Hytaý” formatynyň çäklerinde birek-biregiň öňe sürýän başlangyçlaryny özara goldaýarlar. Taraplaryň netijeli hyzmatdaşlygy yzygiderli giňeltmek üçin anyk çäreleri görýändiklerini bellemek gerek. Şeýlelikde, ýurtlarymyz Beýik Ýüpek ýoly zamanasyndan gözbaşyny alyp gaýdýan köpasyrlyk dostluk, özara düşünişmek ýörelgelerine berk ygrarlydyklaryny tassyklaýarlar.

Türkmenistan möhüm ulag geçelgeleriniň çatrygynda geosyýasy we geoykdysady taýdan amatly çäkde ýerleşmek bilen, oňyn başlangyçlary öňe sürýär hem-de bu gadymy söwda ýoluny gaýtadan dikeltmek üçin ähli tagallalary edýär. Şeýle-de Aziýa we Ýewropa ýurtlarynyň arasynda netijeli dialogy üstünlikli ilerletmek üçin amatly ýagdaýyň kemala gelmegine ýardam berýär. Munuň özi “Bir guşak, bir ýol” halkara başlangyjynyň öňbaşçysy bolan Hytaýyň-da maksatlaryna gönüden-göni laýyk gelýär. Bu babatda “Bir guşak, bir ýoly” ýokary hilli gurmak hem-de umumy ösüşe we abadançylyga bilelikde ýetmek” şygary astynda geçirilýän şu gezekki wekilçilikli çäre dostlukly halklaryň, Ýewraziýa yklymynda we bütin dünýäde howpsuzlygy, durnuklylygy üpjün etmegiň bähbidine foruma gatnaşyjy ýurtlaryň netijeli hyzmatdaşlygynyň tutuş toplumynyň mundan beýläk-de çuňlaşdyrylmagyna goşant goşar.

2013-nji ýylda Si Szinpin tarapyndan teklip edilen “Bir guşak, bir ýol” konsepsiýasy dünýä bileleşiginiň oňyn seslenmesine mynasyp boldy. Bu başlangyjyň maksady has köp sanly ýurtlaryň gatnaşmagynda hem-de gyzyklanma bildirýän döwletleriň serişdelerini peýdalanmak bilen, halkara söwda-maýa goýum taslamalaryny işjeňleşdirmekden ybaratdyr. Bu başlangyja eýýäm 150-den gowrak ýurt, halkara guramalaryň hem 30-dan köpüsi goşuldy. Şol bir wagtda, bu konsepsiýa Merkezi Aziýa, Ýewropa we Afrika ýurtlarynyň onlarçasyny birleşdirýän söwda-ulag geçelgeleriniň hereket edýänleriniň kämilleşdirilmegine, olaryň täzeleriniň döredilmegine gönükdirilendir.

Geçen 10 ýylyň dowamynda bu başlangyç dürli agza döwletleriň ösüşine ykdysady-durmuş taýdan täsirini ýetirdi, köp sanly iş orunlarynyň döredilmegine, maýa goýumlaryň möçberiniň artmagyna, söwdanyň ösmegine, ulaglaryň özara baglanyşygynyň pugtalandyrylmagyna, medeniýet, syýahatçylyk ulgamlarynda hyzmatdaşlygyň giňeldilmegine ýardam etdi. Ilatyň durmuş we abadançylyk derejesiniň ýokarlanmagynda uly orun eýeledi. Şu ýyllaryň içinde ägirt uly möçberde maýa goýum çekildi hem-de hyzmatdaşlygyň müňlerçe düzümi kemala getirildi. Bu başlangyç tutuş halkara giňişlikde döredijilikli hem-de oňyn hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak boýunça köptaraplaýyn tagallalar bilen utgaşýar. Dünýäde bolup geçýän düýpli özgertmeler bilen baglylykda, agzalan taslama oňyn netijesini berýär hem-de BMG-niň 2030-njy ýyla çenli döwür üçin durnukly ösüş ulgamynda Gün tertibini durmuşa geçirmek üçin ygtybarly binýady döredýär.

...Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň awtoulagy HHR-iň Halk ýygnaklar öýüniň merkezi girelgesiniň ýanynda saklanýar. Bu ýerde Gahryman Arkadagymyzy Hytaý Halk Respublikasynyň Başlygy Si Szinpin mähirli garşylady. Bilelikde surata düşmek dabarasy tamamlanandan soňra, foruma gatnaşyjylar HHR-iň Halk ýygnaklar öýüniň uly zalyna barýarlar. Bu ýerde ýokary derejeli duşuşygyň resmi açylyşy boldy.

Giň gerimli maslahata 140-dan gowrak ýurtdan hem-de iri halkara guramalaryň 30-dan köpüsinden wekiller, şol sanda döwlet Baştutanlary, guramalaryň, ministrlikleriň we işewürler toparlarynyň ýolbaşçylary gatnaşýarlar.

HHR-iň Başlygy Si Szinpin foruma gatnaşyjylara Hytaýyň “Bir guşak, bir ýol” taslamasynyň çäklerinde söwda-ykdysady we medeni-ynsanperwer hyzmatdaşlyga, netijeli halkara gatnaşyklaryň maksatdyr wezipelerine bagyşlanan maksatnamalaýyn çykyşy bilen ýüzlendi. Bellenilişi ýaly, bilelikde maslahatlaşmak, gurmak we peýdalanmak, açyklyk, ekologik ugur, ýokary ölçegleriň, halklaryň abadançylygynyň we durnukly ösüşiň üpjün edilmegi bu konsepsiýanyň bilelikde ýokary hilli kemala getirilmeginiň möhüm ugurlarydyr. Şeýle hem COVID-19 pandemiýasy ýüze çykandan soňra, bu strategiýa durmuş we saglyk ýoluna öwrüldi. Şunuň bilen birlikde, HHR-iň Başlygy Si Szinpin başlangyjyň çäklerinde kemala gelen özara baglanyşygyň ählumumy ulgamyň müňlerçe ýyl taryhy bolan Beýik Ýüpek ýolunyň häzirki eýýamda täze ýaşaýyş, durmuş kuwwatyna öwrülendigini nygtady. Ol soňky ýyllarda “Bir guşak, bir ýol” formatynyň çäklerinde hyzmatdaşlygyň geljekki gözýetimlerini kesgitlemek nukdaýnazaryndan gatnaşyklaryň içgin, oýlanyşykly şertlerini işläp taýýarlamak tapgyryna geçendigini, öňde goýlan meýilnamalaryň bolsa iş ýüzünde amala aşyrylan taslamalara öwrülip, oňat netijeleri berendigini kanagatlanma bilen belledi.

Çykyşlarda bellenilişi ýaly, şu gezekki forum HHR-iň Başlygy Si Szinpiniň öňe süren başlangyjynyň onýyllygynyň dolan döwründe geçýär hem-de, hakykatdan-da, örän möhüm, ählumumy derejeli, uzak geljege, has adalatly köpugurly parahatçylygyň, gatnaşyklar ulgamynyň kemala gelmegine gönükdirilendir. Wagtyň bu strategiýanyň uly islege eýedigini subut edendigine aýratyn üns çekildi. Häzirki wagtda ol ählumumy derejeli ägirt uly taslama öwrüldi. Dünýäniň aglaba döwletleriniň ösen medeni köpdürlülige we her bir döwletiň öz ösüş ýoluna hormat goýulmagynda, ählumumy durnukly, uzak möhletleýin ykdysady ösüşe, durmuş abadançylygyna ýetmek maksady bilen, deňhukukly, özara bähbitli hyzmatdaşlyk taglymatyny paýlaşýandygy nygtaldy.

Üçünji ýokary derejeli maslahatyň resmi açylyş dabarasy tamamlanandan soňra, türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow “Dýaoýuýtaý” döwlet kabulhanasynda HHR-iň Döwlet Geňeşiniň Premýeriniň birinji orunbasary, Hytaýyň Kommunistik partiýasynyň Merkezi komitetiniň Syýasy býurosynyň hemişelik komitetiniň agzasy Din Sýuesýan bilen duşuşdy. Işewürlik günortanlyk nahary görnüşinde geçen duşuşygyň öň ýanynda Türkmenistanyň we Hytaý Halk Respublikasynyň Döwlet baýdaklarynyň öňünde surata düşmek dabarasy boldy.

Söhbetdeşler birek-birek bilen mähirli salamlaşyp, türkmen-hytaý hyzmatdaşlygyny ösdürmegiň häzirki ýagdaýy we geljegi barada pikir alyşmaga döredilen mümkinçilige kanagatlanma bildirdiler. Soňky ýyllarda taraplaryň özara tagallalary netijesinde bu hyzmatdaşlyk strategik häsiýete eýe boldy.

Bellenilişi ýaly, HHR Türkmenistan bilen köpugurly hyzmatdaşlygyň pugtalandyrylmagyna aýratyn ähmiýet berýär. Biziň ýurdumyz häzirki wagtda durmuş-ykdysady ösüşiň durnukly depginini saklamaga hem-de häzirki zamanyň möhüm meselelerini çözmäge düýpgöter täze çemeleşmeleri görkezýär. Şeýle-de türkmen halkynyň Milli Lideri Gurbanguly Berdimuhamedowyň Hytaýa şu gezekki saparyna we “Bir guşak, bir ýol” üçünji ýokary derejeli maslahatyna gatnaşmagyna däp bolan dostlukly döwletara gatnaşyklary pugtalandyrmagyň ýolunda möhüm tapgyr hökmünde garalýar.

Söhbetdeşler taraplaryň ikitaraplaýyn, köptaraplaýyn görnüşde, iri halkara we sebit düzümleriniň çäklerinde geljekde-de ýakyn hyzmatdaşlyga berk ygrarlydyklary barada aýdyp, iki döwletiň dünýä gün tertibiniň möhüm meseleleri boýunça garaýyşlarynyň ýakyndygyny ýa-da gabat gelýändigini kanagatlanma bilen bellediler. Munuň özi özara bähbitlere laýyk gelýän ynanyşmak dialogynyň kemala gelmegine şert döredýär. Umumy taryha esaslanýan, döwletleriň we halklaryň abadançylygyna, gülläp ösüşine ýardam berýän biziň ýurdumyzyň häzirki zaman şertlerinde Beýik Ýüpek ýoluny gaýtadan dikeltmek boýunça strategiýasynyň hem-de HHR-iň “Bir guşak, bir ýol” konsepsiýasynyň möhüm ähmiýetine aýratyn üns çekildi.

Soňky ýyllarda hil taýdan täze many-mazmuna eýe bolan türkmen-hytaý hyzmatdaşlygynyň meseleleri ara alnyp maslahatlaşylan aýratyn ugur boldy. Bilelikdäki wajyp taslamalar, şol sanda ägirt uly taslamanyň durmuşa geçirilmegi — Türkmenistan — Hytaý halkara gaz geçirijisiniň gurluşygy munuň aýdyň mysallarydyr.

Duşuşygyň dowamynda netijeli döwletara dialogy mundan beýläk-de ösdürmäge taraplaryň esasy çemeleşmeleri bellenildi. Şu ýyl Hytaýa amala aşyran saparlarynyň barşynda hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow we HHR-iň Başlygy Si Szinpin hyzmatdaşlygyň ýetilen derejesine ýokary baha berdiler.

Söwda-ykdysady, ýangyç-energetika, ulag-kommunikasiýa ulgamlary, senagat, oba hojalyk pudaklary we beýleki ugurlar ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlarynyň hatarynda görkezildi. Şunuň bilen baglylykda, söhbetdeşler dürli ulgamlarda gatnaşyklaryň uly mümkinçilikleriniň bardygyny belläp, özara tagallalaryň has netijeli hasap edilýän ulgamlarynda bilelikdäki hereketleri giňeltmegiň mümkinçilikleri barada pikir alyşdylar. Türkmen we hytaý halklarynyň arasynda dostluk, özara düşünişmek ýörelgeleriniň berkidilmegine ýardam berýän däp bolan medeni-ynsanperwer gatnaşyklary işjeňleşdirmek meselelerine uly üns berildi. Kanun çykaryjy edaralaryň arasynda ýakyn hyzmatdaşlygyň ýola goýlandygy kanagatlanma bilen bellenildi. Türkmenistanyň Mejlisiniň, HHR-iň Halk wekilleriniň Ählihytaý ýygnagynyň parlamentara dostluk toparynyň döredilmegi munuň aýdyň beýanydyr. Bu düzümiň alyp barýan işi okgunly ösdürilýän döwletara hyzmatdaşlygyň şertnama-hukuk binýadynyň kämilleşdirilmegine we berkidilmegine ýardam berýär.

Duşuşygyň ahyrynda ýola goýlan hem-de türkmen we hytaý halklarynyň arasyndaky köpasyrlyk dostluk, ynanyşmak ýörelgelerine daýanýan netijeli döwletara dialogyň geljekde-de okgunly ösdüriljekdigine ynam bildirildi.

Günüň ikinji ýarymynda türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow “Bir guşak, bir ýol” üçünji halkara forumynyň çäklerinde ýokary derejeli maslahata gatnaşdy.

HHR-iň Döwlet Geňeşiniň Premýeriniň birinji orunbasary, Hytaýyň Kommunistik partiýasynyň Merkezi komitetiniň Syýasy býurosynyň hemişelik komitetiniň agzasy Din Sýuesýan ýokary derejeli forumy açyk diýip yglan etdi hem-de ýygnananlary mübärekläp, indi Pekinde üçünji gezek geçirilýän bu maslahatyň ähmiýetini belledi. Soňra foruma gatnaşyjylara söz berildi. Ilki bilen, Gahryman Arkadagymyz çykyş etdi.

Türkmen halkynyň Milli Lideri Gurbanguly Berdimuhamedow çykyşynyň başynda Hytaý Halk Respublikasynyň Başlygy Si Szinpine “Bir guşak, bir ýol” üçünji ýokary derejeli maslahatyny çagyrmak başlangyjy, onuň ýokary derejede guralandygy, hoşniýetlilik, myhmansöýerlik üçin minnetdarlyk bildirdi. Bellenilişi ýaly, bu duşuşygyň geçirilmegi örän derwaýys we zerur wakadyr. Soňky döwrüň ýagdaýlary — pandemiýa, durnuksyzlygyň artmagy, ynanyşmagyň peselmegi ählumumy ykdysady işjeňlige ýaramaz täsirini ýetirdi, özara arabaglanyşykda kynçylyklary ýüze çykardy, durnukly ösüş ulgamynda meýilnamalary we maksatnamalary durmuşa geçirmegiň derejesini peseltdi. Şu ýaramaz ýagdaýlary ýeňip geçmek üçin döwletleriň we halkara institutlaryň tagallalarynyň birleşdirilmegi, hoşmeýilli erk-islege daýanýan döredijilikli, oňyn gün tertibini berkarar etmek işinde olaryň raýdaşlygy, jogapkärçiligi, öňdengörüjiligi talap edilýär diýip, Gahryman Arkadagymyz belledi.

Şu nukdaýnazardan, “Beýik Ýüpek ýoluny dikeltmek” türkmen strategiýasy many-mazmuny boýunça Türkmenistanyň Ýewraziýanyň geljekki geoykdysady landşafty baradaky garaýyşlaryna, şeýle hem Hytaýyň “Bir guşak, bir ýol” strategiýasyna laýyk gelýär. Şunda deňhukuklylyk, hyzmatdaşlaryň bähbitlerini nazara almak we ykrar etmek, özara bähbitlilik, medeni, ruhy gymmatlyklaryň köpdürlüligine hormat goýmak esasy ýörelgeler hökmünde çykyş edýär. Hyzmatdaşlygyň syýasylaşdyrylmagyny aradan aýyrmak, energetika we ulag akymlarynyň birtaraplaýynlygyndan el çekmek, olaryň giň halkara gatnaşyklar üçin diwersifikasiýalaşdyrylmagyny, elýeterliligini üpjün etmek türkmen tarapynyň çemeleşmesiniň möhüm ugry bolup durýar.

Türkmen we hytaý halklarynyň arasyndaky dostlugyň, hoşniýetli goňşuçylygyň baý taryhy tejribesine daýanmak, häzirki wagtda özara obýektiw bähbitleriň bolmagy Türkmenistana we Hytaýa bu iki strategiýanyň durmuşa geçirilmegi, olaryň utgaşdyrylmagy, biri-biriniň üstüniň ýetirilmegi babatda hyzmatdaşlygy üstünlikli ösdürmäge mümkinçilik berýär. Olaryň ikisiniň hem Ýewraziýada ykdysady ösüşe kuwwatly itergi berip, Ýuwaş ummandan Atlantik ummana çenli häzirki döwrüň talaplaryna laýyklykda giňişlikleri birleşdirip, özara baglaşan önümçilik we tehnologik tapgyrlary, senagat guşaklaryny kemala getirmek bilen, köp sanly durmuş meselelerini çözmäge, halklaryň ýaşaýyş-durmuş derejesini ýokarlandyrmaga, abadançylygyny artdyrmaga gönükdirilendigine üns çekildi. Türkmen-hytaý energetika hyzmatdaşlygy şeýle çemeleşmäniň aýdyň mysaly hökmünde görkezildi. Hususan-da, 2009-njy ýylda Türkmenistandan Hytaýa çekilen gaz geçirijiniň işe girizilmegi yklymyň energetika ulgamynda gatnaşyklaryň täze arhitekturasynyň kemala gelmeginiň başyny başlady, özara bähbitlilik we deňhukuklylyk esasynda beýleki döwletleriň taslamasyna goşulyşmak mümkinçiliklerini açdy. Beýleki iri halkara taslama — Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisiniň gurluşygy hem hut şu nukdaýnazardan amala aşyrylýar.

Häzirki wagtda biz türkmen tebigy gazynyň, elektrik energiýasynyň geografiýasyny giňeltmegiň we halkara derejede iberilýän möçberini artdyrmagyň üstünde işleýäris. Türkmenistandan Owganystana hem-de Pakistana elektrik geçiriji, optiki-süýümli aragatnaşyk ulgamlarynyň düýbi tutuldy. Bu ugurlarda hyzmatdaşlygyň gün tertibinde iri taslamalaryň ýene-de birnäçesi bar diýip, Gahryman Arkadagymyz sözüni dowam etdi.

Türkmen halkynyň Milli Lideri beýleki bir möhüm ugruň ulag bilen baglanyşyklydygyny belläp, häzirki wagtda biziň ýurdumyzyň hyzmatdaşlary bilen bilelikde Gündogar — Günbatar we Demirgazyk — Günorta ugurlary boýunça utgaşykly görnüşdäki ulag-logistika düzüminiň köpşahaly ulgamyny döredýändigini aýtdy. Geljekde bu ulgam Hazar deňzi, Gara deňiz, Baltika deňzi sebitlerine çykýan üstaşyr geçelgeleri özüne birleşdirer. Munuň özi Türkmenistanda ulag we kommunikasiýa ulgamlarynda iri milli taslamalary durmuşa geçirmek, Hazar deňzinde täze port infrastrukturasyny döretmek bilen baglylykda örän derwaýysdyr. Hususan-da, gürrüň Hytaýdan Merkezi Aziýanyň çäginiň üsti bilen Hazaryň türkmen kenaryna, şeýle-de Eýrana, Ýakyn we Orta Gündogara uzaýan ulag geçelgeleri barada barýar. Bu geçelge Aziýa — Ýuwaş umman sebitine, Günorta Aziýa ýurtlaryna barýan ugurlarda hem ulanylyp bilner.

Biziň tagallalarymyz ulaglaryň ähli görnüşi, şol sanda demir we awtomobil ýollary, howa gatnawlary arkaly transkontinental daşamalaryň kuwwatyny doly açmaga, baglanyşdyryjy nokatlarda logistik terminallary döretmäge gönükdirilendir. Türkmenbaşy Halkara deňiz porty hem şolaryň biri bolup biler. Biz hyzmatdaşlaryň bähbitlerine ulanmak üçin onuň kuwwatlyklaryny hödürlemäge taýýardyrys diýip, hormatly Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow belledi.

Halkara geçelgeleriň, logistik ulgamlaryň netijeliligini ýokarlandyrmak meselelerinde umumy tagallalary birleşdirmäge gönükdirilen ylalaşykly ulag diplomatiýasy barha uly ähmiýete eýe bolýar. Şunuň bilen baglylykda, durnukly ulag ulgamynda ählumumy dialogyň başyny başlaýjylaryň biri bolmak bilen, Türkmenistanyň köp ýyllaryň dowamynda bu ugurda yzygiderli çäreleri durmuşa geçirýändigini nygtamak gerek. Ýurdumyzyň tutanýerli, maksada okgunly işiniň netijesinde, Baş Assambleýa tarapyndan soňky ýyllaryň dowamynda türkmen tarapynyň başlangyjy boýunça ulag ulgamynda Kararnamalaryň altysy kabul edildi.

Türkmenistanyň ulag strategiýasynyň häzirki zamanyň ýagdaýlary we dünýä ykdysadyýetiniň obýektiw islegleri bilen sazlaşýandygyny nygtap, türkmen halkynyň Milli Lideri şol strategiýanyň bu möhüm ugurda netijeli, durnukly, adalatly ulgamy döretmäge gyzyklanma bildirýän döwletleriň aglabasynyň bähbitlerine laýyk gelýändigine ynanýandygyny aýtdy.

Önümçilik işiniň we daşky gurşawy goramagyň arasynda deňagramlylygy gazanmak, ekologik howpsuzlygy üpjün etmek Türkmenistanyň halkara hyzmatdaşlygynyň ileri tutulýan wezipeleriniň biri bolup durýar. Biziň “Ýaşyl Ýüpek ýola” garaýşymyzyň many-mazmuny şuňa esaslanýar. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistanyň ýöriteleşdirilen düzümi — howanyň üýtgemegi bilen bagly tehnologiýalar boýunça sebit merkezini döretmek baradaky teklibini oýlanyşykly we öz wagtynda ädilen ädim hasaplaýarys diýip, Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow merkeziň işlemegi üçin ýurdumyzyň paýtagtynda — Aşgabat şäherinde ähli zerur bolan tehniki, guramaçylyk şertlerini hödürlemäge taýýardygyny tassyklady.

Kömürturşy gazynyň, metanyň zyňyndylarynyň atmosfera ýaramaz netijelerini azaltmak we aradan aýyrmak hem Türkmenistanyň ekologiýa strategiýasynyň möhüm bölegi bolup durýar. Gürrüň, ilkinji nobatda, energetika, senagat we ulag ulgamlarynda ekologik taýdan arassa, serişde tygşytlaýjy döwrebap tehnologiýalary ornaşdyrmaga hem-de ulanmaga tapgyrlaýyn geçmek barada barýar. Şeýle-de Gahryman Arkadagymyz ýurdumyzyň wodorod energiýasy ulgamynda halkara hyzmatdaşlyk syýasatyny işjeň durmuşa geçirýändigine, Türkmenistanyň bu ädimlerini hyzmatdaşlygyň “ýaşyl” geçelgelerini döretmäge, şol sanda “Beýik Ýüpek ýoluny dikeltmek” we “Bir guşak, bir ýol” strategiýalarynyň çäklerinde möhüm goşant hasaplaýandygyna ünsi çekdi.

Ykdysadyýetde özara arabaglanyşyk, tehnologiýalary, tejribäni we usullary halkara derejede alyşmak dünýä ösüşiniň obýektiw meýilleri bolup durýar. Olar önümçilikde has ysnyşykly kooperasiýany, goşulyşmak babatdaky tehnologik we sanly binýatlaryň, bilelikdäki kommunikasiýa ulgamlarynyň döredilmegini göz öňünde tutýar. Bularyň ählisi diňe bir tehniki babatda däl, eýsem, ählumumy derejede-de hyzmatdaşlygyň bitewi we durnukly logistikasyny döretmäge ýardam etmelidir.

Biziň pikirimizçe, häzirki wagtda “syýasy logistika” düşünjesi örän wajypdyr. Ony ykdysady ösüşiň we hyzmatdaşlygyň geljegi baradaky garaýyşlaryny hem-de mümkinçiliklerini paýlaşýan döwletleriň özara gatnaşyklarynyň köpugurly ulgamy hökmünde görýärin diýip, Gahryman Arkadagymyz Gurbanguly Berdimuhamedow sözüni dowam etdi we şol hyzmatdaşlyga syýasylaşdyrmakdan, könelişen ideologik ýörelgelerden azat bolmak, deňlige, özara hormat goýmaga we birek-biregiň bähbitlerini nazara almaga esaslanmak hökmünde garaýandygyny aýtdy.

Ägirt uly kuwwata eýe bolan onlarça döwletiň wekilleriniň gatnaşýan şu wekilçilikli we abraýly forumynyň bu işe hem-de öňde goýlan maksatlara ýetmäge ýeterlik derejede itergi bermäge ukyplydygyna şübhelenmeýärin diýip, türkmen halkynyň Milli Lideri çykyşynyň ahyrynda belledi.

HHR-iň Döwlet Geňeşiniň Premýeriniň birinji orunbasary, Hytaýyň Kommunistik partiýasynyň Merkezi komitetiniň Syýasy býurosynyň hemişelik komitetiniň agzasy Din Sýuesýan Gahryman Arkadagymyza many-mazmunly çykyşy üçin hoşallyk bildirip, öňe sürlen oňyn teklipleriň ähmiýetini belledi.

Ýokary derejeli duşuşyga gatnaşyjylaryň umumy pikirine görä, “Bir guşak, bir ýol” başlangyjynyň durmuşa geçirilmegi Beýik Ýüpek ýolunyň gaýtadan dikeldilmegine mümkinçilik döretmek bilen, ählumumy ykdysady ösüşe kuwwatly itergi bermäge ýardam eder hem-de dünýä ösüşi üçin täze giňişligi açar. Hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlaryny kesgitlemek, hemme ugurlarda özara baglanyşygyň pugtalandyrylmagy üçin tagallalary jemlemek boýunça ähli taraplaryň bilelikdäki işiniň möhümdigine aýratyn üns çekildi. Bellenilişi ýaly, bu ägirt uly taslama deňi-taýy bolmadyk giň gerimli halkara hyzmatdaşlyk üçin netijeli binýada öwrüldi. Bu başlangyjy durmuşa geçirmegiň çäklerinde amala aşyrylýan işler medeni-ynsanperwer gatnaşyklaryň ösdürilmegine, ýurtlaryň arasynda hoşniýetli goňşuçylyk, dostluk, özara düşünişmek ýörelgeleriniň pugtalandyrylmagyna bahasyna ýetip bolmajak uly goşantdyr.

Ýokary derejeli maslahat tamamlanandan soňra, türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow sapar wagty özi üçin niýetlenen kabulhana tarap ugrady.

Maslahatyň çäklerinde ulag-kommunikasiýalaryň ösdürilmegine, ekologiýa taslamalarynyň we sanly ykdysadyýetiň durmuşa geçirilmegine bagyşlanan ýokary derejeli 3 forum geçirildi. Mundan başga-da, daşary söwda gatnaşyklaryny, medeni-ynsanperwer, seljermeler merkezleriniň arasyndaky hyzmatdaşlyk, sebitara hyzmatdaşlygy we deňiz taslamalaryny ilerletmek meselelerini öz içine alýan 6 maslahat, işewür toparlaryň wekilleriniň uly ýygnagy geçirildi. Şunuň bilen birlikde, anyk maýa goýum taslamalarynyň tanyşdyrylyşy geçirildi hem-de ykdysadyýetiň dürli pudaklaryna degişli täze ylalaşyklara gol çekildi.

“Bir guşak, bir ýol” üçünji ýokary derejeli maslahatynyň jemleri boýunça Özara baglanyşyk ulgamynda hyzmatdaşlygy çuňlaşdyrmak boýunça Pekin başlangyjy; “Guşak we ýol” sanly ykdysadyýet ulgamynda halkara hyzmatdaşlyk atly Pekin başlangyjy; “Guşak we ýol” “ýaşyl” ösüş boýunça Pekin başlangyjy; Sanly ykdysadyýet we “ýaşyl” ösüş üçin halkara söwda we ykdysady hyzmatdaşlygyň esaslary boýunça başlangyç kabul edildi. Şeýle hem Merkezi Aziýa sebitinde “ýaşyl” ylmy we tehnologiýany ösdürmek babatda iş meýilnamasyny bilelikde durmuşa geçirmek boýunça hyzmatdaşlyk hakynda Ähtnama gol çekildi.

***

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygynyň Hytaý Halk Respublikasyna amala aşyrýan iş saparynyň dowamynda ýanynda bolýan maşgalasy Ogulgerek Berdimuhamedowa bu ýerde guralýan medeni çärelere gatnaşdy. Hususan-da, ol günüň birinji ýarymynda Milli sungat we senetçilik muzeýine baryp gördi. Bu muzeý 1990-njy ýylda esaslandyryldy, 2021-nji ýylda bolsa muzeýiň täze binasy guruldy. Onda Hytaýyň gadymy we häzirki zaman senetçiliginiň dürli ugurlary görkezilýär. Hususan-da, bu ýerde çeper külalçylygyň, tikin işleriniň, piliň süňkünden taýýarlanan önümleriň, nefritiň, agaç we daş ýonulyp ýasalan önümleriň, altyn, kümüş, mis bezeg şaýlarynyň, çeper nagyşlar bilen bezelen gaplaryň hem-de artefaktlaryň baý toplumy jemlenendir.

Binanyň eýwanynda Gahryman Arkadagymyzyň maşgalasyny Hytaý Halk Respublikasynyň Başlygynyň maşgalasy Pen Liýuan mähirli garşylady we olar bu ýerde ýadygärlik surata düşdüler. Soňra HHR-iň Başlygynyň maşgalasynyň daşary ýurt wekiliýetleriniň Baştutanlarynyň saparynyň dowamynda ýanlarynda bolýan maşgalalary bilen «Ýüpek ýoluň bagtly owazy» banneriniň öňünde bilelikdäki surata düşmek dabarasy geçirildi.

Soňra hormatly myhmanlar Pen Liýuan bilen “Dört deňziň joşuşy” atly zalda görkezilýän muzeý gymmatlyklary bilen tanyşdylar. Olaryň hatarynda sujou we ýüpek keşdeçiliginiň nusgalary, el işleriniň önümleri, başga-da maddy däl medeni mirasyň gymmatlyklary bar. Zalda býenjoň milli saz guralynda ýerine ýetirilýän saz ýaňlanýar. Ol agaç çarçuwalara berkidilen dürli ölçegdäki jaňlaryň toplumyny özünde jemleýär. Ýörite çekiç bilen kakylanda, ondan owazly ses çykýar. Kakylyp çalynýan saz gurallarynyň bu gadymy görnüşi häzirki döwre çenli orkestr sazlarynda ulanylýar. Bu jaňlaryň sesi Hytaýyň ilatyna ybadat etmegiň wagty barada habar berip, dini dessurlaryň aýrylmaz bölegi bolup durýar.

Soňra daşary ýurt wekiliýetleriniň agzalary Hytaýyň “Doň” çagalar etnografik toparynyň ýerine ýetirmeginde “akapella” aýdymyny diňlediler. Bu ýerde çagalar bilen bilelikde ýadygärlik surata düşüldi.

Belent mertebeli myhmanlar Hytaýyň milli teatr lybaslarynyň sergisi bilen hem tanyşdylar. Soňra HHR-iň Başlygynyň maşgalasy Pen Liýuan daşary döwletleriň we wekiliýet Baştutanlarynyň maşgalalaryny bilelikde Pekin operasynyň çykyşyna tomaşa etmäge çagyrdy.

Pekin operasy teatr sungatynyň iň iri görnüşleriniň biri bolup, Hytaýyň milli buýsanjy hasaplanýar. Bu sungat köpöwüşginli lybaslary, grimleri, ýokary drama ýerine ýetirijiligini, aýdym aýtmagy, gepleşikleri, pantomimalary, akrobatik çykyşlary, tanslary özünde jemleýär. Bularyň ählisi dürli keşpleri we olaryň duýgularyny aýdyň şöhlelendirmäge ýardam edýär. Hytaý sungatynyň bu nusgawy görnüşi 2010-njy ýylda ÝUNESKO-nyň Adamzadyň maddy däl medeni mirasynyň sanawyna girizilip, häzirki wagta çenli diňe bir hytaý däl, eýsem, umumadamzat medeniýetiniň hem çeperçilik we beýan edijilik gymmatyny saklap gelýär.

Gyzykly çykyş tamamlanandan soňra, myhmanlar artistler bilen bilelikde ýadygärlik surata düşmek üçin sahna çagyryldy. Soňra Hytaý Halk Respublikasynyň Başlygynyň maşgalasy Pen Liýuan daşary ýurt wekiliýetleriniň Baştutanlarynyň maşgalalary bilen mähirli hoşlaşyp, hemmelere berk jan saglyk, rowaçlyk arzuw etdi.

...Günüň ikinji ýarymynda Ogulgerek Berdimuhamedowa Hytaýyň Zenanlar we çagalar milli muzeýine baryp gördi. Baş girelgäniň öňünde muzeýiň ýolbaşçylary myhmany mähirli garşylaýarlar.

Soňra Gahryman Arkadagymyzyň maşgalasynyň Ählihytaý zenanlar federasiýasynyň başlygy, Hytaýyň Halk syýasy konsultatiw geňeşiniň Milli komitetiniň başlygynyň orunbasary Şen Ýueýue bilen çaý başyndaky söhbetdeşligi boldy. Hanym Ogulgerek Berdimuhamedowa mähirli garşylanandygy, bildirilen myhmansöýerlik üçin Şen Ýueýue minnetdarlyk bildirdi hem-de şu gün özüne hytaý topragyna ilkinji gezek myhman bolmagyň miýesser edendigini aýtdy.

Bellenilişi ýaly, türkmen-hytaý gatnaşyklarynyň baý taryhy bar. Ol gadymy Beýik Ýüpek ýoly döwründen gözbaş alýar. Häzirki wagtda biziň gatnaşyklarymyz ähli ugurlar boýunça ösdürilýär.

Şu gün Pekin şäherinde halkymyzyň milli gymmatlyklary bilen tanyşdyrmaga giň mümkinçilik döredildi. Munuň üçin hytaý tarapyna çäksiz hoşallygymyzy bildirýäris. Biz şu günki sergimizi hem «Türkmenistan — Beýik Ýüpek ýolunyň ýüregi» diýip atlandyrýarys. Bu sergi iri halkara forumyň çäginde geçýär. Sergimizde nepis halylarymyzyň dürli görnüşlerini, şeýle hem el işleriniň nusgalaryny görkezeris. Bu gymmatlyklar bize ene-mamalarymyzdan miras galan gaýtalanmajak sungatdyr diýip, ussat halyçy Ogulgerek Berdimuhamedowa aýtdy. Söhbetdeşligiň dowamynda türkmen halyçylyk sungatynyň halkymyzyň bahasyna ýetip bolmajak mirasynyň aýrylmaz bölegidigi, halylaryň göllerinde, reňkleriniň ajaýyp sazlaşygynda ata-babalarymyzyň şöhratly taryhy, gahrymançylykly ýoly, ruhy gymmatlyklary şöhlelenip, halkymyzyň özboluşlylygynyň janlanýandygy, şeýlelikde, döwürleriň, ruhy mirasyň, özboluşly däpleriň dowamatlylygynyň janly arabaglanyşygy ýüze çykarylyp, olaryň aýawly saklanmak bilen çäklenmän, eýsem, yzygiderli ösdürilýändigi-de bellenildi.

Söhbetdeşligiň dowamynda Ogulgerek Berdimuhamedowa ýaşlaryň nesil terbiýesi, zähmet endikleri bilen bagly birnäçe sowallar bilen ýüzlenildi. Gahryman Arkadagymyzyň maşgalasy hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda halkymyzyň taryhynyň dowamynda döreden milli gymmatlyklaryny öwrenmek, medeni mirasynyň esasy ugurlaryny geljek nesillere ýetirmek ugrunda giň gerimli işleriň alnyp barylýandygyny aýtdy. Bellenilişi ýaly, gyz çagalaryň edebi olaryň el hünärinden görünýär. Haly dokamagyň inçe syrlary türkmen maşgalalarynda nesilden-nesle geçirilip gelinýär. Türkmen zenanlary özleriniň zehini we zähmeti bilen amaly-haşam sungatynyň ajaýyp nusgalaryny döredipdirler.

Söhbetdeşligiň ahyrynda oňa gatnaşyjylar Gahryman Arkadagymyzyň maşgalasy Ogulgerek Berdimuhamedowa tüýs ýürekden hoşallyklaryny beýan etdiler. Duşuşygyň ahyrynda bilelikde ýadygärlik surata düşüldi.

Soňra belent mertebeli myhmanyň we Şen Ýueýueniň gatnaşmagynda türkmen halylaryna we el işlerine bagyşlanan, halkymyzyň köptaraply zehininiň aýdyň nyşanyna öwrülen milli amaly-haşam sungatynyň hem-de döredijiliginiň, halk senediniň görnüşlerini dolulygyna şöhlelendirýän milli serginiň açylyş dabarasy geçirildi.

Ägirt uly monitorlarda ýurdumyzda halyçylary sarpalap geçirilýän halkara forumlardan pursatlaryň şöhlelendirilmegi Garaşsyz Watanymyzda dünýäde şan-şöhrata eýe bolan halyçylyk sungatynyň ösdürilmegine aýratyn üns berilýändiginiň, onuň giňden wagyz edilmegi we kämilleşdirilmegi, gadymy halylaryň goralyp saklanylmagy üçin zerur şertleriň döredilýändiginiň beýanyna öwrüldi.

Türkmen halyçylyk sungatynyň umumadamzat gymmatlyklarynyň hazynasynda aýratyn orun eýeleýändigi bellärliklidir. ÝUNESKO-nyň Adamzadyň maddy däl medeni mirasynyň sanawyna girizilmegi bu senediň ösdürilmeginde we daşary ýurtlarda wagyz edilmeginde giň şertleri döredýär. Geçen ýyl Türkmenistanyň başlangyjy boýunça “Türkmen keşdeçilik sungaty”, “Ýüpekçilik we dokmaçylykda ýüpek önümçiliginiň däpleri” ýaly hödürnamalar bilen bu sanawyň üsti ýetirildi.

Sergi üç bölümden ybarat bolup, olaryň birinjisi ýüň halylara we halyçylyga, ikinjisi ýüpek halylara, üçünjisi bolsa keteni — milli keşdeçilik we matalar bölümine bagyşlandy. Sergide arassa ýüňden, ýüpekden dokalan halylaryň nusgawy görnüşleri, tebigatyň özboluşly gözelligi şekillendirilen surat eserleri görkezildi. Olaryň ählisi reňkleriniň ajaýyp sazlaşygy, gaýtalanmajak nepisligi, döredijilik çemeleşmeleri bilen tapawutlanýar. Bu ýerde haly-palas dokamagyň köp dürli görnüşleri, kilimler, sowgatlyk önümleriň uly toplumy, göze gelüwli torbalar, ketenä salnan milli nagyşlaryň we amaly-haşam sungatynyň özboluşly nusgalary bar.

Köpöwüşginli sergi tutuş dünýäde uly meşhurlyga eýe bolan türkmen halyçylyk sungatynyň täsin we köptaraply ugurlary bilen tanyşmaga hem-de türkmen halkynyň özboluşly medeniýetiniň aýratynlyklaryna, milli däp-dessurlarynyň gelip çykyşyna düşünmäge ýardam berýär. Ýüň halylar ýurdumyzda ýetişdirilýän saryja goýunlaryň ýazlyk ýüňünden taýýarlanylýar. Ýüňden dokalýan halylar ynsan saglygyna-da örän peýdalydyr. Gelin-gyzlarymyz bu halylary inçe we syk dokaýarlar. Halynyň bir inedördül metrinde milliondan gowrak çitim bolup, şeýle halylara “suw geçirmeýän halylar” diýilýär. Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň türkmen halkynyň ruhy we baý medeni mirasyna bagyşlanan “Janly rowaýat”, “Arşyň nepisligi” ýaly kitaplary türkmen halyçylygynyň şöhratyny ebedileşdirmekde möhüm taryhy sahypany açdy. Ýüň halylar bilen birlikde, ýüpek halylar hem dokalýar. Diňe tebigy boýaglaryň ulanylýandygy üçin türkmen halylary ýyl geçdigiçe reňk açýar, has öwüşginli bolýar we hiç haçan solmaýar.

Çäräniň dowamynda Gahryman Arkadagymyzyň agtygy sergini synlamaga gelenlere alaja örmegiň usulyny ussatlyk bilen görkezdi. Munuň özi halkymyzyň gadymdan gelýän däp-dessurlarynyň nesilden-nesle geçirilip, mynasyp dowam etdirilýändiginiň aýdyň beýanyna öwrüldi. Sergini synlamaga gelenler Ogulgerek Berdimuhamedowanyň agtygynyň ussatlyk bilen alaja örüşini uly gyzyklanma hem-de haýran galmak bilen synladylar.

Tutuş Ýer ýüzünde meşhurlyga eýe bolan türkmen halylary dünýäniň täsinlikleriniň biri bolmagynda galýar. Olaryň üsti bilen diňe bir türkmen halkynyň taryhyny däl, eýsem, ýaşaýyş ýörelgelerini-de öwrenmek bolýar. Ussat gelin-gyzlarymyzyň el işleri, alymlaryň, jahankeşdeleriň we ajaýyp el işlerine gadyr goýýanlaryň üsti bilen, irki döwürden Ýer ýüzüne ýaýrapdyr.

1949-njy ýylda Altaý daglarynyň Pazyryk belentliginde müdimi buzluklarda saklanyp galan iň gadymy halynyň üsti açylýar. Onuň döredilen döwri biziň eýýamymyzdan öňki, takmynan, V-IV asyrlara degişli bolup, meşhur türkmen halylarynyň ilkinji nusgasy hasaplanýar. Ol haly dokamagyň türkmen usullaryna mahsus görnüşde taýýarlanylypdyr. Halyda Oguz hanyň nesil daragtyny alamatlandyrýan 24 agtygynyň simmetrik görnüşdäki 24 göli şekillendirilipdir. Sergide görkezilýän gymmatlyklaryň hatarynda şol gadymy meşhur halynyň nagyşlaryny dolulygyna diýen ýaly gaýtalaýan, ilkinji gezek ýüpekde dokalan täsin nusgasy görkezilýär.

Gadymy gymmatlyklarymyzyň arasynda el işleriniň, milli lybaslaryň, şaý-sepleriň uly orny bar. Türkmen zenanlarynyň lybaslary, esasan, ýüpek keteniden taýýarlanylýar. Gelin-gyzlarymyz milli lybaslaryny keşde bilen nagyşlap, sungat derejesine ýetiripdirler we özleriniň başarnyklaryny, ussatlygyny ýaşlara öwredipdirler. Nesilden-nesle geçirmegiň asylly däbi ýaş nesliň zähmet we estetik terbiýesi bilen aýrylmaz baglydyr. Türkmen zenany milli lybaslaryny geýip, şaý-seplerini dakynanda, aýratyn görke gelýär. Şol şaý-sepleriň jemi agramy bolsa 36 kilograma ýetýär.

Irki döwürlerde söwda kerwenleri häzirki wagtda täze görnüşde dikeldilýän Beýik Ýüpek ýoly boýunça elde dokalan nepis halylary daşap, bu nepis sungatyň Gündogarda we Günbatarda ýaýramagyna şert döredipdirler. Häzirki döwürde hyzmatdaşlarymyz bu möhüm wezipäni — haly dokamak däplerini ösdürmek, gorap saklamak we dünýäniň dürli ýerinde wagyz etmek işlerini dowam etdirýärler.

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygynyň maşgalasy hanym Ogulgerek Berdimuhamedowa mähirli kabul edilendigi, bildirilen myhmansöýerlik, şeýle hem Hytaýyň zenanlar we çagalar milli muzeýinde türkmen halylaryna, el işlerine bagyşlanan milli sergini guramaga we bu ýere gelýänlere halkymyzyň gymmatlyklary bilen ýakyndan tanyşmaga döredilen mümkinçilik üçin minnetdarlyk bildirdi.

18.10.2023

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň “Bir guşak, bir ýol” üçünji halkara hyzmatdaşlyk forumynyň çäklerindäki ýokary derejeli maslahatdaky çykyşy

Hormatly jenap Başlyk!

Hormatly wekiliýetleriň Baştutanlary we agzalary!

Ilki bilen, Hytaý Halk Respublikasynyň Başlygy hormatly Si Szinpine “Bir guşak, bir ýol” üçünji ýokary derejeli maslahatyny çagyrmak başlangyjy, onuň ýokary derejede guralandygy, hoşniýetlilik, myhmansöýerlik üçin minnetdarlyk bildirmäge rugsat ediň!

Bu duşuşygyň geçirilmegi örän derwaýys we zerur wakadyr. Soňky döwrüň ýagdaýlary — pandemiýa, durnuksyzlygyň artmagy, ynanyşmagyň peselmegi ählumumy ykdysady işjeňlige ýaramaz täsirini ýetirdi, özara arabaglanyşykda kynçylyklary ýüze çykardy, durnukly ösüş ulgamynda meýilnamalary we maksatnamalary durmuşa geçirmegiň netijeliligini peseltdi. Şu ýaramaz ýagdaýlary ýeňip geçmek üçin döwletleriň we halkara institutlaryň tagallalarynyň birleşdirilmegi, hoşmeýilli erk-islege daýanýan döredijilikli, oňyn gün tertibini berkarar etmek işinde olaryň raýdaşlygy, jogapkärçiligi we öňdengörüjiligi talap edilýär.

Şu nukdaýnazardan, “Beýik Ýüpek ýoluny dikeltmek” türkmen strategiýasy many-mazmuny boýunça Türkmenistanyň Ýewraziýanyň geljekki geoykdysady landşafty baradaky garaýyşlaryna, şeýle hem Hytaýyň “Bir guşak, bir ýol” strategiýasyna laýyk gelýär. Şunda deňhukuklylyk, hyzmatdaşlygyň bähbitlerini nazara almak we ykrar etmek, özara bähbitlilik, medeni, ruhy gymmatlyklaryň köpdürlüligine hormat goýmak esasy ýörelgeler hökmünde çykyş edýär. Hyzmatdaşlygyň syýasylaşdyrylmagyny aradan aýyrmak, energetika we ulag akymlarynyň birtaraplaýynlygyndan el çekmek, olaryň giň halkara gatnaşyklar üçin diwersifikasiýalaşdyrylmagyny, elýeterliligini üpjün etmek türkmen tarapynyň çemeleşmesiniň möhüm ugry bolup durýar.

Türkmen we hytaý halklarynyň arasyndaky dostlugyň, hoşniýetli goňşuçylygyň baý taryhy tejribesine daýanmak, häzirki wagtda özara obýektiw bähbitleriň bolmagy Türkmenistana we Hytaýa bu iki strategiýanyň durmuşa geçirilmegi, olaryň utgaşdyrylmagy, biri-biriniň üstüniň ýetirilmegi babatda hyzmatdaşlygy üstünlikli ösdürmäge mümkinçilik berýär. Olaryň ikisi hem Ýewraziýada ykdysady ösüşe kuwwatly itergi berip, Ýuwaş ummandan Atlantik ummana çenli häzirki döwrüň talaplaryna laýyklykda giňişlikleri birleşdirip, özara baglaşan önümçilik we tehnologik tapgyrlary, senagat guşaklaryny kemala getirmek bilen, köp sanly durmuş meselelerini çözmäge, halklaryň ýaşaýyş-durmuş derejesini ýokarlandyrmaga, abadançylygyny artdyrmaga gönükdirilendir.

Türkmen-hytaý energetika hyzmatdaşlygy şeýle çemeleşmäniň aýdyň mysalydyr. 2009-njy ýylda Türkmenistandan Hytaýa çekilen gaz geçirijiniň işe girizilmegi yklymyň energetika ulgamynda gatnaşyklaryň täze arhitekturasynyň kemala gelmeginiň başyny başlady, özara bähbitlilik we deňhukuklylyk esasynda beýleki döwletleriň taslamasyna goşulyşmak mümkinçiliklerini açdy. Beýleki iri halkara taslama — Türkmenistan — Owganystan — Pakistan — Hindistan gaz geçirijisiniň taslamasy hem hut şu nukdaýnazardan amala aşyrylýar.

Häzirki wagtda biz türkmen tebigy gazynyň, elektrik energiýasynyň geografiýasyny giňeltmegiň we halkara derejede iberilýän möçberini artdyrmagyň üstünde işleýäris. Türkmenistandan Owganystana hem-de Pakistana elektrik geçiriji, optiki-süýümli aragatnaşyk ulgamlarynyň düýbi tutuldy. Bu ugurlarda hyzmatdaşlygyň gün tertibinde iri taslamalaryň ýene-de birnäçesi bar.

Beýleki bir möhüm ugur ulag bilen baglanyşyklydyr. Häzirki wagtda Türkmenistan hyzmatdaşlary bilen bilelikde Gündogar — Günbatar we Demirgazyk — Günorta ugurlary boýunça utgaşykly görnüşdäki ulag-logistika düzüminiň köpşahaly ulgamyny döredýär. Geljekde bu ulgam Hazar deňzi, Gara deňiz, Baltika deňzi sebitlerine çykýan üstaşyr geçelgeleri özüne birleşdirer. Munuň özi Türkmenistanda ulag we kommunikasiýa ulgamlarynda iri milli taslamalary durmuşa geçirmek, Hazar deňzinde täze port infrastrukturasyny döretmek bilen baglylykda örän derwaýysdyr. Hususan-da, gürrüň Hytaýdan Merkezi Aziýanyň çäginiň üsti bilen Hazaryň türkmen kenaryna, şeýle-de Eýrana, Ýakyn we Orta Gündogara uzaýan ulag geçelgeleri barada barýar.

Bu geçelge Aziýa — Ýuwaş umman sebitine, Günorta Aziýa ýurtlaryna barýan ugurlarda hem ulanylyp bilner.

Biziň tagallalarymyz ulaglaryň ähli görnüşi, şol sanda demir we awtomobil ýollary, howa gatnawlary arkaly transkontinental daşamalaryň kuwwatyny doly açmaga, baglanyşdyryjy nokatlarda logistik terminallary döretmäge gönükdirilendir. Türkmenbaşy Halkara deňiz porty hem şolaryň biri bolup biler. Biz hyzmatdaşlaryň bähbitlerine ulanmak üçin onuň kuwwatlyklaryny hödürlemäge taýýardyrys.

Halkara geçelgeleriň we logistik ulgamlaryň netijeliligini ýokarlandyrmak meselelerinde umumy tagallalary birleşdirmäge gönükdirilen ylalaşykly ulag diplomatiýasy barha uly ähmiýete eýe bolýar. Durnukly ulag ulgamynda ählumumy dialogyň başyny başlaýjylaryň biri bolmak bilen, Türkmenistanyň köp ýyllaryň dowamynda bu ugurda yzygiderli çäreleri durmuşa geçirýändigini bellemek gerek. Türkmenistanyň tutanýerli, maksada okgunly işiniň netijesinde, Baş Assambleýa tarapyndan soňky ýyllaryň dowamynda ýurdumyzyň başlangyjy boýunça ulag ulgamynda Kararnamalaryň altysy kabul edildi.

Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistanyň ulag strategiýasynyň häzirki zamanyň ýagdaýlary we dünýä ykdysadyýetiniň obýektiw islegleri bilen sazlaşýandygyny nygtamak isleýärin. Şoňa görä-de, şol strategiýanyň bu möhüm ugurda netijeli, durnukly, adalatly ulgamy döretmäge gyzyklanma bildirýän döwletleriň aglabasynyň bähbitlerine laýyk gelýändigine ynanýaryn.

Önümçilik işiniň we daşky gurşawy goramagyň arasynda deňagramlylygy gazanmak, ekologik howpsuzlygy üpjün etmek Türkmenistanyň halkara hyzmatdaşlygynyň ileri tutulýan wezipeleriniň biri bolup durýar. Biziň “Ýaşyl Ýüpek ýola” garaýşymyzyň many-mazmuny şuňa esaslanýar. Şunuň bilen baglylykda, Türkmenistanyň ýöriteleşdirilen düzümi — howanyň üýtgemegi bilen bagly tehnologiýalar boýunça sebit merkezini döretmek baradaky teklibini oýlanyşykly we öz wagtynda ädilen ädim hasaplaýarys. Merkeziň işlemegi üçin ýurdumyzyň paýtagtynda — Aşgabat şäherinde ähli zerur bolan tehniki, guramaçylyk şertlerini hödürlemäge taýýardyrys.

Kömürturşy gazynyň, metanyň zyňyndylarynyň atmosfera ýaramaz netijelerini azaltmak we aradan aýyrmak hem Türkmenistanyň ekologiýa strategiýasynyň möhüm bölegi bolup durýar. Gürrüň, ilkinji nobatda, energetika, senagat we ulag ulgamlarynda ekologik taýdan arassa, serişde tygşytlaýjy döwrebap tehnologiýalary ornaşdyrmaga hem-de ulanmaga tapgyrlaýyn geçmek barada barýar. Şeýle-de ýurdumyz wodorod energiýasy ulgamynda halkara hyzmatdaşlyk syýasatyny işjeň durmuşa geçirýär. Türkmenistanyň bu ädimlerini hyzmatdaşlygyň “ýaşyl” geçelgelerini döretmäge, şol sanda “Beýik Ýüpek ýoluny dikeltmek” we “Bir guşak, bir ýol” strategiýalarynyň çäklerinde möhüm goşant hasaplaýarys.

Hormatly maslahata gatnaşyjylar!

Ykdysadyýetde özara arabaglanyşyk, tehnologiýalary, tejribäni we usullary halkara derejede alyşmak dünýä ösüşiniň obýektiw meýilleri bolup durýar. Olar önümçilikde has ysnyşykly kooperasiýany, goşulyşmak babatdaky tehnologik we sanly binýatlaryň, bilelikdäki kommunikasiýa ulgamlarynyň döredilmegini göz öňünde tutýar. Bularyň ählisi diňe bir tehniki babatda däl, eýsem, ählumumy derejede-de hyzmatdaşlygyň bitewi we durnukly logistikasyny döretmäge ýardam etmelidir.

Biziň pikirimizçe, häzirki wagtda “syýasy logistika” düşünjesi örän wajypdyr. Ony ykdysady ösüşiň we hyzmatdaşlygyň geljegi baradaky garaýyşlarynydyr mümkinçiliklerini paýlaşýan döwletleriň özara gatnaşyklarynyň köpugurly ulgamy hökmünde görýärin. Şol hyzmatdaşlyk bolsa syýasylaşdyrmakdan, könelişen ideologik ýörelgelerden azat bolmalydyr, deňlige, özara hormat goýmaga we birek-biregiň bähbitlerini nazara almaga esaslanmalydyr.

Hormatly wekiliýetleriň Baştutanlary we agzalary!

Ägirt uly kuwwata eýe bolan onlarça döwletiň wekilleriniň gatnaşýan şu wekilçilikli we abraýly forumynyň bu işe hem-de öňde goýlan maksatlara ýetmäge ýeterlik derejede itergi bermäge ukyplydygyna şübhelenmeýärin.

Üns berip diňläniňiz üçin minnetdarlyk bildirýärin we üstünlikli işlemegi arzuw edýärin.

(Pekin şäheri, 2023-nji ýylyň 18-nji oktýabry)

18.10.2023

Gahryman Arkadagymyz «Beýik Ýüpek ýoluny dikeltmek» türkmen strategiýasynyň Hytaýyň «Bir guşak, bir ýol» strategiýasyna laýyk gelýändigini aýtdy

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Pekinde «Beýik Ýüpek ýoluny dikeltmek» türkmen strategiýasynyň Hytaýyň «Bir guşak, bir ýol» strategiýasyna laýyk gelýändigini aýtdy.

Gahryman Arkadagymyz «Bir guşak, bir ýol» Üçünji ýokary derejeli maslahatynyň çäklerindäki Özara baglanyşyk boýunça ýokary derejeli maslahatda eden çykyşynda soňky döwrüň ýagdaýlary, pandemiýa, durnuksyzlygyň artmagy, ynanyşmagyň peselmegi ählumumy ykdysady işjeňlige ýaramaz täsirini ýetirendigini, özara arabaglanyşykda kynçylyklary ýüze çykarandygyny, durnukly ösüş ulgamynda meýilnamalary we maksatnamalary durmuşa geçirmegiň netijeliligini azaldandygyny belläp geçdi.

Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň aýtmagyna görä, şu ýaramaz ýagdaýlary ýeňip geçmek üçin döwletleriň we halkara institutlaryň tagallalarynyň birleşdirilmegini, hoşmeýilli erk-islege daýanýan döredijilikli we oňyn gün tertibini berkarar etmek işinde olaryň raýdaşlygyny, jogapkärçiligini we öňdengörüjiligini talap edýär.

Gahryman Arkadagymyzyň nygtaýşy ýaly, şu nukdaýnazardan, «Beýik Ýüpek ýoluny dikeltmek» türkmen strategiýasy many-mazmuny boýunça Türkmenistanyň Ýewraziýanyň geljekki geoykdysady landşafty baradaky garaýyşlaryna, şeýle hem Hytaýyň «Bir guşak, bir ýol» strategiýasyna laýyk gelýär. Şunda deňhukuklylyk, hyzmatdaşlygyň bähbitlerini nazara almak we ykrar etmek, özara bähbitlilik, medeni we ruhy gymmatlyklaryň köpdürlüligine hormat goýmak esasy ýörelgeler hökmünde çykyş edýär.

«Hyzmatdaşlygyň syýasylaşdyrylmagyny aradan aýyrmak, energetika we ulag akymlarynyň birtaraplaýynlygyndan el çekmek olaryň giň halkara gatnaşyklary üçin diwersifikasiýalaşdyrylmagyny we elýeterliligini üpjün etmek türkmen çemeleşmesiniň möhüm ugry bolup durýar» diýip, Gahryman Arkadagymyz aýtdy.

Türkmen halkynyň Milli Lideriniň belleýşi ýaly, türkmen we hytaý halklarynyň arasyndaky dostlugyň we hoşniýetli goňşuçylygyň baý taryhy tejribesine daýanmak, häzirki wagtda özara obýektiw bähbitleriň bolmagy Türkmenistana we Hytaýa bu iki strategiýanyň durmuşa geçirilmegi, olaryň utgaşdyrylmagy we birek-bireginiň üstüniň ýetirilmegi babatda hyzmatdaşlygy üstünlikli ösdürmäge mümkinçilik berýär. 

«Olaryň ikisi hem Ýewraziýada ykdysady ösüşe kuwwatly itergi berip, Ýuwaş ummanyndan Atlantik ummanyna çenli häzirki döwrüň talaplaryna laýyklykda giňişlikleri birleşdirip, özara baglaşan önümçilik we tehnologik tapgyrlary hem-de senagat guşaklaryny kemala getirip, köpsanly durmuş meselelerini çözmäge, halklaryň ýaşaýyş-durmuş derejesini ýokarlandyrmaga we abadançylygyny artdyrmaga ýardam etmelidir» diýip, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow belledi.

18.10.2023

Gahryman Arkadagymyz HHR-iň Döwlet geňeşiniň Premýeriniň birinji orunbasary bilen duşuşdy

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow HHR-iň Döwlet geňeşiniň Premýeriniň birinji orunbasary, Hytaýyň Kommunistik partiýasynyň Merkezi Komitetiniň Syýasy býurosynyň Hemişelik Komitetiniň agzasy Din Sýuesýan bilen duşuşdy.

Günortanlyk nahary wagtyndaky duşuşygyň  dowamynda söhbetdeşler iki döwletiň dünýä gün tertibiniň möhüm meseleleri boýunça garaýyşlarynyň ýakyndygyny ýa-da gabat gelýändigini kanagatlanma bilen bellediler. Bu bolsa özara bähbitlere laýyk gelýän ynanyşmak dialogynyň kemala gelmegine ýardam berýär.

Söwda-ykdysady, ýangyç-energetika we ulag-kommunikasiýa ulgamlary, senagat, oba hojalyk pudaklary we beýleki ugurlar ikitaraplaýyn hyzmatdaşlygyň ileri tutulýan ugurlarynyň hatarynda görkezildi.

Şeýle hem taraplar iki ýurduň parlamentleriniň arasyndaky hyzmatdaşlygy ösdürmek we medeni-ynsanperwer gatnaşyklary işjeňleşdirmek meselelerini ara alyp maslahatlaşdylar.

18.10.2023

Türkmen halkynyň Milli Lideri Gurbanguly Berdimuhamedow Pekinde geçirilýän «Bir guşak, bir ýol» III ýokary derejeli maslahata gatnaşýar

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow Pekindäki Halk ýygnaklar öýünde geçirilýän «Bir guşak, bir ýol» III ýokary derejeli maslahatynyň açylyş dabarasyna gatnaşýar. 

Bu giň gerimli maslahata 140-dan gowrak ýurtdan hem-de 30 sany halkara guramalaryndan wekiller, şol sanda döwlet baştutanlary we halkara guramalarynyň ýolbaşçylary gatnaşýarlar.

Maslahatyň çäginde maýa goýum, sanly ykdysadyýet we söwda gatnaşyklaryny giňeltmek boýunça hyzmatdaşlygy ösdürmek meselelerini ara alyp maslahatlaşmak meýilleşdirilýär. Şeýle hem maýa goýum taslamalarynyň tanyşdyrylyşy we ykdysadyýetiň dürli pudaklarynda täze şertnamalara gol çekilmegi göz öňünde tutulýar.

Şeýle hem Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň Halk ýygnaklar öýünde «Bir guşak, bir ýol» III ýokary derejeli maslahatynyň çäklerinde geçiriljek Özara baglanyşyk boýunça ýokary derejeli maslahatda çykyş etmegine garaşylýar.

2013-nji ýylda Si Szinpin tarapyndan teklip edilen «Bir guşak, bir ýol» konsepsiýasy dünýä bileleşiginiň oňyn seslenmesine mynasyp boldy. Bu başlangyjyň maksady has köp sanly ýurtlaryň gatnaşmagynda hem-de gyzyklanma bildirýän döwletleriň serişdelerini peýdalanmak bilen, halkara söwda-maýa goýum taslamalaryny işjeňleşdirmekden ybaratdyr. Bu başlangyja eýýäm 150-den gowrak ýurt we 30-dan gowrak halkara guramalary goşuldy.

18.10.2023

HOWPSUZLYK WE DURNUKLY ÖSÜŞ UGRUNDA

16-njy oktýabrda Gazagystanyň Almata şäherinde, Gazagystanyň Merkezi Aziýa zenanlar  Dialogyna  2023-nji ýylda başlyklyk etmeginiň çäginde geçirilen konferensiýa «Zenanlar, parahatçylyk we howpsuzlyk» halkara gün tertibiniň durmuşa geçirilişini ara alyp maslahatlaşmagyň esasy platformasy boldy. Çäre Gazagystanda «BMG –zenanlar» düzüminiň we BMG-niň Merkezi Aziýa üçin Öňüni alyş diplomatiýasynyň sebit merkeziniň goldawy bilen Gazagystanyň parlamenti we hökümeti tarapyndan guraldy.

Bu çärä Dialoga gatnaşýan ýurtlaryň, şol sanda Türkmenistanyň parlamentarileri, Gazagystan Respublikasynyň Prezidentiniň ýanyndaky Aýallar we maşgala we demografiýa syýasaty boýunça milli komissiýanyň agzalary, döwlet edaralarynyň baştutanlary, hökümete dahylsyz  we halkara guramalaryň wekilleri,  diplomatik korpusyň wekilleri, şeýle hem Merkezi Aziýa ýurtlarynyň bilermenler jemgyýeti  gatnaşdylar. 

Ara alyp maslahatlaşmagyň esasy temalarynyň biri, Birleşen Milletler Guramasynyň Howpsuzlyk Geňeşiniň 2000-nji ýylda kabul eden 1325-nji Kararnamasynyň ýerine ýetirilmeginiň çäginde ösýän durnuksyzlyk we dawa-jenjel şertlerinde aýallaryň orny, ýagdaýy we howpsuzlygy boldy. Bu, gapma-garşylykly ýagdaýy aýallaryň halkara parahatçylyk we howpsuzlyk gün tertibi bilen baglanyşdyran ilkinji kararnama boldy. Umuman alanyňda, BMG-niň Howpsuzlyk Geňeşi aýallar, parahatçylyk we howpsuzlyk boýunça 10 kararnama kabul etdi.Olar  Gün tertibiniň dört sütünini, ýagny gapma-garşylyklaryň  öňüni almakda aýallaryň tutýan orny, parahatçylygy gurmaga gatnaşmagy, dawa-jenjel wagtynda we ondan soň aýal-gyzlaryň hukuklaryny goramak, bosgunlara we göçüriş döwründäki aýratyn zerurlyklary öz içine alýar. Almata şäherinde geçirilen konferensiýa gatnaşyjylar Merkezi Aziýada 2030 gün tertibiniň çäginde «Zenanlar, parahatçylyk we howpsuzlyk» borçnamalaryny durmuşa geçirmegiň ösüşi we geljegi barada pikir alyşdylar we tejribeleri we teklipleri bilen paýlaşdylar.Şeýle hem  BMG-niň «Zenanlar, parahatçylyk we howpsuzlyk»  gün tertibiniň durmuşa geçirilmegine ýardam etjek kanunçylyk başlangyçlary barada pikir alşyldy.

 

Maslahat BMG-niň Merkezi Aziýa üçin Öňüni alyş diplomatiýa merkeziniň, ÝHHG-nyň  we Ýewropa  Bileleşiginiň esasy  ýolbaşçylarynyň gatnaşmagynda häzirki parahatçylyk we howpsuzlyk meselelerine bagyşlanan açyk mejlis bilen tamamlandy. Maslahatyň ahyrynda BMG-niň Howpsuzlyk Geňeşiniň «Zenanlar, parahatçylyk we howpsuzlyk» kararyny ýerine ýetirmek boýunça işleri güýçlendirmek baradaky gutarnykly resminama kabul edildi. Zenanlar Dialogy Merkezi Aziýada «Zenanlar, parahatçylyk we howpsuzlyk» gün tertibini durmuşa geçirmek üçin ähli derejelerde aýallaryň syýasata gatnaşygyny we karar kabul etmek mehanizmlerini utgaşdyrmaga mümkinçilik berdi.

Merkezi Aziýanyň Zenanlar  Dialogynyň  wajyp ösüş meselelerini ara alyp maslahatlaşmak we sebitdäki zenan parlamentarileriniň arasyndaky hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak  üçin resmi däl meýdança bolandygyny ýatladýarys. Dialog   BMG-niň Merkezi Aziýa üçin Öňüni alyş diplomatiýa merkeziniň, BMG-niň Ösüş Maksatnamasynyň we «BMG-niň  Zenanlar» düzüminiň goldawy bilen döredildi we işleýär. Dialog resmi taýdan 2020-nji ýylyň dekabrynda başlandy. 2021-nji ýylda Dialoga Özbegistan, 2022-nji ýylda Türkmenistan tarapyndan ýolbaşçylyk edildi.

17.10.2023
1 ... 32 33 34 35 36 ... 40