Türkmenistanyň Mejlisi (Parlamenti) kanun çykaryjy häkimiýeti amala aşyrýan wekilçilikli edaradyr

TÜRKMENISTANYŇ MEJLISI

Türkmençe

TÜRKMENISTANYŇ MEJLISI

Türkmençe

Çykyşlar we makalalar

GADYMY ÄNEW SÖWDA-KERWEN ÝOLUNYŇ IRI HALKASY

 

Ýurdumyzyň içeri we daşary syýasatyndaky üstünliklerini täze belentliklere çykarýan «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynyň şanly wakalary hormatly Prezidentimiziň «Änew — müňýyllyklardan gözbaş alýan medeniýet» atly dürdäne eserindäki «Ýurduň taryhynda bellenilip geçilýän şanly wakalar göwün joşduryjy ýakymly täsiri bilen adamlaryň ýadynda galýar» diýen parasatly sözleriniň hakykatyny dabaralandyrýar. 

Halkara jemgyýetçiliginde nygtalyşy ýaly, medeniýetleriň dostlugy döwletleriň hyzmatdaşlygynyň ýoluny gurýar. Hyzmatdaşlyk ýollary bolsa ykdysadyýetleri ösdürýär. Ykdysadyýetleriň ösmegi bolsa halkyň bagtyýar durmuşyny üpjün edýär. Bagtyýar durmuş bolsa medeniýetleri dostlugyň we hyzmatdaşlygyň täze dessurlar bilen baýlaşmagyna ýardam edýär. Şonuň özi hem medeni çäreleriň ykdysady hyzmatdaşlygyň çäklerinde telekeçiligi ösdürmäge ýardam edýändigini görkezýär. 

Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň «Änew — müňýyllyklardan gözbaş alýan medeniýet» atly eserinde Parfiýa şalygy döwründe Änewiň Merw bilen Nusaýyň arasynda gyzgalaňly hereket edýän söwda-kerwen ýolunyň iri halkasynyň biri bolandygy barada getirýän taryhy maglumatlary hem bizi şu günki wezipelerimizi berjaý etmekde, geljegiň ösüşlerine ýetmekde taryhymyzy öwrenmegiň ähmiýetini wagyz edýär. 

Alym Arkadagymyzyň parasatly başlangyjy bilen 2008-nji ýylda döredilen Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalarynyň ýurdumyzda Durnukly ösüşiň maksatlarynyň we wezipeleriniň üstünlikli durmuşa geçirilmeginde uly üstünlikleri gazanýandyklaryny bellemelidiris. 

Döwlet Baştutanymyzyň: «Änew — müňýyllyklardan gözbaş alýan medeniýet» atly eseriniň «Ahal ýaýlasynda gadymy Änewiň şöhratly ýoly dowamata uzaýar» atly bölüminde Arkadagly eýýamymyzda ýurdumyzy senagat taýdan ösen döwlete öwürmekde bu gadymy toprakda senagatçylaryň we telekeçileriň alyp barýan tutanýerli işleri barada buýsançly nygtamagy bu pudakda zähmet çekýän her bir raýata döredijilik joşgunyny berýär. 

Hormatly Prezidentimiziň bu ajaýyp eserinde: «Türkmenistany senagat taýdan ösen döwlete öwürmek öňde durýan esasy wezipeleriň biridir. Şoňa görä-de, ýurdumyzda eksporta gönükdirilen we daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan önümleri öndürmäge aýratyn üns berilýär. Geçen ýyllarda Ak bugdaý etrabynyň çäginde 260 gektardan gowrak ýer böleginde döredilen, Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzalaryna degişli senagat zolagyndaky ýokary tehnologiýaly ýüzlerçe önümçilik kärhanalarynda dürli görnüşli senagat, gurluşyk we beýleki önümler öndürilip, içerki we daşarky bazarlara ýerlenilýär. Telekeçiler tarapyndan bu gün halkyň sarp edýän önümleriniň aglabasy ýerli çig malyň esasynda milli kärhanalarda öndürilýär» diýen anyk mysallary ýurdumyzyň senagatçylarynyň we telekeçileriniň işlerine berilýän belent bahadyr. 

Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň ýurdumyzyň telekeçilerine «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasynda», «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasynda» bellenen wezipeleri üstünlikli durmuşa geçirmäge gatnaşyp, ekologiýa taýdan arassa, hil babatda ýokary önümleri öndürmäge döredýän mümkinçilikleri bolsa importyň ornuny tutýan we eksporta niýetlenen önümleriň önümçiligini has artdyrýar. 

Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň bu dürdäne eserinde nygtalyşy ýaly, häzirki wagtda türkmen telekeçileri öz önümleriniň ýokary hile eýedigi babatda ygtybarly halkara guramalaryň ykrarnamalaryny gazanýarlar. Innowasion tehnologiýalaryň batly depginler bilen ornaşdyrylan hususy kärhanalaryň sany bolsa yzygiderli artýar. Munuň özi ýurdumyzda «ýaşyl» ykdysadyýetiň talaplarynyň berjaý edilýändigine hem şaýatlyk edýär. 

Ýeri gelende bellesek, Birleşen Arap Emirlikleriniň Abu-Dabi şäherinde ýurdumyzyň degişli ministrlikleriniň, pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň, hususy kärhanalarynyň, şeýle-de 20-den gowrak dünýä döwletleriniň 70-e golaý kompaniýalarynyň ýolbaşçylarydyr wekilleriniň gatnaşmagynda ýakynda geçirilen «Türkmenistanda söwda, maýa goýum we işewürlik mümkinçilikleri» atly forum hem munuň aýdyň mysallarynyň biridir. 

Alym Arkadagymyzyň «Türkmenistan — Beýik Ýüpek ýolunyň ýüregi» atly eserinde nygtaýşy ýaly, özara gatnaşyklaryň medeniýeti, medeniýetleriň özara gatnaşygy, ine, Beýik Ýüpek ýolunyň köpasyrlyk tejribesi şonda jemlenendir, ata-babalarymyzyň pähim-paýhasynyň sütüni, daýanç kökleri hem şondadyr. Şulary nazara almak bilen, biz döwürleriň arasyndaky gatnaşyklary dikeltmäge, halklaryň umumy taryhyny aýap saklamaga hem-de ony düýpli öwrenmäge, ähli ýurtlaryň arasyndaky goňşuçylyk gatnaşyklarynyň binýadyny pugtalandyrmaga çalyşýarys. 

Hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda 2024-nji ýylyň «Türki dünýäsiniň beýik şahyry we akyldary Magtymguly Pyragy ýyly», gadymy Änew şäheriniň bolsa «Türki dünýäsiniň medeni paýtagty» diýlip yglan edilmegi mynasybetli geçirilýän halkara çäreler Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüni çuň mazmun bilen baýlaşdyrýar. Çünki medeni gatnaşyklar söwda-ykdysady hyzmatdaşlyga binýat bolup hyzmat edýär. 

Ýurdumyzda söwda we telekeçilik ulgamyny hemmetaraplaýyn ösdürmek, hususy pudagyň milli ykdysadyýetimizde eýeleýän ornuny artdyrmak babatda beýik işleri durmuşa geçirýän Milli Liderimiziň, hormatly Prezidentimiziň janlary sag, ömürleri uzak, il-ýurt, umumadamzat ähmiýetli işleri hemişe rowaç bolsun! 

 

Saparmyrat OWGANOW, 

Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty, 

Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler 

partiýasynyň Merkezi geňeşiniň başlygy

15.11.2024 Giňişleýin

JEMGYÝET WE ZENANLAR

 

Türkmenistan halkara giňişliginde alyp barýan işlerini döwrüň ýüze çykaran meselelerini dünýäň ýagdaýlaryny nazara almak bilen amala aşyrýar. Türkmen Bitaraplygynyň ýörelgelerine esaslanýan başlangyçlar eziz Diýarymyzyň, şol çäkde beýleki döwletleriň hem ynsanperwer gatnaşyklarda öz mümkinçiliklerini ulanyp bilmegine, ösüş maksatlaryna ýetmegine oňyn täsirini ýetirýär. 

Şu ýylyň sentýabrynda Gazagystan Respublikasynyň Almaty şäherinde «BMG-de Zenanlar» düzüminiň guramagynda «Zenanlar, parahatçylyk we howpsuzlyk» meseleleri boýunça duşuşygy geçirildi. Bu duşuşyga «BMG-de Zenanlar» düzüminiň halkara maslahatçylary, Merkezi Aziýa ýurtlarynyň parlamentlerinden, ministrliklerinden we degişli pudaklaýyn edaralaryndan, jemgyýetçilik guramalaryndan wekiller gatnaşdy. 

Almatyda geçen duşuşyk hem oňa gatnaşan bilermenleriň, hünärmenleriň Birleşen Milletler Guramasynyň «Aýallar babatda hukuklary kemsitmegiň ähli görnüşlerini ýok etmek hakynda» Konwensiýanyň hem-de Pekin Jarnamasynyň we Hereketler platformasynyň Merkezi Aziýa sebitinde ýerine ýetirilişi boýunça öňde durýan ählumumy meseleleri we mümkinçilikleri baradaky tekliplerini hem-de pikirlerini umumylaşdyryp, olary sebitiň çäginde amal etmäge ýol açýar. 

Birleşen Milletler Guramasynyň «Zenanlar, parahatçylyk we howpsuzlyk» atly Kararnamasynyň Merkezi Aziýa sebitinde parahatçylygy we hyzmatdaşlygy, howpsuzlygy berkitmekde orny, hususan-da, raýat jemgyýetini we ýaşlar toparynyň işjeňligini ýokarlandyrmakda zenanlara, ýaşlara mümkinçilikleri döretmegiň döwrebap çemeleşme bolup hyzmat etjekdigi baradaky pikirler öňe sürüldi. 

Duşuşykda ýaşlaryň deňligi (Generation Equality) halkara torunyň bilermenleri «Zenanlar, parahatçylyk we howpsuzlyk» atly Kararnamanyň «Ýaşlar, parahatçylyk we howpsuzlyk» Kararnamasy bilen özara baglanyşygyna mysallaryň üsti arkaly deňeşdirme-seljerme geçirip, bu gatnaşyklar we onuň bilen bagly meseleler babatda sebit, hökümet derejesinde çäreleri durmuşa geçirmegiň netijeli ugurlaryny beýan etdiler. 

Duşuşygyň soňky sessiýasynda «Zenanlar, parahatçylyk we howpsuzlyk» meseleleri boýunça Merkezi Aziýa sebitinde sebitleýin hereketleriň meýilnamasy üçin Ýol kartasyny işläp taýýarlamagyň derwaýyslygy bilen bagly teklipler öňe sürüldi. Bu sebit tagallalaryny birleşdirmegiň netijesinde bolsa, Merkezi Aziýa ýurtlarynda suw serişdelerini maksadalaýyk peýdalanmak, howanyň üýtgemegi we daşky gurşawy goramak meselesinde zenanlaryň ornuny berkitmek, sebitiň serhetýaka çäklerinde ýaşaýan aýratyn goldawa mätäç zenanlaryň we çagalaryň ýaşaýyş-durmuş ýagdaýlaryny gowulandyrmaga hemaýat bermek, sebitde tebigy hadysalar, adatdan daşary ýagdaýlar ýüze çykanda, zenanlara, çagalara we gartaşan adamlara ýardam bermek meseleleri maksadalaýyk çözüler. 

Merkezi Aziýa ýurtlarynyň zenanlarynyň Dialogunyň hukuk binýady we düzüm birlikleri bilen hemişelik hereket edýän resmi däl gurluş hökmünde özüni ykrar etdirendigini bilýäris. 

Ýurdumyzda zenanlaryň azatlyklaryny kepillendirmek we hukuklaryny durmuşa geçirmek, şol sanda gender deňligini üpjün etmek işleriň çäginde halkara tejribesi bilen tanyşmak üçin giň mümkinçilikleri döredip berýän Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň janlarynyň sag, ömürleriniň uzak, il-ýurt, umumadamzat bähbitli işleriniň rowaç bolmagyny arzuw edýäris. 

 

Merjen BORJAKOWA, 

Türkmenistanyň Mejlisiniň Durmuş syýasaty 

baradaky komitetiniň hünärmeni.

15.11.2024 Giňişleýin

DAMJALAÝYN SUWARYŞ USULY

 

Halk arasynda ulanylýan «Ekini bitirýänem suw, ýitirýänem» diýlen dana sözler ata-babalarymyzyň ir döwürlerden bäri suwa uly hormat goýup gelendiginden mysaldyr. Häzirki wagtda ýurdumyzda ýer-suw baýlyklarymyzy tygşytly peýdalanmak ugrunda uly işler alnyp barylýar. Ýurdumyzyň çäklerinde suwlary tygşytly ulanmagyň ugurlarynyň biri-de, suwaryş ulgamynyň işini sazlamakdyr. Häzirki döwürde ýerleri damjalaýyn usulynda suwarmaklyga uly üns berilýär. Hakykatdan hem damjalaýyn suwarmak oba hojalyk ekinlerini suw bilen yzygiderli üpjün etmäge mümkinçilik berýär. Oba hojalyk ekerançylygynda möwsümleýin däne ekilen ýerlere damjalaýyn suwarylýan enjamlaryň ornaşdyrylmagy ekinlerden bol hasyl almaga, ýer-suw serişdelerini netijeli peýdalanmaga itergi berýär. Damjalaýyn suwarmak usulynyň esasy artykmaçlygy suwuň örän tygşytly ulanylmagydyr. Ekinler ekiliş usulyna görä, damjalaýyn suwarylanda, suw beýleki suwaryş usullary bilen deňeşdirilende, 2 – 4 esse az sarp edilýär. Bu bolsa ýurdumyzyň ekin meýdanlaryny suw bilen üznüksiz ýagdaýda üpjün etmäge mümkinçilik döredýär. 

Ýurdumyzda önümçiligiň ähli ugurlaryny döwrebap tehnologiýalar bilen üpjün etmek döwlet syýasatynyň ileri tutulýan ugurlarynyň biridir. Döwlet Baştutanymyzyň tagallasy bilen, ýurdumyzda oba hojalygyny ösdürmek, şeýle-de ony bagy-bossanlyga öwürmek boýunça uly işler amala aşyrylýar. Tebigatymyzyň gözelliklerini gorap saklamak, şeýle-de daşky gurşawyň sazlaşygyny üpjün etmek maksady bilen, ýurdumyzyň ähli künjeklerinde döwrebap suw tygşytlaýjy enjamlar ornaşdyrylýar. Suwarymly ekerançylyk meýdanlarynda we boz meýdanlarda bag nahallaryna ideg etmeklige uly ähmiýet bermek hem ýurdumyzyň ekologiýa syýasatynyň esasy ugurlarynyň biridir. Şonuň esasynda «Ýaşyl» ykdysadyýete geçmek, tebigy serişdeleri rejeli peýdalanmak we ekologiýa taýdan arassa önümleriň önümçiligini artdyrmak boýunça giň möçberli çäreler durmuşa geçirilýär. 

Ýurdumyzda tebigy baýlyklardan aýawly peýdalanmak, olary gorap saklamak ýaly derwaýys işlere möhüm ähmiýet berýän türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyzyň we hormatly Prezidentimiz — Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň janlary sag, ömürleri uzak, belent başlary aman bolsun! 

 

Arslan HAÝYDOW, 

Türkmenistanyň Demokratik partiýasynyň

 Tagtabazar etrap komitetiniň partiýa guramaçysy, Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty.

 

13.11.2024 Giňişleýin

AGZYBIRLIGIŇ HEM JEBISLIGIŇ BINÝADY

 

Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň parasatly baştutanlygynda amala aşyrylýan çuňňur oýlanyşykly syýasy, ykdysady özgertmeleriň netijesinde Bitarap Türkmenistan ählumumy parahatçylygy we durnukly ösüşi üpjün etmäge uly goşant goşýan döwlet hökmünde belent abraýa eýe bolýar. Ýurdumyzyň parahatçylyk söýüjilik, hoşniýetli goňşuçylyk ýörelgelerine esaslanýan asylly başlangyçlary dünýäde goldanylýar. 

«Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynyň 6-njy sentýabrynda BMG-niň Baş Assambleýasynyň 78-nji sessiýasynda ýurdumyzyň başlangyjy bilen hem-de Milletler Bileleşigine agza döwletleriň biragyzdan goldamagynda «Birleşen Milletler Guramasynyň oýunlary» atly Kararnamanyň kabul edilmegi milli diplomatiýamyzyň nobatdaky ýeňşidir, sport ulgamyndaky üstünliklerimiziň ykrarnamasydyr. Kararnama dünýäniň 87 döwletiniň awtordaş bolup çykyş etmegi onuň tutuş adamzat üçin möhüm resminamadygyny aýdyň görkezýär. 

Ata Watanymyzda sporta diňe bir ussat türgenleriň arasyndan ökdeleri saýlamaga mümkinçilik berýän ýaryşlar däl, eýsem, jemgyýetde we halkara derejede abadançylygy, jebisligi berkidýän gymmatlyk hökmünde garalýar. Köpçülikleýin bedenterbiýe-sagaldyş hereketini wagyz etmäge gönükdirilen giň gerimli çäreleriň, dürli ýaşdaky we dürli kärdäki adamlaryň gatnaşmagyndaky ýaryşlaryň yzygiderli geçirilmegi munuň aýdyň subutnamasydyr. Ýakynda Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň göreldesine eýerip, müňlerçe ildeşlerimiziň Saglyk ýolundan geçmegi bu ugurda möhüm waka boldy. Ýurdumyzdaky diplomatik wekilhanalaryňdyr halkara guramalaryň wekilleriniň, ýokary okuw mekdepleriň talyplarynyň, ministrlikleriň we pudaklaýyn dolandyryş edaralarynyň işgärleriniň arasynda Saglyk ýoluny ylgap geçmek boýunça bäsleşikleriň ýokary ruhubelentlikde geçirilmegi bolsa bedenterbiýäniň we sportuň jemgyýeti jebisleşdirmäge, halklaryň arasyndaky dostlugy berkitmäge uly goşant goşýandygyny ýene bir gezek äşgär etdi. 

Hormatly Prezidentimiziň sagdyn jemgyýeti berkarar etmek meýillerine daýanýan hem-de Durnukly ösüş maksatlary bilen sazlaşýan syýasatynda sporta we bedenterbiýe-sagaldyş hereketine ähmiýetli orun degişlidir. Ýurdumyzda her bir raýatyň bedenterbiýe we sport bilen meşgullanmaga hukuklarynyň deň elýeterliligi kepillendirilýär. Raýatlaryň bedenterbiýe we sport bilen yzygiderli meşgullanmaga bolan isleglerini kanagatlandyrmak, keselleriň öňüni almak maksady bilen, milli kanunçylyk yzygiderli kämilleşdirilýär. 

Eziz Diýarymyzy sagdynlygyň we bagtyýarlygyň ýurduna öwrüp, dünýäde dost-doganlygyň, agzybirligiň pugtalandyrylmagy ugrunda uly tagallalary edýän hormatly Prezidentimiziň jany sag, ömri uzak, il-ýurt we umumadamzat ähmiýetli beýik işleri rowaç bolsun! 

 

Perman SAPAROW,

 Türkmenistanyň Mejlisiniň Durmuş syýasaty 

baradaky komitetiniň baş hünärmeni.

09.11.2024 Giňişleýin

ÝAŞLARYŇ DURMUŞ GORAGLYLYGY

                                                                     

Türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyzyň sahawatly saýasynda, hormatly Prezidentimiz Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň baştutanlygynda «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynda ähli ugurlar boýunça üstünlikler, uly ösüşler gazanylýar. Şeýle ösüşleriň hatarynda ýurdumyzyň jemgyýetçilik durmuşynda ýaýbaňlanan demokratik özgertmeleri, milli kanunçylyk binýadynyň has-da pugtalandyrylmagyny aýratyn bellemek zerurdyr. 

Ata Watanymyzda her bir adamyň abadan hem-de bagtyýar ýaşamagyny göz öňünde tutmak bilen, raýatlarymyzyň hukuklarydyr azatlyklaryny doly berjaý etmek maksatlaryndan ugur alýan döwlet Baştutanymyzyň öňe sürýän ynsanperwer taglymaty üstünlikli durmuşa geçirilýär. Şunuň bilen baglylykda, durmuşa geçirilýän oňyn özgertmeler ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň täze ugurlaryny kesgitlemäge, döwlet häkimiýetiniň täze edaralaryny we raýat jemgyýetini döretmäge mümkinçilik berýär. Şeýle-de adamyň we raýatyň hukuklaryny hem-de azatlyklaryny giňeltmek we hemmetaraplaýyn goramak üçin zerur bolan şertleri döredýär. Ýurdumyzda amala aşyrylýan ähli özgertmeleriň baş maksady bolsa, Türkmenistan döwletimiziň Konstitusiýasynda beýanyny tapan «Türkmenistanda jemgyýetiň we döwletiň iň ýokary gymmatlygy adamdyr» diýen baş ýörelgäniň iş ýüzünde amala aşyrylmagyna gönükdirilýär. 

Her bir döwletiň dünýä giňişligindäki ornuny, ilki bilen, onuň hukuk binýady kesgitleýär. Ýurduň hukuk binýadyny emele getirýän, döwletiň we raýatlaryň esasy hukuklarynyň, borçlarynyň resmi beýany bolsa döwletiň Konstitusiýasynda jemlenendir. Hut şonuň üçin hem Esasy Kanunymyz ýokary hukuk güýjüne eýedir. Konstitusiýa ýurdumyzyň hukuk döwleti hökmünde milli gymmatlyklarymyza we halkara ýörelgelere esaslanýan möhüm ulgamyny ösdürmegiň gözbaşynda durýar. Ondaky ýörelgeleýin kadalar kanunylyk, ynsanperwerlik, adalatlylyk, deňhukuklylyk, demokratiýalaşmak, halk häkimiýetliligi ýaly häzirki zamanyň umumy jemgyýetçilik-syýasy düşünjeleriniň jemini emele getirýär. 

Hut şu nukdaýnazardan, ýurdumyzda ýaşlaryň hukuk we durmuş taýdan goraglylygyny üpjün etmek, olaryň ruhy-ahlak gymmatlyklaryny, sagdyn durmuş ýörelgelerini kemala getirmek, watansöýüjiligi, jogapkärçiligi, zähmete bolan söýgini terbiýelemek ýörelgelerine esaslanýan döwlet syýasatynyň hukuk binýadynyň kämilleşdirilmegi döwletimiziň geljegi bolan ýaşlar hakyndaky aladanyň üstünlikli durmuşa geçirilýändigini şöhlelendirýär. 

«Ýaşlar barada döwlet syýasaty hakynda» Türkmenistanyň Kanuny ýurdumyzyň Konstitusiýasyna esaslanýar we ýaşlar barada döwlet syýasatynyň meselelerini düzgünleşdirýän Türkmenistanyň beýleki kadalaşdyryjy hukuk namalaryndan durýar. Hususan-da, Kanunda ýaşlar babatynda döwlet syýasatynyň esasy maksatlary bellenilip, olar ýaş raýatlaryň konstitusion hukuklaryny we azatlyklaryny üpjün etmäge, şahsyýetiň, jemgyýetiň we döwletiň bähbitlerinde Türkmenistanyň raýatlarynyň kuwwatyny ösdürmek we durmuşa geçirmek üçin hukuk, durmuş, ykdysady we guramaçylyk şertlerini we kepilliklerini döretmäge, hemmetaraplaýyn ösen şahsyýeti durmuş taýdan kemala getirmäge, ýaş raýatlarda watançylyk, türkmen halkynyň taryhy, medeni we ruhy gymmatlyklaryna hormat goýmak ruhuny döretmäge gönükdirilendir. Şunuň bilen baglylykda, jemgyýetiň iň işjeň bölegini düzýän ýaşlaryň pikir-garaýyşlary çuňňur öwrenilip taýýarlanylan 10 bapdan, 57 maddadan ybarat bu kanunçylyk namasy ýaşlar barada döwlet syýasatynyň maksatlaryny, wezipelerini, ýörelgelerini, esasy ugurlaryny kesgitlemek bilen, ylym-bilim, döredijilik, telekeçilik, maşgala babatda ýaşlarymyzy goldamagy we goramagy göz öňünde tutýar. Ylaýta-da, Kanunyň rejelenen bu täze görnüşinde ýaşlaryň ýaşynyň 35 ýaşa çenli kesgitlenmegi ýaş nesilleriň geljegi üçin döredilýän mümkinçilikleriň berk hukuk binýadyny kemala getirýär. Kanuna ýaşlarymyzy watançylyk ruhunda terbiýelemek ugrunda durmuşa geçirilýän işleriň kanunçylyk binýadyny pugtalandyrmak maksady bilen, «Ýaşlaryň watançylyk terbiýesi» atly täze babyň girizilmeginiň bolsa, ýaşlaryň Watanyň belent gymmatlykdygyna düşünmeginde uly ähmiýete eýedir. 

Hormatly Prezidentimiziň «Ýaşlar — Watanyň daýanjy» atly kitabynda: «Biz ýaş raýatlaryň durmuş üpjünçiligini gowulandyrmak, ýaş çatynjalara goldaw bermek, olary häzirki zaman ýaşaýyş jaýy bilen üpjün etmek, ýaşlaryň telekeçilik başlangyçlaryny höweslendirmek boýunça alyp barýan işlerimiziň gerimini has-da giňeldýäris. Ýaşlar baradaky döwlet syýasatymyzy üstünlikli durmuşa geçirmek üçin ýaşlar bilen işleşýän ýöriteleşdirilen guramalaryň işini güýçlendirmegi, hukuk esaslaryny we maliýe meselelerini geljekde hem kämilleşdirmegi maksadalaýyk hasaplaýaryn» diýip bellemegi, bizi täze zähmet üstünliklerine ruhlandyrýar. 

Goý, adam hakyndaky aladany döwlet syýasatynyň esasy ugruna öwrüp, halkymyzyň hal-ýagdaýyny gowulandyrmak ugrunda beýik işleri durmuşa geçirýän Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň janlary sag, ömürleri uzak bolsun! 

 

Maksat JANMYRADOW, 

Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty, 

Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar 

guramasynyň Mary welaýat Geňeşiniň başlygy

08.11.2024 Giňişleýin

GÜLLÄP ÖSÜŞIŇ ÝOLY BILEN

 

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe gün-günden şanly menzilleri nazarlaýan döwletimiziň daşary syýasatynyň ösüşi okgunly häsiýete eýedir. Çünki ýurdumyzyň ýylsaýyn hil we mazmun taýdan baýlaşýan halkara gatnaşyklarynyň özeninde halkymyzyň parahatçylyk, dostluk, hyzmatdaşlyk, birek-birege hormat goýmak we ynanyşmak ýaly asylly ýörelgeleri dur. Bu, şol bir wagtyň özünde, ýurdumyzyň sebit we dünýä ähmiýetli başlangyçlarynyň giň goldawa eýe bolmagynda-da täze sahypalary açýar. Biz bu hakykata ýaňy-ýakynda ýurdumyzyň halkara durmuşy bilen baglanyşykly bolup geçen şanly wakalaryň mysalynda hem şaýat bolduk. 

Parahatçylyk, ynanyşmak, durnukly ösüş — bular Garaşsyz, baky Bitarap ýurdumyzyň daşary syýasat strategiýasynda ileri tutulýan ugurlaryň hataryny düzýär. Bu ugurdaky öňe ilerlemeler ýurdumyzyň dünýäniň ösen döwletleri we abraýly halkara guramalary bilen hyzmatdaşlygyny has-da berkidýär. Ýaňy-ýakynda BMG-niň Baş Assambleýasynyň 79-njy sessiýasynyň 25-nji plenar mejlisinde Türkmenistanyň başlangyjy esasynda «Merkezi Aziýa — parahatçylyk, ynanyşmak we hyzmatdaşlyk zolagy» atly Kararnamanyň biragyzdan kabul edilmegi baradaky gelip gowşan hoş habar hem ýurdumyzyň ygtybarly we ynamly hyzmatdaş hökmünde dünýä jemgyýetçiliginde ornuny has-da pugtalandyrýandygynyň nobatdaky subutnamasy boldy. Bilşimiz ýaly, özygtyýarly, baky berkarar Watanymyz hemme taraplaýyn strategik we uzak möhletleýin häsiýete eýerýän, ýurtlaryň we halklaryň bähbitlerine ýugrulan başlangyçlary netijesinde Birleşen Milletler Guramasynyň hem-de oňa agza döwletleriň iň ýakyn we ygtybarly hyzmatdaşlarynyň birine öwrüldi. Bu hakykaty «Merkezi Aziýa — parahatçylyk, ynanyşmak we hyzmatdaşlyk zolagy» atly Kararnamany kabul etmek boýunça Türkmenistanyň başlangyjyna gurama agza ýurtlaryň köpüsiniň hem-de sebitiň ähli ýurtlarynyň awtordaş bolup çykyş edendigide aýdyňlaşdyrýar. 

Hemişelik Bitaraplygymyzyň 29 ýyllyk baýramyna golaýlaşýan günlerimizde ýurdumyzyň syýasy-jemgyýetçilik durmuşyny bezän bu hoş habar halklaryň arasynda parahatçylygy berkitmek, birek-biregiň tekliplerine hormat goýmak, iki taraplaýyn we köp taraplaýyn hyzmatdaşlygy pugtalandyrmak ýörelgeleriniň «Açyk gapylar» syýasatyny alyp barýan Türkmenistanyň daşary syýasatynyň möhüm bölegidigini ýene bir gezek tassyklady. 

Edil şol günlerde hormatly Prezidentimiziň Russiýa Federasiýasynyň Tatarystan Respublikasynda geçirilen XVI BRICS sammitine gatnaşmagy we oňyn teklipleri, asylly başlangyçlary öňe sürmegi halkara jemgyýetçiliginiň durnukly ösüş maksatlaryna ýetmäge gönükdirilen tagallalaryna Garaşsyz Türkmenistanyň işjeň gatnaşýandygyny äşgär etdi. Döwlet Baştutanymyzyň bu sammitde eden taryhy çykyşynda döwletara gatnaşyklarynda ykdysady hyzmatdaşlygy giňeltmek bilen birlikde dürli ugurlarda, şol sanda durnukly ösüş maksatlaryny ýerine ýetirmekde, ekologiýa we azyk howpsuzlygy babatda çylşyrymly ýagdaýlary aradan aýyrmakda, ynsanperwer ulgamda, bosgunlaryň we raýatlygy bolmadyk adamlaryň meselelerini çözmekde, medeniýet, ylym, bilim ulgamlarynda ýurdumyz tarapyndan yzygiderli tagallalaryň edilýändigine we asylly başlangyçlaryň öňe sürülýändigine ünsi çekdi. 

Saparyň çäklerinde Tatarystan Respublikasynyň Baştutanynyň Arkadagly Gahryman Serdarymyzy «Duslyk» ordeni bilen sylaglamagy türkmen-tatar döwletara gatnaşyklarynyň ýokary derejesiniň ykrar edilmesiniň nobatdaky nyşanyna öwrüldi. Bu döwlet sylagy şol sanda Bitaraplyk ýörelgelerine ygrarly Türkmenistanyň alyp barýan hoşniýetli halkara hyzmatdaşlygynyň giň goldawa eýedigini we täze belentliklere çykýandygyny ýene bir gezek aýan etdi. 

 

Züleýha JORAÝEWA, 

Çärjew etrap hassahanasynyň baş şepagat uýasy, 

Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty.

07.11.2024 Giňişleýin

ÝAŞ PARLAMENTARILER

 

Hor­mat­ly­ Pre­zi­den­ti­miz­ ýaş­la­ra ­uly­ ynam ­bil­di­rip,­ ýur­du­my­zyň kuwwa­ty­nyň ­has-da ­ös­dü­ril­me­gi­ ug­run­da ­alyp­ bar­ýan ­iş­le­ri­niň­ çäklerinde­ «Türk­me­nis­ta­nyň­ ýaş­la­ry­nyň ­hal­ka­ra ­hyz­mat­daş­ly­gy­nyň 2023­-2030-njy ýyl­lar­ üçin­ Stra­te­gi­ýa­sy­ny»­ ka­bul­ et­di. ­On­da ýurdumyzyň ýaş­la­ry­ tara­pyn­dan ­hal­ka­ra­ de­re­je­de ­hyz­mat­daş­ly­gy­ ösdürmek­de­ göz ­öňün­de tu­tu­lan­ mak­sat­lar,­ we­zi­pe­ler­ we ­ile­ri ­tu­tul­ýan ugur­lar ­kes­git­le­nil­di.­ 

Şeýle­-de ýaşlaryň dünýä ýurtlary bilen dostlukly gatnaşyklary pugtalandyrmakda işjeňligini höweslendirmek, ýaşlary durmuş taýdan goldamak bilen birlikde, olaryň bagtyýar durmuşda ýaşamagyny üpjün etmek we olarda watansöýüjilik, ruhubelentlik, ahlaklylyk, ynsanperwerlik, halallyk ýaly häsiýetleri kemala getirmek göz öňünde tutulýar. 

Şol jähetden, ýurdumyzyň ýaşlaryny goldamak maksady bilen, 2023-­nji ýylda Türkmenistanyň Mejlisiniň karary esasynda Ýaş parlamentariler topary döredildi. Düzgünnama laýyklykda, Ýaş parlamentariler topary Mejlisiň jemgyýetçilik, kollegial, konsultatiw we maslahat topary bolup durýar. Ol Mejlisiň degişli çagyrylyşynyň ygtyýarlyklarynyň möhleti üçin döredilýär we alyp barýan işi barada Türkmenistanyň Mejlisine hasabat berýär. Onuň esasy maksady ýaş parlamentarileriň başlangyçlaryny açyp görkezmek babatda şertleriň döredilmegine, ýaş raýatlaryň hukuk we syýasy medeniýetiniň kemala getirilmegine, ýaşlaryň döredijilik, raýatlyk işjeňliginiň artdyrylmagyna ýardam etmekden ybaratdyr. Topara Mejlisiň 35 ýaşa ýetmedik deputatlary agzalyga kabul edilip, olar degişli ýaşdan geçensoň hem bu işe synçy hökmünde mejlise gatnaşyp bilýärler. Ýaş parlamentariler toparynyň mejlisi, zerurlyga görä, azyndan çärýekde bir gezek geçirilýär. Mejlis toparyň agzalarynyň ýarysyndan köprägi gatnaşan mahalynda ygtyýarly hasaplanýar. Oňa döwlet, bilim edaralarynyň, jemgyýetçilik birleşikleriniň wekilleri we talyplar gatnaşyp bilýärler. Topar geljekde döwlet syýasatyny durmuşa geçirmekde, daşary ýurtlaryň ýaş parlamentarileri bilen halkara hyzmatdaşlygy pugtalandyrmakda, ýaşlaryň hukuklaryny, azatlyklaryny goramakda, olardan gelip gowuşýan teklipleri öwrenip, milli kanunçylyga girizmekde we beýleki möhüm işlerde işjeňlik görkezer. Bu günki gün türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň ýaşlara bildirýän uly ynamy esasynda olar döwlet häkimiýet edaralarynda, ykdysadyýetimiziň dürli pudaklarynda, ylym, bilim, medeniýet, saglygy goraýyş ulgamlarynda, döwrebap tehnologiýalar bilen enjamlaşdyrylan kärhanalarda, Prezident Maksatnamasynda we beýleki milli maksatnamalarda kesgitlenen wezipeleri hem­-de düýpli özgertmeleri üstünlikli durmuşa geçirmek ugrunda yhlasly zähmet çekýärler. 

 

Sa­hy­ber­di­ JEPBAROW, 

Türk­me­nis­ta­nyň­ Mej­li­si­niň de­pu­ta­ty,­ Mej­li­siň

Ka­da-ka­nun­çy­lyk ­baradaky ko­mi­te­ti­niň­ ag­za­sy

 

07.11.2024 Giňişleýin

ABADAN GELJEGIŇ WEZIPELERI

 

“Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” ýylynyň ýeňişli sepgitleri, şanly wakalary il-günümizde ýokary ruhubelentligi döredýär. Şu ýylyň 24-nji sentýabrynda Aşgabat şäherindäki Maslahat köşgünde türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň başlyklyk etmeginde geçirilen Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň nobatdaky mejlisi milli demokratiýamyzyň dabaralanmasy boldy. 

Mejlisde Türkmenistan döwletimizi durmuş we medeni taýdan sazlaşykly ösdürmegiň wajyp meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy. Bu ähli halk forumynda hormatly Prezidentimiziň, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedowyň çuň manyly çykyşlary uly üns bilen diňlenildi. Çykyşlarda Garaşsyz, baky Bitarap Türkmenistan döwletimizi mundan beýläk-de okgunly ösdürmek bilen bagly öňde durýan wajyp wezipeler kesgitlenildi. Elbetde, jemgyýetimiziň durmuşynda bolup geçen bu taryhy wakanyň şaýady bolmak bagtyýarlykdan nyşan. Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedow Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň mejlisinde eden çykyşynda: “Ykdysadyýetimiziň öňde baryjy pudaklarynyň biri hem söwda toplumydyr. “Türkmenistanda öndürildi” diýen nyşanly harytlarymyza dünýä bazarlarynda uly isleg bildirilýär” diýip belläp geçdi. 

Soňky ýyllarda ilata edilýän söwda hyzmatynyň hili ýokarlandyrylýar. Halkymyzyň köp sarp edýän harytlara we önümlere bolan islegini doly kanagatlandyrmakda uly tagallalar edilýär. 

 

Saparmyrat ÇARŞAKOW. 

Türkmengala etrap alyjylar jemgyýetiniň ykdysatçysy, Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty.

07.11.2024 Giňişleýin

MEDENI GYMMATLYGYŇ MERTEBESI

 

Ak şäherimiz Aşgabatda ýokary derejede geçirilen “Döwürleriň we siwilizasiýalaryň özara arabaglanyşygy — parahatçylygyň we ösüşiň binýady” atly halkara forumy “Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” ýylynyň taryhy wakasy boldy. Bu forum akyldar şahyr Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyny baýram etmegiň maksatnamasynyň çäklerinde geçirildi. 

Halkara forumynyň esasy maksady Magtymguly Pyragynyň döredijilik mirasyny giňden wagyz etmekden, Gündogar halklarynyň dilleriniň we edebiýatlarynyň özara baglanyşygyny, söz ussadymyzyň milli döwletliligi ösdürmekde eýeleýän ornuny, umumadamzat gymmatlyklarynyň genji-hazynasyna goşan goşandyny öwrenmekden ybarat boldy. “Döwürleriň we siwilizasiýalaryň özara arabaglanyşygy — parahatçylygyň we ösüşiň binýady” atly halkara forumynda hormatly Prezidentimiz çuň manyly çykyşynyň başynda türkmen halkynyň müňlerçe ýyllyk taryhynyň dowamynda ruhy we medeni gymmatlyklary döreden halkdygyny nygtap, dünýä edebiýatynyň ägirdi, görnükli akyldar şahyrymyz Magtymguly Pyragynyň bütin adamzat üçin gymmatly garaýyşlary bilen dünýä medeniýetiniň dürler hazynasynda hemişelik orun alandygyny belledi.

 

Ýusup ANNAÝEW. 

Mary şäherindäki 2-nji saglyk öýüniň maşgala lukmany, Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty.

07.11.2024 Giňişleýin
1 2 3 4 5 6 7 ... 61