Türkmenistanyň Mejlisi (Parlamenti) kanun çykaryjy häkimiýeti amala aşyrýan wekilçilikli edaradyr

TÜRKMENISTANYŇ MEJLISI

Türkmençe

TÜRKMENISTANYŇ MEJLISI

Türkmençe

Çykyşlar we makalalar

BILIM — BAGTYÝARLYGYŇ BINÝADY

 

2023-nji – Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýyly şanly wakalary, düýpli öňegidişlikleri bilen galkynyşly döwrümiziň taryhynda we ildeşlerimiziň kalbynda öçmejek yz goýup, tamamlanyp barýar. Üstümizdäki ýylda hormatly Prezidentimiziň parasatly ýolbaşçylygy bilen ýurdumyz ähli babatda uly ösüşlere beslendi. 

Arkadagly Gahryman Serdarymyz ýaş nesliň ylymly, bilimli, berk bedenli, sagdyn ruhly kemala gelmegi hem-de sanly tehnologiýalardan kämil baş çykarmagy ugrunda düýpli özgertmeleriň başyny tutdy. Şuňa laýyklykda gysga döwrüň içinde ýurdumyzyň bilim, saglygy goraýyş, medeniýet we sport ulgamlarynda halkara derejesindäki giň gerimli çärelere badalga berildi, toplumlaýyn maksatnamalar durmuşa geçirildi. Ylym-bilimden ýüki ýetik, döwrebap tehnologiýalardan baş çykarmaga, döredijilikli işlemäge ukyply hünärmenleriň taýýarlanylmagyny üpjün etmek maksady bilen ýurdumyzyň çäklerindäki ýokary we orta okuw mekdepleriniň sany yzygiderli artdyrylýar. Olary häzirkizaman enjamlary bilen enjamlaşdyrmak, ýokary tehnologiýaly innowasiýa merkezlerini döretmek dowam etdirilýär. 

Geçip barýan ýyl ýurdumyzyň bilim işgärleri, okuwçy we talyp ýaşlar üçin şatlykly wakalara iň baý ýyllaryň biri boldy. Güneşli Diýarymyzyň ähli welaýatlary bilen bir hatarda gadymy Lebap topragynda bilim we terbiýeçilik edaralarynyň 9-synyň bir bada açylyp, ulanylmaga berilmegi, sebitde deňi-taýy bolmadyk ýokary okuw mekdebiniň täze binalar toplumynyň düýbüniň tutulmagy ýylymyzyň şanyna şan, watandaşlarymyzyň şatlygyna şatlyk goşdy. Biri-biriniň üstüni ýetirýän medeni-durmuş maksatly desgalaryň yzygiderli gurlup, ulanylmaga berilmegi Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň her bir raýatyň mynasyp durmuşda ýaşamagy, ýaşlaryň geljeginiň mundan-da şuglaly bolmagy hakynda edýän hossarlyk aladasynyň aýdyň subutnamasydyr. 

Hormatly Prezidentimiziň ylym-bilim ulgamyny düzümi boýunça hem, mazmuny boýunça hem dünýäniň okgunly ösýän döwletleriniň derejesine ýetirmek ugrunda edýän aladalarynyň netijesinde häzirki wagtda ylym-bilim edaralarynyň işine innowasion usullarda okatmagyň iň häzirki zaman ýörelgeleri ornaşdyrylýar. Hut şunuň netijesinde türkmen ýaşlary halkara we dünýä derejelerindäki ylym-bilim bäsleşiklerinde, olimpiadalarynda ýokary derejeleri eýeleýärler. Dünýä ylmynyň gazananlarynyň ýaşlar üçin elýeterli edilmegi, halkara ylmy jemgyýetçiliginde türkmen alymlarynyň öz mynasyp orunlaryny tapmaklaryna amatly şertleriň döredilmegi netijesinde milli ylym-bilim ulgamymyz rowaçly menzilleri külterleýär. Ýurdumyzyň ylym ulgamyny kämilleşdirmek, onuň netijeliligini ýokarlandyrmak, alymlaryň tagallalaryny ylmyň iň möhüm, geljegi uly ugurlaryna gönükdirmek ýaly döwrüň öňe sürýän talaplaryndan ugur alnyp, bu ulgamda düýpli özgertmeler amala aşyrylýar. Ylym ulgamynda üstünlik gazanmagyň derwaýys şerti halypa alymlaryň we ýaş nesliň arasynda sazlaşykly baglanyşygy ýola goýmakdyr. Ýaş alymlaryň arasynda geçirilýän ylmy işleriň bäsleşikleri, döwlet Baştutanymyzyň ýaş alymlary, başarnykly talyplary we okuwçylary ylmy işleri alyp barmaga çekmek barada berýän tabşyryklary bu sazlaşygyň ilerlemeginde ägirt uly ähmiýete eýedir. Her güni şanly wakalara, ajaýyp üstünliklere beslenen 2023-nji ýylda ýaşlaryň ukyp-başarnyklaryny, zehinlerini ýüze çykarmaklary ugrunda döreden mümkinçilikleri üçin hormatly Prezidentimize we Gahryman Arkadagymyza köp sag bolsun aýdýarys. 

Goý, Gahryman Arkadagymyzyň we hormatly Prezidentimiziň taýsyz tagallalary bilen geljek ýylda hem halkymyza şanly ösüşler, ýeňişli üstünlikler, belent maksatlar hemra bolsun! Milli Liderimiziň we belent mertebeli hormatly Prezidentimiziň janlary sag, ömürleri uzak bolsun, il-ýurt bähbitli, umumadamzat ähmiýetli işleri rowaçlyklara beslensin!

 

 Intizar AWLÝAKULYÝEW, 

Çärjew etrabyndaky 61-nji orta mekdebiň müdiri, 

Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty.

21.12.2023 Giňişleýin

MILLI GYMMATLYKLARA SARPA

 

Häzirki döwürde durmuşa geçirilýän beýik işlere tüýs ýürekden buýsanýarys, çünki halk bähbidini nazarlaýan işler abadan ýaşaýşymyza gönükdirilip, ýurdumyzyň aýdyň ösüşiniň kepilidir. Halkymyzyň milli we ruhy gymmatlyklaryndan gözbaş alýan asylly ýörelgelerimiz, parahatçylyk söýüjilik ýolumyz ösüşleriň berk binýadydyr. Eziz Diýarymyzyň at-abraýynyň, şan-şöhratynyň, mertebesiniň pugtalanmagy, has-da belende göterilmegi ugrunda ýurdumyzda hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda uly tagalla edilýär. Bularyň hemmesi halkymyzyň özygtyýarly döwlet baradaky köp asyrlyk arzuwynyň hasyl bolandygyny alamatlandyrýar. 

Täze taryhy eýýamda Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň tagallalary bilen ýurdumyzyň belent mertebesi dünýäde has-da dabaralanýar. Ýakynda Türkmenistanyň teklip eden «Ahalteke atçylyk sungaty we atlary bezemek däpleri» atly milli hödürnamasy ÝUNESKO-nyň Adamzadyň maddy däl medeni mirasynyň sanawyna girizildi.  Munuň özi häzirki ösüşli döwrümizde gadymdan gelýän asylly ýörelgelerimiziň rowaçlanýandygyny, mynasyp ösdürilýändigini aýdyň beýan edýär. 

Türkmen halky hemiňe kämilligi, ajaýyplygy kemala getiripdir, asylly ýörelgesi bilen milli gymmatlyklary döredipdir. Ahalteke bedewi hem halkymyzyň buýsanjy, guwanjy bolup durýar. Asyrlaryň dowamynda atlary seýislemek, bezemek sungaty kämil derejelere ýetirilip, bu ugur has-da sünnälenip gelnipdir. Şonuň üçin hem halkymyzyň bu sungat derejesine göterilen ýörelgesi nusgalykdyr diýip belläsimiz gelýär. Hut «Ahalteke atçylyk sungaty we atlary bezemek däpleriniň» ÝUNESKO-nyň Adamzadyň maddy däl medeni mirasynyň sanawyna girizilmegi hem bu ugruň nusgalykdygyny görkezýär. 

Gahryman Arkadagymyz «Atda wepa-da bar, sapa-da» atly kitabynda: «Ahalteke bedewlerine berýän ünsümiz mirasymyza uly sarpa goýýandygymyzdan nyşandyr. Mirasa göz ýetirmegiň, oňa juda aýawly çemeleşmegiň döwletlilik getirýändigi biziň kalbymyzda ornan ynamdyr» diýip belleýär. Şu parasatly sözlerden görnüşi ýaly, türkmen atşynaslary arassa ganly behişdi bedewlerimizi ösdürip ýetişdirmek işlerini tebigat bilen sazlaşykda ýerine ýetiripdir, has-da kämilleşdiripdir. Olar atşynaslygyň gadymy ýollaryny kämil derejä ýetirip, şu günki güne çenli hem olaryň arassalygyny saklapdyrlar. 

Ahalteke bedewlerimiziň şan-şöhratyny dünýä ýaýmakda, behişdi bedewlerimiziň halkara derejesindäki abraýyny has-da artdyrmakda beýik işleri durmuşa geçirýän Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň janlary sag, ömürleri uzak bolsun, beýik işleri rowaçlyklara beslensin! 

 

Perman SAPAROW, 

Türkmenistanyň Mejlisiniň Durmuş syýasaty

baradaky komitetiniň baş hünärmeni.

20.12.2023 Giňişleýin

HALKYŇ DURMUŞ-YKDYSADY GORAGLYLYGYNYŇ YGTYBARLY KEPILI

 

Ýurdumyzda halkyň hal-ýagdaýynyň ýokarlandyrylmagy we Durnukly ösüş maksatlarynyň durmuşa giňden ornaşdyrylmagy üçin uly möçberde maýa goýumlar goýulýar. Bu babatda milli maksatnamalardyr iri taslamalar üstünlikli amala aşyrylýar «Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy: Türkmenistany 2022 — 2052-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Milli maksatnamasy», «Türkmenistanyň Prezidentiniň ýurdumyzy 2022 — 2028-nji ýyllarda durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň Maksatnamasy» hem-de «Türkmenistanyň Prezidentiniň obalaryň, şäherçeleriň, etraplardaky şäherleriň we etrap merkezleriniň ilatynyň ýaşaýyş-durmuş şertlerini özgertmek boýunça 2028-nji ýyla çenli döwür üçin Milli maksatnamasy» we pudaklaýyn maksatnamalar her ýylda kabul edilýän esasy maliýe resminamasy bolan Döwlet býujeti hakynda Kanunyň esasyny düzýär. Bu hukuk resminamasy bilen, Watanymyzy 2024-nji ýylda durmuş- ykdysady taýdan ösdürmegiň maliýe ugurlary kesgitlenildi.

Ministrler Kabinetiniň 2023-nji ýylyň on aýynyň jemlerine bagyşlanyp, 10-njy noýabrda geçirilen mejlisinde döwlet Baştutanymyz «Türkmenistanyň 2024-nji ýyl üçin Döwlet býujeti hakynda» Türkmenistanyň Kanunynyň taslamasyny Türkmenistanyň Mejlisine ibermek baradaky hata gol çekdi. 25-nji noýabrda Türkmenistanyň Mejlisiniň VII çagyrylyşynyň dördünji maslahatynda degişli kanun taslamasy deputatlar tarapyndan ara alnyp maslahatlaşyldy we biragyzdan goldanylyp, kabul edildi. Kanuna hormatly Prezidentimiziň gol çekmegi bilen, ol metbugatda çap edildi. Onuň görkezijileri barada aýdylanda, 2024-nji ýyl üçin Döwlet býujetiniň umumy girdejileri 102 313,5 million manat möçberinde göz öňünde tutulýar. Býujetiň I derejesiniň girdejileri, ýagny salgytlar we býujete geçirilýän beýleki tölegler boýunça serişdeleriň gelip gowuşýan möçberi 32 865,0 million manat möçberde meýilleşdirilip, 2023-nji ýyl üçin tassyklanan derejesine garanyňda, 12,8 göterim ýokarydyr.

Hususy telekeçilere ähli taraplaýyn goldaw berlip, hususy pudagyň ösüşi üçin ähli şertler döredilýär. Kiçi we orta telekeçiligi mundan beýläk-de höweslendirmek, döwlete dahylsyz bölegiň paýyny geljek ýylda 71,4 göterime ýetirmek maksat edinilýär. Ykdysadyýetiň ähli pudaklarynyň durnukly depginler bilen ösmegi netijesinde, jemi içerki önümiň ösüş depgininiň deňeşdirme nyrhlarda 6,6 göterime çenli ýokarlanmagyna garaşylýar. Daşary söwda dolanyşygynyň möçberi hem artar.

Döwlet býujetinde umumy çykdajylar 102 313,5 million ma­nat möçberinde göz öňünde tutuldy. I derejeli çykdajylar barada aýdylanda, 32 865,0 million ma­nat möçberinde meýilleşdirilip, olaryň köp bölegi raýatlaryň döwlet tarapyndan kepillendirilýän durmuş şertleriniň pugtalandyrylmagyna gönükdiriler. Durmuş maksatly ulgama gönükdiriljek serişdeleriň tutýan paýy 77,3 göterim göz öňünde tutulan. Durmuş ulgamyny maliýeleşdirmek üçin serişdeler Prezident maksatnamalarynda meýilleşdirilen çärelere gönükdirilmek bilen, ilatyň ýaşaýyş-durmuş derejesiniň has-da ýokarlanmagyny, ykdysadyýetiň depginli ösüşini üpjün eder.

Döwlet býujetinden durmuş we jemgyýetçilik hyzmatlaryna goýberiljek serişdeleriň 36,6 göterimi bilime, 13,5 göterimi saglygy goraýşa, 2,9 göterimi medeniýete, 37,8 göterimi döwlet durmuş üpjünçilik ulgamyna, 9,2 göterimi ýaşaýyş jaý-jemagat hojalygyna harçlanar. Birinji synpa barjak mekdep okuwçylaryny netbuk kompýuterleri bilen üpjün etmek üçin ýörite serişdeler göz öňünde tutulan. Kanunda: «Zähmet haky, pensiýalar, döwlet kömek pullary we talyp haklary Türkmenistanyň Döwlet býujetiniň çykdajylarynyň goralan maddalarydyr» diýlip aýratyn bellenilmegi ilatyň durmuş goraglylygynyň kepili hökmünde ertirki güne ynamy has-da artdyrýar.

Hormatly Prezidentimiziň ynsanperwer durmuş syýasatyndan gelip çykýan, asylly däbe öwrülen sahawatly resminama esasynda geljek ýylyň başyndan Türkmenistanda zähmet haklarynyň, pensiýalaryň, döwlet kömek pullarynyň, talyp we diňleýji haklarynyň möçberi ýene-de 10 göterim ýokarlandyrylar. Kanundan görnüşi ýaly, merkezleşdirilen býujetden Arkadag şäheriniň, Daşoguz we Lebap welaýatlarynyň býujetleriniň deňeçerligini üpjün etmek üçin olara 2 986,2 million manat möçberde serişdeler bölünip berler. Ýerli býujetiň umumy möçberi 13 755,0 million manat bolar. Şol sanda, Aşgabat şäheriniň býujeti 2 443,1 million manat möçberde meýilleşdirilip, bu görkeziji 2023-nji ýylyň tassyklanan meýilnamasy bilen deňeşdirilende, 10,8 göterim ýokarydyr. Arkadag şäheriniň býujeti 236,7 million manat möçberinde meýilleşdirilen. Ahal welaýatynyň býujeti 1 658,9 mil­lion manat bolup, ol üstümizdäki ýyl bilen deňeşdirilende, 7,1 göterim, Balkan welaýatynyň býujeti 1 538,7 million manat möçberde bolup, şu ýyl bilen deňeşdirilende, 9,5 göterim Daşoguz welaýatynyň býujeti 2 478,5 million manat möçberde kesgitlenip, şu ýylkydan 9,4 göterim, Lebap welaýatynyň býujeti 2 781,1 million manat möçberde bolup, 2023-nji ýyldakysyndan 9,2 göterim ýokarydyr. Mary welaýatynyň 2024-nji ýyl üçin býujeti 2 618,0 million manat möçberde meýilleşdirilip, ol 2023-nji ýylyňky bilen deňeşdirilende, 8,1 göterim ýokarydyr.

Bilşimiz ýaly, «Arkadag şäheri hakynda» Türkmenistanyň Kanunynyň kabul edilmegi bilen, oňa döwlet ähmiýetli şäher hukuk derejesi berildi. Esasy maliýe resminamasy bolan «Türkmenistanyň 2024-nji ýyl üçin Döwlet býujeti hakynda» Türkmenistanyň Kanunynda ilkinji gezek bu şäheriň býujeti barada görkezijiler beýan edilen.

Türkmenistanyň Prezidentiniň durmuş-ykdysady syýasatynda maýa goýum işjeňligi uly ähmiýete eýedir. Ýurdumyzyň durnukly ykdysady ösüşi üçin ýeterlik maliýe serişdeleri goýberilýär. Maýa goýum maksatnamasy senagat pudaklarynyň ösdürilmegine, innowasion häsiýetli bilelikdäki kärhanalaryň işiniň giň gerimde ýola goýulmagyna, eksporta gönükdirilen hem-de importyň ornuny tutýan önümçilikleriň geriminiň giňeldilmegine, oba hojalygynda özgertmeleri geçirmegiň hasabyna azyk howpsuzlygyny pugtalandyrmaga, ilatyň durmuş taýdan goraglylygynyň berk berjaý edilmegine gönükdirilen toplumlaýyn çäreleri özünde jemleýär.

Ýurduň ykdysadyýetiniň önümçilik maksatly desgalarynyň gurluşygyna maýa goýumlaryň umumy möçberinden 67,8 göterimi, önümçilik däl maksatly desgalaryň gurluşygyna 32,2 göterimi harçlanar. Geljek ýylda Arkadag şäheriniň ikinji tapgyrynyň gurluşygy batly depginler bilen dowam etdiriler. Hassahanalaryň we saglyk öýleriniň, çagalar baglarynyň, umumybilim berýän orta mekdepleriň, ýaşaýyş jaýlarynyň gurluşygy, şol sanda ýurdumyzyň etraplarynda we şäherlerinde ýaşaýyş jaýyna aýratyn mätäçlik çekýän adamlar üçin jaýlaryň, täze obalaryň, awtomobil ýollarynyň, suw we lagym, gaz, elektrik geçirijileriniň, suw arassalaýjy desgalaryň gurluşyklary göz öňünde tutulan.

«Türkmenistanyň 2024-nji ýyl üçin Döwlet býujeti hakynda» Türkmenistanyň Kanuny milli ykdysadyýetiň pudaklaryny, şeýle hem sebitleriň batly depginler bilen sazlaşykly ösdürilmegini, ilatyň durmuş hal-ýagdaýynyň has-da gowulandyrylmagyny göz öňünde tutýar. Munuň özi tutumly maksatlara hyzmat etmek bilen, ýurduň ykdysady ösüşiniň, halkyň abadançylygynyň ygtybarly binýadyny has-da berkider.

 

Guwançmyrat AGAÝEW,

Türkmenistanyň Mejlisiniň Ykdysady meseleler 

baradaky komitetiniň başlygy

20.12.2023 Giňişleýin

OBA HOJALYGY YLMY TAÝDAN KÄMILLEŞDIRILÝÄR

 

Häzirki döwürde ýurdumyzda oba hojalyk ekinleri bolan däneçilik we pagtaçylyk bilen bir hatarda, gök ekerançylyk, miweçilik, bakjaçylyk, şol sanda üzümçilik, bagçylyk ýaly ekinler halkymyz üçin esasy azyk çeşmesi bolup hyzmat edýär. Şoňa görä-de, hormatly Prezidentimiziň tagallasy bilen ýurdumyzda ekerançylykda tohumçylygyň hil derejesini ýokarlandyrmakda, ekologiýa taýdan arassa azyk bolçulygyny döretmekde ägirt uly işler amala aşyrylýar. Agrosenagat pudagy ýurdumyzyň ykdysady kuwwatyny artdyrmaga mynasyp goşant goşýar. Şol sebäpden ýurdumyzda hereket edýän ýokary okuw mekdepleriniň oba hojalygyny ylmy taýdan ösdürmek babatda alyp barýan işleri, ylmy-barlag institutlarynyň hünärmenleriniň goşýan goşandy uludyr. Tohumçylyk işini alyp barmak, ekerançylyga edilýän agrotehniki idegleri kämilleşdirmek, suwaryş ulgamynda täzeçil usullary synagdan geçirmek, durmuşa geçirilýän çäreleriň netijeliligini has hem kämilleşdirmek oba hojalyk işgärleriniň mukaddes borjy bolup durýar. 

Türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň başlygy Gahryman Arkadagymyzyň başlangyjy bilen, ileri tutulýan bu ulgamda sebit we halkara, mundan başga-da, GDA-nyň çäklerinde hyzmatdaşlygyň giňelmegine aýratyn ähmiýet berilýär. Alnyp barylýan köptaraplaýyn gatnaşyklaryň ileri tutýan ugurlary oba hojalygynda azyk bolçulygyny üpjün etmekden hem-de eksport kuwwatynyň artdyrylmagyna ýardam berýän giň gerimli işleri döwrebaplaşdyrmakdan ybarat. Soňky ýyllarda oba hojalyk ekinleriniň hasyllylygyny ýokarlandyrmak maksady bilen, tohumçylyk işiniň kämilleşdirilmegine, oba hojalyk ylmynda ýokary tehnologiýalaryň, iň soňky gazanylanlaryň ornaşdyrylmagyna, şeýle hem halkara hyzmatdaşlygyň işjeňleşdirilmegine, şol sanda ugurdaş daşary ýurt edaralary bilen gatnaşyklaryň giňeldilmegine uly ähmiýet berilýär. 

Garaşsyz Döwletleriň Arkalaşygynyň tohumçylyk meseleleri boýunça Hökümetara utgaşdyryjy geňeşi bilen hyzmatdaşlyk etmek bu ulgamda dünýäniň öňdebaryjy iş tejribesini ornaşdyrmak üçin giň mümkinçilikleri açýar. Muňa mysal hökmünde Russiýa Federasiýasynyň degişli ylmy-barlag institutlary bilen hyzmatdaşlygyň möhüm ugurlary boýunça meseleleriň ara alnyp maslahatlaşylandygyny, ekerançylykda bugdaýyň, ýeralmanyň we beýleki oba hojalyk ekinleriniň ýokary hasylly görnüşlerini ösdürip ýetişdirmek boýunça tejribeler alyşmak üçin ileri tutulýan ugurlaryň kesgitlenilendigini aýtmak bolar. 

Ýurdumyzda Oba milli maksatnamasyna laýyklykda, täze obadyr şäherçeler, döwrebap tohum saklanýan ammarlar toplumlary we elewatorlar, ýyladyşhana hojalyklary, azyk önümlerini öndürýän kärhanalar, iri sowadyjy ammarlar yzygiderli gurlup, ulanmaga berilýär. Obasenagat toplumyny ösdürmekde hususyýetçi daýhanlaryň paýyna hem möhüm wezipeler düşýär. Däneçiligi, gök ekerançylygy, miweçiligi, maldarçylygy, guşçulygy ösdürmekde hususyýetçiligiň orny giň gerime eýe bolýar. Obasenagat toplumy üçin bilimli, kämil hünärmenleri taýýarlamakda netijeli işler alnyp barylýar. Bu ugurda hünärmenleriň bilim derejesiniň kämil bolmagyna, olaryň ylmy iş alyp barmagyna, ýerleriň melioratiw ýagdaýyndan baş çykarmagyna hem-de ekerançylykda ekin dolanyşygyny amala aşyrmagyň ýollaryny bilmeklerine üns berilýär. 

Ýakynda hormatly Prezidentimiz Arkadag şäherine iş saparyny amala aşyryp, bu ýerde Türkmen oba hojalyk uniwersitetiniň we ylmy-barlag institutlarynyň täze binalar toplumynyň taýýarlanylan taslamalary bilen tanyşdy. Munuň özi häzirki döwürde milli ykdysadyýetimiziň ähli pudaklarynyň işini sazlaşykly alyp barmak, önümçilige täzeçil tehnologiýalary we sanly ulgamy ornaşdyrmak meselelerine uly üns berilýändiginiň aýdyň mysalydyr. Gurulmagy meýilleşdirilýän ylmy-barlag önümçilik institutlarynda ekerançylykdan bol hasyl almakda nusgalyk tohumlary ýetişdirmek, pagtaçylyk, däneçilik, gök-bakja önümleriniň bolçulygynyň üpjün edilmeginiň ähli ugurlaryny mundan beýläk-de ylmy esasda öwrenmek we ösdürmek döwrüň talaby bolup durýar. Bu babatda döwlet Baştutanymyzyň ýakyn geljekde bu şäherde kämil derejeli hünärmenleri taýýarlaýan ýokary okuw mekdepli, ylmy-barlag tohumçylyk institutlary bolan döwrebap oba hojalyk şäherçesiniň dörediljekdigini bellemegi oba hojalykçy, seçgiçi alymlaryň başlaryny göge ýetirdi. Şeýle döwlet ähmiýetli işler daýhanlaryň işiniň ilerlemegine, olara ýerden bol hasyl almaga, köp girdeji gazanmaga, ýurdumyzyň azyk bolçulygyny pugtalandyrmaga itergi berer. 

Ýurdumyzda tohumçylygy aýawly goramaga we ösdürmäge aýratyn ähmiýet berýän, bag ekmek ýaly sogaply işlere, daşky gurşawy, tebigatyň täsinliklerini goramak ýaly parz işlere badalga berýän türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyzyň, şeýle hem hormatly Prezidentimiz Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň janlary sag, ömürleri uzak, belent başlary aman bolsun! 

Arslan HAÝYDOW, 

TDP-niň Tagtabazar etrap komitetiniň hünärmeni,  Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty.

20.12.2023 Giňişleýin

RYSGAL – BEREKEDIŇ ÝYLY

 

Dün­ýä­niň köp ýurt­la­rynda hä­zir­ki wagt­da mi­la­dy ýyl ha­sa­by ýöredil­ýär. Se­ne ha­sa­by­ny ýö­ret­me­giň bu gör­nü­şi öz göz­ba­şy­ny Ýu­liý se­ne­na­ma­syn­dan alyp gaýdýar. Ýu­liý Se­zar biziň eý­ýa­my­myzdan öň­ki 46-­njy ýyl­da Ri­miň iň ýo­ka­ry hökü­met iş­gäri hök­mün­de ta­ry­ha gir­ýär. Onuň senena­masynda­1­ ýyl 365 gün­ 6 ­sa­gatdan ybarat bolup, 12 aýa bölünýär. Ýylyň ba­şy­ 1-­nji ýan­war­dan baş­lan­ýar, 31-­nji de­kabr­da bol­sa tamam­lan­ýar. Rim ser­ker­de­si Gaý Ýu­liý  Se­zar ýurt­da Ýu­li­an, ýag­ny gün se­ne­na­ma­sy­ny gi­ri­zip­dir. Bu se­ne­na­ma­da­ky kä­bir ýal­ňyş­la­ry düzetmek üçin Rim pa­pa­sy Gri­go­riý ХIII 1582­-nji ýyl­da ýö­ri­te to­par döred­ýär. Bu to­pa­ryň ka­rary bi­len ýy­lyň uzak­ly­gy 365 gün­lü­gi­ne gal­ýar. Ar­tyk­maç gid­ýän­ 3­ gü­ni her 400 ýyldan aýyr­ma­gy, özem gün­le­ri 4-­e­ bölün­me­ýän asyr­lar­dan aýyr­ma­gy ka­rar ed­ýär. 

Bir­le­şen  Mil­let­ler Gura­ma­sy­nyň 1954­-nji  we 1956-­njy ýyl­lar­da ge­çi­ren 18-­nji we 21-­nji ses­si­ýa­laryn­da Bü­tin­dün­ýä se­ne­nama­sy­na seredi­lip ge­çil­ýär. Ýy­ly 12 aýa bö­lüp, 365 günli ýyly bel­le­ýär­ler, uzak ýy­ly belle­mek­-366 gün­li ýy­ly belle­mek, aý­la­ry hep­dä böl­mek (hepde ­ 7 ­ gün bolmaly) ykrar edil­ýär. Şeý­le­lik bi­len, mi­la­dy ýyl ha­sa­by kem-kemden kä­mil­leş­ip, häzirki görnüşine gelýär. 

Ýer şa­ry­nyň ag­la­ba böle­gin­de 31-­nji de­kabr­dan 1-­nji ýan­wa­ra geçi­len gi­je­de Tä­ze ýy­ly gar­şy­la­mak dä­be öw­rül­di. 

Öň­den däp bol­şy ýa­ly, türk­men­çi­lik­de Tä­ze ýyl haý­sy haý­wa­nyň ady bi­len gel­ýän bol­sa, şol haý­wa­nyň hä­si­ýe­ti­ne gö­rä, ýy­lyň nä­hi­li boljak­dy­gy ba­ra­da çak­la­ma ýö­rel­ge­si­ni ata­-ba­ba­la­ry­myz ir dö­wür­ler­den bä­ri do­wam et­di­rip­dir­ler. Gel­jek ýy­lyň luw ýy­ly bol­ma­gy ýe­ne bir bereke­de we bol­çu­ly­ga baý ýyl­la­ryň bi­ri­niň bol­jak­dy­gyny ha­bar ber­ýär. 

Türk­men halk dö­re­di­ji­ligin­dä­ki er­te­ki­ler ýö­ne ýer­den dö­re­me­ýär. Ola­ryň aň­ry­synda yn­san dur­mu­şy, ni­ýe­ti, arzu­wy ýa­tyr. «Akyl­ly Ahmet» halk er­te­ki­sin­de der­ýa­nyň ba­lyk­la­ry­nyň dür­le­ri alyp çyk­ma­gy, Ah­me­diň emel bilen alyp gal­ma­gy eg­sil­mez rys­ga­lyň ny­şa­ny. Ga­ryp oglanyň gal­kyn­ma­gy­nyň keş­bi­niň be­ýa­ny­dyr. «Ço­pan og­ly» at­ly türkmen halk er­te­ki­sin­de ço­pa­nyň og­ly al­da­wa dü­şüp, da­gyň üs­tün­de çyk­gyn­syz ýag­daý­da gal­ýar. Og­lan öz ýa­nyn­dan «Me­niň etim gurt-guşla­ra ýal bo­lan­dan, der­ýada­ky ba­lyk­lar iý­sin» di­ýip, özü­ni der­ýa oklap, ba­ly­gyň kö­me­gi bi­len ha­las bol­ýar. Mu­nuň özi ba­ly­gyň gowy häsi­ýe­ti­ni, yn­sa­na bo­lan ýakyn­ly­gy­ny aň­lad­ýar. Diýmek, ba­lyk be­re­ke­di, bagt­ly dur­mu­şy aň­lad­ýar. Ata-­ba­bala­ry­my­zyň aň ele­gin­de eý­lenen nakyl­lar­da hem ba­ly­gyň hä­si­ýet­le­ri açylyp görkezilipdir. «Ba­lyk iý­se, guý­ru­gy sem­rär», «Ba­ly­gyň di­ri­li­gi suw bi­len», «Köl ba­ly­gy­ —­ il baýlygy», «Ba­ly­gyň özi suw­da bol­sa­da, gö­zi gyr­da» ýa­ly ba­lyk bi­len bag­ly on­larça na­kyl­lar bar. 

Her bir tu­tan döw­let­li işiniň ba­şy­ny aý-­gün ha­sa­by bi­len baş­la­mak türk­men halky­nyň has ga­dy­my ada­ty­dyr. Gün­do­gar se­ne­na­ma­syn­da geljek ýy­lyň reň­ki ýa­şyl reňk ha­sap edil­ýär. Şun­dan çen tut­saň gel­jek ýyl şow­lu­ly­gyň we aba­dan­çy­ly­gyň ýy­ly bolar. Bu ra­hat­ly­ga, be­re­ke­de ymtylyş­dyr. Luw ýy­lyn­da edi­len iş­le­riň eg­sil­mez bere­ke­di bo­lar, üstünlik­le­riň, ro­waç­lyk­la­ryň ge­ri­mi has­da giňär. 

Tä­ze ýyl­da hor­mat­ly Gah­ry­man Pre­zi­den­ti­mi­ziň hem-de Gahryman Ar­ka­da­gy­my­zyň äh­li tu­tumly iş­le­ri­niň ro­waç al­ma­gy­ny, janla­ry­nyň sag, baş­la­ry­nyň dik bol­ma­gy­ny ar­zuw edýä­ris. Eziz il­deş­ler, Tä­ze ýy­ly­ňyz gut­ly bol­sun! 

 

Maral GARAGULOWA, 

Baýramaly etrabyndaky 22-nji orta mekdebiň türkmen dili we edebiýaty mugallymy,  Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty.

 

 

19.12.2023 Giňişleýin

RÖWŞEN YKBALLY NESILLER

 

Ber­ka­rar döw­le­tiň tä­ze eý­ýamy­nyň Gal­ky­ny­şy döw­rün­de jemgyýeti­mi­ziň ag­zy­bir­li­gi­ni, je­bis­li­gi­ni, dost-do­gan­lyk ýö­rel­ge­le­ri­ni has-da pugta­lan­dyr­ýan düýp­li öňe­gi­diş­lik­ler ga­za­nyl­ýar. Mu­nuň özi hemi­şe­lik Bita­rap­ly­gy­nyň 28 ýyl­ly­gy­ny uly toý-da­ba­ra­lar bi­len baý­ram eden Di­ýa­ry­my­zy dün­ýä­niň yk­dy­sa­dy taý­dan kuw­wat­ly, öň­de­ba­ry­jy, gül­läp ös­ýän döw­let­le­riniň bi­ri­ne öwür­mek, ag­zy­bir türk­men hal­ky­nyň bag­ty­ýar, aba­dan dur­muş­da ýa­şa­ma­gy­ny, nu­ra­na gel­je­gi­ni üp­jün et­mek ýa­ly asyl­ly tu­tum­la­ry­my­zyň ro­waç­lyk­la­ra bes­len­me­gi­niň bin­ýa­dy­ny has-da ber­kid­ýär.

Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň parasatly baştutanlygynda dowamat-dowam tapýan köpugurly ösüşlerde, jemgyýetimiziň ähli ugurlaryny gurşap alan giň gerimli özgertmelerde ýurdumyzyň egsilmez kuwwaty saýylýan ýaş nesliň mynasyp orny bardyr. Hormatly Prezidentimiziň: «Biz ýaşlara eziz Watanymyzyň geljegini gurujylar hökmünde garaýarys» diýip, aýratyn buýsanç bilen nygtamagy şeýle mizemez hakykatyň aýdyň subutnamasydyr. Bagtyýar ýaşlarymyzy watansöýüjilik ruhunda hem-de belent ahlak ýörelgelerimize laýyklykda terbiýelemekde, strategik maksatnamalarymyzyň geljekde hem rowaçlyklara beslenmeginde ýaş nesillerimiziň mynasyp ornuny pugtalandyrmakda döredilýän şert-mümkinçilikler bolsa, sözüň doly manysynda, nusgalykdyr. Şeýle asylly maksadyň myradyna gowuşmagy üçin hormatly Prezidentimiziň döwlet derejesinde goldaw-hemaýatlary berip, biz — ýaşlara uly ynam bildirilýändigi aýratyn buýsançly ýagdaýdyr. 

Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylynda ýurdumyzyň ýaşlarynyň röwşen ykbalyna gönükdirilen döwletli tutumlaryň hatary öňküden hem artyp, mazmun taýdan has-da baýlaşýar. Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň başlangyjy esasynda ýakynda Mary şäherinde geçirilen Merkezi Aziýa ýurtlarynyň we Hytaý Halk Respublikasynyň ýaşlarynyň «Beýik Ýüpek ýolunyň täze eýýamy» atly halkara forumy muny tassyklaýan şeýle taryhy wakalaryň biridir. Ýokary guramaçylyga eýe bolan bu halkara derejeli çäräniň taryhy ähmiýetiniň howanyň üýtgemegi, daşky gurşawyň durnuklylygy, bilimde, ylymda we innowasiýada, medeniýetde, sungatda ýaşlaryň arasyndaky hyzmatdaşlyk gatnaşyklarynyň geljekki üstünliklerinde mynasyp beýanyny tapjakdygyny aýratyn ynam bilen nygtap bolar. Parahatçylyk gatnaşyklaryny ösdürmekde, dostlugy berkitmekde, Beýik Ýüpek ýoluny dikeltmekde ýaşlaryň eýeleýän ornuny pugtalandyrmakda, Merkezi Aziýa ýurtlarynyň we Hytaýyň arasynda bilim, ylym, medeniýet, ýaşlar syýasaty meseleleri boýunça mümkinçilikleri birleşdirmekde, halklaryň we döwletleriň arasynda hoşniýetli hyzmatdaşlygyň kemala gelmegine gönükdirilen täze mazmunly gatnaşyklary ýola goýmakda hem bu halkara forum täze mümkinçilikleri açdy. 

Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň tabşyrygy boýunça paýtagtymyz Aşgabat şäheriniň gözel ýerleriniň birinde «Güneşli» ady bilen bina edilmegi meýilleşdirilýän täze merkez hem ýaş nesliň bagtyýarlygy babatda döwletimiz tarapyndan edilýän nusgalyk aladalaryň biri bolar. Şu ýerde aýratyn ünsi çekesimiz gelýän buýsançly ýagdaýlaryň biri hem hormatly Prezidentimiz täze merkezi paýtagtymyzyň gözel ýerleriniň birinde, tämiz howaly ajaýyp künjekde, arassa ekologik gurşawyň jümmüşinde gurmagy tabşyrdy. Munuň özi Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň ösüp gelýän ýaş nesilleriň ýokary derejeli bilimli bolmaklaryny, döredijiligiň üsti bilen tebigy ukyp-başarnyklaryny açyp görkezmeklerini üpjün etmek bilen birlikde, olaryň iň gymmatly baýlygy bolan saglygyny hemmetaraplaýyn goramak meselesini naýbaşy orunda goýýandygyny ähli aýdyňlygy bilen görkezýär. Ýakynda Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň Arkadag şäherine iş saparyny amala aşyryp, bu ýerde Türkmen oba hojalyk uniwersitetiniň we ylmy-barlag institutlarynyň täze binalar toplumynyň taýýarlanylan taslamalary bilen tanyşmagy ýaş nesliň bagtyýar geljegi hakyndaky köpugurly aladalaryň nobatdaky beýany boldy. Sebäbi ýaşlaryň şäheri hasaplanylýan Arkadag şäherinde önümçilik kuwwatlyklarynyň gurulmagy ykdysadyýetimiziň kuwwatlanmagyna, ýurdumyzyň ilatynyň, aýratyn-da, ýaşlaryň abadançylygynyň we bagtyýar durmuşynyň üpjün edilmegine döwletimiz tarapyndan berilýän uly ünsüň mynasyp görkezijisidir. 

Türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyzyň asylly başlangyçlaryna daýanyp, hormatly Prezidentimiz Arkadagly Gahryman Serdarymyz tarapyndan üstünlikli dowam etdirilýän ýaşlar baradaky döwlet syýasaty netijesinde watansöýüjilik, zähmetsöýerlik, ynsanperwerlik ýaly belent ahlak duýgularyny ýüregine-kalbyna keşdelän, dost-doganlygy, hoşniýetli gatnaşyklary gündelik durmuşlarynyň mizemez ýörelgesine öwren, häzirki zaman tehnologiýalaryndan ussatlyk bilen baş çykarýan, giň dünýägaraýyşly türkmen ýaşlaryny kemala getirmekde alnyp barylýan köptaraply tutumlar, gazanylýan üstünlikler dünýä jemgyýetçiliginiň uly goldawyna, mynasyp bahasyna eýe bolýar. Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar Guramasynyň Birleşen Milletler Guramasynyň Bilim, ylym we medeniýet meseleleri boýunça guramasynyň (ÝUNESKO) Bütindünýä Ýaşlar jemgyýetiniň resmi agzalygyna kabul edilmegi munuň anyk tassyknamasydyr. 

Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistan döwletimiziň nurana geljeginiň eýeleri bolan ýaşlary terbiýeläp ýetişdirmekde ägirt uly aladalar edýän hem-de ähli mümkinçilikleri döredip berýän türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyzyň hem-de hormatly Prezidentimiz Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň janlary sag, belent başlary aman, ömürleri uzak bolsun, il-ýurt bähbitli beýik işleri hemişe rowaçlyklara beslensin! 

 

Guwanç ÇENDIROW, 

Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň Balkan welaýat geňeşiniň başlygy, Mejlisiň deputaty

19.12.2023 Giňişleýin

TELEKEÇILIK ULGAMYNDAKY ÜSTÜNLIKLER WE MÜMKINÇILIKLER

 

Gahryman Arkadagymyzyň binýadyny goýan işleriniň Arkadagly Gahryman Serdarymyz tarapyndan has-da ösdürilmeginiň netijesinde Garaşsyz Türkmenistan dünýäde haryt öndürmek ulgamynda uly mümkinçiliklere eýe bolan ýurt hökmünde tanalýar. Ýurdumyzda öndürilen ekologik taýdan arassa dokma önümleri, ajaýyp halylar, nebitgaz, nebithimiýa, obasenagat toplumlarynyň önümleri daşary ýurtlarda uly islegden peýdalanýar. Daşary ýurtlardan getirilýän harytlaryň ornuny tutýan hem-de eksporta niýetlenen önümleriň görnüşleriniň ýylsaýyn artmagy ýurdumyzda kiçi we orta telekeçiligi goldamak boýunça amala aşyrylan toplumlaýyn işleriň miwesidir. Soňky ýyllarda ýurdumyzda kiçi we orta telekeçilige goldaw bermegiň täze hukuk esaslary döredilip, «Kiçi we orta telekeçiligi goldamak hakynda», «Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesi hakynda» Kanunlar kabul edildi. «Türkmenistanda kiçi we orta telekeçiligi goldama­gyň 2018 – 2024-nji ýyl­lar üçin Döw­let maksatnamasy» häzirki wagtda üstünlikli durmuşa geçirilýär. Ýaşlaryň gujur-gaýraty, döredijilikli pikirleri jemgyýetiň ösüşiniň hereketlendirijisidir. Bu hakykat telekeçilik babatda-da üýtgewsizdir. Gahryman Arkadagymyzyň ýaşlaryň arasynda telekeçiligi ösdürmegiň guralyny işläp taýýarlamak, telekeçiler tarapyndan döredilen kärhanalarda işleýän işgärleriň 75 göterimi ýaşlardan ybarat bolan halatynda olara döwlet tarapyndan goldaw bermek boýunça ýeňillikleri göz öňünde tutmak ýaly öňe süren başlangyçlary hem ýaş nesliň gujur-gaýratyny Watanymyzyň ykdysady galkynyşyna gönükdirmäge ýardam eder. Hormatly Prezidentimiziň Karary bilen, paýtagtymyzda Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň ýokary okuw mekdebiniň düýbüniň tutulmagy hem hususy pudakda innowasiýalara esaslanýan işewürligi ösdürmekde kämil hünärmenleriň üpjün edilmegine mümkinçilik berer. 

 

Begençgeldi BAÝRAMMYRADOW, 

Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler partiýasynyň Ahal welaýat komitetiniň başlygynyň orunbasary, 

Mejlisiň deputaty.

19.12.2023 Giňişleýin

SÖWDA YKDYSADY GATNAŞYKLAR ILERLEÝÄR

 

Golaýda­ Türk­me­nis­ta­nyň­ Söw­da senagat edarasynda Zimbabwe Res­pub­li­ka­sy­nyň­ Türk­me­nista­na­ bel­le­nen­ Adat­dan­ da­şa­ry we­ Do­ly­ ygty­ýar­ly­ il­çi­si­ Braýt Ku­pem­ba­ bi­len­ Türk­me­nis­ta­nyň­ Söw­da­ senagat eda­ra­sy­nyň ­baş­ly­gy ­Mer­gen­ Gur­do­wyň du­şu­şy­gy ­bol­dy.­ 

Hor­mat­ly­ Prezi­den­ti­mi­ziň­ pa­ra­sat­ly­ we öň­den­gö­rü­ji­lik­li­ baştutanly­gyn­da­ ýurt­la­ryň ara­syn­da­ sy­ýa­sy­ ge­ňeş­me­le­ri­ ne­ti­je­sin­de hyzmatdaşlyk­ gat­na­şyk­la­ry­ barha ­art­ýar.­ Ýer ýü­zün­de­ dur­muş­ ugur­ly­ dos­ta­na­ gat­na­şykla­ry­ has­-da­ art­dyr­mak­ ýur­du­my­zyň­ içe­ri­ we da­şa­ry­ syýa­sa­ty­nyň­ ile­ri­ tu­tul­ýan­ ugurla­rynyň­ bi­ri­dir.­ Şeý­le­-de­ Türk­me­nis­ta­nyň­ oňyn Bi­ta­rap­lyk,­ parahatçy­lyk­ sö­ýü­ji­lik,­ dün­ýä­niň äh­li­ döw­let­le­ri,­ şol­ san­da­ Af­ri­ka­ yklymyn­da ýer­leş­ýän­ ýurt­lar ­bi­len ­ne­ti­je­li ­hyz­mat­daş­lyk ýö­rel­ge­le­ri­ne­ esas­lan­ýan­ da­şa­ry­ sy­ýa­sa­ty­na aý­ra­tyn­ üns ­be­ril­ýär.­ 

Du­şu­şy­gyň­ dowamyn­da­ iki­ta­rap­la­ýyn­ hyzmat­daş­ly­gyň­ gel­je­gi­ we­ müm­kin­çi­lik­le­ri­ bara­da­ öza­ra­ pi­kir­ al­şyl­dy.­ Türk­me­nis­tan­ bi­len Zimbabwe­ Respublikasynyň­ ara­syn­da­ hem söw­da­ yk­dy­sa­dy­ gatnaşyklary­ny­ ýo­la­ goý­mak maksa­dy ­bi­len ­il­kin­ji ­ädim ­hök­mün­de ­iki­ ýurduň­ Söw­da­ senagat­ eda­ra­la­ry­nyň­ ara­syn­da hyz­mat­daş­ly­gyň­ ýo­la goýul­ma­gy ­teklip edil­di.­ Şu­nuň ­bi­len ­bag­ly­lyk­da, ­öza­ra­ bäh­bit­li­ gatnaşyk­la­ry­ ýo­la­ goýmagyň­ iki­ dost­luk­ly­ ýur­duň ara­syn­da­ky­ hyzmatdaş­ly­gy­ tä­ze­ mazmun­ bilen­ baý­laş­dyr­ma­ga ­iter­gi­ ber­jek­di­gi­ belle­nil­di. 

Ber­ka­rar­ döwle­tiň ­tä­ze ­eý­ýa­my­nyň ­Gal­kyny­şy ­döw­rün­de ýurdumyz­da ­esa­sy ugurla­ryň bi­ri­ bo­lan ­söw­da ­top­lu­my ­hil ­taý­dan­ ykdysady ­ösüş­le­re ­eýe bol­ýar.­ Şun­da­ döw­le­tiň­ da­şary­ sy­ýa­sy­ gatnaşykla­ry­ bu­ ug­ruň­ has-­da­ kämil­leş­me­gi­ne ­aý­ra­tyn ­äh­mi­ýet ­ber­ýär.

 

Şirin BAÝMYRADOWA, 

Türkmenistanyň­ Mejlisiniň ­Halkara we ­Parlamentara­ aragatnaşyklar baradaky komitetiniň­ deputaty.

18.12.2023 Giňişleýin

BITARAPLYK WE ÝAŞLAR SYÝASATY

 

Garaşsyz, hemişelik Bitarap ýurdumyzyň dünýä döwletleri bilen özara bähbitli hyzmatdaşlyk gatnaşyklary barha rowaçlanýar. Türkmenistan döwletimiz hemişelik Bitaraplygynyň 28 ýylynyň içinde dünýä döwletleri bilen alyp barýan hoşniýetli gatnaşyklarynyň netijesinde, içeri we daşary syýasatda saýlap alan ýolunyň nusgalykdygyny hemmetaraplaýyn subut etdi. 

Taryhyň islendik döwrüni alanyňda-da, halkymyzyň hoşniýetli ýörelgelere eýerendigine şaýat bolýarsyň. Bu ýörelgeler, däp-dessurlar bolsa Bitaraplygymyzyň düýp özenini düzmek bilen, daşary syýasatymyzda öz beýanyny tapýar. Türkmenistanyň Bitaraplygy, ilki bilen, Ykdysady Hyzmatdaşlyk Guramasyna agza ýurtlaryň döwlet hem-de hökümet Baştutanlarynyň 3-nji duşuşygynyň jemleri boýunça kabul edilen Yslamabat Jarnamasy, soňra Goşulyşmazlyk Hereketine girýän ýurtlaryň döwlet we hökümet Baştutanlarynyň konwensiýasynyň Jemleýji resminamasy bilen tassyklanyldy. 1995-nji ýylyň 12-nji dekabrynda Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasynda 185 döwletiň, şeýle-de 2015-nji ýylyň 3-nji iýunynda bu guramanyň Baş Assambleýasynyň 69-njy mejlisinde 193 döwletiň biragyzdan goldamagynda «Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygy» atly Kararnamanyň iki gezek kabul edilmegi aýratyn möhüm waka bolup taryha ýazyldy. Döwletimiz iň iri halkara guramasy tarapyndan şeýle derejä eýe bolan ilkinji we ýeke-täk döwletdir. 

Bitaraplyk — munuň özi Türkmenistan döwletimiziň parahatçylygy goramaga we pugtalandyrmaga gönükdirilen daşary syýasatynda birek-birege bolan hormatyň, ynamyň, dost-doganlygyň, goňşuçylygyň, deňhukuklylygyň ýörelgeleri esasynda dünýä döwletleri bilen alyp barýan hyzmatdaşlygynyň esasy binýady bolup çykyş edýär. Bitaraplyk — biziň halkymyzyň parahatçylyk söýüjilik, hoşmeýilli, ynsanperwer syýasatynyň dabaralanmasydyr. Bitaraplyk — howpsuzlyga, durnukly ösüşe we özara hyzmatdaşlyk gatnaşyklaryna uzaýan nurana ýoldur. Biziň döwletimiz parahatçylygy we ylalaşygy kemala getirmegiň bähbidine daşary ýurtlaryň, halkara guramalaryň tagallalaryny birleşdirýär. 

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe Milli Liderimiziň hem-de hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda ýurdumyzyň Birleşen Milletler Guramasy bilen ählumumy ösüşe we abadançylyga esaslanýan hyzmatdaşlygynda uly üstünlikler gazanylýar. Bitarap Türkmenistan döwletimiz häzirki zamanyň möhüm meseleleri we wezipeleri boýunça oňyn çözgütleri işläp taýýarlamakda anyk başlangyçlary öňe sürmek bilen, 2030-njy ýyla çenli döwür üçin BMG-niň strategiýasynyň durmuşa geçirilmegine uly goşant goşýar. Umuman, döwletimiz halkara gatnaşyklar ulgamynda möhüm meseleleri çözmegiň guralyny döredip, has kämil çemeleşmeleri işläp taýýarlamaga ýardam berýär. 

Häzirki wagtda ýaşlar syýasaty hem halkara derejesinde işjeň ösdürilýär. Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylynyň şanly wakalara, halkara maslahatlardyr forumlara, festiwallara hem-de sergilere baý bolup, türkmen ýaşlarynyň durmuşyny ýatdan çykmajak ýakymly pursatlara besleýändigini buýsançly bellemek gerek. Hut şu ýylda döwlet Baştutanymyzyň gol çeken Karary bilen «Türkmenistanyň ýaşlarynyň halkara hyzmatdaşlygynyň 2023 — 2030-njy ýyllar üçin Strategiýasy» tassyklanyldy. Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasy Birleşen Milletler Guramasynyň Bilim, ylym we medeniýet meseleleri boýunça ýöriteleşdirilen edarasynyň — ÝUNESKO-nyň Bütindünýä Ýaşlar jemgyýetiniň agzalygyna resmi taýdan kabul edildi. 16 — 18-nji noýabrda Merkezi Aziýa ýurtlarynyň we Hytaýyň ýaşlarynyň «Beýik Ýüpek ýolunyň täze eýýamy» atly halkara forumy uly üstünlikler bilen geçirildi. Hemişelik Bitaraplygymyzyň 28 ýyllygynyň öňüsyrasynda bolsa, hormatly Prezidentimiz sanly ulgam arkaly geçiren Ministrler Kabinetiniň mejlisinde ýylyň ahyrynda ýaşlaryň dabaraly maslahatynyň we sergisiniň geçiriljekdigini aýdyp: «Bu dabarada ýylyň dowamynda ýurdumyzda hem-de daşary ýurtlarda geçirilen halkara sport ýaryşlarynda, mekdep okuwçylarynyň olimpiadalarynda, talyp ýaşlaryň bäsleşiklerinde ýeňiji bolanlaryň, şeýle hem ykdysadyýetiň dürli ugurlarynda zähmet çekip, Diýarymyzyň ösüşine mynasyp goşant goşan ýaşlarymyzyň gazanan üstünlikleriniň jemini jemläris» diýip belledi. Munuň özi Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylynyň ajaýyp jemlenmesi bolar. 

Garaşsyz Türkmenistan döwletimiziň hemişelik Bitaraplyk hukuk ýagdaýynyň barha dabaralanmagy ugrunda beýik işleri amala aşyrýan Gahryman Arkadagymyzyň hem-de Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň janlary sag, ömürleri uzak bolsun, il-ýurt bähbitli, umumadamzat ähmiýetli beýik işleri hemişe rowaçlyklara beslensin! 

 

Maksat JANMYRADOW, 

Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň 

Mary welaýat geňeşiniň başlygy, Mejlisiň deputaty

16.12.2023 Giňişleýin
1 ... 33 34 35 36 37 ... 53