Türkmenistanyň Mejlisi (Parlamenti) kanun çykaryjy häkimiýeti amala aşyrýan wekilçilikli edaradyr

TÜRKMENISTANYŇ MEJLISI

Türkmençe

TÜRKMENISTANYŇ MEJLISI

Türkmençe

Çykyşlar we makalalar

DEMOKRATIK ÖSÜŞLERI NAZARLAP

 

Ýurdumyzda milli döwletliligi galkyndyrmak, raýat jemgyýetini berkarar etmek nukdaýnazaryndan durmuşa geçirilýän işler bimöçberdir. Häzirki dünýäniň gün tertibinde ählumumy parahatçylygy üpjün etmek, hyzmatdaşlygy berkitmek umumy häsiýetli mesele hasaplanyp, Türkmenistan dünýäniň syýasy, ykdysady we hukuk giňişligine üstünlikli goşulyşýar. Hemişelik Bitarap döwletimiziň ähli syýasy, ykdysady ulgamlaryny öz içine alýan milli maksatnamalarynyň üstünlikli amala aşyrylmagy Gahryman Arkadagymyzyň ýiti zehininiň, strategik we ylmy taýdan çemeleşmek, öňdengörüjilik ýaly belent şahsy häsiýetleriniň aýdyň şöhlelenmesidir. Bu nusgalyk ýoly Arkadagly Gahryman Serdarymyz döwrebap ruhda döredijilikli dowam edýär. Şeýle tutumly ösüşler türkmen jemgyýetinde her bir adama öňde goýlan maksatlara ýetmek işlerine öz başlangyçlary bilen işjeň gatnaşmaga, döredijilikli zähmet çekmäge mümkinçilik döredýär. 

Häzirki döwürde hukuk gatnaşyklarynyň mazmunynyň döwrebaplaşmagy, hususan-da, demokratik häsiýetlilik bilen ösmegi dünýä döwletleriniň, şol sanda Türkmenistanyň kanunçykaryjylyk tejribesine-de oňyn täsir edýär. Ata-babalarymyzdan miras galan ynsanperwer, umumy ykrar edilen halkara däplere eýerilip, demokratik ýörelgelerimiz döwrüň talabyna görä işjeňleşýär. Munuň şeýledigine Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylynda ýurdumyzyň durmuşynda möhüm ähmiýetli jemgyýetçilik-syýasy çäräniň — Mejlisiň deputatlarynyň, welaýat, etrap we şäher halk maslahatlarynyň, Geňeşleriň agzalarynyň saýlawlarynyň ýokary guramaçylyk derejesinde geçirilendiginiň mysalynda açyk göz ýetirýäris. Erkinlik we açyklyk ýagdaýynda geçen saýlawlara raýatlaryň 91,12 göteriminiň gatnaşmagy (saýlanan deputatlaryň 25,60 göterimi zenanlar, 99 göterime golaýy ýokary bilimli, 10 göterime golaýynyň ýaşy 30-a çenli, 40,80 göteriminiň ýaşy 40-a çenli raýatlardyr) iri syýasy-jemgyýetçilik çäräniň ýokary guramaçylyk derejesini görkezdi. Şeýle depgindäki demokratik däpler döwlet Baştutanymyzyň gatnaşmagynda Türkmenistanyň Mejlisiniň ýedinji çagyrylyşynyň birinji maslahatynyň dowamynda Mejlisiň ýolbaşçylaryny wezipä bellemek we onuň düzümini tassyklamak meselelerinde-de öz beýanyny tapdy. 

Maslahatda Arkadagly Serdarymyz döwletimiziň we jemgyýetimiziň milli gymmatlyklaryny, şeýle hem täzeçillikleri çelgi edinip, raýat-hukuk gatnaşyklaryny kämilleşdirmek maksady bilen, döwrüň talaplaryndan we oňyn halkara tejribelerden ugur alyp, Türkmenistanyň Raýat kodeksiniň täze, rejelenen görnüşini taýýarlamak, Administratiw hukuk bozulmalary hakyndaky we beýleki kodekslere üýtgetmeler hem-de goşmaçalar girizmek boýunça işleriň amala aşyrylmagynyň zerurlygyna ähmiýet berdi. Bu wezipeler bilen bir hatarda, Halkara Zähmet Guramasynyň (HZG) esasy kadalaşdyryjy namalaryndan gelip çykýan düzgünleri zähmet kanunçylygyna ornaşdyrmak, bu babatda gatnaşyklary kämilleşdirmek we iş şertlerini gowulandyrmak, işgärleriň konstitusion zähmet hukuklaryny kepillendirmek maksady bilen, «Türkmenistanyň Zähmet kodeksine üýtgetmeler we goşmaçalar girizmek hakynda» Türkmenistanyň Kanunynyň taslamasyny işläp taýýarlamagyň maksadalaýykdygy nygtaldy. HZG-niň esasy wezipeleri bolan, durmuş-zähmet meselelerini çözmäge gönükdirilen, gatnaşyjy döwletlerde işgärleriň durmuş şertlerini we üpjünçiligini ösdürmek, zähmet hukuklaryny goramak çäreleri häzirki döwürde ýurdumyzda işjeň dowam edýär. Guramanyň hödürnamalaryndan gelip çykýan wezipeleriň çäklerinde bilermenleriň we degişliligi boýunça dürli pudaklaryň, harby-hukuk goraýjy edaralaryň wekilleriniň gatnaşmagynda zähmet kanunçylygy kämilleşdirilýär. 

Milli Liderimiz geçen ýyl Halk Maslahatynyň mejlisinde eden çykyşynda: «Ýurdumyzda gazanylýan her bir ösüş milli kanunçylygyň kämilleşdirilmeginiň esasynda amala aşyrylýar. Şunuň bilen baglylykda, Esasy Kanunymyz bolan Konstitusiýamyzy birnäçe gezek kämilleşdirip, döwlet häkimiýet edaralarynyň kämil ulgamlaryny emele getirdik» diýip nygtady. Munuň özi Mejlisiň deputatlaryna bildirilen uly ynamdyr. Şunuň bilen birlikde, täze kabul edilýän kanunlaryň, geçirilýän özgertmeleriň işjeňlik häsiýetini yzygiderli ýokarlandyrmagyň ähmiýetine üns çekilmegidir. Gahryman Arkadagymyz Mejlisiň ýedinji çagyrylyşynyň deputatlarynyň öňünde durýan wezipelere aýratyn ähmiýet berdi. Olaryň hatarynda, birinjiden, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň täze agzalarynyň öz işini döwrüň talabyna laýyk guramagy üçin Mejlisiň olara ýardam berip durmalydygy, okuw maslahatlaryny gurap, degişli kanunçylyk namalary barada giňişleýin okuwlary geçirmelidigi bellenildi. Ikinjiden, Mejlisiň deputatlarynyň häkimiýetiň ýerli wekilçilikli edaralarynda, ýerine ýetiriji häkimiýetiň ýerli edaralarynda bolup, ýygy-ýygydan gürrüňdeş bolmalydygyna, şeýle pikir alyşmalaryň hereket edýän kanunçylygymyza üýtgetmeleri we goşmaçalary girizmekde peýdaly maglumatlary almaga ýardam berjekdigine üns çekildi. Üçünjiden, Mejlisiň deputatlarynyň döwletimizi syýasy, ykdysady, durmuş we medeni babatda ösdürmek boýunça milli kanunçylygy kämilleşdirmelidigi, halkara tejribeden ugur alyp, kanunçylyk namalarymyzy yzygiderli döwrebap ýagdaýa getirmelidigi dogrusynda anyk wezipeler kesgitlendi. 

Geçen ýyl Mejlisiň Ýaş parlamentariler topary döredildi. Topar tassyklanan Düzgünnama laýyklykda, öz işini agzalarynyň deňligi ýörelgesi esasynda, jemgyýetçilik başlangyçlarynda amala aşyrýar. Onuň çözgütleri maslahat beriji häsiýetliligi bilen tapawutlanýar. Topar öz işinde Türkmenistanyň Mejlisinde ýaş parlamentarileriň başlangyçlaryny açyp görkezmek üçin şertleriň döredilmegine, ýaş raýatlaryň hukuk we syýasy medeniýetiniň kemala getirilmegine, ýaşlaryň döredijilik, raýatlyk işjeňliginiň ösdürilmegine ýardam etmek, ýaşlar parlamentarizmini ösdürmek bilen bagly maksatlary göz öňünde tutýar. Şunuň bilen bir hatarda, hormatly Prezidentimiziň beren tabşyryklaryndan ugur alyp, ýurdumyzyň daşary syýasy gatnaşyklaryny parlament diplomatiýasynyň üsti bilen dünýä ýaýmak üçin Mejlis dünýä döwletleriniň parlamentleri hem-de abraýly halkara guramalar bilen gatnaşyklary yzygiderli berkidýär. Mälim bolşy ýaly, soňky ýyllarda bu ugurda parlamentara dostluk toparlarynyň, ugurdaş komitetleriň, ýaş parlamentarileriň, zenan parlamentarileriň arasynda özara tejribe alyşmak üçin hyzmatdaşlygyň täzeçe iş usullarynda ýola goýulmagyna giň şertler döredilýär. Bu bolsa geljekde Mejlisiň ýedinji çagyrylyşynyň deputatlarynyň, şol sanda ýaş parlamentarileriň öňde goýlan wezipeleri amala aşyrmagyna giň mümkinçilikleri döreder.

 

 Merjen BORJAKOWA, 

Türkmenistanyň Mejlisiniň Durmuş syýasaty 

baradaky komitetiniň hünärmeni.

 

09.02.2024 Giňişleýin

HOŞNIÝETLI GATNAŞYKLAR BERKIDILÝÄR

 

Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hormatly Prezidentimiziň parasatly baştutanlygynda ata Watanymyzda häzirki döwürde dünýäniň köp döwletleri bilen özara bähbitli hyzmatdaşlyk ýola goýlup, ýurdumyzy dünýäniň ösen döwletleriniň derejesine çykarmaga gönükdirilen işlerde, alnyp barylýan içeri we daşary syýasatda uly üstünlikler gazanylýar.

 Daşary syýasat, munuň özi halkara giňişliginde döwletleriň özara gatnaşyklaryny düzgünleşdirmäge gönükdirilen syýasatdyr. Türkmenistan Garaşsyzlygyny alan ilkinji günlerinden başlap, halkara gatnaşyklarynda ykrar edilen binýatlyk ýörelgeleri bolan hoşniýetli goňşuçylyk, «Açyk gapylar» syýasaty esasynda ähli döwletler bilen hoşniýetli dostlukly, parahatçylykly gatnaşyklary ýola goýdy. Bu bolsa dünýäniň döwletleri bilen söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer gatnaşyklary has-da kämilleşdirmäge, ylym-bilim ulgamynda tejribeleri alyşmaga oňyn itergi berýär. Bitarap Türkmenistan halkara gatnaşyklar ulgamynda deňhukukly we özara bähbitli hyzmatdaşlygyň aýdyň, açyk hem-de dostlukly ýörelgelerine gyşarnyksyz eýermek bilen, ygtybarly tarap hökmünde uly abraýa, ynama eýe boldy. Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplyga esaslanan daşary syýasy ýörelgeleri iş ýüzünde hil we mazmun taýdan baýlaşmak bilen bilelikde, sebitde howpsuzlygy hem-de durnuklylygy üpjün etmegiň, hoşniýetli gatnaşyklary ýola goýmagyň täsirli we netijeli guralynyň binýatlyk esaslary bolup hyzmat edýär. 

Döwletimizde geçirilýän köp sanly duşuşyklar, sergiler, daşary ýurt döwletleriniň wekilleri bilen işewür gatnaşyklar, bilelikdäki medeni çäreler Türkmenistanyň dünýä bileleşigi bilen işjeň giňelýän halkara hyzmatdaşlygyny alyp barmakda hormatly Prezidentimiziň öňde goýan wezipeleri sazlaşykly işiň subutnamasydyr. Türkmenistanyň parahatçylyk we ösüş ýoly bilen ynamly öňe gitmeginde esasy wezipe daşary syýasat ulgamynda öňde goýlan wezipeleri gyşarnyksyz amala aşyrmakdan ybaratdyr. Häzirki zaman şertlerinde halkara gatnaşyklary ulgamynda döreýän ýagdaýlary syýasy çemeleşmeler we gepleşikler arkaly çözmegiň tarapdary bolan Türkmenistan deňhukuklylyk we özara bähbitlere hormat goýmak bilen birlikde, netijeli diplomatik gurallary işe girizýär. Halkara hukugyna eýermek, deňhukukly we özara bähbitli syýasy, ykdysady, medeni, ynsanperwer hem-de beýleki gatnaşyklary alyp barmak bilen, Türkmenistan hem daşary syýasatynda döwlet özygtyýarlylygyny gorap saklamak we berkitmek, onuň halkara gatnaşyklary ulgamyndaky ähmiýetini hem-de tutýan ornuny ösdürmek, ýurduň içerki ösüşi üçin iň ýokary amatly daşary syýasy şertleri döretmek ýaly wezipeleri amala aşyrýar.

Güneşli Diýarymyzda her ýylyň 18-nji fewralynda Türkmenistanyň diplomatik işgärleriniň güni giňden bellenilip geçilýär. Hormatly Prezidentimiz ýurdumyzyň diplomatik gullugyna ýokary talaplary bildirmek bilen, onuň döwrebap kämilleşmegi we netijeliliginiň artdyrylmagy, halkara gatnaşyklar ulgamynda milli bähbitleri goramak ukybynyň birkemsiz üpjün bolmagy, düýpli ylmy-tejribe binýadynyň döredilmegi we bu esasda ussat hünärmenleriň mynasyp nesliniň taýýarlanylmagy baradaky meseleleri hem hemişe üns merkezinde saklaýar. Bu wezipeleri üstünlikli durmuşa geçirmek ýurdumyzyň diplomatik işgärleriniň paýyna düşýär. 

Döwletimiziň häzirki zaman halkara gatnaşyklar ulgamyna ynamly goşulyşmagy dünýäniň döwletleri bilen giň diplomatik gatnaşyklary ýola goýmak hem-de Birleşen Milletler Guramasy, Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasy, Ýewropa Bileleşigi, Yslam Hyzmatdaşlyk Guramasy hem-de beýleki iri halkara düzümler bilen netijeli hyzmatdaşlygy işjeň ösdürmek arkaly amala aşyrylýar. Türkmenistanyň başlangyjy bilen döredilen BMG-niň Merkezi Aziýa üçin öňüni alyş diplomatiýasy boýunça sebit merkeziniň işi hem halkara giňişlikde, hususan-da, Birleşen Milletler Guramasynyň çäklerinde üstünlikli ösdürilýär. Ýurdumyzyň häzirki döwürdäki derwaýys meseleleriň çözülmegine gönükdirilen netijeli başlangyçlary dünýä bileleşigi tarapyndan giňden goldaw tapýar we ykrar edilýär. 

Umumydöwlet işlerini dolandyrmakda we döwlet syýasatyny häzirki zamanyň syýasy, ykdysady, durmuş ýagdaýlaryna laýyklykda netijeli ýola goýmakda ýetilen sepgitler Türkmenistanda jogapkärli çemeleşmeleriň we tejribäniň kemala gelendigini ykrar edýär. Şeýle hem biziň ýurdumyzyň halkara hukugynyň kadalarynyň berjaý edilmeginde Birleşen Milletler Guramasynyň Tertipnamasyndan gelip çykýan borçnamalara ygrarly bolmakda, halkara gatnaşyklaryň kadalarynyň we ýörelgeleriniň hemmelere bähbitli ýola goýulmagyny gazanmakda ygtybarly hyzmatdaş derejesine eýedigi hemmelere mälimdir. Bilşimiz ýaly, Türkmenistanyň başlangyçlary esasynda we onlarça döwletleriň awtordaş hökmünde gatnaşmagynda Birleşen Milletler Guramasynyň Baş Assambleýasy dürli ýyllarda Rezolýusiýalaryň birnäçesini kabul etdi. Muňa mysal hökmünde 2023-nji ýylyň 19-njy dekabrynda BMG-niň Baş Assambleýasynyň 78-nji mejlisiniň 49-njy plenar mejlisinde «Durnukly ösüş maksatlaryna ýetmek üçin ulagyň ähli görnüşleriniň arabaglanyşygyny berkitmek» atly Kararnamany görkezmek bolar. 

Hormatly Prezidentimiziň tagallalary netijesinde ýurdumyzyň häzirki zaman ulag-üstaşyr geçelgelerini we logistika merkezlerini ösdürmäge, ykdysady aragatnaşyklary pugtalandyrmaga hem-de netijeli syýasy gepleşikleriň esasynda ynsanperwer meselelerinde hyzmatdaşlygy pugtalandyrmaga gönükdirilen başlangyçlary durmuşa geçirmekdäki orny barha ýokarlanýar. Döwletimiziň ulag ulgamyny halkara ulag hyzmatdaşlygyna işjeň goşmak, üstaşyr geçelge mümkinçiliklerini netijeli ulanmak arkaly birleşen multimodal ulag-üstaşyr geçelgelerini döretmek, döwletimizde ekologik ulaglaryň ulanylyşyny artdyrmak, durmuş taýdan bähbitli ulag düzümlerini ösdürmek barada dünýä döwletleri bilen hyzmatdaşlygy giň gerimde dowam etmek maksady bilen, Gahryman Arkadagymyzyň ýylyň başynda Birleşen Arap Emirliklerine gitmegi hem-de birnäçe taryhy ylalaşyklara gol çekilmegi ýurdumyzyň ulag pudagynyň döwrebap derejede ösdürilmegine aýratyn üns berilýändigini görkezýär.

Munuň özi döwlet Baştutanymyzyň parasatly we öňdengörüjilikli baştutanlygynda ýurdumyzyň Garaşsyzlygyny we Bitaraplygyny pugtalandyrmakda, parahatçylygy, durnuklylygy, howpsuzlygy üpjün etmekde, halkara bileleşiginiň ynsanperwer tagallalaryna mynasyp goşant goşýandygynyň ýene bir aýdyň mysaly bolup durýar we döwletimiziň sebitde hem-de dünýäde parahatçylyk söýüjilikli başlangyjynyň goldanylýandygyny tassyklaýar. 

Türkmenistan dünýä döwletleri we halkara guramalary bilen adamzady gyzyklandyrýan umumy meseleleri çözmek işlerine mynasyp goşant goşýar. BMG, onuň ýöriteleşdirilen edaralary we beýleki halkara guramalary bilen durmuşa geçirilýän meýilnamalar ynsanperwer ýörelgelere esaslanmak bilen, adamlaryň kanun esasynda kepillendirilen hukuklaryny durmuşa geçirmek üçin oňyn şertleri döredýär. Adam hukuklaryny üpjün etmek boýunça kabul edilýän maksatnamalar we kadalaşdyryjy hukuk namalary häzirki döwürde özüniň oňyn netijelerini berýär. Adam bähbidinden ugur alýan hukuk ulgamy we guramaçylyk çäreleri halkara bileleşiginiň goldawyna mynasyp bolmak bilen, Durnukly ösüşiň maksatlaryna ýetmegi sazlaşdyrýar. 

Türkmen halkyny eşretli, asuda durmuşa ýetiren Gahryman Arkadagymyzyň, peder ýoluny ýokary üstünlikler bilen dowam edýän Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň janlary sag, ömürleri uzak bolsun, il-ýurt bähbitli, döwlet ähmiýetli alyp barýan beýik işleri elmydama rowaçlyklara beslensin. 

Çemen REJEPOWA, 

Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty, 

Ýerli wekilçilikli häkimiýet we öz-özüňi dolandyryş edaralary bilen işlemek baradaky komitetiniň agzasy

09.02.2024 Giňişleýin

BAHASYNA ÝETIP BOLMAJAK GYMMATLYK

 

«Gündogaryň beýik akyldary we danasy Magtymguly Pyragy özüniň çuňňur pähim-paýhasa ýugrulan goşgulary bilen ynsan kalbynda baky orun aldy. Dana Pyragynyň ynsanperwerligi, halallygy, agzybirligi ündeýän eserleri ähli adamzat üçin bahasyna ýetip bolmajak gymmatlykdyr» diýip nygtaýan hormatly Prezidentimiziň hem-de Milli Liderimiziň taýsyz tagallalary bilen akyldar şahyrymyza goýulýan hormat-sarpa häzirki döwürde täze belentliklere göterildi. Muňa mysal hökmünde Köpetdagyň eteginde gurulýan Magtymguly Pyragynyň ýadygärlikler toplumyny buýsanç bilen görkezmek bolar. Bu toplum ajaýyp zamanamyzda beýik türkmen şahyrynyň we akyldarynyň baý döredijilik mirasyna goýulýan sarpanyň bimöçberdiginiň güwäsidir. Üstünden asyrlar geçse-de, Magtymguly Pyragynyň öz ýurduňy söýmäge, agzybirlige, jebislige we dost-doganlyga çagyrýan şygyr setirleri öz wajyplygyny ýitirmän, ýürekleriň töründe orun eýeleýär. Beýik akyldarymyzyň doglan gününiň 300 ýyllygy mynasybetli häzirki wagtda biri-birine ulaşýan dürli çäreleriň mysalynda muňa has-da aýdyň göz ýetirmek bolýar. «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» diýen şygar astynda ösüşlere beslenýän üstümizdäki ýylda türkmen nusgawy edebiýatynyň beýik şahyrynyň şanly senesi mynasybetli halkara derejede birnäçe çäreleri amala aşyrmak meýilleşdirilýär. Hususan-da Magtymguly Pyragynyň baý edebi mirasyny çuňňur öwrenmek we dünýäde giňden wagyz etmek maksady bilen, meşhur akyldar şahyryň ömrüne we döredijiligine bagyşlanýan ýörite internet portalynyň döredilmegi baradaky çözgüde gelinmegini aýratyn bellemek isleýäris. Ýeri gelende aýtsak, dana Pyragynyň şygyrlarynyň ýygyndysy dünýäniň köp dillerine, şol sanda rus, iňlis, türk, azerbaýjan, arap, ermeni, belarus, gazak, özbek, täjik, gruzin, ukrain, hytaý, ýapon, rumyn we beýleki dillere terjime edildi. Akyldar şahyrymyzyň goşgularyny öz dillerinde okan daşary ýurtly okyjylaryň türkmen nusgawy edebiýatynyň düýbüni tutujy Magtymguly Pyragynyň baý many-mazmunly döredijiliginiň dünýä edebiýatynyň altyn hazynasynda mynasyp orun alandygyny, kalplara nur çaýýandygyny nygtamaklary her birimizi buýsandyrýan hakykatdyr. Beýik akyldaryň döredijiligi, ähli döwürlerde bolşy ýaly, Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe hem ýaş nesilleri terbiýelemekde gymmatly çeşme bolup durýar. Şahyryň köptaraplaýyn döredijiliginiň içinden watançylyk, il-ýurt, dost-doganlyk, wepalylyk, ynsan terbiýesi, halal hem arassa zähmet bilen bagly temalar eriş-argaç bolup geçýär. Gündogaryň beýik akyldary we nusgawy şahyry Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygynyň halkara derejede dabaraly bellenilip geçilmegi dana şahyrymyzyň şan-şöhratynyň ebedilikdiginiň nobatdaky subutnamasy bolar. 

 

Wezirgeldi Aşyrow, 

welaýat arassaçylyk we keselleriň ýaýramagyna 

garşy göreşmek gullugynyň başlygynyň orunbasary, Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty.

08.02.2024 Giňişleýin

ŞYGRYÝETIŇ GENJI - HAZYNASY

 

Gadymy halkymyzyň asyrlar açyp, biziň günlerimize gelip ýeten örän baý edebi mirasy bar. Şu gymmatly mirasda Gündogaryň akyldary, filosof, beýik şahyr Magtymguly Pyragynyň edebi mirasy uly orun tutýar. Magtymguly atamyzyň watansöýüjilige, mertlige, halallyga, zähmetsöýerlige ýugrulan öwüt-ündewli şygyrlary türkmen halkynyň ruhy baýlygyna öwrülendigi şübhesiz hakykatdyr. Dogrusy, Magtymguly Pyragynyň şygyrlarynyň terbiýeçilik ähmiýeti dogrusynda näçe gürrüň etseň edip oturmaly. Mysal üçin, beýik söz ussady “Görüm görülmegen ýerde” atly goşgusynda: 

Akyl bolsaň söz aýtmagyn,

Nobat berilmegen ýerde —

— diýýär. Şu iki setirde köpçülikde, umuman durmuşda özüňi alyp barmagyň edep-terbiýesi tekrarlanýar. 

Hormatly Prezidentimiziň başlangyjy bilen, Türkmenistanyň Mejlisiniň Kararyna laýyklykda 2024-nji ýylyň “Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy” diýlip atlandyrylmagynda çuňňur many-mazmun bar. Çünki, 2024-nji ýylda akyldar şahyrymyz Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygynyň halkara derejesinde baýram ediljekdigi il-günümizde guwanç duýgusyny döredýär. Bu senäniň dabaraly bellenilip geçilmegi Magtymguly atamyza, onuň döredijiligine goýulýan iňňän uly sylag-sarpadan aýdyň nyşandyr. Üns berýän bolsaňyz, haýsydyr bir zadyň şübhesiz hakykatdygy subut ediljek bolnanda: “Ynha, Magtymguly Pyragy bu babatda şeýle diýipdir ahyry” diýip, şahyryň goşgularyndaky setirlere ýüzlenilýär. Munuň özi akyldar şahyrymyzyň gadyr-gymmaty hemişeligine galjak şygyrlarynyň halkymyzyň ruhuna ymykly siňendigine şaýatlyk edýär. Magtymguly Pyragynyň dürli temalarda ýazan şygyrlary terbiýe mekdebi bolup hyzmat edip gelýär. Onuň goşgularyna düzülen aýdymlar belentden ýaňlanyp, il-günümize ruhy baýlyk paýlaýar. 

Halkymyz Magtymguly Pyragynyň arzuw eden Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüni başdan geçirýär. Şeýle ajap zamanamyzyň häzirki günlerinde Magtymguly atamyzyň doglan gününiň 300 ýyllygyna taýýarlyk işleri giň gerime eýe bolýar. Halkara derejesinde geçiriljek bu dabaranyň ýaňynyň alyslara aşjakdygy guwandyrýar.

 

 Döwran HAPBAÝEW. 

Wekilbazar etrabyndaky 23-nji orta mekdebiň müdiri, 

Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty.

08.02.2024 Giňişleýin

ÝÜREKLER BUÝSANJA BESLENÝÄR

 

«Pä­him­-paý­has um­ma­ny Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy» ýylynda ähli ugurlar boýunça uly işler durmuşa geçirilýär. Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygyny dabaraly belläp geçmek bilen baglanyşykly döwlet we halkara derejesindäki işlere aýratyn ähmiýet berilýär. Bu şanly ýyl akyldar şahyrymyzyň ady bilen baglanyşdyrylyp, onuň waspy ýetirilýär. Türkmen halkynyň Milli Lideri Gahryman Arkadagymyz eserlerinde Magtymguly Pyragynyň edebi mirasyna uly sarpa goýýar. 

Beýik söz ussadynyň baý edebi mirasy adamzadyň genji-hazynasyna öwrüldi . Gahryman Arkadagymyzyň, Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň akyldar şahyryň belent sarpasyny tutmak bilen bagly durmuşa geçirýän beýik işleri görelde mekdebidir. Magtymguly Pyragynyň golýazmalar toplumy Birleşen Milletler Guramasynyň Bilim, ylym we medeniýet meseleleri boýunça ýöriteleşdirilen düzümi bolan ÝUNESKO-nyň «Dünýäniň hakydasy» maksatnamasynyň halkara sanawyna girizildi. Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygy 2024-2025-nji ýyllarda ÝUNESKO bilen bilelikde bellenip geçiljek şanly seneleriň sanawyna goşuldy. Halkara derejesinde giň gerime eýe bolýan bu işler Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe beýik akyldara türkmen halky bilen birlikde dünýä ýüzünde goýulýan hormat-sarpany aýdyň dabaralandyrýar. 

Häzirki ajaýyp döwrümizde milli medeniýetimizi, asylly ýörelgelerimizi dünýäde wagyz etmek boýunça uly işler amala aşyrylýar. Şunda akyldar şahyryň döredijiligi, baý edebi mirasy hem esasy ugur hökmünde saýlanylýar. Şonuň üçin hem şu ýyl döwlet we halkara derejesinde ylmy-amaly maslahatlar, duşuşyklar, sergiler, dünýä döwletleriniň medeniýet we sungat ussatlarynyň çykyşlary guralar, şahyryň, dana filosofyň ensiklopediýasy, onuň goşgular ýygyndysy sanly we neşir görnüşinde çap ediler. Şeýle hem başga-da birnäçe çärelere giňden badalga berler. Ýurdumyzda şahyryň edebi mirasy has-da çuňňur öwreniler hem-de wagyz-nesihat işlerine bagyşlanyp dabaralar geçiriler. Dürli ugurlar boýunça bäsleşikler badalga alar. Akyldar şahyryň dünýä dillerine terjime edilen ajaýyp eserleriniň terbiýeçilik ähmiýeti, ynsany mertlige çagyrýan öwüt-ündewleri barada beýan ediler. 

Türkmen halkynyň asyrlar boýy kämilleşdirip gelen milli medeniýeti, asylly ýörelgesi bu günki gün dünýä ýaýyl ýar, ähli adamzadyň çuňňur gyzyklanmasyna eýe bolup durýar. Nusgawy edebiýatymyzyň ajaýyp eserlerini, milli mirasymyzy ylmy esasda öwrenmäge we wagyz etmäge giň mümkinçilikler döredilýär. Bularyň ählisi biziň her birimizi buýsandyrýar. 

 

Baýramgözel MYRADOWA, 

Türkmenistanyň Mejlisiniň deputaty, Daşky gurşawy 

goramak, tebigatdan peýdalanmak we agrosenagat 

toplumy baradaky komitetiň agzasy.

07.02.2024 Giňişleýin

BAGTDAN SERPAÝLY ÝAŞLAR

Ynsan öm­ri pur­sat­lar­dan eme­le gel­ýär. Ar­ka­dag Ser­dar­ly bag­ty­ýar ýaş­lar ýy­ly­nyň jem­le­ri­ne ba­gyş­la­nan hal­ka­ra yl­my-ama­ly mas­la­ha­tyň we ser­gi­niň öňü­sy­ra­syn­da hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­mi­ziň «Ýaş­lar — Wa­ta­nyň da­ýan­jy» atly ilkinji kitabyny halkymyza sowgat bermegi we bu ki­ta­byň ýaş­la­ra ba­gyş­lan­ma­gy türk­men ýaş­la­ry­nyň dur­mu­şyn­da ýat­dan çykmajak aja­ýyp wa­ka bol­dy. 

Haýsy ýurtda adamyň eden işine, çeken zähmetine mynasyp baha berilýän bolsa, şol ýurduň raýatlary bagtyýar, geljege uly ynam bilen ýaşaýarlar. «Ýaşlar ― Watanyň daýanjy» atly gymmatly eseri ýüzüňe sylyp, okap başlanyňda, bu eser özüniň many-mazmun, bezeg aýratynlyklary bilen ýakymly duýgulary döredýär. Türkmen döwlet neşirýat gullugy tarapyndan döwrebap usulda neşir edilen hem-de bagtyýar ýaşlarymyzyň bagtly durmuş pursatlaryny görkezýän ýokary hilli fotosuratlara giň orun berlen bu eseriň ylym-bilimli, watansöýüji ýaşlary kemala getirmekdäki ähmiýeti örän uludyr. Hormatly Prezidentimiziň çeper-dokumental kitabynda 2023-nji ýylyň dowamynda ylymda, döredijilikde, zähmetde, sportda, dürli ugurlarda döwlet we halkara derejelerde ýaşlarymyzyň gazanan üstünlikleri, olar üçin döredilen mümkinçilikler mynasyp beýanyny tapýar. Kitabyň «Ýaşlar we Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasy» atly bölüminde guramanyň öňünde goýlan wezipeler barada giňişleýin durlup geçilýär. Döwlet Baştutanymyzyň ýaş nesliň wekilleriniň gazanan üstünliklerine, ýeten sepgitlerine aýratyn üns bermegi ýaş türkmenistanlylary täze rowaçly menzillere, buýsançly derejelere atarýar. 

Hormatly Prezidentimiziň ýaşlaryň ýankitabyna öwrülen ajaýyp eserindäki: «Ata-babalarymyz Watany belent başlarynyň mertebesi saýypdyrlar. Watan — adamzat ömrüniň manysy. Jandan eziz, ynamdan, ygrardan, gudratdan dörän, Hakyň nazary siňen ata Watan her bir ynsanyň kalbynda ebedi ýaşaýar» diýen sözleri watansöýüji nesli kemala getirmekde uly ähmiýete eýedir. 

Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýylynda hormatly Prezidentimiziň başlangyjy bilen «Türkmenistanyň ýaşlarynyň halkara hyzmatdaşlygynyň 2023 — 2030-njy ýyllar üçin Strategiýasynyň» tassyklanmagy, şeýle-de Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň ÝUNESKO-nyň Bütindünýä ýaşlar jemgyýetiniň resmi agzalygyna kabul edilmegi türkmen ýaşlarynyň halkara derejede tutýan ornunyň has-da pugtalanýandygynyň aýdyň nyşanydyr. Şeýle-de «Dialog — parahatçylygyň kepili», Merkezi Aziýa ýurtlarynyň we Hytaý Halk Respublikasynyň ýaşlarynyň «Beýik Ýüpek ýolunyň täze eýýamy» atly halkara ýaşlar forumlarynyň geçirilmegi Türkmenistan döwletimizde ýaşlar baradaky aladanyň döwlet syýasaty derejesinde alnyp barylýandygynyň aýdyň mysalydyr. Türkmen ýaşlarynyň döwlet we halkara derejelerde geçirilýän sport ýaryşlaryna, ylym-bilim olimpiadalaryna gatnaşyp, baýrakly orunlara mynasyp bolmagy ýaşlar baradaky döwlet syýasatynyň mynasyp netijeleri berýändigini alamatlandyrýar. 

2024-nji ýylyň «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýyly diýlip yglan edilmegi we bu şygaryň Gahryman Arkadagymyzyň ajaýyp şygryndan gözbaş almagy halkymyzyň Magtymguly Pyraga goýýan uly hormatyndan nyşandyr. TÜRKSOÝ-yň hemişelik geňeşi tarapyndan 2024-nji ýylyň «Türki dünýäniň beýik şahyry we akyldary Magtymguly Pyragy ýyly» diýlip yglan edilmegi, şeýle-de Birleşen Milletler Guramasynyň Bilim, ylym we medeniýet boýunça guramasynyň kabul edilen kararnamasyna laýyklykda, Türkmenistan tarapyndan teklip edilen Magtymguly Pyragynyň doglan gününiň 300 ýyllygynyň 2024-2025-nji ýyllarda ÝUNESKO bilen bilelikde bellenilip geçiljek şanly seneleriň sanawyna goşulmagy Magtymguly Pyragynyň döredijiliginiň halkara derejesinde-de ykrar edilýändigini görkezýär. 

ÝUNESKO-nyň Bütindünýä Ýaşlar jemgyýetiniň resmi agzasy bolan Ýaşlar guramasynyň Magtymguly atamyzyň adyny götermegi bu ýylda bizi täze zähmet üstünliklerine ruhlandyrýar. Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe ýurdumyzyň uzak möhletli maksatnamalaryny amala aşyrmakda türkmen ýaşlaryna uly işler garaşýar. 

Türkmen ýaşlary bagtdan serpaýly ýaşlar. Biz hem ýaşlara bildirilýän belent ynamy baýdak edinip, Watanymyzyň ösüşine mynasyp goşandymyzy goşmak ugrunda jan aýaman zähmet çekeris. Türkmen halkynyň Milli Lideri, Gahryman Arkadagymyza hem-de Arkadagly Gahryman Serdarymyza alkyşlarymyz egsilmezdir. 

 

Maksat JANMYRADOW,

Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky 

Ýaşlar guramasynyň Mary welaýat geňeşiniň başlygy, 

Mejlisiň deputaty.

06.02.2024 Giňişleýin

Balkan welaýatynda ýaşlaryň arasynda Magtymguly Pyraga bagyşlanan dabaralar geçirildi

 

Gün­do­ga­ryň be­ýik akyl­da­ry we nus­ga­wy şa­hy­ry Magtym­gu­ly Pyra­gy­nyň dog­lan gü­nü­niň 300 ýyl­ly­gy­ny da­ba­ra­ly bel­le­mek bo­ýun­ça ge­çi­ril­me­li çä­re­le­riň Me­ýil­na­ma­sy­na la­ýyk­lyk­da, bu şanly senäni ýokary derejede garşylamak, şeý­le hem şa­hy­ryň baý edebi mi­ra­sy­ny düýp­li öwren­mek, ýaş­la­ryň kal­byn­da da­na şa­hy­ry­my­zyň eser­le­rin­de öňe sürülýän watan­sö­ýü­ji­lik, ag­zy­bir­lik, ha­lal­lyk, yn­san­per­wer­lik ýa­ly ýol-ýö­rel­ge­le­ri­mi­ze söý­gi dö­ret­mek, şa­hyryň hor­mat-sar­pa­sy­ny has-da belen­de gö­ter­mek maksady bilen, şeýle-de türk­men hal­ky­nyň Mil­li Lide­ri Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň Ma­ry we­la­ýaty­na iş sa­pa­ry­nyň çäklerin­de ýaş­la­ryň ara­syn­da be­ýik şa­hy­ryň öm­ri we dö­re­di­ji­li­gi bi­len bag­la­nyşyk­ly dür­li bäs­le­şik­le­riň, ha­ly­pa ýa­zy­jy-şa­hyr­la­ryň çe­per dörediji­li­gi­ne gol be­ren ýaş­lar bi­len du­şuşyk­la­ryň, mas­la­hat­la­ryň geçirilme­gi ba­ra­da be­ren öwüt-ne­si­hat­la­ryn­dan ugur alyp, 2-nji fewralda Türk­me­nis­ta­nyň Mag­tym­gu­ly adyn­da­ky Ýaş­lar gu­ra­ma­sy­nyň Bal­kan we­la­ýat ge­ňe­şi Bal­kan wela­ýat hä­kim­li­gi we we­la­ýat Me­de­ni­ýet müdirli­gi bi­len bi­le­lik­de Be­ýik Sa­par­my­rat Türk­men­başy adyn­da­ky drama teat­ryn­da Türkmenistanyň halk ýazyjysy, halypa şahyr Orazguly Annaýew we Seýitmyrat Geldiýew bilen ýaş şahyrlaryň arasynda döredi­ji­lik du­şu­şy­gy­ny ge­çir­di.

Türk­me­nis­ta­nyň Magtym­gu­ly adyn­da­ky Ýaşlar gu­ra­ma­sy­nyň Balkan we­la­ýat ge­ňe­şiniň guramagynda bag­ty­ýar ýaş­la­ryň dur­muş uniwer­si­te­ti Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň ýo­la go­ýan haly­pa-şä­girt­lik ýolu­nyň do­wa­mat-do­wam­dy­gy­ny çe­per sö­züň üs­ti bi­len açyp görkezmek mak­sa­dy bi­len, Hor­mat­ly il ýa­şu­lu­sy, Türkme­nis­ta­nyň halk ýa­zy­jy­sy, ha­ly­pa şa­hyr Oraz­gu­ly An­na­ýew bal­kan­ly ýaş şa­hyr­la­ryň arasyn­da «Pä­him-paý­has um­ma­ny Mag­tym­gu­ly Py­ra­gy» ýy­ly mynasybet­li «Bag­tyýar­lyk yl­ha­my» at­ly dö­re­di­ji­lik tele­gep­le­şi­gi­ni geçirdi.

Ag­zy­bir­li­gi, wa­tan­söýü­ji­li­gi, yn­san­per­werli­gi, dost-do­gan­ly­gy hem-de hoş­ni­ýet­li­ligi mi­ze­mez dur­muş ýö­rel­ge­si­ne öw­rüp, pe­der ýo­lu­ny üs­tün­likli do­wam et­dir­ýän Ar­ka­dag­ly Gah­ry­man Ser­da­ry­my­zyň da­şy­na berk­den-berk je­bis­le­şip, nu­ra­na gel­je­gi­ne ta­rap ok­gun­ly öňe barýan halky­myz özü­niň ru­hy sežde­gä­hi, akyl­dar şa­hy­ry Mag­tymgu­ly Pyragynyň dog­lan gü­nü­niň 300 ýyl­ly­gy­ny dün­ýä de­re­je­sinde dabaralandyr­ýar. Ar­ka­dag­ly Gah­ry­man Ser­da­ry­my­zyň mil­li medeniýetimi­zi tä­ze be­lentlik­le­re çy­kar­ma­ga, döret­mä­ge, zäh­met çekmä­ge dö­re­dip berýän aja­ýyp müm­kin­çi­lik­le­ri­niň hem-de Gah­ry­man Ar­ka­da­gy­my­zyň ýo­la go­ýan ha­ly­pa-şä­girt­lik ýolu­nyň do­wa­mat-dowamdy­gy­ny çe­per sö­züň üs­ti bi­len açyp görkez­mek mak­sa­dy bi­len, Türk­menis­ta­nyň Mag­tym­gu­ly adyn­da­ky Ýaş­lar gu­ra­ma­sy­nyň Bal­kan wela­ýat ge­ňe­şi Bal­kan we­la­ýat Ta­ryhy we ül­kä­ni öw­re­niş mu­ze­ýin­de bri­fing du­şu­şy­gy­ny ge­çir­di. 

 

Guwanç ÇENDIROW, 

Türkmenistanyň Magtymguly adyndaky Ýaşlar guramasynyň Balkan welaýat geňeşiniň başlygy, Mejlisiň deputaty

05.02.2024 Giňişleýin

ŞU GÜNKI ÜSTÜNLIKLER — BEÝIK GELJEGIŇ BUŞLUKÇYSY

Döwleti, jemgyýeti dolandyrmakdaky her bir başlangyç üstünliklere ýetmegiň badalgasydyr. Hormatly Prezidentimiziň baştutanlygynda amala aşyrylýan ösüş maksatnamalaryny ilerletmegiň esasy şerti möhüm başlangyçlar bilen hereketleri, işleri has çaltlandyrmakdyr. Şoňa görä, Arkadagly Gahryman Serdarymyz maksatnamalaýyn ösüşiň her bir ugry boýunça zerur başlangyçlary öňe sürýär.

Baş­lan­gyç­la­ry netijeli durmuşa geçirmegiň esasy şerti bolsa döwletiň, jemgyýetiň mümkinçiliklerini, döwrüň talaplaryny, durmuşyň hakyky ýagdaýlaryny göz öňünde tutmakdan ybaratdyr. Bu babatda biziň ýurdumyzda anyk, dürs hereket edýän döwlet we hususy düzümleriň işini kämilleşdirmekde yzygiderli çäreler amala aşyrylýar. Ähli ugurlardaky ösüş hereketleri kanunçylyk, hukuk taýdan esaslandyrylýar. Döwletiň dolandyryş we ýerine ýetiriji düzümlerine dünýäniň öň­debaryjy tejribelerini ornaşdyrmak bilen bagly köp işler durmuşa geçirilýär. Milli hünärmenleriň ösen ýurtlarda hünärini kämilleşdirmekleri we usulyýet tejribelerini öwrenmekleri üçin mümkinçilikler döredilýär. Çünki dünýäde okgunly häsiýete eýe bolýan ylmy-tehnologik täzeçillikler ýaş hünärmenleri taýýarlamak hem-de kämilleşdirmek işini elmydama üns merkezinde saklamagy talap edýär. 

Gahryman Arkadagymyzyň we Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň öňe sürýän döwrebap, möhüm başlangyçlarynyň esasynda döwrüň ähli täzeçilliklerini dessin özleşdirmäge, iş ýüzünde ulanmaga ukyply hünärmenleriň täze nesli ösüp ýetişdi. “Arkadag Serdarly bagtyýar ýaşlar ýyly” şygary astynda 2023-nji ýylda geçirilen çärelerde Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwrüniň ýaşlarynyň ukyp-başarnyklarynyň ýokarydygy, belent watançylyk ruhy has aýdyň ýüze çykdy. Milli Liderimiziň beýik başlangyçlary bilen başy başlanan, hormatly Prezidentimiz tarapyndan üstünlikli dowam etdirilýän bilim, ýaşlar syýasatynyň, sagdyn durmuş ýörelgelerini ilerletmek boýunça hereketleriň, ykdysady, medeni-ynsanperwer özgertmeleriň di­ňe bir ýaşlaryň däl, eýsem, tutuş jemgyýetiň durmuşyny düýpli özgerdendigini ýurdumyzyň okgunly ösüşleri, ähli ugurlarda özgerişleriň çaltlaşandygy äşgär görkezýär. 

* * *

Gahryman Arkadagymyzyň Diýarymyzyň bilim-ylym ulgamyny kämilleşdirmek bilen bagly başlangyjy öz wagtynda öňe sürendigini häzirki döwrüň ýagdaýlary doly subut edýär. Şol başlangyç esasynda milli bilim-ylym ulgamy döwrebap ösüş ýoluna düşdi. Esasan-da, ylym ulgamy durmuş-ykdysady ösüşleri ilerletmekde öz ornuny gi­ňeldip başlady. Maglumatlara görä, di­ňe Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Tehnologiýalar merkezinde döwlet maksatnamalary esasynda ylmy-barlag işleriniň netijelerine laýyklykda, 11 ugur boýunça açyşlar milli ykdysadyýetimiziň dürli pudaklaryna gönükdirilipdir. Oýlap tapyşlaryň ençemesine patentler berlipdir. 

Ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan ösdürmegiň ägirt uly we örän ähmiýetli taslamalarynyň biri bolan Arkadag şäherine sanly ulgamy ornaşdyrmaga ýokary okuw mekdepleriniň talyplarynyň öz taslamalary bilen gatnaşmaklary milli ylym ulgamynyň binýadynyň döwrüň ösüşlerine laýyk has-da pugtalanýandygyny, mümkinçilikleriniň artýandygyny görkezýär. Şo­ňa görä-de, bilim-ylym ulgamyndaky möhüm başlangyçlary ähli ösüşlerimiziň esasy itergi beriji güýji hasap etmek mümkin. Bu ugurda döwletimiziň kuwwatly ösüşlere eýedigini hil taýdan çalt depginde özgerýän bilim ulgamy hem subut edýär. Statistiki maglumatlara görä, Diýarymyzyň ýokary okuw mekdeplerinde 2007-nji ýylda 17 müň töweregi talyp bilim alan bolsa, 2022-nji ýylda bu görkeziji 70 mü­ňe golaýlapdyr. 

Hormatly Prezidentimiz geçen ýylyň sentýabrynda geçirilen Halk Maslahatynyň mejlisinde ösüşleri ilerletmekde döwrüň talap edýän şertleri barada: «Ylmyň we tehnikanyň örän çalt depginler bilen ösmegi, täze tehnologiýalaryň döremegi, dünýäniň bilim giňişligine ýurdumyzyň işjeň goşulyşmagy bilim edaralarynda okatmagyň usulyýetini kämilleşdirmegi talap edýär. Şo­ňa göräde, mekdebe çenli, başlangyç, esasy orta, doly orta, mekdepden daşary we goşmaça bilim boýunça okatmagyň usulyýetini milli tejribä, döwlet we halkara bilim standartlaryna laýyk getirýän resminamany — Türkmenistanda okatmagyň usulyýetini kämilleşdirmegiň Konsepsiýasyny taýýarlamak möhüm bolup durýar» diýip belläpdi. Bilimiň deslapky tapgyrynyň hil derejesi bolsa ylym ulgamyny ösdürmegiň esasy şertidir. 

* * *

Ösen durmuşyň esasy görkezijileriniň biriniň halkyň hal-ýagdaýy, ýokary ýaşaýyş şertleri bolup durýandygy mälimdir. Bu babatda biziň ýurdumyzda köp öňegidişlikler gazanyldy. Türkmenistan azyk howpsuzlygy meselesini üstünlikli çözmegi başaran ýurtdur. Haryt bolçulygyny döretmek, halkyň bu ugurdaky isleglerini kanagatlandyrmak, içerki bazar üçin öndürilýän önümleriň hilini has-da ýokarlandyrmak babatda durmuşa geçirilýän özgertmeleriň netijesinde, ýurdumyzyň söwda-üpjünçilik ulgamy, senagatyň, oba hojalygynyň önümçilik pudaklary, önümleri gaýtadan işleýän düzümler dünýä ülňülerine laýyk ösdürildi. Döwletimizde daşyndan getirilýän harytlaryň ýerini tutýan önümçiligi, bäsdeşlige ukyply eksport harytlaryny öndürmegi gi­ňeltmek boýunça öňe sürlen başlangyçlar bu günki gün halkymyzyň hal-ýagdaýynyň, ýaşaýyş şertleriniň has-da ýokarlanmagyna şert döretdi. 

Köp ugurlarda ýetilen sepgitler Türkmenistany tiz ösýän ýurtlaryň derejesine ýetirdi. Şunuň bilen birlikde, häzirki döwürde ösen döwleti alamatlandyrýan şertleriň özgerýändigini, onuň köp halatda intellektual ösüş bilen baglanyşdyrylýandygyny bellemeli. Şo­ňa görä-de, hormatly Prezidentimiziň täze başlangyçlary hut ösen döwrüň şertlerine gönükdirilýär. Arkadagly Gahryman Serdarymyz: «Döwür täze pikirleri hem-de innowasion önümçilikleri talap edýär» diýip belleýär we bu ugurda möhüm başlangyçlary öňe sürýär. Ykdysadyýeti senagatlaşdyrmak esasynda ýurdumyzda smart-telewizorlary, noutbuklary, planşetleri we beýleki döwrebap tehnikalary öndürmek arkaly dünýä bazaryna çykarylýan elektron önümlerimiziň bäsdeşlige ukyplylygy ýokarlanýar. Döwlet Baştutanymyz bu ugurda ýurdumyzyň Ylymlar akademiýasynyň, ylmy-barlag edaralarynyň, ýokary okuw mekdepleriniň ylmy merkezleri bilen önümçilik kärhanalarynyň arasynda senagat, aragatnaşyk, awtomobil elektronikasy, lukmançylyk we kompýuter tehnikalaryny, elektron harytlary hem-de beýleki önümleri öndürmek boýunça hyzmatdaşlygy ösdürmegiň, täze kärhanalary döretmegiň geljekki ösüşleriň esasy şertleriniň biridigini belleýär. Bu oýlanyşykly başlangyçlaryň durmuşa ornaşdyrylmagy bilen, halkyň ösen ýaşaýyş şertlerini üpjün etmekde birnäçe möhüm ähmiýetli ýagdaýlar ýüze çykýar. Munuň özi intellektual ösüşiň ýokary derejesine tarap kuwwatly hereketdir. Şeýle hem tutuş jemgyýetiň dünýä ösüşiniň täze, ýokary şertlerine çalt uýgunlaşmagydyr. 

Häzirki döwrüň ösüşlerine aýratyn üns berýän hormatly Prezidentimiz milli innowasion önümlerimiziň dünýä standartlaryna laýyk gelmegini gazanmakda mekdep okuwçylaryny, talyplary, aspirantlary çekmek bilen meşgullanýan düzümleriň, halkara hyzmatdaşlyga laýyklykda, ylmy-tehniki, ylmy-inženerçilik, dolandyryş hünärmenlerini taýýarlamagy has-da işjeň­leşdirmelidiklerini yzygiderli nygtaýar. Öňe sürülýän şeýle derwaýys wezipeler, tekliplerdir talaplar ýurdumyzy durmuş-ykdysady taýdan çalt depginde ösdürmekde täze mümkinçilikleri açýar. 

* * *

Hormatly Prezidentimiz Serdar Berdimuhamedowyň daşary syýasatda öňe sürýän başlangyçlary Gahryman Arkadagymyzyň köpýyllyk, yzygiderli durmuşa geçiren daşary syýasat strategiýasynyň esasy ýörelgeleriniň dowamy bolsa-da, bu ugurda täze çemeleşmeleriň zerurdygyny döwrüň ýagdaýlary äşgär edýär. Dünýäde onýyllyklaryň dowamynda kemala gelen ählumumy ösüş hereketiniň hemmeler üçin kabul ederlikli esasy ugurlarynyň belli bir derejede özgerýändigi, halkara gatnaşyklarda soň­ky netijelerine göz ýetirmek örän kyn bolan, dürli ugurlardaky gapma-garşylyklaryň çynlakaý häsiýete geçýän döwründe dünýä gi­ňişliginde ýurdumyzyň eýeleýän ornuny berkitmek meselesi derwaýys bolup durýar. Garaşsyz, hemişelik Bitarap Türkmenistan üçin döwrüň ýüze çykarýan bu wezipesi döwlet Baştutanymyzyň halkara başlangyçlarynyň many-mazmunynda aýratyn orun eýeleýär. Şunda hormatly Prezidentimiz döwletimizi we jemgyýetimizi parahatçylykly hem durnukly ösdürmekde amatly daşarky şertleri döretmegi, Bitarap ýurdumyzyň dünýädäki ornuny  has-da berkitmegi, halkara gatnaşyklar ulgamynda milli bähbitlerimizi yzygiderli goramagy daşary syýasatyň ileri tutulýan wezipeleri hökmünde kesgitledi. Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň belleýşi ýaly, Ýer ýüzünde parahatçylygy we howpsuzlygy üpjün etmäge, daşary ykdysady gatnaşyklary has-da gi­ňeltmäge, halkara gatnaşyklara ynsanperwerligi, ýokary ahlak we adalat standartlaryny ornaşdyrmaga hemaýat etmek meselelerine ýurdumyzyň daşary syýasatynda uly orun berilýär. 

Häzirki döwrüň halkara gatnaşyklarynda umumy kabul edilen kada-kanunlary, halkara hukugyň ýörelgelerini di­ňe bir ykrar etmek bilen çäklenmän, adamzadyň asuda geljegi, üpjün ýaşaýşy, raýdaşlyk, ynanyşmak ruhundaky özara bähbitli hyzmatdaşlygy dowam etdirmek ugrunda anyk we netijeli hereketiň, meseleleri çözmäge gönükdirilen täsirli işiň zerurlygy aýratyn äşgärdir. Sebitde, dünýäde parahatçylygy, howpsuzlygy üpjün etmegiň esasy şerti hökmünde Türkmenistan Birleşen Milletler Guramasynyň çäklerinde ylalaşykly hereket etmegiň zerurdygyna ünsi çekýär. Ylalaşyk bolsa, ilki bilen, döwletleriň arasyndaky gatnaşyklarda we hyzmatdaşlykda her bir ýurduň tutýan ýoly, milli bähbidi, syýasy, ykdysady mümkinçilikleri, ösüş hem-de jemgyýetçilik durmuşynyň aýratynlyklary, halkara gi­ňişlikde öňe sürýän başlangyçlary babatda özara düşünişmegiň, birek-biregiň daşary syýasat ýörelgelerini ykrar etmegiň hasabyna gazanylýar. 

Bitarap Türkmenistan häzirki döwrüň daşary syýasy gatnaşyklarynda şeýle çemeleşmeleri işjeň ulanyp, hyzmatdaşlykda ygtybarly döwlet derejesine eýe bolýar. Munuň şeýledigini döwletimiziň Hytaý, Russiýa, Eýran, Türkiýe, ABŞ, Merkezi Aziýa we Ýewropa döwletleri, arap dünýäsiniň ýurtlary bilen alyp barýan syýasy, söwda-ykdysady, medeni-ynsanperwer hyzmatdaşlygynyň ýyl-ýyldan geriminiň gi­ňeýändigi hem aýdyň subut edýär. Elbetde, halkara söwda-ykdysady gi­ňişlige çykmagyň ýoly, ilki bilen, goň­şy döwletleriň, sebit ýurtlarynyň üstünden geçýär. Şo­ňa görä-de, Türkmenistanyň Merkezi Aziýa, Hazarýaka döwletler bilen gatnaşyklary ýygjamlaşdyrmakda işjeň syýasaty alyp barmagy hemmeleriň bähbidine gönükdirilendir. Munuň özi ählumumy söwda-ykdysady hyzmatdaşlygyň ugur-ýollarynyň düýpli özgerýän häzirki döwründe aýratyn ähmiýete eýedir. 

Arkadagly Gahryman Serdarymyz «Ýaşlar — Watanyň daýanjy» atly kitabynda: «Biz beýik geljegiň bosagasynda durus» diýip belleýär. Hormatly Prezidentimiziň pikirine görä, bu gün eýýamlaryň taryhy hakykaty döwre görä has täzeçe we kämil röwüşde ýüze çykýar. Çar ýana, ýedi yklyma pähim-paýhas dürlerini sahawatlylyk bilen eçilýär. Bu günki gazanylýan üstünlikler we ösüşler beýik geljegiň buşlukçysydyr. 

Täze taryhyň da­ňy şu ýerde atar. 

Taryhyň za­ňy şu ýerde kakylar. 

Taryhyň ýa­ňy şu ýerden ýaýylar. 

Döwlet Baştutanymyzyň şeýle ynamly we buýsançly sözleri türkmen halkynyň geljege barýan nurana ýolunyň şamçyragydyr. 

 

Ata SERDAROW, 

Türkmenistanyň Demokratik partiýasynyň başlygy,

 Mejlisiň deputaty

03.02.2024 Giňişleýin

ARKADAG ŞÄHERI – NUSGALYK ŞÄHER

«Geljegiň şäheri adyny alan, sebitde deňi-taýy bolmadyk Arkadag şäheri Türkmenistanyň okgunly ösüşiniň, ata Watanymyzyň Garaşsyzlygynyň hem-de özygtyýarlylygynyň, onuň ykdysady kuwwatynyň yzygiderli pugtalandyrylýandygynyň, durmuş ulgamynyň toplumlaýyn döwrebaplaşdyrylýandygynyň aýdyň subutnamasydyr» diýip, hormatly Prezidentimiz nygtaýar. Geljegiň şäherini has-da ösdürmek boýunça häzirki wagtda alnyp barylýan işler ýurdumyzda adamlaryň bagtyýar, eşretli, sagdyn durmuşda ýaşamagy üçin ähli şert-mümkinçilikleriň döredilmeginiň döwlet syýasatynda hemişe esasy orundadygynyň güwäsidir.

Bilşimiz ýaly, türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gurbanguly Berdimuhamedow geçen ýylyň 6-njy iýunynda geçiren iş maslahatynda tebigatyň gözel künjekleriniň birinde ýerleşýän Arkadag şäheriniň çägindäki arassa dag çeşmeleriniň ynsan saglygy üçin ýaramlydygyny, ösýän tebigy ösümlikleriň dermanlyk häsiýetlerine eýedigini aýratyn belläp geçdi. Şeýle-de, bu ugurda ylmy işleriň alnyp barylmagynyň, daşary ýurtlaryň ösen tejribesiniň işjeň ulanylmagynyň möhüm wezipe bolup durýandygyna aýratyn ünsi çekdi. Milli Liderimiz türkmen lukmanlarynyň we bu ugur boýunça iş alyp barýan alymlaryň degişli ylmy-seljeriş işlerini geçirmekleriniň zerurdygyny aýdyp, olaryň netijeleri boýunça dermanlyk serişdelerini, lukmançylyk önümlerini öndürmek boýunça halkara bäsleşigiň geçirilmegi bilen baglanyşykly meseleleri içgin öwrenmegi tabşyrdy. 

Gahryman Arkadagymyzyň her bir tabşyrygy ýurduň, halkyň bähbidinden ugur alyp, olaryň üstünlikli ýerine ýetirilmegi döwrümiziň ösüşlere beslenmegini üpjün edýär. Biz türkmen halkynyň Milli Lideri, Türkmenistanyň Halk Maslahatynyň Başlygy Gahryman Arkadagymyzyň «Pähim-paýhas ummany Magtymguly Pyragy» ýylynyň 27-nji ýanwarynda Arkadag şäherinde lukmançylyk klasterini döretmek boýunça maslahat beriş hyzmatlaryny ýerine ýetirmek bilen bagly yglan edilen halkara bäsleşikde ýeňiji bolan Germaniýa Federatiw Respublikasynyň «Goetzpartners Emerging Markets GmbH» kompaniýasynyň wekilleri bilen duşuşmagynyň mysalynda hem muňa aýdyň göz ýetirdik. Döwletimizde saglygy goraýşy we derman senagatyny ösdürmekde halkara tejribesinden giňden peýdalanylýandygynyň, halkyň saglygy hakyndaky aladanyň hemişe esasy üns merkezindediginiň aýdyň nyşany bolan bu duşuşygyň dowamynda Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky Arkadag şäheriniň gurluşygy boýunça döwlet komiteti bilen «Goetzpartners Emerging Markets GmbH» kompaniýasynyň arasynda özara düşünişmek hakynda Ähtnama gol çekilmegi bolsa ýurdumyzy ählitaraplaýyn ösdürmekde alnyp barylýan işleriň barha rowaçlanýandygynyň aýdyň nyşany boldy. 

«Ýewropada Howpsuzlyk we Hyzmatdaşlyk Guramasynyň sebitinde durnukly, «ýaşyl», howa üçin oňaýly we innowasion çözgütli şäherleri ösdürmek» taslamasyna goşulan hemde bu baradaky güwänama eýe bolan Arkadag şäheriniň «ýaşyl» ugurlydygy hasaba alynmak bilen, onuň senagat zolagynda lukmançylyk senagatynyň, dermanlaryň, çagalar iýmitiniň aýry-aýry görnüşleriniň öndürilmegine gönükdirilen birnäçe kärhanalaryň gurluşygynyň göz öňünde tutulýandygy aýratyn bellärliklidir. Bu bolsa halk we onuň saglygy hakyndaky aladanyň netijesinde ägirt uly taslamalaryň durmuşa geçirilýändiginiň güwäsidir. 

Mahlasy, geljegiň şäheri bolan Arkadag şäheriniň gurulmagy ýurdumyzda Gahryman Arkadagymyzyň parasatly başlangyjy bilen ýaýbaňlandyrylan hem-de häzirki döwürde Arkadagly Gahryman Serdarymyzyň baştutanlygynda dowam etdirilýän ägirt uly özgertmeleriň anyk netijesidir we diýseň uly işleriň amala aşyrylýan şeýle ajaýyp döwründe ýaşaýandygymyz, okaýandygymyz, işleýändigimiz, gurýandygymyz, döredýändigimiz üçin biziň buýsanmaga doly hakymyz bardyr. 

 

Perman SAPAROW, 

Türkmenistanyň Mejlisiniň durmuş syýasaty

 baradaky komitetiniň baş hünärmeni.

03.02.2024 Giňişleýin
1 ... 33 34 35 36 37 ... 60